CHỮA LỖI LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

Tuần 15
Tiết 43 Ngày dạy: 30 -11 -2010
CHỮA LỖI LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
I.MỤC TIÊU :
1. Kiến thức:
- Biết phát hiện, phân tích và sửa chữa được các lỗi về lập luận trong văn nghò luận
2. Kó năng: - Nhận diện, phân tích được các lỗi về lập luận trong một số văn bản nghò luận.
- Sửa chữa các lỗi về lập luận
- Có kó năng tạo lập các văn bản nghò luận có lập luận chặt chẽ, sắc sảo.
- Rèn kó năng tự nhận thức, kó năng ra quyết đònh.
3. Thái độ: Diễn đạt nghiêm túc ; Có ý thức thận trọng để tránh lỗi về lập luận.
II. TRỌNG TÂM:
1. Kiến thức:
- Một số lỗi về lập luận.
- Cách sửa các lỗi về lập luận
2. Kó năng:
- Nhận diện, phân tích được các lỗi về lập luận trong một số văn bản nghò luận.
- Sửa chữa các lỗi về lập luận
- Có kó năng tạo lập các văn bản nghò luận có lập luận chặt chẽ, sắc sảo.
III. CHUẨN BỊ
1. GV: Giáo án, SGK,SGV, hướng dẫn chuẩn kiến thức kó năng
2. HS: Đọc sgk và nắm nội dung cơ bản, đònh hướng tìm hiểu các câu hỏi theo các câu
hỏi hướng dẫn học bài.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
kiểm tra sĩ số:
12A2 12B4
2. Kiểm tra bài cũ:
*Hiệu quả của việc vận dụng kết hợp các thao tác lập luận trong bài văn nghò luận?
- Việc vận dụng các thao tác lập luận trong bài văn nghị luận là cần thiết.
- Việc vận dụng các thao tác lập luận trong bài văn nghị luận phải xuất phát từ u cầu và

mục đích nghị luận.
- Kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận người viết có thể làm cho bài văn nghị luận
đặc sắc, hấp dẫn.
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Hoạt động 1: Tạo tâm thế cho
I. Lçi liªn quan ®Õn viƯc nªu ln ®iĨm:
GVBM: Nguyễn Mộng Dun
học sinh
Vào bài: Trong q trình viết văn
nghị luận, chúng ta thường mắc
nhiều lỗi về cách nêu luận điểm,
luận cứ và luận chứng. Bài học
hơm nay chúng ta sẽ đi vào tìm
hiểu các lỗi thường gặp để tìm cách
phân tích và sửa chữa khi viết văn
nghị luận.
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS
tìm hiểu lỗi liên quan đến việc
nêu luận điểm
1.GV: T×m hiĨu nh÷ng ®o¹n v¨n
SGK vµ cho biÕt viƯc nªu ln
®iĨm m¾c lçi lµ g× ?
2. GV híng dÉn HS ch÷a l¹i
nh÷ng ®o¹n v¨n trªn cho ®óng.
Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm
hiểu lỗi liên quan đến việc nêu
luận cứ
1. HS chØ ra lçi nªu ln cø ë vÝ
dơ 1 vµ sưa l¹i cho ®óng.

2. HS chØ lçi nªu ln cø ë vÝ dơ 2
vµ sưa ch÷a l¹i.
3. HS t×m ra c¸i sai cđa viƯc nªu
ln cø vµ sưa ch÷a cho ®óng.
Hoạt động 4: Hướng dẫn HS tìm
hiểu lỗi về cách thức lập luận
1. GV yªu cÇu HS ph©n tÝch lçi vỊ
ph¬ng ph¸p ln vµ sưa ch÷a l¹i
cho ®óng.
2. GV yªu cÇu HS ph©n tÝch lçi vµ
sưa ch÷a ®o¹n.
1. Bµi tËp 1
Lçi nªu ln ®iĨm :
a) §o¹n v¨n a : ViƯc nªu ln ®iĨm cha logic, phï
hỵp víi ln cø : ln ®iĨm nªu ra “c¶nh vËt trong
bµi th¬ thu ®iÕu cđa Ngun Khun thËt lµ v¾ng
vỴ” kh«ng logic víi ln cø nªu ra : ngâ tróc quanh
co, sãng níc gỵn tý
b) §o¹n v¨n b : ln ®iĨm nªu ra dµi dßng, rêm rµ,
kh«ng râ rµng : Ln ®iĨm “Ngêi lµm trai thêi xa
®Ĩ më mµy, më mỈt víi thiªn h¹” dµi dßng, kh«ng
nªu ®ỵc träng t©m cđa ln ®iĨm.
c) §o¹n v¨n c : Ln ®iĨm kh«ng râ rµng, cha logic
víi ln cø nªu ra : gi÷a ln ®iĨm: “VHDG ra ®êi
tõ ph¸t triĨn” víi ln cø tiÕp theo “Nh¾c ®Õn
nã cc sèng” rêi r¹c kh«ng cã sù thèng nhÊt vỊ
néi dung vµ liỊn m¹ch vỊ liªn kÕt ®o¹n v¨n. Hµnh
v¨n cha m¹ch l¹c, thèng nhÊt.
2. Bµi tËp 2
- ë ®o¹n v¨n a nªn thay tõ “v¾ng vỴ” b»ng mét tÝnh tõ

