khảo sát quy trình ấp và tỷ lệ nở của trứng gà tàu vàng tại trung tâm giống nông nghiệp hậu giang thuộc xã vị thắng huyện vị thủy tỉnh hậu giang

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA NÔNG NGHIỆP & SINH HỌC ỨNG DỤNG
--------

NGUYỄN THỊ KIM CHI

KHẢO SÁT QUY TRÌNH ẤP VÀ TỶ LỆ NỞ CỦA
TRỨNG GÀ TÀU VÀNG TẠI TRUNG TÂM
GIỐNG NÔNG NGHIỆP HẬU GIANG
THUỘC XÃ VỊ THẮNG HUYỆN
VỊ THỦY TỈNH HẬU GIANG

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
NGÀNH: THÚ Y

Cần Thơ - 2013


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA NÔNG NGHIỆP & SINH HỌC ỨNG DỤNG

……

Luận văn tốt nghiệp
Ngành: THÚ Y

Tên đề tài:

KHẢO SÁT QUY TRÌNH ẤP VÀ TỶ LỆ NỞ
CỦA TRỨNG GÀ TÀU VÀNG TẠI TRUNG
TÂM GIỐNG NÔNG NGHIỆP HẬU GIANG

THUỘC XÃ VỊ THẮNG HUYỆN
VỊ THỦY TỈNH HẬU GIANG
Cán bộ hướng dẫn

Sinh viên thực hiện

ThS. Phạm Hoàng Dũng

Nguyễn Thị Kim Chi
MSSV: LT11642
Lớp: CN1167L1

Cần Thơ - 2013


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA NÔNG NGHIỆP & SINH HỌC ỨNG DỤNG
…  …

NGUYỄN THỊ KIM CHI

KHẢO SÁT QUY TRÌNH ẤP VÀ TỶ LỆ NỞ
CỦA TRỨNG GÀ TÀU VÀNG TẠI TRUNG
TÂM GIỐNG NÔNG NGHIỆP HẬU GIANG
THUỘC XÃ VỊ THẮNG HUYỆN
VỊ THỦY TỈNH HẬU GIANG

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
NGÀNH: THÚ Y

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
ThS. PHẠM HOÀNG DŨNG

Cần Thơ - 2013


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA NÔNG NGHIỆP VÀ SINH HỌC ỨNG DỤNG
BỘ MÔN THÚ Y

Đề tài: Khảo sát quy trình ấp và tỷ lệ nở của trứng gà Tàu Vàng tại
trại chăn nuôi của Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang.
Do sinh viên: Nguyễn Thị Kim Chi thực hiện tại trại chăn nuôi của Trung
tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang từ ngày 20/6/2013 đến ngày
30/10/2013.

Cần Thơ, ngày tháng
Duyệt Bộ Môn

năm 2013

Cần Thơ, ngày tháng năm 2013
Duyệt Cán bộ hướng dẫn

Cần Thơ, ngày tháng năm 2013
Duyệt Khoa Nông Nghiệp & SHƯD


Luận văn tốt nghiệp Đại học

LỜI CAM ĐOAN
Kính gửi: Ban lãnh đạo Khoa Nông Nghiệp và Sinh Học Ứng Dụng và quý Thầy
Cô trong Bộ Môn Thú Y.
Tôi tên: Nguyễn Thị Kim Chi
MSSV: LT11642
Ngành: Thú Y khóa 37
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân. Các số liệu, kết quả
trình bày trong luận văn tốt nghiệp này là trung thực và chưa từng được ai công bố
trong bất kỳ công trình luận văn nào trước đây.

Cần thơ, ngày tháng năm 2013

Nguyễn Thị Kim Chi

i


Luận văn tốt nghiệp Đại học

LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian học Đại học là khoảng thời gian quý báu đối với tôi, đã cung
cấp thêm kiến thức chuyên Ngành để bước vào đời. Thời gian qua tôi được sự dạy dỗ
tận tình của quý Thầy Cô, được sự quan tâm giúp đỡ của gia đình và bạn bè. Nay tôi
xin gửi lời cảm ơn trân thành và sâu sắc đến:
Ông bà, cha mẹ đã sinh thành yêu thương và luôn luôn động viên tôi cả về mặt
tinh thần lẫn vật chất.
Quý Thầy Cô Khoa Nông Nghiệp và Sinh học Ứng dụng, đặc biệt là quý thầy cô
thuộc hai Bộ Môn Thú Y và Chăn nuôi Thú Y đã tận tình giảng dạy và truyền đạt
những kiến thức quý báu cho tôi trong suốt những năm học qua.
Xin cảm ơn thầy Phạm Hoàng Dũng đã tận tình hướng dẫn tôi trong quá trình tôi

làm luận văn, đồng thời cố vấn đã giúp đỡ tôi trong suốt 2 năm học Đại học.
Quý Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang đã tạo mọi điều kiện thuận lợi,
giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài.
Các tác giả mà tôi đã tham khảo tài liệu và đưa kiến thức vào đề tài này.
Các anh/chị khóa trước và tập thể lớp Thú Y khóa 37 liên thông đã giúp đỡ tôi
trong thời gian học đại học.
Xin kính chúc quý thầy cô, người thân và bạn bè của tôi dồi dào sức khỏe, đạt
được nhiều thành công trong công tác cũng như trong đời sống!

