Hoàn thiện văn hóa doanh nghiệp tại công ty obayyashi việt nam

B
TR

GIÁO D C VÀ ÀO T O

NG

I H C KINH T TP.HCM
----o0o----

TR

NG TR NG H

HOÀN THI N V N HÓA DOANH NGHI P
T I CÔNG TY OBAYASHI VI T NAM

LU N V N TH C S KINH T

TP. H

CHÍ MINH ậ N M 2015


GIÁO D C VÀ ÀO T O

B
TR

NG

I H C KINH T TP.HCM
----o0o----

TR

NG TR NG H

HOÀN THI N V N HÓA DOANH NGHI P T I
CÔNG TY OBAYASHI VI T NAM
Chuyên ngành: Qu n Tr Kinh doanh
Mã s : 60340102

LU N V N TH C S KINH T

NG

IH

NG D N KHOA H C:

PGS-TS. H

TP. H

TI N D NG

CHÍ MINH ậ N M 2015


L I CAM OAN

Tôiă xină camă đoană lu nă v nă th că s ă kinhă t : “HoƠn thi n v n hóa doanh
nghi p t i công ty Obayashi Vi t Nam” là công trình c a vi c h c t p và nghiên
c u khoa h c th t s nghiêm túc c a b n thân. Nh ng k t qu nêu ra trong lu năv nă
này là trung th căvƠăch aăđ

c công b r ngărưiătr

căđơy.ăCácăd li u trong lu n

v năcóăngu n g cărõărƠng,ăđ

c t ng h p t nh ng ngu năthôngătinăđángătinăc y.
TP. HCM, tháng 04 n mă2015ă
Tác gi

Tr

ngăTr ng H


M CL C
Trang ph bìa
L iăcamăđoan
M cl c
Danh m c các t vi t t c
Danh m c các b ng
Danh m c các hình v ,ăđ th
PH N M

U

1.ăLỦădoăch năđ ătƠi ................................................................................................... 01
2. M cătiêuăc aăđ ătƠi ................................................................................................ 02
3.

iăt

ng .............................................................................................................. 02

4. Ph măviănghiênăc u ............................................................................................... 02
5. Ph

ngăphápănghiênăc u....................................................................................... 03

6. ụăngh aăth căti năc aăđ ătƠi................................................................................... 03
7. K tăc uăđ ătƠi ......................................................................................................... 03
Ch

ng 1: C

S

LÝ LU N V V N HÓA DOANH NGHI P ..................... 04

1.1. khái ni m v ăv năhóaădoanhănghi p .................................................................. 04
1.1.1ă nhăngh a ........................................................................................................ 04
1.1.2. Vai trò v năhóaădoanhănghi p ......................................................................... 05
1.1.3.

căđi măc aăv năhóaădoanhănghi p .............................................................. 06

1.2.ăM tăs y u t ă nhăh
1.2.1.ăNg

ngăđ n v năhóaădoanhănghi p ........................................ 06

iălưnhăđ o ................................................................................................ 07

1.2.2.ăV năhóaădơnăt c ............................................................................................... 07
1.2.3. L chăs ,ătruy năth ngăc aădoanhănghi p ......................................................... 07


1.2.4. NgƠnhăngh ăkinhădoanhăc aădoanhănghi p ..................................................... 08
1.2.5. Hìnhăth căs ăh uăc aăs ăh uădoanhănghi p.ă .................................................. 08
1.2.6. M iăquanăh ăgi aăcácăthƠnhăviênătrongădoanhănghi p .................................... 08
1.2.7. Nh ngăgiáătr ăv năhóaăh căh iăđ

c ................................................................ 09

1.3.ăM tăs y uăt ăc uăthƠnh v năhóaădoanhănghi p ................................................. 10
1.3.1.ăC păđ ăth ănh t – nh ngăgiáătr ăv năhóaăh uăhình.......................................... 11
1.3.2.ăC păđ ăth ăhai – nh ngăgiáătr ăđ

cătánăđ ng ................................................ 12

1.3.2.1. Tri tălỦăkinhădoanh ....................................................................................... 12
1.3.2.2. S ăm nh ....................................................................................................... 13
1.3.2.3.ăChi năl

c .................................................................................................... 13

1.3.3.ăC păđ ăth ăba – nh ngăquanăni măchung ....................................................... 13
1.3.3.1.ăLỦăt

ng ....................................................................................................... 13

1.3.3.2.ăGiáătr ,ăni mătinăvƠătháiăđ ........................................................................... 14
1.4.ă nhăv ăVHDN ................................................................................................... 14
1.4.1.ăM tăs mô hình VHDN ................................................................................... 14
1.4.2. Côngăc ăđoăl

ngăv năhóa t ăch căOCAI ....................................................... 18

1.4.3.ăụăngh aăcôngăc ăđoăl
TịMăT TăCH
Ch

ngăv năhóaăt ăch căOCAI .......................................... 20

NGă1 ............................................................................................ 21

ng 2: TH C TR NG V N HÓA DOANH NGHI P T I CÔNG TY
OBAYASHI VI T NAM ............................................................................... 23

2.1. T ngăquanăv ăcôngătyăObayashiăVi tăNam ........................................................ 23
2.1.1.ăThôngătinăs ăl

c ............................................................................................ 23

2.1.2.ăL chăs ăhìnhăthƠnhăvƠăphátătri n ...................................................................... 23

2.1.3.ăNgƠnhăngh ăkinhădoanh .................................................................................. 25


2.1.4. C ăc uăt ăch c vƠătìnhăhìnhănhơnăs ............................................................... 27
2.1.5.ăThƠnhăt uă s năxu tăkinhădoanhăđ tăđ

cătrongăn mă2013 ............................. 29

2.2.ăC ăs ăhìnhăthƠnhăVHDNăt iăcôngătyăObayashiăVi tăNam ................................. 30
2.3.ăTh cătr ngă3ăc păđ ăVHDNăt iăcôngătyăObayashiăVi tăNam. ........................... 31
2.3.1.ăGi iăthi uănghiênăc u ...................................................................................... 31
2.3.1.1.ă

iăt

ngănghiênăc u .................................................................................. 31

