LỜI MỞ ĐẦU
Quá trình sản xuất là quá trình tiêu hao lao động sống và lao động vật
hoá. Quá trình này chỉ có thể mang lại hiệu quả kinh tế cao cho các doanh
nghiệp khi doanh nghiệp quản lý chặt chẽ các khoản chi phí mà doanh ngiệp
phải chi ra. Để quản lý chặt chẽ các khoản chi phí trong hạch toán kinh tế,
hạch toán kế toán, phân tích hoạt động kinh doanh. Trong đó kế toán được coi
là công cụ quản lý quan trọng nhất. Với chức năng ghi chép, tính toán, quản
lý, phản ánh, giám sát một cách thường xuyên liên tục sự biến động của tài
sản, vật tư, tiền vốn. Kế toán cung cấp kịp thời những thông tin cần thiết cơ
bản và quan trọng về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm để đáp ứng yêu
cầu quản lý.
Kinh tế ngày càng phát triển kéo theo đó là sự gia tăng của cạnh tranh.
Con đường duy nhất để các doanh nghiệp tồn tại trong môi trường đó là giảm
thiểu chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm. Các doanh nghiệp phải suy tính
xem làm thế nào để chi phí bỏ ra là ít nhất nhưng hiệu quả thu về là cao nhất.
Để thực hiện mục tiêu này đòi hỏi doanh nghiệp phải không ngừng phấn đấu
hoàn thiện công tác tổ chức hạch toán sao cho tính toán chính xác các khoản
mục chi phí phát sinh, tính đúng, tính đủ chi phí sản xuất vào giá thành sản
phẩm tạo cơ sở cho việc xác định kết quả kinh doanh.
Chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm là một trong những chỉ tiêu quan
trọng trong hệ thống các chỉ tiêu kinh tế phục vụ cho công tác quản lý doanh
nghiệp và có mối quan hệ mật thiết với doanh thu, kết quả kinh doanh, nó
phản ánh hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. CPSX luôn găn liền
với việc sử dụng vật tư tài sản, nó là sự chuyển dịch vốn của doanh nghiệp
vào đối tượng tính giá nhất định. Do đó nó là cơ sở tạo nên giá thành sản
Website: Email : Tel : 0918.775.368
1
phẩm. Tiết kiệm được chi phí sản xuất là điều kiện cơ bản và quan trọng nhất
để hạ giá thành sản phẩm.
Nhận thức được vị trí vai trò quan trọng của công tác kế toán chi phí
sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Và để kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn
nhằm nâng cao nhận thức cho bản thân cùng với sự hướng dẫn tận tình của
PGS.TS Nguyễn Văn Công và sự giúp đỡ của các cô chú phòng kế toán Công
ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1 TW, em tiến hành nghiên cứu chuyên đề “kế
toán chi phí sản xuất và tính giá thành ở Công ty Cổ phần Bảo vệ thực
vật 1 TW” làm Chuyên đề tốt nghiệp của mình. Ngoài phần mở đầu và kết
luận thì kết cấu Chuyên đề gồm 3 phần:
Phần 1: Tổng quan về Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1 TW.
Phần 2: Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1 TW.
Phần 3: Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1 TW.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
2
PHẦN 1
TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN BẢO VỆ THỰC VẬT 1
TW
1.1. Đặc điểm kinh tế- kỹ thuật và tổ chức bộ máy quản lý hoạt động kinh
doanh tại Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1 TW
1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển
Công ty vật tư Bảo vệ thực vật 1 (tiền thân của Công ty cổ phần Bảo vệ
thực vật 1 Trung ương) được thành lập theo Quyết định số 403-NN-
TCCB/QĐ ngày 26 tháng 11 năm 1985 của Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp
thực phẩm. Công ty trở thành doanh nghiệp Nhà nước độc lập trực thuộc Bộ
theo quyết định số 08-NN-TCCB/QĐ ngày 06 tháng 01 năm 1993 của Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp thực phẩm (nay là Bộ Nông nghiệp
và Phát triển Nông thôn).
Sau hơn 10 năm hoạt động dưới loại hình doanh nghiệp Nhà nước, Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ký quyết định số
3112/QĐ/BNN-ĐMDN ngày 10 tháng 11 năm 2005 và số 678/QĐ/BNN-
ĐMDN ngày 10/3/2006 chuyển Công ty vật tư Bảo vệ thực vật 1 thành Công
ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương.
Công ty Cổ phần chính thức đi vào hoạt động theo giấy Chứng nhận
đăng ký kinh doanh số 0103012757 đăng ký lần đầu ngày 05 tháng 06 năm
2006 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hà Nội cấp.
Với đội ngũ lãnh đạo và cán bộ dày dạn kinh nghiệm trong lĩnh vực
thuốc Bảo vệ thực vật cùng cơ chế hoạt động linh hoạt, cán bộ và sản phẩm
của công ty đã có mặt ở hầu hết các tỉnh, thành trong cả nước từ cung tròn
phía Bắc đến mũi nhọn phía Nam “ở đâu có cây trồng ở đó có sản phẩm của
Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương”.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
3
Cùng với sự phát triển sản phẩm và củng cố đội ngũ cán bộ tinh nhuệ của
Công ty, Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương đã quan hệ, hợp tác
với nhiều bạn hàng trong và ngoài nước để phát triển sản phẩm cả về số lượng
và chất lượng. Nhằm đưa sản phẩm của Công ty vốn đã được nông dân tin cậy
thì ngày càng được nông dân tin cậy hơn để “Cùng với nhân dân cả nước
phấn đấu vì một nền nông nghiệp sạch và bền vững, vì sự ấm no và hạnh phúc
của mọi nhà”.