ii


Luận văn tốt nghiệp Đại học

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. ii
MỤC LỤC ..................................................................................................................... iii
DANH MỤC HÌNH ..................................................................................................... viii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................................. ix
DANH MỤC BẢNG ....................................................................................................... x
TÓM LƯỢC .................................................................................................................. xi
ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................................. 1
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN ..................................................................................... 2
1.1 Sơ lược về giống gà Tàu Vàng ........................................................................................ 2
1.2 Đặc điểm của trứng gà .................................................................................................... 2
1.2.1 Cấu tạo của trứng gà ............................................................................................... 2
1.2.1.1 Vỏ trứng .............................................................................................................. 3
1.2.1.2 Màng vỏ ngoài và màng vỏ trong ...................................................................... 3
1.2.1.3 Lòng trắng .......................................................................................................... 3

1.2.1.4 Lòng đỏ ............................................................................................................... 3
1.2.1.5 Đĩa phôi và phôi ................................................................................................. 3
1.2.2 Hình dạng trứng ...................................................................................................... 4
1.3 Trứng dị thường .............................................................................................................. 4
1.3.1 Trứng có hai lòng đỏ ............................................................................................... 4
1.3.2 Trứng có đốm máu đỏ ............................................................................................. 4
1.3.3 Trứng không lòng đỏ............................................................................................... 4
1.3.4 Vỏ trứng bị lõm ....................................................................................................... 5
1.3.5 Trứng có vỏ mềm..................................................................................................... 5
1.4 Sự phát triển phôi của trứng gà trong khi ấp ............................................................... 5
1.4.1 Ngày đầu................................................................................................................... 5
1.4.2 Ngày thứ 2 ................................................................................................................ 5
1.4.3 Ngày thứ 3 ................................................................................................................ 5
1.4.4 Ngày thứ 4 ................................................................................................................ 5
1.4.5 Ngày thứ 5 ................................................................................................................ 5
1.4.6 Ngày thứ 6 ................................................................................................................ 6
1.4.7 Ngày thứ 7 ................................................................................................................ 6
iii


Luận văn tốt nghiệp Đại học
1.4.8 Ngày thứ 11 .............................................................................................................. 6
1.4.9 Ngày thứ 12 .............................................................................................................. 6
1.4.10 Ngày thứ 13 .............................................................................................................. 6
1.4.11 Ngày thứ 14 .............................................................................................................. 6
1.4.12 Ngày thứ 15 và 16 .................................................................................................... 6
1.4.13 Ngày thứ 17, 18 và 19 .............................................................................................. 6
1.4.14 Ngày thứ 20 .............................................................................................................. 7
1.4.15 Ngày thứ 21 .............................................................................................................. 7
1.5 Quy trình ấp trứng gia cầm ............................................................................................ 7

1.5.1 Nhận trứng ............................................................................................................... 7
1.5.2 Bảo quản trứng trước khi đưa vào ấp ................................................................... 7
1.5.3 Chọn trứng ấp.......................................................................................................... 8
1.5.4 Thời gian ấp ............................................................................................................. 8
1.5.5 Đưa trứng vào ấp ..................................................................................................... 9
1.5.5.1 Chuẩn bị máy ấp................................................................................................. 9
1.5.5.2 Chuẩn bị trứng ấp .............................................................................................. 9
1.5.5.3 Đưa trứng vào máy ấp........................................................................................ 9
1.5.6 Chuẩn bị máy nở ................................................................................................... 10
1.5.7 Chế độ ấp trứng gà ở máy đa kỳ .......................................................................... 10
1.5.7.1 Nhiệt độ ............................................................................................................. 10
1.5.7.2 Ẩm độ ................................................................................................................ 10
1.6 Kiểm tra sinh vật học trứng gia cầm ấp (soi trứng) ................................................... 10
1.6.1 Soi trứng kiểm tra sự phát triển của phôi lần 1 ................................................. 10
1.6.1.1 Đặc điểm của phôi phát triển yếu, phôi chết sau 6 ngày ấp đối với gà .......... 11
1.6.1.2 Nguyên nhân chết phôi .................................................................................... 11
1.6.2 Soi trứng kiểm tra sự phát triển của phôi lần 2 ................................................. 11
1.6.2.1 Nhận biết phôi bị chết ...................................................................................... 11
1.6.3 Soi trứng kiểm tra sự phát triển của phôi lần 3 ................................................. 11
1.6.3.1 Đặc điểm của phôi phát triển chia làm bốn loại ............................................ 12
1.7 Những bệnh thường xảy ra trên gà sau khi nở........................................................... 14
1.7.1 Ấp trứng đã bảo quản lâu ngày ........................................................................... 14
1.7.2 Bệnh khoèo chân (Perosis) .................................................................................... 14
1.7.3 Bệnh động kinh (Atexia) ....................................................................................... 14
1.7.4 Bệnh bết dính khi nở ............................................................................................. 14
iv


Luận văn tốt nghiệp Đại học
1.8 Vệ sinh phòng bệnh ....................................................................................................... 14

