Tổng quan về vụ thống kê công nghiệp tổng cục thống kê

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
PHẦN 1:
TỔNG QUAN VỀ VỤ THỐNG KÊ CÔNG NGHIỆP
TÔNG CỤC THỐNG KÊ
Chương 1: Lịch sử hình thành và phát triển của
Thống kê Công nghiệp
1. Những nét chung về ngành Thống kê và Tổng cục Thống kê
Ngày 6 tháng 5 năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 61/SL
quy định bộ máy tổ chức của Bộ quốc dân kinh tế gồm các phòng, ban, nha
trực thuộc trong đó có Nha Thống kê Việt Nam. Vì thế, ngành Thống kê Việt
Nam đã lấy ngày 6 tháng 5 năm 1946 là ngày thành lập ngành.
Tổng cục Thống kê thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chịu trách nhiệm
giúp Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện quản lý nhà nước về thống
kê; tổ chức thực hiện hoạt động thống kê và cung cấp thông tin thống kê kinh
tế - xã hội cho các cơ quan, tổ chức và cá nhân theo quy định của pháp luật.
1.1 Hệ thống tổ chức của Tổng cục Thống kê
Tổng cục Thống kê được tổ chức theo ngành dọc, cụ thể:
 Ơ
̉
Trung ương co
́
cơ quan Tổng cục Thống kê trực thuộc Bộ Kế hoạch
và Đầu tư;
 Ơ
̉
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương co
́
Cục Thống kê trực thuộc
Tổng cục Thống kê;
 Ơ
̉

huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh co
́
Phòng Thống kê trực
thuộc Cục Thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
________________________________________________________________________
NGUYỄN THỊ HƯỜNG - THỐNG KÊ 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị trực thuộc Tổng cục theo quy định của
pháp luật.
1.2 Về cơ cấu tổ chức của cơ quan Tổng cục Thống kê
a) Các tổ chức giúp Tổng cục trưởng thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn
quản lý Nhà nước có các đơn vị: Vụ Hệ thống tài khoản quốc gia; Vụ Phương
pháp chế độ thống kê; Vụ Thống kê Tổng hợp; Vụ Thống kê Công nghiệp và
Xây dựng; Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản; Vụ Thống kê
Thương mại, Dịch vụ và Giá cả; Vụ Thống kê Dân số và Lao động; Vụ Thống
kê Xã hội và Môi trường; Vụ Hợp tác quốc tế; Vụ Tổ chức Cán bộ; Vụ Kế
hoạch tài chính; Thanh tra; Văn phòng
b) Các đơn vị sự nghiệp thuộc Tổng cục Thống kê có các đơn vị sau:
Viện Nghiên cứu khoa học thống kê; Trung tâm Tin học thống kê; Trung tâm
Tư liệu thống kê; Tạp chí Con số và Sự kiện; Trường Cao đẳng thống kê;
Trường Trung học thống kê II; Trung tâm Tin học thống kê khu vực II; Trung
tâm Tin học thống kê khu vực III.
c) Các đơn vị sản xuất kinh doanh thuộc Tổng cục Thống kê có các đơn
vị sau: Nhà Xuất bản Thống kê; Công ty Phát hành Biểu mẫu Thống kê; Xí
nghiệp in Thống kê Thành phố Hồ Chí Minh.
2. Lịch sử hình thành và phát triển của Thống kê Công nghiệp
Tình hình kinh tế xã hội có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất
công nghiệp do đó đồng thời ảnh hưởng đến Thống kê Công nghiệp. Lịch sử
60 năm hình thành và phát triển (1947-2009) của Vụ Thống kê Công nghiệp

