Vai trò của thư viện trong việc đổi mới phương pháp dạy và học ở đại học - Nguyễn Thị Thư

Created by Simpo PDF Creator Pro (unregistered version)

Ý KIẾN TRAO ĐỔI

Nguyễn Thị Thư



221

VAI
TRÒ
C
ỦA

TH
Ư

VI
ỆN

TRONG
VI
ỆC

Đ
ỔI

M
ỚI

PH
ƯƠ
NG PHÁP
DẠY
VÀ
HỌC

Ở

ĐẠI

HỌC

Nguyễn

Th
ị

Th
ư
*

1.

Mở

đầu

Đ
ổi

mới
ph
ươ
ng pháp
dạy
và
học

ở

đại

học
là
một
trong
những

nội
dung
của

đổi

mới
giáo
dục
.
Đâ

y là
vấn

đề

đã

được

đề

cập

nhiều

từ
sau
Hội

nghị

lần

thứ

Hai
Ban
ch
ấp

hành Trung
ươ
ng

Đ
ảng

khóa VIII, n
hưng

đ
ến

nay nó
v
ẫn

mang
tính
th
ờ
i

s
ự
,
b
ởi

vì

đ
ổi

m
ới

ph
ươ
ng
pháp
d
ạy

và
h
ọc

không
ph
ải

là
v
ấn

đ
ề

có tính
ch

ất

nh
ất

th
ời

mà là
v
ấn

đ
ề

ph
ải

đư
ợc

quan tâm th
ư
ờng

xuyên
c
ủa

nh

ững

ng
ư
ời

tham gia vào quá trình
đà
o
tạo
,
để
ph
ươ
ng pháp
dạy
và
học
luôn thích nghi
với

thực

tiễn
xã
hội
,
với

thời

đại
.
Đ
ổi

mới
ph
ươ
ng pháp
dạy
và
học

ở

đại

học
là
vấn

đề
có liên quan
chặt

chẽ

đến

nhiều

vấn

đề
khác
của
quá trình
dạy

học
, nh
ư
:
Mục
tiêu
đà
o
tạo
;
Nội
dung,
ch
ươ
ng
trình
đà
o

t

ạo
;
Ph
ươ
ng
t
i
ện

đà
o

t
ạo
;…
Do
đó
,
đ
ổi

m
ới

ph
ươ
ng
pháp
d
ạy

và
h
ọc

đ
ò
i

h
ỏi

ph
ải

gi
ải

quy
ết

nhi
ều

v
ấn

đ
ề
,

ph
ải

th
ỏa

mãn
nhi
ều

đ
iều

ki
ện
.
“Ph
ươ
ng

pháp và ph
ươ
ng

ti
ện

là hai
ph
ạm

trù khác nhau nh
ư
ng
có quan
h
ệ

m
ật

thi
ết

v
ới

nhau. Ph
ươ
ng
tiện

dạy

học
có tác
động

trực

tiếp

đến
ph
ươ
ng pháp
dạy

học
”. (5)
Ở

đâ
y
chỉ
xin
được

đề

cập

đến
vai trò
của
th
ư

viện
trong

việc

đổi

mới

ph
ươ
ng pháp
dạy
và
học

đại

học
.
2. Vai trò
của
th
ư

viện

đại

học

Th
ư

viện đại học
là
bộ

phận
không
thể

thiếu
trong c
ơ

cấu

tổ

chức

của

một

tr
ường

đại

học
, là thi

ết

chế

đó
ng vai trò quan
trọng
trong quá trình
đà
o
tạo

đại

học
. Chính vì
vậy
, trên
thế

giới
có
những
th
ư

viện

đại

học

được
thành
lập

từ

rất

sớm
cùng
với

sự
thành
lập

của
tr
ường

đại

học
, nh
ư
Th
ư

viện

Đại

học
Santo
Tomas

ở

Philippines (thành
l
ập

n
ă
m
1610) và có
nh
ững

th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc

có
v
ốn

tài
li
ệu

đ
ồ

s
ộ

không thua kém
m
ột

th
ư

vi
ện

qu
ốc

gia, nh
ư

Th
ư

vi
ện

Đ
ại

h
ọc

Qu
ốc

gia Singapore (có h
ơ
n 2
triệu
b
ản
).
Từ

những

thực

tế
trên
đã
xác
định

được

vị
trí,
vai trò quan
trọng

của
th
ư

viện

đại

học
.



