Tải bản đầy đủ (.pdf) (29 trang)

quản trị tài chính công ty đa quốc gia-hình thành ,phát triển,sụp đổ của công ty ENRON VÀ WORLDCOM.pdf

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (359.82 KB, 29 trang )

KHOA KINH T
I HC QUC GIA TP.H CHÍ MINH
------------*-------------
MÔN QUN TR TÀI CHÍNH CÔNG TY A QUC GIA



















Ging viên hng dn: Ths Hunh Th Thúy Giang
TP. H CHÍ MINH
11/05/2009
ENRON & WORLDCOM

2
SINH VIÊN THC HIN



1. Võ Hoàng Anh K064020232
2. Nguyn Th Dim K064020244
3. Nguyn Hoàng Ái Liên K064020278
4. Phan Th Hà Linh K064020279
5. Phm Th Bo Long K064020281
6. Hunh Nh Ngc K064020302
7. Lê Quang Nh Ngc K064020303
8. Trn Th Nhn K064020305
9. Trn Th Kim Thanh K064020321
10. Lê ng Hoàng Th K064020336
11. Lê Th Ngc Thúy K064020344
12. Nguyn Th Thùy Trang K064020356











ENRON & WORLDCOM

3
MC LC
SINH VIÊN THC HIN.............................................................................................................. 2
I. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIN CA ENRON VÀ WORLDCOM............... 4

1.Khái quát v lch s hinh thành và phát trin ca ENRON ..................................................... 4
2. Lch s hình thành và phát trin ca tp oàn Worldcom. ..................................................... 6
II. NGUYÊN NHÂN SP  CA ENRON VÀ WORLDCOM................................................ 8
1. Enron....................................................................................................................................... 9
1.1 S s!p " ca Enron: ........................................................................................................ 9
1.2 Hu qu:.......................................................................................................................... 12
2. WorldCom: ........................................................................................................................... 12
2.1 S s!p " ca WorldCom:.............................................................................................. 12
2.2 Hu qu:.......................................................................................................................... 13
3. K#t lun:................................................................................................................................ 14
L$I KT ....................................................................................................................................... 28
TÀI LIU THAM KH%O ............................................................................................................ 29
















ENRON & WORLDCOM


4
I. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIN CA ENRON VÀ WORLDCOM

1.Khái quát v lch s hinh thành và phát trin ca ENRON
&c thành lp t' n(m 1985 trên c s) sáp nhp hai công ty Houston Natural Gas
và Internorth of Omaha, , m*t công ty chuyên v hi +t thiên nhiên ) Omaha thu*c bang
Nebraska (M,) và iu hành 59.200 km -ng +ng. Cái tên Enteron (ru*t) xu.t phát t' ý
t)ng cho r/ng ó là b* phn không th thi#u trong quá trình tiêu hóa. Nh- nh0ng quy
nh mi v t do hóa th tr-ng n(ng l&ng M, trong thp niên 90, h ã lt xác t' m*t
hãng làm (n m- nht thành tp oàn có th thay "i s cân b/ng trong l1nh v c kinh
doanh n(ng l&ng.
N(m 1989, Enron b2t u kinh doanh các mt hàng hi +t thiên nhiên. Trong
nhiu n(m, công ty tr) thành nhà kinh doanh -ng +ng và i3n n(ng ln nh.t B2c M,
và Anh Qu+c.
Lut chính sách n(ng l&ng n(m 1992 bu*c các công ty nh4 phi m) ca -ng
truyn ti i3n cho h3 th+ng phân ph+i ca Enron. Ngoài ra, Enron ki#m r.t nhiu tin t'
vi3c mua bán trên th tr-ng n(ng l&ng. Trên th c t#, h ch5 là nh0ng nhà buôn s2p x#p
h&p 6ng gi0a ng-i mua và bán r6i l.y tin hoa h6ng. Trong tay Enron, th tr-ng n(ng
l&ng ngang hàng vi m*t s u c tài chính. Hãng này ã xây d ng nh0ng nhà máy tr
giá hàng tri3u USD kh2p th# gii nhng ch5 s) h0u chúng khi giá n(ng l&ng lên ngôi,
khi gp khó kh(n thì bán ngay lp t7c.
Nh- hot *ng tài chính thun l&i, Vào n(m 1997, công ty b2t u m) r*ng phm
vi hot *ng b/ng vi3c sang kinh doanh các sn ph8m than á, gi.y và b*t gi.y, nh a,
kim loi và vin thông. Enron th-ng &c xem nh là trung tâm ca các cu*c cách
mng liên quan #n vin thông, Internet, s bãi b4 kim soát v n(ng l&ng, v.v.
Thành công áng k nh.t ca Enron là trong khong th-i gian t' n(m 1997 #n
n(m 2000. Trong khong th-i gian này, giá c" phi#u ca Enron t(ng t' di 20 USD lên
trên 80 USD. Cách ây

