Tải bản đầy đủ (.doc) (36 trang)

LÀN SÓNG ĐIỆN ẢNH HÀN QUỐC Ở CHÂU Á THẾ KỶ XXI

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (255.45 KB, 36 trang )

Website: Email : Tel : 0918.775.368
đại học quốc gia hà nội
trờng đại học khoa học xã hội và nhân văn
khoa đông phơng học
_ ***_
báo cáo khoa học
Đề tài:
Làn sóng điện ảnh Hàn quốc ở châu á
trong thế kỷ XXI
Bố cục
Chơng I: Mở đầu
Chơng II: Giới thiệu về làn sóng Hàn Quốc
2. 1. Thế nào là làn sóng Hàn Quốc
2. 2. Sự phát triển của làn sóng Hàn Quốc
Chơng III: Làn sóng Hàn Quốc trong lĩnh vực điện ảnh
3. 1. Giới thiệu về nền điện ảnh Hàn Quốc
3. 2. Làn sóng điện ảnh Hàn Quốc ở khu vực Châu á
3. 3. Làn sóng điện ảnh Hàn Quốc ở Mỹ, Tây Âu và các nớc khác
3. 4. Làn sóng điện ảnh Hàn Quốc ở Việt Nam
Chơng IV: Nguyên nhân thành công của làn sóng điện ảnh Hàn Quốc
4. 1. Sự quan tâm của chính phủ
4. 2. Đầu t về kinh phí
4. 3. Một êkíp làm phim hoàn hảo
4. 3. 1. Diễn viên
4. 3. 2. Kịch bản
4. 3. 3. Đội ngũ hậu cần chuyên môn
4. 4. Hình thức quảng cáo cho phim
Chơng V: Những hạn chế của làn sóng điện ảnh Hàn Quốc
Chơng VI: Bài học cho Việt Nam
Chơng VII: Kết luận
2


Chơng I: Mở đầu
Trong một chơng trình H nh trình văn hóa gần đây của Đài Truyền hình
Việt Nam có một câu hỏi dành cho khán giả. Họ chỉ quay hình ảnh một ngời thanh
niên đang đánh trống, trên mặt trống có hình tròn thái cực và hỏi đó là hình ảnh về
đất nớc nào. Hỗu nh khán giả truyền hình nào cũng rất quen thuộc với hình ảnh đó.
Đó chính là đất nớc Hàn Quốc. Hàn Quốc của hôm nay không còn nh một đống tro
tàn đổ nát trong những năm 60 của thế kỷ XX mà đã vơn mình trở thành một trong
bốn con rồng kinh tế Châu á. Hàn Quốc của hôm nay tự tin, năng động, tham
vọng, đầy tính cạnh tranh, nỗ lực không chỉ để bắt kịp thời đại mà còn để hớng tới t-
ơng lai. Quả thật, ngày nay, khi nhắc tới Hàn Quốc ngời ta thờng xuyên nhắc tới một
Korea Wave làn sóng Hàn Quốc. Có thể xem đây là một trào lu đa hình ảnh về
một Hàn Quốc năng động về kinh tế, hấp dẫn về du lịch, giàu bản sắc về văn hóa ra
toàn cầu. Ngành điện ảnh nớc này không nằm ngoài cơn sốt văn hóa đó. Những
tên tuổi diễn viên hay những bộ phim Hàn đợc ngời ta nhắc tới thờng xuyên trên báo
chí, truyền hình và trong đời sống thờng ngày. Tôi băn khoăn tự hỏi: Làn sóng điện
ảnh Hàn Quốc có gì mà hấp dẫn đến thế? Câu hỏi đó đã thôi thúc tôi đi vào tìm hiểu
về trào lu này với một ý thức tiếp cận văn hóa.
Thực ra, đã có nhiều bài viết về ngành nghệ thuật thứ 7 của đất nớc Hàn Quốc đ-
ợc in trên sách hay các tạp chí, song tôi thiết nghĩ đề tài điện ảnh không bao giờ là cũ
cả. Hơn nữa, đây lại là một trào lu điện ảnh trong thế kỷ XXI nên nó mang tính thời
sự cập nhật cao và có ý nghĩa thực tế. Đợc sự giúp đỡ của giảng viên hớng dẫn, tôi đã
mạnh dạn chọn đề tài: Làn sóng điện ảnh Hàn Quốc những năm đầu thế kỷ XXI.
Để hoàn thành bản báo cáo khoa học này, tôi đã sử dụng phơng pháp tổng hợp
và phân tích những tài liệu thu thập từ nhiều nguồn khác nhau trên báo chí và mạng
Internet.
Với mục đích tìm hiểu về làn sóng hâm mộ phim Hàn, tôi xin đi vào nghiên cứu
trên phạm vi không gian là: mức độ ảnh hởng của làn sóng này chủ yếu trong khu vực
Châu á; về phạm vi thời gian là: những năm đầu thế kỷ XXI.
3
Chơng II: Giới thiệu về làn sóng Hàn Quốc