2.3.1.2.ăThi tăk ăcơuăh iăkh oăsát .............................................................................. 31
2.3.1.3.ăM uănghiênăc u............................................................................................ 33
2.3.1.4.ăPhơnătíchăvƠăx ălỦăs ăli u ............................................................................. 33
2.3.2.ăTh cătr ngă3ăc păđ ăVHDNăt iăcôngătyăObayashiăVi tăNam ......................... 33
2.3.2.1. C păđ ăth ănh t – nh ngăgiáătr ăv năhóaăh uăhình ...................................... 33
2.3.2.2. C păđ ăth ăhai – nh ngăgiáătr ăđ

cătánăđ ng ............................................. 42

2.3.2.3. C păđ ăth ăba – nh ngăquanăni măchung .................................................... 49
2.3.3.ăTh cătr ngămôăhìnhăv năhóaădoanhănghi păt iăOVC ...................................... 57
2.4.ăNh năxétăv ăv năhóaădoanhănghi păt iăcôngătyăObayashiăVi tăNam ................. 61
2.4.1.ăNh ngăđi mătíchăc c ....................................................................................... 61

2.4.2.ăNh ngăv năđ ăc năgi iăquy t ........................................................................... 62
TịMăT TăCH
Ch

NGă2 ............................................................................................ 63

ng 3: GI I PHÁP HOÀN THI N VHDN T I CÔNG TY OBAYASHI
VI T NAM...................................................................................................... 64

3.1.ăKinhănghi măxơyăd ngăvƠăhoƠnăthi năVHDNăc aăcácădoanhănghi păNh tăB n 64
3.2. M cătiêuăvƠăđ nhăh

ngăhoƠnăthi nămôăhình VHDN ........................................ 75

3.3.ăM tăs ăgi iăphápăhoƠnăthi nămôăhìnhăVHDN .................................................... 77
3.4.ăM tăs ăgi iăphápăhoƠnăthi năcácăcơpăđ ăVHDN ................................................ 82


3.5. H năch ăđ ătƠiăvƠăh
TịMăT TăCH

ngănghiênăc uăti pătheoă .................................................. 90

NGă3 ............................................................................................ 80

K TăLU N ............................................................................................................... 82
Danh m c tài li u tham kh o
Ph l c

DANH M C CÁC T

VI T T T

VHDN:ăV năhóaădoanhănghi p
BG :ăBanăgiámăđ c
OVC: Công ty Obayashi Vi t Nam
DN: Doanh nghi p
UNESCO: United Nations Educational Scientific and Cultural Organization
OCAI: Organizationl Culture Assessment Instrument


DANH M C CÁC B NG BI U
B ngă1.1ă:ăSoăsánhăcácălo iăhìnhăv năhóaăt ăch c ..................................................... 17
B ngă2.1ă:ăS ăl

ngănhơnăviênăc aăOVCăătrongăăn mă2013 ..................................... 29

B ngă2.2:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăki nătrúcăvƠăc ăs ăh ăt ngăt OVC .......................... 34
B ngă2.3:ăK tăqu ăkh oăsátăv ănghiăl ăt iăOVC ........................................................ 36
B ngă2.4:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăbi uăt

ngăvƠăkh uăhi uăt iăOVC ............................ 37

B ngă2.5ă:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăgiaiătho iăt iăOVC ................................................... 38
B ngă2.6:ăK tăqu ăkh oăsátăv ă năph măđi năhìnhăt iăOVC ..................................... 39
B ngă2.7:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăv năhóaă ngăx ăt iăOVC .......................................... 41
B ngă2.8:ăK tăqu ăkh oăsátăv ătri tălỦăkinhădoanhăt iăOVC...................................... 44
B ngă2.9:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăho tăđ ngăCôngătyămangăl iănhi uăl iăíchăchoăc ngă
đ ngăvƠăxưăh i. ................................................................................................. 45

B ngă2.10:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăs ăm nhăc aăOVC. ................................................. 47
B ngă2.11ă:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăchi năl

căvƠăcamăk tăhƠnhăđ ngăt iăOVC ........... 49

B ngă2.12:ăK tăqu ăkh oăsátăv ămongămu nălƠmăvi căsu tăđ iăt iăCôngăty ............. 50
B ngă2.13:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăỦăth căc păhƠnhăn iăquyăvƠăquyăđinhăt iăOVC ....... 52
B ngă 2.14:ă K tă qu ă kh oă sátă v ă toƠnă v nă tráchă nhi mă cùngă nhauă gi iă quy tă côngă
vi căt iăOVC. .................................................................................................... 53
B ngă2.15:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăthamăgiaăđóngăỦăki năchoăcácăho tăđ ngăphongătrƠoă
t iăOVC ............................................................................................................ 54


B ngă2.16:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăchiaăs ăthôngătinăt iăOVC ....................................... 55
B ngă2.17:ăK tăqu ăkh oăsátăv ăđ ngăl călƠmăvi căvƠăhoƠnăthi năb năthơnăt iăOVC56
B ngă2.18:ăB ngăđánhăgiáămôăhìnhăVHDNătheoăỦăki năc aăcánăb ănhơnăviênăCôngă
ty. ...................................................................................................................... 58
B ngă2.19:ăB ngăđánhăgiáămôăhìnhăVHDNătheoăỦăki năc aăBGDăCôngăty. ............ 60


DANH M C HÌNH V ,

TH

Hình 1.1: Khung giáătr ăc nhătranhăc aăv năhóaăt ăch c .......................................... 19
Hìnhă1.2ă:ăBi uăđ ănh năd ngămôăhìnhăv năhóaă ....................................................... 20
Hình 2.1ă:ăS ăđ ăt ăch c t iăOVC ............................................................................. 28
Hìnhă2.2ă:ăBi uăđ ădoanhăthuăđ tăđ
Hình 2.3 : Logo,ăbi uăt

căt ăn mă2006ăđ năn mă2013 ........................ 30

ngăvƠăkh uăhi uăc aăObayashiăVi tăNam ......................... 37

Hìnhă2.4:ăHìnhă nhăwebsiteăc aăOVC....................................................................... 39
Hìnhă2.5:ăK tăqu ăkh oăsátătheoăỦăki năc aăcánăb ănhơnăviênătrongăCôngăty. .......... 57
Hìnhă2.6:ăK tăqu ăkh oăsátătheoăỦăki năc aăBGDătrongăCôngăty. ............................. 59


