phân tích thực trạng hoạt động cho vay ngắn hạn tại ngân hàng công thương việt nam chi nhánh cà mau

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐIỆP MINH SƠN

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG
CHO VAY NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG
CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
CHI NHÁNH CÀ MAU

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành: Tài chính ngân hàng
Mã số ngành: 52340201

12/2013
i


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐIỆP MINH SƠN
MSSV: 4104545

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG
CHO VAY NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG
CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
CHI NHÁNH CÀ MAU

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành: Tài chính ngân hàng

Mã số ngành: 52340201
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
NGUYỄN TRUNG TÍNH

12/2013
ii


LỜI CẢM TẠ
Sau hơn 3 năm học tập và nghiên cứu tại trường Đại Học Cần Thơ, với
thời gian thực tập tại Ngân Hàng Công Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau,
em đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình. Đề tài được hồn thành là nhờ
ơn to lớn của quý thầy cô Khoa kinh tế và Quản trị kinh doanh, cùng ban lãnh
đạo các cô chú, anh chị tại Ngân Hàng đã hết lòng giúp đỡ em trong thời gian
thực tập tại đơn vị. Em xin gởi lời cảm ơn đến:
Quý thầy cô Khoa kinh tế và Quản trị kinh doanh trường Đại Học Cần
Thơ đã tận tâm giảng dạy và truyền đạt kiến thức cho em trong suốt q trình
học tập.
Đặc biệt là thầy Nguyễn Trung Tính giáo viên đã hướng dẫn tận tâm và
nhiệt tình cho em để hoàn thành luận văn tốt nghiệp.
Ban giám đốc cùng các cô chú, anh chị trong ngân hàng tại Ngân Hàng
Công Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau đã đồng ý cho em thực tập tại
đơn vị và luôn hết lòng giải đáp những thắc mắc cũng như hỗ trợ em trong
thời gian thực tập.
Cuối cùng xin chúc quý thầy cô và Ban giám đốc, anh chị trong Ngân
Hàng Công Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau nhiều sức khỏe và thành
công trong cuộc sống.

Cần Thơ, ngày ...... tháng ..... năm 2013
Người thực hiện

Điệp Minh Sơn

i


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đề tài do chính mình thực hiện , số liệu được trình bày
trong đề tài là được Ngân Hàng Công Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau
cung cấp. Đề tài không trùng với đề tài thực tập tại chi nhánh.
Cần Thơ, ngày ..... tháng ...... năm 2013
Người thực hiện

Điệp Minh Sơn

ii


NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................

Cà Mau, ngày ..... tháng ..... năm 2013
Giám đốc

iii


NHÂN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................

Cần Thơ, ngày ..... tháng ..... năm 2013
Giáo viên hướng dẫn

iv

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................

Cần Thơ, ngày ..... tháng ..... năm 2013
Giáo viên phản biện

v


MỤC LỤC
Trang
Chương 1: GIỚI THIỆU ................................................................................. 1
1.1 Sự cần thiết của đề tài .................................................................................. 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................... 2
1.2.1 Mục tiêu chung:.................................................................................... 2

1.2.2 Mục tiêu cụ thể:.................................................................................... 2
1.3 Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 2
1.3.1 Thời gian nghiên cứu ............................................................................ 2
1.3.2 Không gian nghiên cứu......................................................................... 2
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu ........................................................................... 2
1.4 Lược khảo tài liệu ....................................................................................... 2
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU. ................................................................................................................ 4
2.1 Phương pháp luận ........................................................................................ 4
2.1.1 Cơ sở lý luận về hoạt động cho vay ...................................................... 4
2.1.1.1 Cho vay ......................................................................................... 4
2.1.1.2 Cho vay ngắn hạn.......................................................................... 4
2.1.1.3 Nguyên tắc cho vay ....................................................................... 4
2.1.1.4 Điều kiện cho vay ......................................................................... 4
2.1.1.5 Đối tượng cho vay ......................................................................... 5
2.1.1.6 Thời hạn cho vay ........................................................................... 5
2.1.1.7 Phương pháp cho vay .................................................................... 5
2.1.1.8 Các phương pháp bảo đảm tiền vay .............................................. 6
2.1.1.9 Quy trình tín dụng ......................................................................... 6
2.1.2 Các chỉ số đánh giá chất lượng hoạt động cho vay ................................ 7
2.1.2.1 Doanh số cho vay .......................................................................... 7
2.1.2.2 Doanh số thu nợ ............................................................................ 7
2.1.2.3 Dư nợ ............................................................................................ 7
2.1.2.4 Nợ xấu........................................................................................... 7
2.1.2.5 Hệ số thu nợ .................................................................................. 8
2.1.2.6 Nợ xấu trên dư nợ ......................................................................... 9
2.1.2.7 Vịng quay vốn tín dụng ................................................................. 9