có thể chia ra thành các thời kỳ sau:
2.1 Thời kỳ 1946-1954:
________________________________________________________________________
NGUYỄN THỊ HƯỜNG - THỐNG KÊ 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Đây là thời kỳ kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp của dân tộc
ta (từ tháng 2/1946 đến tháng 5/1954). Trong 9 năm kháng chiến đó chính
sách phát triển công nghiệp là phục vụ cho quốc phòng tại căn cứ địa cách
mạng, với một số xí nghiệp quốc doanh nhỏ. Vì thế công nghiệp thời kỳ này
không phát triển.
Số cán bộ Thống kê thời kỳ này chỉ có 3 đến 4 người và Thống kê
Công nghiệp không có bộ phận chuyên trách mà chỉ có cán bộ làm Thống kê.
Thực chất về nghiệp vụ chỉ là một số công việc ghi chép, tổng hợp mang tính
liệt kê với một số cơ sở công nghiệp ít ỏi. Có thể nói nền móng Thống kê
chưa hình thành về cả chuyên môn nghiệp vụ và tổ chức bộ máy.
2.2 Thời kỳ 1955 - 1975
Đây là thời kỳ miền Bắc hoàn toàn giải phóng tiến lên chủ nghĩa xã hội,
miền Nam tiếp tục cuộc kháng chiến chống Mỹ thống nhất đất nước.Ở miền
Bắc xác định hai nhiệm vụ rõ ràng là xây dựng chủ nghĩa xã hội và chi viện
cho cách mạng giải phóng miền Nam.
Giai đoạn 1955-1960: Ngành công nghiệp yêu cầu phải nắm được số
lượng và thực trạng các cơ sở công nghiệp của vùng mới được giải phóng
đồng thời phải khôi phục sản xuất và cải tạo công thương nghiệp theo hướng
chủ nghĩa xã hội. Thống kê Công nghiệp thời kỳ này mang tính chất kiểm kê
khai thác từ tài liệu cũ để lại kết hợp với liệt kê báo cáo của các cơ quan chính
phủ lâm thời. Thông tin thu được chỉ mới tính toán cho khu vực quốc doanh
và công tư hợp doanh. Khu vực kinh tế chưa có và khu vự cá thể tiểu thủ công
nghiệp có nhưng chưa được thống kê.
Giai đoạn 1961-1975: là thời kỳ các mục tiêu và các chính sách phát
triển cụ thể, rõ ràng, yêu cầu các thông tin phải đầy đủ chi tiết.Vì thế hoạt

động thống kê nói chung và Thống kê Công nghiệp nói riêng có nhiều điều
kiện phát triển. Được sự giúp đỡ của các chuyên gia Thống kê Liên Xô và
Trung Quốc, chúng ta đã mở rộng hệ thống chỉ tiêu và mở rộng phạm vi điều
________________________________________________________________________
NGUYỄN THỊ HƯỜNG - THỐNG KÊ 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
tra thu thập tư liệu đến các cơ sở công nghiệp ngoài quốc doanh (hợp tác xã
và tiểu thủ công nghiệp). Một số bảng phân ngành công nghiệp, bảng danh
mục các sản phẩm công nhiệp chủ yếu, bảng thành phần kinh tế được ban
hành và thống nhất trong cả nước… Sau những năm 70, Thống kê Công
nghiệp đã được chọn là nơi nghiên cứu thí điểm các chủ trương đổi mới thống
nhất Thống kê – Kế toán, thống nhất 3 loại hạch toán và đã áp dụng máy tính
vào xử lý số liệu…
2.3 Thời kỳ 1976 - 1986:
Đây là thời kỳ đất nước ta thống nhất, thực hiện các mục tiêu và kế
hoạch 5 năm lần thứ IV và V. Theo yêu cầu của quản lý ngành công nghiệp
Thống kê Công nghiệp vừa giữ nguyên theo chế độ, nội dung báo cáo,
phương pháp tính toán, bảng danh mục sản phẩm trước đây ….để phổ biến
cho miền nam đồng thời phải tiến hành bổ sung thêm các chỉ tiêu, biểu mẫu,
và cả phương pháp tính toán để đáp ứng nhu cầu kiểm tra đánh giá kết quả thí
điểm đổi mới.
2.4 Thời kỳ từ 1987 đến nay:
Đặc điểm nổi bật của thời kỳ này là cả nước ta đã thực hiện đường lối
đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, chuyển đổi từ nền kinh tế tập
trung bao cấp sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa
dưới sự quản lý của nhà nước.
Trong không khí đầy màu sắc đổi mới ấy Thống kê Công nghiệp cũng đạt
được nhiều thành tựu đáng kể. Cụ thể:
________________________________________________________________________
NGUYỄN THỊ HƯỜNG - THỐNG KÊ 47B