1

M

U

1. Lý do ch n đ tài
Khi nóiă đ nă v nă hóaă doanhă nghi pă (VHDN),ă ng
h

iă taă th

ng có hai xu

ng: ho c là quá chú tr ngă đ n các sinh ho t có tính b n i bên trong công ty

ho c là thiên v ph

ngădi n ý th căđ oăđ c mà xã h i yêu c uăđ i v i ho t đ ng

kinh doanh. Do v y, VHDN bao g m c b n i l n chi uăsơu,ăđ

c th hi n

hai

c păđ : c păđ m t là t ch c kinh doanh – c th là t ch c doanh nghi p, và r ng
h nălƠăm i quan h gi a các t ch c kinh doanh v i nhau, gi a t ch c kinh doanh
v iăcácăđ nh ch khác, v i t p th ng
ph

i tiêu dùng, v i c ngăđ ng xã h i…Xét v

ngădi n khác,ăđóălƠăcáchăt ch c, qu n lý ho tăđ ng s n xu t kinh doanh, tinh

th n tuân th lu t pháp, là các quy ch làm vi c, sinh ho t…ăc a m t công ty. Bên
c nhăđó, chi u sâu c a VHDN là tri tălỦăkinhădoanh,ălƠăđ oăđ c ngh nghi p, ch
tín, cách hành x nhơnăv nătrongăcácăm i quan h , giao d ch v iăbênăngoƠi…
Nói cách khác, VHDN th t ra không ph i là m t v nă đ m i trong xã h i
hi n nay t i các công ty mà nóăđưăxu t hi n t khiăconăng

i b tăđ u bi tătraoăđ i,

mua bán s n ph m, d ch v . Tuy nhiên, v i s phát tri n m nh c a kinh t th gi i
và cùng v i s ti n b v

t b c v khoa h c, công ngh , n i hàm c a VHDN ngày

càng có thêm y u t m i, n i dung m i,ăđòiăh i cách nhìn nh n, xem xét vƠăđánhă
giá m t cách có h th ng, thích h p v i t ng n năv năhóaăb năđ a.
Hi n nay, đaăph n các doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n b n v ng thì

đ uăđangăc g ng xây d ng cho DN mình m tămôiătr

ngăv năhóaăđ c thù. VHDN

là m t tài s n vô hình, m tăv ăkhí c nh tranh s c bén c a b t c doanh nghi p nào.
M t n năv năhóaătíchăc c s giúp cho doanh nghi p thu hút và gìn gi nhân tài, g n
k t các thành viên trong doanh nghi p,ă kh iă d y ni m tin, ni m t hào v doanh
nghi p, t o s

năđ nh và gi m b t r i ro trong kinh doanh… Doăđó,ăVHDNăchínhă

là chìa khóa cho s phát tri n b n v ng c a doanh nghi p. Vì v y, vi c xây d ng
VHDNălƠăđòiăh i c p bách hi nănayăvƠălƠăđi u ki n tiên quy t mà doanh nghi p c n


2

l uătơmăđ n. Xây d ng và hoàn thi năVHDNăđangătr thành xu h
vƠăđ

c nâng lên t m chi năl

ng trên th gi i

c trong nhi u t păđoƠnăkinhăt hi n nay.

Công ty Obayashi Vi t Nam (OVC) là công ty con c a Công ty Obayashi
Nh t B n, là nhà th u xây d ngăhƠngăđ u trên th gi iăvƠă đang m r ng ph m vi
ho tăđ ng kinh doanh t i th tr
xây d ngă n

ng Vi t Nam. V i mong mu n tr thành nhà th u

că ngoƠiă hƠngă đ u t i Vi t Nam, côngă tyă đưă khôngă ng ngă đ uă t ă v

công ngh ,ăn ngăl cătƠiăchính,ăn ngăl c qu n tr đi u hành và m t yêu c u c p bách
quy tăđ nhăđ n s phát tri n b n v ng c a công ty là ph i hoàn thi năVHDNăđ phù
h p v iăv năhóaăb năđ aăvƠăxuăh

ng phát tri n chung c a toàn công ty. Xu t phát

t nh ng v nă đ trên, tôi đưă ch nă đ tƠiă “HOÀNă THI Nă V Nă HịAă DOANHă
NGHI P T I CÔNG TY OBAYASHI VI Tă NAMă (OVC)” đ lƠmă đ tài nghiên
c u cho lu năv nănƠy.
2. M c tiêu c a đ tài
Lu năv năc năđ tăđ
-

c các m c tiêu nghiên c uănh :

H th ng hóa c ă s lý thuy t cóă liênă quană đ n v nă hóaă doanhă nghi p
(VHDN).

-

Tìm hi u, phân tích và đánhăgiáăth c tr ng VHDN t i công ty Obayashi
Vi t Nam (OVC).
xu t nh ng gi i pháp phù h pă đ góp ph n hoàn thi n VHDN t i

-

công ty Obayashi Vi t Nam (OVC).
3.

it

ng nghiên c u
iăt

ng nghiên c u c a lu năv nălƠăVHDNăvƠăcácăy u t

nhăh

ngăđ n

VHDN nói chung và VHDN t i OVC nói riêng.
4. Ph m vi nghiên c u
Ph m vi nghiên c u v VHDN ch gi i h n trong ph m vi công ty OVC và
các cán b nhân viên làm vi c t i công ty.


3

5. Ph

ng pháp nghiên c u
- Ph

ngăphápăkh o sát th c ti n:ăđi u tra, kh o sát tìm hi u các cán b nhân

viên công ty nh măđánhăgiáăth c tr ng và thu th p thông tin ph c v cho vi c hoàn
thi n VHDN t i OVC.
- Ph

ngăphápăt ng h p: nh năđ nhămôiătr

OVCălƠmăc năc đ nhăh
- Ph

ng bên trong và bên ngoài c a

ngăđ hoàn thi n VHDN t i OVC.

ngăphápăsuyălu nălogic:ăc năc vào k t qu kh o sát thu th păđ

c, các

thông tin t ng h p,ăđánhăgiáăđ ra các gi i pháp phù h p.
6. Ý ngh a th c ti n c a lu n v n.
K t qu nghiên c uălƠăc ăs đ OVC ti n hành c ng c ,ăđi u ch nh và hoàn
thi n VHDN nh măt ngătínhăphùăh p v i chi năl

c phát tri n c a OVC, góp ph n

nơngăcaoăn ngăl c ho tăđ ng và hi u qu s n xu t kinh doanh cùa OVC.
7. K t c u lu n v n
Lu năv năg m có 3 ch

ng

Ch

ngă1: C ăs lý lu n v v năhóaădoanhănghi p

Ch

ngă2: Th c tr ng th c hi năv năhóaădoanhănghi p t i công ty OVC

Ch

ngă3: Gi i pháp hoàn thi năv năhóaădoanhănghi p t i công ty OVC


4

Ch
C

S

ng 1:

LÝ LU N V V N HÓA DOANH NGHI P

1.1. khái ni m v v n hóa doanh nghi p (VHDN)
1.1.1

nh ngh a

V năhóaădoanhănghi p (VHDN) đ

c coi là m t d ngăv năhoáăt ch c đ

b tă đ u nghiên c u m t cách c th h n,ătr thƠnhă lƠă khuynhă h
nh ngăn mă1980.ăVƠoăđ u th p k 90ăng
v VHDN.ă

c

ng trên th gi i

i ta b tăđ u nghiên c u và tìm hi u sâu

c bi t vào nh ngăn măg năđơy,ăkháiăni m VHDN ngày càng s d ng

ph bi n, VHDN đưăvƠăđangăđ

c nh c t iănh ălƠăm tă“tiêuăchí”ăđ đánhăgiáădoanhă

nghi p;ăc ngăcóăquanăni m m i cho r ng,ăVHDNăchínhă“lƠătƠiăs năvôăhình”ăc a m i
doanh nghi p.
T quá trình nghiên c uăđóăđưăcóăr t nhi u khái ni măVHDNăđ

căđ aăra,ă

nh ngăchoăđ nănayăch aăcóăm tăđ nhăngh aăchu n nào chính th c công nh n.
Theo ông Georges de Saite Marie, m tă chuyênă giaă ng

i pháp v doanh

nghi p v a và nh ,ăđưăđ aăraăđ nhăngh aănh ăsau:ă“V năhóaădoanhănghi p là t ng
h p các giá tr , các bi uăt

ng, huy n tho i, nghi th c,ăđi u c m k ,ăcácăquanăđi m

tri t h c, đ oăđ c t o thành n n móng sâu xa c a doanh nghi p”.
T ch că Laoă đ ng qu c t (International Labour Organization – ILO) thì
đ nhăngh aăVHDNănh ăsau:ă“V năhóaădoanhănghi p là s tr n l năđ c bi t các giá
tr , các tiêu chu n, thói quen và truy n th ng, nh ngătháiăđ

ng x và l nghi mà

toàn b chúng là duy nh tăđ i v i m t t ch căđưăbi t”.
nhă ngh aă đ

c ph bi n và ch p nh n r ng rãi nh tă lƠă đ nhă ngh aă c a

Edgar Shien, m t chuyên gia nghiên c u các t ch c: “V năhóaăcôngăty là t ng h p
các quan ni m chung mà các thành viên trong công ty h căđ
quy t các v năđ n i b và x lý v iăcácămôiătr

c trong quá trình gi i

ng xung quanh. Nh ng th pháp

và quy t c gi i quy t v năđ thích ng bên ngoài và th ng nh t bên trong các nhân
viên, nh ng quy t căđưăt ra h u hi u trong quá kh và v n c p thi t trong hi n t i.


5

Nh ng quy t c và nh ng th pháp này là y u t kh i ngu n trong vi c các nhân
viên l a ch nă ph

ngă th că hƠnhă đ ng, phân tích và ra quy tă đ nh thích h p. Các

thành viên c a t ch c doanh nghi păkhôngăđ n đoăsuyăngh ăv Ủăngh aăc a nh ng
quy t c và th pháp y,ămƠăcoiăchúngălƠăđúngăđ n ngay t đ u”.
T i Vi t Nam, khái ni m ph bi n nh t hi n nay là: “V năhóaădoanhănghi p
là m t h th ngă cácă Ủă ngh a,ă giáă tr , ni m tin ch đ o, cách nh n th că vƠă ph
pháp t ă duyă đ
h

ngă

c m i thành viên trong doanh nghi pă cùngă đ ng thu n và có nh

ph m vi r ngă đ n cách th că hƠnhă đ ng c a t ng thành viên trong ho t

ng

đ ng kinh doanh, t o nên b n s c kinh doanh c a doanh nghi păđó”ă(ă

Th Phi

Hoài, 2009).
1.1.2. Vai trò c a v n hóa doanh nghi p
N uăcácădoanhănghi păbi tăchúătr ngăvƠăphátăhuyăthìăv năhóaădoanhănghi pă
t oănênăs căm nhăcho doanhănghi păvôăcùngătoăl n nh :
-

VHDN t o nên phong thái doanh nghi p c a doanh nghi p, giúp phân
bi t doanh nghi p này v i doanh nghi p khác.

-

VHDN t o nên l căh

-

VHDN khích l quáătrìnhăđ i m i và sáng t o.

ng tâm cho toàn doanh nghi p.

Trong đó,ăquanătr ngănh tăchínhălƠătácăđ ngăt oănênăl căh

ngătơmăchoătoàn

doanhănghi p.ăB iăvì, ănh ngăt ăch căcóăVHDNăm nhăthìăluônăcóăs ăth ngănh tăv ă
nh ngăgìăđ

căcoiăquanătr ng,ănh năth căv ăđúngăsaiătrongăhƠnhăđ ngăc aăt ngăcáă

nhơn.ă Chínhăđi uă nƠyă giúpă gi mă thi uă cácă nguyă c ,ăt ngă c

ngăs ă ph iă h p,ăthúcă

đ yănhơnăviênălƠmăvi căvìăm cătiêuăchungăc aădoanhănghi p.ăTrênăc ăs ăđó, ngoài
vi căgiaăt ngăn ngăsu t,ăhi uăqu ătrongăho tăđ ngăkinhădoanhăthìăVHDNăcònăgiúpă
doanhănghi pănơngăcaoăgiáătr ăđ iăv iăkháchăhƠng nóiăriêng,ăc iăthi năv ăth ătrênăth ă

tr

ngănóiăchung.


6

c đi m c a v n hóa doanh nghi p

1.1.3.

