Xử lý tình huống sư phạm lớp 1

Nguyễn Thị Bé Chính
Trường Tiểu học An Bình A3-TX Hồng Ngự, Đồng Tháp

BÀI VIẾT DỰ THI CUỘC THI ỨNG XỬ TÌNH HUỐNG SƯ PHẠM
NĂM HỌC 2015-2016
Tình huống: Tôi là giáo viên chủ nhiệm lớp 1D, trong lớp tôi có một học sinh tên
Phúc đã vi phạm nghiêm trọng nội quy của nhà trường. Ban giám hiệu yêu cầu
giáo viên chủ nhiệm phải đưa em đó về tận nhà để nói chuyện với ba mẹ. Nhưng
khi chưa kịp để tôi- giáo viên chủ nhiệm của em trình bày xong, ba của Phúc đã
đứng dậy tát em tới tấp vì đã làm “xấu mặt” gia đình. Vào địa vị của người giáo
viên chủ nhiệm như tôi, Tôi sẽ giải quyết tình huống này như sau:
Giải quyết tình huống:
Việc phải dẫn học sinh Phúc phạm lỗi về tận nhà để trình bày với gia đình là
“vạn bất đắc dĩ”, vì tôi sẽ phải chuẩn bị “đương đầu” với những phản ứng từ phía gia
đình. Nhưng thiết lập mối quan hệ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục
học sinh là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi thay
mặt cho nhà trường để thực hiện sự phối hợp đó.
Trong tình huống này tôi thực sự đã gặp phải một thách thức lớn vì phụ huynh
của em Phúc quá nóng tính và cư xử có phần hơi thô lỗ, đánh con ngay trước mặt giáo
viên. Một hành động rất bạo lực với một tâm hồn còn rất nhỏ như vậy, điều này sẽ
hình thành nhân cách của học sinh theo hướng lệch lạc và rất có hại. Tuy nhiên, tôi có
thể im lặng vì nghĩ đó là quyền giáo dục con của gia đình, chỉ là một giáo viên chủ
nhiệm nên tôi không có quyền can thiệp. Sẽ có nhiều người lựa chọn phương án xử lý
này vì dù sao đó cũng là hình phạt thích đáng cho một cậu học trò nghịch ngợm.
Nhưng nếu tôi im lặng thì đồng nghĩa với việc tôi đồng ý với cách dạy trẻ như vậy,
liệu học sinh sẽ nghĩ gì về thái độ “thờ ơ”, phó mặc đó của tôi? Biết đâu em đó sẽ
nghĩ rằng chính việc “tố cáo” của tôi là nguyên nhân khiến em phải chịu một trận đòn
ngay trước mặt “người ngoài”. Và sự bực tức, thậm chí coi thường cô giáo sẽ ngấm
ngầm hình thành và những lời dạy bảo của tôi trở nên vô tác dụng. Dù học sinh có
mắc khuyết điềm thế nào đi nữa thì không một giáo viên nào lại muốn học sinh phải
chịu những trận đòn chí mạng. Hành động bấy giờ của tôi hoặc là im lặng hoặc xử trí

khác sẽ làm cho mọi chuyện tích cực hoặc xấu đi. Nhưng vì trách nhiệm với học
sinh, tôi sẽ không thể chọn một giải pháp chỉ vì sự “an toàn” của bản thân mà đứng
nhìn học trò của mình được dạy dỗ sai lệch từ phía nhà trường như vậy.
Nếu bỏ về trong lúc này thì lại là cách xử sự hết sức sai lầm. tôi có quyền làm
điều đó vì sự tự ái trước thái độ cư xử thiếu tôn trọng của phụ huynh học sinh. Khi gửi
học sinh về gia đình rồi thì gia đình phải có trách nhiệm dạy dỗ theo cách riêng của
mỗi gia đình, tôi chỉ có quyền can thiệp khi đứng lớp hay trong trường. Nhưng tôi nhớ


