Các phương án đề xuất để giải quyết và bài học kinh nghiệm cho xây dựng đô thị

MỤC LỤC
MỤC LỤC...........................................................................................................1
LỜI MỞ ĐẦU.....................................................................................................3
NỘI DUNG..........................................................................................................4
A.Chức năng và quyền hạn của các cơ quan quản lý ................................4
1. Bộ xây dựng..........................................................................................4
2. UBND các cấp.......................................................................................5
3. Chính phủ. ............................................................................................5
4.Các sở thuộc UBND thành phố Hà Nội.................................................6
4.1 Sở tài nguyên môi trường và nhà đất Hà Nội ................................6
4.2 Sở xây dựng Hà Nội.......................................................................6
B. Sai phạm, nguyên nhân dẫn đến sai phạm và hậu quả..........................6
I. Cơ quan quản lý cấp vĩ mô........................................................................7
1. Chính phủ..............................................................................................7
2. Bộ xây dựng..........................................................................................8
3.Trung tâm y tế thuộc Bộ xây dựng.......................................................10
II. Cơ quan quản lý cấp thành phố. ...........................................................12
1. UBND các cấp. ...................................................................................12
1.1. UBND thành phố Hà Nội............................................................12
1.2. UBND quận Đống Đa và phường Thanh Xuân...........................14
2. Các sở thuộc UBND thành phố Hà Nội..............................................15
III. Nguyên nhân của những sai phạm.......................................................15
1. Nguyên nhân khách quan ...................................................................16
2. Nguyên nhân chủ quan .......................................................................16
3. Hậu quả ..............................................................................................17
C. Một số phương án giải quyết và bài học kinh nghiệm.........................18
1. Một số phương án giải quyết...............................................................18
1.1 Phương án thứ nhất :...................................................................18
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
1.2. Phương án thứ hai :....................................................................18

2. Bài học kinh nghiệm...........................................................................19
KẾT LUẬN.......................................................................................................21
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................................22
Website: Email : Tel : 0918.775.368
2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU

Từ sau đai hội Đảng VI năm 1986, đất nước ta bước vào thời kỳ đổi mới, mở cửa
và hội nhập với thế giới. Song hành với nó là tốc độ đô thị hóa ngày càng cao, điều đó
giúp cho nước ta có những chuyển biến tích cực và thu được nhiều thành tựu đáng kể.
Cùng với sự tăng trưởng của nền kinh tế - xã hội, đô thị có điều kiện phát triển mạnh
mẽ. Nhưng những nguyên tắc xây dựng đô thị truyền thống bị đảo lộn, trật tự kiến trúc
bị phá vỡ. Việc quản lý xây dựng đô thị trở nên khó khăn, phức tạp. Đó chính là mặt
trái của quá trình phát triển. Vấn đề đặt ra hiện nay là cần phải phát hiện và giải quyết
một cách thỏa đáng những vấn đề, những vụ việc làm chậm quá trình đi lên của đất
nước.
Với lý do chủ yếu trên, nhóm chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu về vụ việc một
công trình xây dựng trái phép tại phường Thanh Xuân Bắc. Những nội dung chủ yếu
chúng tôi nghiên cứu là chỉ ra những sai sót của từng cơ quan nhà nước, nguyên nhân
và hậu quả của những sai lầm và đưa ra phương án khắc phục.
Nội dung chủ yếu của bản báo cáo này gồm :
1) Chức năng và quyền hạn của các cơ quan quản lý.
2) Nguyên nhân và hậu quả của các sai phạm.
3) Các phương án đề xuất để giải quyết và bài học kinh nghiệm.
Chúng tôi hi vọng rằng bản báo cáo này sẽ là tài liệu tham khảo có ích cho các nhà
quản lý xây dựng đô thị. Bản báo cáo này chắc chắn còn nhiều thiếu sót, mọi ý kiến
xin gửi về : www.đôthị chúng tôi xin tiếp thu và chân thành cảm
ơn .
Hà nội ngày 1 tháng 5 năm 2009.