vi

2.1.2.8 Dư nợ trên vốn huy động ............................................................... 9
2.1.2.9 Dư nợ trên tổng nguồn vốn............................................................ 9
2.1.2.10 Dự phòng rủi ro .......................................................................... 10
2.2 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 10
2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu................................................................ 10
2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu .............................................................. 11
2.2.2.1 Phương pháp so sánh .................................................................... 11
2.2.2.2 Phương pháp tỷ lệ ......................................................................... 11
Chương 3: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG
VIỆT NAM CHI NHÁNH CÀ MAU .............................................................. 12
3.1 Sự thành lập Ngân Hàng Công Thương Cà Mau .......................................... 12
3.2 Cơ cấu tổ chức............................................................................................. 12
3.3 Khái quát kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng trong 3 năm
2010-2012 và 6 tháng đầu năm 2013 ................................................................. 16
3.4 Phương hướng, nhiện vụ và định hướng phát triển của Ngân Hàng Công
Thương Cà Mau trong thời gian tới ................................................................... 21
3.4.1 Phương hướng ...................................................................................... 21
3.4.2 Nhiệm vụ.............................................................................................. 22
3.4.3 Định hướng phát triển........................................................................... 23
Chương 4: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG CHO VAY NGẮN HẠN TẠI
NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH CÀ MAU ...... 24
4.1 Khái quát tình hình nguồn vốn của Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt
Nam Chi Nhánh Cà Mau ................................................................................... 24
4.2 Khái quát tình hình huy động vốn Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt
Nam Chi Nhánh Cà Mau ................................................................................... 28
4.3 Khái quát tình hình cho vay Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt Nam
Chi Nhánh Cà Mau............................................................................................ 31
4.3.1 Doanh số cho vay ................................................................................. 32
4.3.2 Doanh số thu nợ ................................................................................... 34

4.3.3 Dư nợ ................................................................................................... 35
4.3.4 Nợ xấu.................................................................................................. 37
4.3.5 Dự phòng rủi ro .................................................................................... 38
4.4 Phân tích thực trạng cho vay ngắn hạn Ngân Hàng TMCP Công Thương
Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau............................................................................ 40
4.4.1 Doanh số cho vay ngắn hạn .................................................................. 40
vii


4.4.1.1 Doanh số cho vay ngắn hạn theo thành phần kinh tế ..................... 40
4.4.1.2 Doanh số cho vay ngắn hạn theo lĩnh vực cho vay ........................ 44
4.4.2 Doanh số thu nợ ngắn hạn .................................................................... 48
4.4.2.1 Doanh số thu nợ ngắn hạn theo thành phần kinh tế ....................... 48
4.4.2.2 Doanh số thu nợ ngắn hạn theo lĩnh vực cho vay........................... 51
4.4.3 Dư nợ ngắn hạn .................................................................................... 54
4.4.3.1 Dư nợ ngắn hạn theo thành phần kinh tế ....................................... 54
4.4.3.2 Dư nợ ngắn hạn theo lĩnh vực cho vay .......................................... 57
4.4.4 Nợ xấu ngắn hạn .................................................................................. 60
4.4.4.1 Nợ xấu ngắn hạn theo thành phần kinh tế...................................... 60
4.4.4.2 Nợ xấu ngắn hạn theo lĩnh vực cho vay ......................................... 61
4.4.5 Đánh giá hoạt động cho vay ngắn hạn tại Ngân Hàng TMCP Công
Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau .............................................................. 62
4.4.5.1 Vịng quay vốn tín dụng ngắn hạn ................................................. 63
4.4.5.2 Hệ số thu nợ ngắn hạn................................................................... 64
4.4.5.3 Nợ xấu ngắn hạn trên dư nợ ngắn hạn .......................................... 65
4.4.5.4 Hệ số dự phòng rủi ro ngắn hạn .................................................... 65
4.4.5.5 Dư nợ ngắn hạn trên vốn huy động ............................................... 66
4.4.5.6 Dư nợ ngắn hạn trên tổng nguồn vốn ............................................ 66
Chương 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH VÀ NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG

TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH CÀ MAU .................. 67
5.1 Tồn tại và giải pháp giúp ngân hàng nâng cao chất lượng hoạt động cho
vay ngắn hạn ..................................................................................................... 67
5.1.1 Tồn tại và nguyên nhân ........................................................................ 67
5.1.2 Giải pháp .............................................................................................. 68
Chương 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................... 69
6.1 Kết luận ....................................................................................................... 69
6.2 Kiến nghị ..................................................................................................... 69
6.2.1 Đối với ngân hàng cấp trên ................................................................... 69
6.2.2 Đối với cơ quan nhà nước, các cấp, các ngành có liên quan .................. 70
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 71

viii


DANH MỤC HÌNH
Trang
Hình 3.1: Sơ đồ bộ máy NHCT Cà Mau ............................................................ 13
Hình 4.1: Cơ cấu nguồn vốn NHCT Cà Mau qua 3 năm 2010-2012 .................. 25
Hình 4.2: Cơ cấu nguồn vốn huy động NHCT Cà Mau qua 3 năm 2010-2012 ... 29

ix


DANH MỤC BẢNG
Trang
Bảng 3.1: Kết quả hoạt động NHCT Cà Mau qua 3 năm 2010-2012 .................. 16
Bảng 3.2: Tỷ trọng nguồn thu tại NHCT Cà Mau qua 3 năm 2010-2012 .......... 17
Bảng 3.3: Kết quả hoạt động NHCT Cà Mau 6 tháng đầu năm 2013 ................. 20
Bảng 4.1: Thành phần nguồn vốn NHCT Cà Mau qua 3 năm 2010-2012 .......... 24

