Nâng cao hiệu quả kinh doanh tại công ty TNHH in và thương mại hoàng diệp

CH

1.1.

NGă1.ăNH NG V Nă
C ăB N V HI U QU KINH DOANH
C A DOANH NGHI P
Hi u qu kinhădoanhăđ i v i doanh nghi p

1.1.1. Khái ni m v hi u qu kinh doanh
Trong n n kinh t th tr

ng hi n nay, c nh tranh đang tr thành y u t s ng còn

đ i v i m i doanh nghi p. Các doanh nghi p luôn không ng ng thay đ i đ làm sao có
th ngày càng nâng cao giá tr doanh nghi p c a mình trên th tr ng.
đ tđ c
m c tiêu trên m t y u t không th không k đ n là ph i nâng cao hi u qu kinh
doanh. Hi u qu kinh doanh cao hay th p ph thu c vƠo trình đ t ch c s n xu t và
qu n lý c a m i doanh nghi p.
-

Theo nhà kinh t h c Adam Smith: Hi u qu là k t qu đ t đ c trong ho t đ ng
kinh t , doanh thu tiêu th hàng hóa. đơy, hi u qu đ ng nh t v i ch tiêu ph n
ánh k t qu kinh doanh vì cho r ng doanh thu có th t ng do chi phí, m r ng s
d ng các ngu n s n xu t có k t qu , có hai m c phí khác nhau thì theo quan ni m
nƠy c ng có hi u qu . [1,tr34]

-

Quan đi m c a tác gi Manfred Kuhn l i cho r ng:” Tính hi u qu đ

b ng cách l y k t qu tính theo đ n v giá tr chia cho chi phí”

c xác đ nh

-

Hai tác gi Whohe và Doring l i đ a ra hai khái ni m v hi u qu kinh t : hi u
qu kinh t tính b ng đ n v hi n v t và hi u qu kinh t tính b ng đ n v giá tr .
Theo hai ông hai khái ni m nƠy hoƠn toƠn khác nhau. “M i quan h t l gi a s n
l ng tính theo đ n v hi n v t (chi c, kg…) vƠ l ng các nhân t đ u vào (gi
lao đ ng, đ n v thi t b , nguyên v t li u…) đ c g i là tính hi u qu có tính ch t
k thu t hay hi n v t. M i quan h t l gi a chi phí kinh doanh ph i ch ra trong

-

đi u ki n thu n l i nh t và chi phí kinh doanh th c t ph i chi ra đ c g i là tính
hi u qu xét v m t giá tr ”
Theo ti n s Tr n Quý Liên: “Hi u qu kinh doanh là t l ph n tr m t ng thêm
c a k t qu v i t ng thêm chi phí.”
Qua đó có th hi u, hi u qu kinh doanh là m t ch tiêu kinh t t ng h p ph n

ánh trình đ s d ng các ngu n l c tài chính c a doanh nghi p đ đ t đ c hi u qu
cao nh t. Vì v y, hi u qu kinh doanh có liên quan đ n nhi u y u t , nhi u m t c a
quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p nh : lao đ ng, máy móc,
thi t b , ti n v n…Do đó, khi phơn tích hi u qu c n k t h p các ch tiêu: hi u qu s
d ng v n, kh n ng sinh l i, kh n ng thanh toán…

1

1.1.2. B n ch t hi u qu kinh doanh
B n ch t c a hi u qu kinh doanh là s so sánh gi a các k t qu đ u ra v i các
y u t đ u vào c a m t t ch c kinh t đ
c u c a nhà qu n tr .
-

Xét v m t t

c xét trong m t k nh t đ nh, tùy theo yêu

ng đ i: hi u qu kinh doanh chính là ph n l i nhu n mà doanh

nghi p thu đ c. ó lƠ c s đ tái s n xu t m r ng s n xu t kinh doanh cho
doanh nghi p vƠ đ c xác đ nh b i công th c:

H=KậC
Trong đó:
H: Hi u qu s n xu t kinh doanh

-

K: K t qu đ t đ c
C: Chi phí b ra đ s d ng các ngu n l c đ u vào.
Xét v m t t ng đ i: hi u qu kinh doanh trong doang nghi p đ

c xác đ nh b i

công th c:

H=

Ch tiêu này ph n ánh, c m t đ ng chi phí đ u vào trong kì phân tích thì thu
đ c bao nhiêu đ ng k t qu đ u ra, ch tiêu này càng cao th hi n hi u qu kinh
doanh c a doanh nghi p càng l n.
K t qu đ u ra, có th tính b ng ch tiêu t ng giá tr s n l

ng, doanh thu, l i

nhu n... Chi phí đ u vào có th tính b ng các ch tiêu: giá thành s n xu t, giá v n hàng
bán, giá thành toàn b , ch tiêu lao đ ng, đ i t ng lao đ ng, v n c đ nh…[2,tr.418]
1.1.3. Phân lo i hi u qu kinh doanh
C n c trên góc đ n n kinh t , hi u qu kinh doanh đ

c chia thành hai lo i

chính: hi u qu kinh t c a doanh nghi p và hi u qu kinh t đ i v i xã h i.
Hi u qu kinh t c a doanh nghiêp: đ i v i doanh nghi p thì đơy lƠ lo i hi u qu
đ c quan tâm nhi u nh t vì ph n l n các doanh nghi p đ u ho t đ ng vì m c tiêu l i
nhu n. Trong hi u qu kinh t c a doanh nghi p l i đ c phân chia thành:
+ Hi u qu kinh t t ng h p: là ph m trù kinh t bi u hi n s phát tri n kinh t
theo chi u sâu, ph n ánh trình đ khai thác các ngu n l c trong quá trình s n xu t
nh m th c hi n m c tiêu kinh doanh c a doanh nghiêp. ơy lƠ th
tr ng c a s t ng tr

c đo h t s c quan

ng kinh t vƠ lƠ c n c cho s đánh giá vi c th c hi n m c tiêu

kinh t c a doanh nghi p qua t ng th i k .
+ Hi u qu kinh t c a t ng y u t : là s th hi n trình đ và kh n ng s
d ng các y u t đó trong quá trình s n xu t kinh doanh c a m i doanh nghi p. ơy

2

Thang Long University Library


lƠ th

c đo quan tr ng đ đánh giá s t ng tr

ng c a t ng y u t vƠ tác đ ng c a

t ng y u t đ i v i hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p.
Hi u qu kinh t xã h i: hi u qu kinh doanh là m t ch tiêu mƠ thông qua đó nhƠ
n c có th đánh giá hi u qu ho t đ ng c a doanh nghi p. ây là ch tiêu ph n ánh
hi u qu mà doanh nghi p đem l i cho n n kinh t qu c dơn. i u này th hi n qua
vi c t ng thu t Ngơn sách NhƠ N c, t o thêm công n vi c làm, góp ph n gia t ng
thu nh p qu c dân, nâng cao m c s ng c a ng i lao đ ng và tái phân ph i l i t c xã
h i.
Ph n l n ngu n thu c a ngơn sách nhƠ n
nghi p ho t đ ng hi u qu s giúp nhƠ n

c t i t các doanh nghi p. Các doanh

c có thêm ngu n thu t thu thu nh p doanh

nghi p. T đó, nhƠ n c có th m r ng đ u t các m ng l n nh : c s h t ng, phát
tri n giáo d c, công ngh …vƠ các doanh nghi p c ng s đ c h ng l i t đi u này.
1.1.4. M i quan h gi a hi u qu kinh doanh và k t qu kinh doanh.
K t qu kinh doanh là nh ng ch tiêu tài chình ph n ánh quy mô thu v c a các
ho t đ ng: s n l ng tiêu th , doanh thu bán hàng, l i nhu n sau thu …

Hi u qu kinh doanh là ch tiêu ph n ánh ch t l
đi u ki n s n có đ đ t đ

ng c a ho t đ ng trong các

c các m c tiêu t i u.

Th ng các ch tiêu ph n ánh k t qu kinh doanh cao thí các ch tiêu ph n ánh
hi u qu kinh doanh c ng cao. Các ch tiêu ph n ánh k t qu kinh doanh, hi u qu
kinh doanh phía tr c cao thì các ch tiêu ph n ánh phía sau c ng cao.[3]
ng pháp phân tích hi u qu kinh doanh

1.1.5. Ph
- Ph

ngăphápăsoăsánh

So sánh lƠ ph

ng pháp phơn tích kinh doanh, s d ng s li u v m t ch tiêu so

sánh gi a các th i k v i nhau. ơy lƠ ph

ng pháp ch y u dùng trong phân tích ho t

đ ng kinh doanh đ xác đ nh xu h ng, m c đ bi n đ ng các ch tiêu c n phân tích.
ti n hƠnh đ c c n xác đ nh s g c đ so sánh, xác đ nh đi u ki n đ so sánh, m c
tiêu so sánh:
Xác đ nh s g c đ so sánh:
 Khi nghiên c u nh p đ bi n đ ng, t c đ t ng tr

đ so sánh là các ch tiêu c a k tr

ng c a các ch tiêu, s g c

c.

