HOẠT ĐỘNG XÚC TIẾN XUẤT KHẨU CỦA HIỆP HỘI NGÀNH HÀNG DA GIẦY XUẤT KHẨU VIỆT NAM THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

Website: Email : Tel : 0918.775.368
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
KHOA th¬ng m¹i & kinh tÕ quèc tÕ
~~~~~~*~~~~~~
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
HOẠT ĐỘNG XÚC TIẾN XUẤT KHẨU CỦA HIỆP HỘI
NGÀNH HÀNG DA GIẦY XUẤT KHẨU VIỆT NAM
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Sinh viên thực hiện :
NGUYÔN THÞ V¢N KH¸NH
Gi¶ng viên hướng dẫn :
Ts. T¹ LîI


HÀ NỘI, 5 - 2009
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
KHOA th¬ng m¹i & kinh tÕ quèc tÕ
~~~~~~*~~~~~~
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
HOẠT ĐỘNG XÚC TIẾN XUẤT KHẨU CỦA HIỆP HỘI
NGÀNH HÀNG DA GIẦY XUẤT KHẨU VIỆT NAM
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Sinh viên thực hiện :
NGUYÔN THÞ V¢N KH¸NH
Líp
:
Qtkd QuèC TÕ 47a

HÖ
:
ChÝnh quy
Gi¶ng viên hướng dẫn :
Ts. T¹ LîI


HÀ NỘI, 5 - 2009
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
MỤC LỤC
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Hội nhập kinh tế thế giới đã và đang là xu thế tất yếu trong thế giới ngày nay
khi làn sóng toàn cầu hóa đang diễn ra vô cùng mãnh mẽ.Trong điều kiện này, ở Việt
Nam hiện nay, hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp, nổi trội lên là các
doanh nghiệp thủy sản, dệt may, giầy da…có ảnh hưởng trực tiếp và quan trọng cho
phát triển kinh tế đối ngoại và công tác hội nhập kinh tế quốc tế. Vì vậy, chúng ta cần
tạo điều kiện, giúp đỡ về mặt thông tin, nhân lực, công nghệ,… và đảm bảo quyền lợi
tốt cho các Doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay Việt Nam đã gia nhập WTO và thực
hiện đúng các cam kết mà WTO đề ra, thì sự can thiệp của Chính phủ không thể được
chính đáng như trước đây. Hơn bao giờ hết, vai trò của Hiệp hội ngành hàng trở nên
quan trọng và cần thiết. Chính vì vậy, việc tổng kết thực tiễn và tìm ra các giải pháp
hoàn thiện các hoạt động của các hiệp hội ngành hàng xuất khẩu là điều vô cùng cần
thiết.
Hiệp hội Da – Giầy Việt Nam là một Hiệp hội rất điển hình, và hiện đang có
nhiều vấn đề nổi cộm cần tìm hiểu. Trong những năm qua, Hiệp hội đã phát triển
không ngừng, đạt được nhiều thành tích đáng kể, phát triển khá nhanh chóng và đã

đóng góp một phần không nhỏ trong sự phát triển chung của các Hiệp hội ngành hàng
Việt Nam. Tuy vậy, trước xu thế hội nhập kinh tế quốc tế mạnh mẽ, hoạt động Hiệp
hội Da – Giầy Việt Nam đã gặp nhiều khó khăn và bộc lộ những mặt hạn chế cần
được khắc phục.
Chính từ thực tế của hoạt động hiệp hội ngành hàng da giầy xuất khẩu tại Việt
Nam, em đã chon đề tài: “Hoạt động xúc tiến xuất khẩu của hiệp hội ngành hàng
da giầy xuất khẩu Việt Nam, thực trạng và giải pháp” cho chuyên đề tốt nghiệp của
mình.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu: Thông qua việc nghiên cứu lý thuyết và thực tiễn hoạt
động hiệp hội ngành hàng da giầy xuất khẩu tại Việt Nam, đánh giá những kết quả
đạt được cũng như những hạn chế, từ đó chuyên đề tốt nghiệp đề xuất một số giải
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
pháp đẩy mạnh hoạt động xúc tiến xuất khẩu hiệp hội ngành hàng da giầy xuất khẩu
tại Việt Nam.
- Nhiệm vụ nghiên cứu:
+ Hệ thống hoá lý luận về xuất khẩu và hoạt động hiệp hội ngành hàng xuất
khẩu.
+ Phân tích thực trạng hoạt động hiệp hội ngành hàng da giầy xuất khẩu tại
Việt Nam trong những năm gần đây.
+ Đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động của hiệp hội ngành
hàng da giầy xuất khẩu Việt Nam trong thời gian tới.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
- Đối tượng nghiên cứu của chuyên đề là hoạt động xúc tiến xuất khẩu hiệp
hội ngành hàng da giầy xuất khẩu Việt Nam
4. Phạm vi nghiên cứu đề tài
- Phạm vi thời gian: từ năm 2003 – 2008 và đề xuất giải quyết đến năm 2020.
- Phạm vi không gian: Chuyên đề phân tích hoạt động của hiệp hội ngành
hàng Da – Giầy xuất khẩu Việt Nam

5. Phương pháp nghiên cứu đề tài
Chuyên đề tốt nghiệp sử dụng phương pháp biện chứng và duy vật lịch sử làm
cơ sở phương pháp luận. Các phương pháp được sử dụng trong việc nghiên cứu gồm
phương pháp phân tích thống kê, tổng hợp và so sánh…phục vụ cho nhiệm vụ nghiên
cứu.
4. Kết cấu đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận, chuyên đề của em được chia làm ba chương:
Chương 1 : Cơ sở lý luận về xúc tiến xuất khẩu hàng hóa và hoạt động
hiệp hội ngành hàng xuất khẩu.
Chương 2: Thực trạng hoạt động hiệp hội ngành hàng da - giầy xuất
khẩu tại Việt Nam.
Chương 3: Các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động xúc tiến xuất khẩu
hiệp hội da - giầy xuất khẩu Việt Nam
CHƯƠNG I
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
LÝ LUẬN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG XÚC TIẾN XUẤT KHẨU HÀNG
HÓA VÀ HOẠT ĐỘNG HIỆP HỘI NGÀNH HÀNG XUẤT KHẨU
1.1. Lý luận chung về xúc tiến xuất khẩu
1.1.1. Khái niệm về xúc tiến xuất khẩu
Xúc tiến xuất khẩu là một khái niệm nằm trong hệ thống các khái niệm liên
quan đến các hoạt động thúc đẩy thương mại quốc tế như phát triển thương mại,
thuận lợi hóa thương mại, xúc tiến thương mại:
Phát triển thương mại: các hoạt động mở rộng như sản xuất sản phẩm mà thị
trường đang có nhu cầu, bán đúng kênh/ khách hàng, đúng thời gian và địa điểm,
đúng giá và bằng các biện pháp xúc tiến bán hàng phù hợp. Các hoạt động này gọi
chung là các hoạt động phát triển thương mại. Như vậy, phát triển thương mại bao
gồm các mảng hoạt động chính là phát triển sản phẩm, phát triển thị trường và nâng
cao sức cạnh tranh quốc tế.
Thuận lợi hóa thương mại: các biện pháp của Chính phủ nhằm tạo điều kiện