Bảng 4.2: Thành phần nguồn vốn NHCT Cà Mau qua 6 tháng đầu năm 2013 ... 28
Bảng 4.3: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kì hạn tại NHCT Cà Mau qua 3 năm
2010-2012 ......................................................................................................... 29
Bảng 4.4: Cơ cấu nguồn vốn huy động NHCT Cà Mau 6 tháng đầu năm 2013 .. 31
Bảng 4.5: Tình hình hoạt động cho vay tại NHCT Cà Mau qua 3 năm 20102012 .................................................................................................................. 32
Bảng 4.6: Doanh số cho vay theo thời gian tại NHCT Cà Mau 6 tháng đầu
năm 2013 .......................................................................................................... 34
Bảng 4.7: Doanh số thu nợ theo thời gian tại NHCT Cà Mau 6 tháng đầu năm
2013 .................................................................................................................. 35
Bảng 4.8: Dư nợ theo thời gian tại NHCT Cà Mau 6 tháng đầu năm 2013 ......... 36
Bảng 4.9: Nợ xấu theo nhóm nợ tại NHCT Cà Mau 6 tháng đầu năm 2013 ....... 37
Bảng 4.10: Nợ xấu theo thời gian tại NHCT Cà Mau 6 tháng đầu năm 2013 ..... 38
Bảng 4.11: Dự phòng rủi ro NHCT Cà Mau 6 tháng đầu năm 2013 ................... 39
Bảng 4.12: Số khách hàng phát sinh thêm tại NHCT Cà Mau 6 tháng đầu năm
2013 .................................................................................................................. 39
Bảng 4.13: Doanh số cho vay ngắn hạn theo thành phần kinh tế tại NHCT Cà
Mau giai đoạn 2010-2012 .................................................................................. 41
Bảng 4.14: Doanh số cho vay ngắn hạn theo thành phần kinh tế tại NHCT Cà
Mau 6 tháng đầu năm 2013 ............................................................................... 44
Bảng 4.15: Doanh số thu nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo lĩnh vực cho vay
giai đoạn 2010-2012 .......................................................................................... 45
Bảng 4.16: Doanh số thu nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo lĩnh vực cho vay
giai đoạn 2010-2012 .......................................................................................... 47
Bảng 4.17: Doanh số thu nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo thành phần kinh tế
giai đoạn 2010-2012 .......................................................................................... 48
Bảng 4.18: Doanh số thu nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo thành phần kinh tế
6 tháng đầu năm 2013 ....................................................................................... 50
Bảng 4.19: Doanh số thu nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo lĩnh vực cho vay
giai đoạn 2010-2012 .......................................................................................... 51

x


Bảng 4.20: Doanh số thu nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo lĩnh vực cho vay 6
tháng đầu năm 2013 .......................................................................................... 53
Bảng 4.21: Dư nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo thành phần kinh tế giai đoạn
2010-2012 ......................................................................................................... 54
Bảng 4.22: Dư nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo thành phần kinh tế 6 tháng
đầu năm 2013 .................................................................................................... 56
Bảng 4.23: Dư nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo lĩnh vực cho vay giai đoạn
2010-2012 ......................................................................................................... 57
Bảng 4.24: Dư nợ ngắn hạn NHCT Cà Mau theo lĩnh vực cho vay 6 tháng đầu
năm 2013 .......................................................................................................... 59
Bảng 4.25: Nợ xấu ngắn hạn NHCT Cà Mau theo thành phần kinh tế giai đoạn
2010-2012 và 6 tháng đầu năm 2013 ................................................................. 60
Bảng 4.26: Nợ xấu ngắn hạn NHCT Cà Mau theo lĩnh vực cho vay giai đoạn
2010-2012 và 6 tháng đầu năm 2013 ................................................................. 61
Bảng 4.27: Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng cho vay ngắn hạn tại NHCT Cà
Mau giai đoạn 2010-2012 và 6 tháng đầu năm 2013 .......................................... 62
Bảng 5.1: Vòng quay vốn tín dụng ngắn hạn theo lĩnh vực cho vay 20102012.. ................................................................................................................ 63
Bảng 5.2: Hệ số thu nợ ngắn hạn theo lĩnh vực cho vay qua 3 năm 2010-2012 .. 64
Bảng 5.3: Tỷ lệ nợ xấu ngắn hạn theo lĩnh vực cho vay qua 3 năm 2010-2012 .. 65