Với đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn sâu, có nhiều kinh nghiệm và
nhiệt tình công tác cùng hệ thống sản xuất với hạ tầng cơ sở vật chất trang
thiết bị hiện đại cho ra các sản phẩm được người nông dân tin dùng. Trong
hiện tại và tương lai Công ty không ngừng cải tiến sản phẩm nhằm đảm bảo
thị hiếu của người tiêu dùng và luôn phấn đấu là người bạn chân thành và gần
gũi nhất của nhà nông….
Trong 22 năm phấn đấu không ngừng và hiệu quả vì một nền nông
nghiệp xanh và sạch và bền vững vì sự ấm no và hạnh phúc của mọi nhà,
Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương đã được Nhà nước tặng huân
chương lao động hạng ba hạng hai và được Bộ Nông nghiệp & PTNT tặng
nhiều bằng khen về thành tích cải tiến sản phẩm và phục vụ tốt cho nền nông
nghiệp nước nhà....Hiện tại công ty đã được hai tổ chức Quacert và PSB cấp
chứng chỉ ISO 9001 và ISO 14001.Tại hội chợ triển lãm do các cơ quan hữu
quan tổ chức với sự đánh giá khách quan, công tâm và vì nền nông nghiệp của
nước nhà với trên 80% làm nông nghiệp. Các sản phẩm của công ty tham dự
hội nghị hầu hết đều đạt giải cao...
Chính vì vậy trong những năm gần đây hoạt động sản xuất kinh doanh
của công ty phát triển khá mạnh, mạng lưới sản xuất và tiêu thụ trên khắp cả
nước làm cho lợi nhuận tăng đều qua các năm. cụ thể ta có thể nhận thấy điều
đó qua biểu sau:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
4
Biểu 1-1:
TRÍCH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY
(Giai đoạn 2006-2007-2008)
Đơn vị tính: VNĐ
Chỉ tiêu Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008
1. DTBH và CCDV 145.361.176.318 179 806 379 979 448 596 484 101
2. Các khoản giảm trừ 4.131.887.526 10 980 725 165 7 875 359 494
3. DTT về BH và CCDV 141.229.288.792 168 825 654 814 440 721 124 607
4. Giá vốn hàng bán 111.870.224.596 131 603 456 490 382 979 728 189
5.LNG về BH và CCDV 29.359.064.196 37 222 198 324 57 741 396 418
6. DT hoạt động tài chính 146.980.687 545 893 734 732 871 883
7. CP tài chính 2.845.088.475 3 234 407 759 14 657 242 578
8. CP bán hàng 16.351.832.277 13 665 557 788 18 440 607 317
9. CP QLDN 9.166.147.361 12 711 511 129 17 552 734 260
10.LN thuần từ HĐKD 1.142.974.770 8 156 615 382 7 823 684 146
11. Thu nhập khác 1.157.086.237 1 038 550 796 9 378 876 692
12. CP khác 113.648.485 129 547 544 2 579 019 749
13. Lợi nhuận khác 1.043.437.752 909 003 252 6 799 856 943
14. Tổng LN trước thuế 2.186.412.522 9 065 618 634 14 623 541 089
15. Thuế TNDN phải nộp 612.195.506 2.538.373.217 4.094.591.504
16.Lợi nhuận sau thuế 1.574.217.016 9 065 618 634 13 312 590 190
(Nguồn trích dẫn: các báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty
PSC1 năm 2006, 2007, 2008)
1.1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý hoạt động kinh doanh
Công ty cổ phần BVTV .1 TƯ là đơn vị kinh doanh độc lập dưới sự
lãnh đạo của Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, xuất phát từ yêu cầu
sản xuất và yêu cầu quản lý, hệ thống quản lý của Công ty được tổ chức theo
Điều 69 - Luật doanh nghiệp bao gồm: Đại hội cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban
điều hành và Ban kiểm soát. Ngoài ra còn có các phòng ban chức năng và các đơn
vị trực thuộc.
* Khối quản lý và ban điều hành chung:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
5
+ Đại hội đồng Cổ đông: Đại hội đồng Cổ đông (ĐHCĐ) là cơ quan có
thẩm quyền cao nhất quyết định mọi vấn đề quan trọng của công ty theo Luật
Doanh nghiệp và Điều lệ công ty. Đại hội đồng Cổ đông là cơ quan thông qua
chủ trương chính sách đầu tư dài hạn trong việc phát triển công ty, quyết định
cơ cấu vốn, bầu ra cơ quan quản lý và điều hành sản xuất kinh doanh của
Công ty.
+ Hội đồng Quản trị: Hội đồng Quản trị là cơ quan quản lý Công ty, có
toàn quyền nhân danh công ty để quyết định mọi vấn đề liên quan đến mục
đích và quyền lợi của Công ty, ngoại trừ các vấn đề thuộc quyền hạn của Đại
hội đồng Cổ đông quyết định. Hội đồng Quản trị gồm (05) năm thành viên.
