thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính – thực tiễn tại tòa án nhân dân tỉnh đồng tháp

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT
BỘ MÔN LUẬT HÀNH CHÍNH
*****

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT
Khóa 38 (2012-2014)
Đề tài:

THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT KHIẾU KIỆN
HÀNH CHÍNH – THỰC TIỄN TẠI TÒA ÁN
NHÂN DÂN TỈNH ĐỒNG THÁP
------------

Giáo viên hướng dẫn:
Ts. PHAN TRUNG HIỀN
Bộ môn Luật Hành Chính

Sinh viên thực hiện:
VÕ THỊ THÚY NHÂN
Lớp: Luật VB2 Đồng Tháp
MSSV: S1200057

Cần Thơ, tháng 11 năm 2014


NHẬN XÉT CỦA THÀNH VIÊN HỘI ĐỒNG
……….………...
………………………………………………………………………………………..
.….……………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
.……………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
.……………………………………………………………………………………….
.……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………..


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp

LỜI NÓI ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp
đã có nhiều thay đổi tích cực, giải quyết tốt các loại án hình sự, dân sự, hôn nhân và
gia đình…, nhưng đặc biệt trong đó thì chỉ có riêng án hành chính thì đang được
quan tâm rất nhiều vì gặp phải một số vướng mắc. Theo quy định tại Điều 11 của
Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm 1996 (được sửa đổi, bổ sung
1998 và năm 2006), thì các khiếu kiện thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án
được liệt kê từ 8 loại việc bổ sung lên thành 10 và 22 loại việc. Mặc dù, Pháp lệnh
thủ tục giải quyết các vụ án hành chính qua ba lần sửa đổi, bổ sung và ngày
24/11/2010 tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XII đã thông qua Luật tố tụng hành
chính 2010 gồm 18 chương, 265 điều. Có hiệu lực từ ngày 01/7/2011 nhưng thực
tiễn xét xử án hành chính những năm qua cho thấy các quy định của Luật tố tụng
hành chính 2010, đã bộc lộ những hạn chế và bất cập, làm giảm hiệu quả giải quyết
các vụ án hành chính của Tòa án cũng như gây trở ngại cho cá nhân, cơ quan, tổ
chức khởi kiện vụ án hành chính. Để Tòa hành chính hoạt động có hiệu quả và đáp
ứng yêu cầu kịp thời, đầy đủ đúng nội dung của Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày
02/6/2005 của Bộ chính trị về chiến lược cải cách đến năm 2020. Đồng thời, để hiểu
rõ hơn về thẩm quyền của Tòa án nhân dân Tỉnh trong việc giải quyết các vụ án
hành chính. Người viết lựa chọn đề tài “Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành
chính thực tiễn tại Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp” để làm luận văn kết thúc
khóa học.
2. Mục đích nghiên cứu
Được làm việc và học hỏi thực tế tại Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp trong quá
trình xét xử các vụ án hành chính, thấy được những điểm chưa hợp lý, những vướng
mắc khi áp dụng quy định pháp luật vào thực tế, qua đó đưa ra những kiến nghị
nhằm hoàn thiện chế định thẩm quyền của Tòa án nhân dân Tỉnh trong quá trình
giải quyết vụ án hành chính.
3. Phạm vi nghiên cứu
Những vấn đề nghiên cứu của đề tài tập trung vào quy định của pháp luật về

thẩm quyền của Tòa án nhân dân Tỉnh trong xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc
thẩm và tái thẩm vụ án hành chính trong Luật tố tụng hành chính 2010 và vấn đề

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

1

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
thực hiện thẩm quyền của Tòa án nhân dân Tỉnh trong thực tiễn giải quyết các vụ án
hành chính.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Có rất nhiều phương pháp nghiên cứu nhưng để hoàn thành luận văn, trong quá
trình thực hiện, người viết sử dụng các phương pháp trong đó có phương pháp
thống kê, phương pháp phân tích luật viết, phương pháp so sánh là chủ yếu.
5. Bố cục của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và mục lục, luận văn
được chia thành 3 chương:
Chương 1: Khái quát chung về thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh trong
giải quyết khiếu kiện hành chính
Trong chương này, người viết chủ yếu tập trung vào các khái niệm liên quan đến
thẩm quyền giải quyết khiếu kiện vụ án hành chính, vị trí, vai trò của Tòa hành
chính và các loại thẩm quyền giải quyết khiếu hành chính của Tòa án, lịch sử hình
thành các quy định về thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính của Luật tố
tụng hành chính năm 2010.
Chương 2: Thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh trong giải quyết khiếu
kiện hành chính theo pháp luật hiện hành

Trong chương này, người viết làm rõ các quy định về thẩm quyền giải quyết
khiếu kiện của Tòa án trong Luật tố tụng hành chính năm 2010, trong quá trình giải
quyết vụ án hành chính sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm và tái thẩm của Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp.
Chương 3: Thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh trong giải quyết khiếu
kiện hành chính: thực tiễn, vướng mắc và một số kiến nghị.
Chương này người viết giới thiệu sơ lược về Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp,
tìm hiểu thực trạng giải quyết khiếu kiện vụ án hành chính, biết được những điểm
thuận lợi và những điểm còn vướng mắc khó khăn, từ những điểm vướng mắc khó
khăn đó, người viết đưa ra những hướng giải quyết, kiến nghị nhằm hoàn thiện chế
định thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính của Tòa án.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

2

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp

CHƢƠNG 1
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ THẨM QUYỀN CỦA TÒA ÁN NHÂN
DÂN TRONG GIẢI QUYẾT KHIẾU KIỆN HÀNH CHÍNH
Trong hoạt động quản lý, điều hành, các cơ quan hành chính nhà nước, cán
bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước khi thực hiện công vụ, ban hành các
quyết định hành chính, thực hiện hành vi hành chính có thể xâm phạm đến quyền và
lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức làm phát sinh các khiếu kiện hành
chính tại Tòa án. Như vậy, các quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ

quan hành chính nhà nước và cán bộ, công chức, cơ quan hành chính nhà nước là
đối tượng xét xử của Toà hành chính. Để xác định thẩm quyền giải quyết khiếu kiện
của Toà hành chính, người viết làm rõ thế nào là quyết định hành chính, hành vi
hành chính, cơ quan nhà nước nào có thẩm quyền ban hành quyết định hành chính,
thực hiện hành vi hành chính.
1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1. Khái niệm thẩm quyền
Trong từ điển tiếng Việt thì thẩm quyền là quyền xem xét và định đoạt một
vấn đề theo pháp luật.1
Thực tế hiện nay qua các tài liệu, sách báo pháp lý, cũng như nhiều quan
điểm khác nhau về thẩm quyền nhưng nội dung cơ bản điều nhấn mạnh thẩm quyền
là quyền hạn của cơ quan nhà nước và người giữ chức vụ trong cơ quan nhà nước
xem xét, giải quyết hay định đoạt một công việc nào đó theo quy định của pháp
luật. Vì thế thẩm quyền luôn là phương tiện đảm bảo thực thi nhiệm vụ và công vụ
nhà nước.
Vì vậy, mà thuật ngữ thẩm quyền được sử dụng phổ biến vì để tránh tình
trạng lạm dụng quyền lực nhà nước làm những việc vượt quá quyền hạn được cho
phép.
1.1.2. Khái niệm khiếu kiện hành chính
Khiếu kiện hành chính là việc cá nhân, cơ quan, tổ chức thực hiện quyền yêu
cầu Tòa án giải quyết vụ án hành chính đối với quyết định hành chính, hành vi hành
chính và quyết định kỷ luật buộc thôi việc trái pháp luật nhằm bảo vệ quyền, lợi ích