thuận lợi và đơn giản hóa các thủ tục thương mại như tạo thuận lợi cho việc vận
chuyển và giao nhận hàng hóa, đơn giản hóa thủ tục xuất nhập khẩu và thủ tục hải
quan, tiêu chuẩn hóa quy cách sản phẩm, đơn giản hóa thủ tục thuế,v.v… Thuận lợi
hóa thương mại chủ yếu là các hoạt động thuộc lĩnh vực cải cách hành chính liên
quan tới quản lý Nhà nước về thương mại và cở sở hạ tầng do Chính phủ tiến hành.
Xúc tiến thương mại (XTTM) theo quan niệm truyền thống là hoạt động trao
đổi và hỗ trợ trao đổi thông tin giữa bên bán và bên mua, hoặc qua khâu trung gian,
nhằm tác động tới thái độ và hành vi buôn bán, qua đó thúc đẩy việc mua bán và trao
đổi hàng hóa và dịch vụ. Thao quan điểm này, xúc tiến thương mại gồm các hoạt
động sau:
- Hoạt động thông tin thương mại và nghiên cứu thị trường.
- Hoạt động tuyên truyền, quảng cáo, triển lãm và khuyến mại hàng hóa - dịch
vụ.
- Tổ chức và tham gia các đoàn khảo sát thị trường nước ngoài.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
- Đón tiếp và tổ chức cho các đoàn thương mại và thương nhân nước ngoài
vào khảo sát thị trường nội địa.
- Đại diện thương mại ở nước ngoài.
Theo giáo trình “Lý thuyết và nghệ thuật ứng xử trong kinh doanh” của trường
Đại học Kinh tế quốc dân: XTXK là các biện pháp và nghệ thuật mà các nhà kinh
doanh dùng để thông tin về hàng hóa, tác động tới người mua, lôi kéo họ về phía
mình và các biện pháp hỗ trợ bán hàng. Theo quan điểm này, XTXK gồm ba nội
dung chính: Quảng cáo; các hoạt động yểm trợ và xúc tiến bán hàng.
Theo quan điểm của Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC), XTXK là tất cả
các biện pháp có thể tác động, hỗ trợ, khuyến khích phát triển thương mại.
Trong các quan niệm trên, quan niệm của ITC là quan niệm hiểu theo nghĩa
rộng và toàn diện trên cả tầm vĩ mô, vi mô với 3 chủ thể tham gia chủ yếu là: Chính
phủ, các tổ chức hoạt động XTXK và các doanh nghiệp. Các quan niệm khác vẫn
hiểu XTXK theo nghĩa hẹp tức là vẫn coi hoạt động XTXK là một phần của

marketing. Nếu hiểu theo nghĩa hẹp thì không thể giải quyết được những vấn đề đặt
ra hiện nay của hoạt động thương mại như sự tăng trưởng bền vững của thương mại
như sự tăng trưởng bền vững của thương mại làm đông lực cho sự phát triển kinh tế,
việc thúc đẩy xuất khẩu của các nước đang phát triển trong xu thế toàn cầu hóa…Do
vậy trong điều kiện hiện nay hiểu XTXK theo quan niệm của ITC là phù hợp với
thực tế đang có nhiều biến động.
Xúc tiến xuất khẩu (XTXK) là các hoạt động nhằm gián tiếp hoặc trực tiếp
thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ ra thị trường nước ngoài. Về lý thuyết, khái
niệm xúc tiến xuất khẩu có phạm vi hẹp hơn so với xúc tiến thương mại, nhưng trong
thực tế, các hoạt động xúc tiến thương mại chủ yếu tập trung vào thúc đẩy xuất khẩu
nên người ta quan niệm xúc tiến thương mại gần với xúc tiến xuất khẩu.
1.1.2.Chức năng và vai trò của xúc tiến xuất khẩu
1.1.2.1. Chức năng của XTXK
Mặc dù mỗi tổ chức XTXK tùy theo hoạt động chính của mình mà có các
chức năng riêng biệt, nhưng hoạt động XTXK nói chung vẫn thể hiện năm chức năng
chính của mình, đó là:
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Xác định, phát triển sản phẩm và thị trường
XTXK có chức năng xác định một cách chính xác nhất có thể về cung xuất
khẩu có sẵn hoặc sắp có, tính chất của thị trường nước ngoài và thông tin về các nhu
cầu của cộng đồng xuất khẩu. Các thông tin này thu nhập được thông qua nghiên cứu
về cung xuất khẩu và tiềm năng thị trường. Kết quả của các thông tin này được phổ
biến thông qua các bản mô tả tóm tắt về sản phẩm và thị trường. Ở các nước, khuynh
hướng đang phát triển là tập trung vào các nghiên cứu vì nó được xem là ngày càng
quan trọng cho các quyết định về hoạt động hỗ trợ trong tương lai đối với cộng đồng
xuất khẩu.
Dịch vụ thông tin thương mại
Trong lĩnh vực kinh doanh xuất khẩu, thiếu thông tin về thị trường nước ngoài
vẫn luôn là rào cản được thường xuyên đề cập đến trong các diễn đàn hay hội thảo về

kinh doanh xuất khẩu. Có nhiều định chế về dịch vụ thông tin thương mại được lập ra
như Phòng thương mại, tổ chức XTTM và thông tin cũng đến từ nhiều nguồn. Tại
một số quốc gia, việc tạo ra dịch vụ thông tin là biểu hiện của sự bắt đầu các nỗ lực
xúc tiến xuất khẩu.
Các dịch vụ hỗ trợ chuyên môn
Các dịch vụ này nhằm hỗ trợ cộng đồng xuất khẩu nâng cao trình độ chuyên
môn kỹ thuật ngoại thương của họ, nhằm đưa ra các dịch vụ cạnh tranh trên thị
trường quốc tế bằng việc cải tiến chất lượng sản phẩm và các đặc điểm, tính chất
khác. Các dịch vụ này gồm nhiều vấn đề như: thủ tục xuất khẩu, vận chuyển, vốn,
tiếp thị, định giá thành và giá bán, kiểm định chất lượng, bao bì xuất khẩu, quảng
cáo, các vấn đề pháp lý, xuất khẩu các dịch vụ…
Phạm vi các dịch vụ này rất rộng, tổ chức XTTM phải dựa trên một nghiên
cứu kỹ lưỡng về các yêu cầu của nhà xuất khẩu để lựa chọn các dịch vụ thực hiện.
Các hoạt động XTXK ở nước ngoài
Các dịch vụ XTXK tại nước ngoài bổ sung thêm sự hỗ trợ cho các nhà xuất
khẩu trong nước. Các hoạt động này bao gồm việc tham gia vào các hội chợ thương
mại ở nước ngoài, tổ chức các đoàn thương nhân khảo sát thị trường nước ngoài, mời
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
đối tác nước ngoài đến thăm cơ sở sản xuất trong nước và tham dự triển lãm trong
nước, v.v…
Tại nhiều quốc gia, đại diện thương mại tại nước ngoài do Bộ Ngoại giao đảm
trách, trong một số ít trường hợp, trách nhiệm này do Bộ thương mại hoặc tương
đương. Sự tồn tại mạng lưới các văn phòng đại diện thương mại dưới sự điều hành
trực tiếp của tổ chức XTTM rất hiếm có, ngoại trừ các tổ chức XTTM có quá trình
hoạt động lâu dài và có nguồn tài chính dồi dào và có chiến lược mạnh hướng về xuất
khẩu. Trong thực tế, khoảng một nửa các quốc gia, các văn phòng đại diện thương
mại tại nước ngoài có những liên kết trực tiếp với tổ chức XTTM. Các đại diện
thương mại của tổ chức XTTM tại nước ngoài thường có chức năng riêng biệt về
XTTM, trong một số ít trường hợp, họ cũng có liên quan đến các vấn đề như xúc