Mỗi thành viên Hội đồng quản trị có nhiệm kỳ là 5 năm và có thể được bầu
lại tại cuộc họp Đại hội đồng cổ đông tiếp theo.
+ Ban kiểm soát: Ban kiểm soát là tổ chức thay mặt cổ đông để giám sát
mọi hoạt động kinh doanh, quản trị và điều hành của Công ty. Nhiệm vụ và
quyền hạn của Ban kiểm soát. Ban kiểm soát gồm 3 thành viên với nhiệm kì 5
năm do ĐHCĐ bầu ra.
+ Giám đốc Công ty: Hội đồng Quản trị có quyền bổ nhiệm và bãi nhiệm
Giám đốc. Giám đốc điều hành các hoạt động của Công ty, chịu trách nhiệm
trước Hội đồng Quản trị và trước Pháp luật về việc thực hiện các quyền và
nghĩa vụ được giao. Quyết định tất cả các vấn đề liên quan đến hoạt động
hàng ngày của công ty.
+ Phó Giám Đốc Công ty: Phó Giám Đốc giúp Giám Đốc Công ty tổ
chức quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh của Công ty theo sự phân công
của Giám Đốc Công ty.
* Các phòng ban chức năng ở văn phòng công ty:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
6
+ Phòng tổ chức hành chính: Có nhiệm vụ và chức năng tổ chức lao
động tiền lương quản lý nhân sự và bảo vệ tài sản của Công ty
+ Phòng tài chính: Lập kế hoạch về tình hình tài chính của Công ty, có
nhiệm vụ hạch toán kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh bằng tiền, thu chi
tiền mặt một cách hợp lý, thanh toán lương cho cán bộ công nhân viên quyết
toán từng tháng, quý năm, theo dõi mọi hoạt động liên quan đến tài chính của
đơn vị.
+ Phòng nghiên cứu và phát triển sản phẩm: Có nhiệm vụ lập kế hoạch
nhập xuất nguyên vật liệu, sản phẩm hàng ngày, tiến hành công tác tìm kiếm,
giao hàng vận chuyển hàng hoá…
+ Phòng kinh doanh: Lập kế hoạch tiêu thụ, xây dựng giá thành, biện pháp
thực hiện kế hoạch, cân đối hàng hoá, tìm hiểu thị trường và nghiên cứu thị
trường.
+ Phòng kỹ thuật: Lập kế hoạch sản xuất, tính toán định mức sản xuất
của các mặt hàng, nghiên cứu sản phẩm mới.., ứng dụng công nghệ vào sản
xuất, sang chai đóng gói nhỏ thuốc BVTV, quản lý in mẫu các loại vật tư bao
bì nhãn mác, quảng cáo tuyên truyền, giới thiệu sản phẩm.
* Các Chi nhánh trực thuộc Công ty:
Bộ máy tổ chức có một giám đốc chịu sự lãnh đạo của Công ty. Các
phòng chức năng của Chi nhánh chịu sự lãnh đạo của giám đốc Chi nhánh.
Các chi nhánh được phân bổ tại các địa bàn trọng điểm trên khắp cả nước.
1. CN Hải Phòng - Xưởng Hải Phòng
2. CN Hưng Yên
3. CN Thanh hoá
4. CN Hà Tĩnh
5. CN Thừa Thiên Huế
6. CN Đà Nẵng - Xưởng Đà Nẵng
Website: Email : Tel : 0918.775.368
7
7. CN Quảng Ngãi
8. CN Bình Định
9. CN Phú Yên
10.CN Đắc Lắc
11.CN Thành phố Hồ Chí Minh - Xưởng Thành Phố HCM
+ Các xưởng sản xuất, cửa hàng: trực thuộc các Chi nhánh, có quản
đốc và cửa hàng trưởng chịu sự lãnh đạo của giám đốc Chi nhánh.
Từ những đặc điểm trên ta có thể khái quát Bộ máy quản lý hoạt động
kinh doanh của Công ty Cổ phần Bảo Vệ Thực Vật 1 TW qua sơ đồ 1-1 sau:
Sơ đồ 1-1:
SƠ ĐỒ BỘ MÁY HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY
Website: Email : Tel : 0918.775.368
8
Đại hội đồng cổ đông
Hội đồng quản trị
Ban giám đốc
Ban kiểm soát
Phòng tổ
chức hành
chính
Phòng tài
chính kế
toán
Phòng
phát triển
sản phẩm
Phòng
công nghệ
& sản xuất
Chi
nhánh
Đà
Nẵng
Chi
nhánh
Nam
Trung
Bộ
Chi
nhánh
Nam
khu IV
Chi
nhánh
Thanh
Hoá
Chi
nhánh
Phía
Bắc
Chi
nhánh
Tây
Nguyên
Chi
nhánh
Phía
Nam
Chi
nhánh
Hải
Phòng
Xưởng
Đà
Nẵng
CN
Phú
Yên
CN
Thừa
Thiên
Huế
CN
Quảng
Ngãi
Tổ bán
hàng
khu
vực I
Tổ bán
hàng
khu
vực II
Tổ bán
hàng
khu
vực III
Xưởng
TPHC
M
Xưởng
Hải
Phòng
Phòng
kinh
doanh
Ghi chú: Điều hành trực tuyến
Kiểm soát
1.1.3. Đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm
Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm ở Công ty Cổ phần Bảo vệ thực
vật 1 TW là quy trình công nghệ chế biến kiểu liên tục bao gồm hai giai đoạn
công nghệ khác nhau. Dây chuyền sản xuất trong công ty là một dây chuyền
Website: Email : Tel : 0918.775.368
9
khép kín với các máy móc, thiết bị hiện đại được nhập từ các nước Nhật,
Pháp…đảm bảo đáp ứng nhu cầu thị trường về số lượng và chất lượng sản
phẩm.