1

Từ điển tiếng Việt, NXB Thanh Niên năm 2011.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

3

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
hợp pháp của mình. Với nghĩa này thì khái niệm khiếu kiện hành chính đồng nhất
với khái niệm khởi kiện hành chính.
Như vậy, khiếu kiện hành chính là để chỉ việc cá nhân, cơ quan, tổ chức phản
đối một quyết định hành chính hay hành vi hành chính của cơ quan Nhà nước. Khi
cho rằng quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính đó là trái pháp luật xâm
phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình và yêu cầu Tòa án phải xem xét, đánh
giá tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu kiện
nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
1.1.3. Khái niệm quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định
kỷ luật buộc thôi việc
Theo quy định của Luật tố tụng hành chính 2010 thì quyết định hành chính,
hành vi hành chính,2 quyết định kỷ luật buộc thôi việc là đối tượng của khởi kiện vụ
án hành chính. Nhưng đối với các quyết định hành chính, hành vi hành chính mang
tính nội bộ của từng cơ quan, tổ chức để quản lý, điều hành chỉ đạo hoạt động của
các cơ quan, tổ chức này thì không phải là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính.
1.1.3.1. Quyết định hành chính
Theo khoản 1 Điều 3 Luật tố tụng hành chính năm 2010 đưa ra khái niệm:
“Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ
chức khác hoặc người có thẩm quyền trong các cơ quan, tổ chức đó ban hành, quyết
định về một vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính được áp dụng một lần
đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể”.3 Khái niệm trên cho thấy điều kiện để
được chấp nhận là một quyết định hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa
án thì phải thỏa mãn các đặc điểm sau:4
Thứ nhất, chủ thể ban hành quyết định hành chính là cơ quan hành chính nhà

nước, cơ quan, tổ chức khác hoặc của người có thẩm quyền trong các cơ quan, tổ
chức đó thực hiện nhiệm vụ cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước.
Đặc điểm này xuất phát từ thực tế, việc thực hiện nhiệm vụ cụ thể trong quản lý
hành chính không chỉ do cơ quan hành chính nhà nước mà ngay cả cơ quan tư pháp,
2

Quyết định và hành vi hành chính: Đối tượng khởi kiện vụ án hành chính, Quỳnh Ly,

[truy cập ngày 30/8/2014].
3
Xem khoản 1 Điều 3 Luật tố tụng hành chính năm 2010.
4
Báo cáo chuyên đề thẩm quyền giải quyết vụ án hành chính của Tòa án – Thực tiễn khó khăn,
vướng mắc và hướng giải quyết của Tòa án nhân dân tối cao, hướng dẫn Tòa án tỉnh Đồng Tháp,
tháng 8, năm 2014, tr.2 – tr.3.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

4

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
cơ quan lập pháp, hoặc các tổ chức khác được Nhà nước trao quyền cũng có thẩm
quyền hành chính.
Thứ hai, hình thức cơ bản của quản lý hành chính Nhà nước là ban hành văn
bản quy phạm pháp luật và các văn bản pháp luật khác để thực hiện chức năng chấp
hành và điều hành các quan hệ trong đời sống xã hội. Một hình thức khác vừa cơ

bản, vừa được thực hiện thường xuyên và thể hiện rõ nhất chức năng quản lý hành
chính là việc cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan tổ chức khác hoặc người có
thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó ban hành văn bản áp dụng quy phạm pháp
luật, tức là văn bản cá biệt dưới dạng các quyết định hành chính. Các quyết định
này trực tiếp tác động đến quyền, lợi ích của các đối tượng có liên quan, đến các cá
nhân.
Nội dung quyết định hành chính luôn tồn tại những quy định có tính ràng buộc
pháp lý làm xuất hiện, thay đổi hoặc hủy bỏ các quyền và nghĩa vụ của chủ thể
trong một quan hệ pháp luật hành chính cụ thể.
Cho nên, quyết định hành chính được ban hành trái pháp luật, gây thiệt hại đến
quyền, lợi ích của công dân thì nó sẽ bị phản ứng và làm phát sinh các khiếu kiện
hành chính. Đây là đặc điểm có ý nghĩa quan trọng thể hiện tính chất pháp lý của
một tranh chấp hành chính có thể xuất hiện nhu cầu bảo vệ trước Tòa án. Đồng thời,
đặc điểm trên cho phép xác định một quyết định xuất hiện mới sau thủ tục khiếu
nại, hoặc trong quá trình tố tụng, khi nào thì trở thành một quyết định hành chính
thuộc đối tượng khởi kiện vụ án hành chính. Một quyết định xuất hiện mới sau thủ
tục khiếu nại hoặc trong quá trình tố tụng chỉ nhắc lại nội dung của một quyết định
hành chính trước đó không xuất hiện những biện pháp hành chính mới không được
coi là quyết định hành chính thuộc đối tượng khởi kiện vụ án hành chính. Nếu trong
quyết định giải quyết khiếu nại hoặc trong quyết định được ban hành trong quá trình
tố tụng có xuất hiện những biện pháp hành chính mới, thì quyết định đó được xác
định là quyết định hành chính thuộc đối tượng khởi kiện vụ án hành chính.
Thứ ba, quyết định được ban hành trong khuôn khổ thực hiện quyền lực hành
chính, thể hiện ý chí đơn phương trong mối quan hệ quyền lực giữa nhà nước với
công dân và được áp dụng đối với một hoặc một số trường hợp cụ thể, cho một cá
nhân, tổ chức hoặc một nhóm người nhất định thường được gọi là quyết định hành
chính cá biệt. Đặc điểm này giúp phân biệt quyết định hành chính thuộc đối tượng
khởi kiện vụ án hành chính với các loại hành chính mang tính chủ đạo, quyết định
hành chính mang tính quy phạm hay các quyết định hành chính trong nội bộ công
sở mang tính chỉ đạo, điều hành.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

5

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
Thứ tư, theo khái niệm quyết định hành chính thì nội dung là một quy định,
chứ không phụ thuộc vào hình thức có tính chuẩn mực là một “quyết định”. Trên
thực tế vẫn còn xuất hiện quyết định hành chính được ban hành dưới nhiều hình
thức văn bản khác nhau như: công văn, thông báo, kết luận… thì đặc điểm này của
khái niệm sẽ có ý nghĩa quan trọng cho việc xác định đâu là quyết định hành chính
thuộc đối tượng khởi kiện vụ án hành chính, để bảo vệ quyền khiếu kiện của công
dân.
Như vậy, khi xác định quyết định hành chính là đối tượng khiếu kiện của Tòa
án phải dựa vào các đặc điểm, trong đó chủ yếu phải căn cứ vào đặc điểm về nội
dung và mục đích của nó. Các đặc điểm của khái niệm không chỉ giúp cho người
khiếu kiện nhận diện dễ dàng hơn về đối tượng khiếu kiện mà còn giúp cho Tòa án
xác định đúng về thẩm quyền giải quyết cũng như căn cứ để đưa ra phán quyết của
mình.
Thực tiễn xét xử cho thấy, một số quyết định hành chính bị khiếu kiện mang
tính tổng hợp như có một phần nội dụng là quyết định tổng thể, có phần nội dung là
quyết định cá biệt và còn có cả phần nội dung mang tính nội bộ của cơ quan Nhà
nước đó. Căn cứ theo quy định của pháp luật, chỉ có một phần hoặc toàn bộ quyết
định cá biệt mới là đối tượng khởi kiện và là nội dung cần xem xét. Mặt khác, tại
quyết định hành chính bị khiếu kiện có nhiều trường hợp, người bị kiện chỉ viện dẫn
tên các văn bản quy phạm pháp luật mà họ áp dụng để ra quyết định mà không ghi
cụ thể điều, khoản nào làm căn cứ để ra quyết định hành chính. Khi giải quyết vụ án

hành chính, Tòa án yêu cầu người khởi kiện phải làm rõ điều, khoản cụ thể làm căn
cứ để ra quyết định hành chính.5
1.1.3.2. Hành vi hành chính
Ngoài hình thức ra văn bản chứa đựng nội dung quyết định, thì một hình
thức quản lý hành chính nữa cũng được thực hiện phổ biến thường xuyên, liên tục,
đó là hành vi hành chính. Cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức khác hoặc
người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó thực hiện các hành vi này trên cơ sở
các quy định của pháp luật hoặc trên cơ sở của các quyết định hành chính. Việc