xi


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
NHNNVN

Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam

NHCTVN

Ngân Hàng Công Thương Việt Nam

NHCT

Ngân Hàng Công Thương

QĐ-NHNN

Quyết định Ngân Hàng Nhà Nước

TMCP

Thương mại cổ phần

HĐQT

Hội đồng quản trị

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

ATM

Automated Teller Machine

xii

CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1 SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Trước bối cảnh kinh tế thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang
lâm vào tình trạng khó khăn trong mọi mặt nền kinh tế: xuất khẩu trì truệ, lạm
phát gia tăng, tổng cầu suy giảm... ngân hàng cũng không ngoại lệ: tín dụng
tăng trưởng chậm dù lãi suất đã có giảm đi do sự điều tiết của NHNNVN rất
nhiều, lợi nhuận ngân hàng ngày càng tụt giảm, nợ xấu ngày một gia tăng...
hoạt động ngân hàng đang ngày càng khó khăn hơn và đang rất cần có những
bước cải tiến mới.
Ngoài sự cải tổ trong nội bộ các ngân hàng đã được rất nhiều bài báo
trong nước đề cập đến như: sát nhập các ngân hàng yếu kém, cũng cố lại bộ
máy nhân viên, giảm lương, tìm kiếm người lãnh đạo tài giỏi để quản lý tốt
tồn hệ thống... thì ngân hàng cần một sự linh hoạt và hạn chế rủi ro trong các
hoạt động của mình. Vì thế ngân hàng ngày nay càng cẩn trọng hơn trong mọi
hoạt động, tránh xa việc đầu tư, cho vay… những lĩnh vực thanh khoản thấp,
khó thu hồi được vốn trong thời gian ngắn, và đẩy mạnh hơn vào các khoản
đầu tư, cho vay với mức rủi ro và lợi nhuận vừa phải để đảm bảo hoạt động
xun suốt của mình.
Hoạt động tín dụng là một hoạt động đem lại nguồn thu lớn và chủ yếu
cho các ngân hàng Việt Nạm hiện nay, và cũng là hoạt động ẩn chứa những rủi
ro lớn kèm theo trong đó cho vay chiếm đa số. Vì thế ngân hàng phải cẩn
trọng trong hoạt động cho vay của mình cũng là điều dễ hiểu trong bối cảnh
kinh tế như hiện tại. Mọi hoạt động ngân hàng đều tìm ẩn những rủi ro riêng
tuy nhiên rủi ro mà ngân hàng đáng ngại nhất và chiếm số lượng lớn nhất đó
chính là rủi ro từ hoạt động cho vay. Ngân hàng ngày càng dè chừng và tính
tốn kĩ lưỡng hơn với những hoạt động cho vay dài hạn, tài trợ các dự án đầu
tư… để đưa đến quyết định có nên cấp tín dụng hay khơng, các hoạt động tài

trợ, cho vay trung và dài hạn ẩn chứa những rủi ro rất cao do thời gian thu hồi
vốn chậm, số lượng vốn cho vay lớn và trong giai đoạn cho vay đó chúng ta
khơng biết được những phát sinh có thể xảy ra.
Vì thế nên các ngân hàng thương mại nói chung và Ngân Hàng TMCP
Cơng Thương Việt Nam nói riêng buộc phải đẩy mạnh và mở rộng hơn các
hoạt động mang lại lợi nhuận chấp nhận được và quan trọng hơn là rủi ro thấp
hơn đó cũng là điều tất yếu. Và đẩy mạnh việc cho vay ngắn hạn ngày càng
được các ngân hàng thương mại ưu tiên hơn vì những thuận lợi của nó như: lãi
suất vừa phải và thời gian thu hồi vốn ngắn hơn, và có thể quay vịng được
nguồn vốn đảm bảo thanh khoản ngân hàng cũng như tái đầu tư sinh lời.
Xuất phát từ đó em chọn nghiên cứu đề tài “Phân tích thực trạng hoạt
động cho vay ngắn hạn tại Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt Nam
Chi Nhánh Cà Mau” để thấy được thực trạng việc cho vay ngắn hạn của
ngân hàng trong thời gian qua, từ đó đề xuất ra một số giải pháp nhằm đẩy
mạnh hoạt động đang được ưu tiên này.
1


1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu chung
Phân tích hoạt động cho vay ngắn hạn tại Ngân Hàng TMCP Công
Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau và đề ra những giải pháp xuất phát từ
thực tiễn để giúp đẩy mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động này.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
- Mục tiêu 1: Phân tích khái qt tình hình hoạt động kinh doanh, nguồn
vốn và hoạt động tín dụng tại Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt Nam Chi
Nhánh Cà Mau giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2012 và 6 tháng đầu năm
2013.
- Mục tiêu 2: Phân tích thực trạng hoạt động cho vay ngắn hạn tại Ngân
Hàng TMCP Công Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau.

- Mục tiêu 3: Đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh và nâng cao chất
lượng hoạt động cho vay ngắn hạn Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt
Nam Chi Nhánh Cà Mau.
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1 Thời gian nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu dựa trên thông tin số liệu thu thập trong 3 năm 2010,
2011, 2012 và 6 tháng đầu năm 2013 Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt
Nam chi nhánh Cà Mau để có thể so sánh, tổng hợp đưa ra các nhận định,
đánh giá, nhận xét.
Đề tài được thực hiện trong thời gian từ tháng 8/2012 đến tháng 11/2012.
1.3.2 Không gian nghiên cứu
Đề tài thực hiện tại Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt Nam Chi
Nhánh Cà Mau.
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu
Tập trung phân tích vào hoạt động cho vay ngắn hạn của Ngân Hàng
TMCP Công Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà Mau để phân tích trực trạng và
tìm ra giải pháp đẩy mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động này.
1.4 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
1. Trần Thị Mỹ Nhân (2012), “Phân Tích Hoạt Động Tín Dụng Ngắn
Hạn Tại Chi Nhánh Ngân Hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn
Huyện Chợ Gạo Tỉnh Tiền Giang”, luận văn tốt nghiệp cử nhân kinh tế trường
Đại Học Cần Thơ. Trong đề tài này, tác giả nghiên cứu dựa trên việc phân
tích, doanh số cho vay, thu nợ, dự nợ, nợ xấu… nhằm đánh giá thực trạng hiệu
quả cho vay ngắn hạn của ngân hàng để nhằm tìm ra giải pháp đẩy mạnh hoạt
động cho vay ngắn hạn phát triển. Song song đó tác giả cịn phân tích hoạt
hộng huy động vốn để thấy được tình hình huy động vốn, đây là một nghiệp
vụ cũng rất quan trọng trong hoạt động của mỗi ngân hàng nó được xem như
đầu vào trong hoạt động ngân hàng hiện tại. Tham khảo đề tài này giúp tôi
2

