kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu tại công ty tnhh hùng vương – vĩnh long

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI THỊ HỒNG NGỌC

KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN VÀ
CÁC KHOẢN PHẢI THU TẠI CÔNG TY
TNHH HÙNG VƯƠNG – VĨNH LONG

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành: Kế toán tổng hợp
Mã số ngành: 52340301

Tháng 12 - 2014


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI THỊ HỒNG NGỌC
MSSV: 4114027

KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN VÀ
CÁC KHOẢN PHẢI THU TẠI CÔNG TY
TNHH HÙNG VƯƠNG – VĨNH LONG

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành: Kế toán tổng hợp
Mã số ngành: 52340301

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

LƯƠNG THỊ CẨM TÚ

Tháng 12 – 2014


LỜI CẢM TẠ
Sau thời gian thực hiện đề tài về công tác kế toán vốn bằng tiền và
các khoản phải thu tại Công ty TNHH Hùng Vương – Vĩnh Long, cùng
với những nền tảng lý thuyết em đã được học, bài luận văn đã đề ra một
số giải pháp, kiến nghị nhằm củng cố và hoàn thiện công tác kế toán vốn
bằng tiền và các khoản phải thu tại Công ty. Tuy nhiên, do kiến thức về
chuyên môn chưa sâu sắc và thời gian có hạn nên không tránh khỏi
những thiếu sót. Vì thế, em rất mong nhận được sự chỉ bảo của quý thầy
cô cũng như quý Công ty để đề tài luận văn của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô ở khoa Kinh tế - Quản trị
kinh doanh, các phòng khoa khác thuộc trường Đại học Cần Thơ đã đào
tạo và giúp đỡ em trong quá trình học tập tại trường, đặc biệt là cô
Lương Thị Cẩm Tú đã trực tiếp hướng dẫn em hoàn thành luận văn tốt
nghiệp của mình.
Em cũng xin chân thành cảm ơn các cô chú, anh chị trong các
phòng ban Công ty đặc biệt là các chị phòng kế toán đã hướng dẫn nhiệt
tình và cung cấp số liệu để em hoàn thành luận văn này.
Trân trọng kính chào!
Cần Thơ, ngày 08 tháng 12 năm 2014
Người thực hiện
Bùi Thị Hồng Ngọc


TRANG CAM KẾT
Em xin cam kết luận văn này được hoàn toàn dựa trên kết quả

nghiên cứu của em và kết quả này chưa được dùng cho bất cứ nghiên
cứu nào khác.
Cần thơ, ngày 08 tháng 12 năm 2014
Người thực hiện

Bùi Thị Hồng Ngọc


MỤC LỤC
Trang
Chương 1: GIỚI THIỆU ................................................................................ 1
1.1 Đặt vấn đề nghiên cứu ............................................................................ 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................ 1
1.2.1 Mục tiêu chung ..................................................................................... 1
1.2.2 Mục tiêu cụ thể ..................................................................................... 1
1.3 Phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 2
1.3.1 Phạm vi về không gian ......................................................................... 2
1.3.2 Phạm vi về thời gian ............................................................................. 2
1.3.3 Phạm vi đối tượng nghiên cứu .............................................................. 2
Chương 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......... 3
2.1 Cơ sở lý luận ............................................................................................ 3
2.1.1.1 Tổng quan về kế toán vốn bằng tiền .................................................. 3
2.1.1.2 Kế toán tiền mặt tại quỹ ..................................................................... 4
2.1.1.3 Kế toán tiền gửi ngân hàng ................................................................ 7
2.1.1.4 Kế toán về chênh lệch tỷ giá .............................................................. 10
2.1.2 Kế toán các khoản phải thu ................................................................... 12
2.1.2.1 Tổng quan về các khoản phải thu ...................................................... 12
2.1.2.2 Kế toán phải thu khách hàng ............................................................. 14
2.1.2.3 Kế toán phải thu khác ........................................................................ 15
2.1.2.4 Kế toán dự phòng nợ phải thu khó đòi .............................................. 18

2.1.3 Các chỉ số phân tích vốn bằng tiền và các khoản phải thu ................... 20
2.1.3.1 Các chỉ số phân tích vốn bằng tiền .................................................... 20
2.1.3.1 Các chỉ số phân tích các khoản phải thu ............................................ 22
2.2 Lược khảo tài liệu .................................................................................... 23
2.3 Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 24
2.3.1 Phương pháp thu thập số liệu................................................................ 24
2.3.2 Phương pháp phân tích số liệu .............................................................. 24
Chương 3: GIỚI THIỆU CÔNG TY TNHH HÙNG VƯƠNG – VĨNH LONG
3.1 Lịch sử hình thành và phát triển của CTy TNHH Hùng Vương –
Vĩnh Long ...................................................................................................... 26
3.1.1 Lịch sử hình thành ................................................................................ 26
3.1.2 Quá trình phát triển ............................................................................... 26
3.1.3 Chức năng và nhiệm vụ ngành nghề đăng ký kinh doanh .................... 27
3.1.3.1 Chức năng .......................................................................................... 27
3.1.3.2 Nhiệm vụ............................................................................................ 27
3.2 Cơ cấu tổ chức ......................................................................................... 27
3.2.1 Các phòng ban và chức năng các phòng ban ........................................ 27
3.2.2 Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý ................................................... 28
3.3 Tổ chức bộ máy kế toán ........................................................................... 28
3.3.1 Bộ máy kế toán ..................................................................................... 28
3.3.2 Chính sách kế toán áp dụng .................................................................. 29
3.4 Kết quả hoạt động kinh doanh ................................................................. 31
3.5 Thuận lợi, khó khăn và định hướng phát triển......................................... 33
3.5.1 Thuận lợi ............................................................................................... 33


3.5.2 Khó khăn ...............................................................................................
3.5.3 Định hướng phát triển ...........................................................................
Chương 4: KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN VÀ CÁC KHOẢN PHẢI THU
CỦA CÔNG TY TNHH HÙNG VƯƠNG – VĨNH LONG ..........................