*

TS. –

Trường ĐH Văn hóa Tp.HCM

Created by Simpo PDF Creator Pro (unregistered version)

Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TP.HCM

Số 1
5
năm 200
8


222

Ở

Việt
Nam trong nh
ững
n
ă
m
gần

đâ
y, các tr
ường

đại

học

rất
quan tâm
đến

th
ư

viện
,
đã

đầu
t
ư
kinh phí cho
việc
xây
dựng
và
tổ

chức

hoạt

động

của

th
ư

viện

để
nâng cao
chất
l
ượng
giáo
dục

đại

học
, trong
đó
có
việc

đổi

mới
ph
ươ
ng pháp
dạy

và

h
ọc
.

Nói
đ
ến

đ
ổi

m
ới

ph
ươ
ng
pháp
d
ạy

và
h
ọc

là nói
đ
ến

đ

ổi

m
ới

ho
ạt

đ
ộng

c
ủa

c
ả

gi
ảng

viên và sinh viên. Th
ư

vi
ện

đ
ại

h

ọc

đó
ng

m
ột

vai trò
đ
ặc

bi
ệt

quan
tr
ọng

đối

với

cả

giảng
viên và sinh viên trong quá trình
đổi

mới

ph
ươ
ng pháp
dạy
và
học
.
Đ
ối

với

giảng
viên, th
ư

viện

đại

học

một

mặt
là n
ơ
i l
ư
u

giữ

đầy

đủ

nhất
,
hệ

thống

nhất
và
mới

nhất

những

kiến

thức

về
ngành
nghề
,
về

lĩnh

vực
khoa
học

để

nghiên c
ứu
,
giảng

dạy
(mà tr
ước

sự
phát
triển

vũ
bão
của
thông tin,
một
cá nhân
giảng

viên khó có

th
ể

s
ở

h
ữu

đư
ợc

đ
ầy

đ
ủ

t
ất

c
ả các

ngu
ồn

thông tin
c
ủa

nhân
lo
ại

v
ề

v
ấn

đ
ề

mình quan tâm); là n
ơ
i
cung
c
ấp

thông tin
đ
ể

gi
ảng

viên th
ư

ờng

xuyên
c
ập

nh
ật

n
ội

dung
gi
ảng

d
ạy
,
làm
m
ới

c
ũng

nh
ư

làm phong phú

n
ội

dung
giảng

dạy
.
Mặt
khác, th
ư

viện

đại

học
là ph
ươ
ng
tiện
giúp
giảng
viên
thực

hiện

ph
ươ

ng pháp phát huy
khả
n
ă
ng
tự

học
,
tự
nghiên
cứu

của
sinh viên, phát huy
tính sáng
tạo

của
sinh viên trong quá trình
đà
o
tạo
.
Không có tài
liệu

của
th
ư

viện
,
giảng
viên
bắt

buộc

phải

truyền

đạt

hết

những

ki
ến

th
ức

c
ần

thi
ết

c
ủa

ngành
ngh
ề
,

c
ủa

m
ột

l
ĩnh

v
ực

khoa
h
ọc

nh
ất

đ
ịnh