V năhoáădoanhănghi pălƠăm tăti uăv năhoáăvìăth ăv năhoáădoanhănghi pămangă
đ yăđ ănh ngăđ căđi măc aăv năhoáănóiăchung.ă


Tính h th ng:ă choă th yă tínhă t ă ch că c aă doanhă nghi p,ă phơnă bi tă m tă
doanhă nghi pă cóă v nă hoáă v iă m tă doanhă nghi pă ch ă cóă t pă h pă giáă tr .ă
V năhóaăc aătoƠnăb ădoanhănghi pănhìnăt ăgócăđ ăt ngăth ,ăkhôngăph iălƠă
m tăphépăc ngăđ năthu năcácăy uăt ăr iăr c,ăđ năl ămƠălƠăm tăth ăth ngă
nh tăcácăgiáătr .ă



Tính giá tr :ă khácă bi tă m tă doanhă nghi pă cóă v nă hoáă v iă m tă doanh
nghi păphiăv năhoá. Giá tr ăv năhoáăc aădoanhănghi păcóăgiáătr ăn iăb ;ă
giáătr ăvùng;ăgiáătr ăqu căgia;ăgiáătr ăqu căt .ăDoanhănghi păcƠngătônătr ngă
vƠă theoă đu iă nh ngă giáă tr ă chungă choă nh ngă c ngă đ ngă cƠngă r ngă l nă
baoănhiêuăthìăvaiătròăc aănóăcƠngăl năb yănhiêu.ă



Tính l ch s : VHDN đ

căhìnhăthƠnhătrongăm tăth iăgianăkháădƠiăvƠăch uă

s ătácăđ ngăquaăth iăgian,ăg năli năv iăs ăphátătri năc aădoanhănghi p.


Tính nhân sinh: đơyălƠăđ cătr ngăc ăb năv ă ch ăth ăchoăphépăphơnăbi tă
v năhoáădoanhănghi păv iăcácăti uăv năhoáăkhác.ăCh ăth ăv năhoáă ăđơyă
khôngăph iăconăng

iănóiăchung,ămƠălƠădoanhănghi pănh ăm tălo iăch ă

th ăv năhoáăđ căbi tă(bênăc nhăv năhoáălƠngăxư,ăv năhoáăđôăth ,ăv năhoáă
c ă quan...).ă

că bi tă lƠă cóă doanhă nghi pă giaă đình;ă doanhă nghi pă vùng;ă

doanhă nghi pă dơnă t c,ă qu că gia;ă l iă cóă c ă doanhă nghi pă đa/xuyênă qu că
gia.
1.2. M t s y u t
1.2.1. Ng
Ng

nh h

ng đ n v n hóa doanh nghi p

i lưnh đ o

iălưnhăđ o không ch lƠăng

c a doanh nghi p,ămƠăcònălƠăng

i quy tăđ nhăc ăc u t ch c và công ngh

i sáng t o ra các bi uăt

ng , ni m tin, nghi l và huy n tho i c a doanh nghi pă (

ng, các ý th c h , ngôn
Thi Phi Hoài, 2009).


7

i uănƠyăđ

c th hi n rõ, ph n ánh qua các đ căđi m và nh ngănétăđ cătr ngătrongă

VHDN. Trong quá trình xây d ng và qu n lý doanh nghi p, các h t ăt
cách c aă ng

iă đ ngă đ u doanh nghi p s đ

ng, tính

c ph n chi u trong các ho tă đ ng

kinh doanh, góp ph n quan tr ng trong quá trình hình thành VHDN. Doanh nghi p
nào có nh ngăconăng

i có khát v ng cháy b ng, dám bi n nh ng khát v ng thành

hi n th căsinhăđ ng thì doanh nghi p đó s chi n th ngătrênăth
nhân cách c aă ng
l

i ch hayă ng

ngătr

ng. Do v y,

iă đ ngă đ u doanh nghi p s quy tă đ nh ch t

ngăv năhóaăc a c doanh nghi p.
1.2.2. V n hóa dơn t c
Khiănóiăđ n các y u t c u thành doanh nghi p thì không th không nh căđ n

y u t quan tr ng nh tălƠăđ iăng ănhơnăviên.ăM iănhơnăviênăkhiăđ n doanh nghi p
làm vi c thì ngoài vi c mang công s c, th iăgianăđóngăgópăchoădoanhănghi p còn
mang theo c nétăv năhóaăđ cătr ngăc a m i vùng mi n mà h sinh ra và l n lên.
T ng h p nh ng nét nhân cách này đưă làm nên m t ph n nhân cách c a doanh
nghi p,ă đóă lƠă cácă giáă tr v nă hóaă dơnă t c không th ph nh nă đ

că (ă

Th Phi

Hoài, 2009).
1.2.3. L ch s , truy n th ng c a doanh nghi p
M i doanh nghi păđ u có l ch s phát tri n c a mình. Qua m i th i k t n
t i, m i doanh nghi pă đ u có nh ngă đ că đi mă mangă tìnhă đ c thù c v c ă c u t
ch c,ăc ăc u ho tăđ ngăvƠăđ cătr ngăv năhóa.ăT t c nh ng y u t đóăđ u có nh
h

ng không nh đ n xây d ng,ăđi u ch nh và phát tri n v năhóaă kinhădoanhăc a

doanh nghi pătrongăgiaiăđo n m i. L ch s phát tri n và truy n th ngăv năhóaăc a
doanh nghi p cho chúng ta hi uă đ yă đ quá trình v nă đ ng,ă thayă đ i c a doanh
nghi p. Th c t cho th y, nh ng doanh nghi p có l ch s phát tri nă lơuă đ i và b
dày truy n th ngăth

ngăkhóăthayăđ i v t ch căh nănh ng doanh nghi p còn non

tr ch aăđ nhăhìnhărõăphongăcáchăhayăđ cătr ngăv năhóa. Nh ng truy n th ng, t p
quán, nhân t v năhóaăđưăxu t hi năvƠăđ nh hình trong l ch s v a là ch d aănh ngă
c ngăcó th là rào c n tâm lý không d v

t qua trong vi c xây d ng và phát tri n


8

nh ngăđ cătr ngăv năhóaăm i cho doanh nghi p. Các doanh nghi p khác nhau thì có
l ch s hình thành và phát tri năkhácănhauăđi u này mang l i nh ngăđ c tính riêng
cho t ng công ty.
1.2.4. Ngành ngh kinh doanh c a doanh nghi p