Từ nguyên liệu ban đầu và một số phụ gia khác, qua quá trình gia công
chế biến sẽ cho ra sản phẩm. Thành phẩm sẽ được đóng gói và kiểm tra KCS,
nếu đủ quy cách, chất lượng sẽ được đóng hộp rồi được nhập kho.
Năm 1995, công ty đã nghiên cứu thành công thuốc trừ sâu OFatox
400EC thay thế cho WoFatox rất độc hại cho người và gia súc. Sản phẩm này
được nhà nước cấp bằng sáng chế và trở thành sản phẩm chủ yếu của công ty
Quá trình sản xuất thuốc OFatox 400EC diễn ra như sau:
+ Khâu gia công:
- B1: Sau khi trộn hai hỗn hợp là Fenitrothoin và Trichlorfon lại với
nhau, cho thêm 1/2 lượng dung môi Xylen và Methanol theo định mức vào
trong thùng khuấy.
- B2: Mang khuấy đều bằng môtơ điện
- B3: Thêm lượng chất hoạt động bề mặt vào tiếp tục khuấy đều theo
thời gian quy định là 20- 25 phút/mẻ.
- B4: Cho ra phuy, thuốc thành phẩm chứa trong phuy kim loại có dung
tích 200lít (loại 200kg).
+ Khâu sang chai: Thuốc OFatox 400EC thành phẩm được đóng chai
nhỏ có dung tích 100ml, 480ml. Công việc đóng chai được tiến hành như sau:
Đóng thuốc vào chai bằng máy bơm tự động
Xiết nút: Đóng nút nhôm bằng máy.
Dán nhãn kiểm tra chất lượng.
Vào hộp carton, dán băng keo, phiếu KCS. Sản phẩm xuất xưởng phải
được bộ phận KCS kiểm tra chất lượng một lần nữa mới được nhập kho.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
10
Ta có thể khái quát quy trình sản xuất thuốc OFatox 400EC qua sơ dồ
sau:
Sơ đồ 1-2:
Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm OFatox 400EC:
Nguyên liệu thuốc
Fenitrothion
+Trichlorfon
+
Dung môi
Xylen
methanol
Cho vào
thùng khuấy
Khuấy đều
băng môtơ
điện
Sang
chai
Siết
nút
Dán
nhãn
Thùng
carton
Dán keo
kiểm tra KCS
Nhập
kho
Trước đây khi mới thành lập, máy móc trang thiết bị còn thô sơ, hầu
hết việc sang chai, đóng gói, dán nhãn đều được thực hiện thủ công. Hiện nay
khi sản xuất kinh doanh đã phát triển, Công ty trang bị thêm máy móc công
nghệ hiện đại nên phương thức sản xuất sang chai đóng gói thuốc BVTV đã
được chuyển từ lao động thủ công sang phương thức sản xuất bán công
nghiệp.
Tại Công ty chu kỳ sản xuất sản phẩm theo thời vụ sản xuất nông
nghiệp, một năm có 2 vụ sản xuất chính là từ tháng 1 đến tháng 5 và từ tháng
7 đến tháng 10. Các tháng khác công ty sản xuất ít
1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán và bộ sổ kế toán tại Công ty Cổ
phần Bảo vệ thực vật 1 TW
1.2.1. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán
Với đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh và cơ cấu bộ máy quản lý
như trên, do có các Chi nhánh và xưởng sản xuất tại các tỉnh nên bộ máy kế
toán của Công ty được phân thành 2 cấp: Kế toán trung tâm ( kế toán tại Công
ty) và kế toán trực thuộc (kế toán tại các Chi nhánh ở các tỉnh, thành phố).
Hiện Công ty có 11 Chi nhánh, chỉ có duy nhất Chi nhánh Hải Phòng là báo
Website: Email : Tel : 0918.775.368
11
sổ lên Công ty, còn lại các Chi nhánh khác hạch toán độc lập, như vậy hình
thức tổ chức kế toán của Công ty là nửa tập trung nửa phân tán.