tiến đầu tư và tìm nguồn nhập khẩu. Trái lại, đa số các viên chức của Bộ Ngoại
giao hay Bộ thương mại lại không có nhiệm vụ riêng cho xúc tiến xuất khẩu. Tuy
nhiên, tại các quốc gia phát triển, có sự tập trung rõ ràng cho các vấn đề thương
mại.
Một số ít quốc gia tổ chức bộ phận thương vụ để người địa diện của các Bộ có
thể liên lạc và nhận các thông tin, hướng dẫn từ tổ chức XTXK, do đó đẩy mạnh và
làm công việc có hiệu quả hơn.
Hỗ trợ các tổ chức khác
Có nhiều chức năng, do bản chất riêng của chúng, nên được thực hiện bởi các
định chế chuyên môn công và từ các tổ chức XTTM. Tuy nhiên, do các chức năng
này có ảnh hưởng gián tiếp hoặc trực tiếp vào các trách nhiệm xúc tiến và phát triển
xuất khẩu của tổ chức XTTM, nên rất cần thiết phải được liên kết với tổ chức XTTM
bằng một cơ chế thích hợp cho việc phối hợp. Hơn nữa, tổ chức XTTM nên hỗ trợ
các hoạt động của các định chế này do có liên quan đến hoạt động xúc tiến.
Các hoạt động này gồm các chương trình huấn luyện của các định chế khác,
thực hiện các chiến dịch thúc đẩy, chuẩn bị các nghiên cứu kinh tế và các báo cáo tư
vấn trình Chính phủ, và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
1.1.2.2. Vai trò của XTXK
Vai trò của XTXK đối với quốc gia
XTXK có một vai trò quan trọng với nền kinh tế thị trường, nó tạo ra những
thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, mang lại thu nhập cho nền kinh tế. Hoạt
động XTXK ở cấp quốc gia do Chính phủ thực hiện, có ý kiến cho rằng Chính phủ
chỉ nên tập trung vào việc tạo môi trường kinh doanh thuận lợi bằng cách ban hành
các chính sách khuyến khích thương mại hoặc tiến hành các hoạt động nhằm thuận
lợi hóa thương mại, những hoạt động XTXK trực tiếp khác nên để cho khu vực tư
nhân và phi chính phủ đảm nhiệm. Lập luận này dựa trên cơ sở học thuyết kinh tế thị
trường thuần túy cho rằng Nhà nước chỉ can thiệp vào thị trường khi có những thất
bại thị trường hoặc khi Nhà nước làm việc có hiệu quả hơn khu vực tư nhân. Song,

trên thực tế, ở hầu hết tất cả các nước kể cả nước phát triển, Chính phủ đền trực tiếp
tiến hành một số hoạt động XTXK, đặc biệt là hoạt động thông tin. Nhiều người cho
rằng Chính phủ là tổ chức thu thập, phân tích và chuyển tải thông tin về thị trường và
cơ hội kinh doanh ở nước ngoài cũng như dự đoán xu hướng và thay đổi của nó …
cho cả cộng đồng doanh nghiệp với chi phí thấp hơn so với khu vực tư nhân đảm
nhiệm.
Mặt khác, theo qui định của WTO, Chính phủ các nước thành viên có mức thu
nhập GNP bình quân đầu người từ 1000 USD trở lên không được phép trợ cấp trực
tiếp cho xuất khẩu nhưng có thể trợ cấp cho hoạt động XTTM hoặc tiến hành một số
hoạt động XTTM để hỗ trợ cho doanh nghiệp. Đây là nguyên nhân càng nhiều quốc
gia thành lập tổ chức XTTM của Chính phủ, hiện nay trên thế giới có khoảng 140
nước có tổ chức này.
Tóm lại, vai trò chủ yếu của XTXK đối với quốc gia vẫn thể hiện qua những
chính sách của Chính phủ nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại. Đồng thời,
việc xuất hiện các tổ chức XTTM của Chính phủ cũng khẳng định vai trò quan trọng
không thể thiếu của XTXK đối với nền kinh tế quốc gia, đặc biệt trong điều kiện hội
nhập kinh tế quốc tế.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Vai trò của XTXK đối với doanh nghiệp
Đối với doanh nghiệp, XTXK có vai trò đặc biệt quan trọng, tác động trực tiếp
đến hoạt động kinh doanh, là vấn đề sống còn của doanh nghiệp. Cụ thể là:
Thứ nhất, hỗ trợ và cung cấp các thông tin nghiệp vụ cần thiết và chính xác là
một trong những yêu cầu bức thiết. Hiện nay, thị trường và môi trường kinh doanh đã
có những thay đổi lớn, tác động đến hoạt động của doanh nghiệp và sự phát triển của
xã hội. Ngày càng có nhiều quốc gia tham gia vào Tổ chức Thương mại Thế giới, hạn
ngạch xuất nhập khẩu sẽ bị bãi bỏ cùng với các khoản thuế đánh vào hàng nhập khẩu.
Điều này tạo thuận lợi lớn cho việc giao thương nhưng cũng đưa các nhà kinh doanh
vào môi trường cạnh tranh gay gắt trên trường quốc tế. Các thông tin về các hiệp định
thương mại, thuế quan, hàng rào phi thuế quan là rất cần thiết và hữu ích. Tuy nhiên,

các doanh nghiệp kinh doanh nhập khẩu thường ít được thông tin đầy đủ. Vì thế, vai
trò của xúc tiến xuất khẩu là cập nhật và nắm vững thông tin để cung cấp cho doanh
nghiệp một cách kịp thời.
Thứ hai, đẩy mạnh công tác huấn luyện, đào tạo nâng cao năng lực cho
doanh nghiệp, ứng dụng công nghệ thông tin một cách có hiệu quả. Internet cũng là
một công cụ rất hữu ích cho doanh nghiệp, đặc biệt là đối với các nhà xuất khẩu. Đây
là kênh thu nhập và phổ biến thông tin, công cụ bán hàng và marketing hữu hiệu.
Thông qua đó, người ta có thể chào giá, giới thiệu sản phẩm, giao dịch… với các
công ty khác trên khắp thế giới. Nhưng trên thực tế, sử dụng công cụ này như thế nào
cho hiệu quả, mang lại lợi nhuận là điều không phải doanh nghiệp có khả năng sử
dụng công cụ này. Bên cạnh đó, cần quan tâm đến đào tạo nghiệp vụ chuyên môn để
nâng cao hơn nữa khả năng và trình độ quản lý của doanh nghiệp.
Thứ ba, tăng cường vai trò là cầu nối giúp doanh nghiệp nghiên cứu thị
trường và tìm kiếm khách hàng. Bên cạnh môi trường kinh doanh thay đổi, thị trường
kinh doanh hiển nhiên cũng thay đổi liên tục. Các yếu tố cấu tạo nên thị trường như
nhu cầu của người tiêu dùng, nhà sản xuất, kênh phân phối, giao dịch, dịch vụ…hiện
nay đã khác hẳn những năm trước đây. Hoạt động trong lĩnh vực xúc tiến thương mại
phải nhanh nhạy với những thay đổi của thị trường, nắm bắt và dự báo xu hướng thị
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
trường để tư vấn và hỗ trợ doanh nghiệp đạt hiệu quả. Doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ
thị trường trong nước cũng như thị trường nước ngoài để nâng cao chất lượng sản
phẩm, tăng sức cạnh tranh. Xúc tiến xuất nhập khẩu sẽ làm cầu nối đưa doanh nghiệp
đi nghiên cứu mở rộng thị trường, giúp doanh nghiệp hiểu và thận trọng hơn khi lựa
chọn bạn hàng, thị trường và phương thức kinh doanh khi ký hợp đồng.
Thứ tư, khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng thương hiệu nhằm nâng
cao sức cạnh tranh của sản phẩm. Vấn đề xây dựng và phát triển thương hiệu là một
yêu cầu cấp thiết, khẳng định vị thế, uy tín của hàng hóa và doanh nghiệp, giúp doanh
nghiệp nâng cao năng lực thâm nhập, duy trì và phát triển cả thị trường trong nước và
nước ngoài. Trong hoàn cảnh hiện nay, chúng ta không chỉ cạnh tranh giữa các doanh