 Khi nghiên c u nh p đ th c hi n kinh doanh trong t ng kho ng th i gian trong
n m th ng so sánh v i cùng kì n m tr c.
i u ki n so sánh các ch tiêu kinh t :
 Ph i th ng nh t v n i dung kinh t c a ch tiêu


m b o tính th ng nh t v ph

ng pháp tính các ch tiêu
3


m b o tính th ng nh t v đ n v tính, các ch tiêu v s l



ng, th i gian và

giá tr .
N i dung so sánh:
 Xác đ nh m c đ bi n đ ng tuy t đ i và m c bi n đ ng t
h

ng đ i cùng xu

ng bi n đ ng c a các ch tiêu phân tích.

 M c bi n đ ng tuy t đ i: đ c xác đ nh trên c s so sánh tr s c a ch tiêu
gi a hai k : k phân tích và k g c.
 M c bi n đ ng t

ng đ i: là k t qu so sánh gi a s th c t v i s g c đƣ đ

đi u ch nh theo m t h s c a ch tiêu có liên quan theo h
tiêu phân tích

c

ng quy mô c a ch

 So sánh s li u c a doanh nghi p v i trung bình ngành và các doanh nghi p
khác.
Các d ng so sánh

-



So sánh b ng s tuy t đ i : ∆A = A1 – A0



So sánh b ng s t
Ph

ng đ i : ∆A =

ngăpháp lo i tr (ph

× 100(%)

ngăphápăthayăth liên hoàn)

Ph ng pháp lo i tr lƠ ph ng pháp nh m xác đ nh m c đ nh h ng l n l t
c a t ng nhân t đ n ch tiêu phơn tích ( xác đ nh nh h ng c a nhân t này ph i lo i
tr

nh h

ng c a nhân t khác)

ơy lƠ ph
l

ng pháp xác đ nh nh h

ng c a các nhân t b ng cách thay th l n

t và liên t c các y u t giá tr k g c sang k phơn tích đ xác đ nh tr s c a ch

tiêu thay đ i. Xác đ nh m c đ nh h ng c a các nhân t đ n đ i t ng kinh t c n
nghiên c u. Do đó, đ áp d ng ph ng pháp nƠy phơn tích ho t đ ng kinh doanh c n
áp d ng trình t th c hi n nh sau:
 C n c vào m i liên h c a t ng nhân t đ n đ i t

xây d ng bi u th c gi a các nhân t .
 Ti n hành l n l t đ xác đ nh nh h
đ nh các nhân t khác lƠ không đ i.

ng c n phơn tích đ t đó

ng c a t ng nhân t trong đi u ki n gi

 Ban đ u l y kì g c lƠm c s , sau đó l n l

t thay th các k phân tích cho các

s cùng k g c c a t ng nhân t .
 Sau m i l n thay th ti n hành tính l i các ch tiêu phân tích. S chênh l ch gi a
k t qu tính đ c v i k t qu tính tr c đó lƠ m c đ nh h ng c a các nhân
4

Thang Long University Library


t đ

c thay đ i s li u đ n đ i t

t t

ng đ i t

ng đ

ng phân tích. T ng nh h

ng v i b n thơn đ i t

ng c a các nhân

ng c n phân tích.

Công th c: ch tiêu X k ho ch và k th c hi n đ

c xác đ nh nh sau:

∆X = X1 – Xk , X1 = a1 × b1 × c1 và Xk = ak × bk × ck
nh h

S

ng l n l

t t ng nhân t a, b, c đ n X đ

nh h

ng c a nhân t a: ∆Xa = (a1 – ak) × bx × ck

nh h

ng c a nhân t b: ∆Xb = (b1 – bk) × a1 × ck

nh h

ng c a nhân t a: ∆Xc = (c1 – ck) × a1 × b1

c phơn tích nh sau:

 ∆X = ∆Xa + ∆Xb + ∆Xc
-

Ph

ngăphápăphơnătíchăt s

Ph ng pháp nƠy d a trên ý ngh a chu n m c các t l c a đ i l ng tƠi chính
trong các quan h tƠi chính. S bi n đ i các t l lƠ s bi n đ i các đ i l ng tƠi chính.
V nguyên t c, ph ng pháp t l yêu c u c n ph i xác đ nh đ c các ng ng, các
đ nh m c đ nh n xét, đánh giá tình hình tƠi chính doanh nghi p, trên c s so sánh
các t l c a doanh nghi p v i giá tr các t l tham chi u.
Trong phơn tích tƠi chính doanh nghi p, các t l tƠi chính đ

c phơn thƠnh các

nhóm t l đ c tr ng, ph n ánh nh ng n i dung c b n theo các m c tiêu ho t đ ng
c a doanh nghi p. ó lƠ các nhóm t l v kh n ng thanh toán, nhóm t l v c c u
v n, nhóm t l v n ng l c ho t đ ng kinh doanh, nhóm t l v kh n ng sinh l i.
M i nhóm t l l i bao g m nhi u t l ph n ánh riêng l , t ng b ph n c a ho t
đ ng tƠi chính trong m i tr

ng h p khác nhau, tu theo giác đ phơn tích, ng

i phơn

tích l a ch n các nhóm ch tiêu khác nhau đ ph c v m c tiêu phơn tích c a mình.
1.1.6. Vai trò c a hi u qu kinh ếoanh đ i v i doanh nghi p
Hi u qu kinh doanh là ch tiêu ph n ánh trình đ trình đ qu n lý, s d ng các
ngu n l c c a doanh nghi p. Vì v y, hi u qu kinh doanh là m t trong nh ng công c
h u hi u giúp nhà qu n tr th c hi n các ch c n ng qu n tr c a mình. Thông qua vi c
xem xét các ch tiêu th hi n hi u qu s n xu t kinh doanh, nhà qu n tr có th đánh
giá tính hi u qu c a ho t đ ng doanh nghi p (có th t s t t hay không). Không nh ng
th nhà qu n tr còn có th phân tích và tìm ra nh ng nhân t đang th c s tác đ ng
đ n k t qu kinh doanh c a doanh nghi p. T đó, nhà qu n tr có th đ a ra đ c
nh ng bi n pháp, chính sách k p th i giúp doanh nghi p c i thi n kh n ng qu n lý chi

5


phí c ng nh t ng doanh thu nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh
nghi p.
Hi u qu kinh doanh c ng có th tr thành m c tiêu c a doanh nghi p giúp
doanh nghi p gia t ng l i nhu n, nâng cao v th trên th tr ng.
Trong n n kinh t h i nh p và phát tri n hi n nay, v n đ c nh tranh gi a các
doanh nghi p càng tr nên gay g t. Các doanh nghi p không ch ph i c nh tranh v i
các doanh nghi p trong n c mà còn ph i đ i m t v i các doanh nghi p n c ngoài.
có th đ i m t v i nh ng doanh nghi p n c ngoài không nh ng m nh v tài
chính, quy mô h còn h n các doanh nghi p n i đ a r t nhi u v kh n ng c nh tranh.
Vì v y, mu n t n t i và phát tri n các doanh nghi p c n ph i nh n bi t và phát huy t t
nh ng đi m m nh đ ng th i h n ch nh ng đi m y u c a chính mình giúp mang l i
hi u qu kinh doanh cao nh t. Do đó, vi c n m rõ kh n ng ho t đ ng c ng nh vi c
làm th nƠo đ có th nâng cao hi u qu kinh doanh đang ngƠy cƠng tr thành y u t
s ng còn đ i v i m i doanh nghi p, đ c bi t là các doanh nghi p v a và nh .
1.2. Các ch tiêuăđánhăgiáăhi u qu kinh doanh

1.2.1. Các ch tiêu ph n ánh kh n ng thanh toán
Trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p luôn phát
sinh các kho n thu chi c n thanh toán. Tình hình thanh toán c a doanh nghi p s th
hi n các chính sách tín d ng doanh nghi p đang đ c áp d ng và m t ph n uy tín c a
doanh nghi p trên th tr ng.
đánh giá kh n ng thanh toán các kho n n ng n h n
khi chúng đ n h n thanh toán, chúng ta th
-

ng s d ng các ch tiêu ch y u sau:

Kh n ngăthanhătoánăn ng n h n
Kh n ngăthanhătoánăn NH =

T ng tƠi s n ng n h n
N ng n h n

(l n)