2. 1 Thế nào là làn sóng Hàn Quốc.
Làn sóng Hàn Quốc hay còn gọi là Hallyu, Korea wave hay Dynamic Korea
là một hiện tợng văn hóa những năm đầu thế kỷ XXI nhằm quảng bá hình ảnh về một
đất nớc Hàn Quốc năng động. Nghĩa gốc của Hallyu là làn sóng mạnh. Cụm từ này
đã thể hiện đúng sức ảnh hởng mạnh mẽ của làn sóng Hàn Quốc tại các quốc gia trên
thế giới. Có thể nói đã quét rộng khắp Châu á, sang cả Mỹ, Tây Âu, Bắc Phi. Ta cần
phải phân biệt Làn sóng Hàn Quốc ở đây không giống nh những làn sóng mang
tính nhất thời, đơn giản nh làn sóng Hippy, làn sóng theo kiểu mốt thời trang v.v mà
làn sóng Hàn Quốc là những đợt sóng mãnh liệt mang theo những nét đẹp của văn
hóa Hàn Quốc ào ạt tràn vào bờ văn hóa của các quốc gia trong khu vực và trên thế
giới. Nó không giống nh những đợt thuỷ triều lên lại xuống, cũng không giống nh
con sóng nhỏ nhoi yếu ớt mà nó giống nh những đợt sóng ồ ạt, tuôn trào bỗng nhiên
ập đến, tác động một cách mạnh mẽ với tầm quy mô rộng lớn và một tốc độ nh vũ
bão. Quả thật sức lôi cuốn mãnh liệt của Hallyu đã xâm nhập vào từng ngời nhà của
chúng ta.
2. 2. Sự phát triển của làn sóng Hàn Quốc.
Vào cuối thập niên 90, khi mà ngời xem truyền hình đã nhàm chán với những
phim tình cảm sớt mớt của Singapo, những phim võ thuật cổ trang của Hồng Kông;
thì những bộ phim truyền hình tình cảm nhẹ nhàng của Hàn Quốc xâm chiếm thị tr-
ờng Châu á. Sau đó cơn bão trào lu Hàn Quốc đã bắt đầu chinh phục không chỉ các
nớc Châu á mà còn vơn xa tới tận châu Âu và Mỹ La tinh.
Từ năm 1998 đến năm 2002 là thời kỳ hoàng kim của trào lu này. Bằng những
thành tựu đạt đợc, nó phủ định hoàn toàn những nghi ngờ của công chúng trớc đó cho
rằng đây chỉ là một cơn sốt nhất thời theo kiểu mốt thời trang nh làn sóng Hippy
chẳng hạn. Suy nghĩ đó thật sai lầm bởi trào lu Hàn Quốc đã thực sự lấn sân ở hầu hết
mọi quốc gia và trên mọi lĩnh vực: điện ảnh, âm nhạc, thời trang, du lịch, game
4
online v.v Nó thực sự chứng minh cho chúng ta thấy một Hàn Quốc năng động và
tràn đầy sức sống.
Ta có thể dễ dàng nhận ra trong cuộc sống hàng ngày, hình ảnh Hàn Quốc đã trở

nên quá đỗi quen thuộc. Ra đờng, ta bắt gặp những thanh niên nam nữ tóc nhuộm
highlight, ăn mặc sành điệu nh những diễn viên Hàn Quốc, trang điểm bằng những
mỹ phẩm Hàn Quốc và hí hoáy nhắn tin bằng chiếc điện thoại di động Samsung. Vào
một quán Cafe, ta nghĩ mình sẽ đợc nghe một bản nhạc Việt Nam hay một bài hát
đang hot trên MTV quốc tế; nhng không, đó là một giai điệu quen thuộc mà ta từng
nghe, à thì ra đó là bài hát trong bộ phim Bản tình ca mùa đông. Rồi lúc tán gẫu với
bạn bè, chủ đề đợc bàn tới nhiều nhất là chuyện phim Ngôi nhà hạnh phúc đang
trình chiếu. Và hãy thử quan sát đồ dùng của một gia đình hiện đại xem: chiếc tivi:
LG, tủ lạnh LG, máy giặt LG, di động Samsung, dầu gội đầu Double Rich, mỹ phẩm
Debon v.v Và hãy thử quay một góc nhỏ sinh hoạt xem: mẹ nấu ăn bằng bột ngọt
Miwon, bố đang dựng chiếc xe Daehan, cô con gái út đang xem phim Nàng Dae
Jang Gum, cậu con trai mải mê với trò game Chuyện cổ tích (Legend) một trò
chơi trên mạng của Hàn Quốc đang cực kỳ phổ biến. Phải có một sức lôi cuốn mạnh
đến mức nào thì cơn sốt văn hóa Hàn mới lan tỏa rộng lớn đến nh vậy, trong từng
sinh hoạt, từng thiết bị gia đình, từng câu chuyện và nếp nghĩ. Đó chính là nhờ ảnh h-
ởng của Hallyu.
Chính phủ Hàn Quốc đã và đang xây dựng, quảng bá một thơng hiệu về Hàn
quốc năng động nhằm thu hút sự chú ý của cả thế giới. Vai trò của ngành điện ảnh
nh toa tàu đầu tiên khởi động để kéo theo những toa tàu du lịch, thời trang, ẩm
thực, thể thao, kinh tếđi khắp toàn cầu. Trong lĩnh vực kinh tế, chính phủ Hàn đã
chọn con đờng phù hợp là hớng ra xuất khẩu, tập trung vào những mũi nhọn công
nghệ cao. Chính vì vậy, vị trí đứng thứ 12 trong số các quốc gia phát triển là một chỗ
đứng xứng đáng với những gì kinh tế nớc này đạt đợc. Những công ty đẳng cấp thế
giới nh LG, Samsung, Posco, Huyndai; những khu buôn bán sầm uất nh Itaewon,
Namdaemun, Dongdaemun; những lần đăng cai tổ chức Hội nghị kinh tế Thế giới
đã giúp Hàn Quốc thể hiện một vai trò to lớn trên thị trờng toàn cầu. Chính phủ Hàn
5
cũng đã rất quan tâm đến đầu t đối với chiến lợc đa nền văn hoá Hàn đến gần hơn với
nhân dân các nớc. Điều đó đã mở đờng cho ngành này tiến xa và đạt đợc nhiều thành
tựu. Ta có thể thấy làn sóng điện ảnh đã ảnh hởng trực tiếp tới kinh tế và dịch vụ ở