Gi a các công ty có ngành ngh kinh doanh khác nhau s cóăv năhóaăkhácă
nhau.ăV năhóaăngƠnhăngh c ngălƠăm t y u t tácăđ ng quan tr ngăđ n k t qu kinh
doanh c a t ng doanh nghi p.ă Cácă côngă tyă th

ngă m iă cóă v nă hóa khác v i các

công ty s n su t và ch bi n. M tăkhác,ăv năhóaăngƠnhăngh c ngăth hi n rõ trong
vi căxácăđ nh m i quan h gi a các phòng ban và b ph n khác nhau trong công ty.
Chính vì v y, đ thuăđ

c thành công trong qu n lý, các nhà qu n lý c a các công

ty liên doanh c n hi u bi t sâu s c, chính xác v v năhóa,ăcác giá tr bên trong n i
b công ty và c phíaăđ i tác t đóăm i có các hành vi phù h p tránh các mâu thu n
và b tăđ ng không c n thi t.
1.2.5. Hình th c s h u c a s h u doanh nghi p.
Lo i hình s h u hay các lo iă hìnhă côngă tyă khácă nhauă c ngă t o ta s khác
bi tătrongăv năhóaăkinhădoanhăc a doanh nghi p. Các công ty c ph n có các giá tr
v năhóaăkhácăv i giá tr v n hóa c a các công ty trách nhi m h u h n và càng khác
giá tr v năhóaăc a cácăcôngătyă nhƠă n
côngătyănhƠăn

c th

c. Theo các nghiên c u tr

căđơy,ă thì các

ng có giá tr v năhóaăthíchăs tuân th ,ăítăchúăỦăđ n các ho t

đ ngăch măsócăkháchăhƠng trongăkhiăđóăcácăcôngătyăt ănhơnăl i có giá tr v năhóaă
h

ng t iăkháchăhƠngăvƠă a thích s linh ho t.
1.2.6.

M i quan h gi a các thành viên trong doanh nghi p

M i quan h gi a các thành viên trong doanh nghi p s là y u t

nhăh

ng

r t m nh m đ năv năhóaădoanhănghi păc ngănh ăs t n t i và phát tri n c a doanh
nghi p. M t doanh nghi p có nh ng giá tr phù h păđ m i thành viên cùng chia s ,
quan tâm; có m t h th ngă đ nh ch bao g m nh ng v nă đ liênă quană đ n tính
chuyên nghi pănh ăs hoàn h o c a công vi c, s hài hòa gi a quy n h n và trách
nhi m, quy n l iăvƠăngh aăv c aăng

iălaoăđ ng; có quy trình ki măsoátăvƠăđánhă


9

giá chính xác hi u qu làm vi c c aăng

iălaoăđ ng thì s t o thành m t th th ng

nh t, t o s g năbó,ăđoƠnăk t gi a các thành viên.

1.2.7. Nh ng giá tr v n hóa h c h i đ


c

Nh ng kinh nghi m t p th c a doanh nghi p: Nh ng kinh nghi m ban
đ u c a t p th hình thành nên n n t ng c aă v nă hóaă t ch c. Qua quá
trình ho tăđ ng, các kinh nghi măđ

cătíchăl yăngƠyăcƠngănhi u b sung

vƠălƠmăphongăphúăthêmăchoăv năhóaăc a t ch c.


Nh ng giá tr đ

c h c h i t các doanh nghi p khác: M i doanh nghi p

đ uăcóăv năhóaăriêngăc aămình.ăChínhăv năhóa t ch c làm nên nét riêng
bi t c a t ng doanh nghi p, giúp phân bi t doanh nghi p này v i doanh
nghi p khác. Tuy nhiên có m t s giá tr có th h c t pă đ
đ

c.ă i u quan tr ng là c nă xácă đ nhă đ

c, chia s

c giá tr đóă cóă phùă h p v i

doanh nghi p, t ch c c a mình hay không. Không nên h c t p m t cách

máy móc, mà ph i ch n l c nh ng giá tr phù h p, áp d ng vào doanh
nghi p m t cách linh ho t, sáng t o.


Nh ng giá tr đ

c ti p nh n trong quá trình giao l u v i n n v n hóa

khác: Phát tri nă v nă hóaă giaoă l uă c a các doanh nghi p. Các doanh
nghi pă th

ngă cóă xuă h

trongă môiă tr

ng liên doanh, liên k t v iă nhau.ă

t n t i

ng kinh doanh ph c t p,ă đaă v nă hóa,ă cácă doanhă nghi p

không th duyătrìăv năhóa doanh nghi p mình gi ngănh ănh ngălưnhăđ a
đóngă kínă c a mà ph i m c a và phát tri nă giaoă l uă v v nă hóa.ă Vi c
phát tri nă v nă hóaă giaoă l uă s t oă đi u ki n cho các doanh nghi p h c
t p, l a ch n nh ng khía c nh t t v v năhóaăc a các doanh nghi p khác
nh m phát tri n m nh n năv năhóaăc a doanh nghi pămìnhăvƠăng


c l i.

Nh ng giá tr do m t hay nhi u thành viên m i đ n mang l i: Khi m t
hay nhi u thành viên m i gia nh p vào t ch c, h s đemăđ n t ch c
nh ng giá tr v năhóaăm i. Nh ng giá tr đóăcóăth t t ch cătr

c kia

h t ng tham gia ho c nh ng giá tr tíchăl yăt kinh nghi m s ng và làm


10

vi c c a h .ă óăcóăth là nh ng ni m tin, nh ng hành vi giao ti p, nh ng
cách ng x trong t ch c…ăNh ng giá tr đóăn u phù h p v iăv năhóaă
c a t ch c s đ

c t ch c ch p nh n, gi l i, t oăđi u ki n phát huy,

truy n bá trong t ch căđ t t c cácăthƠnhăviênăđ u bi tăđ n và cu i cùng
tr thƠnhăv năhóaăc a t ch c.