H s này ph n ánh kh n ng chuy n đ i tài s n thành ti n đ trang tr i các kho n
n ng n h n, vì th , h s nƠy c ng th hi n m c đ đ m b o thanh toán các kho n n
ng n h n c a doanh nghi p.
Thông th ng, khi h s này th p th hi n kh n ng tr n c a doanh nghi p là
y u vƠ c ng lƠ d u hi u ti m n v tài chính doanh nghi p có th g p ph i trong vi c
tr n . Tuy nhiên, h s nƠy quá cao c ng ch a ch c đƣ ph n ng n ng l c thanh toán
c a doanh nghi p là th c s t t vì nó ph n ánh doanh nghi p đƣ đ u t quá m c vào
tài s n l u đ ng so v i nhu c u c a doanh nghi p. Ph n tài s n l u đ ng v
c u c a doanh nghi p th
đ c s d ng hi u qu .

t m c nhu

ng không t o thêm doanh thu, vì v y ph n v n đó không

6

Thang Long University Library


-

Kh n ng thanh toán nhanh
Là m t ch tiêu đánh giá ch t ch h n kh n ng thanh toán c a doanh nghi p,

đ c xác đ nh b ng tài s n l u đ ng tr đi hƠng t n kho đơy, hƠng t n kho b tr đi
b i trong tài s n l u đ ng, hàng t n kho đ c coi là lo i tài s n có tính thanh kho n
th p h n. H s nƠy đ c xác đ nh b ng công th c sau:
Kh n ng thanh toán nhanh =

T ng tƠi s n ng n h n-HƠng t n kho
(l n)
N ng n h n

Ngoài hai h s trên, đ đánh giá sát h n kh n ng thanh toán c a doanh nghi p
còn có th s d ng ch tiêu h s thanh toán t c th i. H s đ c xác đ nh nh sau:
Kh n ng thanh t c th i =

Ti n+Các kho n t ng đ
N ng n h n

ng ti n

(l n)

H s thanh toán nhanh th hi n quan h gi a các lo i tài s n d dàng chuy n đ i
thành ti n đ thanh toán n ng n h n. đơy, ti n bao g m ti n m t, ti n g i ngân
hàng, ti n đang chuy n. Các kho n t ng đ ng ti n là các kho n đ u t ng n h n v
ch ng khoán, các kho n đ u t ng n h n khác có th d dàng chuy n đ i thành ti n
trong th i h n ba tháng và không g p r i ro l n.
1.2.2. Ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n
Hi u qu s d ng tài s n th hi n tình hình s d ng tài s n trong quá trình ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. ơy lƠ các ch tiêu đ c s d ng đ đánh
giá kh n ng t ch c qu n lý, t ch c s n xu t c a doanh nghi p. Thông qua vi c phân
tích t ng lo i tài s n s quan sát đ c m i quan h gi a các lo i tài s n v i k t qu
ho t đ ng kinh doanh, qua đó lƠm rõ nh ng nguyên nhân nào còn h n ch , nh h ng
đ n n ng l c s n xu t c a doanh nghi p. T nh ng k t qu phơn tích đó, doanh nghi p
có th tìm đ c các gi i pháp thích h p đ khai thác kh n ng s n có trong doanh
nghi p, kh c ph c nh ng h n ch giúp gia t ng hi u qu kinh doanh.
- Ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n chung
Hi u su t s d ng t ng tài s n =

(l n )

Trong đó:
T ng tài s n bình quân =
T ng tài s n là ph n đ c hình thành t ngu n v n c a doanh nghi p, do v y, vi c
s d ng t t ph n ngu n v n doanh nghi p hi n có là v n đ có ý ngh a kinh t r t l n
nh h ng tr c ti p t i s t ng tr ng c a doanh nghi p. V i ý ngh a đó, vi c xem xét
7

ch tiêu hi u su t s d ng tài s n đ

c coi là m t n i dung h t s c quan tr ng. Ch tiêu

th hi n c m t đ ng tài s n thì đem l i cho doanh nghi p bao nhiêu đ ng doanh thu
thu n. Ch tiêu này càng l n ch ng t kh n ng qu n lý tài s n đ t o ra doanh thu c a
doanh nghi p càng t t. T ch tiêu hi u su t s d ng t ng tài s n doanh nghi p s có
nh ng c n c xác đáng đ đ a ra các quy t đ nh tài chính phù h p v đ u t , đi u
ch nh quy mô s n xu t cho phù h p vƠ đ ra nh ng bi n pháp h u hi u nh m khai thác
ti m n ng s n có, nâng cao hi u qu kinh doanh.
Su t hao phí c a tài s n so v i doanh thu thu n =
(l n)
Ch tiêu ph n ánh m i quan h gi a t ng tài s n và doanh thu thu n. Ch tiêu th
hi n: đ t o ra m t đ ng doanh thu thu n doanh nghi p c n đ u t bao nhiêu đ ng tài
s n. Ch tiêu càng th p ch ng t kh n ng qu n lý và s d ng tài s n đ t o ra ph n
doanh thu c a doanh nghi p càng t t.
Su t hao phí c a tài s n so v i l i nhu n sau thu =
(l n)
Su t hao phí tài s n so v i l i nhu n sau thu th hi n m i quan h gi a tài s n
v i l i nhu n c a doanh nghi p. Ch tiêu th hi n trung bình đ t o ra m t đ ng l i
nhu n sau thu doanh nghi p ph i b ra bao nhiêu đ ng tài s n.
i v i các doanh
nghi p ch tiêu này càng th p càng th hi n kh n ng qu n lý tài s n đ t o thêm l i
nhu n c a doanh nghi p càng cao.
-

Ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n ng n h n
Tài s n ng n h n th hi n ph n v n c a DN đ u t vƠo các h ng m c tài s n có

tính luân chuy n nhanh v i th i gian thu h i v n trong vòng m t chu k s n xu t kinh
doanh. Phân tích hi u qu s d ng tài s n ng n h n ch y u giúp doanh nghi p đánh
giá t c đ luân chuy n c a tài s n ng n h n, t đó đánh giá hi u qu s d ng v n c a
DN.
Các ch tiêu th
h n bao g m:

ng đ

c s d ng trong phân tích hi u qu s d ng tài s n ng n

Hi u su t s d ng tài s n ng n h n =

(l n)

Hi u su t s d ng c a TSNH th hi n m i quan h gi a l i nhu n gi a doanh thu
thu n và TSNH v i ý ngh a: c m t đ ng tài s n ng n h n thì t o ra cho doanh nghi p
bao nhiêu đ ng doanh thu thu n. Ch tiêu càng cao th hi n công tác qu n lý tài s n
ng n h n c a doanh nghi p càng t t.
8

Thang Long University Library


Th i gian m t vòng quay TSNH =

(ngày)

Ch tiêu th i gian m t vòng quay TSNH ph n ánh v n ng n h n trong kì kinh
doanh chu chuy n đ c bao nhiêu vòng. Ch tiêu này càng th p th hi n hi u su t s

d ng v n kinh doanh càng cao.
S vòng quay hàng t n kho =

(vòng)

H s vòng quay hƠng t n kho th hi n kh n ng qu n tr hƠng t n kho. Vòng
quay hƠng t n kho lƠ s l n mƠ hƠng hóa t n kho bình quơn luơn chuy n trong k . H
s vòng quay hƠng t n kho đ

c xác đ nh b ng giá v n hƠng bán chia cho bình quơn

hƠng t n kho. H s vòng quay hƠng t n kho th

ng tính toán và đ

c so sánh qua các

n m đ đánh giá n ng l c qu n tr hƠng t n kho t i doanh nghi p lƠ t t hay x u qua
t ng giai đo n. H s nƠy l n cho th y t c đ quay vòng c a hƠng hóa trong kho lƠ
nhanh vƠ ng c l i, n u h s nƠy nh thì t c đ quay vòng hƠng t n kho th p. C n
l u ý, hƠng t n kho mang đ m tính ch t ngƠnh ngh kinh doanh c a doanh nghi p nên
không ph i c m c t n kho th p lƠ t t, m c t n kho cao lƠ x u.
H s vòng quay kho càng cao càng cho th y doanh nghi p bán hàng nhanh và
hàng t n kho không b
đ ng nhi u. Có ngh a doanh nghi p s ít r i ro h n n u
kho n m c hàng t n kho trong báo cáo tài chính c a có giá tr gi m qua các n m.
Tuy nhiên, h s nƠy quá cao c ng không t t, vì nh v y có ngh a lƠ l ng hƠng
d tr trong kho không nhi u, n u nhu c u th tr ng t ng đ t ng t thì r t có kh n ng
doanh nghi p b m t khách hƠng vƠ b đ i th c nh tranh giƠnh th ph n. H n n a, d
tr nguyên li u v t li u đ u vƠo cho các khơu s n xu t không đ có th khi n dơy

chuy n s n xu t b ng ng tr . Vì v y, h s vòng quay hƠng t n kho c n ph i đ l n đ
đ m b o m c đ s n xu t vƠ đáp ng đ

c nhu c u khách hƠng.