Hàn Quốc. Hallyu đã kéo theo một lợng khách du lịch nớc ngoài tăng đột biến. Theo
trang Hàn Quốc ngày nay mục du lịch đa tin ngày 20-11-2005 thì lợng khách du
lịch vào Hàn Quốc năm 2005 đã đạt 5,82 triệu ngời, vợt mức kế hoạch là 5,59 triệu
ngời. Thành công đó là nhờ làn sóng điện ảnh xứ Hàn. Ngời ta đến Hàn bởi sự hấp
dẫn từ những phong cảnh đẹp vừa thơ mộng nh đảo Cheju vừa hùng vĩ nh núi
Sobaeksan, bởi cung điện cổ kính Kyongbogung hay Changdokgung, bởi khu giải trí
Lotte Worldtất cả đều từ phim ảnh, đã lôi cuốn trí tò mò muốn khám phá vẻ đẹp xứ
sở Kimchi. Theo bài viết của tác giả Nguyễn Hơng Trà trong quyển Việt Nam - Hàn
Quốc, mối quan hệ đối tác toàn diện trong thế kỷ 21 trang 88, khi điều tra về lý do
của những chuyến du lịch Hàn Quốc, hơn 60% khách du lịch đến từ Đông Nam á nói
rằng chính Hallyu đã hấp dẫn họ, khi điều tra ở Trung Quốc là 72,7%, ở Hồng Kông
là 72,1%, ở Đài Loan là 71,7%, ở Nhật Bản là 67,1%. Thấy đợc điều này, Bộ Văn hoá
và Du lịch Hàn Quốc đã quyết định đa ra chiến dịch quảng bá văn hoá bằng những
tên tuổi của các ngôi sao điện ảnh và ca nhạc xứ Hàn với quy mô lớn và đầu t sâu. Đi
cùng với làn sóng du lịch thăm quan là du lịch thẩm mĩ viện. Rất nhiều tour du lịch
theo hình thức chỉnh sửa sắc đẹp để đợc nh diễn viên Hàn đã đợc mở ra tại nhiều nớc
nh Nhật, Trung, Đông Nam á. Cũng không thể không nhắc tới làn sóng thời trang
Hàn quốc đang rầm rộ khắp nơi. Một cuộc điều tra trong giới trẻ tại 7 thành phố lớn
của Trung Quốc thực hiện bởi Viện Mỹ thuật và Thiết kế Samsung cho thấy thời
trang Hàn Quốc đợc a chuộng thứ t chỉ xếp sau thời trang Trung Quốc, ý, Pháp (dẫn
theo bài của tác giả Nguyễn Hơng Trà). ẩm thực cũng lên ngôi, nhất là từ sau bộ
phim Nàng Dae Chang Kum. Gần đây làn sóng học tiếng Hàn dâng cao ở các nớc
trên thê giới đủ thấy sức nóng của Hallyu. Ngành điện ảnh thực sự đã thổi bùng lên
sức nóng của cơn sốt văn hoá Hàn trong những năm đầu thế kỷ XXI này.
6
Chơng III: Làn sóng Hàn Quốc trong lĩnh vực điện ảnh
3. 1. Giới thiệu về nền điện ảnh Hàn Quốc
Chỉ ít năm trớc đây, ngời ta cha hình dung ra đợc điện ảnh Hàn Quốc nh thế nào
thì bây giờ một khuôn mặt chỉn chu của ngành nghệ thuật thứ 7 ở xứ sở Kimchi đã
hoàn toàn hiện ra một cách chân thực trớc mắt. Nền điện ảnh Hàn Quốc không đợc