.
Đó

là
đ
iều

không
th
ể

th
ực

hi
ện

đư
ợc
,
đ
ặc

bi
ệt

trong
th
ời

đ
ại

ngày nay,
th
ời

đ
ại

“bùng
n
ổ

thông tin”. “
N
ếu

tr
ư
ớc

kia ng
ư
ời

ta có
th
ể

s
ử

d
ụng

th
ời

gian
b
ốn
,
n
ă
m

n
ă
m
đại

học

để
trang
bị

một

vốn
tri
thức

về

một

nghề

nghiệp
cao
cấp
nào
đó
cho
một
sinh viên
để
anh ta
sử

dụng

hầu
nh
ư
trong
cả

cuộc

đời
hành
nghề

của
mình,
thì ngày nay
điều

đó
là
điều
hoang t
ưởng
” (4). Bên c
ạnh đó
, ph
ươ
ng pháp
truyền

thụ

một

chiều

của

giảng
viên
sẽ
làm cho sinh viên
thụ

động
trong
việc

tiếp
thu tri
th
ức

m
ới

và h
ạn
chế

k
h
ả

n
ă
ng

t
ự học,

t
ự

nghiên
c
ứu

c
ủa

sinh viên.
V
ới

s
ự

h
ỗ

tr
ợ

c
ủa

th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc
,
c
ủa

tài
li
ệu
;

gi
ảng

viên
ch
ỉ

c
ần

truy
ền

đ
ạt

nh
ững

ki
ến

th
ức

c
ơ

bản
,
nền

tảng

của
ngành
nghề
,
của

lĩnh

vực
khoa
học
và h
ướng

dẫn
sinh viên
tìm
kiếm
thông tin, tìm
kiếm
tri
thức

về
ngành
nghề
,
về

lĩnh

vực
khoa
học
này
ở

tài
liệu
,
ở
th
ư

viện
; phát huy tính
chủ

động

của
sinh viên trong quá trình
đà
o
tạo
.
“
Đư
ợc học sẽ hạnh phúc hơn gấp nhiều lần là được dạy và bị dạy
” (6).

Đ
ể

có
th

ể

th
ực

hi
ện

ph
ươ
ng

pháp d
ạy học
này
yêu
c
ầu

gi
ảng

viên
ph
ải

là
ng
ư
ời

s
ử

d
ụng

thành
th
ạo

các
ngu
ồn

l
ực

thông tin trong xã
h
ội

v
ề

ngành
ngh
ề
,
v

ề

Created by Simpo PDF Creator Pro (unregistered version)

Ý KIẾN TRAO ĐỔI

Nguyễn Thị Thư



223

l
ĩnh

vực
khoa
học
mà mình
giảng

dạy
;
phải

biết
và
sử

dụng

tốt

nguồn
thông tin,
nguồn
tài
liệu

của
th
ư

viện
- trung tâm thông tin. Nh
ư

vậy

giảng
viên
mới
là
ng
ười
h
ướng

dẫn
tích

cực
cho sinh viên trong
việc
tìm
kiếm
và
sử dụng
tài
liệu

phục vụ học tập
,
nghiên
c
ứu
.