hiểu rõ hơn về hoạt động tín dụng ngắn hạn của ngân hàng, cách đánh giá hiệu
quả của hoạt động tín dụng, và từ đó tơi có thể đi xâu hơn trong việc nghiên
cứu đề tài của mình. Điểm mới của luận văn là phân tích sâu hơn về hoạt động
cho vay ngắn hạn chứ khơng phải phân tích về tồn bộ hoạt động tín dụng
ngắn hạn, những giải pháp luận văn đề ra sẽ xuất phát từ thực tiễn những mặt
tồn tại của ngân hàng để có hiệu quả thiết thực hơn trong bài phân tích.
Phương pháp nghiên cứu của đề tài:
Phương pháp phân tích các chỉ số tài chính để đánh giá hoạt động tín
dụng ngắn hạn.
Phương pháp so sánh số tuyệt đối và số tương đối.

3


CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1 Cơ sở lý luận về hoạt động cho vay
2.1.1.1 Cho vay
Cho vay là hình thức mà theo đó người vay phải có mục đích sử dụng
vốn vay hợp pháp và phải có tài sản thế chấp hay khơng có tài sản thế chấp tùy
theo quy định của ngân hàng, người đi vay phải trả lại vốn vay đúng hạn và lãi
vay đúng kỳ hạn đã ký trên hợp đồng tín dụng.
Lãi vay là chi phí sử dụng vốn vay, khoảng này là do người đi vay và
ngân hàng cùng thỏa thuận với nhau về thời hạn cho vay và lãi suất cho vay.
Hợp đồng tín dụng là hợp đồng kinh tế mang tính chất dân sự, được ký
kết giữa ngân hàng với một pháp nhân hay thể nhân vay vốn để đầu tư hay sử
dụng vốn vay cho mục đích hợp pháp nào đó.
2.1.1.2 Cho vay ngắn hạn

Cho vay ngắn hạn là loại cho vay mà các tổ chức tài chính tín dụng cung
cấp cho các đơn vị kinh doanh với thời hạn tối đa là 12 tháng.
Ngân hàng cho khách hàng vay vốn ngắn hạn nhằm để bổ sung vốn lưu
động tạm thời thiếu hụt của khách hàng hoặc cho vay để tiêu dùng.
Cho vay ngắn hạn chiếm tỷ trọng chủ yếu bởi vì nguồn vốn chiếm tối đa
của ngân hàng là khoản tiền gửi ngắn hạn của khách hàng.
2.1.1.3 Nguyên tắc cho vay
Nguyên tắc 1: Tiền vay được sử dụng đúng mục đích đã thỏa thuận trên
hợp đồng tín dụng.
Nguyên tắc 2: Tiền vay phải được hoàn trả đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn
thảo thuận trên hợp đồng tín dụng.
2.1.1.4 Điều kiện cho vay
Điều kiện cho vay là những yêu cầu của ngân hàng đối với các bên để
làm căn cứ xem xét và quyết định thiết lập quan hệ tín dụng. Khi khách hàng
có đủ điều kiện sau thì ngân hàng sẽ cho vay vốn:
* Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách
nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật:
- Đối với khách hàng vay là pháp nhân và cá nhân Việt Nam
+ Pháp nhân phải có năng lực pháp luật dân sự
+ Cá nhân và chủ doanh ghiệp tư nhân phải có năng lực pháp luật và
năng lực hành vi nhân sự
+ Đại diện của hộ gia đình phải có năng lực pháp luật và năng lực hành
vi dân sự
4


+ Đại diện của tổ hợp tác phải có năng lực pháp luật và năng lực hành vi
dân sự
+ Thành viên hợp danh của cơng ty hợp danh phải có năng lực pháp luật
và năng lực hành vi dân sự

- Đối với khách hàng vay là pháp nhân và cá nhân nước ngồi phải có
năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự theo quy định pháp luật
của nước mà pháp nhân đó có quốc tịch hoặc cá nhân đó là cơng dân, nếu pháp
luật nước ngồi đó được Bộ Luật Dân sự của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam, các văn bản pháp luật khác của Việt Nam quy định hoặc được điều
ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc tham gia
quy định.
* Mục đích sự vốn vay hợp pháp
* Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết
* Có dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khả thi và có
hiệu quả hoặc có dự án đầu tư, phương án phục vụ đời sống khả thi và phù
hợp với quy định của pháp luật.
2.1.1.5 Đối tượng cho vay
Đối tượng cho vay của ngân hàng là phần thiếu hụt trong tổng giá trị cấu
thành tài sản cố định, tài sản lưu động và các khoảng chi phí cho quá trình sản
xuất kinh doanh của khách hàng trong một thời gian nhất định.
Ngân hàng cho vay các đối tượng như:
- Dùng tiền vay để mua các giá trị vật tư, hàng hóa máy móc thiết bị và
các khoảng chi phí để khách hàng thực hiện các dự án sản xuất, kinh doanh
dịch vụ, đời sống, đầu tư và phát triển.
- Dùng số tiền vay trả cho các tổ chức tín dụng trong thời gian thi cơng
chưa bàn giao và đưa tài sản cố định vào sử dụng đối với cho vay trung hạn và
dài hạn để đầu tư tài sản cố định mà khoảng lãi được tính trong giá trị tài sản
cố định đó.
2.1.1.6 Thời hạn cho vay
Là khoảng thời gian được tính từ khi khách hàng bắt đầu nhận vốn vay
cho đến khi hết thời điểm trả nợ gốc và lãi vốn vay đã được thỏa thuận trong
hợp đồng tín dụng giữa tổ chức tín dụng và khách hàng.
2.1.1.7 Phương thức cho vay
Ngân hàng thỏa thuận với khách hàng vay vốn việc áp dụng các phương