xuôi chèo mát mái nh điện ảnh Hoa Kỳ hay Tây Âu mà nó phải trải qua những bớc
thăng trầm mới có thể đạt đợc thành công nh ngày hôm nay.
Nhìn chung, có thể nhìn sự phát triển của nền điện ảnh Hàn Quốc qua những
giai đoạn sau:
- Giai đoạn 1955 - 1969
Đây là thời kỳ vàng son của điện ảnh Hàn Quốc. Vào nửa sau những năm 50, số
lợng phim đợc sản xuất đã tăng vọt từ 8 phim vào năm 1954 lên tới 108 phim vào
năm 1959. Sự hồi sinh này gắn liền với tên tuổi của ba nhà đạo diễn tài ba Kim Ki
Young, Yu Han Mok và Shin Sang Ok và những bộ phim Chunhyang
Jeon, The Housemaid (Ngời hầu gái, 1960), Obltan (Viên đạn vu vơ, 1961),
The Housegues and My Mother (Ngôi nhà trọ và mẹ của tôi, 1961). Năm 1962, nhà
độc tài Park Chung Hee đã ban hành đạo luật bắt buộc các hãng phim phải sản
xuất 106 phim ít nhất mỗi năm và phim phải có giá trị thơng mại. Đạo luật này không
những chế định đề tài làm phim, nhất định phải là vấn đề chính thống và có tính
tuyên truyền; mà còn cả những gì có thể trình chiếu. Rất nhiều bộ phim khởi quay ở
Châu Âu và Hollywood bị cấm đã tớc đi ảnh hởng của nó tới các nhà làm phim Hàn.
Tất cả đã bị kiểm soát và ngăn cấm - đạo diễn Im Kwon-Teak đã nói (dẫn theo báo
Điện ảnh ngày nay số 69 năm 2000 trang 57) nhng các bộ phim nghệ thuật có tính
chân thực cao vẫn đợc sản xuất cho đến cuối thập kỷ.
- Giai đoạn những năm 70:
Chính sách kiểm duyệt phim ngặt nghèo của chính phủ khiến cho điện ảnh bị
cản trở. Trong khi đó, nền điện ảnh của các quốc gia Châu á láng giềng lại lên ngôi.
Akira Kurosawa, Ang Lee, John Woo và Trơng Nghệ Mu đa Nhật Bản, Đài Loan,
7
Hồng Kông và Trung Quốc lên bản đồ điện ảnh thế giới. Khoảng từ năm 1960 đến
năm 1988, theo lời của Kim Hyae Joon, một nhà nghiên cứu thuộc Kofic, đó là 28
năm đánh gục nền điện ảnh Hàn Quốc (dẫn theo báo Điện ảnh ngày nay số 69 năm
2000 trang 51).
- Giai đoạn 1980 - 1992
Sự kiện nổi bật nhất trong thời kỳ này là vào năm 1988, công nghiệp điện ảnh

Hàn Quốc đã phải viết bản cáo phó cho mình khi chính phủ Hàn Quốc, dới áp lực của
Mỹ, đã phải xem xét việc loại bỏ đạo luật cho phép các rạp chiếu phim trong nớc
chiếu phim nội ít nhất 106 ngày trong năm. Những luật định này đồng nghĩa với việc
phim Hàn Quốc sẽ vấp phải sự cạnh tranh của Hollywood. Ngời ta vẫn không quên
hình ảnh các nhà làm phim nội địa xuống đờng biểu tình còn các ngôi sao điện ảnh
vận đồ đen, lau nớc mắt và tổ chức tang lễ ngay bên ngoài đại sứ quán Mỹ.
Tuy nhiên, chỉ một năm sau đó, Hàn Quốc đã lội ngợc dòng ngoạn mục, mang
theo một sức sống mới. Vào giữa thập niên 90, các nhà làm phim trẻ thuộc thế hệ
386 (nghĩa là đang ở độ tuổi tam thập nhi lập, tốt nghiệp vào thập kỷ 80 và sinh ra
trong những năm 60) đã xuất hiện. Các tác phẩm thành công đã theo đó đợc ra đời.
Điện ảnh Hàn Quốc bớc vào một kỷ nguyên mới. Năm 1997, bộ phim The Contact
của đạo diễn Chang Yoon Hyun gây nên tiếng vang lớn. Đặc biệt bộ phim Swiri
phát hành năm 1999 giống nh một cú hích thúc đẩy, đột phá cho nền công nghiệp
điện ảnh Hàn. Bộ phim đợc thể hiện theo phong cách Hollywood về một chuyện tình
cảm động của đôi trai gái bị phân cách giữa hai miền Nam Bắc Triều Tiên. Phim đã
phá vỡ kỷ lục với 5,8 triệu vé và 11 triệu $ doanh thu (theo báo Điện ảnh ngày nay
số 69 năm 2000 trang 57). Kang Jea Kyu, đạo diễn của phim, đã trở thành tiêu biểu
cho thế hệ 386.
Số lợng vé bán ra ở Hàn Quốc của các phim nội đạt tỷ lệ rất cao (40% số vé đợc
bán ra vào năm 1999). Doanh số do sản xuất phim đạt khoảng 4 triệu USD, tức là gấp
4 lần so với năm 1998. Phim Hàn Quốc trở thành một trong những chủ đề đợc nói tới
nhiều nhất trong giới làm phim. Điều kỳ diệu của điện ảnh Hàn Quốc trong thời gian
này đã đa nền nghệ thuật thứ 7 hội nhập với thế giới. Gina Yu, một giáo s nghiên cứu
8
điện ảnh tại Đại học Dongguk ở Seoul đánh giá: Ngày nay có quá nhiều năng lợng,
sự sôi động lẫn mối quan tâm về công nghiệp điện ảnh Hàn Quốc đó thực sự là một
đổi thay mới mẻ (dẫn theo báo Điện ảnh ngày nay số 69 năm 2000 trang 51).
Có đợc một chỗ đứng thành công trên thị trờng điện ảnh thế giới quả là không
dễ dàng. Đặc biệt, làn sóng điện ảnh Hàn Quốc đợc hâm nóng từ những năm đầu thế
kỷ XXI