5

Báo cáo chuyên đề rút kinh nghiệm về những sai sót trong quá trình giải quyết án hành chính của

Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn Tòa án tỉnh Đồng Tháp, tháng 8, năm 2014, tr.5.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

6

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
thực hiện hành vi hành chính trái pháp luật gây thiệt hại đến quyền, lợi ích của công
dân cũng sẽ làm phát sinh các khiếu kiện hành chính.6
Theo khoản 2 Điều 3 Luật tố tụng hành chính năm 2010 đưa ra khái niệm:
Hành vi hành chính là hành vi của cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức
khác hoặc của người có thẩm quyền trong các cơ quan, tổ chức đó thực hiện hoặc
không thực hiện nhiệm vụ công vụ theo quy định của pháp luật.7

Từ khái niệm trên cho ta thấy hành vi hành chính theo quy định của Luật tố
tụng hành chính năm 2010 có các đặc điểm sau:
Thứ nhất, chủ thể thực hiện hành vi hành chính tương đồng với chủ thể ban
hành quyết định hành chính. Đó là các chủ thể có thẩm quyền thực hiện quyền lực
hành chính. Hành vi hành chính có thể là của cơ quan, tổ chức hoặc của cá nhân
người có thẩm quyền thi hành công vụ.
Thứ hai, hành vi hành chính được thể hiện dưới hai dạng hình thức đó là hành
vi hành động hoặc hành vi không hành động. Hành vi hành động là hành vi đó đang
thực hiện hoặc đã được thực hiện xong theo quy định của pháp luật mà không được
thể hiện dưới hình thức của một quyết định hành chính bằng văn bản. Hành vi
không hành động có thể là việc cơ quan nhà nước không thực hiện nghĩa vụ “bỏ
rơi” hoặc “từ chối” ban hành một quyết định hành chính hay thực hiện một công vụ
nhất định theo yêu cầu.
Tại khoản 2 Điều 1 Nghị quyết số 02/2011/NQ-HĐTP ngày 29/7/2011, Hội
đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã hướng dẫn về hành vi hành chính
thuộc đối tượng khởi kiện vụ án hành chính như sau:
Hành vi hành chính thuộc đối tượng khởi kiện để yêu cầu Toà án giải quyết
vụ án hành chính là hành vi của cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan tổ chức khác
hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó thực hiện hoặc không thực
hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật. Việc xác định hành vi hành
chính khi nào là của cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức khác, khi nào
là của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức
khác và khi nào là không thực hiện nhiệm vụ công vụ phải căn cứ vào quy định của

Báo cáo chuyên đề thẩm quyền giải quyết vụ án hành chính của Tòa án – Thực tiễn khó khăn,
vướng mắc và hướng giải quyết của Tòa án nhân dân tối cao, hướng dẫn Tòa án tỉnh Đồng Tháp,
6

tháng 8, năm 2014, tr.4.
7

Xem khoản 2 Điều 3 Luật tố tụng hành chính năm 2010.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

7

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
pháp luật về thẩm quyền, thời hạn thực hiện đối với nhiệm vụ, công vụ đó và phân
biệt như sau:
Trường hợp theo quy định của pháp luật, việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ
cụ thể là của cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức khác, nhưng do người
trong cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức khác đó thực hiện theo sự
phân công hoặc uỷ quyền, uỷ nhiệm thì hành vi đó là hành vi hành chính của cơ
quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức khác mà không phải là hành vi hành
chính của người đã thực hiện hành vi hành chính đó;
Trường hợp theo quy định của pháp luật, việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ
cụ thể là của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ
chức khác thì việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ cụ thể đó là hành vi hành chính của
người có thẩm quyền, không phụ thuộc vào việc họ trực tiếp thực hiện hay phân
công, uỷ quyền, uỷ nhiệm cho người khác thực hiện;
Ví dụ: Theo quy đinh của pháp luật thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã H là
người có thẩm quyền tổ chức việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm
hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông D, nhưng đã ủy nhiệm cho Phó Chủ
tịch ủy ban nhân dân xã H trực tiếp tổ chức việc cưỡng chế. Trong trường hợp này,
việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông D là
hành vi hànhchính của Chủ tịch ủy ban nhân dân xã H mà không phải là hành vi

hành chính của Phó Chủ tịch ủy ban nhân dân xã H.
Trường hợp theo quy định của pháp luật, việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ
cụ thể là của cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức khác, nhưng hết thời
hạn theo quy định của pháp luật mà cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức
khác không thực hiện nhiệm vụ, công vụ thì hành vi không thực hiện nhiệm vụ,
công vụ đó là hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ
chức khác, không phụ thuộc vào việc nhiệm vụ, công vụ đó được phân công, uỷ
quyền, uỷ nhiệm cho người cụ thể nào trong cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan,
tổ chức khác đó thực hiện;
Trường hợp theo quy định của pháp luật, việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ
cụ thể là của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ
chức khác, nhưng hết thời hạn theo quy định của pháp luật mà người có thẩm quyền
trong cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức khác không thực hiện nhiệm
vụ, công vụ thì hành vi không thực hiện nhiệm vụ, công vụ đó là hành vi hành chính
GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

8

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
của người có thẩm quyền, không phụ thuộc vào việc họ đã phân công, uỷ quyền, uỷ
nhiệm cho người khác thực hiện.
1.1.3.3. Quyết định kỷ luật buộc thôi việc
Theo Điều 79 Luật cán bộ, công chức 2008 thì có nhiều hình thức kỷ luật công
chức như: khiển trách; cảnh cáo; hạ bậc lương; giáng chức; cách chức; buộc thôi
việc. Trong các hình thức xử lý kỷ luật thì hình thức kỷ luật cao nhất đối với công
chức và ảnh hưởng đến việc làm là hình thức kỷ luật buộc thôi việc và hình thức

này mới là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính. Đối với các hình thức còn lại thì
công dân không được quyền kiện ra Tòa mà có quyền khiếu nại, vì công chức
không phải bị mất việc làm và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống.8
Theo khoản 3 Điều 3 Luật tố tụng hành chính năm 2010, quyết định kỷ luật
buộc thôi việc là văn bản thể hiện dưới hình thức quyết định của người đứng đầu cơ
quan, tổ chức để áp dụng hình thức kỷ luật buộc thôi việc đối với công chức thuộc
thẩm quyền quản lý của mình. 9
Như vậy, quyết định kỷ luật buộc thôi việc phải thể hiện dưới hình thức quyết
định, người bị kỷ luật phải là công chức giữ chức vụ từ Tổng Cục trưởng và tương
đương trở xuống. Cho nên phạm vi quyết định kỷ luật buộc thôi việc thuộc đối
tượng bị khởi kiện chỉ giới hạn về chủ thể bị kỷ luật mà không phụ thuộc vào cơ
quan làm việc của chủ thể đó, mới là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính thuộc
thẩm quyền xét xử của Tòa hành chính.
1.1.4. Khái niệm vụ án hành chính
Vụ án hành chính là vụ án phát sinh tại Tòa hành chính có thẩm quyền do có
cá nhân, cơ quan nhà nước, tổ chức khởi kiện ra trước Tòa án yêu cầu bảo vệ quyền,
lợi ích hợp pháp của mình.10
Như vậy, vụ án hành chính phát sinh khi cá nhân, cơ quan, tổ chức khởi kiện
yêu cầu Tòa án xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành
chính của cơ quan nhà nước hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước.
8