Th i gian m t vòng quay hàng t n kho =

(ngày)

Ch tiêu th i gian quay hàng t n kho có quan h m t thi t v i ch tiêu s vòng
quay hàng t n kho. Hai ch tiêu này s h tr cho nhau: s vòng quay t ng lên s làm
gi m s ngày trên m t vòng quay; tính toán đ
doanh nghi p th y đ nh h

c s ngày trên m t vòng quay cho

ng đ ti p t c rút ng n vòng quay c a hàng t n kho sao

cho phù h p nh t v i nhu c u c a hàng t n kho trong t ng th i k , đ ng th i ti t ki m
chi phí t n kho, trong thu v n đ m b o doanh thu không b nh h ng.
9


S vòng quay các kho n ph i thu KH =

(vòng)

Ch tiêu này th hi n, trong m t k các kho n ph i thu quay đ

c bao nhiêu vòng.

N u s vòng quay l n ch ng t doanh nghi p đƣ thu ti n đ c nhanh chóng ngay khi
tiêu th . H s vòng quay các kho n ph i thu càng l n ch ng t t c đ thu h i n c a
doanh nghi p càng nhanh, kh n ng chuy n đ i các kho n n ph i thu sang ti n m t
cao, đi u này giúp cho doanh nghi p nâng cao lu ng ti n m t, t o ra s ch đ ng trong
vi c tài tr ngu n v n l u đ ng trong s n xu t. Ng c l i, n u h s này càng th p thì
s ti n c a doanh nghi p b chi m d ng ngày càng nhi u, l

ng ti n m t s ngày càng

gi m, làm gi m s ch đ ng c a doanh nghi p trong vi c tài tr ngu n v n l u đ ng
trong s n xu t và có th doanh nghi p s ph i đi vay ngơn hƠng đ tài tr thêm cho
ngu n v n l u đ ng này. Tuy nhiên, n u ch tiêu nƠy quá cao ch a h n đƣ t t đi u này
ch ng t chính sách tín d ng c a doanh nghi p thi u linh ho t. V lâu dài s nh
h ng t i kh n ng tiêu th s n ph m c a doanh nghi p.
Th i gian thu n trung bình =

(ngày)

Th i gian càng ng n ch ng t vi c thu h i v n c a doanh nghi p nhanh nh ng ch
tiêu này quá th p l i th hi n chính sách tín d ng quá c ng nh c lâu dài s
h

ng t i l

nh

ng hàng hóa bán ra c a doanh nghi p.
S vòng quay các kho n ph i tr =

Th i gian tr n trung bình =

(vòng)

(ngày)

S vòng quay các kho n ph i tr và th i gian tr n trung bình là các ch tiêu
không ch ph n ánh kh n ng thanh toán c a doanh nghi p mà còn th hi n uy tín c a
doanh nghi p đ i v i nhà cung c p.
Khác v i vòng quay vòng quay kho n ph i thu và hàng t n kho có xu h ng càng
cao càng t t thì đ i v i doanh nghi p cƠng đ c tr n ch m càng t t nên các doanh
nghi p th ng t n d ng kéo dài th i gian tr n , vì v y vòng quay kho n ph i tr càng
th p càng t t. S vòng quay kho n ph i tr n th p, s ngày tr n kéo dài có th là
d u hi u cho th y công ty r t có uy tín và là khách hàng t t c a nhà cung c p nên đ

c

c p chính sách tín d ng u đƣi, nh ng c ng có th là d u hi u cho th y công ty đang
g p khó kh n trong vi c thanh toán các kho n n t i h n. Vì v y, khi xem xét các ch
tiêu này c n phân tích chi ti t các kho n ph i thu, các khách hàng cho n , xem xét t c
đ t ng tr ng doanh thu, l nhu n…đ có th k t lu n v vi c vòng quay ph i tr
10

Thang Long University Library


th p lƠ do khách hƠng đ
hi u qu làm nh h

c cho n i l ng tín d ng hay là do vi c kinh doanh không

ng t i kh n ng thanh toán n .

Ch tiêu cu i cùng c a th hi n hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh
nghi p là:
Th i gian quay vòng ti n (CCC) = Chu k kinh doanh – Th i gian tr n trung bình
(ngày)
Trong đó:
Chu k kinh doanh = Th i gian quay vòng HTK + Th i gian thu ti n trung bình.
Th i gian quay vòng ti n (CCC) là kho ng th i gian các ngu n v n đ c đ u t
vào v n l u đ ng ho c kho ng th i th i gian gi a vi c thanh toán ti n v n l u đ ng và
thu ti n bán hàng t v n l u đ ng.
i v i các doanh nghi p thì ch tiêu này càng ng n càng t t. N u CCC >0, th
hi n vi c thu ti n mu n h n chi vì v y, doanh nghi p c n ph i huy đ ng thêm ph n
v n đ tái ph c v quá trình ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p lƠm t ng chi phí.
N u CCC <0 th hi n thu ti n s m h n so v i các kho n c n chi nên doanh nghi p có
kho n v n nhàn r i d th a. Doanh nghi p có th s d ng kho n ti n nƠy đ đ u t
ng n h n ho c tr n s m cho nhà cung c p đ h

ng chi t kh u thanh toán, đi u này

giúp doanh nghi p gia t ng l i nhu n mà không làm nh h ng t i ho t đ ng c a
doanh nghi p. N u CCC = 0 th hi n vi c thu chi c a doanh nghi p lƠ đ ng th i.
-

Ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n dài h n
Hi u su t s d ng tài s n dài h n =

(l n)

Hi u su t s d ng tài s n dài h n th hi n c m i đ ng tài s n dài h n l i t o thêm
bao nhiêu đ ng l i nhu n cho doanh nghi p. Quá ch tiêu này này qu n tr có th đánh
giá kh n ng qu n lý và s d ng tài s n dài h n c a doanh nghi p. Ch tiêu này càng
cao th hi n kh n ng qu n lý tài s n dài h n càng t t vì doanh thu t o ra càng l n.
Hi u su t s d ng tài s n c đ nh =

(l n)

Ch tiêu này cho bi t m i đ ng giá tr tài s n c đ nh s d ng có th t o ra bao
nhiêu đ ng doanh thu thu n, n u đ l n c a ch tiêu này cao th hi n hi u su t s d ng
tài s n cao c a DN, hay nói cách khác v n c a DN đ
su t hao phí c a tài s n c đ nh có th đ

c quay vòng nhanh. Ch tiêu

c s d ng thay th cho ch tiêu s c s n xu t

c a tài s n c đ nh v i ý ngh a ng c l i. Ch tiêu này cho bi t đ t o ra m i đ ng
doanh thu thu n, DN ph i hao phí m y đ ng giá tr tài s n c đ nh.

11


Tuy nhiên, khi xem xét hai ch tiêu trên c n l u ý các tr
đ a vƠo s n xu t ho c TSC

ng h p nh : TSC

m i

s d ng quá lâu và s p thanh lý nên s làm các ch tiêu

không còn chính xác n a.
1.2.3. Ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng ngu n v n
Trong n n kinh t th tr

ng, doanh nghi p có th s d ng nhi u ngu n v n khác

nhau đ đáp ng nhu c u v v n cho ho t đ ng kinh doanh.
i v i qu n lý quá trình
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, hi u qu s d ng v n là m t v n đ
then ch t g n v i s t n t i và phát tri n c a các doanh nghi p. Vì v y, phân tích hi u
qu s d ng v n s n xu t – kinh doanh c a doanh nghi p s đánh giá đ c ch t l ng
qu n lý s n xu t – kinh doanh, v ch ra các kh n ng đ nơng cao h n n a k t qu s n
xu t kinh doanh và s d ng ti t ki m v n s n xu t.
D

i đơy lƠ các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng ngu n v n:
(l n)

Hi u qu s d ng lãi vay =

Hi u qu s d ng lãi vay th hi n m i quan h gi a l i nhu n tr c thu và lãi vay
c a doanh nghi p v i chi phí lãi vay. Ch tiêu này th hi n c m t đ ng chi phí tr lãi
vay đem l i cho doanh nghi p bao nhiêu đ ng l i nhu n. i v i các doanh nghi p ch
tiêu này càng l n càng th hi n kh n ng qu n lý chi phí c a doanh nghi p càng cao.
ơy c ng là m t h s c n xem xét khi phân tích k t c u tài chính c a doanh
nghi p. H s này cho bi t kh n ng thanh toán ti n lãi cho các kho n vay c a doanh
nghi p vƠ c ng ph n ánh m c r i ro có th g p ph i c a các ch n . M t doanh nghi p
vay n nhi u nh ng ho t đ ng kinh doanh không t t, m c sinh l i c a đ ng v n quá

th p ho c b thua l s d n t i vi c m t kh n ng thanh toán lƣi vay đúng h n.
H s thanh toán lƣi vay đ

c xác đ nh theo công th c sau:

Kh n ng thanh toán lãi vay =

L i nhu n tr

c thu vƠ lƣi vay

S ti n lƣi vay ph i tr trong k

T su t sinh l i c a ti n vay =

(l n)

(l n)

T su t sinh l i c a ti n vay ph n ánh m i quan h gi a l i nhu n sau thu và ti n
vay. Ch tiêu th hi n c m t đ ng huy đ ng đem l i cho doanh nghi p bao nhiêu đ ng
l i nhu n sau thu . Ch tiêu này càng l n ch ng t doanh nghi p s d ng ngu n v n
huy đ ng càng hi u qu .