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
-Thời kỳ 1987-1990:
Đây là thời kỳ nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi để xác định hướng đổi mới
về hệ thống chỉ tiêu, chế độ báo cáo và kiểm tra. Về phương pháp luận cơ bản
vẫn dùng theo những năm trước 1987.
-Thời kỳ 1991-2000:
Đây là giai đoạn có sự chuyển đổi cơ bản về hệ thống chỉ tiêu, biểu
mẫu báo cáo, hình thức tỏ chức thu thập thông tin, phương pháp tính một số
chỉ tiêu theo hệ thống tài khoản quốc gia. Những năm cuối đã ứng dụng thông
tin vào thống kê. Đây là giai đoạn Thống kê Công nghiệp và Xây dựng phục
vụ một lượng thông tin rất lớn cho tổng kết đánh giá những chủ trương, chính
sách đổi mới quan trọng được thử nghiệm từ ngành công nghiệp.
- Thời kỳ từ 2000 đến nay:
Đây là giai đoạn phát triển mới về chất, sau sắc hơn, toàn diện hơn. Về
nghiệp vụ đã cơ bản tiếp cận được phương pháp chuẩn của thống kê công
nghiệp thế giới, mở rộng điều tra chọn mẫu một hình thức thu thập thông tin
phù hợp nhất với nền kinh tế thị trường. Một số lĩnh vực mới của thống kê
công nghiệp bước đầu được nghiên cứu đưa vào ứng dụng như: Điều tra xu
hướng kinh doanh, điều tra môi trường kinh doanh, Thống kê bảng cân đối
năng lượng….Giai đoạn này trình độ cán bộ không chỉ được nâng lên về
chuyên môn mà cả về tin học, ngoại ngữ, đang dần dần hình thành đội ngũ
cán bộ trẻ thay thế cho lớp cán bộ đã có tuổi.
________________________________________________________________________
NGUYỄN THỊ HƯỜNG - THỐNG KÊ 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chương II: Chức năng nhiệm vụ và bộ máy tổ
chức của Vụ Thống kê Công nghiệp
1. Vị trí, chức năng:
Vụ Thống kê Công nghiệp và Xây dựng là đơn vị thuộc Tổng cục
Thống kê, có chức năng giúp Tổng cục trưởng quản lý, chỉ đạo và tổ chức

thực hiện công tác thống kê công nghiệp và xây dựng.
2. Nhiệm vụ.
(1)Tổ chức thực hiện các chế độ báo cáo thống kê định kỳ.
(2)Chủ trì và phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức điều tra doanh
nghiệp và các cuộc điều tra thống kê khác được Tổng cục trưởng giao.
(3)Tổng hợp, biên soạn số liệu thống kê, xây dựng nội dung cơ sở dữ liệu,
phân tích, dự báo và làm các báo cáo tổng hợp, báo cáo chuyên đề.
(4)Lập các bảng cân đối thống kê năng lượng.
(5)Cung cấp số liệu cho Vụ Thống kê tổng hợp, các đơn vị khác trong
ngành và các đối tượng khác theo quy định của Tổng cục Thống kê và
của pháp luật.
(6)Hướng dẫn, chỉ đạo, giám sát và kiểm tra các địa phương, các Bộ,
ngành về thực hiện kế hoạch thông tin, phương pháp thống kê, chế độ
báo cáo và điều tra thống kê.
(7)Phối hợp với Vụ phương pháp chế độ thống kê và các đơn vị liên quan
nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện, cải tiến hệ thống chỉ tiêu thống kê,
phương pháp thống kê, các bảng phân loại thống kê, chế độ báo cáo,
điều tra thống kê và thẩm định chế độ báo cáo, phương án điều tra
thuộc thẩm quyền ban hành và quyết định của các Bộ, ngành và địa
phương.
________________________________________________________________________
NGUYỄN THỊ HƯỜNG - THỐNG KÊ 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
(8)Phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện chương trình công nghệ
thông tin và ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực đơn vị
phụ trách.
(9)Phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế thực hiện công tác hợp tác quốc tế.
(10) Phối hợp với Vụ Tổ chức cán bộ, các đơn vị liên quan và các trường
của Tổng cục thực hiện công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức,
viên chức của đơn vị và của ngành.