nghiệp trong nước mà chúng ta còn phải cạnh tranh với các tập đoàn nước ngoài đầu
tư và kinh doanh tại Việt Nam. Một sản phẩm mang nhãn hiệu được bảo hộ độc
quyền dưới mắt người tiêu dùng thì đó là biểu tượng xác định uy tín về chất lượng
của sản phẩm, mặt khác nó còn khẳng định về mặt trách nhiệm của nhà cung cấp đối
với người tiêu dùng. Vì vậy, sức mua trên thị trường đối với những sản phẩm có
thương hiệu thường lớn hơn, và người tiêu dùng sẵn sàng chi trả cao hơn những sản
phẩm cùng loại mà không có thương hiệu. Tóm lại, chất lượng và thương hiệu của
sản phẩm là điều kiện tiên quyết trong môi trường cạnh tranh. Tuy nhiên, để doạnh
nghiệp hiểu và bắt tay vào làm là cả một quá trình. Do đó, vai trò của xúc tiến xuất
khẩu là làm sao tư vấn, cung cấp thông tin và hướng dẫn để doanh nghiệp có nhận
thức đúng đắn hơn về tầm quan trọng của thương hiệu và có sự đầu tư nhất định cho
việc phát triển thương hiệu. Hiện nay, với chúng ta việc xây dựng thương hiệu cho
các sản phẩm còn quá nhỏ so với tiềm năng, chất lượng sản phẩm cũng chưa thật đều.
Chúng ta cũng đã có nhiều chương trình hỗ trợ cho doanh nghiệp xây dựng và phát
triển thương hiệu để nâng cao sức cạnh trạnh của doanh nghiệp.
Về vấn đề Nâng cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp, XTXK thể hiện vai trò
của mình qua các mặt chủ yếu sau:
Một là, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp: Hoạt động
XTXK ở tầm vĩ mô sẽ tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
bởi lẽ việc hoàn thiện các chính sách, chế độ sẽ tạo ra động lực giúp cho doanh
nghiệp từng bước vươn lên trong môi trường cạnh tranh. Mặt khác, các cam kết song
phương, đa phương của Chính phủ sẽ tạo ra điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp
mở rộng thị trường ngoài nước, phát huy được những lợi thế của doanh nghiệp trên
thị trường thế giới.
Hai là, giúp doanh nghiệp củng cố, khẳng định vị thế so với đối thủ cạnh
tranh: Hoạt động XTXK có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng và phát triển
thương hiệu sản phẩm của doanh nghiệp. Khi đó sẽ giúp doanh nghiệp mở rộng được
thị trường tiêu thụ, nâng cao vị thế của doanh nghiệp… Bởi vậy, uy tín thương hiệu

sản phẩm của doanh nghiệp được coi là tài sản vô hình của doanh nghiệp.
Ba là, giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường tiêu thụ: Hoạt động XTXK là
công cụ hữu hiệu để duy trì và chiếm lĩnh thị trường cho doanh nghiệp từ đó tăng
nhanh dung lượng thị trường của hàng hóa bởi lẽ hoạt động XTXK sẽ giúp doanh
nghiệp tiếp cận được các thị trường tiềm năng, cung cấp cho doanh nghiệp tiếp cận
được các thị trường tiềm năng, cung cấp cho khách hàng những thông tin nổi bật của
hàng hóa nhằm kích thích nhu cầu của khách hàng tạo điều kiện mở rộng thị trường
tiêu thụ.
Bốn là, giúp doanh nghiệp tăng năng lực cạnh tranh: Hoạt động XTXK sẽ giúp
cho các doanh nghiệp vó được những thông tin đầy đủ, chính xác về thị trường,
khách hàng, đối thủ cạnh tranh…Trên cơ sỏ những thông tin đó, doanh nghiệp sẽ xử
lý và đưa ra những quyết định hợp lý về lựa chọn chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp có hiệu quả nhất nhằm giảm giá thành sản phẩm, nâng cao chất lượng sản
phẩm để tạo ra năng lực cạnh tranh ngày càng mạnh hơn.
Vai trò xúc tiến xuất nhập khẩu cũng chính là hỗ trợ doanh nghiệp nhằm góp
phần tăng trưởng kinh tế xã hội. Vậy, làm thế nào để hỗ trợ tốt cho doanh nghiệp.
Điều này đòi hỏi người làm công tác XTXK phải cập nhật và bổ sung kiến thức
thường xuyên để nâng cao trình độ; nhận thức được những gì đang diễn ra; có kiến
thức về kinh tế vĩ mô, giao thương quốc tế, công nghệ thông tin…; có óc phán đoán,
tiên liệu xu hướng thị trường để có thể tư vấn một cách hữu hiệu cho doanh nghiệp,
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
giúp doanh nghiệp xác định được yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh của mình để
linh hoạt và thích ứng khi điều kiện thị trường thay đổi. Tuy nhiên, vấn đề chính là
doanh nghiệp phải năng động, tự nhận thức được những thay đổi trên thế giới, và có
ý thức tự vận động để tồn tại và phát triển.
1.1.2.3. Các loại hình hoạt động XTXK và tổ chức XTXK
1.1.2.3.1.Các loại hình hoạt động XTXK
Các chuyến thăm và làm việc của ban lãnh đạo Chính phủ ở nước ngoài
Đây là hoạt động XTXK ở cấp quốc gia, do các cấp lãnh đạo thực hiện nhằm

thúc đẩy quan hệ thương mại giữa hai nước bởi các chuyến viếng thăm và làm việc
tại nước ngoài. Thông qua các chuyến thăm và làm việc này, nhiều hiệp định thương
mại hoặc các cam kết tương tự có thể được ký kết, tạo điều kiện thuận lợi cho quan
hệ kinh tế giữa hai hay nhiều quốc gia.
Hội trợ triển lãm trong và ngoài nước.
Hội chợ triển lãm là hoạt động phổ biến khi doanh nghiệp muốn giới thiệu sản
phẩm của mình đến người tiêu dùng. Các tổ chức XTTM thường tổ chức các hội chợ
triển lãm để quảng bá và giới thiệu hàng hóa Việt Nam ở thị trường nước ngoài. Đây
cũng là một loại hình XTXK được các doanh nghiệp quan tâm do quy mô tổ chức
lớn, tập trung nhiều loại hàng hóa và dịch vụ, dễ thu hút được sự chú ý của người tiêu
dùng trong khi chi phí lại thấp hơn so với quảng cáo riêng cho loại hàng hóa đó trên
các phương tiện thông tin. Mặt khác, hình thức triển lãm tỏ ra phù hợp hơn với các
sản phẩm mới đang trong giai đoạn thăm dò thị trường trước khi đưa ra quyết định
thâm nhập thị trường đó hay không.
Các buổi hội thảo, diễn đàn hợp tác kinh tế
Một trong các mục đích của các buổi hội thảo, hợp tác kinh tế là thúc đẩy
quan hệ thương mại, nâng cao quy mô và hiệu quả của hoạt động ngoại thương. Tại
đây, các doanh nghiệp có cơ hội gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau trong vấn đề
kinh doanh ở thị trường nước ngoài. Ngoài ra, trong các buổi hội thảo,các doanh
nghiệp còn có cơ hội tìm thấy đối tác kinh doanh phù hợp.
Các hoạt động khác
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Ngoài nhưng hình thức đã nêu ở trên, các tổ chức XTXK cũng tiến hành nhiều
hoạt động nhằm phát triển cơ hội kinh doanh cho các doanh nghiệp như: Tổ chức các
lớp học giúp doanh nghiệp làm quen với các quy tắc quốc tế sắp được áp dụng; tổ
chức các buổi gặp mặt tham tán thương mại tại các nước với doanh nghiệp kinh
doanh tại thị trường nước đó; thành lập các tổ chức tư vấn luật pháp, cung cấp thông
tin thị trường, bảo hiểm hàng hóa, các tổ chức hỗ trợ tín dụng…
Tóm lại, các loại hình hoạt động XTXK là rất đa dạng và phong phú, một tổ