1.8.1 Vệ sinh chuồng trại ............................................................................................... 14
1.8.1.1 Hàng ngày......................................................................................................... 15
1.8.1.2 Hàng tuần ......................................................................................................... 15
1.8.1.3 Hàng tháng ....................................................................................................... 15
1.8.2 Vệ sinh máy ấp và máy nở .................................................................................... 15
1.8.3 Phòng bệnh cho gà................................................................................................. 16
1.9 Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình phát triển của phôi và tỷ lệ nở ....................... 17
1.9.1 Ảnh hưởng của nhiệt độ........................................................................................ 17
1.9.2 Ảnh hưởng của ẩm độ ........................................................................................... 17
1.9.3 Ảnh hưởng của thiếu Vitamin và thiếu Khoáng................................................. 18
1.9.3.1 Thiếu Vitamin B1 .............................................................................................. 19
1.9.3.2 Thiếu Vitamin B2 .............................................................................................. 19
1.9.3.3 Thiếu Vitamin H............................................................................................... 19
1.9.3.4 Thiếu Vitamin B12 ............................................................................................ 19
1.9.3.5 Thiếu Vitamin A ............................................................................................... 19
1.9.3.6 Thiếu Vitamin E ............................................................................................... 19
1.9.3.7 Thiếu Canxi, Photpho ...................................................................................... 19
1.9.3.8 Thiếu Mangan .................................................................................................. 19
1.9.4 Ảnh hưởng của độ thông thoáng .......................................................................... 20
1.9.5 Ảnh hưởng của việc đảo trứng ............................................................................. 20
1.9.6 Ảnh hưởng của khối lượng trứng ........................................................................ 20
CHƯƠNG II: PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................ 21
2.1 Thời gian và địa điểm.................................................................................................... 21
2.2 Đối tượng ........................................................................................................................ 21
2.3 Phòng ấp trứng thực hiện ............................................................................................. 21
2.4 Máy ấp và máy nở thực hiện ........................................................................................ 21
2.4.1 Máy ấp thực hiện ................................................................................................... 21
2.4.2 Máy nở thực hiện................................................................................................... 22
2.5 Dụng cụ thực hiện ......................................................................................................... 22
2.6 Các chỉ tiêu theo dõi ...................................................................................................... 23

2.6.1 Tỷ lệ trứng không phôi (%) .................................................................................. 23
2.6.2 Tỷ lệ trứng chết phôi (%) ..................................................................................... 23
2.6.3 Tỷ lệ trứng có phôi (%)......................................................................................... 24
v


Luận văn tốt nghiệp Đại học
2.6.4 Tỷ lệ trứng sát (%) ................................................................................................ 24
2.6.5 Tỷ lệ nở (%) ........................................................................................................... 24
2.6.6 Tỷ lệ bệnh (%) ....................................................................................................... 24
CHƯƠNG III: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ............................................................... 25
3.1 Tổng quan về trại chăn nuôi của Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang ....... 25
3.1.1 Cơ cấu nhân sự của trại chăn nuôi tại Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu
Giang
3.1.2

................................................................................................................................. 26
Chức năng nhiệm vụ ............................................................................................. 26

3.2 Chuồng trại nuôi gà sinh sản........................................................................................ 26
3.3 Thức ăn và nước uống................................................................................................... 27
3.4 Quy trình ấp trứng gà Tàu Vàng trong lúc khảo sát tại trại chăn nuôi của Trung
tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang................................................................................ 28
3.4.1 Chọn trứng ấp........................................................................................................ 28
3.4.2 Chuẩn bị trứng trước khi đưa vào máy ấp ......................................................... 28
3.4.3 Nhiệt độ ấp và ẩm độ............................................................................................. 29
3.4.4 Soi trứng ................................................................................................................. 29
3.4.4.1 Soi trứng lần 1 .................................................................................................. 29
3.4.4.2 Soi trứng lần 2 .................................................................................................. 30
3.4.5 Chuẩn bị máy nở và chuyển trứng sang máy nở ................................................ 31

3.5 Vệ sinh phòng bệnh tại trại chăn nuôi của Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu
Giang ...................................................................................................................................... 32
3.5.1 Vệ sinh chuồng trại ............................................................................................... 32
3.5.2 Vệ sinh phòng ấp ................................................................................................... 32
3.6 Kết quả các chỉ tiêu ấp nở của trứng gà Tàu Vàng tại trại chăn nuôi của Trung
tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang.................................................................................... 33
3.7 Kết quả tỷ lệ bệnh dị tật của gà con sau khi nở xảy ra trong lúc khảo sát tại trại
chăn nuôi của Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang ............................................... 36
3.8 Triệu chứng bệnh dị tật của gà con sau khi nở xảy ra trong lúc khảo sát tại trại
chăn nuôi của Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang ............................................... 38
3.8.1 Bị khoèo chân (Perosis) ......................................................................................... 38
3.8.2 Bệnh hở rốn, bụng to............................................................................................. 38
3.8.3 Bệnh bết dính khi nở ............................................................................................. 39
3.8.4 Bệnh động kinh (Atexia) ....................................................................................... 39
Chương IV: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ....................................................................... 40
vi


Luận văn tốt nghiệp Đại học
4.1 Kết luận .......................................................................................................................... 40
4.2 Đề nghị ............................................................................................................................ 40
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 41

vii


Luận văn tốt nghiệp Đại học

DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Cấu tạo trứng gia cầm ............................................................................................ 2