4.1 Kế toán vốn bằng tiền ..............................................................................
4.1.1 Kế toán tiền mặt ....................................................................................
4.1.1.1 Công tác tổ chức quản lý tiền mặt tại đơn vị .....................................
4.1.1.2 Chứng từ và sổ sách kế toán ..............................................................
4.1.1.3 Hạch toán nghiệp vụ ..........................................................................
4.1.2 Kế toán tiền gửi ngân hàng ...................................................................
4.1.2.1 Công tác tổ chức quản lý tiền gửi tại đơn vị ......................................
4.1.1.2 Chứng từ và sổ sách kế toán ..............................................................
4.1.2.3 Hạch toán nghiệp vụ ..........................................................................
4.2 Kế toán các khoản phải thu ......................................................................
4.2.1 Kế toán phải thu khách hàng ................................................................
4.2.1.1 Tổ chức quản lý các khoản phải thu khách hàng ...............................
4.2.1.2 Chứng từ và Sổ sách sử dụng ............................................................
4.2.1.3 Hạch toán nghiệp vụ ..........................................................................
4.2.2 Kế toán các khoản tạm ứng...................................................................
4.2.2.1 Tổ chức quản lý các khoản tạm ứng ..................................................
4.2.2.3 Hạch toán nghiệp vụ ..........................................................................
4.3 Phân tích vốn bằng tiền............................................................................
4.3.1 Phân tích tình hình sử dụng vốn thông qua BCLCTT ..........................
4.3.2 Phân tích khả năng thanh toán của vốn bằng tiền.................................
4.4 Phân tích nợ phải thu ...............................................................................
4.4.1 Phân tích tình hình các khoản nợ phải thu ............................................
4.4.2 Phân tích khả năng thanh toán của các khoản nợ phải thu ...................
Chương 5: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN VỐN

34
34
36
36
36

36
37
37
46
46
49
49
57
57
57
57
58
62
62
62
66
66
73
76
76
77

BẰNG TIỀN VÀ NÂNG CAO KHẢ NĂNG THANH TOÁN CÁC
KHOẢN NỢ PHẢI THU TẠI CÔNG TY TNHH HÙNG VƯƠNG –
VĨNH LONG ......................................................................................... 80
5.1 Giải pháp hoàn thiện công tác kế toán .....................................................
5.1.1 Đánh giá công tác kế toán tại đơn vị ....................................................
5.1.1.1 Ưu điểm .............................................................................................
5.1.1.2 Nhược điểm .......................................................................................
5.1.2 Một số ý kiến hoàn thiện công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản

phải thu ..........................................................................................................
5,2 Giải pháp nâng cao khả năng thanh toán vốn bằng tiền và các khoản nợ
phải thu ..........................................................................................................
5.2.1 Giải pháp nâng cao khả năng thanh toán vốn bằng tiền .......................
5.2.2 Giải pháp nâng cao khả năng thanh toán các khoản nợ phải thu ..........
Chương 6: KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ ....................................................

6.1 Kết luận ...........................................................................................
6.2 Kiến nghị .........................................................................................
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................
PHỤ LỤC 1 Các chứng từ kế toán .......................................................

80
80
80
81
82
82
82
83

85
85
85
87
88


PHỤ LỤC 2 Sổ chi tiết các tài khoản ................................................... 97
PHỤ LỤC 3 Báo cáo tài chính của doanh nghiệp ................................

......................................................................................................... 102


DANH MỤC BẢNG
Trang
Bảng 3.1 Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2011 – 2013 .................... 31
Bảng 3.2 Kết quả hoạt động kinh doanh 6 tháng đầu năm 2013 và 2014 ...... 33
Bảng 4.1 Báo cáo lưu chuyển tiền tệ giai đoạn 2011 – 2013 ......................... 66
Bảng 4.2 Báo cáo lưu chuyển tiền tệ giai đoạn 6 tháng đầu năm 2013 – 2014
......................................................................................................................... 71
Bảng 4.3 Bảng tổng hợp các chỉ tiêu thanh toán vốn bằng tiền giai đoạn
2011 – 2013 .................................................................................................... 73
Bảng 4.4 Bảng tổng hợp tình hình các khoản phải thu khách hàng giai đoạn
2011 – 2013 .................................................................................................... 75
Bảng 4.5 Bảng tổng hợp các chỉ tiêu thanh toán các khoản nợ phải thu giai
đoạn 2011 – 2013 ............................................................................................ 77


DANH MỤC HÌNH
Trang
Hình 2.1 Sơ đồ hạch toán tiền mặt .................................................................... 6
Hình 2.2 Sơ đồ hạch toán tiền gửi ngân hàng ................................................... 9
Hình 2.3 Sơ đồ kế toán chênh lệch tỷ giá ....................................................... 12
Hình 2.4 Sơ đồ hạch toán phải thu khách hàng .............................................. 15
Hình 2.5 Sơ đồ hạch toán các khoản phải thu khác ........................................ 17
Hình 2.6 Sơ đồ hạch toán dự phòng phải thu khó đòi .................................... 20
Hình 3.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy công ty .............................................. 28
Hình 3.2 Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán của công ty ...................................... 29
Hình 3.3 Sơ đồ hình thức kế toán Nhật ký chung........................................... 30
Hình 4.1 Lưu đồ luân chuyển chứng từ thu tiền mặt ...................................... 38

Hình 4.2 Luu đồ luân chuyển chi tiền mặt...................................................... 39
Hình 4.3 Lưu đồ luân chuyển chứng từ chi tiền gửi ....................................... 47
Hình 4.4 Lưu đồ luân chuyển chứng từ thu tiền gửi ....................................... 48
Hình 4.5 Sơ đồ tổng quát chức năng quản lý công nợ .................................... 57


DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT
DN
GTGT
HĐ
TGNH
TSCĐ
TK
UNC
XDCB
CLTGHĐ
TNDN
CP
SXKD
BCLCTT
KT
BHXH
BHYT
BHTN

:
:
:
:
:

:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:

Doanh nghiệp
Giá trị gia tăng
Hóa đơn
Tiền gửi ngân hàng
Tài sản cố định
Tài khoản
Ủy nhiệm chi
Xây dựng cơ bản
Chênh lệch tỉ giá hối đoái
Thu nhập doanh nghiệp
Chi phí
Sản xuất kinh doanh
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Kế toán
Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm y tế
Bảo hiểm thất nghiệp

CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Trong nền kinh tế thị trường đang diễn ra sôi động như hiện nay, các
doanh nghiệp đang gặp sự cạnh tranh gay gắt mà đòi hỏi doanh nghiệp phải
luôn luôn nhận thức được tiềm năng của mình trên thị trường để có thể tồn tại,
đứng vững và ngày càng phát triển. Từ đó doanh nghiệp đề ra các yêu cầu cấp
thiết nhằm phát huy tính sáng tạo, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, nâng cao
chất lượng sản phẩm và đạt mục tiêu tăng năng suất. Vì vậy, kế toán giữ vai
trò tích cực trong việc quản lý tài sản, chi phí cũng như phản ánh kịp thời các
thông số phục vụ cho các quyết định chiến lược của nhà quản lý.
Do đó, nguồn vốn mà đặc biệt là vốn bằng tiền là tiền đề đầu tiên cho
một doanh nghiệp hình thành và tồn tại. Trong điều kiện về phạm vi hoạt động
của doanh nghiệp không còn bị giới hạn trong nước mà đã được mở rộng, tăng
cường hợp tác với nhiều quốc gia trên thế giới. Vì vậy, quy mô và kết cấu của
vốn bằng tiền rất lớn và phức tạp. Mặt khác, kế toán vốn bằng tiền là công cụ
để điều hành quản lý các hoạt động tính toán kinh tế và kiểm tra việc bảo vệ
tài sản, sử dụng tiền vốn nhằm đảm bảo quyền chủ động trong sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó các khoản nợ phải thu cũng là phần thiết yếu cho thấy khả
năng thu hồi nợ cũng như là một công cụ kiểm soát nợ phải thu hồi. Quá trình
mua bán diễn ra, sự lưu chuyển của dòng tiền phần nào thể hiện hiệu quả hoạt
động của doanh nghiệp. Vì vậy, việc kiểm soát phải hết sức nhạy bén với độ
chính xác cao, và phải thực hiện đầy đủ công tác kế toán để có những phương
án hợp lý trong việc sử dụng vốn, thanh toán kịp thời các khoản nợ phải thu,
nợ phải trả…
Nắm bắt được tầm quan trọng nói trên, Công ty TNHH Hùng Vương –
Vĩnh Long, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thương mại

đã rất coi trọng công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu và đạt
được nhiều kết quả khả quan. Chính vì vậy, em xin chọn đề tài: “Kế toán vốn
bằng tiền và các khoản phải thu tại Công ty TNHH Hùng Vương – Vĩnh
Long”.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu chung
Mục tiêu chung của luận văn là tìm hiểu công tác kế toán vốn bằng tiền
và các khoản phải thu tại Công ty TNHH Hùng Vương – Vĩnh Long. Từ đó,


luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán
vốn bằng tiền và các khoản phải thu của Công ty.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
- Tìm hiểu công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu tại Công
ty TNHH Hùng Vương – Vĩnh Long để so sánh đối chiếu giữa lý thuyết và
thực tiễn;
- Phân tích các chỉ tiêu vốn bằng tiền và các khoản phải thu tại Công ty
TNHH Hùng Vương – Vĩnh Long nhằm tìm ra các mặt mạnh yếu thông qua
công tác kế toán;
- Đề xuất giải pháp từ đó hoàn thiện công tác kế toán vốn bằng tiền và
các khoản phải thu cũng như nâng cao khả năng thanh toán vốn bằng tiền và
các khoản phải thu tại Công ty.
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1 Phạm vi về không gian
Luận văn được thực hiện tại Công ty TNHH Hùng Vương – Vĩnh Long.
1.3.2 Phạm vi về thời gian
- Thời gian thực hiện luận văn từ ngày 11/08/2014 đến ngày 17/11/2014.
- Kỳ minh họa công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu là
tháng 05/2014.
- Số liệu sử dụng trong phân tích vốn bằng tiền và các khoản phải thu từ

năm 2011 đến tháng 06 năm 2014.
1.3.3 Phạm vi đối tượng nghiên cứu
Trong công tác kế toán của đơn vị chia ra làm nhiều khâu, nhiều phần
hành khác nhau, giữ một vai trò nhất định và có mối quan hệ hữu cơ gắn bó
với nhau. Tuy nhiên, phạm vi nghiên cứu của đề tài chỉ giới hạn trong việc tổ
chức công tác kế toán vốn bằng tiền và các khoản phải thu tại Công ty TNHH
Hùng Vương – Vĩnh Long.


CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN
2.1.1 Kế toán vốn bằng tiền
2.1.1.1 Tổng quan về kế toán vốn bằng tiền
a) Khái niệm
Vốn bằng tiền là một bộ phận của tài sản lưu động trong doanh nghiệp,
tồn tại trực tiếp dưới hình thái tiền tệ, có tính thanh khoản cao nhất, tồn tại
dưới hình thái giá trị và thực hiện chức năng thanh toán trong quá trình sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Vốn bằng tiền bao gồm:
- Tiền tại quỹ: gồm giấy bạc Việt Nam, ngoại tệ, vàng bạc, kim khí đá
quý, ngân phiếu hiện đang giữ tại két của doanh nghiệp phục vụ nhu cầu chi
tiêu trực tiếp hằng ngày trong doanh nghiệp.
- Tiền gửi ngân hàng: là tiền Việt Nam, vàng bạc, kim khí đá quý mà
doanh nghiệp đang gửi tại tài khoản của mình tại Ngân hàng.
- Tiền đang chuyển: là tiền đang trong quá trình vận động để hoàn thành
chức năng phương tiện thanh toán hoặc đang trong quá trình vận động từ trạng
thái này sang trạng thái khác.
b) Nguyên tắc hạch toán vốn bằng tiền
- Phải sử dụng đơn vị tiền tệ thống nhất là đồng Việt Nam (trừ một số
trường hợp đặc biệt).