Phòng kế toán tài vụ của Công ty có nhiệm vụ tổ chức thu nhập, xử lý
thông tin kế toán tài chính phục vụ cho công tác quản lý, tổng hợp chi phí sản
xuất hạch toán lỗ lãi, xác định kết quả kinh doanh hàng tháng, quý, năm…
Hiện nay phòng Kế toán (phòng Tài chính) có 7 người bao gồm:
+ Kế toán trưởng: Phụ trách công tác kế toán chung, có nhiệm vụ tổ
chức điều hành toàn bộ hệ thống kế toán của Công ty, chỉ đạo thống nhất
trong phòng Tài chính (phòng Tài chính kế toán). Kế toán trưởng còn là ngưòi
giúp việc cho giám đốc về công tác chuyên môn, kiểm tra báo cáo tài chính
cân đối tài chính, sử dụng vốn kinh doanh có hiệu quả. Ngoài ra còn tham gia
các phòng nghiệp vụ khác xây dựng định mức giá cả tiêu thụ, giá thành sản
phẩm, ký kết hợp đồng.
+ Kế toán tổng hợp: Có nhiệm vụ tổng hợp các số liệu phát sinh trong
kỳ, lập sổ Nhật ký chung, theo dõi báo cáo cho các Chi nhánh gửi về, thực
hiện công tác kế toán cuối kì, Giữ sổ cái tổng hợp cho tất cả các phần hành.
Cuối tháng, cuối quý, cuối năm ghi sổ cái, lập bảng tổng hợp, cân đối thu chi
tài chính và lập các báo cáo tài chính kế toán…
+ Kế toán thanh toán (kiêm kế toán công nợ, kế toán tiền mặt, kế toán
tiền gửi và theo dõi tài sản cố định): Có nhiệm vụ:
- Theo dõi kịp thời các nghiệp vụ mua bán thành phẩm, hàng hoá có
liên quan đến TK 131 “Phải thu của khách hàng”. Chi tiết cho từng đối
tượng, từng khoản nợ, tổng hợp và xử lý nhanh thông tin về tình hình công nợ
trong hạn, đến hạn, quá hạn và nợ khó đòi để có đối sách thu nợ kịp thời, góp
phần cải thiện tốt tình hình tài chính của Công ty.
- Tính lương, BHXH, BHYT, KPCĐ, cho cán bộ công nhân viên của Công
ty, các khoản tạm ứng, tính các khoản phải thu, phải trả, các khoản chi phí khác.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
12
- Theo dõi tình hình thanh toán với các tổ chức, cá nhân cung cấp vật tư
cho các Chi nhánh. Theo dõi tình hình biến động trong kỳ của tiền mặt, tiền
gửi ngân hàng, đối chiếu số dư tiền gửi ngân hàng, TSCĐ và trích khấu hao
tăng giảm TSCĐ.
+ Kế toán thuế: Căn cứ các chứng từ phiếu thu, phiếu chi, hoá đơn bán
hàng của hàng tháng, kế toán phải tính được kết quả kinh doanh của Công ty
phải nộp cho ngân sách nhà nước vào mỗi tháng, quý, năm.
+ Kế toán hàng hoá: Có nhiệm vụ ghi chép tính toán, phản ánh chính
xác trung thực, kịp thời số lượng, chất lượng, giá trị thực tế của nguyên vật
liệu, thành phẩm, hàng hoá nhập, xuất kho. Thông qua kiểm kê thường xuyên
phát hiện kịp thời sản phẩm, hàng hoá thừa, thiếu, ứ đọng, hàng kém phẩm chất
để Công ty có biện pháp xử lý kịp thời, hạn chế đến mức tối đa thiệt hại có thể xảy
ra.
+ Thủ quỹ: Có nhiệm vụ quản lý tiền mặt của Công ty tiến hành thu, chi
tiền mặt trên cơ sở các chứng từ thu, chi lên cân đối rút số dư tiền mặt tồn
đọng tại quỹ lập báo cáo.
+ Kế toán các Chi nhánh: Có nhiệm vụ mở sổ kế toán, theo dõi toàn bộ
các nghiệp vụ kinh tế phát sinh của hoạt động sản xuất kinh doanh tại Chi
nhánh từ khâu nhập hàng, nguyên liệu đến gia công chế biến và tiêu thụ thành
phẩm, thu chi tiền. Sau đó hàng tháng, quý phải lập báo cáo gửi bằng chuyển phát
nhanh về phòng kế toán của Công ty (số liệu được gửi bằng email trước, còn các
báo cáo phải được gửi bằng chuyển phát do có chữ ký và con dấu ở các chi
nhánh)
Giữa CN Hải Phòng và văn phòng công ty không nối mạng, mà cuối tháng,
kế toán CN sẽ tổng hợp số liệu và gửi toàn bộ chứng từ gốc lên phòng tài vụ của
văn phòng công ty. Ở CN Hải Phòng chỉ một nhân viên kế toán, làm nhiệm vụ
theo dõi, hạch toán toàn bộ hoạt động kinh tế phát sinh tại CN từ khâu nhập hàng,
Website: Email : Tel : 0918.775.368
13
NVL đến gia công chế biến và tiêu thụ thành phẩm, thu chi tiền... Hạch toán toàn
bộ các nghiệp vụ để tổng hợp số liệu cuối kỳ để gửi lên phòng kế toán trung tâm.
Đến cuối tháng khi nhận được các chứng từ gốc phát sinh đến các hoạt động kinh
tế ở CN Hải Phòng, kế toán trung tâm sẽ hạch toán toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh theo chứng từ gốc.