ENRON & WORLDCOM


5
m*t n(m, giá tr th tr-ng ca Enron t 70 t5 USD. L&i nhun ca công ty c9ng
t(ng r.t nhanh, t' 20 t5 USD trong n(m 1997 lên thành 101 t5 USD trong n(m 2000.
Tuy nhiên, trên con -ng phát trin và m) r*ng l1nh v c hot *ng, vi3c kinh
doanh ca Enron ngày càng mang thêm nhiu ri ro.
Trong vi3c kinh doanh vn chuyn qua h3 th+ng -ng +ng, c l&ng và giá u
"n nh. Nhng trong l1nh v c buôn bán khí +t và x(ng du, giá c dao *ng r.t mnh
6ng th-i s+ l&ng c9ng dao *ng do s7c ép cnh tranh.
T' n(m 1985 #n cu+i n(m 2001, giá c" phi#u ca công ty liên t!c t(ng lên. Cao
im là vào tháng 10/2001, giá c" phi#u ca công ty ã t(ng hn g.p ôi trong vòng ch5
m*t n(m.

Khng hong b2t u hi3n ra t' cu+i n(m 2001. Ngày 26/10/2001, công ty ln u
tiên th'a nhn ã l: hàng tr(m tri3u USD trong m*t quý. Ngay trong tháng 12 n(m ó,
công ty tuyên b+ phá sn, khi#n cho hàng nghìn ng-i b m.t vi3c làm và "xóa x"" tài
khon hu trí tr giá hàng t; USD ca các nhân viên.
Vi lch s ng2n ngi, Enron nhanh chóng tr) thành m*t công ty a qu+c gia hùng
mnh trong l1nh v c n(ng l&ng. Enron ã tr) thành công ty ln th7 by ca Hoa k và
có lúc là công ty n(ng l&ng hàng u th# gii. Công ty có hot *ng ) hn 40 qu+c gia
trên th# gii, bao g6m c Vi3t Nam. Enron có 7.500 nhân viên làm vi3c ti tòa nhà 50
tng ) trung tâm Houston. Mc dù vy tp oàn kh"ng l6 này vn ri vào tình trng b
phat sn. Nói v nguyên nhân gây nên s s!p " ca công ty a qu+c gia này ng-i ta
nh2c nhiu #n nh0ng sai lm trong qun lý tài chính.Trong quá trình phát trin, các iu
ki3n tài chính ca Enron d-ng nh không ch7ng minh cho s t(ng tr)ng v&t bc ca
công ty này. L&i nhun ca công ty ã t(ng hn n(m ln trong ch5 trong vòng b+n n(m,
t' 1997 #n 2000, phn ln là do Enron vào th-i im này ang phát trin nh là m*t
công ty kinh doanh. Tuy nhiên, vào quý III n(m ngoái, công ty l: 638 tri3u USD, ch y#u
là do các chi phí k# toán. u tháng 11, giá c" phi#u ca Enron gim xu+ng di 10
USD, sau khi có nh0ng thông tin cho th.y công ty ang tìm ki#m ngu6n tài chính  cng

c+ lòng tin ca các nhà u t và ti#p t!c gim mnh cho #n u tháng 12 này.
ENRON & WORLDCOM