12

Thang Long University Library


1.2.4. Ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng chi phí

Ho t đ ng kinh doanh c a các doanh nghi p di n ra trên các l nh v c s n xu t,
th ng m i và d ch v nh m m c đích chính lƠ cung c p các s n ph m, d ch v đ thu
v l i nhu n. Tuy nhiên, đ đ t đ c m c tiêu đó doanh nghi p nh t thi t ph i b ra
nh ng chi phí nh t đ nh. Chi phí kinh doanh là toàn b các chi phí phát sinh liên quan
đ n ho t đ ng kinh doanh th ng xuyên c a doanh nghi p trong m t th i kì nh t đ nh.
Chi phí kinh doanh c a doanh nghi p bao g m hai b ph n chính là chi phí s n xu t
kinh doanh và chi phí ho t đ ng tài chính.
Các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng chi phí:
T su t sinh l i c a GVHB =

(l n)

T su t sinh l i c a giá v n hàng bán: th hi n m i quan h gi a l i nhu n và giá
v n. C m i đ ng giá v n hàng bán mà doanh nghi p chi ra thì giúp doanh nghi p thu
v bao nhiêu đ ng l i nhu n g p. Ch tiêu này càng cao th hi n kh n ng qu n lý giá
v n c a doanh nghi p càng t t.
T su t sinh l i c a chi phí bán hàng =

(l n)

T su t sinh l i c a chi phí bán hàng là ch tiêu th hi n trung bình c m t đ ng
chi phí cho vi c bán hàng thì doanh nghi p l i thu v đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n
t ho t đ ng kinh doanh. T su t càng cao càng th hi n ho t đ ng qu n lý chi phí bán
hàng c a doanh nghi p càng hi u qu .
T su t sinh l i c a chi phí qu n lý =

(l n)

T su t sinh l i c a chi phí qu n lý mang ý ngh a doanh nghi p thu đ c v bao
nhiêu đ ng trên m t đ ng b ra ph c v cho chi phí qu n lý.

i v i các doanh
nghi p, t s này càng l n càng t t.
T su t sinh l i c a t ng chi phí =

(l n)

T su t sinh l i trên t ng chi phí là ch tiêu t ng h p th hi n m i quan h gi a
t ng chi phí và l i nhu n t ho t đ ng kinh doanh. C m t đ ng t ng chi phí b ra thì
13


doanh nghi p thu đ

c v bao nhiêu đ ng l i nhu n. Ch tiêu này càng cao th hi n

kh n ng qu n lý t ng chi phí đ t o ra l i nhu n c a doanh nghi p càng t t.
1.2.5. Ch tiêu ph n ánh kh n ng sinh l i.
Kh n ng sinh l i lƠ th c đo đánh giá hi u qu c a ho t đ ng kinh doanh c a
doanh nghi p. ơy lƠ k t qu t ng h p c a hàng lo t các bi n pháp và chính sách qu n
lý c a doanh nghi p. Kh n ng sinh l i bao g m các ch tiêu sau:

STT

Ch tiêu

Công th c

1

T su t sinh l i trên doanh thu

(ROS)

L i nhu n sau thu

2

T su t sinh l i c a t ng tài s n
(ROA)

L i nhu n sau thu

3

T su t sinh l i c a v n CSH
(ROE)

L i nhu n sau thu

4

T su t sinh l i c a tài s n NH

5

T su t sinh l i c a tài s n DH

-

T su t sinh l i trên doanh thu (ROS)

Doanh thu thu n

T ng tài s n

V n CSH
L i nhu n sau thu
TSNH
L i nhu n sau thu
TSDH

năv tính
L n

L n

L n

L n

L n

H s này ph n ánh m i quan h gi a l i nhu n sau thu và doanh thu thu n
trong k c a doanh nghi p. Nó th hi n, khi doanh nghi p th c hi n m t đ ng doanh
thu trong kì thì doanh nghi p có th thu v đ

c bao nhiêu đ ng l i nhu n. T s này

càng l n càng th hi n ho t đ ng c a doanh nghi p càng có hi u qu .
-

T su t sinh l i c a t ng tài s n (ROA)

Ch tiêu này ph n ánh kh n ng sinh l i c a t ng tài s n, ph n ánh c m i đông
v n s d ng trong k t o ra bao nhiêu đ ng l i nhu n. Ch tiêu này càng cao chúng t
hi u qu s d ng v n càng l n. Vì v y, đ nâng cao ch tiêu này m t m t chúng ta ph i
có nh ng bi n pháp giúp gia t ng l i nhu n bên c nh đó ph i s d ng h p lý, ti t ki m
v m t c c u v n.
 Mô hình tài chính Dupont
Mô hình tài chính Dupont là m t trong các mô hình th ng đ c v n d ng đ
phân tích hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p trong m i quan h m t thi t gi a
14

Thang Long University Library


các y u t đ u vào và k t qu đ u ra. Y u t đ u vào c a doanh nghi p th hi n b ng
các tài s n đ u t . K t qu đ u ra c a doanh nghi p đó lƠ ch tiêu doanh thu thu n, l i
nhu n. M c đích c a mô hình tài chính Dupont là phân tích kh n ng sinh l i c a m t
đ ng tài s n mà doanh nghi p s d ng d i s nh h ng c th c a nh ng b ph n
tài s n, chi phí, doanh thu. Thông qua phân tích giúp cho nhà qu n tr đ a ra các quy t
đ nh nh m đ t đ

c kh n ng l i nhu n mong mu n, c th nh sau:

T su t sinh l i
c a tài s n

=

L i nhu n sau thu

TS bình quân

T su t sinh l i
c a tài s n (ROA)

=

=

L i nhu n sau thu

x

Doanh thu thu n

Doanh thu thu n
TS bình quân

Doanh thu thu n
T su t sinh l i c a
x
doanh thu (ROS)
T ng tài s n

Khi phân tích hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p d a vào mô hình tài
chính Dupont s đánh giá đ c đ y đ hi u qu trên m i ph ng di n. ng th i phát
hi n ra các nhân t nh h ng đ n hi u qu s d ng tài s n đ t đó có các bi n pháp
nâng cao l i nhu n cho doanh nghi p[1].
-

T su t sinh l i c a v n CSH (ROE)
ơy lƠ m t ch tiêu mƠ các nhƠ đ u t r t quan tâm. H s nƠy đo l

ng m c l i

nhu n thu đ c trên m i đ ng v n ch s h u trong k . Qua t su t sinh l i VCSH,
nhà qu n tr có th ki m tra công tác qu n lý ngu n v n, tài s n vƠ chi phí đƣ th c s
hi u qu ch a. Vì v y, đ nâng cao ch tiêu này doanh nghi p c n tìm cách s d ng t i
đa hi u qu tài s n và gi m b t ph n chi phí t đó giúp t ng l i nhu n.
 Mô hình tài chính Dupont
đánh giá các nhơn t

nh h

ng đ n t su t sinh l i c a v n ch s h u ta có

th bi n đ i ch tiêu ROE theo mô hình tài chính Dupont.
T su t sinh l i
trên VCSH

=

L i nhu n sau thu
Doanh thu thu n

x

Doanh thu thu n
Tài s n bình quân

T su t sinh l i
T su t sinh l i
Hi u su t s
trên VCSH
= trên doanh thu x d ng t ng tài
(ROE)

(ROS)

s n

15

x

Tài s n bình quân
VCSH

òn b y
x

tài chính
(AOE)


Trong đó:
òn b y tài chính
(AOE)

=

T ng tài s n
VCSH

Nhìn vào quan h trên ta th y mu n nâng cao kh n ng sinh l i c a VCSH có th
tác đ ng vào 3 nhân t : h s tài s n so v i VCSH (đòn b y tài chính), hi u su t s
d ng t ng tài s n và t su t sinh l i trên doanh thu thu n. Xem xét các nhân t nh
h ng t i t su t sinh l i trên VCSH nhà qu n tri có th đ a ra các bi n pháp thích
h p nh m nâng cao hi u qu c a t ng nhân t góp ph n c i thi n t su t sinh l i c a
VCSH (ROE) [1].
-

T su t sinh l i c a tài s n NH

Ph n ánh c m i đ ng tài s n ng n h n l i t o cho doanh nghi p bao nhiêu đ ng
l i nhu n ròng. NgoƠi ra, ch tiêu t su t sinh l i c a tƠi s n ng n h n s cho bi t m i
đ ng giá tr tƠi s n ng n h n s d ng th nƠo có hi u qu không. i u nay đ c bi t có
ích đ i v i các nhƠ cung c p tín d ng vƠ các nhƠ qu n tr ph trách qu n lí v n ng n
h n do hi u qu s d ng v n l u đ ng nh h ng tr c ti p t i tính thanh kho n vƠ nhu
c u v n ng n h n c a DN. Ch tiêu nƠy cƠng l n th hi n kh n ng qu n lý tƠi s n c a
doanh nghi p cƠng cao.
-

T su t sinh l i c a tài s n DH
ơy là ch tiêu th hi n m i quan h gi a l i nhu n sau thu và tài s n dài h n.