Nhìn chung,
đ
ối

v
ới

gi
ảng

viên th
ư

vi
ện

là ph
ươ
ng

ti
ện

giúp
gi
ảng

viên
th
ực

hi
ện

ph
ươ
ng
pháp
gi
ảng

d
ạy

tích
c
ực
,
là c
ơ

s
ở

giúp
gi
ảng

viên
m
ở

r
ộng

n
ội

dung
giảng

dạy
, t

ă
ng thêm
thời
l
ượng

học

tập

của
sinh viên.
Đ
ối

v
ới

sinh viên, th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc

đó
ng
vai trò quan
tr
ọng

trong quá trình
học

tập
và tích
lũy
tri
thức
. Tr
ước

hết
, th
ư

viện
giúp sinh viên thu
thập
thông tin,
tài
liệu

để

giải

quyết

những
bài
tập
,
những

vấn

đề
mà
giảng
viên yêu
cầu
.
Ở

mức

độ
này,
việc

học

của
sinh viên

chủ

yếu

vẫn
mang tính
chất

thụ

động
(
chỉ

đọc

những

gì
gi
ảng

viên yêu
c
ầu
).
Khi sinh viên không
th
ỏa

mãn
v
ới

nh
ững

gì
đư
ợc

nghe
gi
ảng
,
đư
ợc

yêu
c
ầu

đ
ọc
;
t
ự

tìm tòi, nghiên
c

ứu

đ
ể

hi
ểu

rõ,
hi
ểu

sâu
v
ề

m
ột

v
ấn

đ
ề

nào
đó
.
Đâ
y

chính là lúc sinh viên
đ
ã

b
ư
ớc

sang giai
đ
oạn

ch
ủ

đ
ộng

trong
quá trình
học

tập
và nhu
cầu

sử

dụng
tài

liệu
,
nguồn

lực
thông tin
của
th
ư

viện

trở

nên
cấp

thiết
, không
thể

thiếu
trong quá trình
học

tập

của
sinh viên. Th
ư viện đại

học không chỉ là nơi giúp sinh viên bổ sung nội dung học tập một cách đầy đủ,
chuyên sâu mà còn là nơi giúp sinh viên phát triển tri thức về ngành nghề, về
khoa học; từ đó đảm bảo để sinh viên có được một khối lượng kiến thức cần
thiết, vững vàng bước vào đời
.
Ngoài ra,
với
ph
ươ
ng pháp
học

tập
này,
giảng
viên và sinh viên
đều
là
ng
ười
cùng tìm
kiếm

những
thông tin
mới
,
những
tri
thức

mới

về
ngành
nghề
, v
ề

khoa

h
ọc
.
Không
ph
ải

ch
ỉ

có
gi
ảng

viên
m
ới

là ng

ư
ời

tìm
ki
ếm

tri
th
ức

m
ới

và
truy
ền

đ
ạt

tri
th
ức

m
ới

đó

cho sinh viên, mà
c
ả

sinh viên
c
ũng

ph
ải

cùng
v
ới

giảng
viên tìm
kiếm
tri
thức

mới
, “quá trình
dạy

học
là c
ơ

hội

thầy
trò cùng
được

học
” (6). Nh
ư

vậy

mới
phát huy
được
t
ư
duy sáng
tạo

của
sinh viên trong quá
trình
học

tập
.
Đặc

biệt
, trong

thời

đại
ngày nay,
với

khối
l
ượng
thông tin
khổng

lồ
,
và
v
ới
“
quy
lu
ật

phân tán”
c
ủa

thông tin ng
ư
ời

th
ầy

không
th
ể
“
m
ột

mình
đơ
n

đ
ộc
”
tìm
ki
ếm

tri
th
ức

m
ới
.

H

ơ
n

n
ữa
,
đ
ể

có
th
ể

t
ồn tại

và phát tr
i
ển

ngoài
nh
ững

ki
ến

th
ức

ngành
ngh
ề
,
ki
ến

th
ức

v
ề

l
ĩnh

v
ực

khoa
h
ọc

đư
ợc

đà
o

t

ạo
,
sinh viên còn
ph
ải

có
nhi
ều

ki
ến

thức

bổ

trợ
khác. Th
ư

viện
“là kho tàng tri th
ứ
c
của
nhân
loại
”, là n
ơ

i giúp sinh
Created by Simpo PDF Creator Pro (unregistered version)

Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TP.HCM

Số 1
5
năm 200
8


224

viên có
thể

bổ
sung cho
kiến

thức

của
mình
về

nhiều

lĩnh

vực
:
tự
nhiên, xã
hội
,
ngoại

ngữ
, tin
học
,…
Nhìn chung, trong
thời

đại
bùng
nổ
thông tin, biên
độ

của

lớp

học
không th
ể

hạn

chế
trong
một
không gian
nhất

định
,
nội
dung
giảng

dạy

cũng

chỉ
mang tính
chất

t
ươ
ng

đ
ối
,
không
th

ể

đ
ảm

b
ảo

s
ự

đ
ầy

đ
ủ

tuy
ệt

đ
ối

thì th
ư

vi
ện

s

ẽ

là ph
ươ
ng

ti
ện

đ
ể

m
ở

r
ộng

biên
đ
ộ

c
ủa

l
ớp

h
ọc

,
kéo dài
th
ời

gian h
ọc tập
,

m
ở

r
ộng

n
ội

dung
giảng

dạy

đối

với

cả

giảng

viên và sinh viên.
3.
Kiến

nghị

Để

thư vi
ện đại học thực

s
ự

tr
ở

thành
m
ột

b
ộ

ph
ận

g
ắn

bó
ch
ặt

ch
ẽ

v
ới

quá
trình
đà
o

t
ạo
và
là
m
ột

ph
ươ
ng

ti
ện

góp

ph
ần

tích
c
ực

trong
vi
ệc

đ
ổi

m
ới

ph
ươ
ng

pháp
dạy
và
học

củ
a
cả

thầy
và trò, nó
phải

tăng cường nhiều mặt
.
Ở

đâ
y
chỉ
xin
đề

cập

đến
ba
mặt

chủ

yếu

của
th
ư

viện

đại

học
.
-

V
ề

ngu
ồn

l
ực

thông tin,
v
ốn

tài
li
ệu

th
ư

vi
ện

V

ốn

tài
li
ệu
,
ngu
ồn

l
ực

thông tin
c
ủa

th
ư

vi
ện

là
y
ếu

t
ố

quan

tr
ọng

nh
ất

c
ủa

t
ất

c
ả

các th
ư

vi
ện

nói chung và th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc

nói riêng.
V
ốn

tài
li
ệu
,
ngu
ồn

lực
thông tin là c
ơ

sở

để

tiến
hành
mọi

hoạt

động

của
th
ư

viện
và là c
ơ

sở

để

thỏa

mãn nhu
cầu
thông tin, nhu
cầu

giảng

dạy
và
học

tập

của

giảng

viên và sinh viên
trong quá trình
đà
o
tạo
. Ngoài ra, chính
sự
phong phú,
đầy

đủ

của
các
nguồn

lực

thông
tin,
c
ủa

v
ốn

tài
li
ệu

ở

th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc

s
ẽ

là
l
ực

hút
m
ạnh mẽ

gi
ảng

viên và
sinh viên

đ
ến

v
ới

th
ư

vi
ện
.

Do
đó
,

v
ốn

tài
li
ệu
,

ngu
ồn

l
ực

thông tin
c
ủa

th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc

ph
ải

đ
ầy

đ
ủ

v
ề

các môn

h
ọc

và ngành
h
ọ
c
,
c
ả

tài
li
ệu

ti
ếng

Vi
ệt

và tài
li
ệu

ti
ếng

n
ư

ớc

ngoài,
c
ả

trong hình
thức

truyền
thông (tài
liệu

giấy
…) và trong hình
thức

đọc
máy (c
ơ

sở

dữ

liệu
máy tính, CD-ROM…).
Đố
i
với

những
môn
học
, ngành
học
ch
ư
a có
nhiều
tài
liệu

tiếng

Việt

phải

bổ
sung tài
liệu

tiếng
n
ước
ngoài và có
kế

hoạch

khai
thác
n
ội

dung
c
ủa

các tài
li
ệu

n
ư
ớc

ngoài
đó

b
ằng

nh
ững

s
ản

ph
ẩm

thông
tin, nh
ư
:
tóm
t
ắt
,
d
ẫn

gi
ải
,
t
ổng

lu
ận
…

Vốn

tài
li
ệu
,

ngu
ồn

l
ực

thông tin
c
ủa

th
ư

vi
ện

ph
ải

mang tính
ch
ất
“
đ
ộng
”,
ph
ải

th

ư
ờng

xuyên
b
ổ

sung thông tin, tài
li
ệu

m
ới
,
th
ư
ờng

xuyên
c
ập

nh
ật

thông
tin. Th
ư

viện

đại

học

phải

thực

sự
là trung tâm thông tin
về

những

lĩnh

vực

đ
ang
được

đà
o
tạo

của
nhà tr
ường

,
của

quốc
gia, khu
vực
và
thế

giới
. Tuy nhiên, trong
thế

kỷ
thông tin,
một
th
ư

viện
không
thể
có tham
vọng

bổ
sung
tất

cả

những
tài
Created by Simpo PDF Creator Pro (unregistered version)

