Mô hình chuỗi giá trị của Michael Poter
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (254.92 KB, 24 trang )
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
Mục lục
Page 1
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
LỜI MỞ ĐẦU
!" #$%
&'()*+#" %,-+./0 1
234*54"416,78*
7,7&9:8;<++#4"41=>%
1?@ !./A3&*B/!
%=0C/!1:4DE6 304F6
@6"2;141=&G"
2-?(.H):4D%-?>
30#I"./J!%)K
8*7&L 2 !@130DA.D-
;0%<,+B@2.,$0*%=
42.,.$./,7%2.,0#./0
8&'%=0.D" !-2./+#( 2
+#( 3-2
2<,+#( % !./A
<, :4"3,&
9B*B !@" J 0*
*B !"1%%!
8%4M%DB./!%)"0&
Page 2
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
1 Giới Thiệu Chuỗi Giá Trị
1.1 Chuỗi giá trị là gì?
1.1.1 Định nghĩa
Theo nghĩa hẹp:
N24""2D 2;0#.$ 2.
/$!&O"20+#:"30D%
< ?%=%.$!%3,D
!%)=F8*)./,7%&%&&&L$P"2
0 A2,8.$%8*7&QJ
"24"I. !/,7&'+
!
5MR4"2 72IB02;05
36-S 5 TUVWXY&6);0.$RZZ%0*4
%428$"E[<300.$%.D%="
/++;<,*3,-
5./%8*7&LED%=0?,%;0
;2,4"<710*4E.,
T <Y.\+A,$41/%?%=0.\4@
!./&
Theo nghĩa rộng:
O !5M 242=1P"28
DT$%8
;08.K84]&&&Y#.$ 2./.+
8*7 %$/TE=Y&'+
O !5M 24:^
• Q2< ?.$>% _
Page 3
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
• Q2.D.+IB,%,8.$+
.$
%3,4*<2./)#_
• Q2;? +,%4D`./%;
61%BIB34*<#=
! 8&
O=5M 2;5a"22
0$+5a,4*1;
0*4;1.$%%%8*7,7&6)
81:2$&O !04*<%B
%,30 :+$!% 43 & O .C
, 1 0# . %D 0 E = % .E >
0+&L>+]10#.$:_
.$04"=%>0+5%.E%D
%b@%<E>!%)&L702%
! 8)%):10#.;"
0.7_%..H)`4"0#:
&
1.1.2 Các hướng tiếp cận của nghiên cứu chuỗi giá trị
1.1.2.1 Khung khái niệm của Porter(1985)
N:*B4*<; ?-Q54S 5 %@UVWX
,.5.c.5445 -;+D^Competitive Advantage: Creating and
Sustaining Superior PerformanceTL"!^N1O" ^L"%0 ?+
.$ABY&Q54S 5 F736 !#
52;0*D!%!? *! 8% ,
<%$%,-" T
= !5M RY&L +dA%41" -2
1;+.^Q2;0+#$
Page 4
CGT của nhà cung cấpCGT của doanh nghiệp CGT của thị trường CGT của khách hàng
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
2JTJ!%)Y+ !EE%,-" -?
%6$ET416Y&ZJ4#2
+#.$2J$=%E
T41".DY&
L ;e0 !E.H)2
+#7#f :41" TD
%*f@Y-f&9@gQ&S 5 h4=4= (:41"
;#f *ef%;0;gI*i&Q;g;0Eg
3;g4""2%+#f$041" 2
T@g*fEYA"2+&Q&S 5 3P"2.E$
D*e+@* !.$T!%)Y%"2
1+A*e*e !;e7-.3iTZfUY&
Hình 1: Khung phân tích CGT của Porter
L5Q&S 5 !4"2 +./<
$"2-2D%""2./.\6
40*2 !+&GD *0%36
!( "%"2-2;0)6,743
41" -;0&L5=0 !Q&S 5 :
J#.^
• L?41" -;0("2-
;02"2%41" 1?
$0A2T0EY-"20&
• jD" -+#136(?
% !:"2&
• S36 !-0%% 1<0!<4d
%41< !&
Page 5
Nhà cung ứng đầu vào
Nhà sản xuất
Nhà phân phối
Nhà chế biến
Nhà &êu dùng
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
1.1.2.2 Tiếp cận “filière” (phân tích ngành hàng– Commodity Chain Analysis)
Q2ED% ! 2%6"4
kl4ère” T>S+M4"Y: 80%
0,*B&mAE017#3
6,;- # ,2!