chức XTTM thường tập trung vào một vài hoạt động phù hợp nhất với tình hình thực
tế của doanh nghiệp nước mình để mang lại hiệu quả cao nhất cho hoạt động XTTM,
giảm chi phí cho doanh nghiệp.
1.1.2.3.2.Các tổ chức XTXK
Hầu như tất cả các quốc gia trên thế giới, tổ chức XTTM đảm nhiệm chức
năng, nhiệm vụ XTXK, vì vậy, các tổ chức XTXK thực chất chính là các tổ chức
XTTM. Đặc biệt là về mặt tổ chức XTTM khác nhau giữa các quốc gia, do phụ thuộc
vào nhiều yếu tố đặc tính địa phương, như vai trò chủ yếu mà tổ chức XTTM được
chỉ định, các nguồn lực, các thông lệ hành chính, và sự ưu tiên cho hoạt động XTTM.
Nhiều Chính phủ tại các quốc gia dường như không nhận ra rằng hoạt động của tổ
chức XTTM nên chủ yếu là cung cấp dịch vụ XTTM, và vai trò của nó trong việc xây
dựng chính sách và kiểm soát phải là ở mức tối thiểu. Sự nhầm lẫn về các mục tiêu
thường gây ra cơ cấu điều hành và khung pháp lý phản tác dụng.
Dù ở bất cứ một hình thức pháp lý nào, có một số điều kiện phải được thỏa
mãn cho một tổ chức XTTM hoạt động có hiệu quả:
- Vai trò và lĩnh vực hoạt động chủ yếu của tổ chức này phải được xác định rõ
ràng. Việc xác định này có ảnh hưởng quan trọng đối với cơ cấu của cơ quan lãnh
đạo và các cấp điều hành của tổ chức này.
- Mục đích của tổ chức nên được trình bày rõ ràng, do đó tránh được lầm lẫn
về các mục tiêu và sự đảm đương các nhiệm vụ không liên quan đến các mục tiêu của
tổ chức.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
- Tổ chức này nên có một vị trí mang tính chất pháp lý nằm trong cơ cấu
chung của Chính phủ, cho nó các phương tiện hoạt động và quyền hành cần thiết để
thực hiện các nhiệm vụ được giao.
- Phải đảm bảo các nguồn lực đầy đủ, cả về nhân sự và tài chính.
Có ba loại hình tổ chức XTTM sau:
Tổ chức XTTM thuộc Chính phủ
Đây là các tổ chức XTTM được Chính phủ thành lập và chịu sự quản lý của

Chính phủ. Thông thường, cơ quan chịu trách nhiệm quản lý tổ chức XTTM này là
Bộ Thương mại, Bộ Kinh tế hoặc một cơ quan tương đương. Việc thành lập các cơ
quan XTTM thuộc Bộ là để dễ quản lý và phân bổ ngân sách hoạt động hàng năm.
Các tổ chức XTTM của Chính phủ có lợi thế là được cung cấp ngân sách hoạt
động, được sự hỗ trợ từ phía Chính phủ, nhưng nó cũng có nhiều hạn chế như:
- Thiếu tính độc lập trong hoạt động, nó phải tuân theo các quy định của cơ
quan chủ quản về cách thức hoạt động và bố trí nhân sự. Điều này dễ dẫn đến quan
liêu, thiếu khách quan.
- Do được giao cho những công việc hàng này của Bộ, tổ chức XTTM có thể
mất đi mục đích ban đầu và trong thời gian dài có thể hoàn toàn không có hiệu quả
của một tổ chức XTTM.
- Rất khó phân biệt giữa nhiệm vụ xúc tiến với các chức năng quản lý truyền
thống của Bộ, một tình trạng mà trong hầu hết các trường hợp sẽ dẫn đến kết quả tiêu
cực.
Hiện nay, bên cạnh hình thức tổ chức XTTM là cơ quan thuộc Bộ, còn có một
số định chế công – tự quản. Trên lý thuyết, những định chế công – tự quản này vẫn
thuộc sự quản lý của Bộ nhưng nó có sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp và
hiệp hội. Do đó, ở các định chế công – tự quản này có sự độc lập hơn trong hoạt động
và đặc biệt là trong công tác tuyển nhân sự - một yếu tố quan trọng giúp các định chế
này hoạt động có hiệu quả hơn.
Các tổ chức tư nhân
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Trong một số ít các quốc gia, do không có hoặc do hoạt động kém hiệu quả
của một tổ chức XTTM thuộc Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp đã có sáng kiến
thực hiện các hoạt động xúc tiến xuất khẩu thông qua một vài loại tổ chức tư nhân
như Phòng thương mại hoặc Hiệp hội.
Các tổ chức tư nhân quan tâm đặc biệt đến các hoạt động quảng bá thông tin
về thị trường nước ngoài; và trong một vài trường hợp, có thể tạo ra các cơ chế hoạt
động nhằm thực hiện các công việc xúc tiến thương mại ở nước ngoài. Tuy nhiên, do

thường bị hạn chế bởi nguồn lực tài chính, chúng không thể đáp ứng tất cả các nhu
cầu của cộng đồng thương mại. Do đó các tổ chức này không phải là lý tưởng và
Chính phủ cần cố gắng cung cấp các dịch vụ để thỏa mãn, ở mức tối thiểu, các yêu
cầu xúc tiến xuất khẩu cơ bản nhất của cộng đồng doanh nghiệp.
Tuy vậy, cần phải nói rõ rằng, một số quốc gia phát triển có các tổ chức
XTTM được tư nhân tài trợ đã thực hiện đầy đủ các loại hoạt động XTTM. Các tổ
chức XTTM hoàn toàn độc lập và không có mối liên hệ chính thức nào với Chính
phủ.
Ngoài ra, do đặc thù về hàng hóa và dịch vụ, nhiều công ty đã thành lập các bộ
phận xúc tiến thương mại riêng cho công ty mình. Đây là hình thức xúc tiến thương
mại chuyên biệt hóa, nhưng có hạn chế là đòi hỏi chi phí cao. Vì thế, loại hình này
thường chỉ thích hợp cho các tập đoàn lớn, các tập đoàn đa quốc gia và các công ty
xuyên quốc gia kinh doanh đa ngành, đa dịch vụ.
1.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động XTXK
1.1.3.3. Các yếu tố khách quan
Sự quản lý của Nhà nước về hoạt động XTXK
Nhóm các yếu tố thuộc về quản lý vĩ mô là các chủ trương chính sách của Nhà
nước tác động vào hoạt động XTXK. Trong mỗi điều kiện cụ thể của từng nước, từng
thị trường, từng thời kỳ mà các chủ trương, chính sách của Nhà nước sẽ rạo hành
lang pháp lý cho các hoạt động XTXK.
Các yếu tố về pháp luật chi phối mạnh mẽ hoạt động XTXK. Trong mọi hoạt
động xúc tiến thì luật pháp luôn đi trước một bước, sự thống nhất về mặt pháp luật
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
được thể hiện dưới hình thức các hiệp định và mọi hoạt động xúc tiến được diễn ra
khi các bên có sự thống nhất về mặt luật pháp.
Hệ thống luật pháp có tác dụng mạnh mẽ đến hoạt động XTXK, có thể khuyến
khích và cũng có thể hạn chế hoạt động xúc tiến. Ví dụ ở Việt Nam trước kia do luật
pháp chỉ cho phép các tổ chức XTTM quốc doanh được hoạt động nên không phát
huy được tính năng động, sáng tạo của các tổ chức XTTM quốc doanh được hoạt