Ý KIẾN TRAO ĐỔI

Nguyễn Thị Thư



225

li
ệu
, thông tin mà ng
ười
dùng tin
của
th
ư

viện
mình
cần
.
Để
có
được

nguồn

thông tin
mạnh
, các th
ư

viện

đại

học

phải
liên
kết
,
phối

hợp

với
nhau trong
hoạt

động
th
ư

viện

- thông tin,
phải

phối

hợp

bổ
sung chia
sẻ

vốn
tài
liệu
,
nguồn

lực

thông
tin
v
ới

nhau không
ch
ỉ

ở

ph
ạm

vi
qu
ốc

gia mà còn
ở

ph
ạm

vi khu v
ực

và
qu
ốc

t
ế
.
Ví
d
ụ

nh
ư

tham gia vào
m
ạng

l
ư
ới

th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc

các n
ư
ớc

Đô
ng
Nam
Á AUN INTER-Library-Online.
-
V

ề

tìm
ki
ếm

thông tin, tìm
ki
ếm

tài
li
ệu

Ph
ươ
ng
tiện
tìm
kiếm
thông tin, tìm
kiếm
tài
liệu

của
th
ư

viện

có
ảnh
h
ưởng

rất

l
ớn

đ
ến

ng
ư
ời

dùng tin,
quy
ết

đ
ịnh

t
ốc

đ
ộ

và m
ức

đ
ộ

tìm
ki
ếm

thông tin
c
ủa

ng
ư
ời

dùng tin;
t
ừ

đó

quy
ết

đ
ịnh

ch
ất

l
ư
ợng

tìm
ki
ếm

thông tin. Tr
ư
ớc

đâ
y
,
v
ới

ph
ươ
ng
tiện

truyền
th
ố
ng,

thủ
công;
việc
tìm
kiếm
thông tin
của
ng
ười
dùng tin
rất

chậm
và
chỉ
có
thể
tìm
kiếm
thông tin trong
một
th
ư

viện
. Ngày nay,
với

ph
ươ

ng
tiện
công
nghệ
thông tin,
tốc

độ
tìm
kiếm
thông tin không ch
ỉ
nhanh
chóng mà còn
mở

rộng

khả
n
ă
ng tìm
kiếm
thông tin cho ng
ười
dùng tin. Ng
ười

dùng
tin có

th
ể

tìm
ki
ếm

thông tin, tìm
ki
ếm

tài
li
ệu

trong th
ư

vi
ện
,
ngoài th
ư

vi
ện
,
trong n
ư
ớc

và trên
th
ế

gi
ới
.
So
v
ới

các
lo
ại

th
ư

vi
ện

khác, th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc

có
ư
u
thế

về
ng
ười
dùng tin.
Họ
là
giảng
viên, sinh viên, có trình
độ
tri
thức
và có
khả
n
ă
ng
sử