Nh ng xu h

ng ho c trào l u xã h i: V năhóaăt ch c c n ph iăthayăđ i

cho phù h p v i s thayăđ i c a xã h i. N uăv năhóaăt ch c không có
s đi u ch nhăthayăđ i cho phù h p v i s thayăđ i c a xã h iăthìăv năhóaă
t ch c s nhanh chóng b l c h u, c n tr

s

phát tri n c a doanh

nghi p.
1.3. M t s y u t c u thành v n hóa doanh nghi p
Xây d ngă v nă hoáă doanh nghi p là m t trong nh ng y u t giúp doanh
nghi p thích ng v i nh ngăthayăđ iătrongămôiătr

ng bên ngoài. Nh ngăthayăđ i

v chính tr , kinh t , xã h i, công ngh thôngătin...ăđangătácăđ ngăđ n ho tăđ ng s n
xu t, kinh doanh. Chính vì th ,ătr

c h t, thông qua vai trò c aăt ăv n v l nhăv c

này, doanh nghi p ph i có các công c đ tìm ki m các d li uăvƠăphơnătíchăđ
các d li u c n thi t nh m nh n di năđ

căđúngăđi m m nh, y u c a VHDN hi n

đangă t n t i trong doanh nghi pă vƠă giúpă hìnhă dungă đ
nghi p s h

ng t iăđ h thíchănghiăđ

c

c n n v nă hóaă mƠă doanhă

c v i nh ngăthayăđ i, phát tri n.

Hi n nay, có r t nhi u ngu n tài li uăđ aăraănh ng cách phân chia khác nhau
v các y u t c u thành VHDN, tuy nhiên trong khuôn kh bài vi tănƠyăxinăđ

c áp

d ng quanăđi m c a Edgar H. Schein
Theo cách ti p c n này, Edgar H. Schein chia c u t o c a VHDN thành ba
t ng khác nhau và khái ni m t ngăđ

c hi u là m căđ th m th u các giá tr v năhóaă

trong doanh nghi p. Ba t ngănƠyăđ ng th i là ba c păđ dùngăđ ch m căđ có th
c m nh n c a giá tr VHDN hay nói cách khác là tính h u hình c a các giá tr đó.ă
Nh ng t ng VHDN này vì l đóă c ngă cóă nh ngă tácă đ ng khác nhau t i s hình
thƠnh,ăthíchănghiăvƠăthayăđ i c a VHDN.


11

1.3.1. C p đ th nh t ậ nh ng giá tr v n hóa h u hình
Nh ng giá tr v năhóaăh u hình là nh ng cái th hi năđ

c nêu ra bên ngoài

rõ ràng, d nh n th y nh t c a VHDN. Các th c th h u hình mô t m t cách t ng
quan nh tămôiătr

ng v t ch t và các ho tăđ ng xã h i trong m t doanh nghi p. C p

đ v năhóaănƠyăd thayăđ i, th hi năkhôngăđ yăđ và sâu s căv năhóaădoanhănghi p,
cóăquanăđi m cho r ng c păđ này ch ph n ánh kho ngă13%ăđ n 20% giá tr v nă
hóa c a doanh nghi p. Bao g m các hình th căc ăb n sau:
1.3.1.1. Ki n trúc đ c tr ng vƠ di n m o doanh nghi p.
c coi là b m t c a doanh nghi p, ki n trúc và di n m oăluônăđ

c các

doanh nghi p quan tâm, xây d ng. Ki n trúc, di n m o b ngoài s gây nă t

ng

m nh v iăkháchăhƠng,ăđ iătácă…ăv s c m nh, s thƠnhăđ t và tính chuyên nghi p
c a b t k doanh nghi p nào. Di n m o th hi n hình kh i ki n trúc, quy mô v
không gian c a doanh nghi p. Ki n trúc th hi n

s thi t k các phòng làm vi c,

b trí n i th t trong phòng, màu s c ch đ o …T t c nh ng s th hi năđóăđ u có
th lƠmănênăđ cătr ngăchoădoanhănghi p. Th c t cho th y, ki n trúc và di n m o có
nhăh

ngăđ n tâm lý trong quá trình làm vi c c aăng

iălaoăđ ng.

1.3.1.2. Các l k ni m, l nghi và các sinh ho t v n hóa.
ơyă lƠă nh ng ho tă đ ngă đưă đ
l

c d ki n t tr

că vƠă đ

ng. L nghi là nh ng nghi th căđưătr thƠnhăthóiăquen,ăđ

c chu n b k

c m căđ nh s đ

c

th c hi n khi ti n hành m t ho tăđ ngănƠoăđó;ănóăth hi nătrongăđ i s ng hàng ngày
ch không ch trong nh ng d păđ c bi t. L nghi t oănênăđ cătr ngăv v năhóa,ăv i
m i n năv năhóaăkhácănhauăthìăcácăl nghiăc ngăcóăhìnhăth c khác nhau.
L k ni m là ho tă đ ngă đ

c t ch c nh m nh c nh m iă ng

i trong

doanh nghi p ghi nh nh ng giá tr c a doanh nghi p và là d p tôn vinh doanh
nghi p,ă t ngă c
quan tr ngăđ

ng s t hào c a m iă ng
c t ch c s ngăđ ng nh t.

i v doanh nghi p.ă ơyă lƠă ho tă đ ng

12

Các ho tăđ ngăv năhóaănh ăcácăch

ngătrìnhăcaănh c, th thao, các cu c thi

trong các d păđ c bi tă…ălƠăcácăho tăđ ng không th thi uătrongăđ i s ngăv năhóa.ă
Các ho tăđ ngănƠyăđ

c t ch c t oăc ăh i cho các thành viên nâng cao s c kh e,

lƠmăphongăphúăthênăđ i s ng tinh th n,ăt ngăc

ng s giaoăl u,ăchiaăs và hi u bi t

l n nhau gi a các nhân viên.
1.3.1.3. Ngôn ng , kh u hi u.
Ngôn ng lƠăph

ngăti n giao ti p hàng ngày, do cách ng x , giao ti p gi a

các thành viên trong doanh nghiêp quy tăđ nh. Nh ngăng
cùngă môiătr

ngăcóăxuăh

i s ng và làm vi c trong

ng dùng chung m t th ngôn ng giúp các thành viên

trong doanh nghi p d dƠngătraoăđ i thông tin và hi u bi t l n nhauăh n.
Kh u hi u là cách nói ng n g n, s d ng nh ng t ng đ năgi n, d nh th
hi n m tăcáchăcôăđ ng nh t tri t lý kinh doanh c a doanh nghi p.
1.3.1.4. Bi u t
Bi uăt
giúp m iăng

ng vƠ đ ng ph c.

ng là bi u th m tăcáiăgìăđóăkhôngăph i là chính nó và có tác d ng
i nh n ra hay hi uăđ

c cái mà nó bi u th . Các công trình ki n trúc,

l nghi, giai tho i, kh u hi u,ălogoăđ u ch a d ng nh ngăđ cătr ngăc a bi uăt
1.3.2. C p đ th hai ậ Nh ng giá tr đ

ng.