ụ ngh a: doanh nghi p s t o ra đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n d a trên m t đ ng
TSDH. T su t này càng l n th hi n kh n ng qu n lý tài s n dài h n t o ra l i
nhu n c a doanh nghi p càng hi u qu .
1.2.6. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng lao đ ng

Lao đ ng là y u t đ u vƠo c b n c a s n xu t, hi u qu s d ng lao đ ng góp
ph n nâng cao hi u qu kinh doanh chung cho toàn doanh nghi p. Ch tiêu đánh giá
hi u qu s d ng lao đ ng c a m i doanh nghi p s cho các k t qu khác nhau. B t kì
doanh nghi p nào trong n n kinh t đ u ph i s d ng lao đ ng, nh ng vi c s d ng lao
đ ng mang l i hi u qu ra sao thì chúng ta c n đánh giá qua các ch tiêu sau
Ch tiêu s c s n xu t c a lao đ ng cho bi t bình quân m t lao đ ng trong m t k
kinh doanh lƠm ra bao nhiêu đ ng l i nhu n:
S c s n xu t c aălaoăđ ng =

16

Thang Long University Library


1.3.

Các nhân t

nhăh

ngăđ n hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p

1.3.1. Nhân t khách quan
i th c nh tranh
Bao g m các đ i th c nh tranh tr c ti p vƠ các đ i th c nh tranh ti m tàng (
các đ i th có kh n ng tham gia vƠo ngƠnh ngh nh ng ch a tham gia ). N u đ i th
c nh tranh m nh thì vi c nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c ng tr nên khó kh n
h n nhi u. Vì bên c nh vi c gi m giá thƠnh đ c nh tranh doanh nghi p còn ph i chia
s th tr
-

ng v i đ i th cùng ngành.

N n kinh t
L m phát đƣ đ

c ki m ch song v n

m c khá cao. Ho t đ ng c a doanh

nghi p luôn g n li n v i th tr ng tƠi chính, n i mƠ các doanh nghi p có th huy
đ ng gia t ng v n, đ ng th i đ u t các kho n tài chính t m th i nhàn r i đ t ng thêm
m c sinh l i v n. Tuy nhiên trong nh ng n m g n đơy, các ho t đ ng trong th tr ng
tài chính không còn sôi đ ng nh tr c, các ch th chính trong th tr ng nƠy c ng
g p nhi u khó kh n (tiêu bi u là các ngân hàng). Vì v y, nó s có tác đ ng không nh
lên các doanh nghi p.
Th tr

-

ng

đơy th tr ng bao g m c th tr ng đ u ra và th tr ng đ u vƠo. ơy chính
là y u t quy t đ nh quá trình tái s n xu t c a doanh nghiêp. Th tr ng đ u vào cung
c p các y u t ph c v quá trình s n xu t. Th tr ng đ u ra quy t đ nh kh n ng tiêu
th c a s n ph m giúp doanh nghi p quay vòng v n. T c đ này nhanh hay ch m tác
đ ng r t l n t i hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p.
Môiătr

-

ng pháp lu t

Các nhân t thu c môi tr

ng chính tr , pháp lu t tác đ ng m nh m đ n ho t

đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. S n đ nh v chính tr là m t trong
nh ng ti n đ quan tr ng cho s ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. B t c m t
thay đ i nào v m t chính sách c ng có th gây nh h
tình hình kinh doanh c a doanh nghi p.

ng t t hay không t t đ i v i

Môi tr ng nƠy có tác đ ng tr c ti p đ n hi u qu s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p vì môi tr ng pháp lu t nh h ng đ n m t s n xu t, ngành ngh kinh
doanh c a doanh nghi p.
H n n a, y u t này còn có th tác đ ng đ n chi phí c a doanh nghi p nh chi phí
l u thông, v n chuy n, nguyên li u… đ c bi t đ i v i các doanh nghi p xu t nh p
kh u.

17


-

Môiătr

ngăv năhoáăxƣăh i

Tình tr ng th t nghi p, trình đ giáo d c, phong cách, l i s ng, phong t c, t p
quán, tâm lý xƣ h i... đ u tác đ ng m t cách tr c ti p ho c gián ti p t i hi u qu s n
xu t kinh doanh c a m i doanh nghi p, có th theo hai chi u h ng tích c c ho c tiêu
c c. N u không có tình tr ng th t nghi p, ng i lao đ ng có nhi u c h i l a ch n
vi c lƠm thì ch c ch n chi phí s d ng lao đ ng c a doanh nghi p s cao do đó lƠm
gi m hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p vƠ ng c l i n u tình tr ng th t
nghi p lƠ cao thì chi phí s d ng lao đ ng c a doanh nghi p s gi m lƠm t ng hi u qu
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, nh ng tình tr ng th t nghi p cao s lƠm cho
c u tiêu dùng gi m vƠ có th d n đ n tình tr ng an ninh chính tr m t n đ nh, do v y
l i lƠm gi m hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Trình đ v n hoá nh h ng t i kh n ng đƠo t o c ng nh ch t l ng chuyên
môn vƠ kh n ng ti p thu các ki n th c c n thi t c a đ i ng lao đ ng, phong cách, l i
s ng, phong t c, t p quán, tơm lý xƣ h i... nó nh h ng t i c u v s n ph m c a
doanh nghi p. Vì v y, đơy lƠ y u t tác đ ng tr c ti p t i hi u qu s n xu t kinh doanh
c a m i doanh nghi p.
1.3.2. Các nhân t ch quan
Các nhân t ch quan là các nhân t bên trong doanh nghi p mà các nhà qu n tr
hoàn toàn có th tác đ ng t i. Chính vì v y trong quá trình s n kinh doanh các doanh
nghi p c n ph i luôn chú ý t i các nhân t này nh m nâng cao hi u qu s n xu t kinh
doanh.
-

B ămáyăqu nătr ădoanhănghi p

i v i các doanh nghi p ho t đ ng trong c ch th tr ng, b máy qu n tr
doanh nghi p có vai trò đ c bi t quan tr ng đ i v i s t n t i vƠ phát tri n doanh
nghi p, b máy qu n tr doanh nghi p ph i đ ng th i th c hi n nhi u nhi m v khác
nhau :
Nhi m v đ u tiên c a b máy qu n tr doanh nghi p lƠ xơy d ng cho doanh
nghi p m t chi n l c kinh doanh đ phát tri n doanh nghi p. N u xơy d ng đ c m t

chi n l c phát tri n doanh nghi p h p lý (phù h p v i môi tr ng kinh doanh, phù
h p v i kh n ng c a doanh nghi p) s lƠ c s lƠ đ nh h ng t t đ doanh nghi p ti n
hƠnh các ho t đ ng s n xu t kinh doanh có hi u qu .