Hình 1.2: Sự phát triển của phôi ............................................................................................. 7
Hình 2.1: Gà Tàu Vàng sinh sản và trứng thực hiện .......................................................... 21
Hình 3.1: Sơ đồ trại chăn nuôi .............................................................................................. 25
Hình 3.2: Sơ đồ cơ cấu tổ chức nhân sự của trại ................................................................. 26
Hình 3.3: Chuồng nuôi và máng uống gà sinh sản .............................................................. 27
Hình 3.4: Những trứng quá to, sần sùi, méo mó, nhỏ, rạn nứt .......................................... 28
Hình 3.5: Trứng chuẩn bị đưa vào ấp .................................................................................. 28
Hình 3.6: Trứng không có phôi lúc khi soi trứng 7 ngày ................................................... 29
Hình 3.7: Trứng chết phôi 7 ngày sau khi ấp ...................................................................... 30
Hình 3.8: Trứng gà soi lúc 14 ngày sau khi ấp .................................................................... 31
Hình 3.9: Phun nước lên trứng được ấp sau 18 ngày rồi đem chuyển sang máy nở ....... 31
Hình 3.10: Trứng sát sau đợt ấp và vỏ trứng sau khi ấp .................................................... 32
Hình 3.11: Bị khoèo chân đi bằng khủy chân ...................................................................... 38
Hình 3.12: Bị hở rốn, bụng to................................................................................................ 38
Hình 3.13: Dính vỏ trứng ở rốn và trứng không nở được ................................................. 39
Hình 3.14: Đi không được, ngã đầu về lưng ........................................................................ 39

viii


Luận văn tốt nghiệp Đại học

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1: Tỷ lệ trứng có phôi và không phôi ................................................................... 34
Biểu đồ 3.2: Tỷ lệ trứng chết phôi, tỷ lệ nở/ tổng trứng đem vào ấp và tỷ lệ sát .............. 35
Biểu đồ 3.3: Tỷ lệ bệnh dị tật ở gà con sau khi nở............................................................... 37

ix

Luận văn tốt nghiệp Đại học

DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Tỷ lệ nuôi sống gà Tàu Vàng giai đoạn 0 - 8 tuần tuổi ........................................ 2
Bảng 1.2: Thành phần hóa học của trứng gà ......................................................................... 4
Bảng 1.3: Thời gian ấp nở của một số gia cầm ...................................................................... 8
Bảng 1.4: Kiểm tra ấp và chất lượng gà ............................................................................... 13
Bảng 1.5: Lịch phòng vaccine và thuốc phòng cho gà lông màu sinh sản ........................ 16
Bảng 1.6: Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tỷ lệ ấp nở trứng gà (Theo tài liệu của G.
Petkova, Bungari - 1978) ....................................................................................................... 17
Bảng 1.7: Khối lượng trứng ảnh hưởng đến tỷ lệ ấp nở và tỷ lệ gà con loại I .................. 20
Bảng 2.1: Các loại thuốc sử dụng cho gà trong trại chăn nuôi của Trung tâm Giống
Nông Nghiệp Hậu Giang ........................................................................................................ 22
Bảng 3.1: Thành phần dinh dưỡng của thức ăn Cty Cargill .............................................. 27
Bảng 3.2: Nhiệt độ và ẩm độ trong quá trình ấp trứng gà Tàu Vàng lúc khảo sát.......... 29
Bảng 3.3: Lịch phòng bệnh cho đàn gà sinh sản tại trại chăn nuôi của Trung tâm Giống
Nông Nghiệp Hậu Giang ........................................................................................................ 33
Bảng 3.4: Kết quả tỷ lệ trứng có phôi và không phôi ......................................................... 34
Bảng 3.5: Kết quả tỷ lệ chết phôi, tỷ lệ nở/ tổng trứng đem vào ấp và tỷ lệ sát ............... 35
Bảng 3.6: Kết quả tỷ lệ bệnh dị tật ở gà con sau khi nở tại trại chăn nuôi của Trung tâm
Giống Nông Nghiệp Hậu Giang ............................................................................................ 37

x


Luận văn tốt nghiệp Đại học

TÓM LƯỢC
Đề tài: Khảo sát quy trình ấp và tỷ lệ nở của trứng gà Tàu Vàng tại trung tâm
giống Nông Nghiệp Hậu Giang. Số 128, Quốc lộ 61, ấp 12, Xã Vị Thắng, Huyện Vị

Thủy, Tỉnh Hậu Giang.
Đề tài tiến hành với mục tiêu khảo sát quy trình ấp trứng và tỷ lệ nở của gà Tàu
Vàng và bệnh dị tật của gà con sau khi nở xảy ra tại trại chăn nuôi của Trung tâm
Giống trong thời điểm khảo sát từ 20/06/2013 – 30/10/2013.
Kết quả tỷ lệ nở của trứng gà Tàu Vàng
+ Tỷ lệ trứng không phôi là 12,29%.
+ Tỷ lệ trứng chết phôi là 15,32%.
+ Tỷ lệ trứng có phôi còn sống là 87,71%.
+ Tỷ lệ trứng sát là 11,63%.
+ Tỷ lệ nở là 67,21%.
Bệnh dị tật của gà con sau khi nở xảy ra trong lúc khảo sát tại trại chăn nuôi của
Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang
+ Tỷ lệ bệnh khoèo chân là 1,75%.
+ Tỷ lệ bệnh hở rốn, bụng to là 2,23%.
+ Tỷ lệ bệnh bết dính khi nở là 2,77%.
+ Tỷ lệ bệnh động kinh là 1,35%.