thức cho vay gồm có các phương thức cho vay:
+ Cho vay từng lần
+ Cho vay theo hạn mức tín dụng
+ Cho vay hợp vốn
+ Cho vay theo dự án đầu tư
5


+ Cho vay trả góp
+ Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phịng
+ Cho vay thơng qua nghiệp vụ phát hành và sử dụng thẻ tín dụng
+ Cho vay theo hạn mức thấu chi
Có nhiều phương thức cho vay khác nhau tuy nhiên ngân hàng thường áp
dụng phổ biến nhất là phương thức cho vay từng lần và cho vay theo hạn mức
tín dụng.
2.1.1.8 các biện pháp bảo đảm tiền vay
Để ngăn ngừa và bù đắp sự thiệt hại về phương diện tài chính cho ngân
hàng và hạn chế rủi ro phát sinh trong các quan hệ kinh tế giữa các chủ thể
trong nền kinh tế thì các ngân hàng đã sự dụng các phương thức đảm bảo như
sau: thế chấp tài sản, cầm cố tài sản, bảo lãnh, đảm bảo tài sản hình thành từ
vốn vay, tín chấp…
2.1.1.9 Quy trình tín dụng
Quy trình tín dụng là tổng hợp các nguyên tắc, qui định của ngân hàng
trong việc cung cấp tín dụng. Trong đó xây dựng các bước đi cụ thể theo một
trình tự nhất định kể từ khi chuẩn bị hồ sơ đề nghị cấp tín dụng cho đến khi
chấm dứt quan hệ tín dụng. Đây là một q trình bao gồm nhiều giai đoạn
mang tính chất liên hồn theo một trật tự nhất định, đồng thời có quan hệ chặt
chẽ và gắn bó với nhau.
Việc xây dựng quy trình tín dụng hợp lý sẽ góp phần nâng cao hiệu quả
của hoạt động quản trị nhằm giảm tối thiểu rủi ro và nâng cao doanh lợi. Việc

xây dựng quy trình tín dụng một cách hợp lý sẽ có tác dụng:
Quy trình tín dụng làm cơ sở cho việc xây dựng một mơ hình tổ chức
thích hợp tại ngân hàng.
Dựa vào quy trình tín dụng, ngân hàng sẽ thiết lập các thủ tục hành
chánh sao cho phù hợp với những quy định của luật pháp và đảm bảo mục tiêu
an tồn trong kinh doanh.
Có thể nói quy trình tín dụng là một văn bản bắt buộc thực hiện trong nội
bộ ngân hàng và thường được in thành văn bản, hoặc sổ tay nhằm hướng dẫn
việc thực hiện thống nhất nghiệp vụ tín dụng tại ngân hàng, nhờ đó các nhân
viên ngân hàng biết được trách nhiệm phải thực hiện ở vị trí của mình, mối
quan hệ với các đồng nghiệp khác hoặc hiểu rõ hơn vai trị của mình trong
tồn bộ quy trình , từ đó có thái độ đúng trong cơng việc.
Quy trình tín dụng cịn là cơ sở để kiểm sốt tiến trình cấp tín dụng và
điều chỉnh chính sách tín dụng cho phù hợp với thực tiễn.
Quy trình cho vay tại chi nhánh Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt
Nam Chi Nhánh Cà Mau:
(1) Tiếp nhận và hướng dẫn khách hàng lập hồ sơ vay vốn.
(2) Thẩm định các điều kiện vay vốn.
6


(3) Xác định phương thức cho vay.
(4) Xem xét khả năng nguồn vốn, điều kiện thanh toán và xác định lãi suất cho
vay.
(5) Lập tờ trịnh thẩm định cho vay.
(6) Tái thẩm định khoản vay.
(7) Trình duyệt khoản vay.
(8) Kí hợp đồng tín dụng, hợp đồng bảo đảm tiền vay giao nhận giấy tờ và tài
sản đảm bảo.
(9) Giải ngân.