18

Thang Long University Library


 Xơy d ng các k ho ch kinh doanh, các ph

ng án kinh doanh vƠ k ho ch hoá

các ho t đ ng c a doanh nghi p trên c s chi n l
doanh nghi p đƣ xơy d ng.
 T ch c th c hi n các k ho ch, các ph

c kinh doanh vƠ phát tri n

ng án vƠ các ho t đ ng s n xu t kinh

doanh đƣ đ ra.
 T ch c ki m tra, đánh giá vƠ đi u ch nh các quá trình trên.
V i ch c n ng vƠ nhi m v vô cùng quan tr ng c a b máy qu n tr doanh
nghi p, hoàn toàn có th kh ng đ nh r ng ch t l

ng c a b máy qu n tr quy t đ nh

r t l n t i hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. N u b máy qu n tr đ c
t ch c v i c c u phù h p v i nhi m v s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, g n

nh linh ho t, có s phơn chia nhi m v ch c n ng rõ rƠng, có c ch ph i h p hƠnh
đ ng h p lý, v i m t đ i ng qu n tr viên có n ng l c vƠ tinh th n trách nhi m cao s
đ m b o cho các ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p đ t hi u qu cao.
N u b máy qu n tr doanh nghi p đ c t ch c ho t đ ng không h p lý (quá c ng
k nh ho c quá đ n gi n), ch c n ng nhi m v ch ng chéo vƠ không rõ rƠng ho c lƠ
ph i ki m nhi m quá nhi u, s ph i h p trong ho t đ ng không ch t ch , các qu n tr
viên thì thi u n ng l c vƠ tinh th n trách nhi m s d n đ n hi u qu s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p không cao.
-

Laoăđ ngăti năl

ngă

Lao đ ng lƠ m t trong các y u t đ u vƠo quan tr ng, nó tham gia vƠo m i ho t
đ ng, m i giai đo n, xuyên su t quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Trình đ , n ng l c vƠ tinh th n trách nhi m c a ng i lao đ ng tác đ ng tr c ti p đ n
t t c các giai đo n các khơu c a quá trình s n xu t kinh doanh, tác đ ng tr c ti p đ n
n ng su t, ch t l ng s n ph m, tác đ ng t i t c đ tiêu th s n ph m do đó nó nh
h ng tr c ti p đ n hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Công tác t ch c
b trí s d ng ngu n nhơn l c ph thu c vƠo nhi m v s n xu t kinh doanh c a t ng
doanh nghi p, ph thu c vƠo chi n l c kinh doanh, k ho ch kinh doanh, ph ng án
kinh doanh…đƣ đ ra. Tuy nhiên công tác t ch c lao đ ng c a b t k m t doanh
nghi p nƠo c ng c n tuơn th các nguyên t c chung vƠ s d ng đúng ng i đúng vi c,
quy n l i vƠ trách nhi m rõ rƠng sao cho có th th c hi n nhanh nh t, t t nh t các
nhi m v đ

c giao, đ ng th i ph i phát huy đ

c tính đ c l p, sáng t o c a ng

i lao

đ ng. Nh v y, s góp ph n vƠo vi c nơng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p.

19


Bên c nh lao đ ng thì ti n l

ng vƠ thu nh p c a ng

i lao đ ng c ng nh h

tr c ti p t i hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p vì ti n l

ng

ng lƠ m t b

ph n c u thƠnh lên chi phí s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p đ ng th i nó còn tác
đ ng t i tơm lý ng i lao đ ng trong doanh nghi p. N u ti n l ng cao thì chi phí s n
xu t kinh doanh s t ng do đó lƠm gi m hi u qu s n xu t kinh doanh, nh ng l i tác
đ ng t i tính th n vƠ trách nhi m ng i lao đ ng cao h n do đó lƠm t ng n ng su t vƠ
ch t l ng s n ph m c a doanh nghi p nên lƠm t ng hi u qu s n xu t kinh doanh.
Còn n u mƠ m c l ng th p thì s gơy ra nh ng tác đ ng trái chi u. Cho nên doanh
nghi p c n chú ý t i các chính sách ti n l ng, chính sách phơn ph i thu nh p, các
bi n pháp khuy n khích sao cho h p lý, hƠi hoƠ gi a l i ích c a ng

i lao đ ng vƠ l i

ích c a doanh nghi p.
-

Tình hình tài chính c a doanh nghi p

Doanh nghi p có kh n ng tƠi chính m nh thì không nh ng đ m b o cho các ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p di n ra liên t c vƠ n đ nh mƠ còn giúp
cho doanh nghi p có kh n ng đ u t đ i m i công ngh vƠ áp d ng k thu t tiên ti n
vƠo s n xu t nh m lƠm gi m chi phí, nơng cao n ng su t vƠ ch t l

ng s n ph m.

Ng c l i, n u nh kh n ng v tƠi chính c a doanh nghi p y u kém thì doanh nghi p
không nh ng không đ m b o đ c các ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p di n ra bình th

ng mƠ còn không có kh n ng đ u t đ i m i công ngh , áp

d ng k thu t tiên ti n vƠo s n xu t do đó không nơng cao đ
l

ng s n ph m. Kh n ng tƠi chính c a doanh nghi p nh h

c n ng su t vƠ ch t
ng tr c ti p t i uy tín

c a doanh nghi p. Kh n ng tƠi chính c a doanh nghi p nh h ng tr c ti p t i uy tín
c a doanh nghi p, t i kh n ng ch đ ng trong s n xu t kinh doanh t i t c đ tiêu th

vƠ kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p, nh h

ng t i m c tiêu t i thi u hoá chi phí

b ng cách ch đ ng khai thác vƠ s d ng t i u các ngu n l c đ u vƠo. Vì v y tình
hình tƠi chính c a doanh nghi p tác đ ng r t m nh t i hi u qu s n xu t kinh doanh
c a chính doanh nghi p đó.
-

C ăs v t ch t và công ngh s n xu t

C s v t ch t k thu t trong doanh nghi p là y u t quan tr ng trong quá trình
s n xu t kinh doanh, là n n t ng quan tr ng đ doanh nghi p ti n hành các ho t đ ng
s n xu t. ơy lƠ y u t mang l i s c m nh kinh doanh cho doanh nghi p d a trên th
m nh v tài s n, thúc đ y các ho t đ ng kinh doanh, th hi n qua máy móc, nhà
x ng, b n bƣi… C s v t ch t cƠng đ c b trí h p lý bao nhiêu thì càng góp ph n
đem l i hi u qu cho doanh nghi p b y nhiêu.
20

Thang Long University Library


Trình đ k thu t và công ngh s n xu t nh h
l

ng s n ph m, mà còn nh h

ng không ch t i n ng su t, ch t

ng t i m c đ ti t ki m hay t ng chi phí nguyên v t

li u. N u doanh nghi p có trình đ k thu t s n xu t y u kém ho c công ngh l c
h u s lƠm cho n ng su t c ng nh ch t l ng s n ph m th p, gây lãng phí nguyên
li u.
TịMăT TăCH

NGă1

Ch ng 1 khóa lu n đƣ trình bƠy c s lý lu n c b n v , khái ni m, vai trò hi u
qu kinh doanh, ph ng pháp nghiên c u…Qua đó, xác đ nh các ch tiêu nh : ch tiêu
ph n ánh kh n ng thanh toán, ch tiêu phán ánh hi u qu s d ng tƠi s n vƠ v n…đ
đánh giá hi u qu kinh doanh. ơy lƠ ti n đ đ ch ng 2 đi vƠo phơn tích hi u qu
kinh doanh t i công ty TNHH in vƠ th ng m i HoƠng Di p.

21


CH
NGă2.ăTH C TR NG HI U QU KINH DOANH T I CÔNG TY
TRÁCH NHI M H U H N INăVÀăTH
NGăM I HOÀNG DI P
2.1.

T ng quan quá trình hình thành và phát tri n c a công ty TNHH in
và th ngăm i Hoàng Di p

2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty TNHH in và th
m i Hoàng Di p

ng

Vài nét gi i thi u v công ty
Tên công ty: CÔNG TY TNHH IN VÀ TH

NG M I HOÀNG DI P

a ch : P80/ E64, T 7, ph ng Th nh Quang, qu n
Giám đ c: Nguy n Th M n
S đi n tho i: (04) 3853 2665

ng a, thƠnh ph Hà N i.

S fax: (04) 3853 5685
Email:
Mã s thu : 0101478480
Hình th c kinh doanh: S n xu t vƠ th

ng m i.

Quá trình hình thành và phát tri n
C quan ch qu n: B Thông Tin và Truy n Thông
Công ty TNHH in vƠ th

ng m i Hoàng Di p đ

c thành l p ngày 02/04/2004.