xi


Luận văn tốt nghiệp Đại học

ĐẶT VẤN ĐỀ
Đồng bằng sông Cửu Long là vùng thuận lợi cho việc chăn nuôi như: chăn nuôi
trâu bò, chăn nuôi heo, chăn nuôi vịt và đặc biệt là chăn nuôi gà với phương thức nuôi
truyền thống thả vườn trong nông hộ, để cung cấp nguồn thực phẩm cho con người.
Hiện nay Ngành chăn nuôi gà có bước nhảy vượt bậc từ chăn nuôi nhỏ lẻ lên phương
thức chăn nuôi công nghiệp để cải thiện và nâng cao năng suất sinh sản, con giống,…
Đã có một số giống gà nuôi theo phương thức công nghiệp như: Gà Ross, Gà Tam
Hoàng,... Trong đó gà Tàu Vàng được biết đến là một giống gà nội địa thích nghi tốt

với điều kiện nuôi ở Đồng bằng sông Cửu Long. Gà có ưu điểm nhanh nhẹn, màu sắc,
hình dáng, chất lượng thịt thơm ngon phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng.
Để đáp ứng nhu cầu trên thì việc tạo ra con giống trong một thời gian tương đối
ngắn, làm tăng khả năng sản xuất của gà mái đẻ, tỷ lệ ấp nở, chất lượng con giống và
đảm bảo cho đàn gà mới nở khỏe mạnh. Từ những vấn đề trên, được sự đồng ý của Bộ
Môn Thú Y và Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang - Khoa Nông Nghiệp và
Sinh Học Ứng Dụng – Trường Đại Học Cần Thơ, đã giúp đỡ tôi tiến hành thực hiện đề
tài “Khảo sát quy trình ấp và tỷ lệ nở của trứng gà Tàu Vàng tại trung tâm giống
Nông Nghiệp Hậu Giang”.
Nhằm khảo sát quy trình ấp trứng và tỷ lệ nở của trứng gà Tàu Vàng.
Bệnh dị tật của gà con sau khi nở xảy ra trong lúc khảo sát tại trại chăn nuôi của
Trung tâm Giống Nông Nghiệp Hậu Giang.

1


Luận văn tốt nghiệp Đại học

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1 Sơ lược về giống gà Tàu Vàng
Xuất xứ từ Trung Quốc, đưa vào miền Nam từ lâu, nuôi nhiều ở các Tỉnh như
Tiền Giang, Long An, Bình Dương, Tây Ninh,… Gà có tầm vóc lớn, màu lông phổ
biến là vàng rơm, vàng đậm, có đốm đen ở cổ và đuôi. Đa phần gà có màu đơn đỏ tươi,
một số màu kép. Gà mọc lông chậm, 3 tháng tuổi gà trống lông còn lơ thơ (Lê Hồng
Mận, 2002).
Theo Bùi Xuân Mến (2007) đặc điểm của gà có tầm vóc lớn, dọc bàn chân có
hàng lông nhỏ mọc phía ngoài chân và hướng xuống dưới, chân vàng, da đều màu vàn
g trọng lượng trưởng thành gà mái: 2 - 2,2 kg, gà trống 3 kg. Sản lượng trứng một mái
đẻ trung bình 90 - 100 trứng/năm, nặng 45 - 50 g, gà mái có đặc tính thích ấp, nuôi con
giỏi và chất lượng thịt cao, dễ nuôi.

Bảng 1.1: Tỷ lệ nuôi sống gà Tàu Vàng giai đoạn 0 - 8 tuần tuổi
Giai đoạn tuổi (tuần)
0-4
0-8

Tỷ lệ nuôi sống (%)
97,61
96,30

4-8

98,67

(Hoàng Tuấn Thành và Nguyễn Quốc Đạt, 2008)
1.2 Đặc điểm của trứng gà
1.2.1 Cấu tạo của trứng gà
Cấu tạo của quả trứng gồm: Vỏ trứng, màng vỏ trứng, buồng khí, lòng trắng,
lòng đỏ, màng lòng đỏ, đĩa phôi và phôi.

Hình 1.1: Cấu tạo trứng gia cầm
2


Luận văn tốt nghiệp Đại học
1.2.1.1 Vỏ trứng
Phần giữa tử cung trở xuống của gia cầm có tuyến dịch tiết ra sợi collagen nhỏ
đan chéo dày, chắc ví như “cốt sắt tấm bê tông”. Vỏ trứng có muối canxi Cacbonat
chiếm 99% và canxi photphat chiếm 1% được tổng hợp trong thời gian trứng hình
thành ở tử cung từ 18 - 20 giờ. Bên ngoài vỏ trứng phủ một lớp màng nhầy mỏng đã
đông cứng. Lớp này bảo vệ trứng để tránh các vi khuẩn vào bên trong phá hoại và gây