(10) Kiểm tra, giám sát khoản vay.
(11) Thu nợ lãi và gốc và xử lý những phát sinh.
(12) Thanh lý hợp đồng tín dụng và hợp đồng bảo hiểm tiền vay.
(13) Giải chấp tài sản đảm bảo.
(14) Lưu hồ sơ tín dụng và hồ sơ bảo đảm tiền vay.
2.1.2 Các chỉ số đánh giá chất lượng hoạt động cho vay
2.1.2.1 Doanh số cho vay
Là chỉ tiêu phản ánh tất cả các khoản tín dụng mà ngân hàng cho khách
hàng vay trong một thời gian nhất định bao gồm vốn đã thu hồi hay chưa thu
hồi.
2.1.2.2 Doanh số thu nợ
Là chỉ tiêu phản ánh tất cả các khoản tín dụng mà ngân hàng thu về được
khi đáo hạn.
2.1.2.3 Dư nợ
Là chỉ tiêu phản ánh số nợ mà ngân hàng đã cho vay và chưa thu được
vào thời điểm nhất định. Để xác định được dư nợ ngân hàng sẽ so sánh hai chỉ
tiêu doanh số cho vay và doanh số thu hồi nợ.
2.1.2.4 Nợ xấu
Căn cứ theo quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22 tháng 4 năm
2005 và quyết định số 18/2007/QĐ-NHNN ngày 25 tháng 4 năm 2007 của
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Quy định về phân loại nợ, trích lập và sử
dụng dự phịng để xử lý rủi ro tín dụng, nợ xấu là các khoản nợ thuộc nhóm
3,4,5.
Trong đó, tổ chức tín dụng thực hiện phân loại nợ theo 5 nhóm:
Nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn) bao gồm:
- Các khoản nợ trong hạn và tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu hồi
đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn;

7

- Các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày và tổ chức tín dụng đánh giá là có khả
năng thu hồi đầy đủ gốc và lãi bị quá hạn và thu hồi đầy đủ gốc và lãi đúng
thời hạn còn lại;
Nhóm 2 (Nợ cần chú ý) bao gồm:
- Các khoản nợ quá hạn từ 10 ngày đến 90 ngày;
- Các khoản nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu (đối với khách hàng là doanh
nghiệp, tổ chức thì tổ chức tín dụng phải có hồ sơ đánh giá khách hàng về khả
năng trả nợ đầy đủ nợ gốc và lãi đúng kỳ hạn được điều chỉnh lần đầu);
Nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn) bao gồm:
- Các khoản nợ quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu, trừ các khoản nợ điều chỉnh
kỳ hạn trả nợ lần đầu phân loại vào nhóm 2 theo quy định tại Điểm b Khoản
này;
- Các khoản nợ được miễn hoặc giảm lãi do khách hàng không đủ khả năng trả
lãi đầy đủ theo hợp đồng tín dụng;
Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ) bao gồm:
- Các khoản nợ quá hạn từ 181 ngày đến 360 ngày;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn dưới 90 ngày theo
thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai;
Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn) bao gồm:
- Các khoản nợ quá hạn trên 360 ngày;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn từ 90 ngày trở lên
theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai quá hạn theo thời hạn trả
nợ được cơ cấu lại lần thứ hai;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên, kể cả chưa bị quá
hạn hoặc đã quá hạn;
- Các khoản nợ khoanh, nợ chờ xử lý;

2.1.2.5 Hệ số thu nợ
Chỉ tiêu này đánh giá hiệu quả tín dụng trong việc thu nợ của ngân hàng
cũng như khả năng trả nợ vay của khách hàng. Nó phản ánh trong một thời kỳ
nào đó với doanh số cho vay nhất định, ngân hàng sẽ thu được bao nhiêu đồng
vốn. Hệ số này càng cao thì càng tốt. Cơng thức tính:
Doanh số thu nợ
Hệ số thu nợ =
Doanh số cho vay
8


2.1.2.6 Nợ xấu trên dư nợ
Chỉ tiêu này cũng đo lường chất lượng nghiệp vụ tín dụng của ngân
hàng. Những ngân hàng có chỉ số này thấp cũng có nghĩa là chất lượng tín
dụng của ngân hàng này cao. Cơng thức tính:
Nợ xấu
Tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ =

*100%
Dự nợ

2.1.2.7 Vịng quay vốn tín dụng
Chỉ tiêu này đo lường tốc độ luân chuyển vốn tín dụng của ngân hàng,
phản ánh số vốn đầu tư được quay vòng nhanh hay chậm. Nếu số lần vịng
quay vốn tín dụng càng cao thì đồng vốn của ngân hàng quay càng nhanh, luân
chuyển liên tục đạt hiệu quả cao. Cơng thức tính:
Doanh số thu nợ
Vịng quay vốn tín dụng ( lần) =
Dư nợ bình qn
Trong đó dự nợ bình qn được tính như sau:

Dư nợ đầu kỳ + Dư nợ cuối kỳ
Dự nợ bình quân =
2
2.1.2.8 Dư nợ trên vốn huy động
Chỉ tiêu này cho thấy việc tận dụng nguồn vốn huy động vào hoạt động
tín dụng của ngân hàng. Nếu tỷ lệ này quá cao sẽ dẫn đến rủi ro thanh khoản,
tỷ lệ này quá thấp có thể ngân hàng chưa tận dụng hết nguồn vốn và hiệu quả
sử dụng vốn huy động chưa cao.
Dư nợ
Dư nợ trên vốn huy động =
Vốn huy động
2.1.2.9 Dư nợ trên tổng nguồn vốn
Chỉ tiêu này dùng để đánh giá mức độ tập trung vốn tín dụng của ngân
hàng. Nếu chỉ tiêu này càng cao thì càng cho thấy mức độ hoạt động của ngân
hàng càng ổn định và có hiệu quả. Ngược lại ngân hàng đang khó khăn trong
khâu tìm kiếm khách hàng để mở rộng hoạt động tín dụng.
Dư nợ
Dư nợ trên tổng nguồn vốn =
Tổng nguồn vốn

