BTL Mỹ học kiến trúc

ĐỀ TÀI LỰA CHỌN : NHÀ HÁT LỚN HÀ NỘI
Lý do lựa chọn :
Nhà hát Lớn Hà Nội có kiến
trúc hoàn chỉnh nhất và trở
thành một hình ảnh quen
thuộc, đặc trưng của thành
phố Hà Nội
Nhà hát Lớn là một trong
những địa điểm biểu diễn
quan trọng bậc nhất ở Hà
Nội, được những người làm
nghệ thuật coi như một
"ngôi đền" dành cho nghệ
thuật cổ điển

Nhà hát Lớn Hà Nội - một kiệt tác kiến trúc,
điêu khắc và âm thanh

Không chỉ vậy, nhà hát còn là một địa điểm mang đậm những dấu ấn lịch sử
“ Nhà hát Lớn Hà Nội không chỉ có giá trị đơn thuần về kiến trúc. Rộng hơn, từ đầu thế
kỷ 20, đó cũng là nơi chứng kiến những cuộc "tiếp xúc" đầu tiên giữa Việt Nam với văn
hóa, nghệ thuật phương Tây, cụ thể là âm nhạc và sân khấu.”
Trích Cúc Đường (5 tháng 6 năm 2011).
“Nhà hát lớn Hà Nội: Trăm năm một biểu tượng”.



SƠ LƯỢC LỊCH SỬ

Vị trí của Nhà hát Lớn Hà Nội xưa kia là một vùng

đầm lầy thuộc đất của hai làng Thạch Tần và Tây
Luông, giáp gianh với làng Cựu Lâu, thuộc tổng
Phúc Lân
(hay tổng Hữu Túc), huyện Thọ Xương
Thiết kế theo mẫu Nhà hát Opéra Garnier
ở Paris nhưng mang tầm vóc nhỏ hơn và sử
dụng các vật liệu phù hợp với điều kiện khí
hậu địa phương
Mặc dù là một công trình kiến trúc mang tính
chiết trung, được pha trộn nhiều phong cách,
nhưng Nhà hát Lớn Hà Nội vẫn mang đậm
dáng vẻ Tân cổ điển Pháp, đặc biệt ở kết cấu
kiến trúc, kiểu mái hai mảng lợp ngói đá đen
cùng các họa tiết trang trí bên trong. Ra đời
muộn hơn các nhà hát ở Sài Gòn và Hải Phòng
, nhưng Nhà hát Lớn Hà Nội có kiến trúc hoàn
chỉnh nhất và trở thành một hình ảnh quen
thuộc, đặc trưng của thành phố Hà Nội

Nhà hát Opéra Garnier ở Paris, hình mẫu
kiến trúc của Nhà hát Lớn Hà Nội.

Nhà hát thành phố, tên cũ của Nhà hát Lớn,
cùng quảng trường đầu thế kỷ 20


YẾU TỐ CÔNG NĂNG

Mặt bằng Nhà hát Lớn Hà Nội được chia thành 3 phần rõ rệt: chính sảnh tráng lệ ngay lối vào với
một cầu thang long trọng hình chữ T bằng đá cùng các hình trang trí trên trần và tường, phía trên

sảnh là “phòng gương” dành cho khách VIP ở tầng hai; phòng khán giả hình móng lừa có sức chứa
800 chỗ trải trên 3 tầng, trong đó có những chỗ ngồi gia đình được bố trí trong các phòng nhỏ ;
tiếp đến là sân khấu lớn phía sau có các phòng tập, phòng hoá trang, phòng quản trị, phòng họp.


Sơ đồ ghế tầng 1

Sơ đồ ghế tầng 2

Sơ đồ ghế tầng 3

Cách tổ chức mặt bằng, không gian biểu diễn, cầu thang, lối vào sảnh... giống với các nhà
hát ở châu Âu đầu thế kỷ 20.
Khi hoàn thành sức chứa 800 chỗ ngồi, Nhà hát Lớn Hà Nội là một công trình quy mô
rất lớn nếu so với dân số Hà Nội khi đó ( năm 1901 )


CHỨC NĂNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA NHÀ HÁT LỚN HÀ NỘI
+) Tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật phục vụ nhiệm vụ chính
trị, xã hội quan trọng của Đảng và Nhà nước.
+) Tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, hội nghị, hội thảo, họp
báo chiêu đãi quốc gia và quốc tế theo kế hoạch của Bộ Văn hóa, Thể
thao và Du lịch
+) Tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật chất lượng cao phù hợp
với chức năng, nhiệm vụ.
+) Quan hệ và hợp tác với các tổ chức trong nước và quốc tế có liên
quan để trao đổi nghiệp vụ và tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật
theo sự phân công của Bộ và theo quy định của pháp luật.
+) Tổ chức các hoạt động dịch vụ phù hợp với chức năng và nhiệm vụ
của Nhà hát Lớn Hà Nội và theo quy định của pháp luật