dụng

tất

cả
các ph
ươ
ng
tiện
công
nghệ
thông tin. “Công
nghệ

mới
là
một
khía
cạnh
v
ă
n hóa
của

thế

giới

mới
”, “
cần
qua
dạy

và
học
làm cho
thế

hệ

trẻ

nhanh
chóng làm quen và
s
ử

d
ụng

công
ngh
ệ

m
ới

m
ột

cách
đú
ng

đ
ắn
,
đ
ể

hình
thành phong cách v
ă
n
hóa
m
ới
”
(4). H
ơ
n

n
ữa
,
đ
ổi

m
ới

giáo
d

ục

đ
ại

h
ọc

ph
ải

nói
đ
ến

đ
ổi

m
ới

ph
ươ
ng

ti
ện

đà
o

t
ạo
.
Th
ư

vi
ện

là ph
ươ
ng

ti
ện

đà
o

t
ạo

quan
tr
ọng

c
ủa

tr
ường

đại

học
. Do
đó
, th
ư

viện

đại

học

phải
là
một
trong
những

địa

chỉ

đầu
tiên
để

đầu
t
ư
trang
thiết

bị

hiện

đại
, t
ự

động
. Công
nghệ
thông tin
phải

được
s
ử

dụng

triệt

để

, s
ử

dụng
thành công trong
mọi

hoạt

động
th
ư

viện
; giúp
giảng
viên, sinh
viên
tìm tài
li
ệu
,
tìm thông tin
v
ề

ngành
ngh
ề
,

v
ề

môn
h
ọc

m
ột

cách nhanh
chóng, chính xác.
-

Về
cán
bộ
th
ư

viện

Cán
bộ
th
ư

viện
là
chủ

thể

của

mọi

hoạt

động
th
ư

viện
, là môi
giới

giữa
tài
liệu
và ng
ười

sử

dụng
tài
liệu
,
giữa

thông tin và ng
ười
dùng tin.
Để
có
thể
là
chủ

thể

n
ă
ng

đ
ộng
,
sáng
t
ạo
,
là môi
gi
ới

tích
c
ực

cho ng
ư
ời

s
ử

d
ụng

tài
li
ệu
,
ng
ư
ời

dùng tin; cán
b
ộ

th
ư

vi
ện

ở

các th
ư

vi
ện

đ
ạ
i

h
ọc

ph
ải

tr
ở

thành các chuyên gia
thông tin (Information specialist). Ngoài
ki
ến

th
ức

v
ề

nghi
ệp

v
ụ

th
ư

vi
ện

– thông
Created by Simpo PDF Creator Pro (unregistered version)

Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TP.HCM

Số 1
5
năm 200
8


226

tin
đã

được

đà
o
tạo
,
họ

phải
am
hiểu

về

lĩnh

vực
khoa
học
,
về
các môn
học
,
ngành
học
mà nhà tr
ường

đ
ang
đà

o
tạo
. Cán
bộ
th
ư

viện

đại

học
không
phải

chỉ

sử

dụng
thành
thạo
các ph
ươ
ng
tiện
công
nghệ
thông tin mà còn
phải

biết

chỉ
ra
các

ngu
ồn

thông tin có trong th
ư

vi
ện

và ngoài th
ư

vi
ện
,
trong n
ư
ớc

và ngoài
n
ư
ớc

v
ề

các môn
h
ọc

và ngành
h
ọc
.
Nh
ư

v
ậy
,
ng
ư
ời

cán
b
ộ

th
ư

vi

ện

m
ới

có
th
ể

là “hoa tiêu”
về
thông tin,
về
tri
thức
trong “
đại
d
ươ
ng thông tin”, “
đại
d
ươ
ng tri
thức
”; không
để
cho ng
ười

sử

dụng
tài
liệu
“
đơ
n th
ươ
ng
độc
mã”, “cô
đơ
n” trong
“
đại
d
ươ
ng thông tin” nh
ư