Quyết định kỷ luật buộc thôi việc cũng đối tượng khởi kiện vụ án hành là chính, Minh Tâm,

[truy cập ngày 26/8/2014].
Xem tại khoản 3 Điều 3 Luật tố tụng hành chính năm 2010.
Diệp Thành Nguyên: Giáo trình pháp luật về khiếu nại và khiếu kiện hành chính, Khoa Luật,
Trường Đại học Cần Thơ, tháng 5 năm 2012, tr.25.
9

10

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

9

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
Khi cho rằng quyết định đó, hành vi đó trái pháp luật xâm phạm đến quyền, lợi ích
và được Tòa án thụ lý theo quy định của pháp luật.
Đặc điểm của vụ án hành chính:
Thứ nhất, đối tượng khởi kiện vụ án hành chính là tính hợp pháp của quyết
định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định
giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh và việc lập danh sách cử
tri.
Thứ hai, người khởi kiện luôn là cá nhân, cơ quan, tổ chức khi bị quyết định
hành chính hay hành vi hành chính ban hành trái pháp luật, gây thiệt hại đến quyền,
lợi ích của công dân thì nó sẽ bị phản ứng và làm phát sinh khởi kiện vụ án hành
chính.
Thứ ba, người bị kiện trong vụ án hành chính luôn là cơ quan hành chính nhà
nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước ban hành quyết
định hành chính, hành vi hành chính trái pháp luật, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích
của công dân.
Thứ tư, đối với một số loại việc muốn khởi kiện tại Tòa án phải trải qua thủ
tục khiếu nại hành chính: Khiếu kiện về danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội,
danh sách cử tri bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân và khiếu kiện quyết định giải
quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh.

1.1.5. Khái niệm thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính của Tòa án
Để phân biệt phạm vi hoạt động thì mỗi cơ quan nhà nước đều có chức năng,
nhiệm vụ mà luật đã quy định, để thực hiện quyền hoạt động trong một lĩnh vực
nhất định. Sự phân biệt thẩm quyền là điều kiện cần thiết cho cơ quan nhà nước đặc
biệt là Tòa án hoạt động xét xử không chồng chéo thẩm quyền lên nhau. Thẩm
quyền của Tòa án theo Luật tố tụng hành chính năm 2010 là thẩm quyền bắt buộc, ý
bắt buộc ở đây là khác với Luật tố tụng dân sự, trong Luật tố tụng hành chính năm
2010 không có thẩm quyền theo sự lựa chọn hay sự thỏa thuận giữa các đương sự
với nhau.Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính của Tòa án là quyền hạn,
trách nhiệm của Tòa án được nhân danh quyền lực nhà nước trong phạm vi chức
năng của mình để tiến hành việc xem xét, đánh giá và ra phán quyết về tính hợp
pháp của các quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện theo trình tự

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

10

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
thủ tục tố tụng do pháp luật quy định nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá
nhân, cơ quan, tổ chức, góp phần nâng cao hiệu lực hành pháp.11
1.2. Vị trí, vai trò của Tòa hành chính và các loại thẩm quyền giải quyết khiếu
kiện hành chính của Tòa án
1.2.1. Vị trí, vai trò của Tòa hành chính
Tòa án là cơ quan tư pháp, thực hiện quyền tư pháp trong hệ thống Bộ máy
nhà nước có vai trò, chức năng quan trọng là cơ quan xét xử duy nhất của nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.12

Để thực hiện được tiêu chí đặt ra thì một trong những tiêu chí đi đầu là phải
luôn đảm bảo tính khách quan, sự công bằng của cán cân pháp luật, để đạt được tiêu
chí này thì đòi hỏi trong hoạt động xét xử của Tòa án phải độc lập. Muốn được độc
lập thì yếu tố quyết định là không lệ thuộc vào bất kỳ cá nhân, cơ quan hay tổ chức
nào khác thì cơ quan Tòa án mới đảm bảo được tính khách quan trong hoạt động xét
xử của Tòa án đúng như luật đã quy định. Mỗi cơ quan đều có một chức năng riêng
tương ứng, và mối liên hệ giữa các cơ quan nhà nước là sự phối hợp với nhau để tạo
nên sự đồng bộ nhằm thực hiên các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Yêu cầu
về sự phối hợp không có nghĩa là các cơ quan nhà nước khác có quyền gây áp lực
và tác động lên hoạt động xét xử của Tòa án. Mà ngược lại, trách nhiệm của các cơ
quan nhà nước khác là phải thực hiện đúng và tốt chức năng, nhiệm vụ của mình
nhằm góp phần giúp Tòa án thực hiện chức năng xét xử. Vì vậy mà, trong hoạt
động xét xử, Tòa án chỉ căn cứ vào pháp luật và làm đúng theo các quy định của
pháp luật; nghĩa là, Tòa án phải độc lập với các cơ quan khác.13
Trước đây, thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính chưa được mở rộng,
thì khiếu kiện của công dân đối với các quyết định hành chính, hành vi hành chính
do cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan tổ chức khác hoặc người có thẩm quyền
trong cơ quan, tổ chức đó giải quyết chủ yếu theo con đường hành chính, nghĩa là
khiếu kiện được giải quyết do chính cơ quan ra quyết định bị khiếu kiện hoặc cấp
trên của cơ quan đó. Từ đó cho thấy sẽ không đảm bảo tính khách quan, vô tư khi
giải quyết. Nên Tòa hành chính ra đời thì cá nhân, cơ quan, tổ chức khi không đồng
11

Nguyễn Thanh Bình: Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của Tòa án, NXB Hà Nội, năm

2004, tr.48.
Xem khoản 1 Điều 102 Hiến pháp năm 2013.
Chuyên đề tính độc lập của Tòa án, Đinh Thanh Phương,
[truy cập 01/8/2014].
12

13

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

11

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
ý với quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước,
cơ quan tổ chức khác hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan tổ chức đó thì có
quyền khởi kiện ra Tòa hành chính. Tòa án có vai trò đặc biệt trong việc bảo đảm
tôn trọng quyền công dân, quyền con người và tạo ra cơ chế kiểm tra giám sát. Vai
trò của Tòa án được quyết định bởi chức năng của Tòa Hành chính là xét xử về án
hành chính. Khởi kiện vụ án hành chính là phương thức hiệu quả để cá nhân, tổ
chức tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình trước Tòa án khi phát sinh tranh
chấp hành chính với cơ quan, người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước. Với
việc khởi kiện vụ án hành chính, các cá nhân, cơ quan, tổ chức được quyền yêu cầu
Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình thông qua hoạt động tố tụng
hành chính công khai. Ở đây, Tòa án có thẩm quyền thực hiện việc giải quyết tranh
chấp hành chính với tư cách như là sự kiểm tra của cơ quan tư pháp đối với quyết
định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành pháp trong những trường
hợp cụ thể. Thẩm quyền này được nhận định là sự kiểm tra từ bên ngoài đối với
quyết định hay hành vi hành chính của cơ quan hành chính, do Tòa án tiến hành.
Xuất phát từ thẩm quyền phán xét độc lập, chỉ tuân theo pháp luật, không chịu các
áp lực xã hội (tôn giáo, đạo đức, hay ảnh hưởng của cá nhân), cho nên nếu so sánh
với việc khiếu nại hành chính thì có thể thấy việc khởi kiện vụ án hành chính có