+ Những năm đầu thế kỷ XXI.
Cuộc cách mạng của điện ảnh Hàn Quốc thực sự bắt đầu vào thiên niên kỷ mới.
Năm 2001, Friend (Bạn bè) tạo nên một cơn sốt khắp Hàn Quốc và thu đến 8,1
triệu lợt ngời xem, bỏ xa bộ phim Harry Portter do Mỹ sản xuất đứng ở vị trí thứ 5
với doanh thu 4,4 triệu lợt ngời xem (dẫn theo báo Điện ảnh ngày nay số 69 năm
2000 trang 56). Năm đó, cũng có đến 6 bộ phim của Hàn lọt vào top 10 phim ăn
khách nhất và đều đứng ở vị trí hàng đầu nh My Sassy Girl (Cô nàng ngổ ngáo),
My Wife is Gangster (Vợ tôi là găng tơ), Musa (Chiến binh) Năm 2001 cũng là
năm lập kỷ lục của điện ảnh Hàn Quốc khi có đến 65 bộ phim nhựa đợc sản xuất và
công chiếu. Lee Chang Dong đoạt giải đạo diễn tại LHP Venise và giải năm nữ
diễn viên mới xuất sắc Soi Kyung Gu, Moon So Ri với bộ phim Oasis (ốc
đảo).
Năm 2002, phim Marrying the Mafia ăn khách nhất với hơn 5 triệu lợt khán
giả thuộc thể loại hình sự hài. The Way Home (Đờng về nhà) một phiên bản
American Pie kiểu Hàn hài giới tính học đờng, 2009 Lost Memories là phim
lịch sử giả tởng đã gặt hái đợc nhiều thành công lớn. Cũng trong năm này, đạo diễn
kỳ cựu nhất Hàn Quốc Im Kwon Taek đợc trao giải đạo diễn xuất sắc nhất tại LHP
Cannes với Painted Fire.
Năm 2003 tiếp tục làm nên kỷ lục mới khi phim có doanh thu cao nhất tại Hàn
là Simido thu đến 10,4 triệu lợt ngời xem, cao hơn phim về nhì vừa đoạt giải Oscar
Chúa nhẫn 3 chỉ thu hơn 5 triệu lợt. Các phim có doanh thu cao khác là phim hình
sự Memories of Murder (Hồi ức của một kẻ giết ngời), lãng mạn học đờng My
9
Tutor Friend (Cô bạn gia s), tâm lý Untold Scandal (Những vụ bê bối dấu kín),
kinh dị rùng rợn Atal of two Sister (Chuyện về hai chị em).
Năm 2004, điện ảnh Hàn Quốc đặc biệt thành công với Taegukgi, bộ phim
chiến tranh đợc dàn dựng quy mô và tốn kém nhất từ trớc đến nay, đợc dàn dựng bởi
đạo diễn Kang Je gyu (tác giả của Swin) với hai ngôi sao sáng giá Jang Dong
Gun và Won Bin thu hơn 9 triệu lợt khán giả chỉ sau hơn 1 tháng trình chiếu. Kỷ lục
này có ý nghĩa rất đặc biệt, nó chứng minh rằng hầu hết ngời Hàn Quốc trởng thành