- Trường hợp nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh là ngoại tệ, phải ghi
theo nguyên tệ và đồng Việt Nam theo tỷ giá hối đoái thực tế hoặc quy đổi
theo tỷ giá do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm nghiệp vụ
phát sinh, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác; đối với ngoại tệ không
có tỷ giá hối đoái với đồng Việt Nam thì phải quy đổi thông qua một loại
ngoại tệ có tỷ giá hối đoái với đồng Việt Nam.
Cuối niên độ kế toán, số dư của các tài khoản vốn bằng tiền có gốc ngoại
tệ phải được đánh giá lại theo tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường ngoại
tệ liên ngân hàng.


- Đối với vàng, bạc, kim khí, đá quý,... phản ánh ở nhóm tài khoản vốn
bằng tiền chỉ áp dụng cho các đơn vị không đăng ký kinh doanh vàng, bạc, đá
quý,... khi tính giá xuất của vàng, bạc, kim khí, đá quý có thể áp dụng một
trong các phương pháp xuất kho như: giá thực tế đích danh, giá bình quân gia
quyền, nhập trước xuất trước (FIFO), nhập sau xuất trước (LIFO).
c) Nhiệm vụ của kế toán vốn bằng tiền
- Phản ánh kịp thời tình hình biến động và số dư của từng loại vốn bằng
tiền ở bất kỳ thời điểm nào.
- Tổ chức thực hiện đầy đủ, thống nhất các quy định về sử dụng chứng từ
nhằm thực hiện chức năng kiểm soát và phát hiện các trường hợp chi tiêu lãng
phí,...
- So sánh, đối chiếu kịp thời, thường xuyên các số liệu giữa sổ quỹ tiền
mặt, sổ kế toán tiền mặt với sổ kiểm kê thực tế nhằm kiểm tra, phát hiện kịp
thời những trường hợp sai lệch để kiến nghị các biện pháp xử lý.
2.1.1.2 Kế toán tiền mặt tại quỹ
a) Khái niệm
Tiền mặt tại quỹ của doanh nghiệp bao gồm tiền Việt Nam (kể cả ngân
phiếu, ngoại tệ, vàng, bạc, đá quý,...).
Mọi nghiệp vụ thu, chi tiền mặt và việc bảo quản tiền mặt tại quỹ đều do

thủ quỹ thực hiện.
b) Một số quy định đối với kế toán tiền mặt tại quỹ
- Chỉ phản ánh vào TK 111 “tiền mặt” số tiền mặt, ngoại tệ thực tế nhập,
xuất quỹ tiền mặt. Đối với khoản tiền thu được chuyển nộp vào ngân hàng
(không qua quỹ tiền mặt của đơn vị) thì không ghi vào bên nợ TK 111 mà ghi
vào bên nợ TK 113 “ tiền đang chuyển”.
- Các khoản tiền mặt do doanh nghiệp khác ký cược, ký quỹ tại doanh
nghiệp được quản lý và hạch toán như các loại tài sản bằng tiền của đơn vị.
- Khi tiến hành nhập, xuất quỹ tiền mặt phải có phiếu thu, phiếu chi có
đủ chữ ký của người nhận, người giao, người cho phép nhập, xuất quỹ theo
quy định của chế độ chứng từ kế toán. Một số trường hợp đặc biệt phải có lệnh
nhập quỹ, xuất quỹ đính kèm.
- Kế toán quỹ tiền mặt có trách nhiệm mở sổ kế toán quỹ tiền mặt, ghi
chép hằng ngày theo trình tự phát sinh các khoản thu, chi, nhập, xuất quỹ tiền
mặt, ngoại tệ và tính ra số tồn quỹ tại mọi thời điểm.


- Thủ quỹ chịu trách nhiệm quản lý nhập, xuất tiền mặt. Hằng ngày thủ
quỹ phải kiểm kê số tồn quỹ tiền mặt thực tế, đối chiếu với số liệu sổ quỹ tiền
mặt. Nếu có chênh lệch, kế toán và thủ quỹ phải kiểm tra lại để xác định được
nguyên nhân và kiến nghị biện pháp xử lý chênh lệch.
- Ở doanh nghiệp có ngoại tệ nhập quỹ tiền mặt, phải quy đổi ngoại tệ ra
đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch thực tế của nghiệp vụ kinh tế phát sinh,
hoặc tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng do
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ
kinh tế để ghi sổ kế toán.
- Đối với vàng, bạc, đá quý phản ánh ở tài khoản tiền mặt chỉ áp dụng
cho các doanh nghiệp không đăng ký kinh doanh vàng, bạc, kim khí đá quý,…
nhập quỹ tiền mặt thì việc nhập xuất được hạch toán như các loại hàng tồn
kho, khi sử dụng để thanh toán chi trả được hạch toán như ngoại tệ.

c) Chứng từ hạch toán
- Phiếu thu, phiếu chi;
- Phiếu xuất, phiếu nhập kho vàng, bạc, kim khí, đá quý;
- Biên lai thu tiền; bảng kê vàng bạc đá quý;
- Biên bảng kiểm kê quỹ,…
d) Tài khoản sử dụng
Kế toán tổng hợp sử dụng tài khoản 111 “tiền mặt” để phản ánh số dư,
tình hình thu chi tiền mặt tại quỹ. Tài khoản 111 có 3 tiểu khoản cấp 2:
- TK 1111: Tiền Việt Nam
- TK 1112: Ngoại tệ
- TK 1113: Vàng, bạc, kim khí, đá quý.
Bên nợ:
- Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, kim khí, đá quý tồn quỹ;
- Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, kim khí, đá quý nhập quỹ;
- Số tiền mặt, ngoại tệ, kim khí, đá quý thừa ở quỹ khi kiểm kê;
- Chênh lệch tăng tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư ngoại tệ cuối kỳ
(đối với tiền mặt là ngoại tệ).
Bên có
- Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, kim khí, đá quý xuất quỹ;