+ Kế toán cửa hàng: Có nhiệm vụ mở sổ theo dõi xuất nhập hàng,
thành phẩm đem bán cho các đại lý và thu tiền bán hàng nộp về Chi nhánh,
hàng tháng, quý phải lập báo cáo về kế toán tại Chi nhánh.
Bộ máy kế toán của công ty được khái quát qua sơ đồ 1-3 trang 15:
Sơ đồ 1-3:
SƠ ĐỒ BỘ MÁY KẾ TOÁN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
14
1.2.2. Đặc điểm tổ chức bộ sổ kế toán
Với đặc điểm SXKD trên quy mô lớn, khối lượng sản phẩm sản xuất ra
đa dạng, quy trình sản xuất giản đơn, đội ngũ cán bộ kế toán có trình độ cao,
nên công ty áp dụng hình thức kế toán trên máy vi tính với phần mềm kế toán
được xây dựng theo nguyên tắc của hình thức kế toán “ Nhật ký chung”. Hệ
thống danh mục sổ kế toán chi tiết, sổ kế toán tổng hợp, báo cáo kế toán
tương đối đầy đủ.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
KẾ TOÁN TRƯỞNG
Kế toán tổng hợp
Kế toán
thanh
toán
Kế toán
hàng
hoá
Kế toán
thuế
Thủ
quỹ
Kế toán
trưởng ở
các chi
nhánh
Kế toán
các cửa
hàng
NVKT ở CN
Hải Phòng
15
Đối với phần hành kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm thì hàng
ngày căn cứ vào các chứng từ gốc như phiếu xuất kho, bảng thanh toán lương,
phiếu chi… kế toán ghi vào sổ Nhật ky chung; bảng kê xuất NVL, sổ chi tiết
các tài khoản 621, 622, 627, 154 và các sổ chi tiết liên quan khác sau đó cuối
tháng ghi váo sổ cái các tài khoản 621, 622, 627, 154. Từ các sổ chi tiết kế
toán lập Bảng kê tính giá thành cho từng sản phẩm, Sổ tổng hợp giá thành
phân xưởng.
Chu trình xử lý chứng từ và công tác kế toán chi phí sản xuất, tính giá
thành sản phẩm theo hình thức kế toán Nhật ký chung được khái quát qua sơ
đồ 1-4 trang 17.
Sơ đồ 1-4:
Trình tự ghi sổ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thánh sản phẩm
Website: Email : Tel : 0918.775.368
16
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Quan hệ đối chiếu
Ghi cuối tháng
Ngoài những sổ kế toán đã liệt kê ở trên Công ty còn sử dụng các bảng
kê và một số sổ chuyên dùng khác...
Hiện nay công ty đang áp dụng phần mềm kế toán Easy Accounting
nên mẫu sổ được thiết kế tương đối gọn nhẹ và dễ hiểu
PHẦN 2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Chứng từ gốc: PXK, PC,
bảng thanh toán lương…
SỔ NHẬT KÝ
CHUNG
Sổ cái các TK 621, 622,
627, 154
Bảng tổng hợp
giá thành phân
xưởng
Sổ chi tiết các TK
621, 622, 627, 154
Bảng kê tính giá
thành từng sản
phẩm
17
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN SUẤT VÀ TÍNH GIÁ
THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BẢO VỆ THỰC VẬT 1
TW
2.1. Đối tượng, phương pháp và trình tự kế toán chi phí sản xuất tại
Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1 TW
2.1.1. Đối tượng và phương pháp kế toán chi phí sản xuất
Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1 TW Với đặc điểm sản xuất là liên
tục qua hai giai đoạn, thành phẩm của giai đoạn một là đối tượng để giai đoạn
2 chế biến: Giai đoạn gia công chế biến thành phẩm ở dạng phuy và giai đoạn
sang chai đóng gói thành những sản phẩm với khối lượng, dung tích khác
nhau nên đối tượng tập hợp chi phí sản xuất của công ty là các giai đoạn sản
xuất sản phẩm hay từng phân xưởng sản xuất sản phẩm cho từng sản phẩm.
Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất ở công ty là phương pháp hạch
toán chi phí theo phân xưởng sản xuất hay giai đoạn sản xuất cho từng sản
phẩm sản xuất. Chi phí phát sinh ở phân xưởng nào thì được tập hợp riêng
cho phân xưởng đó cho từng sản phẩm sản xuất, đối với chi phí dùng chung
cho nhiều phân xưởng thì được phân bổ theo các tiêu thức thích hợp.
Trong phạm vi chuyên đề em xin giới thiệu quy trình hạch toán chi phí
sản xuất và tính giá thành sản phẩm thuốc thuốc OFatox 400EC dạng phuy ở
giai đoạn 1 và từ loại phuy này sang chai OFatox 400EC loại chai 240 ml ở
giai đoạn 2 thuộc nhóm sản phẩm thuốc trừ sâu OFatox 400EC
2.1.2. Trình tự kế toán chi phí sản xuất
Trình tự kế toán chi phí sản xuất tại Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật 1
TW được tiến hành như sau: Hàng ngày căn cứ vào các chứng từ gốc như
phiếu xuất kho, bảng thanh toán lương, phiếu chi… kế toán tiến hành phân
loại và vào Sổ nhật ký chung, các bảng kê rồi vào sổ chi tiết chi phí các TK
Website: Email : Tel : 0918.775.368
18
621, 622, 627, 154. Dùng các phương pháp tách riêng chi phí cho từng sản
phẩm. Cuối tháng kế toán tổng hợp chi phí và tính giá thành cho từng loại sản
phẩm vào Bảng kê tính giá thành sản phẩm và vào Bảng tổng hợp giá thành
phân xưởng.