Website: Email : Tel : 0918.775.368
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
NỘI DUNG
A.Chức năng và quyền hạn của các cơ quan quản lý
1. Bộ xây dựng.
+ Bộ Xây dựng là cơ quan của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về
xây dựng, kiến trúc, quy hoạch xây dựng, hạ tầng kỹ thuật đô thị, khu công nghiệp,
khu kinh tế, khu công nghệ cao, phát triển đô thị, nhà ở và công sở; kinh doanh bất
động sản; vật liệu xây dựng; quản lý nhà nước các dịch vụ công trong các lĩnh vực
quản lý nhà nước của Bộ theo quy định của pháp luật.
+ Bộ Xây dựng có 26 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn. Trong đó có nhiệm vụ trình Chính
phủ các dự án luật, pháp lệnh, các dự thảo nghị quyết, nghị định của Chính phủ theo
chương trình kế hoạch xây dựng pháp luật hàng năm của Bộ đã được phê duyệt và các
dự án, văn bản quy phạm pháp luật khác theo sự phân công của Chính phủ, trình Thủ
tướng Chính phủ chiến lược, quy hoạch phát triển, kế hoạch dài hạn, năm năm, hàng
năm, các chương trình dự án quốc gia thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ,
các dự thảo quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.
+ Bộ Xây dựng có nhiệm vụ hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các quy định của
pháp luật trong lĩnh vực xây dựng, gồm các khâu: Lập và quản lý thực hiện dự án đầu
tư xây dựng công trình, khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng, nghiệm thu, bàn giao,
bảo hành, bảo trì công trình xây dựng.
+ Trong lĩnh vực nhà ở và công sở, Bộ Xây dựng có nhiệm vụ xây dựng các định
hướng phát triển nhà ở quốc gia cho từng giai đoạn 10 năm, chương trình nhà ở quốc
gia 5 năm, chỉ tiêu phát triển nhà ở và kế hoạch phát triển nhà ở xã hội trong nhiệm vụ
phát triển kinh tế -xã hội của đất nước theo từng giai đoạn; chỉ đạo việc thực hiện sau
khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
4
Website: Email : Tel : 0918.775.368

2. UBND các cấp.
+ UBND phường, xã, thị trấn thực hiện và chịu trách nhiệm trước UBND quận,
huyện, và UBND thành phố về toàn bộ công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa
bàn phường, xã, thị trấn theo thẩm quyền được quy định tại Luật đất đai, Pháp lệnh về
nhiệm vụ, quyện hạn cụ thể của HĐND và UBND ở mỗi cấp và Quyết định số
23/1998/QĐ-UB ngày 17/7/1998 của Thành phố. Trong đó có việc quản lý đất công
chặt chẽ theo hiện trạng sử dụng, sử dụng đúng mục đích được giao được thể hiện
trong các hồ sơ bàn giao cơ sở hạ tầng của các ngành Địa chính, Giao thông công
chính, Nhà đất, Kiến trúc sư trưởng. Có trách nhiệm kiểm tra phát hiện các vi phạm về
quản lý sử dụng đất để lập hồ sơ và gửi kèm các chứng lý ban đầu, báo cáo kịp thời
lên cơ quan chức năng có thẩm quyền để xử lý, thu hồi quyền sử dụng đất.
3. Chính phủ.
+ Theo hiến pháp năm 1992 ( sửa đổi năm 2001 ) quy định Chính phủ là cơ quan chấp
hành của quốc hội, cơ quan hành chính cao nhất của nước CHXHCN Việt Nam.
Chính phủ là cơ quan hành chính Nhà nước có thẩm quyền chung, là cơ quan đứng
đầu hệ thống cơ quan hành pháp, thống nhất quản lý về thực hiện các nhiệm vụ chính
trị, kinh tế, văn hóa, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của Nhà nước, đảm bảo quyền
lực của bộ máy Nhà nước từ trung ương đến cơ sở. Chính phủ có toàn quyền giải
quyết quyết định các vấn đề liên quan tới hoạt động quản lý Nhà nước trên phạm vi
toàn quốc trừ những vấn đề thuộc thẩm quyền quốc hội, ủy ban thường vụ quốc hội
và chủ tịch nước.
+ Chính phủ đưa ra các văn bản về quản lý trật tự xây dựng, thủ tục xin cấp giấy phép
xây dựng hướng dẫn các cơ quan chức năng có thẩm quyền thực hiện, thống nhất quản
lý nhà nước đối với công tác quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế -xã hội, Bộ kế
hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm trước Chính phủ và thực hiện sự phân công của
Website: Email : Tel : 0918.775.368
5
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Chính phủ về công tác này. Chính phủ phân công, phân cấp quản lý và trách nhiệm về
thực hiện công tác quy hoạch cho các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp

huyện.
4.Các sở thuộc UBND thành phố Hà Nội
4.1 Sở tài nguyên môi trường và nhà đất Hà Nội
Thực hiện công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; kiểm tra tiến
độ thực hiện các dự án được giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; cấp
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo các quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển
mục đích sử dụng đất trên địa bàn thành phố.
4.2 Sở xây dựng Hà Nội
+ Tổ chức thẩm định Nhà nước về thiết kế cơ sở đối với các công trình, các dự án đầu
tư xây dựng trên địa bàn theo quy định và phân cấp của Nhà nước, của UBND Thành
phố.
+ Thẩm tra thụ lý hồ sơ sau thẩm định, lập văn bản trình cấp có thẩm quyền phê
duyệt thiết kế cơ sở các công trình trên địa bàn Hà nội theo quy định và phân cấp của
UBND Thành phố.
B. Sai phạm, nguyên nhân dẫn đến sai phạm và hậu quả.
Thực hiện chủ trương tạo nhà ở cho cán bộ công nhân viên chức Nhà nước của
Đảng và Nhà nước, từ cuối những năm 1970 đàu 1980 Nhà nước ta đã cho xây dựng
các khu nhà nhiều tầng tập trung, trong đó có khu nhà ở Thanh Xuân. Đây là khu nhà
ở được xây dựng từ những năm 1979 bao gồm khu Thanh Xuân Bắc và Thanh Xuân
Nam. Do các yêu cầu về tiêu độ, chất lượng, Chính phủ đã xác định đây là công trình
trọng điểm cấp Nhà nước và đã giao cho Bộ xây dựng chủ trì về quy hoạch, thiết kế và
thi công. Mặc dù đến nay chưa hoàn chỉnh nhưng nhờ xây dựng cuốn chiếu nên có
nhiều khu vực đã được đưa vào sử dụng nhiều năm nay. Tuy vậy, nhiều khu vực vẫn
còn bỏ trống chưa được xây dựng. Do đó, ngày 25/9/1990 Bộ xây dựng đã có công
Website: Email : Tel : 0918.775.368
6
Website: Email : Tel : 0918.775.368
văn 770/KHNN yêu cầu điều chỉnh, bổ sung quy hoạch khu Bắc và Nam Thanh Xuân
theo bản quy hoạch số QH-01 tháng 9/1990 với nội dung bổ sung thêm một số công
trình ở các khu chưa xây dựng, bố trí một số công trình cửa hàng kiốt một tầng bám