S&S36-04;)#*BB"2.
$;TJ4.;*%>Y1IB"
#&L ,0l4n 5C `J
,.$!E1,%;E"$
/%3*,7&
G+Tl4n 5Y1=B-0(
D%1.H)#4=.E:h0#2-+%!
P8%"2&L614d-ED
2%OoLTF ?0A *Y&L0*-0=
%%$-,<%=$%b=1+ .E
:h0-+%.E:,<0#I;<P
8T?pY&
Hình 2: Khái niệm chuỗi theo phương pháp Filière
m 0 1 .H ) # ; h % %= $% ! %)
< ?.$ 2./.7T+0!%)Y%D
$;?h !-S 5 *E4*<,
<b=!41%+J#64^
• L= %P%$-,<!41%%=
$
• jE:+h0-+%=$
• jE:+<0#"./&
Page 6
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
• S36 *<0;0<,
L 36E36+84,36
6&984,B$= % % 6 - 0
4 = % 3 6 % " =%3,=
6%=PE"!E%<,
%36% h-,%<,%.D++-
+%oGS&984,B= %3641.D
A 4q - ) * .D 2%<->3
30D413%=#&
1.1.2.3 Tiếp cận toàn cầu
kO !r:>k45s !r
-Q54S 5 42=1"2#2./>
%.H)%.+&O !:"2
qF.$ 53,%!%).8*
7,7&O !0+#1D "%2%D
!4dJ 2 "%<,% A !&
GD *<#0-Q54S 5 @pttp`Qb4
u54m4.0%Q5Q .F ^kO !4
2300.$5EB+ ++
-04%;"
>"!3,% 18*7rTjI0
*B !u54m4.0%Q5Q .Y&LD !
K42=E%3;42<,
M4$v+%< ?.$2./
$/+#4F% !&?%=0 !
F$%0 A*I *&
1.2 Tại sao cần đến nghiên cứu chuỗi giá trị
SE = OoL + d M $ 4 , % # %P
./J
A%?^
Page 7
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
w S36 !154;)4DCP
< !8P
% h<4d IB!34P
"26-2IB2%!5"2F
+%41" .D #-IB-
&
w S3 6 !4 2 ; ) ; (C < !
# . 1 .D
EPP8 &N
2;)+6;*++41A28365a
6"%;%%M; "2.$% I(K
1@4D" -2;02[+#!A
6;<A23+
!
&
w oC< ! 48 1 < - . / -
%
!1B++)#->3
#+E.A P<0!71&
w S36 !+% h 3 %!3,41
6s6-
P8 >+06.D1
P3 #%3,416%E.D ;("
E !@*%341" &
w oC"4=6.+:;#+P
71%;>6.%M;%%;&
w oC<4dB<T6.$$Y>%
%<4d$41,T> A%%Y(3 !
@-T" $41,Y&
w oC 3 + = B @2%
.
/,7&
w oC%3$ !!8<>%3
>
3% 1&
Page 8
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
Phần 2. Mô hình nghiên cứu chuỗi giá trị của Michael Poter.
9#: "% # 36b4x ;
8* -(! yP#"#0-
?>++#I0IP
0,2$0P#"#"1
" ,&
3 6 ; 8 * # ! P # " #
0%< ?36300 !-&G%=0
,, #41" 0*41"
8z!$P2-,-&G+
.=B12-3,*36%=
)<:34D-;0%,C?.\
" 141" %P&
2.1 Chuỗi giá trị của doanh nghiệp
L5Q54S 5 O !-42"2
0#+0,% &m.\?=%
!./T Y-5<#-`&m.\.{
. BE./!%)-`
%14"`$`.\ B$&G+"2-
4"20#+4@ !./&
2.2 Mô tả chuỗi giá trị doanh nghiệp
9## yE%"2-( #41"
%" !@&Q2;)P6#3
2"2" !@1`4^value chain&
L5Q&S 5 !T45Y42;?#2
"2%%" !-./%#41=
>"20&O"20+#z 5BD,
J5BD..&Q;?071A$2E%!
T.5 Y-2)#&
Page 9
Hoạt động chính
Hoạt động hỗ trợ
Cơ sở hạ tầng doanh nghiệp
Quản lý nguồn nhân lực
Phát triển công nghệ
Thu mua
Hoạt động đầu vào
Hoạt động sản xuấtHoạt động đầu ra
L
ợ
i
n
h
u
ậ
n
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
Hình 3: Chuỗi giá trị doanh nghiệp
Chuỗi giá trị bao gồm 3 thành phần:
2.2.1 Hoạt động chính
|:"24*< D%.$%*).