những lợi thế hơn trong việc bảo đảm quyền và lợi ích của cá nhân, cơ quan, tổ
chức. Mặc khác, nó cũng bảo đảm sự khách quan, bình đẳng và dân chủ hơn so với
hình thức giải quyết tranh chấp bằng con đường khiếu nại hành chính do chính các
cơ quan hành chính, người có thẩm quyền trong các cơ quan đã ban hành ra quyết
định hành chính, hành vi hành chính giải quyết.
Kết quả giải quyết vụ án hành chính là các quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm
phạm của cá nhân, cơ quan, tổ chức sẽ được phục hồi và nếu bị thiệt hại thì được
bồi thường theo quy định của pháp luật, được tuyên trong bản án. Như vậy, có thể
thấy khi thực hiện việc khởi kiện vụ án hành chính, các cá nhân, cơ quan, tổ chức
vừa bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình vừa tham gia vào quá trình kiểm tra,
giám sát hoạt động của nền hành chính Nhà nước.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

12

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
1.2.2. Khái quát chung về các loại thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành
chính của Tòa án
Trước tiên thì ta tìm hiểu rõ hơn về thẩm quyền nói chung là quyền xem xét và
định đoạt một vấn đề cụ thể để đưa ra một kết luận mà kết luận này đúng như theo
luật đã quy định. Đối với thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính của Tòa án
nói riêng là quyền xem xét, giải quyết các vụ án hành chính bằng phán quyết của
Tòa án. Chức năng của Tòa án là xét xử vì vậy mà quá trình xét xử phải tuân theo
pháp luật trong suốt quá trình xét xử là cả một quá trình tố tụng phức tạp, nhiều giai
đoạn mà mỗi giai đoạn thì Tòa án có thẩm quyền để thực hiện chúng.

1.2.3. Các loại thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính của Tòa án
Việc giải quyết một vụ án hành chính để đưa ra một phán quyết công bằng thì
phân loại thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của Tòa án có ý nghĩa quan
trọng, góp phần nhận thức đúng đắn về phân định thẩm quyền của Tòa án. Hoàn
thành tốt nhiệm vụ mà thẩm quyền không bị chồng chéo lên nhau. Vì vậy mà Luật
tố tụng hành chính năm 2010 phân loại thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính
của Tòa án như sau:
Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của Tòa án về quyết định hành
chính, hành vi hành chính;
Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của Tòa án theo loại việc;
Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của Tòa án theo lãnh thổ;
Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của Tòa án theo cấp xét xử;
Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của Tòa án trong các giai đoạn tố
tụng;
Thẩm quyền của Tòa án áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong việc
xét xử các khiếu kiện hành chính;
Thẩm quyền của Tòa án trong việc ra bản án, quyết định giải quyết khiếu kiện
hành chính...14
Thẩm quyền của Tòa án được đề cập từ Điều 28 đến Điều 30 của Luật tố tụng
hành chính 2010. Ngoài ra, Điều 264 còn quy định thẩm quyền đặc biệt áp dụng đối
14

Nguyễn Thanh Bình: Thẩm quyền xét xử khiếu kiện hành chính của Tòa án, NXB Hà Nội 2004,
tr.92.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

13

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân

Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
với các khiếu kiện hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai; Điều 6 quy định thẩm
quyền giải quyết yêu cầu bồi thường thiệt hại từ khiếu kiện hành chính, khi cho
rằng thiệt hại đó do quyết định hành chính, hành vi hành chính trái pháp luật gây ra.
Xác định thẩm quyền chúng ta phải xem xét một cách toàn diện từ cơ cấu tổ chức
đến phạm vi quyền hạn của nó. Vì thế mà, thẩm quyền của Tòa hành chính thuộc
Tòa án nhân dân được coi là phạm vi thực hiện quyền lực nhà nước của một chủ thể
để giải quyết tranh chấp hành chính.
1.3. Thẩm quyền của Tòa án nhân dân trong giải quyết vụ án hành chính trƣớc
khi ban hành Luật tố tụng hành chính năm 2010
1.3.1. Giai đoạn từ ngày 01/07/1996 đến ngày 04/01/1999
Trong giai đoạn này ở Việt Nam Tòa án nhân dân có thẩm quyền xét xử các vụ
án hành chính, vì thế mà Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính được Ủy
ban thường vụ Quốc Hội thông qua ngày 21/05/1996 và có hiệu lực ngày
01/07/1996 quy định thẩm quyền của Tòa án nhân dân trong việc giải quyết các vụ
án hành chính. Những thẩm quyền xét xử theo loại việc trong giai đoạn này được
quy định cụ thể ở Điều 11 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm
1996. Trong giai đoạn này thẩm quyền của Tòa hành chính chỉ giới hạn trong việc
xét xử 8 loại việc là quá hẹp, vì thế mà nên mở rộng thẩm quyền cho Tòa hành
chính bằng cách quy định thêm những việc khiếu kiện thuộc thẩm quyền của Tòa
án.
Những thẩm quyền xét xử theo lãnh thổ trong giai đoạn này được quy định cụ
thể ở Điều 12 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm 1996.
Trong giai đoạn này, tại phiên tòa sơ thẩm của Pháp lệnh thủ tục giải quyết các
vụ án hành chính năm 1996 không quy định rõ Hội đồng xét xử có quyền ra các
phán quyết về tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị
khiếu kiện.

1.3.2. Giai đoạn từ ngày 05/01/1999 đến ngày 31/05/2006
Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính 1996 được sửa đổi, bổ sung
năm 1998 có hiệu lực ngày 05/01/1999 quy định thẩm quyền của Tòa án nhân dân
trong giải quyết các vụ án hành chính có một số điểm thay đổi như sau:

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

14

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
Thứ nhất, đối với các loại khiếu kiện thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án
nhân dân được mở rộng từ 8 loại khiếu kiện tăng lên 10 loại khiếu kiện;15
Thứ hai, thẩm quyền xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân cấp huyện và Tòa án
nhân dân cấp tỉnh được bổ sung thêm khiếu kiện quyết định kỷ luật buộc thôi việc
của người đứng đầu cơ quan, tổ chức đối với cán bộ, công chức thuộc quyền quản
lý của cơ quan, tổ chức đó;
Thứ ba, đối với thẩm quyền của Tòa án cấp phúc thẩm được tăng thêm thẩm
quyền đình chỉ việc giải quyết vụ án theo thủ tục phúc thẩm nếu việc xét xử phúc
thẩm cần phải có mặt người kháng cáo và họ đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ
hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng. 16 Đối với trường hợp có nhiều
người kháng cáo thì Tòa án vẫn xét xử phúc thẩm nhưng không xem xét nội dung
kháng cáo của người kháng cáo vắng mặt.
Trong giai đoạn này, tuy có sửa đổi bổ sung một số thẩm quyền giải quyết
nhưng thẩm quyền giải quyết của Tòa án còn hạn chế, chưa nâng cao được vai trò
của Tòa án trong việc xét xử sơ thẩm vụ án hành chính.
1.3.3. Giai đoạn từ ngày 01/06/2006 đến ngày 30/06/2011

Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính
năm 1996 và năm 1998 có hiệu lực ngày 01/06/2006 đã sửa đổi nhằm khắc phục
những bất cập đó cho phù hợp với thực tiễn và nhu cầu xét xử các vụ án hành chính.
Thực tế thì thẩm quyền của Tòa án nhân dân trong giải quyết vụ án hành chính
đã được thay đổi như các vụ án hành chính đối với các khiếu kiện hành chính từ 8
loại (năm 1996) đã tăng lên 10 loại (năm 1998) và lên 22 loại việc (năm 2006).17 Từ
việc quy định theo hướng liệt kê thêm các loại khiếu kiện được thẩm quyền xét xử
của Tòa án hành chính đã kéo theo thẩm quyền xét xử của Tòa án cũng tăng thêm,
thẩm quyền đối với các loại khiếu kiện, đó là việc tăng thẩm quyền xét xử sơ thẩm

Xem Điều 11 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm 1996 được sửa đổi, bổ sung
năm 1998.
15

Xem khoản 2 Điều 64 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm1996 được sửa đổi,
bổ sung năm 1998.
17
Xem Điều 11 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm 1996 được sửa đổi, bổ sung
năm 2006.
16

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

15

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp

đối với khiếu kiện về danh sách cử tri bầu cử Đại biểu Quốc hội, danh sách bầu cử
Đại biểu Hội đồng nhân dân.18
Đối với thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh trong xét xử sơ thẩm đã
tăng thêm hai loại khiếu kiện là khiếu kiện của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh,
thành phố trực thuộc trung ương trên cùng lãnh thổ với Tòa án giải quyết khiếu nại
đối với quyết định của Ban Chủ nhiệm, Hội đồng khen thưởng, kỷ luật của Đoàn
luật sư và khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc
cạnh tranh.19
Về thẩm quyền của Tòa án nhân dân tối cao, Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung năm
2006 đã bỏ thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hành chính đối với Tòa án tối cao mà
chỉ quy định thẩm quyền xét xử phúc thẩm và thẩm quyền giám đốc thẩm, tái thẩm
vụ án hành chính của Tòa án nhân dân tối cao,20 cụ thể là bỏ quy định thẩm quyền
giám đốc thẩm, tái thẩm của Ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đối với
những vụ án mà bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của các Tòa phúc thẩm,
Tòa hành chính Tòa án nhân dân tối cao bị kháng nghị, bởi vì giai đoạn này Luật tổ
chức Tòa án nhân dân 2002 quy định tổ chức Tòa án nhân dân tối cao, các Tòa
chuyên trách và bộ máy giúp việc mà không có Ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân
tối cao,21 thay vào đó là Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao sẽ có thẩm
quyền giám đốc thẩm, tái thẩm những bản án,quyết định đã có hiệu lực pháp luật
của các Tòa hành chính, Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao bị kháng nghị.
Thông qua việc sửa đổi, bổ sung hai lần đối với Pháp lệnh thủ tục giải quyết
các vụ án hành chính 1996 đã tạo cơ sở pháp lý cho việc giải quyết các khiếu kiện
hành chính được nhanh chóng, kịp thời, bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của
công dân. Nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc nên Luật tố tụng hành chính năm 2010
được ban hành sau nhiều lần sửa đổi bổ sung Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án
hành chính năm 1996.

18

Xem khoản 1 Điều 12 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính 1996 được sửa đổi, bổ

sung năm 2006.
19
Xem khoản 2 Điều 12 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính 1996 được sửa đổi, bổ
sung năm 2006.
20
Xem khoản 2, 4 Điều 70 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính 1996 được sửa đổi,
bổ sung năm 2006.
21
Xem khoản 2 Điều 18 Luật tổ chức tòa án nhân dân năm 2002.

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

16

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp

CHƢƠNG 2
THẨM QUYỀN CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP TỈNH TRONG
GIẢI QUYẾT KHIẾU KIỆN HÀNH CHÍNH THEO PHÁP LUẬT
HIỆN HÀNH
Theo Luật tổ chức Tòa án nhân dân năm 2002, hệ thống Tòa án ở nước ta gồm
có ba cấp: Tòa án nhân dân tối cao; Toà án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc
trung ương (Tòa án cấp tỉnh) và Toà án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố
thuộc tỉnh (Tòa án cấp huyện). Trong đó, Tòa án cấp tỉnh và Tòa án cấp huyện đều
có chức năng xét xử sơ thẩm. Vì vậy, với một vụ án hành chính cụ thể, cần phải xác
định thẩm quyền giải quyết theo loại việc bị khiếu kiện, Tòa án cấp nào. Do đó, khi

tiến hành khởi kiện vụ án hành chính, bên cạnh việc xem xét các điều kiện về chủ
thể, đối tượng khởi kiện, vụ việc có thể kiện ở đâu, Tòa cấp nào sẽ thụ lý là vấn đề
người khởi kiện cần quan tâm.
Tòa án ở nước ta tổ chức theo đơn vị hành chính, lãnh thổ và trùng với cơ
quan hành chính cả về lãnh thổ lẫn về cấp, vì thế việc nghiên cứu thẩm quyền theo
cấp và theo lãnh thổ không tách rời nhau.
2.1. Thẩm quyền giải quyết vụ án hành chính theo loại việc bị khiếu kiện
2.1.1. Thẩm quyền theo loại việc được xác định bằng cách loại trừ
Tất cả các khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan
hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức khác hoặc của người có thẩm quyền trong cơ
quan hành chính nhà nước là đối tượng khiếu kiện vụ án hành chính.
Trừ các quyết định hành chính, hành vi hành chính thuộc phạm vi bí mật nhà
nước trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại giao theo danh mục do Chính
phủ quy định. Trừ các quyết định hành chính, hành vi hành chính trong lĩnh vực
Quốc phòng như: “Chủ trương, kế hoạch công tác của cấp thuộc Bộ Quốc phòng;
các công trình Quốc phòng, khu quân sự; các chính sách chế độ liên quan đến Quốc
phòng chưa công bố”22 là căn cứ vào tính chất quan trọng của nội dung tin, mức độ
nguy hại nếu bị tiết lộ. Vì vậy, hoạt động xét xử của Tòa án không được cản trở, can
thiệp vào những hoạt động quản lý, điều hành này. Trừ các quyết định hành chính,
hành vi hành chính mang tính nội bộ của cơ quan, tổ chức. Vì quyết định hành
chính và hành vi hành chính này chủ thể ra quyết định để chỉ đạo, điều hành hoạt
Trung tướng PGS.TS Trần Văn Độ, Một số vấn đề về thẩm quyền giải quyết các vụ án hành
chính trong quân đội, tạp chí Tòa án nhân dân, số 9, tháng 5 năm 2013, tr.4.
22