dọc theo các trục đường và xây dựng xen kẽ một số nhà ở 2 tầng cạnh các nhà ở cao
tầng đang sử dụng.
Theo bản quy hoạch đó Trung tâm y tế, một đơn vị hành chính sự nghiệp được
thành lập theo quyết định số 272/BXD-TCLĐ của Bộ trưởng Bộ xây dựng, đã có công
văn đề nghị Bộ xây dựng và UBND thành phố cho phép Trung tâm được sử dụng diện
tích đất xây dựng xen kẽ khu nhà ở Thanh Xuân để xây dựng nơi ở cho cán bộ công
nhân viên. Tuy nhiên đã có nhiều sai trái trong công tác quản lý và thực hiện công
trình gây bất bình cho các hộ dân cư tại các nhà B4, B5, B6 phường Thanh Xuân Bắc.
Sự việc diễn ra từ năm 1993 đến nay vẫn chưa được các cấp chính quyền xem xét và
giải quyết thoả đáng. Đây là nguyên nhân dẫn đến một loạt các vấn đề và sai sót của
nhiều cơ quan quản lý.
I. Cơ quan quản lý cấp vĩ mô.
1. Chính phủ.
Ta có thể thấy Chính phủ là một trong những cơ quan có quyền lực cao nhất trong
bộ máy quản lý nhà nước nhưng Chính phủ đã chưa làm đúng quyền lực và trách
nhiệm mà Nhà nứơc giao cho. Cụ thể là, ngày 25/9/1990 Bộ xây dựng đã có công văn
770/KHNN yêu cầu điều chỉnh, bổ sung, quy hoạch khu Bắc và Nam Thanh Xuân và
đề án điều chỉnh này do Viện thiết kế nhà ở và công trình công cộng thực hiện. Đó là
bản quy hoạch số QH-01 tháng 9/1990 với nội dung bổ sung thêm một số công trình ở
các khu chưa xây dựng, bố trí thêm một số công trình cửa hàng kiốt một tầng bám dọc
theo các trục đường và xây dựng xen kẽ một số nhà hai tầng bên cạnh các nhà ở cao
tầng đang sử dụng. Quy hoạch bổ sung điều chỉnh này do cơ quan chủ trì là Bộ xây
dựng duyệt ngày 5/11/1990, UBND thành phố Hà Nội ghi duyệt lại quyết định số
Website: Email : Tel : 0918.775.368
7
Website: Email : Tel : 0918.775.368
1273/CV-UB ngày 5/6/1992 và đến ngày 29/8/1994 Chính Phủ mới chấp nhận quy
hoạch bổ sung điều chỉnh này tại văn bản số 4788KTN. Tuy nhiên ngày 5/10/1991,
trung tâm y tế Bộ xây dựng đã có công văn 210/TTYT-TCHC đề nghị Bộ xây dựng
cấp đất để xây dựng nhà ở cho cán bộ công nhân viên trung tâm y tế và đã khởi công

ngày 12/1/1993. Như vậy, lỗi sai thứ nhất của Chính phủ mà cụ thể là cơ quan, cá
nhân được Chính phủ giao quyền là đã chậm trễ trong việc phê duyệt bản quyết định
bổ sung QH-01.Lỗi sai thứ hai là khi biết có hiện tượng “làm trước, thông báo sau”
của các cơ quan cấp dưới là trung tâm y tế và Bộ xây dựng nhưng Chính phủ lại
không kiên quyết xử lý tạo điều kiện cho những sai phạm xảy ra. Trong trường hợp
này Chính phủ hoàn toàn có thể không phê duyệt bản quy hoạch bổ sung, tiến hành
thanh tra để xử lý dứt điểm sai phạm nhưng Chính phủ đã không làm vậy nên đã tạo
tiền đề cho nhiều sai phạm khác tiếp tục diễn ra.
2. Bộ xây dựng.
+ Ngày 02/11/1991, Bộ xây dựng có công văn số 475/BXD/KH-UN do thứ trưởng
Nguyễn Mạnh Kiểm kí với nội dung đồng ý cho trung tâm y tế đầu tư xây dựng 8 căn
hộ nhà ở hai tầng cho cán bộ công nhân viên chức của trung tâm bằng nguồn vốn tự
có trong quy hoạch xây xen kẽ tại nhóm nhà B (khu phụ B5, B8) tiểu khu Thanh Xuân
Bắc khi chưa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Có thể coi đây là việc Bộ xây
dựng cấp đất cho phép trung tâm y tế xây dựng nhà ở. Xét theo chức năng thì Bộ xây
dựng không có thẩm quyền trong vấn đề này, nó thuộc thẩm quyền của Sở tài nguyên
môi trường nhà đất Hà Nội.
Theo nghị quyết thì sở tài nguyên môi trường và nhà đất Hà Nội, cụ thể là phong
quy hoạch sử dụng đất thực hiện công tác giao đất cho thuê đất, chuyển mục đích sử
dụng đất, kiểm tra tiến độ thực hiện các dự án được giao đất, cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất theo các quy định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng
đất trên địa bàn thành phố. Đáng lẽ ra Bộ xây dựng cần có công văn phản hồi với
Website: Email : Tel : 0918.775.368
8