YẾU TỐ THẨM MỸ

- Mặt chính nhà hát nổi bật với hàng cột theo thức Ionic La Mã tạo thành năm gian rỗng
ở giữa và hai gian đặc ở đầu hồi, phía trên được nhấn thêm bởi mái hình chóp cong
lợp ngói đá, những nguyên tắc kiến trúc Phục hưng dường như được nhấn mạnh ở
đây.
- Khi đến gần công trình thì những yếu tố Baroque lại nổi bật với những đường cong
uốn lượn của các ban công kết hợp với hình thức cuốn vòm phía trên lối vào, đặc biệt
là các hình thức trang trí cầu kỳ là kết quả của sự kết hợp giữa các kiến trúc sư và điêu
khắc gia

Mặt chính do kiến trúc sư F.Lagisquet thiết kế
năm 1909

Chi tiết mặt trước của nhà hát với hàng cột theo thức
Ionic La Mã và các trang trí phong phú.


- Sang tới mặt bên thì các yếu tố
Baroque hầu như lấn át hoàn toàn, các
thức cột chỉ còn lặp lại ở bên ngoài
chính sảnh, thay vào đó là các cửa sổ
hình chữ nhật hay cuốn vòm, những
bức tường ngập tràn các hình thức
trang trí, các thanh đỡ uốn lượn, tất cả
đều giàu tính điêu khắc
- Phía trên của nhà hát lại đem lại cho
chúng ta cảm giác về tinh thần Tân cổ

điển Pháp với bộ mái lợp ngói đá đen
được tổ chức rất kỳ công với sự kết
hợp của nhiều hình thức: mái hình
hình chóp cong ở các điểm nhấn, mái
cuốn tròn ở khu vực khán phòng và
mái tam giác phía trên sân khấu, xung
quanh và trên đỉnh các mái đều được
nhấn thêm bởi các yếu tố điêu khắc

Mặt bên và mặt sau do các KTS Broyer và V.Harlay
thiết kế năm 1899


Sảnh chính: Là nơi đầu tiên
đón khách đến Nhà hát, được
lát đá chất lượng cao được
đưa từ Italia có màu sắc phù
hợp với không gian và quy
mô của sảnh tạo cảm giác
như một tấm thảm lớn. Hệ
thống đèn chùm nhỏ
treo trên tường được mạ
đồng theo kiểu cổ. Đèn chùm
treo trên cao được mạ một
lớp vàng theo công nghệ mới.

Chính sảnh


Phòng Gương: Phòng gương là phòng lễ

nghi quan trọng thường xuyên đón tiếp các
nhân vật cao cấp của Đảng và Nhà nước,
các nguyên thủ quốc gia. Nơi diễn ra lễ ký
kết các văn kiện quan trọng của Chính phủ.
Ngoài ra phòng gương còn là nơi biểu diễn
các chương trình nghệ thuật thính phòng +
Họp báo và tiến hành các Hội nghị mang
tính chất nhỏ. Sàn Phòng gương được phục
chế hoàn toàn theo kỹ thuật Mozaic. Đá lát
sàn phòng gương được đưa từ Italia sang
do thợ lành nghề của Italia hướng dẫn ghép
từng viên bằng tay để đảm bảo độ tinh tế
của công trình.
Trần phòng gương được phục chế theo
nguyên bản bởi những nghệ nhân từ
Vơnidơ. Đèn chùm pha lê và đèn treo các
góc mang phong cách cổ điển Pháp. Bàn
ghế trong Phòng gương được thiết kế theo
kiểu cổ, phong cách Pháp cuối thế kỷ XIX.
Phòng Gương


Phòng khán giả: Bên trong Nhà hát có
sân khấu rộng và một phòng khán giả
rộng 24x24m, có tổng số ghế cả ba
tầng là 598 ghế. Sàn phòng khán giả
được lát bằng gạch chất lượng cao và
trải thảm chống cháy. Ghế ngồi được
thiết kế theo phong cách cổ điển Pháp
thế kỷ XIX. Trần bên trên phòng khán

giả do các hoạ sỹ Pháp vẽ.
Phòng khán giả còn được trang trí
cầu kỳ hơn với những hàng cột
thức Corinth đỡ một vòm trần rực
sáng bởi những bức bích hoạ đầy
màu sắc đan xen với những hình
đắp nổi bằng thạch cao cùng một
chùm đèn pha lê lớn được dát vàng
theo công nghệ mới. Đèn gắn trên
tường làm bằng đồng theo kiểu cổ. Có
thể coi không gian nội thất ở đây là
sự tổng hoà của màu sắc, ánh sáng
và âm thanh hoàn hảo.

Họa tiết trang trí miệng sân khấu
Không gian nội thất khán phòng

Sự hoà trộn đầy màu sắc của các phong cách khác nhau ở Nhà hát Lớn Hà Nội đem lại cho chúng
ta ấn tượng về một công trình kiến trúc Tân cổ điển kiểu chiết trung với những giá trị không chỉ về
mặt kiến trúc mà còn về nghệ thuật trang trí và có thể coi đây là nhà hát đẹp bậc nhất trên toàn
lãnh thổ thuộc địa Pháp thời bấy giờ.