thối trứng.
1.2.1.2 Màng vỏ ngoài và màng vỏ trong
Hai màng này được cấu tạo từ sợi keratin đan chéo nhau tạo sức bền. Lớp ngoài
nằm sát vỏ trứng, lớp trong bao quanh lòng trắng. Trên mặt hai lớp vỏ đều có lỗ rất
nhỏ để không khí lưu thông, giúp cho phôi hô hấp và phát triển. Tuy là 2 lớp nhưng
chúng dính sát vào nhau, chỉ tách ra ở phần đầu tù (đầu to) của trứng, để chứa khí oxy
(buồng khí).
1.2.1.3 Lòng trắng
Được tạo ra ở phần dài nhất của ống dẫn trứng nhờ có tuyến tiết ra chất lòng
trắng đặc và lòng trắng loãng. Lòng trắng chứa 85 - 89% là nước. Lòng trắng gồm 4
lớp. Lớp trong cùng bao lấy lòng đỏ - lòng trắng đặc.
Lớp kề với lớp lòng trắng trong cùng không chứa Myxin.
Lớp lòng trắng đặc ở giữa - lớp để 2 sợi dây chằng xoắn bám vào giữa lòng đỏ và
phôi. Và lớp lòng trắng ngoài - sát với màng vỏ trong.
1.2.1.4 Lòng đỏ
Có màng lòng đỏ bao quanh bảo vệ, nằm ở giữa khối lòng trắng.
1.2.1.5 Đĩa phôi và phôi
Phôi nằm trong đĩa phôi và cùng ở trong lòng đỏ. Phôi có thể chuyển động trong
lòng đỏ, thường nổi lên phía trên. Vì vậy trứng phải luôn được bảo vệ để phôi không
dính cố định lên màng lòng đỏ phía trên và sử dụng triệt để chất dinh dưỡng của lòng
đỏ (Bùi Đức Lũng, 2009).

3


Luận văn tốt nghiệp Đại học
Bảng 1.2: Thành phần hóa học của trứng gà
Trứng (%)

Lòng trắng (%)

Lòng đỏ (%)

Vỏ trứng (%)

100

58

31

11

Nước

65,5

88,0

48,0

-

Protein

11,8

11,0

17,5

-

Mỡ

11,0

0,2

32,5

-

Tro

11,7

0,8

2,0

96

Tổng số

100,0

100,0

100,0

96,0

Thành
phần

(Bùi Xuân Mến, 2007)
1.2.2 Hình dạng trứng
Để đánh giá về hình dạng quả trứng ta dựa vào các chỉ tiêu sau: Quả trứng cân
đối phải có hình dạng “chuẩn” (hình ovan một đầu hơi to hơn đầu kia). Hình dạng quả
trứng là một đặc tính có liên quan đến tỷ lệ ấp nở. Kết quả ấp nở sẽ cao đối với các
trứng có hình dạng bình thường, cân đối, đúng “chuẩn” và ngược lại sẽ cho tỷ lệ ấp nở
thấp.
1.3 Trứng dị thường
Trứng dị hình là những trứng có hình dạng khác thường hoặc là những trứng quá
bé, quá to, trứng dài hoặc tròn, trứng méo mó, sần sùi, vỏ dày mỏng không đều,….
(Đào Đức Long và Trần Long, 1993).
1.3.1 Trứng có hai lòng đỏ
Là kết quả của hai trứng chín và rụng cùng một lúc. Cũng có thể là trứng rụng bị
lọt vào xoang bụng một ngày và được phễu hứng nhận ngày hôm sau cùng với một
trứng được phóng thích khác.
1.3.2 Trứng có đốm máu đỏ
Khi một mạch máu nhỏ bị vỡ trong nang buồng trứng hoặc trong ống dẫn trứng
làm cho các đốm máu hình thành trong trứng.
1.3.3 Trứng không lòng đỏ
Đôi khi có những chất liệu lạ đi vào ống dẫn trứng, kích thích sự tiết lòng trắng
giống như khi có lòng đỏ.

4

Luận văn tốt nghiệp Đại học
1.3.4 Vỏ trứng bị lõm
Khi trứng bị lưu quá lâu trong tử cung, một trứng kế tiếp thoát xuống ống dẫn
trứng và thậm chí đụng vào trứng đầu, do vậy tạo ra một vết lõm ở vỏ của trứng thứ
hai.
1.3.5 Trứng có vỏ mềm
Là kết quả của quá trình vỏ vôi không được hình thành. Thường do trứng đẻ non
và thời gian không đủ trong tử cung, ngăn cản sự hình thành vỏ vôi (Bùi Xuân Mến,
2007).
1.4 Sự phát triển phôi của trứng gà trong khi ấp
1.4.1 Ngày đầu
Sáu giờ sau khi ấp phôi gà dài 5 mm, hình thành nếp thần kinh trên dây sống
nguyên thủy, sau 24 giờ nếp thần kinh tạo thành ống thần kinh và hình thành 5 đến 6
đốt thân.
1.4.2 Ngày thứ 2
Phôi tiếp tục phát triển tạo thành hệ thống mạch máu bên ngoài bào thai. Bắt đầu
xuất hiện mầm tim. Mạch máu bao quanh lòng đỏ (noãn hoàng). Chất dinh dưỡng của
noãn hoàng cung cấp cho phôi.
1.4.3 Ngày thứ 3
Bắt đầu hình thành đầu, cổ và ngực của phôi. Nếp đuôi và nếp cánh lớn lên hợp
với nếp than sau của phôi. Từ đó màng ối, màng nhung phân chia thành hai màng túi,
màng ở ngoài là màng nhung, màng trong là màng ối. Hai màng này dính liền với nhau.
Qua ngày thứ 3 hình thành gan và phổi.
1.4.4 Ngày thứ 4
Phôi có dạng như ở bào thai động vật bậc cao. Độ dài phôi 8 mm.
1.4.5 Ngày thứ 5
Phôi phát triển tăng dần đạt chiều dài 12 mm. Nhìn bề ngoài có hình dáng của
loài chim.