6
Chính s bí him v tài chính ca Enron là c*i ngu6n cho s s!p " ca công ty
này. Ngoài nh0ng gian ln liên quan #n k# toán và s sa thi liên ti#p các lãnh o cao
c.p ca công ty, vi3c dành hàng tr(m tri3u USD cho các quan ch7c và nhân viên mua c"
phi#u hay ch7ng khoán vi giá c bi3t là m*t nguyên nhân không kém phn quan trng.
Nh0ng d án này m2c n& hàng t5 USD nhng không th.y a ra trong báo cáo tài chính
ca công ty này. Trong báo cáo tài chính cu+i cùng ca mình, Enron m2c n& m*t khon
tin là 10,5 t5 USD .
























2. Lch s hình thành và phát trin ca tp oàn Worldcom.

nh nh ca Enron
1985

2001

10/2001

12/2001

2004


1/2006

5/2006
Enron c nh lp

Enron l638 triu trong ba

y ban chng n bt u iu tra

Enron v n, xin phá sn

Cu m c i  nh Andrew Fastow n m!i

n"m #

Bt u $%&'t x(Enron

Hai ông Skilling $Lay bk)t ti gian ln $mc n
*+c tuyên $o ng 10/2006
ENRON & WORLDCOM

7
Tp oàn vin thông WorldCom t'ng là m*t trong nh0ng tp oàn vin thông ln
nh.t nc M, 7ng u là c u T"ng Giám +c Bernard Ebbers, giám +c tài chính là ông
Scott Sullivan, giám +c ph! trách kim toán là ông Buford Yates Jr
Các c*t m+c trong lch s hình thành ca tp oàn này có th tóm t2t s l&c nh
sau.

1983: Hai thng nhân Murray Waldron và William Rector phác tho m*t k#
hoch nh/m thành lp m*t công ty i3n thoi -ng dài có tên LDDS (Long-Distance
Discount Service).
1985: Nhà u t Bernard Ebbers tr) thành T"ng giám +c iu hành LDDS.
1989: LDDS n"i danh nh- v! mua Advantage Companies Inc.
1992: LDDS sáp nhp trong m*t th4a thun trao "i c" phi#u vi công ty dch v!
i3n thoi -ng dài giá r< Advanced Telecommunications Corp.
1993: LDDS mua các công ty i3n thoi -ng dài Resurgens Communications
Group Inc và Metromedia Communications Corp. trong m*t th4a thun trao "i c" phi#u
và tin mt gi0a 3 bên, to ra mng i3n thoi -ng dài ln th7 4 ) M,.
1994: LDDS mua mng vin thông n*i a và qu+c t# IDB Communications
Group Inc. theo m*t th4a thun trao "i c" phi#u.
1995: LDDS mua công ty truyn d0 li3u và thoi Williams Telecommunications
Group Inc. (WilTel) vi giá 2,5 t; USD b/ng tin mt và "i tên thành WorldCom Inc.
1996: WorldCom sáp nhp vi MFS Communications Company Inc. (MFS), s)

h0u các c s) truy cp mng a phng qua các mng cáp quang k, thut s+ ) trong và
xung quanh các thành ph+ ln ca M, và châu Âu, c9ng nh UUNet Technologies Inc.,
m*t hãng cung c.p dch v! truy cp Internet cho các doanh nghi3p.
1998: WorldCom hoàn t.t 3 v! h&p nh.t: vi MCI Communications Corp. (40 t;
USD) -v! ln nh.t trong lch s vào th-i im ó, Brooks Fiber Properties Inc. (1,2 t;
USD) và CompuServe Corp (1,3 t; USD).
1999: WorldCom và Sprint Corp. 6ng ý sáp nhp.
ENRON & WORLDCOM