Lúc m i thành l p công ty Hoàng Di p g m hai thành viên góp v n chính. Máy móc
s n xu t chính c a công ty trong giai đo n này ch y u là dòng máy móc th h c t
nh ng n m 1960. n n m 2008, công ty HoƠng Di p đƣ đ u t vƠ thay m i toàn b

h th ng máy móc đ nơng cao n ng su t vƠ đáp ng các dòng s n ph m m i phù h p
h n v i th tr ng nh m m r ng th ph n cho công ty. Công ty TNHH in vƠ th ng
m i Hoàng Di p ho t đ ng chính trong l nh v c s n xu t, t v n thi t k và phân ph i
các s n ph m liên quan đ n in n. V i c c u qu n lí linh ho t, b máy c c u gi n
l c, đ i ng nhơn viên có trình đ , chuyên môn, kinh nghi m công ty đƣ t o đ c
danh ti ng, uy tín đ i v i các khách hàng.
Do luôn chú tr ng đ u t vƠo khơu ki m soát ch t l ng s n ph m nên các s n
ph m c a công ty luôn đ c đ m b o v m u mã, giá c và ch t l ng. M t s s n
ph m ch y u mà công ty s n xu t nh : phong bì, h s b nh vi n, v , l ch treo
t

ng…Tuy trong quá trình hình thƠnh vƠ phát tri n công ty c ng đƣ g p ph i r t

nhi u khó kh n, song công ty luôn c g ng v t qua vƠ h ng t i m c tiêu đ a các
s n ph m c a công ty t i tay ng i tiêu dùng và gây d ng đ c th ph n, uy tín trên
th tr

ng.
22

Thang Long University Library


2.1.2. C c u t ch c c a công ty TNHH in và th

ng m i Hoàng Di p

đ m b o hi u qu trong công vi c đ ng th i nâng cao tính chuyên môn hoá và
tinh th n trách nhi m c a t ng b ph n trong công ty và nhi m v c a các cán b ,
công nhân thu c t ng b ph n trong công ty. Ban lƣnh đ o đƣ quy đ nh ph m vi và

trách nhi m c a t ng b ph n nh sau:

S ăđ 2.1:ăS ăđ c ăc u t ch c c aăcôngătyăTNHHăinăvƠăth
Hoàng Di p

ngăm i

H i đ ng thành viên

Ban giám đ c

B ph n kinh doanh

B ph n k toán

B ph n k thu t

X

ng s n xu t

(Ngu n: B ph n kinh doanh)

H iăđ ng thành viên
H i đ ng thành viên bao g m các thành viên góp v n trong công ty, lƠ c quan
quy t đ nh cao nh t c a công ty. HƠng n m, h i đ ng thành viên s nhóm h p và quy t
đ nh v chi n l c, k ho ch kinh doanh c a công ty và các gi i pháp phát tri n th
tr

ng, ti p th và chuy n giao công ngh .

Banăgiámăđ c
Giám đ c
Giám đ c lƠ ng
trách nhi m tr

i đi u hành ho t đ ng kinh doanh hàng ngày c a công ty, ch u

c h i đ ng thành viên v vi c th c hi n các quy n vƠ ngh a v c a

mình. LƠ đ i di n h p pháp c a công ty.
Nhi m v c a giám đ c: t ch c th c hi n các quy t đ nh c a h i đ ng thành
viên, quy t đ nh các v n đ liên quan đ n ho t đ ng kinh doanh hàng ngày c a công
23


ty, ban hành các quy ch qu n lí n i b công ty, b nhi m và mi n nhi m các ch c
danh th p h n, trình báo quy t toán hƠng n m lên h i đ ng thành viên.
Phó giám đ c
Phó giám đ c lƠ ng i tr c ti p h tr giám đ c trong các khâu qu n lí đi u hành
các ho t đ ng c a doanh nghi p d i s ch đ o c a giám đ c.
ơy lƠ ng i ch u trách nhiêm t ch c s n xu t, đ m nh n công tác phòng cháy
ch a cháy và tr c ti p h ng d n nâng cao tay ngh cho nhân viên.
B ph n kinh doanh
Nhân viên b ph n kinh doanh s lƠ ng i có trách nhi m tr c ti p tham gia vào
công vi c tìm ki m khách hƠnh, đ i tác giúp công ty tìm đ u ra cho s n ph m và tr c
ti p th ng l ng tìm ki m và xây d ng m i quan h v i các nhà cung c p. T đó,
giúp công ty ti t ki m đ c chi phí nguyên li u, v t t vƠ t ng l i nhu n.
Ngoài ra, b ph n kinh doanh s th c hi n vi c nghiên c u, đi u tra thông tin v
th tr ng nh xu h ng, th hi u khách hƠng…đ t đó cùng v i b ph n k thu t t o

ra các dòng s n ph m m i phù h p v i th tr ng giúp công ty đa d ng hoá s n ph m
và nâng cao l i nhu n.
B ph n kinh doanh c ng đóng vai trò lƠ ng

i t ch c, th c hi n, marketing,

qu ng bá s n ph m đ a s n ph m t i g n khách hàng h n.
B ph n kinh doanh có trách nhi m ch p hành và th c hi n theo các ch th và yêu
c u c a ban giám đ c.
B ph n k toán
Nhi m v chính c a b ph n k toán là ghi chép, theo dõi các nghi p v phát sinh
trong các ho t đ ng s n xu t và kinh doanh c a công ty và tính toán, chi tr ti n l ng,
th ng cho các cán b công nhân viên trong công ty. Ngoài ra, b ph n này s l p và
ch u trách nhi m v báo cáo tƠi chính tr c ban giám đ c vƠ c quan thu .
Bên c nh đó, b ph n k toán c ng đ m nh n trách nhi m t v n vƠ tham m u
cho ban giám đ c v các chính sách liên quan t i các m t tài chính c a công ty.
B ph năk ăthu t (kho)
B ph n k thu t s ch u trách nhi m t v n và s n xu t các ch b n theo yêu
c u c a khách hƠng đ công nhân s n xu t theo.
Ngoài ra, b ph n này s ph trách vi c b o qu n hàng hoá, xu t, nh p nguyên
li u, hàng hoá giám sát, ki m soát ch t l ng hƠng hoá đ ng th i h ng d n công
nhân nâng cao tay ngh vƠ c l ng, tính toán nguyên v t li u c n thi t cho m i đ n
hƠng đ đ a ra nh ng thông tin quan tr ng ph c v nhà qu n tr .
24

Thang Long University Library


B ph n k thu t s ch u s qu n lý tr c ti p c a phó giám đ c công ty, có trách
nhi m ch p hành và th c hi n các m nh l nh tr c ti p t phó giám đ c.

X

ng s n xu t

B ph n cu i cùng nh ng c ng đóng m t vai trò vô cùng quan tr ng đ i v i
công ty lƠ x ng s n xu t. ơy lƠ n i ch u trách nhi m tr c ti p s n xu t hàng hoá
theo đúng m u mƣ d i s lƣnh đ o và qu n lý tr c ti p c a b ph n k thu t. X
s n xu t s đ m nhi m vi c hoàn thi n, ki m tra vƠ đóng gói s n ph m.
Nhân viên t i x

ng

ng s n xu t có trách nhi m theo dõi ho t đ ng máy móc, n u

có b t th ng ph i báo cáo ngay cho b ph n k thu t đ có nh ng bi n pháp kh c
ph c k p th i tránh nh ng h u qu nghiêm tr ng.
Nh n xét
B máy t ch c c a công ty ho t đ ng theo mô hình tr c tuy n ch c n ng v i
c c u gi n l c nh ng v n đ m b o tính linh ho t hi u qu , vì v y, các ch th đ c
th ng nh t và quán tri t t c p trên xu ng c p d i. Trong quá trình ho t đ ng, ban
lƣnh đ o luôn c g ng t o s g n k t ch t ch gi a các b ph n đ đ m b o ho t đ ng
c a công ty luôn hi u qu . Ban giám đ c tr c ti p ph bi n và giám sát quá trình ho t
đ ng đ có nh ng quy t đ nh k p th i n u có r i ro x y ra.
tr c ti p g i nh ng ph n h i lên c p trên n u có b t th
2.2.

ng th i, các b ph n s

ng x y ra.

Th c tr ng tình hình s n xu t kinh doanh c a công ty TNHH in và
th ngăm i Hoàng Di p

Công ty TNHH in vƠ th ng m i Hoàng Di p là công ty TNHH g m hai thành
viên góp v n. B máy t ch c c a công ty đ c gi n l c t i đa cho phù h p v i quy
mô ho t đ ng song v n đ m b o ch c n ng vƠ hoƠn thƠnh t t các nhi m v đ c phân
công. Công ty hi n nay đang ho t đ ng v i g n 7 công nhơn viên đ
ph n khác nhau theo n ng l c vƠ trình đ c a t ng ng

c b trí t i các b

i.

Hi n nay công ty đang s n xu t và cung c p cho th tr

ng m t s m t hàng và

d ch v sau:
- V hàng hoá (kinh doanh chính)
Công ty TNHH in vƠ th ng m i Hoàng Di p chuyên s n xu t các s n ph m nh :
tem, nhãn, h s b nh vi n ,bao bì m ph m, t r i, v , phong bì ph c v cho v n
phòng Qu c h i. Ngoài ra công ty còn cung c p các n ph m theo nhu c u cá nhân
ho c t ch c nh : l ch, thi p c

i…

- V d ch v (ngành ngh ph ):
N m 2013, công ty m r ng ngành ngh ho t đ ng thêm m ng t v n thi t k
nh ng s n ph m liên quan t i in n.
25