động nên không phát huy được tính năng động, sáng tạo của các tổ chức XTTM
ngoài quốc doanh nhưng đến nay Việt Nam đã có hệ thống các tổ chức XTTM rộng
khắp do pháp luật đã cải tiến, mở đường cho việc thành lập các tổ chức XTTM mới.
Chính sách kinh tế
Các chính sách kinh tế của Chính phủ có tác động lớn tới hoạt động XTXK.
Các chính sách kinh tế của Nhà nước sẽ định hướng cho các hoạt động XTXK. Tùy
thuộc vào từng quốc gia mà các hoạt động XTXK sẽ tập trung vào mặt hàng có lợi
thế cạnh tranh, có điều kiện pháp lý thâm nhập vào thị trường mới. Như ở Việt Nam,
chính sách xuất khẩu khuyến khích các hoạt động XTXK tập trung vào các ngành
nông, thủy hải sản, giày dép, thủ công mỹ nghệ…và tập trung vào một số thị trường
trọng điểm như Mỹ, Nhật , EU, ASEAN, Trung Quốc. Như vậy, rõ ràng chính sách
kinh tế có tính chất định hướng cho hoạt động xuất khẩu cũng như hoạt động XTXK.
Môi trường cạnh tranh
Cạnh tranh được xác định là động lực thúc đấy sự phát triển của nền kinh tế
thị trường với nguyên tắc ai hoàn thiện hơn, thỏa mãn tốt hơn nhu cầu thì người đó
chiến thắng. Các tổ chức XTTM cũng vậy, với hoạt động chính là XTXK, các tổ
chức XTTM cũng phải cạnh tranh, tổ chức nào hoạt động tốt hơn thì tổ chức đó sẽ
tồn tại. Sự cạnh tranh sẽ thúc đẩy hoạt động XTXK, các doanh nghiệp sẽ nhận được
các cơ hội xuất khẩu dễ dàng hơn, thuận lợi hơn.
Chính phủ luôn tìm cách duy trì sự cạnh tranh này bởi các tổ chức XTTM
quốc doanh luôn nhận được nhiều sự ưu đãi của Chính phủ nên có thể hoạt động
chưa hiệu quả nhưng các tổ chức xúc tiến ngoài quốc doanh phải hạch toán độc lập vì
vậy tiêu chí hiệu quả luôn được đưa lên hàng đầu.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Với việc phát triển mạnh mẽ của hệ thống các doanh nghiệp làm cho nhân tố
cạnh tranh trong nền kinh tế ngày càng gay gắt. Điều này đòi hỏi các tổ chức XTTM
phải hoạt động tốt hơn, hỗ trợ doanh nghiệp nhiều hơn nữa nhằm đáp ứng nhu cầu thị
trường.
1.1.3.4. Các yếu tố chủ quan

Phương thức hoạt động của một tổ chức XTXK phụ thuộc chặt chẽ vào các
yếu tố phản ảnh tiềm lực của nó. Với đặc thù của các tổ chức XTTM là không sản
xuất, các tổ chức này phụ thuộc rất nhiều vào các mối quan hệ để tiến hành các hoạt
động xúc tiến. Mối quan hệ của các tổ chức XTTM là mối quan hệ đa chiều: quan hệ
với doanh nghiệp, quan hệ với Chính phủ, quan hệ với công chúng, quan hệ với các
tổ chức XTTM khác trong nước và quốc tế…Với đặc thù đó, tiềm lực chính của một
tổ chức XTTM là trình độ của đội ngũ cán bộ.
Như vậy, hiệu quả của hoạt động XTXK phụ thuộc rất lớn vào yếu tố con
người. Con người là yếu tố quan trọng để đảm bảo thành công, nó chiếm vị trí số một
trong các nhân tố chủ quan tác động đến hoạt động XTTM, trên có khả năng tài chính
và cơ sỏ vật chất của tổ chức XTTM. Con người với năng lực của họ mới lựa chọn
đúng phương án, chiến lược XTXK và sử dụng các nguồn lực khác một cách có hiệu
quả nhất.
Nhân tố con người trong XTXK được xem xét trên nhiều giác độ trong đó
nhận thức của doanh nghiệp, đặc biệt nhận thức của ban lãnh đạo về XTXK sẽ ảnh
hưởng đến khả năng tiếp nhận, hưởng ứng các chương trình XTXK của tổ chức
XTTM. Hình thức xúc tiến như thế nào, ngân sách bao nhiêu, quảng bá ra sao, trước
hết phụ thuộc vào ban lãnh đạo. Hoạt động XTXK sẽ sôi động hay tẻ nhạt, sơ sài,
phụ thuộc vào nhận thức của ban lãnh đạo về vai trò của XTTM.
Ngoài ra, XTXK đạt được mục tiêu khi công tác tổ chức được quan tâm đúng
mức. Khi tiến hành chương trình XTXK, phải xây dựng kế hoạch xúc tiến cũng như
chương trình hành động một cách khoa học. Trong suốt quá trình tổ chức cần có sự
kiểm tra, giám sát để hoạt động XTXK đạt hiệu quả cao nhất.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Cuối cùng, để hoạt động XTXK có hiệu quả thì các tổ chức XTTM phải có
mạng lưới hoạt động rộng khắp đi đến từng doanh nghiệp, đảm bảo luôn đáp ứng
được nhu cầu của doanh nghiệp.
1.1.4. Yêu cầu của hoạt động XTXK hàng hóa của Việt Nam trong điều
kiện hội nhập kinh tế quốc tế