Nguyễn Thị Bé Chính
Trường Tiểu học An Bình A3-TX Hồng Ngự, Đồng Tháp

rằng tôi đang thay mặt nhà trường đến gặp gia đình trình bày tình hình sai phạm của
học sinh để cùng gia đình tìm giải pháp giúp đỡ và cải thiện tình hình học tập cho em
tốt hơn chứ không phải để “tố cáo” khiến học sinh phải chịu đòn và rồi mình im lặng
đứng nhìn. Chính vì thế tôi có quyền tức giận, tự ái nhưng tuyệt đối không nên bỏ về
vào lúc này vì nhiệm vụ của tôi chưa được hoàn thành.
Đứng trước tình huống khó xử này tôi nên thật bình tĩnh và khéo léo. Hãy cố
gắng kiềm chế sự tự ái để nhanh chóng tìm ra phương án xử lý. Trước hết tôi cần tìm
cách chấm dứt ngay hành động đánh con của vị phụ huynh đó và phân tích để phụ
huynh nhận ra rằng trong việc giáo dục học sinh bạo lực không bao giờ đem lại kết
quả tốt đẹp mà đôi khi còn phản tác dụng. Những đứa trẻ bị bạo lực, nhất là bạo lực
về tinh thần, bạo lực ngôn ngữ thường cảm thấy bị tổn thương, chán nản, lo âu, cô
đơn, suy sụp… Sự sợ hãi hoặc nỗi ám ảnh làm thế nào để đối phó những kẻ bắt nạt có
thể khiến trẻ bị stress. Thậm chí, tình trạng này có thể kéo dài suốt cuộc đời. Các em
không dám ra ngoài chơi hoặc đến trường, không thể tập trung vào học hành. Chưa kể
đến việc các em sẽ bị ảnh hưởng về thể xác. Sau khi vị phụ huynh đó có vẻ bình tĩnh
trở lại, tôi bắt đầu câu chuyện của mình một cách nhẹ nhàng, cởi mở. tôi phải giải
thích cho phụ huynh hiểu nhà trường luôn coi trọng vai trò của gia đình trong việc
phối hợp để giáo dục học sinh, nhất là khi chúng phạm lỗi. Dù đó có thể là một học

sinh nghịch ngợm, hay vi phạm nội quy của trường, lớp nhưng không bao giờ mong
muốn gia đình lại giáo dục em bằng những hình thức tiêu cực, phản khoa học như
đánh đập, chửi mắng thậm tệ, xúc phạm đến lòng tự trọng của các em. Ở độ tuổi của
các em đang hình thành về mặt ý thức, đang hiểu biết cái gì là đúng, cái gì là sai. Ở trẻ
hiện giờ rất cần sự quan tâm của gia đình bằng chính tình cảm dạy dỗ đúng mực chứ
trẻ không phải được dạy bằng cách bạo lực, đánh đập. Hậu quả của hành vi bạo lực sẽ
ảnh hưởng lớn đến mặt tâm sinh lý và thể xác, hơn thế nữa sẽ ảnh hưởng đến tình
hình học tập và tương lai của trẻ sau này. Chính vì vậy, chỉ có sự nhẹ nhàng, ân cần
nhưng tuyệt đối nghiệm khắc mới có tác dụng khi chúng có lỗi. Bạo lực hay sự xúc
phạm quá đáng chỉ khiến chúng dễ nảy sinh tâm lý chống đối và trở nên ương ngạnh
hơn mà thôi. Việc ban giám hiệu yêu cầu giáo viên chủ nhiệm phải đưa em đó về tận
nhà để nói chuyện với ba mẹ để cho gia đình tìm cách phối hợp với giáo viên khắc
phục và tìm hiểu nguyên nhân tại sao trẻ lại có biểu hiện không tốt.
Có thể thấy rằng hậu quả của hành vi bạo lực học đường đang ngày càng hiển
hiện trong đời sống tâm lý của học sinh, len vào gia đình, của nhà trường và xã hội,
nó là hồi chuông cảnh báo cho những ai thực sự quan tâm đến thế hệ trẻ và tương lai
của đất nước, sẽ còn tốn nhiều thời gian, công sức, của cải để chúng ta giải quyết vấn
nạn bạo lực học đường. Tuy nhiên, để làm được điều đó cần phải có nhận thức đúng
đắn về vấn đề bạo lực học đường, một quyết tâm cao độ đánh tan vấn nạn bạo lực


Nguyễn Thị Bé Chính
Trường Tiểu học An Bình A3-TX Hồng Ngự, Đồng Tháp

học đường, của toàn ngành giáo dục, của các cấp liên ngành, của các lực lượng liên
quan, của gia đình, nhà trường, của giáo viên và học sinh.
Những cố gắng của tôi sẽ có ý nghĩa hơn khi thẳng thắn đề xuất với gia đình
những biện pháp cụ thể để cùng giúp đỡ em học sinh đó tiến bộ. Sự điềm tĩnh, khéo
léo và tình thương yêu, trách nhiệm với học trò là điều kiện quan trọng để tôi xử lý
thành công tình huống này. Quả thật đúng vậy, sau khi ngồi nói chuyện , gia đình bắt

đầu bình tĩnh lại, dần nhận ra được đâu là đúng và đâu là sai. Hành vi bạo lực với trẻ
như thế sẽ rất có hại về sau này. Sự kiên nhẵn và bỏ qua sự tự ái của bản thân đã giúp
tôi thay đổi được suy nghĩ của người khác theo hướng tích cực. Đã là một giáo viên,
ai cũng mong học trò của mình tốt về mọi mặt, để làm được điều đó thì nhà trường
vẫn chưa đủ, cần phải sự quan tâm, giúp đỡ từ phía gia đình, xã hội.