Công ty PSC1 kế toán chi phí sản xuất theo phương pháp kê khai
thường xuyên, phản ánh tình hình chi phí sản xuất một cách thường xuyên
liên tục. Khi các loại chi phí phát sính kế toán phản ánh vào các tài khoản của
nó từ đó lấy căn cứ để ghi sổ.
2.2. Thực trạng kế toán chi phí sản xuất tại Công ty Cổ phần Bảo vệ thực
vật 1 TW
2.2.1. Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp trong Công ty bao gồm toàn bộ hao
phí về NVL chính, vật liệu phụ được dùng trực tiếp cho sản xuất thuốc
BVTV; NVL chính của công ty bao gồm nguyên liệu chính, phụ gia và dung
môi. Còn vật liệu phụ là bao gói, chai lọ, nhãn mác, túi, băng keo…dùng đế
sang chai, đóng gói thuốc BVTV. Chính vì vậy mà chi phí NVL trực tiếp được
tập hợp theo từng phân xưởng sản xuất cho từng loại sản phẩm hoàn thành vì
mỗi loại sản phẩm dùng từng loại NVL khác nhau.
Chi phí NVL chính chỉ phát sinh trong giai đoạn đầu của quá trình sản
xuất. Còn chi phí VL phụ thì phát sinh ở giai đoạn sau của quá trình sản xuất.
Công ty tính giá NVL xuất kho theo phương pháp bình quân cuối kỳ. Với
NVL chính kế toán sử dụng TK 156, với VL phụ kế toán sử dụng TK 152
Kế toán sử dụng TK 621 – phản ánh toàn bộ chi phí NVL trực tiếp
TK 621 không mở TK cấp hai, không phản ánh riêng từng yếu tố hao
phí về NL chính, VL phụ cho sản xuất trực tiếp sản xuất sản phẩm.
Đầu kỳ căn cứ vào kế hoạch sản xuất cụ thể, định mức sản xuất, định
mức sang chai chế biến từng thứ thuốc trong kỳ, bộ phận sản xuất sẽ viết giấy
Website: Email : Tel : 0918.775.368
19
yêu cầu xuất kho, mang đến phòng kế toán. Kế toán CN Hải Phòng sẽ lập hộ
PXK, PXK chỉ ghi số lượng . Cuối tháng kế toán CN Hải Phòng gửi phiếu
xuất kho lên phòng kế toán văn phòng để ghi sổ
Biểu số 2-1:
Công ty Cổ phần BVTV 1 TW Mẫu số 02 – VT
Chi nhánh Hải Phòng (Ban hành theo QĐ 15/2006/QĐ-BTC)
PHIẾU XUẤT KHO
Ngày 02 tháng 8 năm 2008 Nợ TK: 621
Số 457 Có TK: 156
Tên người nhận: Đặng Nhật Duệ phân xưởng chế biến
Lý do xuất kho: Để gia công thuốc OFatox 400EC dạng phuy 200 lít
Xuất tại kho: Đinh Quyết Tiến
ST
T
Tên hàng Mã số ĐVT Số lượng Đơn
giá
Thành
tiền
Yêu cầu Thực
xuất
1 Fenitrothion 96 % NL_FENI Kg 1.875,200 1.875,200
2 Trichlorfon 90% NL_TRI Kg 2.000,000 2.000,000
3 Metanol NL_MET Kg 2.159,891 2.159,891
4 Xylen NL_XYL Kg 2.062,500 2.062,500
5 A Tano NL_TANOA kg 918,000 918,000
Tổng cộng
Thủ trưởng đơn vị Phụ trách cung tiêu Người nhận Thủ kho
(đã ký) (đã ký) (đã ký) (đã ký)
Biểu số 2-2:
Công ty Cổ phần BVTV 1 TW Mẫu số 02 – VT
Chi nhánh Hải Phòng (Ban hành theo QĐ 15/2006/QĐ-BTC)
PHIẾU XUẤT KHO
Website: Email : Tel : 0918.775.368
20
Ngày 02 tháng 8 năm 2008 Nợ TK: 621
Số 458 Có TK: 152
Tên người nhận: Đàm Thanh Hải phân xưởng sang chai
Lý do xuất kho: Để sang chai thuốc thuốc OFatox 400EC loại 240 ml
Xuất tại kho: Đinh Quyết Tiến
ST Tên hàng Mã số ĐVT Số lượng Đơn Thành
Yêu cầu Thực
xuất
1 Chai PET 240.28 HU
CH_2_240
Cái 40.830 40.830
2 Nút nhựa HU
NU_HU
Cái 1025 1025
3 Hộp PET 240.28 HV
HO_2_240
Cái 1025 1025
4 Nhãn ofatox 400EC
240 TBI
NH_OFA240
Cái 40.828 40.828
5 Băng dính trắng
KHA_BDT
Cuộn 22 22
6 Keo
KHA_KE21
Kg 4,1 4,1
7 Đai nhựa
KHA_ĐA
Kg 22,7 22,7
Tổng cộng
Thủ trưởng đơn vị Phụ trách cung tiêu Người nhận Thủ kho
(đã ký) (đã ký) (đã ký) (đã ký)
Website: Email : Tel : 0918.775.368
21
( Nguồn trích dẫn: Tập phiếu xuất kho tháng 8 năm 2008 - CN Hải Phòng)
Đến cuối tháng căn cứ vào các phiếu xuất kho để sản xuất thuốc BVTV
trong tháng do CN Hải Phòng gửi lên, kế toán trung tâm nhập liệu các phiếu
xuất kho vào phần mềm trên chứng từ vật tư, hàng hoá theo 3 chứng từ:
- Chứng từ xuất NL: Thể hiện tổng hợp các nghiệp vụ xuất NL để gia
công thuốc BVTV.