5


Luận văn tốt nghiệp Đại học
1.4.6 Ngày thứ 6
Kích thước của phôi đạt 16 mm. Mạch máu phủ nhiều quanh phôi, trông như
màng nhện. Vào ngày này tiến hành kiểm tra sinh vật (soi trứng) lần thứ nhất để loại
trứng chết phôi, biểu hiện mạch máu thâm, phôi không giữ ở vị trí cố định khi lắc nhẹ
quả trứng.
1.4.7 Ngày thứ 7
Vòng rốn biểu mô màng ối biến thành da phôi. Trong màng ối hình thành huyết
quản. Thành màng ối xuất hiện cơ trơn để màng có thể co bóp được. Phôi phát dục
trong môi trường nước của màng ối. Nước ối vừa chứa dinh dưỡng vừa chứa cả
amoniac và axit uric của phôi thải ra. Đã hình thành ống ruột và dạ dày. Chất dinh
dưỡng đi qua đó.
1.4.8 Ngày thứ 11
Phôi dài 2,54 cm, đã hình thành chân.
1.4.9 Ngày thứ 12
Huyết quản của túi noãn hoàn phát triển mạnh, chuyên vận chuyển chất dinh
dưỡng đến phôi. Thời kỳ này là quá độ của hô hấp túi niệu. Tế bào cơ, gân phân bố
khắp thành niệu nang.
1.4.10 Ngày thứ 13
Trên đầu phôi gà xuất hiện lông tơ, móng chân và mỏ hình thành rõ.
1.4.11 Ngày thứ 14
Phôi lớn chiếm gần hết khoang trứng, đã cử động và lông phủ kín toàn thân.
1.4.12 Ngày thứ 15 và 16
Kích thước của niệu nang tăng lên tương ứng với kích thước của phôi. Protein
được phôi sử dụng hầu như hoàn toàn. Số lòng đỏ được phôi tiêu thụ gần hết. Sự hô
hấp vẫn nhờ vào mạch máu.
1.4.13 Ngày thứ 17, 18 và 19

Phôi chiếm toàn bộ khối lượng của trứng (trừ buồng khí).

6


Luận văn tốt nghiệp Đại học
1.4.14 Ngày thứ 20
Mỏ của phôi gà mổ thủng buồng khí. Lúc này gà con lấy oxy qua đường hô hấp,
phổi và mạch máu. Gà con mổ thủng vỏ trứng.
1.4.15 Ngày thứ 21
Vào đầu của ngày này gà bắt đầu chui khỏi vỏ. Kết thúc chu kỳ trứng gà (Bùi
Đức Lũng, 2009).

Hình 1.2: Sự phát triển của phôi
(gatrevn.vn)

1.5 Quy trình ấp trứng gia cầm
1.5.1 Nhận trứng
Khi trứng được đưa tới trạm ấp, tại khu vực giao nhận, kiểm tra lại toàn bộ các
khay ấp, loại những trứng không đạt tiêu chuẩn (trứng bẩn, bị rạn nứt, dập vỡ), ghi vào
sổ các số liệu nguồn gốc trứng, giống gà, thời gian thu nhặt, số lượng, cân trứng mẫu
(khoảng 5%) để biết khối lượng trứng bình quân.
1.5.2 Bảo quản trứng trước khi đưa vào ấp
Trứng đã được xông sát trùng nếu chưa đưa vào ấp ngay, phải đưa vào phòng
lạnh.

7


Luận văn tốt nghiệp Đại học

Điều kiện bảo quản trứng: Máy điều hòa không khí phải hoạt động tốt, duy trì
nhiệt độ tối thiểu 150C và tối đa 18 - 200C. Độ ẩm tương đối đạt 80%.
Có nhiệt kế khô, nhiệt kế ẩm để theo dõi nhiệt độ và ẩm độ.
Vệ sinh sạch sẽ hàng ngày và lau nhà bằng thuốc sát trùng formol 2%.
Trang bị các giá đỡ để xếp các khay trứng lên trên, không đặt trực tiếp xuống
sàn.
Thời gian bảo quản trứng không nên quá 7 ngày, vì tỷ lệ ấp nở sẽ giảm đi nếu
thời gian bảo quản tăng (Bùi Đức Lũng, 2009).
1.5.3 Chọn trứng ấp
Trước khi xếp vào khay ấp, trứng giống phải được chọn lại lần cuối, loại bỏ
những quả không đủ tiêu chuẩn ra ngoài như: Trứng dị hình, mỏng vỏ, quá nhỏ, trứng
bẩn,... (Bùi Đức Lũng, 2009).
1.5.4 Thời gian ấp
Tính từ khi trứng được đưa vào điều kiện ấp thích hợp đến khi gà con nở.
Thời kỳ ấp và thời kỳ nở: Giai đoạn phân chia dựa trên cơ sở sự chênh lệch về
nhu cầu của phôi thai đối với các điều kiện ấp, đặc biệt là nhiệt độ, ẩm độ.
Giai đoạn ấp kéo dài từ ngày đầu trước khi nở 2 ngày.
Giai đoạn nở: 2 ngày cuối cùng còn lại.
Thông thường, giai đoạn ấp nhu cầu về nhiệt độ của phôi thai cao hơn giai đoạn
nở khoảng 10C nhưng còn ẩm độ thì ngược lại.
Bảng 1.3: Thời gian ấp nở của một số gia cầm
Tên gia cầm

Thời gian ấp (ngày)