(11) Phối hợp với Thanh tra Tổng cục thực hiện thanh tra nghiệp vụ theo
chương trình công tác thanh tra hàng năm được lãnh đạo Tổng cục phê
duyệt.
(12) Thực hiện các nhiệm vụ khác do Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê
giao.
3. Lĩnh vực phụ trách :
Vụ Thống kê Công nghiệp và Xây dựng phụ trách sau:
• Thống kê công nghiệp khai thác mỏ;
• Thống kê công nghiệp chế biến;
• Thống kê sản xuất và phân phối điện, khí đốt và nước;
• Thống kê cân đối năng lượng;
• Thống kê xây dựng
4. Tổ chức bộ máy:
Năm 1994 Chính phủ đã ký nghị định số 23/CP ngày 23/3/1994 quy
định cơ cấu tổ chức bộ máy, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn của Tổng cục
Thống kê, đồng thời quy định thống kê công nghiệp vẫn được tổ chức là một
vụ Thống kê chuyên ngành công nghiệp, có 1 vụ trưởng và 2-3 phó vụ
________________________________________________________________________
NGUYỄN THỊ HƯỜNG - THỐNG KÊ 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trưởng. Tổ chức bộ máy không còn các Phòng, lãnh đạo trực tiếp chỉ đạo theo
các nhóm công việc cụ thể: nhóm địa phương có khoảng 9 cán bộ, nhóm tổng
hợp, phương pháp chế độ và trung ương có khoảng 6 cán bộ.
Ngày 3/9/2003 theo chủ trương cải cách hành chính của chính phủ, hội
đồng Chính phủ đã ký quyết định số 101/CP quy định Thống kê Công nghiệp
được ghép với Thống kê xây dựng thành lập Vụ Thống kê Công nghiệp và
xây dựng. Lúc này vụ có 1 vụ trưởng, 3 phó vụ trưởng và 22 cán bộ. Tổ chức
hoạt động và chế độ làm việc vẫn theo mô hình cũ nghĩa là không còn các
Phòng, lãnh đạo Vụ trực tiếp chỉ đạo. Chế độ làm việc cụ thể như sau:
(1) Vụ có Vụ trưởng, một số Phó Vụ trưởng và các cán bộ. Vụ trưởng, Phó

Vụ trưởng do Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê bổ nhiệm và miễn
nhiệm.
(2)Vụ trưởng chịu trách nhiệm trước Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê
về toàn bộ các hoạt động của Vụ.
(3)Phó Vụ trưởng giúp việc Vụ trưởng và chịu trách nhiệm trước Vụ
trưởng về nhiệm vụ được giao.
(4)Công chức thực hiện các nhiệm vụ do Vụ trưởng hoặc Phó Vụ trưởng
giao và chịu trách nhiệm về việc thực hiện các nhiệm vụ đó.
(5)Vụ làm việc theo chế độ chuyên viên kết hợp với chế độ thủ trưởng;
trong trường hợp lãnh đạo Tổng cục giao nhiệm vụ trực tiếp cho Phó
Vụ trưởng hoặc chuyên viên thì Phó Vụ trưởng, chuyên viên có trách
nhiệm thi hành và báo cáo với Vụ trưởng.
________________________________________________________________________
NGUYỄN THỊ HƯỜNG - THỐNG KÊ 47B