/ - & OC A D < % < .
$-&L `"26+
#4@4"I<"2%"T.$Y"2
!%%!%)=F&Q4"4"1
"2 * \702%>%41 *-^
Page 10
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
Hoạt động đầu vào T}N..Y^O"24*<
=:3,%-./~"<4d
0*%=44%<4d:#.6%&&&
Hoạt động sản xuất T•5 .Y^ | : $ " 2 (
0#0,%./,7 #.$<4d
$41%=% ?!&&&
Hoạt động đầu raT•N..Y^|:"2(
./-;0^<<4d+3,H
4dE&
Bán hàng và tiếp thịTQ 5€.45.Y^O"24*<%
$E#./%6)<0F
4D`*3,<%*3,%4
&9304"2+% h< `Da.\4"
2 *a5&
Dịch vụ hậu mãiTj5 %5Y^9304"2< `01
< !<3&'+:"24*<$!
%)(@8J0 ? !-./4J.HP$
40$)7K./<0
%"-&
2.2.2 Hoạt động hỗ trợ
NP"222./%8+
"261D2,E&G"$-"2
1:"2$ C"< !:3
4D #;%&
Cơ sở hạ tầng của doanh nghiệp
|:"2< !I<4="6
4dE%E<< !$41
,;
%<4d&
9+% h 12"2 300
Page 11
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
!# " 2 6 " 2 1 &
Quản lý nguồn nhân lực:
|:"24*<0#)*42$40
#%%$=-$4"3.D&•4d:34D
1"26"2 1&•4d:34D
C< !!@"5a%0 ?2
0*; "B%<"1->3%*>+
"!""$40[#3$41&
Phát triển công nghệ
O;1 # 2 &O;
4%$"2" ! 2&'+4%
%I%;cb=%.H)!
@" ;&S #;:"2+#=
14" * 2PI4D#./%<0 ?&S #
;+01%2=b.J+ #&S
#;+# 1$B4"; "2
!%6) #;%z,JD2+
%@h2=[
Mua hàng
9304"20,%1.H) 300
!-&O;%:0*4;
:B%P./#*).^0+
!6!%@hA[O"20
84*%"26C$ `"
2- !#"2 1&6):B%
6%!%)H24=4%- #;&O
"2.1.\q0,%+$41,E
%B6$&
Page 12
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
2.2.3 Lợi nhuận
N1=4*4P%6&G.\1
4+41=4E6‚ &L ;
? !?64 ! -+% !
01" ;<"21# *;?% !&
O664*#D"2 *&
6)^Q2+"264@ !.
/.ƒ„|„O„G&o.H6%4^c„<"2ƒ
c„.\12*U !@4^…&LED%=0<"
2|O%Gc„.\12*U !@4^…†…†…
• j<"26c„I !4^†…†…†…†…&
' .\12*%U !%;?…c„ !@1
2*A&
• o !,7^†…†…†…†…†…&
• G‡ !,7‡†…†…†…†…†…
• O6‡
• N1=‡s6‡…†…†…†…†…
Q,+41" %1ˆ.$41=E ?
D"2" !%6$E.%,
-J" .D#+#JE+!%)-
?&L>++#$0 yEE" 41" -
%41=^
Lợi thế chi phí (Cost advantage)^(%%6
‡„@ !@&
Lợi thế khác biệt (Differentiation)^(%61%61
".D ./.%,-" &
Page 13
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
2.2.3.1 Lợi thế chi phi
jF!M !366Q&S 5
!MUt62"2- !^
• Tăng hay giảm lợi ích kinh tế theo gia tăng quy mô^N15
@<0;#.41A+@.41?
6?<3"q41=@&L .
410.$%<0;4E‚ +E.%<0;‚&
m+@<0;.4142#+#"
16?<3"A%?^
LB$#.$4;4;(%.H)
2.,41,#0,%#0 ?"2-+
;)2%%+.$0;6+`46,!
%+0I5B.41M460;#‚
1P&Q2300.$:2K+#1+1.H
)20*%R&Q20"23%*%@h2
;;28.%&%[4P0,.$2@:"?%E
$+‚&'.41" 4<$P0,.$ *
.\;1.H);.$0@4D&L 810@.
41;4@64*2EB&j41Ea
<E@4D0;.$>-
%&L "%0.$%<0;4E.\4241^6?
<3.\,&
LB60*;+2., *4]2?