8
22/7/2002 Worldcom n*p n xin phá sn. ây là v! phá sn ln th7 hai trong
lch s nc M,. Trc khi phá sn, t"ng tài sn ca WorldCom là 104 t; USD, nhng
ang gánh chu khon n& kh"ng l6 30 t; USD. Khong 17.000 nhân viên b sa thi sau v!
phá sn này. . Sau khi chính th7c tuyên b+ phá sn, Worldcom ã "i tên thành MCI.
Nh0ng gian ln tài chính ca Worldcom &c a ra ánh sáng cha y m*t n(m
sau vi3c Enron phá sn do nh0ng scandal tài chính hàng ch!c t; USD. V! vi3c ca
Worldcom và Enron &c ánh giá là hai v! phá sn ln nh.t trong lch s nc M,.
Tìm hiu v nguyên nhân dn #n s sup " ca tp oàn Worldcom chúng ta th.y
có nhiu im tng 6ng vi nguyên nhân phá sn ca tp oàn n(ng l&ng Enron.
Trong khi nh0ng gian ln ti Enron liên quan ti các th thut k# toán tinh vi thì ti
Worlcom các gian ln din ra r.t n gin. Worldcom khi ó ã t(ng gi mo các ch5 s+
k# toán hi3n hành và b4 i các s+ li3u v v+n theo th-i gian mà nh= ra phi công b+ công
khai. V bn ch.t, Worlcom ã chuyn dch m*t lot các con s+ t' c*t này sang c*t khác
trong báo cáo tài chính.  hiu rõ hn v nh0ng nguyên nhân này chung ta hãy cùng i
sâu vào phân tích ) phn di ây.


II. NGUYÊN NHÂN SP  CA ENRON VÀ WORLDCOM

M*t c ch# qun tr công ty t+t s= là l-i chào m-i h0u hi3u nh.t +i vi nhà u t

khi quy#t nh u t vào doanh nghi3p.
C ch# qun tr công ty (Corporate Governance)  cp ch y#u #n m+i quan h3
gi0a “b* ba” H*i 6ng qun tr (HQT), Ban Giám +c (BG) và các c" ông. Làm sao
 m+i quan h3 này luôn bn v0ng là câu h4i mà hu h#t doanh nghi3p ang mu+n xã h*i
hoá công ty ) m*t tm cao mi t ra. M*t HQT nhi3t tâm, m*t BG có tài hay m*t
Ban kim soát và Kim toán trung th c?
S s!p " ca các tp oàn nc ngoài nh WorldCom, Enron và s c+ tài chính
ca các doanh nghi3p trong nc trong nh0ng n(m gn ây là minh ch7ng cho s y#u
ENRON & WORLDCOM

9
kém ca BG. Vi3c BG c.p cao gây áp l c ln lên các nhà qun lý c.p trung và kim
toán viên ã góp phn kéo Enron, WorldCom xu+ng v c th>m.
1. Enron
1.1 S sp  ca Enron:
Giá c" phi#u ca Enron lên #n 5nh cao 90 USD vào tháng 8/2000. M*t n(m sau
ó, vào tháng 10/2001 công ty thông báo l: 638 tri3u USD trong quý 3/2001 và giá tr
v+n c" ông gim 1,2 t5 USD. B7c màn b2t u &c hé m).
Tháng 11/2001 giá c" phi#u ca công ty t!t xu+ng di 1 USD. Tháng 12/2001
công ty tuyên b+ tình trng có th phá sn và cho ngh5 vi3c hàng ngàn nhân viên.
S s!p " ca Enron &c gii thích b)i các nguyên nhân ch y#u sau:
• S lm d!ng các SPE (Special Purpose Entity- công ty con).
Tuy s+ l&ng các SPE ã t(ng lên trong nhiu n(m qua, các chuyên gia cho là m*t
công ty có #n b+n hay n(m +i tác nh vy ã là quá nhiu. Vào th-i im s!p ",
Enron có #n 900 SPE, hu h#t t ) các nc u ãi thu# hay d dãi v lut k# toán. C
h3 th+ng che gi.u l: lãi và ri ro, phóng i l&i nhun và tài sn.
Enron s d!ng nh0ng SPE này  thao túng các báo cáo tài chính, che gi.u các
nhà u t nh0ng thông tin l= ra phi công b+; khai thác các khác bi3t v lut k# toán tài
chính c9ng nh lut k# toán thu#, b)i l= m*t công ty có th m) ra m*t hay nhiu công ty
con “di bóng” ca mình. Công ty con d a uy công ty m  &c vay v+n,  th2ng