Đà điểu

42 – 44

Vịt

28

Gà tây

28

Ngỗng

30

Vịt Xiêm

35

Bồ câu

18

Chim cút

17

Gà

21

(Bùi Xuân Mến, 2007)

8

Luận văn tốt nghiệp Đại học
1.5.5 Đưa trứng vào ấp
Đây là một quá trình bao gồm các bước: Chuẩn bị máy ấp, chuẩn bị trứng ấp và
đưa vào máy ấp.
1.5.5.1 Chuẩn bị máy ấp
Trước khi cho trứng vào ấp, máy ấp cần được kiểm tra cẩn thận từng bộ phận để
tránh bị hỏng khi đang chạy và vệ sinh cọ rửa sạch xung quanh thành và sàn máy.
Nếu máy đã lâu không chạy (từ 6 tháng trở lên) thì vệ sinh cọ rửa trước 1 tuần.
Sau đó xông sát trùng máy cứ cách 2 ngày một lần với liều 17,5 g thuốc tím và 35 ml
fomol cho 1 m3 thể tích máy. Khi xông đóng kín toàn bộ các cửa thông khí của máy và
để càng lâu càng tốt. Nếu máy dùng thường xuyên thì sau khi cọ rửa vệ sinh máy
xong, cho máy chạy tới khi đạt đủ nhiệt độ và ẩm độ cần thiết mới tiến hành xông.
1.5.5.2 Chuẩn bị trứng ấp
Trứng đưa vào ấp phải được lấy ra khỏi phòng lạnh bảo quản trước 8 giờ để
trứng nóng dần lên bằng nhiệt độ môi trường và khô dần.
Trước khi vào trứng phải kiểm tra lại các khay trứng ấp. Khay nào có trứng dập,
vỡ lấy ra ngay. Kiểm tra lại các thẻ gài còn đủ không, các khay đúng thứ tự không. Để
tránh gà con bị nở trong máy ấp (Bùi Đức Lũng, 2009).
1.5.5.3 Đưa trứng vào máy ấp
Cho bộ phận tạo ẩm của máy ngừng hoạt động.
Sau khi đã chuyển tất cả các khay trứng vào máy xong phải kiểm tra lại xem các
khay đã vào hết bên trong giá đỡ chưa. Bất kỳ khay nào không vào hết khi máy đảo sẽ
bị kẹp làm hỏng khay và vỡ trứng.
Trong khi vào trứng nếu như có trứng vỡ ở một khay nào đó thì rút ra. Nếu trứng
rơi vỡ ở sàn thì cần lau dọn ngay.
Chuyển xong hết trứng vào máy phải lấy khăn lau thấm fomol 2% lau lại toàn bộ
sàn máy.
Bật công tắt đảo cả 2 chiều để các khay trứng quay về vị trí nằm nghiêng. Nếu có

tiếng động không bình thường trong bộ phận đảo thì dừng lại và kiểm tra.
Đóng cửa máy và các lỗ thoát khí để nhiệt độ máy tăng nhanh.

9


Luận văn tốt nghiệp Đại học
Khi máy đạt đủ nhiệt độ và ẩm độ thì tiến hành xông sát trùng theo tỷ lệ 9 g
thuốc tím và 18 ml fomol/1 m3 thể tích máy trong 30 phút (Bùi Hữu Đoàn, 2008).
1.5.6 Chuẩn bị máy nở
Phải được cọ rửa vệ sinh để khô, xông sát trùng như máy ấp bằng hỗn hợp 17,5 g
thuốc tím và 35 ml formol/m3 thể tích buồng máy.
Sau đó cho máy chạy thử và điều chỉnh máy trước khi đưa trứng vào 12 giờ (mùa
hè) và 24 giờ mùa đông (Bùi Đức Lũng, 2009).
1.5.7 Chế độ ấp trứng gà ở máy đa kỳ
1.5.7.1 Nhiệt độ
Từ ngày ấp thứ 1 đến ngày thứ 15 là 37,80C.
Hết ngày ấp thứ 18 thì chuyển trứng sang máy nở và nhiệt độ cho ngày thứ 19 21 là 36,8 - 37,10C.
1.5.7.2 Ẩm độ
Từ ngày ấp thứ 1 đến ngày 15: 29 - 29,50C.
Từ ngày ấp thứ 16 đến ngày 21: 30 - 32,50C kể cả những ngày nở (Lê Hồng Mận
và Bùi Đức Lũng, 2004).
1.6 Kiểm tra sinh vật học trứng gia cầm ấp (soi trứng)
1.6.1 Soi trứng kiểm tra sự phát triển của phôi lần 1
Trứng gà soi sáu ngày sau khi đưa trứng vào ấp.
Trứng gà phôi phát triển tốt sau 6 ngày thường phôi lớn nằm chìm sâu trong lòng
đỏ, mỗi phôi nằm có màu trắng đục mờ, túi nước ối lớn quanh phôi để bảo vệ phôi
ngăn cách phôi với lòng trắng, phôi không dính vào vỏ và tránh bị cơ học bên ngoài
tác động.
Bên ngoài túi nước ối có hệ thống mạch máu của lòng đỏ phát triển mạnh, các

mạch máu to, căng dây giống như “mạng nhện” và có màu hồng. Trứng có buồng khí
nhỏ.
Khi bị soi nóng phôi di động nhanh mạnh và chìm sâu vào trong trứng. Do đó khi
xoay trứng mới thấy được phôi.

10