đều yêu thích phim nội. Bộ phim ăn khách đó cũng tác động đến lợng khán giả của
các tác phẩm khác, trong đó Cô dâu bé nhỏ: 3,1 triệu lợt ngời xem, Anh trai tôi:
2,4 triệu lợt ngời, Ngọn gió yêu th ơng: 2,3 triệu lợt ngời, Chiến đấu trong gió :
2,3 triệu lợt ngời (theo trang web www.bugs.co.kr).
Tất cả những dẫn chứng trên đã chứng tỏ về một trào lu điện ảnh Hàn Quốc
đang thu đợc những kết quả khả quan không chỉ trong thị trờng nội địa mà còn vơn ra
các nớc khác trên thế giới. Từ những con số về doanh thu đến những giải thởng trong
nớc và mang tầm thế giới, làn sóng điện ảnh Hàn đang lập nên 1 kỳ tích sông Hàn
trong ngành nghệ thuật thị giác. Vậy tại sao chúng ta không tìm hiểu xem làn sóng
điện ảnh xứ sở nhân sâm ở các nớc trên thế giới nh thế nào?
3. 2. Làn sóng điện ảnh Hàn Quốc ở khu vực Châu á.
Bạn có biết giới làm phim quốc tế đang nói gì không? Họ cho rằng đây là thời
đại của Hàn Quốc, Jason Chan giám đốc Morovision, công ty đầu tiên đa phim Hàn
Quốc ra thị trờng quốc tế khẳng định: Sau Nhật Bản, Hồng Kông và Trung Quốc,
cuối cùng thì điểm nóng cũng đã chuyển sang Hàn Quốc(dẫn theo báo Điện ảnh
ngày nay số 69 năm 2000 trang 51).
Khi những bộ phim truyền hình Hàn Quốc đầu tiên đợc công chiếu tại Trung
Quốc và Hồng Kông vào cuối thập niên 90, các diễn viên điện ảnh Hàn đã xây những
viên gạch đầu tiên khởi nghiệp ở các nớc Châu á láng giềng. Với Cảm xúc, Hoa
cúc vàng, Tình anh trao em phim Hàn đã để lại một dấu ấn trong lòng ngời xem
về hình tợng thanh niên Hàn Quốc sống hết mình trong tuổi trẻ, yêu mãnh liệt và thuỷ
10
chung, đầy nghị lực và quyết tâm trong sự nghiệp. Nhng khi đó ngời ta mới chỉ tiếp
nhận điện ảnh Hàn Quốc nh một dấu chấm nhỏ giữa Trung Quốc và Nhật Bản. Từ
khoảng giữa năm 1997, các bộ phim Anh em nhà bác sĩ, Ngời mẫu, ớc mơ vơn
tới một ngôi sao, Mối tình đầu, Thành thật với tình yêu và đến năm 2000 là
Trái tim mùa thu đã tạo một bớc chuyển, khán giả Châu á quan tâm nhiều hơn tới
phong cách phim Hàn. Làn sóng Hàn Quốc ngày càng gia tăng với hàng chục phim đ-
ợc trình chiếu trên màn ảnh Châu á nh Bản tình ca mùa đông, Cô nàng ngổ
ngáo, Nấc thang lên thiên đờng, Ngôi nhà hạnh phúc, Nàng Dae Jang Geum

v.v Những tên tuổi làm rạng danh điện ảnh Hàn Quốc đợc khắc sâu trong lòng ngời
hâm mộ nh: Bae Yong Jun, Won Bin, Jang Dong Gun, Lee Byung Hun, Choi Ji Woo,
Song Hye Kyo v.v Khó có thể kể hết ra đây những gơng mặt của ngành nghệ thuật
thứ 7 trong làn sóng Hàn Quốc. Bởi không chỉ dừng lại ở một vài tên tuổi nổi danh,
các lớp diễn viên trẻ càng ngày càng trau dồi tài năng và vơn lên làm cho ngành phim
ảnh của đất nớc này rất đa dạng mà không gây nhàm chán cho ngời xem.
Để chứng minh cho sức mạnh của làn sóng điện ảnh Hàn Quốc ở châu á, ta có
thể lấy ra hai ví dụ điển hình tại Trung Quốc và Nhật Bản hai thị trờng vốn rất khó
tính đối với điện ảnh nớc ngoài.
+ ở Nhật Bản
Nhật Bản đứng đầu trong 5 cờng quốc nhập khẩu phim Hàn. Năm 2002, Hàn
Quốc thu đợc $6 580 000 từ việc xuất khẩu phim sang Nhật thì đến năm 2004 con số
này lên tới $13 890 000 tăng 11%.(Đứng sau Nhật là Mỹ, Thái Lan, Đài Loan, Trung
Quốc (theo báo Điện ảnh ngày nay số 197 năm 2004 trang 56).
Truyền hình Hàn Quốc đợc hâm mộ bắt đầu với Bản tình ca mùa đông. Từ
những thớc phim xúc động về tình yêu theo kiểu Hàn, ngời dân xứ phù tang luôn
miệng nhắc đến Bae Yong Jun và đặt cho anh một cái tên trìu mến Yonsama. Yon
là để ám chỉ tên của anh, Yong Jun, và sama có nghĩa là ngời rất đợc kính trọng.
Sama là một từ hiếm khi đợc ngời dân Nhật sử dụng. Thậm chí báo chí Nhật còn
không ngoa khi nói rằng: trong vòng một thế kỷ nay, tại Nhật Bản mới có một nhân
11
vật hoạt động văn hóa có sức ảnh hởng rộng nh Bae. Trong những cuộc điều tra d
luận Nhật Bản: Trong làn sóng của trào lu Hàn Quốc bạn thích ngôi sao nào? đã
cho ta những kết quả: Bae Yong Jun 7463 phiếu, Lee Byung Hun 7386 phiếu, Won
Bin 1368 phiếu v.v Hay theo điều tra của một trang web Nhật Bản Ozmall về các
ngôi sao điện ảnh Châu á đợc ngời dân Nhật yêu thích, Bae Yong Jun đứng ở vị trí số
một, Song Yun A đợc khán giả chú ý qua bộ phim Hotelier đứng ở vị trí số hai.
Trong tổng số 157 000 ngời bình bầu trực tuyến, Bae đã nhận đợc 64 333 phiếu bình
chọn và Song Yun A đợc 35 555 phiếu, Lee Byung Hun đợc 31 508 phiếu đứng ở vị
trí số ba. Không chỉ có thế, hiện tợng Yonsama lan truyền khắp nớc Nhật. Bạn có