Từ tháng 11/2006, khi Việt Nam đã chính thức là thành viên của Tổ chức
Thương mại Thế giới (WTO), hoạt động XTXK của chúng ta cần đáp ứng một số yêu
cầu để phù hợp với hoàn cảnh mới, đó là:
Hoạt động XTXK phải chuyên nghiệp hóa và có tính chuyên môn hóa cao.
Đối với Việt Nam, XTXK còn khá mới mẻ nên tính chuyên nghiệp và
chuyên môn hóa chưa cao. Do vậy, hoạt động XTXK chưa có ý nghĩa thiết thực
đối với thúc đẩy xuất khẩu, đối với việc nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh
nghiệp. Thực tế cho thấy hoạt động XTXK ở Việt Nam hiện nay chủ yếu mang
tính tình thế và tập trung vào các nội dung như: hội chợ triển lãm, quảng cáo,
khuyến mại…chứ chưa có một chiến lược, kế hoạch cụ thể, cho nên hoạt động
XTXK không có mục tiêu cụ thể, chưa gắn với thị trường, chưa có các biện pháp
phù hợp…
Hoạt động XTXK phải được coi là một bộ phận cấu thành đồng bộ, không thể
thiếu trong chính sách thương mại quốc gia.
Chính sách thương mại được hiểu là việc sử dụng các công cụ, biện pháp khác
nhau để can thiệp và điều tiết hoạt động thương mại.
Chính sách thương mại của quốc gia được Chính phủ sử dụng để điều tiết hoạt
động thị trường nội địa hoặc để phân biệt đối xử với hàng hóa dịch vụ nước ngoài,
với các chủ thể nước ngoài kinh doanh trên thị trường nội địa. Do sự tác động của xu
thế tự do hóa thương mại mà việc thực hiện chính sách thương mại của mỗi quốc gia
phải phù hợp với luật pháp quốc tế.
Hoạt động XTXK phải bảo đảm bảo tính đồng bộ, có ý nghĩa thiết thực đối
với việc đẩy mạnh xuất khẩu, mở rộng thị trường tiêu thụ và nâng cao năng lực cạnh
tranh cho các doanh nghiệp.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Sự đồng bộ của hoạt động XTXK phải đảm bảo trên cả hai góc độ sau:
Một là, đảm bảo sự đồng bộ giữa các giải pháp trong quá trình thực hiện. Điều
này có ý nghĩa là không nên chỉ tập trung vào các giải pháp dễ làm, các giải pháp
không cần nhiều chất xám như tổ chức hội chợ triển lãm, quảng cáo…còn các giải

pháp cần nhiều chất xám, khó tổ chức thực hiện như nghiên cứu thị trường, nghiên
cứu phát triển sản phẩm…thì lại không làm.
Hai là, đảm bảo sự phối hợp đồng bộ trong hoạt động giữa các tổ chức
XTXK, giữa các dự án XTXK bởi nếu không có sự đồng bộ trong quá trình hoạt
động thì sẽ dẫn đến tình trạng chồng chéo, tình trạng cạnh tranh không lành mạnh
gây lãng phí các nguồn lực của doanh nghiệp.
1.2.Hoạt động hiệp hội ngành hàng xuất khẩu và phát triển hiệp
hội ngành hàng.
1.2.1. Khái niệm
1.2.1.1. Khái niệm hiệp hội:
Hiệp hội là một tổ chức phi chính phủ, Hiệp hộp tồn tại và hoạt động trong
các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội như kinh tế, văn hóa, tôn giáo… Trên thế
giới, các Hiệp hội tồn tại với các phạm vi hoạt động theo các cấp độ khác như thế
giới, khu vực, quốc gia và các địa phương. Các thành viên (hội viên) của hội có thể là
các cá nhân hoặc cũng có thể là các tổ chức.
Ở nước ta, theo Ngị định 88 của Chính phủ ban hành ngày 30 - 7 – 2003,
Hiệp hội được hiểu là một tổ chức tự nguyện của công dân, hoặc các tổ chức hoạt
động cùng ngành nghề, cùng sở thích cùng giới, có chung mục đích là tập hợp , đờn
kết hộ viên hoạt động thường xuyên, không vụ lợi nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp
pháp của hội viên; hỗ trợ nhau hoạt động có hiệu quả, Hiệp hội phải góp phần vào
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, được tổ chức và hoạt động theo các văn bản
quy phạm pháp luật có liên quan.
1.2.1.2. Khái niệm hiệp hội ngành hàng:
Hiêp hội kinh tế là một Hiệp hội tập hợp các cá nhân hay các tổ chức hoạt
động kinh tế, tự ngiện tuân thủ tôn chỉ mục đích và các quy tắc chung đã thỏa thuận,
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
phù hợp với quy định của pháp luật, hoạt động theo quy tắc tự quản và không vì mục
tiêu lợi nhuận.
Hiệp hội ngành hàng là một Hiệp hội doanh nghiệp mà các doanh nghiệp hội

viên cùng kinh doanh một hoặc một số loại hình sản phẩm giống nhau.
Chẳng hạn Hiệp hội Da giầy hoặc Hiệp hội Dệt may là tổ chức tự nguyện của
các doanh nghiệp sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm da giầy hoặc dệt may.
1.2.2. Vai trò Hiệp hội ngành hàng xuất khẩu:
1.2.2.1. Tập hợp, liên kết các doanh nghiệp ngành hàng thuộc các thành
phần kinh tế khác nhau, tạo ra sức mạnh xuất khẩu của ngành.
Để phát triển xuất khẩu trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh gay gắt của
thương mại quốc tế hiện nay, hầu hết các danh nghiệp nước ta ở các nước trên thế
giới, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ cần phải được tập hợp và liên kết lại
với nhau.
Hình thức chủ đạo và hiệu quả nhất trong việc tập hợp và liên kết của các
doanh nghiệp đang được khẳng định chính là Hiệp hội ngành hàng. Các hiệp hội
không chỉ tạo ra khung khổ chung cho các mối quan hệ liên kết tự nguyện trong
nhiều nội dung và lĩnh vực hoạt động của các doanh nghiệp mà còn là cầu nối của
quan hệ giữa các cơ quan chính quyền với các doanh nghiệp – đại diện cho 1 xu thế
và yêu cầu của nền kinh tế thị trường hiện đại.
- Nhũng khó khăn mà các doanh nghiệp thường gặp phải trong sản xuất và
xuất khẩu như: trình độ, kỹ năng quản lý thấp, nguồn tài chính hạn chế, khả năng
tiếp cận thị trường hạn chế, công nghệ và thiết bị lạc hậu, khả năng tiếp cận thông tin
kém…do vậy, nhu cầu được hỗ trợ nhằm hạn chế, khắc phục những khó khăn nêu
trên của các doanh nghiệp là tất yếu.
- Nếu không liên kết được các doanh nghiệp của hiệp hội dể hỗ trợ lẫn nhau
thì các doanh nghiệp đơn lẻ có thể hạn chế lẫn nhau, cạnh tranh một cách thiếu lanh
mạnh.
- Hiêp hội ngành hàng hoàn toàn có khả năng liên kết các doanh nghiệp của
mình để hỗ trợ lẫn nhau sản xuất kinh doanh cùng phát triển, vì sản phẩm đầu ra của
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
doanh nghiệp này có thể là sản phẩm đầu vào của doanh nghiệp kia. Một hoạt động
hết sắc quan trọng của các hiệp hội đối với các doanh nghiệp là những chương trình