9


2.1.2.10 Dự phòng rủi ro
Ngày 25 tháng 04 năm 2007, Ngân hàng nhà nước ban hành quyết định
18/2007/QĐ-NHNN Sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định về việc phân
loại nợ, trích lập và sử dụng dự phịng để xử lý rủi ro tín dụng trong hoạt động
ngân hàng của tổ chức tín dụng của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định
về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phịng để xử lý rủi ro tín dụng trong
hoạt động . Việc trích dự phịng này là nhằm bù đắp tổn thất đối với các khoản

nợ của tổ chức tín dụng, và được tính theo dư nợ gốc của khách hàng và được
hoạch tốn vào chi phí hoạt động của tổ chức tín dụng. Quyết định 18 u cầu
trích lập hai loại dự phịng là dự phịng cụ thể và dự phòng chung. Dự phòng
cụ thể là loại dự phịng được trích lập trên cở sở phân loại cụ thể các khoản nợ
mà hiện nay các tổ chức tín dụng đang thực hiện và được quy định rõ trong
Quyết định 18. Ngồi ra cịn dự phịng chung cho tất cả các khoản nợ của
mình bằng 0,75% tổng giá trị các khoản nợ từ nhóm 1 đến nhóm 4.
Đối với dự phịng cụ thể, tỷ lệ trích với các nhóm nợ 1,2,3,4 và 5 lần lượt
là 0%, 5%, 20%, 50% và 100%. Cơng thức tính dự phịng như sau:

R: số tiền dự phịng phải trích
A: giá trị khoản nợ
C: giá trị tài sản đảm bảo (nhân với tỉ lệ phần trăm đã được quy định trong 18)
r : tỷ lệ trích lập dự phịng
* Hệ số dự phịng rủi ro
Dự phịng RRTD được trích lập
Hệ số dự phịng RRTD =
Dự nợ
Là khoảng tiền được trích lập để dự phịng cho những tổn thất có thể xảy
ra do khách hàng của ngân hàng không thực hiện nghĩa vụ theo cam kết. Các
khoản dự phịng rủi ro được trích lập dựa trên các nhóm nợ. Nhóm nợ càng
cao thì thì số phải trích dự phịng rủi ro càng nhiều, nếu trích nhiều thì sẽ ảnh
hưởng đến thu nhập của ngân hàng, thậm chí có thể lỗ. Vì vậy, chỉ số này
càng cao thì chất lượng nợ của ngân hàng càng xấu.
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu
Số liệu được sử dụng là số liệu thứ cấp có sẵn tại Ngân Hàng TMCP
Cơng Thương Việt Nam Chi Nhánh Cà mau.
Số liệu từ báo cáo thương niên, báo chí, tạp chí ngân hàng, các giáo trình
được đọc.

10


2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu
2.2.2.1 Phương pháp so sánh
Là phương pháp đơn giản phù hợp với nhiều loại đối tượng phân tích.
Tuy nhiên khi áp dụng cần phải chú ý một số nguyên tắc sau:
- Tiêu chuẩn so sánh: là chỉ tiêu kỳ được chọn làm căn cứ so sánh được
gọi là kỳ gốc. chỉ tiêu kỳ gốc có thể là:
Tài liệu của năm trước: để đánh giá xu hướng phát triển của chỉ tiêu.
Các mục tiêu đã dự kiến hay còn gọi là kế hoạch: nhằm đánh giá tình
hình thực hiện trên kế hoạch.
- Điều kiện so sánh: các chỉ tiêu so sánh phải phù hợp với yếu tố thời
gian và không gian như: cùng nội dung, đơn vị đo lường, phương pháp tính
tốn, quy mơ và điều kiện kinh tế.
- Có hai cách so sánh là tương đối và tuyệt đối:
Tuyệt đối: là mức độ biểu hiện quy mô, giá trị, khối lượng của một chỉ
tiêu kinh tế nào đó trong thời gian và địa điểm cụ thể. Dựa vào chỉ tiêu này ta
có thể thấy mức độ hồn thành kế hoạch, quy mơ phát triển của chỉ tiêu kinh tế
nào đó, là hiệu số của hai chỉ tiêu: chỉ tiêu phân tích và chỉ tiêu kỳ gốc.
F  F1  F0
Trong đó: F : trị số chênh lệch giữa hai kỳ
F1 : kỳ phân tích
F0 : kỳ gốc

Tương đối: là tỷ lệ % của chỉ tiêu kỳ phân tích so với chỉ tiêu kỳ gốc để
thể hiện mức độ hoàn thành hoặc tỷ lệ của số chênh lệch tuyệt đối so với chỉ
tiêu kỳ gốc để nói lên tốc độ tăng trưởng.
%F 

F1
*100%  100%
F0

Trong đó: %F : là % gia tăng của các chỉ tiêu phân tích
2.2.2.2 Phương pháp phân tích tỷ lệ
Là phương pháp sử dụng các số liệu quy ra tỷ lệ phần trăm để so sánh.
Các tỷ lệ được sử dụng trong luận văn này là kết quả của phép chia các chỉ
tiêu cụ thể như là doanh số cho vay ngắn hạn trên tổng doanh số cho vay,
doanh số thu nợ trên tổng doanh số thu nợ, dư nợ ngắn hạn trên tổng dư nợ và
nợ xấu ngắn hạn trên tổng nợ xấu của Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt
Nam Chi Nhánh Cà Mau.

11