- Số tiền mặt, ngoại tệ, kim khí, đá quý thiếu ở quỹ khi kiểm kê;
- Chênh lệch giảm tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư ngoại tệ cuối kỳ
(đối với tiền mặt là ngoại tệ).
e) Sơ đồ hạch toán
111
(1111)

112 (1121)
Rút tiền gửi ngân

hàng về quỹ tiền mặt

112(1121)
Gửi tiền mặt vào
ngân hàng

131, 136,138

141, 144, 244
Thu hồi các
khoản nợ phải thu

Chi tạm ứng, ký cược,
ký quỹ bằng tiền mặt

141, 144, 244
Thu hồi các khoản
ký cược, ký quỹ

Đầu tư ngắn hạn
dài hạn bằng tiền
mặt

121, 128, 221,
222, 223, 228

152, 153, 156, 157,
611, 211, 213, 217

Thu hồi các khoản đầu tư

51
5

635
Lãi

Lỗ

121, 128, 221,
222, 223, 228

Mua vật tư, hàng hóa, công
cụ, TSCĐ,… bằng tiền mặt
133

311, 341

311, 315, 331,
333, 334,336, 338

Vay ngắn hạn, dài hạn
Thanh toán nợ
bằng tiền mặt

411, 441

627, 641,
642, 635, 811

Nhận vốn góp, vốn cấp
bằng tiền mặt
511, 512, 515, 711
Doanh thu, thu
nhập khác bằng tiền
mặt

Chi phí phát sinh
bằng tiền mặt
133

(Nguồn: Medata Accounting)


Hình 2.1 Sơ đồ hạch toán tiền mặt
2.1.1.3 Kế toán tiền gửi ngân hàng
a) Khái niệm
Tiền của doanh nghiệp phần lớn được gửi ở ngân hàng, kho bạc, công ty
tài chính để thực hiện việc thanh toán không dùng đến tiền mặt. Lãi từ khoản
tiền gửi ngân hàng (TGNH) được hạch toán vào thu nhập tài chính của doanh
nghiệp.
b) Một số quy định đối với tiền gửi ngân hàng
- Khi nhận được chứng từ gốc kèm theo, nếu có sự chênh lệch giữa số
liệu trên sổ kế toán của đơn vị, số liệu ở chứng từ gốc với số liệu trên chứng từ
của Ngân hàng thì đơn vị phải thông báo cho Ngân hàng để cùng đối chiếu,
xác minh và xử lý kịp thời. Cuối tháng, chưa xác định được nguyên nhân
chênh lệch thì kế toán ghi sổ theo số liệu của Ngân hàng trên giấy báo Có,
giấy báo Nợ hoặc bản sao kê. Số chênh lệch (nếu có) ghi vào dòng Nợ TK
138(8) “Phải thu khác” (nếu số liệu kế toán lớn hơn số liệu của Ngân hàng)
hoặc ghi vào bên Có TK 338(8) “Phải trả phải nộp khác” (nếu số liệu của kế

toán nhỏ hơn số liệu của ngân hàng). Sang tháng sau, tiếp tục kiểm tra, đối
chiếu xác định nguyên nhân để điều chỉnh số liệu ghi sổ.
- Ở những đơn vị có các tổ chức, bộ phận phụ thuộc không tổ chức kế
toán riêng, có thể mở tài khoản chuyên thu, chuyên chi hoặc mở tài khoản
thanh toán phù hợp để thuận tiện cho việc giao dịch, thanh toán.
- Kế toán phải mở sổ chi tiết theo từng loại tiền gửi (Đồng Việt Nam,
Ngoại tệ các loại).
- Trường hợp tiền gửi vào ngân hàng bằng ngoại tệ phải được quy đổi ra
đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường ngoại tệ liên
ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát sinh.
Trường hợp mua ngoại tệ gửi vào Ngân hàng thì được phản ánh theo tỷ
giá mua thực tế phải trả.
Trường hợp rút tiền gửi từ ngân hàng bằng ngoại tệ phải được quy đổi ra
đồng Việt Nam theo tỷ giá đang phản ánh trên sổ kế toán tài khoản 1122 theo
một trong các phương pháp tính giá xuất: bình quân gia quyền; nhập trước,
xuất trước; nhập sau, xuất trước; giá thực tế đích danh.
- Kế toán phải mở sổ theo dõi chi tiết từng loại tiền gửi theo từng ngân
hàng để thuận lợi cho việc kiểm tra, đối chiếu khi cần thiết.


- Trong giai đoạn sản xuất, kinh doanh (kể cả hoạt động đầu tư xây dựng
cơ bản của doanh nghiệp sản xuất kinh doanh vừa có hoạt động đầu tư xây
dựng cơ bản) các nghiệp vụ kinh tế phát sinh có liên quan đến tiền gửi ngoại
tệ, nếu có phát sinh chênh lệch tỷ giá hối đoái thì các khoản chênh lệch này
được hạch toán vào bên Có TK 515 “Doanh thu hoạt động tài chính” (Lãi tỷ
giá) hoặc vào bên Nợ TK 635 “Chi phí tài chính” (Lỗ tỷ giá).
- Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong giai đoạn đầu tư XDCB (giai
đoạn trước hoạt động) nếu có phát sinh chênh lệch tỷ giá hối đoái thì các
khoản chênh lệch tỷ giá liên quan đến tiền gửi ngoại tệ này được hạch toán
vào TK 413(2) “Chênh lêch tỷ giá hối đoái”