xúc tiến thương mại tại các thị trường quốc tế, những chương trình về tuyên truyền
quảng bá, xây dựng thương hiệu… Những chương trình này các doanh nghiệp nếu
tiến hành đơn lẻ sẽ khá tốn kém và hiệu quả không cao bằng khi họ là thành viên
trong hiệp hội.
- Khi tham gia vào thương trường quốc tế, các hiệp hội chính là chỗ dựa trong
giải quyết tranh chấp quốc tế cho các doanh nghiệp. Mặt khác, trên thị trường thì việc
đàm phán trao đổi giữa các hiệp hội các nước trong từng lĩnh vực về phân định khu
vực thị trường, về chính sách bảo hộ, về giá cả… có vai trò hết sức quan trọng.
Trong bối cảnh mởi của, hội nhập hiện nay, do đặc điểm các doanh nghiệp
Việt Nam quy mô nhỏ, lực yếu, kinh nghiệm kinh doanh quốc tế non nớt, cho nên
nâng cao vai trò Hiệp hội ngành hàng là hết sức cần thiết. Hiệp hội ngành hàng tập
hợp lực lượng các doanh nghiệp tạo ra sức mạnh mới, tạo ra một thực thể kinh tế
mạnh trong kinh doanh với các đối tác là các công ty, tập đoàn kinh tế nước ngoài có
thể ký kết những hợp đồng xuất khẩu có quy mô lớn, có tiếng nói nhất trí trong đàm
phán, thương thảo. Mặt khác, Hiệp hội ngành hàng giúp đỡ, hỗ trợ cho từng doanh
nghiệp lựa chọn chiến lược phát triển, hình thức kinh doanh cụ thể đẩy mạnh xuất
khẩu, nâng sức cạnh tranh của mình, vươn lên mở rộng thị trường xuất khẩu.
1.2.2.2. Hỗ trợ doanh nghiệp về thông tin và xúc tiến xuất khẩu:
Một vai trò khác của Hiệp hội ngành hàng đối với các doanh nghiệp trong
phát triển xuất khẩu là hỗ trợ về việc cung cấp thông tin. Để đẩy mạnh xuất khẩu, các
doanh nghiệp rất cần các thông tin liên quan.
Nguồn thu nhập thông tin bao gồm trong và ngoài nước. Về các nguồn thông
tin đầu vào từ nước ngòai có thể là các thông tin từ các tổ chức quốc tế có liên quan.
Chằng hạn như Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam có liên hệ với Tổ chức cà phê quốc
tế (ICO) để thu thập thông tin về ngành hàng này. Các thông tin nhận được từ các
hãng thông tấn, báo chí hoặc có thể trực tiếp từ các phóng viên nước ngoài; Các
thong tin này từ các cơ quan đại diện thương mại, đại diện ngoại giao của Việt Nam
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
ở nước ngoài… Các nguồn thông tin trong nước thường được hình thành từ việc tổng

hợp các báo cáo của các hội viên; các tin tức bài viết từ cáo báo, tạp chí, công trình
nghiên cứu trong nước; các thông tin từ các cơ sở nghiên cứu, các Bộ, … Về nội
dung thông tin, thông thường các thông tin của các hiệp hội thường có các nội dung
cơ bản như tình hình thị trường, giá cả của ngành hàng trong nước và quốc tế.
Do nhiều hạn chế nên các doanh nghiệp không thể tự minh thu thập, xử lý các
thông tin trong nước và đặc biệt là nước ngoài. Vì vậy, các Hiệp hội ngành hàng là
nguồn hỗ trợ đắc lực các doanh nghiệp hội viên về thông tin, nhằm giúp cho hội viên
nâng cao hiệu quả sản xuất và xuất khẩu. hiệp hội ngành hàng là 1 tổ chức tiến hành
các hoạt động xúc tiến thương mại cùng với các cơ quan xúc tiến thương mại của
chính phủ và các tổ chức xúc tiến thương mại khác. Để đảm nhận vai trò đó, Hiệp
hội ngành àng cần tập hợp các nhà sản xuất, xuất khẩu lớn theo từng ngành hàng,
cung cấp thông tin trong nước và quốc tế, dự báo cho doanh nghiệp tham khảo chống
rủi ro vì thiếu thông tin.
Hiệp hội tư vấn cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mạnh dạn đầu tư
chiều sâu và đầu tư thiết bị đổi mới công nghệ, tìm hiểu thị trường, từ đó giúp đỡ, hỗ
trợ cho các thành viên trong đàm phán, giao dịch , ổn định và mở rộng quy mô sản
xuất. Giúp các doanh nghiệp hội viên tham gia hội chợ, triển lãm quốc tế kết hợp
khảo sát thị trường, đồng thời, chú trọng việc xây dựng Website giới thiệu về ngành,
quảng bá sản phẩm và tuyên truyền xuất khẩu, cũng như thành lập văn phòng đại
diện và phòng giới thiêu sản phẩm tại nước ngoài.
1.2.2.3. Đào tạo và phát triển nguồn lực cho các doanh nghiệp:
Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp về xúc tiến xuất khẩu,
các Hiệp hội ngành hàng phải triển khai các hoạt động đào tạo với phạm vi tộng và
mức độ chuyên sâu.
Về nội dung đào tạo ngời việc tập trung đào tạo cho doanh nghiệp về kỹ
năng quản trị, quản lý kinh doanh, phát triển thị trường, Hiệp hội ngành hàng cũng
đưa thêm 1 số vấn đề mới vào nội dung đào tạo như cổ phần hóa, chuẩn mực kế toán,
tiệp cận thị trường chứng khoán,…
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368

Về hình thức tổ chức đào tạo, Hiệp hội ngành hàng cần kết hợp trong khuôn
khổ các chương trình, dự án theo các chuyên đề cụ thể. Cần chú trọng phát triển đội
ngũ giảng viên cả về chất lượng lẫn số lượng. Đa dạng hóa các hình thức đào tạo như
đào tạo trực tiếp, đào tạo gián tiếp qua sóng phát thanh, tài liệu hướng dẫn. Về
chương trình đào tạo, cần căn cứ vào đối tượng học viên để tiến hành các chương
trình đào tạo cho phù hợp như chương trinh chuyên sâu nâng cao, chương trình cơ
bản…
Đối với những doanh nghiệp nhỏ, it kinh nghiệm thì đào tạo teheeo chương
trình cơ bản nhằm trang bị những kiến thức cơ bản về thị trường xuât khẩu, phương
thức tiếp cận thị trường, ngoại ngữ, tin học….
Vì vậy muốn hỗ trợ cho donah nghiệp 1 cách tôt nhât, lãnh đạo hiệp hội phải
quan tâm và tìm hiểu hội viên, nắm bắt nhu cầu của hội viên để tiến hành công tác
đào tạo phù hợp về nội dung chương trình, về hình thức đào tao. Nhằm trang bị cho
hội viên những cái mà họ còn thiếu.
1.2.2.4. Hiệp hội ngành hàng là cầu nối giữa cộng đồng doanh nghiệp với
vơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức kinh tế khác:
Hiệp hội có nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến những đường lối, chính sách
của Nhà nước đến các doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp hiểu đúng và tuân thủ luật
pháp của Nhà nước. Đồng thời thông qua các hiệp hội Nhà nước sẽ thu thập được ý
kiến đóng góp để sửa đổi, bổ xung và hoàn thiện hệ thống pháp luật của Nhà nước,
đáp ứng yêu cầu phát triển kinh doanh và hội nhập.
Nội dung chủ yếu để Hiệp hội phản ánh với các cơ quan chính quyền là những
vấn đề đang đặt ra trong từng lĩnh vực, ngành, địa phương như thuế, hải quan, xuất
nhập khẩu, thanh tra, kiểm tra… Chẳng hạn như những vướng mắc liên qua đến việc
thanh tra kiểm tra chồng chéo hay việc hình sự hóa các quan hệ kinh tế dân sự…
Bên cạnh việc xây dựng các thị trường nhân tố sản xuất như thị trường vón,
thị trường lao động, thị trường khoa học công nghệ…, thì việc tạo lập quan hệ hợp
tác giữa chính phủ và doanh nghiệp là hết sức cần thiết. Kinh nghiệm từ các nước
chiu tác động của cuộc khủng hoảng châu sẽ cho thấy để nhanh chóng vượt qua
Website: Email : Tel : 0918.775.368