thu,  xây d ng thng hi3u. Công ty m s d!ng công ty con  huy *ng v+n, 
h7ng chu nh0ng h&p 6ng y ri ro,  gi.u bt nh0ng trách nhi3m n& ca mình, làm
cho báo cáo tài chính “p =” hn... Ngay c nh0ng h&p 6ng mua i bán li gi0a m và
con c9ng to ra doanh thu và l&i nhun  báo cáo.
N& ca công ty con: Dù cho ch5 có r.t ít v+n ch s) h0u, các SPE có th vay ngân
hàng do hai lý do. Th7 nh.t, các ch n& tin t)ng là Enron ã ký h&p 6ng s d!ng tài
sn ca SPE nên hot *ng ca SPE &c bo m. Th7 hai, h tin là Enron ã bo lãnh
ri ro cho các khon vay ca SPE.
ENRON & WORLDCOM

10
N& ca Enron: Bn thân Enron c9ng i vay  phát trin m) r*ng, nhng m*t
công ty không th vay quá nhiu do các iu khon hn ch# ca ch n&. Enron ã sáng
to ra m*t xo thut h&p pháp trong ó Enron, SPE, và công ty JP-Morgan ã dùng các
h&p 6ng hoán chuyn làm cho n& dài hn &c th hi3n trên bng cân +i nh “trách
nhi3m ch7ng khoán”.
Th"i ph6ng doanh thu và l&i nhun: Enron bán tài sn cho các SPE vi giá ã
&c th"i ph6ng lên  to ra l&i nhun gi to. Công ty c9ng mua qua bán li vi SPE 
t(ng doanh s+ và gim bt m7c * dao *ng ca l&i nhun.
Che gi.u thua l:: Tuy #n quý 3/2001 công ty mi báo cáo l:, nhng th c ch.t l:
ã phát sinh t' các n(m trc. c bi3t là vào cu*c khng hong nhiên li3u n(m 2000,
khi giá nhiên li3u th# gii lên cao nhng Enron vn phi bán ra vi giá c+ nh theo các
h&p 6ng ã ký trc. Công ty ã dùng các th thut h&p 6ng  chuyn nh0ng khon l:
này sang các SPE. Tuy nhiên khi các SPE thua l: thì tr giá c" phn ca Enron trong SPE
gim xu+ng di m7c t+i thiu 3% theo yêu cu. Vi3c Enron phi h&p nh.t tình hình tài
chính ca SPE vào báo cáo tài chính ca công ty m gây ra hai tác *ng: n& ca công ty
m t(ng lên và l&i nhun ca công ty m gim xu+ng.
Phn 7ng dây chuyn: Enron c9ng cho các SPE “vay” các c" phi#u ca mình, khi
giá c" phi#u ca Enron gim xu+ng, tài sn ca các SPE ti#p t!c gim xu+ng và ti#p t!c
vi phm quy nh v 3% #n m7c phi h&p nh.t vào báo cáo ca Enron.