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

17

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân

Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
động thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong phạm vi cơ quan, tổ chức có mối quan hệ
về mặt công tác, nhằm duy trì nội bộ trong cơ quan. Vì thế các quyết định hành
chính, hành vi hành chính mang tính chất nội bộ cơ quan, tổ chức không phải là đối
tượng khởi kiện vụ án hành chính trừ quyết định kỷ luật buộc thôi việc.
2.1.2. Khiếu kiện về danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội, danh sách cử
tri bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân
Đối với khiếu kiện về danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội và danh sách
cử tri bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân theo quy định của Luật tố tụng hành chính
năm 2010, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hành chính trong trường hợp đã khiếu
nại với cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, nhưng hết thời hạn giải quyết
khiếu nại mà không được giải quyết hoặc khiếu nại đã được giải quyết nhưng không
đồng ý với cách giải quyết đó. Điều đó có nghĩa là, khi hết thời hạn giải quyết khiếu
nại mà cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại không ra quyết định giải quyết
khiếu nại thì cá nhân vẫn có quyền thực hiện khởi kiện vụ án hành chính. Quy định
như vậy đảm bảo cho hoạt động bầu cử diễn ra đúng tiến độ theo quy định của pháp
luật.
Hiện nay theo Luật bầu cử đại biểu Quốc hội năm 1997 (sửa đổi, bổ sung
năm 2001, 2010)23 và Luật bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2003 (sửa đổi,
bổ sung năm 2010)24 lại quy định cá nhân chỉ có quyền khởi kiện trong trường hợp
đã khiếu nại với cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại nhưng không đồng ý
với cách giải quyết khiếu nại. Quy định này có sự bất cập so với Luật tố tụng hành
chính năm 2010, như đã nêu trên. Điều này dẫn đến sự lúng túng trong nhận thức
của nhiều người đối với việc xác định đối tượng khởi kiện cũng như sự khó khăn
cho cá nhân khi tiến hành khởi kiện vụ án hành chính. Do đó, để tạo sự thống nhất
trong việc áp dụng pháp luật, thiết nghĩ Luật bầu cử đại biểu Quốc hội, Luật bầu cử
đại biểu Hội đồng nhân dân hiện hành cần có hướng khắc phục vấn đề trên.25

Hoạt động tổ chức bầu cử của cơ quan quyền lực nhà nước khi khiếu kiện
được quy định như sau: Khi kiểm tra danh sách cử tri, nếu thấy có sai sót thì trong
Xem Điều 26 Luật bầu cử đại biểu Quốc hội năm 1997 (sửa đổi, bổ sung năm 2001, 2010).
Xem Điều 27 Luật bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2003 (sửa đổi, bổ sung năm 2010).
25
Danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân cũng là đối tượng khởi
kiện trong vụ án hành chính, Tùng Lưu,
[truy cập ngày 26/8/2014].
23
24

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

18

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
thời hạn hai mươi lăm ngày, kể từ ngày niêm yết, mọi người có quyền khiếu nại
bằng miệng hoặc bằng văn bản với cơ quan lập danh sách cử tri. Cơ quan lập danh
sách cử tri phải ghi vào sổ những khiếu nại đó. Trong thời hạn năm ngày, kể từ
ngày nhận được khiếu nại, cơ quan lập danh sách cử tri phải giải quyết và thông báo
cho người khiếu nại biết kết quả giải quyết. Trường hợp người khiếu nại không
đồng ý về kết quả giải quyết thì có quyền khởi kiện tại Toà án nhân dân huyện,
quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày nhận được
khiếu kiện, Toà án nhân dân phải giải quyết xong. Quyết định của Toà án nhân dân
là quyết định cuối cùng.26
Điểm cần lưu ý là nội dung quyền khởi kiện nói trên là quyền của cá nhân,

được khiếu kiện khi thấy không có tên mình trong danh sách cử tri bầu cử đại biểu
Quốc hội, bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân cơ quan, tổ chức không có quyền này.
2.1.3. Khiếu kiện quyết định kỷ luật buộc thôi việc công chức giữ chức vụ từ
Tổng Cục trưởng và tương đương trở xuống
Quyết định kỷ luật buộc thôi việc là văn bản thể hiện dưới hình thức quyết
định của người đứng đầu cơ quan, tổ chức để áp dụng hình thức kỷ luật buộc thôi
việc đối với công chức thuộc quyền quản lý của mình. Luật Tố tụng hành chính
2010 quy định rõ công chức chỉ được khởi kiện trong trường hợp bị kỷ luật với hình
thức buộc thôi việc. Điều 79 Luật Cán bộ, công chức năm 2008 quy định 6 hình
thức kỷ luật áp dụng đối với công chức, gồm: Khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương,
giáng chức, cách chức và buộc thôi việc. Trong 6 hình thức kỷ luật này, chỉ có hình
thức buộc thôi việc mới là đối tượng khởi kiện hành chính. Có nghĩa là các hình
thức kỷ luật còn lại như khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức,
công chức chỉ có quyền khiếu nại theo quy định của pháp luật về khiếu nại,27 mà
không được quyền khởi kiện vụ án hành chính. Các quyết định kỷ luật công chức là
những biện pháp mang tính tổ chức trong khuôn khổ nội bộ công sở. Do vậy, đây là
quyết định hành chính mang tính chất nội bộ. Tuy nhiên, quyết định này áp dụng
hình thức kỷ luật cao nhất ảnh hưởng đến quyền làm việc, ảnh hưởng nghiêm trọng
và trực tiếp đến đời sống của người bị buộc thôi việc của công chức, một trong
quyền cơ bản của công dân nên nó còn có tính chất cao hơn là một quyết định nội
Xem Điều 26 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và Luật Bầu
cử đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2010.
27
Xem Điều 21 Nghị định 34/2011/NĐ-CP ngày 17/5/2011 của Chính phủ về xử lý kỷ luật đối với
công chức.
26

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

19

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
bộ khác.28 Do đó, Luật tố tụng hành chính năm 2010 xác định loại quyết định này là
đối tượng khiếu kiện thuộc thầm quyền giải quyết của Tòa án.
2.1.4. Khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc
cạnh tranh
Đây là loại khiếu kiện đặc biệt vì đối tượng khiếu kiện là một quyết định giải
quyết khiếu nại của Hội đồng cạnh tranh hoặc của Bộ trưởng Bộ Công thương sau
khi có khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh của Thủ trưởng cơ quan
quản lý cạnh tranh hoặc của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh.
Thuật ngữ “cạnh tranh” được hiểu là cạnh tranh trong kinh doanh, là hoạt
động tranh đua giữa những người sản xuất hàng hoá, các thương nhân, các nhà kinh
doanh trong nền kinh tế thị trường, chi phối quan hệ cung cầu, nhằm tranh dành các
điều kiện sản xuất, thị trường tiêu thụ có lợi nhất cho mình. Hoạt động cạnh tranh
này được điều chỉnh bởi pháp luật về cạnh tranh. Theo đó, Luật cạnh tranh quy định
về các nhóm hành vi hạn chế cạnh tranh và cạnh tranh không lành mạnh. Pháp luật
cạnh tranh đã tạo ra một cơ chế kiểm soát và quản lý các hành vi cạnh tranh nhằm
xây dựng một thị trường cạnh tranh lành mạnh, chúng ta tạm gọi cơ chế ấy là “tố
tụng cạnh tranh”. Trong “tố tụng cạnh tranh”, cơ quan tiến hành tố tụng là Cơ quan
quản lý cạnh tranh; Hội đồng cạnh tranh.29
Một bên chủ thể kinh doanh khiếu nại một chủ thể kinh doanh khác lên cơ
quan quản lý cạnh tranh, vì cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm hại
do hành vi, vi phạm quy định Luật Cạnh tranh của chủ thể đó; hoặc cơ quan quản lý
cạnh tranh phát hiện dấu hiệu vi phạm Luật Cạnh tranh và tiến hành điều tra.
Cơ quan tiến hành “tố tụng cạnh tranh” dựa trên cơ sở đó để thực hiện trình tự
thủ tục điều tra, giải quyết vụ việc. Tương tự như các hoạt động tố tụng khác tại Tòa

án, “tố tụng cạnh tranh” cũng đi đến cái đích cuối cùng là kết luận hành vi của bên
bị khiếu nại hoặc bị điều tra có vi phạm Luật Cạnh tranh năm 2014 hay không? Kết
luận này là Quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh. Điều 107, Luật Cạnh tranh năm
28

Quyết định kỷ luật buộc thôi việc cũng đối tượng khởi kiện vụ án hành là chính, Minh Tâm,
[Truy cập ngày 26/8/2014].
29
Quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh - Đối tượng khởi kiện
trong vụ án hành chính, Vĩnh Can,
[ngày truy cập 28/8/2014].