c) Chứng từ hạch toán
Chứng từ sử dụng để hạch toán các khoản tiền gửi là giấy báo Có, giấy
báo Nợ hoặc bảng sao kê của ngân hàng kèm theo các chứng từ gốc (ủy nhiệm
thu, ủy nhiệm chi, séc chuyển khoản, séc bảo chi,…),…
d) Tài khoản sử dụng
Kế toán sử dụng tài khoản 112 “Tiền gửi ngân hàng” để theo dõi số hiện
có và tình hình biến động tăng, giảm của tiền gửi tại Ngân hàng, Kho bạc hoặc
công ty tài chính. Tài khoản 112 - Tiền gửi ngân hàng, có 3 tài khoản cấp 2
- Tài khoản 1121 - Tiền Việt Nam: Phản ánh số tiền gửi vào, rút ra và
hiện đang gửi tại Ngân hàng bằng Đồng Việt Nam.
- Tài khoản 1122 - Ngoại tệ: Phản ánh số tiền gửi vào, rút ra và hiện
đang gửi tại Ngân hàng bằng ngoại tệ các loại đã quy đổi ra Đồng Việt Nam.
- Tài khoản 1123 – Vàng, bạc, kim khí, đá quý: Phản ánh giá trị vàng,
bạc, kim khí, đá quý gửi vào, rút ra và hiện đang gửi tại Ngân hàng.
Bên Nợ
- Số tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng, bạc, kim khí, đá quý hiện còn tồn ở
Ngân hàng;
- Các khoản tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng, bạc, kim khí, đá quý gửi vào
ở Ngân hàng;
- Chênh lệch tăng tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư tiền gửi ngoại tệ
cuối kỳ.
Bên Có
- Các khoản tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng, bạc, kim khí, đá quý rút ra từ
Ngân hàng;


- Chênh lệch giảm tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư tiền gửi ngoại tệ
cuối kỳ.
e) Sơ đồ hạch toán
112

(1121)

111
Gửi tiền mặt vào
ngân hàng
131, 136,138
Thu hồi các
khoản nợ phải thu

111
Rút tiền gửi ngân
hàng vể quỹ tiền mặt
141, 144, 244
Chi tạm ứng, ký cược,
ký quỹ bằng TGNH

141, 144, 244
Thu hồi các khoản ký
cược, ký quỹ bằng TGNH

Đầu tư ngắn hạn dài
hạn bằng TGNH

121, 128, 221,
222, 223, 228

152, 153, 156, 157,
611, 211, 213, 217

Thu hồi các khoản đầu tư

51
5

635
Lãi

Lỗ

121, 128, 221,
222, 223, 228

Mua vật tư, hàng hóa, công
cụ, TSCĐ,… bằng TGNH

133

311, 341

311, 315, 331,
333, 334,336, 338

Vay ngắn hạn, dài hạn
Thanh toán nợ
bằng TGNH

411, 441

627, 641,
642, 635, 811

Nhận vốn góp, vốn cấp
bằng TGNH
511, 512, 515, 711
Doanh thu, thu nhập
khác bằng TGNH

Chi phí phát sinh
bằng TGNH
133

(Nguồn: Medata Accounting)
Hình 2.2 Sơ đồ hạch toán tiền gửi ngân hàng


2.1.1.4 Kế toán về chênh lệch tỷ giá
a) Khái niệm
- Hối đoái là sự chuyển đổi từ đồng tiền này sang đồng tiền khác.
- Tỷ giá hối đoái là giá cả đồng tiền này tính bằng một số đơn vị của
đồng tiền kia.
b) Một số quy định hạch toán tỷ giá hối đoái
Căn cứ để hướng dẫn xử lý chênh lệch tỷ giá hối đoái (CLTGHĐ) chính
là chuẩn mực kế toán VAS 10, QĐ 15/2006 chế độ kế toán doanh nghiệp và
thông tư 201/2009 hướng dẫn xử lý các khoản chênh lệch tỷ giá, được ban
hành ngày 15 tháng 10 năm 2009. Và mới đây ngày 10 tháng 12 năm 2012,
chính thức có hiệu lực cho thông tư 179/2012 thay thế thông tư 201/2009 về
ghi nhận, đánh giá, xử lý các khoản CLTGHĐ trong doanh nghiệp. Thông tư
179 ra đời không những có sự thống nhất với chuẩn mực kế toán Việt Nam mà
còn hướng đến chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS21).
Theo đó, một số nguyên tắc hạch toán tỷ giá được áp dụng như sau:

- Chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh trong giai đoạn đầu tư xây dựng để
hình thành TSCĐ của DN mới thành lập (chưa đi vào hoạt động). Khi đánh
giá lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ cuối năm tài chính được phản ánh
luỹ kế và riêng biệt trên Bảng cân đối kế toán. Khi tài sản cố định hoàn thành
đầu tư xây dựng đưa vào sử dụng thì chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh trong
giai đoạn đầu tư xây dựng (sau khi bù trừ số chênh lệch tăng và chênh lệch
giảm trên 413) được phân bổ dần vào doanh thu hoạt động tài chính hoặc chi
phí tài chính, thời gian phân bổ không quá 5 năm kể từ khi công trình đưa vào
hoạt động.
- Chênh lệch tỷ giá thời kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh, kể cả đầu tư
xây dựng hình thành TSCĐ của DN đang hoạt động, chênh lệch tỷ giá phát
sinh trong giao dịch các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ sẽ được hạch toán
vào doanh thu hoạt động tài chính hoặc chi phí tài chính.
- Các khoản chênh lệch đánh giá số dư ngoại tệ các khoản mục tiền có
gốc ngoại tệ, sau khi bù trừ chênh lệch tăng hoặc giảm trên tài khoản 413. Số
dư cuối kỳ trên tài khoản 413 sẽ được kết chuyển vào doanh thu hoạt động tài
chính hoặc chi phí tài chính. Việc xử lý tỷ giá vào cuối năm tài chính đối với
thời kỳ giải thể và thanh lý được đưa vào chi phí thanh lý hoặc thu nhập thanh
lý của doanh nghiệp.
Thông tư 179/2012 cũng nêu rõ:


- Người làm kế toán lựa chọn hạch toán theo tỷ giá mua vào của ngân
hàng thương mại nơi doanh nghiệp mở tài khoản công bố tại thời điểm lập báo
cáo tài chính. Và trường hợp doanh nghiệp mở tài khoản tại nhiều ngân hàng
khác nhau, thì có thể thực hiện theo tỷ giá giao dịch bình quân của các ngân
hàng thương mại mà doanh nghiệp mở tài khoản tại thời điểm đánh giá lại số
dư các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ cuối kỳ.
- Về các khoản lỗ CLTGHĐ do đánh giá lại cuối kỳ thì việc xác định chi
phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN đối với các khoản chênh

lệch tỷ giá thì thực hiện theo quy định tại các văn bản pháp luật về thuế
TNDN, tức là chỉ có lãi hoặc lỗ chênh lệch tỷ giá do việc đánh giá lại các số
dư các khoản Nợ phải trả có gốc ngoại tệ cuối kỳ mới được tính vào thu nhập
chịu thuế hoặc khấu trừ vào thu nhập chịu thuế TNDN (Theo Thông tư
123/2012 hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh
nghiệp).
c) Tài khoản sử dụng
Tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái, có 2 tài khoản cấp 2:
- Tài khoản 4131 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái đánh giá lại cuối năm tài
chính
- Tài khoản 4132 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái trong giai đoạn đầu tư
XDCB
Bên nợ
Số dư bên Nợ: Số chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh hoặc đánh giá lại
các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ (Lỗ tỷ giá) ở thời điểm cuối năm tài
chính.
- Chênh lệch tỷ giá phát sinh trong kỳ
- Xử lý chênh lệch tỷ giá khi có quyết định xử lý
- Kết chuyển số chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại các khoản mục
tiền tệ có gốc ngoại tệ cuối năm tài chính (Lãi tỷ giá) của hoạt động kinh
doanh vào doanh thu hoạt động tài chính;
- Kết chuyển toàn bộ số chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh và đánh giá
lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ (Lãi tỷ giá) của hoạt động đầu tư
XDCB (khi kết thúc giai đoạn đầu tư XDCB) vào chi phí tài chính hoặc vào
chi phí trả trước dài hạn – TK 242 (nếu phải phân bổ dần).
Bên có
Số dư bên Có: Số chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh hoặc đánh giá lại
các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ (Lãi tỷ giá) ở thời điểm cuối năm tài
chính.
- Chênh lệch tỷ giá phát sinh trong kỳ

- Xử lý chênh lệch tỷ giá khi có quyết định xử lý


- Kết chuyển số chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại các khoản mục
tiền tệ có gốc ngoại tệ cuối năm tài chính (Lỗ tỷ giá) của hoạt động kinh doanh
vào doanh thu hoạt động tài chính;
- Kết chuyển toàn bộ số chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh và đánh giá
lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ (Lỗ tỷ giá) của hoạt động đầu tư
XDCB (khi kết thúc giai đoạn đầu tư XDCB) vào chi phí tài chính hoặc vào
chi phí trả trước dài hạn – TK 242 (nếu phải phân bổ dần).
d) Sơ đồ hạch toán
111, 112, 131

111, 112, 131,…

413
(1)

(4)

311, 331,…

311, 331,…

(1)
(2)

(5)

515, 3387,…

242, 635,…
(3)

(6)

Hình 2.3 Sơ đồ kế toán chênh lệch tỷ giá
Giải thích sơ đồ
(1) Chênh lệch tỷ giá giảm do đánh giá lại số dư có gốc ngoại tệ đối với
các khoản mục vốn bằng tiền, công nợ phải thu.
(2) Chênh lệch tỷ giá giảm do đánh giá lại số dư có gốc ngoại tệ đối với
các khoản mục nợ phải trả.
(3) Nếu lãi tỷ giá kết chuyển sang TK 3387 để phân bổ dần hoặc tính
thẳng vào doanh thu hoạt động tài chính.
(4) Chênh lệch tỷ giá tăng do đánh giá lại số dư gốc ngoại tệ đối với các
khoản mục vốn bằng tiền, công nợ phải thu.
(5) Chênh lệch tỷ giá tăng do đánh giá lại số dư gốc ngoại tệ đối với các
khoản mục nợ phải trả.
(6) Nếu lỗ tỷ giá, kết chuyển sang TK 242 để phân bổ dần hoặc tính
thẳng vào chi phí tài chính.
2.1.2 Kế toán các khoản phải thu


2.1.2.1 Tổng quan về các khoản phải thu
a) Kế toán các khoản nợ phải thu
Các khoản nợ phải thu là một dạng tài sản lưu động của doanh nghiệp, và
có vị trí quan trọng về khả năng thanh toán của doanh nghiệp. Vì vậy đòi hỏi
kế toán cần phải hạch toán chính xác kịp thời cho từng đối tượng, từng hợp
đồng,…
a) Các khoản phải thu