thể tởng tợng đợc không khi năm 2004 trong 800 000 lợng du khách Nhật đến Hàn
Quốc thì đa số du khách nữ khẳng định nguyên nhân là họ muốn gặp thần tợng Bae
Yong Jun? Ngay cả bức tợng của Bae và Choi Ji Woo ở đảo Nami nơi quay bộ
phim Bản tình ca mùa đông fan hâm mộ cũng tranh nhau chụp ảnh. Dấu ấn về vị
trí của Bae còn thể hệ ở vinh dự đợc lu dấu tay trên đất nớc mặt trời mọc. Tại Nhật
Bản, có một trung tâm mua sắm tên là Minoos Plaza rất quen thuộc với những ai mê
phim vì nó in dấu tới 70 dấu tay các ngôi sao lớn của điện ảnh Nhật. Trớc đây, mới
chỉ duy nhất một ngôi sao nớc ngoài đợc lu dấu tay là Tom Cruise và ngời thứ hai có
vinh dự này chính là Bae. Rõ ràng, dù Tuyết tháng t do Bae thủ vai chính không
gây đợc cơn sốt nh mong đợi nhng vị trí số một của anh chẳng hề lung lay một chút
nào trong lòng fan hâm mộ Nhật Bản. Tính đến cuối năm 2004, khoản tiền thu lợi của
Bae từ trào lu Hàn Quốc và cơn sốt Yonsama lên đến gần 20 tỷ won, trong đó đĩa
DVD phim Bản tình ca mùa đông đã đợc bốn lần tái bản. Bởi vậy nên thủ tớng
Nhật Junichiro Koizumi đã bày tỏ sự thèm muốn danh tiếng của Bae trong lòng cử tri,
đồng thời cũng nói thêm rằng ông sẽ chạy đua để Yonsama trở thành Junsama.
Không phải diễn viên nào cũng đợc sự sủng ái nh vậy (theo tin tức từ trang
www.bugs.co.kr)
Bên cạnh cơn sốt Yonsama, tại Nhật còn có các cơn sốt Byunsama (cơn sốt hâm
mộ Lee Byung Hun), Dongsama (cơn sốt hâm mộ Jang Dong Gun), Sisama (cơn sốt
hâm mộ Ryu Si Won) Mỗi khi các sama đi lu diễn tại Nhật, các fan đổ xô ra sân
12
bay chào đón, tặng hoa, xin chữ ký hoặc xếp hàng từ sớm quyết mua bằng đợc một
tấm vé xem biểu diễn. Tháng 4 2004, Bae Yong Jun tới Nhật bản đã có khoảng
5000 fan đổ ra sân bay làm tê liệt hoạt động. Đài BBC bình luận: Fan hâm mộ đổ sô
tới sân bay quốc tế Tokyo để chào đón anh sang thăm Nhật Bản. Sự đón tiếp này chỉ
có thể so sánh với sự hâm mộ dành cho ngôi sao bóng đá Anh David Beckham.
Chính vì vậy mà lần lu diễn của Lee Byung Hun và Choi Ji Woo tới Nhật đã đợc giữ
bí mật để tránh lập lại sự cố này. Bất chấp những tin tức đợc giấu kín, vẫn có khoảng
1500 fan biết và ra sân bay Narita đón họ. Báo chí Nhật đồng loạt đăng những bài
viết Sân bay đã rơi vào tình trạng hỗn loạn. Thế mới thấy đợc sức nóng của điện