c tán đ ng

Doanh nghi pănƠoăc ngăcóăquiăđ nh, nguyên t c, tri t lý, chi năl
tiêu riêng, là kim ch nam cho ho tă đ ng c a toàn b nhơnă viênă vƠă th

c và m c
ngă đ

c

doanh nghi p công b r ng rãi ra công chúng và là b ph n c a n n VHDN.
1.3.2.1. Tri t lý kinh doanh
Tri t lý kinh doanh là nh ngăt ăt
kinh doanh. Tri tălỦăkinhădoanhăđ

ng ch đ o,ăđ nhăh

ng d n d t ho tăđ ng

c hình thành t th c ti n kinh doanh, kh n ngă

khái quát hóa, s suy ng m, tr i nghi m ch th kinh doanh. Tri t lý kinh doanh c n
đ

c hi n th c hóa qua các ho tăđ ng c a doanh nghi p.
1.3.2.2. S m nh


13

S m nh c a doanh nghi p là vi cătìmăraăconăđ
t m nhìn mà doanh nghi păđưăđ ra.ăXácăđ nhăđ
trong vi căđ nhăh

ng, cách th căđ th c hi n

c s m nhăcóăỦăngh aăquanătr ng

ng s c m nh ngu n nhân l c,ătránhăxungăđ t gi a các m căđíchă

mà doanh nghi păđangătheoăđu i, t oăc ăs cho các m c tiêu c a doanh nghi p
1.3.2.3. Chi n l
Chi nă l

c

c kinh doanh c a doanh nghi p là m t ngh thu t xây d ng m c

tiêu dài h n và các chính sách th c hi n nh mă đ nhă h
tranh c a doanh nghi p. L i th c nhătranhăđ
đóăcóăn ngăl c c a h th ng t ch căđ
y u t không th vayăm
nóăđ

ng và t o ra l i th c nh

c xây d ng b ng nhi u y u t , trong

c coi là nhân t quan tr ng nh t. B iăđơyălƠă

năhayăsaoăchépănh ănh ng y u t hay ngu n l c khác mà

c xây d ngătrênăc ăs s đóngăgópăc a t t c các thành viên trong t ch c.

VHDN chính là công c th ng nh t m i thành viên v nh n th c, ý th c và cách
th c ho tă đ ng trong quá trình tri n khai các k ho ch khi th c hi n chi nă l
VHDNăđóngăvaiătròăquanătr ng trong chi năl

c.

c c a doanh nghi p

1.3.3. C p đ th ba ậ Nh ng quan ni m chung
Các bi uătr ng phi tr căquan.ă óăchínhălƠănh ngălỦăt
tháiă đ đ

ng, giá tr ni m tin,

c hình thành và phát tri n g n li n v i l ch s phát tri n c a t ch c.

Chính vì th m t khi hình thành thì s r tă khóă thayă đ i các ni m chung này. Tuy
nhiên n u hi u các khái ni măc ngănh ăcácăy u t
phi tr căquanănƠyăthìăng

nhăh

ngăđ n nh ng bi uătr ngă

iălưnhăđ o có th đ ra nh ng bi năphápăđ đi u ch nh,

hoàn thi n VHDN c a t ch c.
1.3.3.1. LỦ t

ng

óălƠănh ngăt ăt
qua nh n th căconăng

ngăcaoăđ păh

ngăđ n m c tiêu. LỦăt

i hay t ch cătrênăn măph

c ph n ánh

ngădi n sau (Shein, 2004)

o

M i quan h mangătínhănhơnăv năđ i v iămôiătr

o

B n ch t c a th c s và l ph i

o

B n ch tăconăng

i

ngăđ

ng


14

o

B n ch tăhƠnhăviăconăng

o

B n ch t m i quan h conăng

i
i

1.3.3.2. Giá tr , ni m tin vƠ thái đ
Giá tr là khái ni măliênăquanăđ n các chu n m căđ oăđ c.ă óălƠăquanăni m
v nhơn,ăngh a,ăl , trí, tín v s bìnhăđ ng, s th

ngăyêuăđùmăb c l n nhau. Các

y u t này thu căv năhoáădơnăt c, khi hành x các y u t này đ
đ

căcoiănh ăy u t

ngănhiênătrongăcácăm i quan h trong doanh nghi p. Trong doanh nghi p,ăc ngă

nh ătrongăxưăh i luôn t n t iăcácăhƠnhăđ ng t t – x u, v năđ là doanh nghi p s th
ch hoá, xây d ngăquanăđi m chính th cănh ăth nƠoăđ xây d ng các chu n m c
đ oăđ c chính th c cho doanh nghi p c a mình.
Trongăkhiăđóăni m tin l i luôn ch aăđ ng nh ng giá tr và giá tr đ

c coi là

ni m tin v ng ch c v cách th căhƠnhăđ ngănƠoăđó.ăTrongăt ch c thì ni m tin này
đ
lỦăt

c ng

iălưnhăđ o c ng c và truy n sang các nhân viên theo th i gian tr thành

ng c a nh ngăconăng

i trong t ch đó.

Tháiăđ là ch t g n k t ni m tin và chu n m căđ oăđ c thông qua tình c m,
tháiăđ ph n nhăthóiăquenătheoăt ăduy,ăkinhănghi măđ ph n ánh mong mu n hay
không mong mu năđ i v i s v t hi n t
phán xét d a trên c m giác, tình c m.
ng
1.4.

ng.ăNh ăv y, tháiăđ luôn c năđ n nh ng
đơyătaăth

ng nói ý ki n,ătháiăđ c a m t

iăxétăđ n khía c nhănƠoăđóăcóăth cùngăngh aăv i khái ni m ý ki n
nh v v n hóa doanh nghi p
1.4.1. M t s mô hình VHDN
Khi thành l p doanh nghi p,ălưnhăđ oăth

ngăvayăm

năỦăt

ng các mô hình

có s n. Th c t , m i doanh nghi pă cóă c ăc u t ch c riêng phù h p v iă l nhă v c
ho tăđ ngăvƠăđ căđi măv năhóa.ăTr

c h t, ph i hi u r ng doanh nghi p là m t k t

c u mang tính ch quanăvƠăchínhăđ căđi măv năhóaăc a nhân viên s t o ra m t môi
tr

ng làm vi căcóăỦăngh a.ăC u trúc c a doanh nghi p không ph i là nh ng th xa