• S c.u k#t không minh bch ca Enron vi các “th# l c ngm”
Toàn b* hot *ng ca Enron u &c d a trên s thi#t k# và vn hành ca iu
mà nhiu nhà phân tích t tên là “nh0ng liên minh ma quái”. M*t mng li ch/ng cht
quan h3 gi0a Enron, Nhà Tr2ng, Công ty kim toán Arthur Andersen (m*t trong “ng9 i
gia” kim toán ca M,), các công ty phân tích ch7ng khoán, ngân hàng u t và Công ty
lut ti ph+ Wall ã giúp cho Enron th"i ph6ng &c uy tín ca mình.
ó là s liên minh m- ám gi0a quyn l c tài chính và quyn l c chính tr, Nhà
Tr2ng th'a nhn nh0ng liên h3 cht ch= gi0a T"ng giám +c iu hành Kenneth Lay vi
nhiu thành viên n*i các ca T"ng th+ng Bush. Rõ ràng Nhà Tr2ng bi#t trc vi3c Enron
ENRON & WORLDCOM

11
s2p rt xu+ng b- v c th>m nhng li c+ tình pht l-, không làm gì  bo v3 nhân viên
và c" ông ca công ty.
Ngân hàng CIBC (Canadian Imperial Bank of Commerce) là m*t trong nh0ng th#
l c ngm nh vy. Mi ây, tp oàn ngân hàng này ã ch.p nhn b4 ra 80 tri3u USD 
dàn x#p các khon chi phí ca hãng liên quan #n vi3c s!p " ca Enron, và giúp Enron
l'a d+i các nhà u t thông qua m*t dãy các giao dch trong báo cáo tài chính vi c.u
trúc ph7c tp trong m*t vài n(m trc khi Enron phá sn.
• Nh0ng gian ln k# toán c c kì nghiêm trng.
ây là nguyên nhân ch y#u dn #n s s!p " ca Enron, quan h3 gi0a Enron và
Công ty kim toán/t v.n Arthur Andersen c9ng ã bi#n m*t công ty thua l: tr) thành
m*t công ty ang (n nên làm ra. Arthur Andersen ã nh2m m2t làm ng trc nhiu th
thut tài chính ca Enron, có th d dàng b phát hi3n n#u Arthur Andersen không vì
nh0ng h&p 6ng t v.n u t béo b) có tính ch.t mua chu*c ca Enron mà b m.t i
tính ch.t *c lp ca m*t công ty kim toán có ti#ng. R6i các công ty phân tích ch7ng
khoán và ngân hàng u t ) ph+ Wall cho #n tn lúc tan cu*c vn khuyên các nhà u
t mua c" phi#u ca Enron. K#t qu là Enron ã to &c m*t danh ti#ng nh c6n trong
khi v th c ch.t ang thua l: nng.
Thêm vào ó, lãnh o Enron ã không chu 7ng ) l1nh v c sn xu.t và buôn

bán n(ng l&ng mà li nhy sang nh0ng l1nh v c dch v! tài chính trong ngành n(ng
l&ng. ây là l1nh v c kinh doanh y mo him và cn r.t nhiu v+n.  che gi.u vi3c
công ty ã vay quá kh n(ng chi tr, lãnh o Enron ã l&i d!ng k= h) lut pháp  lp ra
các công ty con ma không khai báo tài chính (off-balance-sheet partnerships). B/ng cách
này, Enron v'a không phi công khai các khon vay lãi v'a che gi.u &c nh0ng khon
l: v+n khi các công ty con làm (n thua l:. K#t qu là “Enron m” ã th"i ph6ng l&i nhun
ca mình và giá c" phi#u ca công ty c9ng theo ó t(ng lên vun vút. Nhng khi vi3c gian
ln tài chính không th kéo dài &c n0a, Enron ành phi thông báo chính th7c r/ng t'
n(m 1997 Enron không nh0ng không sinh l&i mà còn thua l: trên 500 tri3u USD. Khi
thông tin này lt ra ngoài, th-i kh2c “báo t” ca Enron ã ti.

×