ảnh Hàn Quốc tới xứ sở hoa anh đào.
Với tài chiến lợc, nhiều công ty của Nhật đã tìm cách thu lợi nhuận từ làn sóng
Hàn Quốc. Theo Nhật báo Los Angeles Times (26 9 2005), nhiều công ty Nhật
đang chuyển dần sang mời các ngôi sao Hàn Quốc đóng quảng cáo thay cho các diễn
viên Hollywood. Bae đợc chọn là ngời mẫu cho Sony niềm tự hào của Nhật Bản.
Chơng trình quảng cáo đầu tiên anh tham gia cho một hãng sản xuất dợc phẩm Nhật
với thù lao 1 triệu won, lần này hãng Sony đã trả anh 1,3 triệu won. So Ji Sub thì
quảng cáo cho thơng hiệu điện tử Sharp của Nhật trị giá 1,25 triệu won. Lee Byung
Hun - con cng của thị trờng Nhật - có hợp đồng quảng cáo cho một công ty Nhật có
tiếng tăm trên thế giới với mức thù lao ít nhất là 1 tỉ won. Có thể nói nhờ đó mà sự
thu hút khán giả xem và mua hàng cũng tăng lên. Xu hớng ăn theo của thời trang
cũng đa lại một khoản hời lớn. Nh những mặt hàng thời trang từ sau bộ phim Bản
tình ca mùa đông đợc bán rất chạy từ quần áo, giày dép, khăn quàng cổ đến tóc giả.
Mái tóc ngắn màu đen của nữ diễn viên Choi Ji Woo đóng và tóc màu nâu của nhân
vật do Bae Yong Jun đóng đợc bán với giá mỗi bộ lên tới 12. 800 Yên Nhật. Luồng
gió nóng hâm mộ ngôi sao Hàn lên cao tới mức năm 2004 phụ nữ Nhật đua nhau tìm
hiểu lấy chồng Hàn Quốc, bởi những câu chuyện Hàn Quốc đã đi sâu vào tâm hồn
ngời xem, họ thấy ở đó một hình mẫu lý tởng của ngời đàn ông hiện đại.
+ ở Trung Quốc
13
Độ nóng của làn sóng thần tợng Hàn Quốc ở Trung Quốc cũng không kém.
Năm 1993, phim Hàn Quốc bớc vào thị trờng Trung Hoa nhng đã vấp phải làn sóng
xét đoán nghiêm khắc của giới truyền thông. Năm 1997 Yêu là gì? với 4,2 % công
chúng truyền hình thích đã đạt nền móng cho quá trình bành trớng vào Trung Hoa.
Năm 2002 đợc coi là thời kỳ hoàng kim của phim Hàn tại đất nớc vốn đã có 1000
năm lịch sử điện ảnh. Bộ phim truyền hình đầu tiên của Hàn Quốc đợc trình chiếu tại
Trung Quốc là Tình yêu trong sáng, bộ phim này cũng chính là tác nhân đầu tiên
dấy lên trào lu Hallyu ở Trung Quốc với tên tuổi của Chae Rim. Và cô đợc bầu là nữ
diễn viên Hàn Quốc đợc khán giả nam giới yêu thích nhất. Sau Tình yêu trong
sáng thì bộ phim thứ 2 gây đợc tiếng vang là Trái tim mùa thu. Chính bộ phim

này đã đa tên tuổi Won Bin đứng đầu danh sách diễn viên nhận đợc nhiều lời mời
tham gia đóng phim nhất tại Trung Quốc. Diễn viên tạo đợc tiếng vang khá ấn tợng
trong Korea Wave mà chúng ta không thể không nhắc tới, đó là Ahn Jae Wook.
Ngay khi xuất hiện lần đầu tiên trong bộ phim truyền hình Ước mơ vơn tới một ngôi
sao, Ahn đã tạo nên một làn sóng mến mộ không thể tởng tợng đợc. Tất cả các ca
khúc của anh đều đợc yêu thích tại Trung Quốc. Anh nổi tiếng tới mức nếu hỏi bất kỳ
một ngời Trung Quốc nào về diễn viên Hàn Quốc mà họ biết thì cái tên đầu tiên đợc
buột ra khỏi miệng là Ahn Jae Wook. Ahn đợc bình bầu là nam diễn viên đợc nữ giới
Trung Quốc mến mộ nhất. Gần đây, anh còn tham gia đóng cùng các diễn viên Trung
Quốc trong phim Những ngời bạn chung c. Danh hiệu Ngời đàn ông Hàn Quốc
đẹp trai nhất đợc khán giả Trung Quốc trao tặng cho nam diễn viên Jang Dong Gun
khi họ xem Friend của Jang. Trong năm 2004, anh đã cộng tác cùng nữ diễn viên
Hồng Kông Trơng Bá Chi. Và danh hiệu cặp tình nhân diễn viên đợc khán giả Trung
Quốc yêu thích nhất đợc dành tặng cho Bea Yong Jun và Choi Ji Woo trong bộ phim
Bản tình ca mùa đông.
Trào lu điện ảnh Hàn Quốc ở Trung Quốc đặc biệt dâng cao với sự thành công
của bộ phim Nàng Dae Jang Gum. Không giống nh phim cổ trang Trung Quốc và
Hồng Kông thờng mang tính võ thuật, phim cổ trang Hàn Quốc mang tính Hàn rất
đặc trng, nhẹ nhàng và sâu sắc, truyền thống và giàu bản sắc. Có lẽ chính vì mang
14

×