Nhóm các khoản phải thu dùng để phản ánh các khoản nợ phải thu và
tình hình thanh toán các khoản nợ phải thu phát sinh trong quá trình sản xuất –
kinh doanh của doanh nghiệp.
b) Nguyên tắc hạch toán các khoản phải thu
- Nợ phải thu cần được hạch toán chi tiết cho từng đối tượng phải thu,
từng khoản nợ và từng lần thanh toán. Kế toán phải theo dõi từng khoản nợ và
thường xuyên kiểm tra đôn đốc thu hồi nợ, tránh tình trạng bị chiếm dụng vốn
hoặc nợ dây dưa. Những đối tượng có quan hệ giao dịch thường xuyên hoặc
có số dư lớn thì định kỳ hoặc cuối tháng kế toán cần tiến hành kiểm tra, đối
chiếu từng khoản nợ, có thể yêu cầu đối tượng xác nhận số nợ phải thu bằng
văn bản.
- Trường hợp hàng đổi hàng hoặc bù trừ giữa nợ phải thu và nợ phải trả,
hoặc phải xử lý khoản nợ khó đòi cần có đủ chứng từ hợp pháp hợp lệ liên
quan như bảng đối chiếu công nợ, biên bản bù trừ công nợ, biên bản xóa nợ,…
- Các khoản nợ phải thu phải được trình bày riêng biệt thành ngắn hạn và
dài hạn tùy theo thời hạn của chu kỳ kinh doanh bình thường của doanh
nghiệp.
- Đối với các doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh bình thường (trong
vòng 12 tháng) và dài hạn (sau 12 tháng). Ngược lại, nếu chu kỳ kinh doanh
bình thường dài hơn 12 tháng, các khoản nợ phải thu được phân thành ngắn
hạn (trong vòng một chu kỳ kinh doanh bình thường) và dài hạn (trong thời
gian dài hơn một chu kỳ kinh doanh bình thường).
c) Nhiệm vụ của kế toán các khoản phải thu
- Kế toán phản ánh các khoản phải thu theo giá trị thuần, do đó, trong
nhóm tài khoản này phải thiết lập các tài khoản “dự phòng phải thu khó đòi”
để tính trước khoản lỗ dự kiến về khoản thu khó đòi có thể không đòi được
trong tương lai, nhằm phản ánh giá trị thuần của các khoản phải thu..
- Kế toán phải xác minh tại chỗ hoặc yêu cầu xác nhận bằng văn bản đối
với các khoản nợ tồn động lâu dài chưa và khó có khả năng thu hồi được để
làm căn cứ lập dự phòng phải thu khó đòi về các khoản nợ phải thu này.

- Các tài khoản phải thu chủ yếu có số dư bên Nợ, nhưng trong quan hệ
từng đối tượng phải thu có thể xuất hiện số dư bên Có (trong trường hợp nhận
tiền ứng trước, trả trước của khách hàng hoặc số đã thu nhiều hơn số phải thu).
Cuối kỳ kế toán, khi lập báo cáo tài chính, khi tính toán các chỉ tiêu phải
thu, phải trả, cho phép lấy số dư chi tiết của các đối tượng nợ phải thu để lên
hai chỉ tiêu bên “Tài sản” và bên “Nguồn vốn” của Bảng cân đối kế toán.
2.1.2.2 Kế toán phải thu khách hàng
a) Khái niệm
Khoản phải thu khách hàng là khoản phải thu do khách hàng mua sản
phẩm, hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp nhưng chưa thanh toán.
b) Một số quy định đối với kế toán khoản phải thu khách hàng
- Nợ phải thu cần được hạch toán chi tiết cho từng đối tượng phải thu,
theo từng nội dung phải thu, theo dõi chi tiết phải thu ngắn hạn, phải thu dài
hạn và ghi chép theo từng lần thanh toán.
Đối tượng phải thu là các khách hàng có quan hệ kinh tế với doanh
nghiệp về mua sản phẩm, hàng hóa, nhận cung cấp dịch vụ, kể cả TSCĐ, bất
động sản đầu tư.
- Không phản ánh vào tài khoản này các nghiệp vụ bán sản phẩm, hàng
hóa, BĐS đầu tư, TSCĐ, cung cấp dịch vụ thu tiền ngay (Tiền mặt, séc đã thu
qua Ngân hàng).
- Trong hạch toán chi tiết tài khoản này, kế toán phải tiến hành phân loại
các khoản nợ, loại nợ có thể trả đúng thời hạn, khoản nợ khó đòi hoặc có khả
năng không thu hồi được, để có căn cứ xác định số trích lập dự phòng phải thu
khó đòi hoặc có biện pháp xử lý các khoản nợ phải thu không đòi được.
- Trong quan hệ bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo sự thỏa
thuận giữa doanh nghiệp với khách hàng, nếu sản phẩm, hàng hóa, BĐS đầu
tư đã giao, dịch vụ đã cung cấp không đúng theo thỏa thuận trong hợp đồng
kinh tế thì người mua có thể yêu cầu doanh nghiệp giảm giá hàng bán hoặc trả

lại số hàng đã giao dịch.
c) Chứng từ hạch toán
- Hóa đơn thuế GTGT (Hóa đơn bán hàng), hóa đơn thông thường;
- Phiếu thu, phiếu chi;
- Giấy báo Có Ngân hàng;
- Biên bản bù trừ công nợ;
- Sổ chi tiết theo dõi khách hàng,...


d) Tài khoản sử dụng
Tài khoản 131 “Phải thu khách hàng”
Bên nợ:
- Số tiền còn phải thu của khách hàng.
- Số tiền phải thu của khách hàng về sản phẩm, hàng hóa, BĐS đầu tư,
TSCĐ đã giao, dịch vụ đã cung cấp và được xác định là đã bán trong kỳ ;
- Số tiền thừa trả lại cho khách hàng.
Bên Có:
- Số tiền khách hàng đã trả nợ;
- Số tiền đã nhận trước trả trước của khách hàng;
- Khoản giảm giá hàng bán cho khách hàng sau khi đã giao hàng và
khách hàng có khiếu nại;
- Doanh thu của số hàng đã bán bị người mua trả lại (Có thuế GTGT
hoặc không có thuế GTGT);
- Số tiền chiết khấu thanh toán và chiết khấu thương mại cho người mua.
e) Sơ đồ hạch toán
131

511
Tổng số tiền
khách hàng

phải thanh toán

DT chưa
thu tiền

635

Chiết khấu thanh toán

521, 531, 532
333 (33311)

- Chiết khấu thương
mại
- Giảm giá,
giá, hàng
hàng bán
bán
bị trả lại
333 (33311)

Thuế GTGT
đầu ra
Thuế GTGT
đầu ra

Thuế GTGT
(nếu có)

711

Thu nhập khác
chưa thu tiền

Tổng số tiền
khách hàng
phải thanh toán

111, 112, 113
Khách hàng ứng trước
hoặc thanh toán tiền

111, 112
Các khoản chi
hộ khách hàng

Khách hàng thanh
toán bằng hàng

133
3

331
Bù trừ nợ

Hình 2.4 Sơ đồ hạch toán phải thu khách hàng