E$;% `A 2.$%
**42?8;3+#= %2;%)#
%<0;%++<E++<E+4
6?<3&
LB+<0;4841-4"0
+"%B.41?6$0++#
Page 14
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
2.,414./%%M=.$++#.$
./B46?<3&
• Sự học hỏi trong doanh nghiệp^L 22+.D640
;<`‚P$ *%$% 7$
"2.$#;4J4" - .6FJ%6)
.$./‚6EzE@.+z
E[Q`"2-+2,D`‚,
+#6 E4&Q24=E
*.\ 6`‚&G3*4";
+,`‚,.\;+416%;0=!
8&
• Cơ cấu của mức sử dụng năng lực sản xuất^O+ $6%,
!A4E3;0+!&'@.$8
.H)?<&'14"%D>%
@" 6&6)%@hA4
E3;;EDh‚0+"E
<%,1;,1)*[&&
9#@@ .D;&
@h<B34D‚<B./J!%),<
B[&Q`.D<B%1/4".D4F6&
• Các mối liên kết xung quanh hoạt động của doanh nghiệp^O4*
!;,+#4@6&m# ./=
;,+#4@6A"4. &|2=
;+" y +#4@66[|
3%% !A4@6&
L 2 !-%@6A23+
846A23 !&?%=0%a
6?AI6%a !@*aA
I !@*&
Page 15
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
• Sự học hỏi quan qua lại xung quanh các đơn vị kinh doanh^9;
0 2.\+,A.D`‚&Q23.D>
2;0ƒ.2;0|+#a5P.D`‚
F640 2%;0|%;0|+
#,%;0ƒ>+C;0|16"3
%*6*B#" ./E:%;0
ƒ&
• Mức độ tích hợp:614.D1"2 6#"
*<"2-+#4@.,41.
$6.$&L":B4*)5
BD&
• Lựa chọn thời điểm^4D`8#.$8#8
#0#)[14d+46&D 7
B./"=414*"D D
0*%=46%&6)2
.$E+0*4-04%%
1 :%7+2;J?%
7;3P0*40.\$E7n+
+#4D`.$%.,414%P8#
*16&
• Các chính sách của Doanh nghiệp^G"28+
41?%P6. "+#4
66.3.D6.3,6.4E@
.+ ?[&
• Vị trí địa lý^9?2J;0-A‰0%?
AŠ&O+#A‰%70*40-$
+#&•4dA‰+#,E
14*<6;$0
Page 16
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
a[-J-'$%*
3,E*.\46%=0#[
• Các yếu tố mang tính chất thể chế^'?%@4=%@
q4= 0&'80*==
%)C?.\+ ..+%"q4@
6&
Q2;0+1416(#.6,E.
%,-" &N16+#1D;<%
$?4" !&O$?4"+M40IE$.$2
<0 ?*3,J;<EB&
2.2.3.2 Lợi thế khác biệt
Q2541" A.D4
++2?+42$%.D2$+4" !E
6`‚ *T+Y+.\`./-
&L?.D:" ‹ !6:^O !
-$_O !-_O !-8.H).
/!%&
O !-4N..%c„j$c„N..
c„!€c„!%)=F7Œ2=) 1:^
#;< !:34DE.A"-
&L !0C?.D P"2
4" !&
• 9,%4..%+#40*%=48%=0+
#E,-&O+#4#.$41./
TJ0*%=4Y,E8%=0$./%
$41I!E[
Page 17
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
• 9,%.$+#4+204+@B2E
4 28E,-+;"E,
-8%=0$41:%,E&
• 9,%4. +#4$=3; ?8
$E‚<*3,[?./-
%.\E%+#C%
-&
• 9,%!%4<%3E<
,E0"E2,E[
• 9,%!%)=F+#4@4J0*E
E40 ]E6%=$E[
?.D2$4" !*C#
!-#>`+d!+
/&mC%=0#=E+M4
.\;43%=0#8%=0`16%=0#
%0*3E&mC4Jq,?`%=,E8
%=06 ) JE&mC$./I!J%.,414
8?16:4"E
`2-`[&
9,% !-$^%?4-$
*HE&L+#-21:$,E,-
8AE$<,E%$1 ]E
.%,-[&&
jD4;$6%?%=0;82F5
I.D?-./!%)` .\E,-&m
$0D$J= ( !`=1>.D
4E.%6%1 2‚ -
Page 18
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
?%q.\./-&L=6 81-`
$E-$41?.\%q`%?4
8%?%=0$1 .3=E&
9;./-CD.D++41.