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

20

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
2004 quy định quyền khiếu nại đối với Quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh của Hội
đồng xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc Thủ trưởng cơ quan quản lý cạnh tranh. Theo
đó, trường hợp không nhất trí một phần hoặc toàn bộ nội dung quyết định xử lý vụ
việc cạnh tranh của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc của Thủ trưởng cơ quan
quản lý cạnh tranh các bên có quyền khiếu nại lên Hội đồng cạnh tranh hoặc Bộ
Công thương.
Hội đồng cạnh tranh, Bộ trưởng Bộ Công thương sẽ căn cứ vào đơn khiếu nại
của các bên và các quy định của pháp luật để giải quyết khiếu nại. Quyết định giải
quyết khiếu nại của Hội đồng cạnh tranh hoặc Bộ trưởng Bộ Công thương là đối

tượng khởi kiện trong vụ án hành chính theo quy định tại Điều 115, Luật Cạnh tranh
năm 2014.
Khoản 2 Điều 103, Luật tố tụng hành chính năm 2010 cũng quy định “cá
nhân, tổ chức có quyền khởi kiện vụ án hành chính đối với quyết định giải quyết
khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh trong trường hợp không đồng ý với
quyết định đó”; và khoản 4, Điều 28 Luật tố tụng hành chính năm 2010 cũng quy
định khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh
tranh thuộc thẩm quyền của giải quyết của Tòa án.
2.2. Thẩm quyền của Tòa án nhân dân theo lãnh thổ và cấp xét xử
2.2.1. Thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh trong xét xử sơ thẩm vụ án
hành chính
Thẩm quyền theo cấp xét xử được quy định trong Luật tố tụng hành chính năm
2010, về nguyên tắc các Tòa án cấp huyện và cấp tỉnh đều có thẩm quyền xét xử sơ
thẩm các khiếu kiện hành chính, hành vi hành chính.
Trước tiên ta tìm hiểu xét xử: Tòa án có chức năng xét xử, cho nên từ khi nhận
được đơn khiếu kiện thì Tòa án tuân theo Luật tố tụng hành chính năm 2010 nên có
rất nhiều giai đoạn từ thụ lý vụ án, thu thập chứng cứ, cho đến khi đưa vụ án ra xét
xử, thực tế cho thấy xét xử là hoạt động đặc biệt mang tính quyền lực nhà nước do
đó xét xử là diễn biến tại phiên tòa của Tòa án.
Sơ thẩm theo từ điển luật học thì: “Sơ thẩm được hiểu là lần đầu tiên đưa một
vụ án ra xét xử tại Tòa án có thẩm quyền”.
Việc tiến hành phiên tòa sơ thẩm vụ án hành chính là thủ tục bắt buộc trong
trình tự tố tụng hành chính, xét xử sơ thẩm vụ án hành chính là việc Tòa án sau khi
GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

21

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân

Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
xem xét hồ sơ vụ án lần đầu tiên đưa vụ án ra xét xử nhằm xác định tính hợp pháp
của quyết định hành chính, hành vi hành chính và ra bản án, quyết định sơ thẩm.
Bản án, quyết định sơ thẩm có thể bị kháng cáo, kháng nghị để đưa lên cấp xét xử
cao hơn là cấp phúc thẩm.
2.2.1.1. Thẩm quyền của Hội đồng xét xử sơ thẩm
Hội đồng xét xử xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi
hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về
quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri bị khởi kiện, quyết định giải
quyết khiếu nại có liên quan.30
Hội đồng xét xử có quyền quyết định sau:
Bác yêu cầu khởi kiện, nếu yêu cầu đó không có căn cứ pháp luật;
Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy một phần
hoặc toàn bộ quyết định hành chính trái pháp luật; buộc cơ quan nhà nước hoặc
người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy
định của pháp luật;
Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên bố một số hoặc toàn
bộ các hành vi hành chính là trái pháp luật; buộc cơ quan nhà nước hoặc người có
thẩm quyền trong cơ quan nhà nước chấm dứt hành vi hành chính trái pháp luật;
Chấp nhận yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy quyết định kỷ luật buộc thôi việc
trái pháp luật; buộc người đứng đầu cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, công vụ
theo quy định của pháp luật;
Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy một phần
hoặc toàn bộ quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh
trái pháp luật; buộc cơ quan, người có thẩm quyền ra quyết định giải quyết khiếu
nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh giải quyết lại vụ việc theo quy định của
Luật cạnh tranh;
Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện; buộc cơ quan lập danh
sách cử tri sửa đổi, bổ sung danh sách cử tri theo quy định của pháp luật;

Buộc cơ quan, tổ chức bồi thường thiệt hại, khôi phục quyền, lợi ích hợp
pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức bị xâm phạm do quyết định hành chính, hành vi
Xem khoản 1 Điều 163 Luật tố tụng hành chính năm 2010.

30

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

22

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân


Đề tài: Thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành chính - Thực tiễn tại Tòa án
nhân dân tỉnh Đồng Tháp
hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh
trái pháp luật gây ra;
Kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, người đứng đầu của cơ
quan nhà nước có thẩm quyền xem xét trách nhiệm của cơ quan nhà nước, người có
thẩm quyền của cơ quan nhà nước.31
Để khắc phục những khó khăn trong việc thi hành bản án hành chính do Tòa
án chưa xác định cụ thể các biện pháp mà cơ quan hành chính phải thực hiện và để
khẳng định vai trò của Toà án trong việc đảm bảo sự tôn trọng các quy định pháp
luật của cơ quan nhà nước, bảo vệ các quyền của người dân, Luật tố tụng hành
chính năm 2010 đã hoàn thiện Điều 163 quy định về thẩm quyền của Hội đồng xét
xử. Theo đó, Hội đồng xét xử có những quyền hạn sau: “Hội đồng xét xử xem xét
tính hợp pháp của quyết định hành chímh, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật
buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh
tranh, danh sách cử tri bị khởi kiện, quyết định giải quyết khiếu nại có liên quan”
để bác yêu cầu, hoặc chấp nhận yêu cầu hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định hành

chính trái pháp luật; buộc cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ
quan nhà nước thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật; tuyên bố
một số hoặc toàn bộ hành vi hành chính trái pháp luật; buộc cơ quan nhà nước,
người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước chấm dứt hành vi, buộc bồi thường
thiệt hại, khôi phục quyền và lợi ích bị xâm phạm do quyết định hành chính, hành vi
hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh
trái pháp luật gây ra; kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, người đứng
đầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét trách nhiệm của cơ quan nhà nước,
người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước.
Cùng với việc giải quyết yêu cầu hủy quyết định hành chính hoặc tuyên bố
hành vi hành chính trái pháp luật, thì Toà án phải xem xét yêu cầu về khôi phục lại
việc đã thực hiện quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính.
Ví dụ: Quyết định kỷ luật buộc thôi việc bị hủy do có sai lầm trong đánh giá
về sự việc thì hậu quả là phải khôi phục lại chức vụ này. Do vậy, bản án của Toà án
phải quyết định buộc khôi phục chức vụ cho công chức kèm theo quyết định về thời
hạn thi hành. Luật tố tụng hành chính 2010 chưa quy định Tòa hành chính có thẩm

Xem khoản 2 Điều 163 Luật tố tụng hành chính năm 2010.

31

GVHD: Ts. Phan Trung Hiền

23

SVTH: Võ Thị Thúy Nhân