- Chứng từ xuất thành phẩm: Thể hiện tổng hợp các nghiệp vụ xuất
thành phẩm thuốc BVTV để sang chai, chế biến trong kỳ.
- Chứng từ xuất vật tư: Thể hiện tổng hợp các nghiệp vụ xuất vật tư để
sang chai đóng gói thuốc BVTV phát sinh trong kỳ.
Và thực hiện bút toán tính giá xuất tự động đới với tất cả các loại vật
tư, sản phẩm hàng hoá, công cụ dụng cụ thì máy tự động xử lý và điền đơn
giá xuất kho cả kỳ cho từng loại vật tư, sản phẩm, NL để tính ra chi phí NV L
trực tiếp tập hợp cho từng loại sản phẩm, theo công thức:
Đơn giá XK
bình quân cả
kỳ của NVLi
=
Trị giá NVLi tồn
kho đầu kỳ
+
Tổng trị giá thực tế NVLi
nhập kho trong kỳ
Tổng khối lượng
NVLi tồn đầu kỳ
+
Tổng khối lượng NVLi
nhập kho trong kỳ
Ví dụ: Nguyên liệu chính Xylen: Tồn kho đầu tháng 8 năm 2008 với số
lượng là 22.502,7 Kg với tổng giá trị là 531.446.849 đ. Trong tháng 8 năm
2008 tổng số lượng nhập kho là 57.280 Kg với tổng giá trị là 1.511.042.469.
Ta tính được đơn giá xuất kho bình quân tháng 8 của Xylen là:
Đơn giá XK bình
quân của Xylen
=
531.446.849 + 1.511.042.469
= 25.258 đ/Kg
22.502,7 + 57.280
Trình tự nhập liệu như sau:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
22
- Từ màn hình Destop, nhấn chuột vào biểu tưởng của chương trình =>
Giao diện của phần mềm kế toán hiện ra:
Màn hình 2-1:
- Nhấn vào ô ‘chứng từ” => Hiện ra danh mục các chứng từ để lựa
chọn => Chọn “ Chứng từ vật tư hàng hoá” => Chọn “Mới” trên thanh công
cụ phía trên cửa sổ => Xuất hiện mẫu chứng từ:
Màn hình 2-2:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
23
- Tiến hành nhập các dữ liệu: “Số chứng từ”, “Ngày chứng từ”, “Ngày
ghi sổ”, “Họ tên”, “Địa chỉ”, “Diễn giải”, “Kèm theo” (Phần “Kèm theo có
nghĩa là số chứng từ gốc làm căn cứ nhập dữ liệu)
- Ô cột “Tài khoản Có” nhập “156”, nhấn vào ô có hình mũi tên xuống
bên cạnh số 156 để hiện cửa sổ kê khai chi tiết số phát sinh Có, nhập chi tiết
từng thứ NVLxuất dùng cho sản xuất. Kê khai chi tiết cho từng loại thuốc sản
xuất, với sản xuất thuốc Ofatox 400EC – Phuy ta kê như màn hình 2-3 (đây
chính là sổ chi phí TK 621 chi tiết cho sản xuất thuốc Ofatox 400EC – Phuy)
Màn hình 2-3:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
24
Tại cửa sổ kê khai chi tiết số phát sinh Có:
-Tiến hành nhập các dữ liệu: “Mã sản phẩm, CCDC”, “Đơn vị tính”,
“Lý do xuất, “ Mã kho “, “Số lượng”.
- Tất cả các cột nào đã có trong danh mục, nhấn F4 để vào nhanh danh
mục, chọn rồi nhấn thoát. Riêng các cột đơn giá, số lượng là do máy tự xử lý
khi kế toán viên thao tác tính giá xuất bình quân cuối kỳ cho từng thứ NL.
Nhấn thoát để trở về màn hình nhập liệu ban đầu
- Ổ cột “Tài khoản Nợ” nhập “621”, nhấn vào ô có hình mũi tên xuống
bên cạnh số 621 để hiện cửa sổ kê khai chi tiết số phát sinh Nợ. TK này kê
khai chi tiết cho từng loại thuốc, với sản xuất thuốc Ofatox 400EC – Phuy ta
kê như sau:
Màn hình 2-4:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
25