hiện
nay.
Đ
ể

đạt

được

điều
này
cần

phải

thực

hiện
ngay
những

yếu

tố

+
Tại
các phòng
đọc
th
ư

viện

đại

học

phải

có
bộ

phận
h
ướng

dẫn
, t
ư

vấn

ng
ười

đọc
(Reference Desk)
để
có
thể

hỗ

trợ
cho quá trình tìm
kiếm
thông tin,
tìm

ki
ếm

tài
li
ệu

c
ủa

ng
ư
ời

dùng tin
b
ất

k
ỳ

lúc nào,
b
ất

c
ứ

v
ề

l
ĩnh

v
ực

chuyên
môn nào.
+ Cán
b
ộ

th
ư

vi
ện

ph
ải

có
k
ế

ho
ạch

h

ọc

t
ập
,
b
ổ

sung
ki
ến

th
ức

v
ề

môn
h
ọc
,
ngành
h
ọc

mà nhà tr
ư
ờng

đ
ang

đà
o

t
ạo
.
Vi
ệc

h
ọc

t
ập
,
b
ổ

sung
ki
ến

th
ức

này
ph

ải

mang tính
chất

hệ

thống
, chuyên sâu,
bởi
vì
để

trở
thành chuyên gia thông tin
về

một

lĩnh

vực
nào không
thể

chỉ
có
sự

hiểu

biết

đơ
n
giản
, s
ơ
l
ược
.
4.
Kết

luận

Tóm
lại
, th
ư

viện

đại

học

Việt
Nam
hiện

nay
đ
ang
chuyển
mình cùng
với

các
loại
hình th
ư

viện
khác,
ở
trong n
ước

cũng
nh
ư
trên
thế

giới
,
để

thực

hiện
vai
trò,
chức
n
ă
ng
của
mình trong xã
hội
thông tin. Bên
cạ
nh
đó
, th
ư

viện

đại học

Việt
Nam còn
phải
tham gia tích
cực
vào
việc

đổi

mới
ph
ươ
ng pháp
dạy
và
học
,
nâng
cao
ch
ất

l
ư
ợng

giáo
d
ục

đ
ại

h
ọc
.
Đ
ể

th
ư

vi
ện

đ
ại

h
ọc

Vi
ệt

Nam
th
ực

s
ự

đ
ồng

hành
v
ới

quá trình
đà
o

t
ạo
,
ngoài ba
v
ấn

đ
ề

nêu trên còn
ph
ải

th
ực

hi
ện

nhi
ều

v
ấn

đ
ề

khác nh
ư
:
tiêu
chu
ẩn

hóa
ho
ạt

đ
ộng

th
ư

vi
ện

thông tin,
đ
a

d
ạng

hóa
các
sản

phẩm
và
dịch

vụ
thông tin,…Tuy nhiên, trong
giới

hạn

một
bài
viết

không
thể
nêu lên
hết

được
mà
cần

phải
có
những

nghiên
cứu
mang tính
chất

hệ

thống
,
chuyên sâu v
ề những vấn đề

này.
Created by Simpo PDF Creator Pro (unregistered version)

Ý KIẾN TRAO ĐỔI

Nguyễn Thị Thư



227

TÀI LI
ỆU THAM KHẢO

[1].
Hà Th
ế Truyền (2006), Về đổi mới phương pháp dạy học đại học hiện nay
.

Giáo dục
–
Số 144.
– Tr.39 – 40.
[2].
Lâm Quang Thiệp (2006), M ục tiêu, nội dung, phương pháp dạy và học ở
đại học trong thời kỳ mới
.
Giáo dục.
–
Số 118.
– Tr.1 – 4.
[3].
Nguyễn Gia Cầu
(2005),
Để góp phần khắc phục tình trạng “ học gạo, học
vẹt ” của học sinh
.
Giáo dục
–
Số 125.
– Tr.13 -15.
[4].
Nguyễn Thanh Hùng (2007), Hội chứng phương pháp dạy học
.
Giáo dục.
–
Số 171.
–

Tr.16 – 18.
[5].
Ph
ạm Hoàng Quang (2000), M ột số điều kiện để đổi mới phương pháp dạy
h
ọc
.
Nghiên cứu giáo dục
–
Số 2
– Tr. 24, 25.
[6]. Thái Duy Tuyên (1999),
V
ề nội dung đổi mới phương pháp dạy học
.

Nghiên cứu giáo dục.
–
Số 12
– Tr. 9, 10, 13.
Tóm tắt

Vai trò của thư viện trong việc đổi mới

phương pháp dạy và học ở đại học

Thư vi
ện là bộ phận không thể thiếu trong cơ cấu tổ chức của một trường
đại học. Đối với giảng viên, thư viện là phương tiện giúp giảng viên thực hiện
phương pháp giảng dạy tích cực, là cơ sở giúp giảng viên mở rộng nội dung

giảng dạy. Đối với sinh viên, thư viện không chỉ là nơi thu thập thông tin phục vụ
cho vi
ệc học tập mà còn là nơi có thể bổ sung kiến thức về nhiều lĩnh vực. Tuy
nhiên, để góp phần tích cực trong việc đổi mới phương pháp dạy và học thư viện
đại học phải vươn lên không ngừng về nhiều mặt.

Abstr
act
Role of library in the renovation of teaching and learning in higher education
A library is an indispensable component in the organization of a university.
For teaching staff, it is a means of conducting positive teaching methods, helping
them to expand their teaching contents. For students, it is a place not only to
collect learning related information but also to increase their knowledge in many
areas. However, a university library needs to make comprehensive reforms in
order to maximize its active ro
le in the renovation of teaching and learning.