kh¸c ®Ĩ phï hỵp víi c¸c ln cø ( gÇn gòi, b×nh dÞ
víi c¶nh lµng quª ViƯt Nam)
- ë ®o¹n v¨n b, ln ®iĨm chØ cÇn ng¾n gän “Ngêi
lµm trai thêi xa lu«n mang theo bªn m×nh mãn nỵ
c«ng danh”. C¸c ln ®iĨm phÇn lín cã néi dung
kh¸i qu¸t vµ phÇn lín lµ c©u chđ ®Ị trong ®o¹n v¨n.
- ë ®o¹n v¨n c, ln ®iĨm cÇn sưa l¹i lµ : VHDG lµ
kho tµng kinh nghiƯm cđa cha «ng ®ỵc ®óc kÕt tõ
xa.
II . Lçi liªn quan ®Õn viƯc nªu ln cø:
Bµi tËp 1
- Lçi nªu ln cø : dÉn th¬ sai, ln cø ®a ra kh«ng
chn, cha chÝnh x¸c.
- Gv cho Hs tham kh¶o ®o¹n ®· sưa ch÷a ®óng.
Bµi tËp 2
- Lçi nªu ln cø : Ln cø ®a ra kh«ng phï hỵp víi
ln ®iĨm : C¸c ln cø “Hai Bµ Trng ” cha lµm
râ ln ®iĨm “trong lÞch sư chèng ngo¹i x©m
thêi nµo còng cã.
Bµi tËp 3
- Lçi ln cø : lén xén, kh«ng theo mét tr×nh tù
logic.
III. Lçi về cách thức lập luận:
Bµi tËp 1
- Lçi vỊ ph¬ng ph¸p ln : ln cø kh«ng phï hỵp
víi ln ®iĨm.( V¨n b¶n kh«ng thèng nhÊt, mang
râ ®Ỉc ®iĨm “ r©u «ng nä c¾m c»m bµ kia”
Bµi tËp 2
- Lçi : Ln cø kh«ng phï hỵp víi ln ®iĨm : c¸c
ln cø ®Ịu nãi vỊ c¸i ®ãi vµ nh÷ng nh©n vËt g¾n

víi c¸i ®ãi nhng ln ®iĨm nªu ra l¹i lµ “Nam Cao
vỊ n«ng th«n”. Bëi vËy chØ cÇn sưa l¹i ln ®iĨm
lµ : “Nam Cao viÕt nhiỊu vỊ miÕng ¨n vµ c¸i ®ãi”.
C¸ch sưa lµ cã thĨ viÕt l¹i ln ®iĨm cho phï hỵp
víi ln cø, hc c¸c ln cø ph¶i lµm râ ý cđa
ln ®iĨm ®Ĩ t¹o nªn tÝnh thèng nhÊt cđa mét v¨n
GVBM: Nguyễn Mộng Dun
3. GV yªu cÇu HS t×m lçi cđa
®o¹n vµ sưa ch÷a ®o¹n v¨n.
HS rót ra bµi häc
b¶n.
(tham kh¶o ®o¹n v¨n mÉu)
Bµi tËp 3
- Lçi : ln ®iĨm vµ ln cø lén xén, kh«ng phï hỵp.
(tham kh¶o ®o¹n v¨n mÉu)
4. Củng cố, luyện tập:
- Khi viết văn nghò luận, ta nên chú ý tránh một số lỗi nào?
+ Nêu luận điểm trùng lập hoặc không rõ ràng, không phù hợp với bản chất của vấn đề cần
giải quyết.
+ Nêu luận cứ thiếu chính xác, thiếu chân thực, không đầy đủ, không liên quan mật thiết
đến luận điểm cần trình bày, trùng lập hoặc quá rườm rà.
+ Lập luận mâu thuẫn, luận cứ không phù hợp với luận điểm.
5. Hướng dẫn tự học:
- Đối với bài học ở tiết này:
+ Khi viết văn nghò luận, ta nên chú ý tránh một số lỗi nào?
- Đối với bài học ở tiết học tiếp theo:
Chuẩn bị bài: Người lái đò sông Đà
+ Nêu hoàn cảnh sáng tác tùy bút Người lái đò sông Đà ?Phân tích hình tượng con sông Đà ?
Phân tích vẻ đẹp người lái đò ? Nêu vài nét nghệ thuật ?Ý nghóa văn bản ?
V. Rút kinh nghiệm:

GVBM: Nguyễn Mộng Dun