%,-; 0;#?;I&m
# y.D./!%)
-C,%./!%)-;04"E
?;1&
O+P`;%$41./4"
%?&?.H)./1$41./%
%?24"+P.A6%?%=0;
$0`=1 !@&'??A2I
C8+P.A6%.?B++E,
,%?%=0;C4D`./ƒK%?
-CD-+RE./|&G+./-
+41&90 $C%4M%DD/
*7+&
'K= " !6$(
<"222?-#" "%?,-+
#" ./%6$E+.\$41%
6 $& G + 5 Q54 S 5 ? D P
2641M4D"2 !
E.%,-" &O6.D+.\"
!E%.{. E#.H)./!
%)" &
2.3 Mối liên kết bên trong chuỗi giá trị doanh nghiệp
O !;K42=1-P"22
4=42,-"2+&Q,4*A3064<P
Page 19
CGT của nhà cung cấpCGT của doanh nghiệpCGT của thị trường CGT của khách hàng
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
ED2"2 !%6J%D2"
2&6)%a$1.{.\4E+A3
.$0+[Q,4*,"2&6
)#C8"?.\h‚,%
.$4.. !%).71&m@,4*
846J@8.B".D&
O"24*%A^
cSED^O"2+,4*%AE
D&9 -"204%-"2&
cO6D^OB"2" 6%@
,41A"2ƒ4,41A"2|.\4@
6"ƒ%6"|&
6)%# 0*4%/=.\6" .
/;*/A3.$4"@6%#
&# ‚/=.\6 4"4"4
@6%#
Q,4*+#+P"26%J+#P"
26%"2 1&6)h3.D0#)134D,
.\A2"26&Z,;;".\
1%,1P"21,E[
2.4 Mối liên kết bên ngoài chuỗi giá trị doanh nghiệp
' !-F1*BA *?h+
!+4*<:^O !-
$O !-! 8%O !-&Q,<
-, ! !0>./h40*4;.
Page 20
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
/ A4&Q"2- !.\4*%
"2-h4"&
6)^
• 'D%=0#%?.\;+
"2%=0#&
• ' $ %= 0# 0* 4 =
?4..%-.\;4%=0#"
- < ?%=0#&
• '0*4 -$1# b4x?
4..%-x6# #6.
/;$41&
N** !+4EB"2-
$*3,A"2-a
%J6J<&
O~"^
• '$+#$41++(6+#4
@64..-&9#6:
$.$K=1EJ-+#4
@6-&G!%)-$a+
#!%)-a5&
• 9,% !-! 80*3,&m*3,4
@0A%" %&L70
2%*3,4@;+#
4*Xt•.~"&o0@
./a" %.%,-&N..%-*
3,a+#4@6!%)-&m
@#.E 3-*3,
AQ 5€|-&
• O !-08*7,7A
!-&L;8.\?$041
" ;<2% !-&N
Page 21
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
@.D41.H)63z76&m+
64$D%." !8;<2
% !-&L0*@ !4@6
%?%=0@08&?%=0
(8# yP !0;< 0;#
`+#$=%q4h&
• m@-%+#A $4
6%416-&m;16.
6),%$+#4@41=-$
4"@6-&m;1%
3,441=-%@41=-*
3,&L0* $ 81+,1,?
141&6)+2" y ?
$+#160*%=4:3I1
:34D#.$_%3;!
6:04;+!8[
?%=0 ?41" 2% !-
?62-+ 3% 2
+4*<&9#+#30D41#
y2=6P !-,- D&
Kết luận
jD*B !- ,<-+%"
2-" ,#! y@4D,4y-
&!1h40#%+!%)C
1%-? %63
1$41./!%)+(C1,1
&
Page 22
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
'*B%=);? !-S 5 E 2
?"2.$K42 6-
" !@./-?&Q;?-S 5 FK 1D
"21D 6-
!&jD3"2B%=F3"2)#D
#B1./&L>++#C;?"2-
1)#+5>2=&
Danh mục tài liệu tham khảo
U& jI0*B !u54m4.0%Q5Q .
p& L Ž5^^••54.&•
‹& L Ž5^^••ŽŽŽ&< &•
Page 23
Chuỗi giá trị doanh nghiệp
Œ& jkN1" r-Q54S 5 TUVWXYc'‰|^ DT
Books & NXB Trẻ
X& L"6m`%S #ptU‹=UU.,U^UpXcU‹p
Page 24