Cầu thang phụ

Mái che lối vào cho người đi xe hơi theo phong
cách Art Nouveaux

Trích đoạn mái

YẾU TỐ BỀN VỮNG
Nhà hát Lớn Hà Nội nằm trên quảng trường Cách
mạng tháng Tám, nhìn thẳng ra phố Tràng Tiền, vị
trí xưa nay vẫn là khu vực sầm uất bậc nhất của
thành phố. Công trình có chiều dài 87 mét, bề
ngang trung bình 30 mét, phần đỉnh mái cao nhất
cao 34 mét so với nền đường, và diện tích xây
dựng khoảng 2.600 mét vuông

- Vì xây dựng trên một vũng lầy nên
việc san lấp mặt bằng gặp khá nhiều khó
Hồi đầu, trước cửa nhà hát (nằm đầu phố Paul Bert)
từng có tượng đài phun nước
khăn. 35 nghìn cây cọc tre được đóng
xuống trước khi đổ lớp bê tông dày
0,9 mét làm nền tòa nhà.
- Phần móng được xây bằng đá tảng; khu
vực sân khấu sử dụng gạch chịu lửa để
đề phòng hỏa hoạn, phần mái nhà lợp
bằng phiến thạch trang
trí kẽm thếp vàng, đường vòng quanh
mái trang trí gạch tráng men.
- Công trình sử dụng tới 12.000 m³ vật
liệu, gần 600 tấn gang thép, với khoảng
Nhưng sau đó tượng đài này bị bỏ đi, thế chỗ bằng quảng
300 công nhân tham gia thi công mỗi
trường Cách mạng tháng Tám nằm ở đầu phố Tràng Tiền.
ngày.

Cuối thế kỷ 20, Nhà hát Lớn Hà Nội sau hơn 80 năm tồn
tại đã rơi vào tình trạng xuống cấp trầm trọng.
- Phần chân tường nhà hát phủ đầy rêu phong, nhiều chỗ
mái ngói bị thay thế bằng mái tôn. Bên trong, các trang
trí, vật liệu, màu sắc, tiện nghi phục vụ và thiết bị kỹ
thuật quan trọng đều quá cũ kỹ, lạc hậu. Nhiều hoa văn
bị quét vôi phủ kín trong những lần sửa chữa trước
đó. Xung quanh quảng trường ngày càng xuất hiện
nhiều các công trình không phù hợp, khiến phá vỡ không
gian kiến trúc của nhà hát
- Giữa thập niên 1990, để chuẩn bị cho Hội nghị thượng
đỉnh Cộng đồng Pháp ngữ lần thứ 7 diễn ra tại Hà Nội
Phố Paul Bert dẫn vào Nhà hát Lớn...
vào tháng 11 năm 1997,Chính phủ Việt Nam đã quyết
định trùng tu Nhà hát Lớn với kinh phí 156 tỷ đồng,
tương đương khoảng 14 triệu đô la.Dự án được bắt đầu
năm 1995 và hoàn thành 2 năm sau đó với sự tham gia
của 100 nhân công và dưới sự giám sát của kiến trúc
sư người Pháp gốc Việt Hồ Thiệu Trị, tác giả đồ án trùng
tu.
- Năm 2011, Nhà hát Lớn Hà Nội cùng quảng trường Cách
mạng tháng Tám đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du
lịch công nhận di tích lịch sử và kiến trúc quốc gia.
- Ngày 9 tháng 12 năm 2011, Nhà hát Lớn Hà Nội kỷ niệm
100 năm ngày nhà hát ra đời.
-

...giờ được đổi tên thành phố
Tràng Tiền sầm uất.

Nhà hát Lớn Hà Nội năm 1955

Ngày 9/12/2011, nhà hát Lớn Hà Nội tròn 100 tuổi.

Nhà hát Lớn và xe kéo tay hồi những năm đầu thế kỷ
20.

Và Nhà hát Lớn với các phương tiện hiện đại đầu thế
kỷ 21.


YẾU TỐ KINH TẾ
Với vị trí ở trung tâm thành phố và giá cho
thuê thấp so với các địa điểm khác vì
được Nhà nước bao cấp một phần, Nhà
hát Lớn là một địa điểm biểu diễn lý
tưởng ở Hà Nội.Từ con số chỉ 17 buổi diễn
vào năm 2000, đến đầu thập niên 2010,
Nhà hát Lớn Hà Nội thực hiện trung bình
400 buổi biểu diễn mỗi năm, đón hơn 140
đoàn nghệ thuật quốc tế.
Bên trong nhà hát với sân khấu được chuẩn bị
cho dàn nhạc giao hưởng trình diễn.

Bắt đầu từ quý II năm 2009, căn cứ vào Thông tư 05/2009/TT-BCT ngày
26/2/2009 của Bộ Công Thương quy định về giá bán điện năm 2009 và
hướng dẫn thực hiện, Điện lực quận Hoàn Kiếm đã áp dụng giá bán điện cho
Nhà hát Lớn với mức giá kinh doanh. Trong đó có 3 mức giá: Giờ bình

thường, giờ cao điểm và giờ thấp điểm.


Nguồn thu từ các hoạt động của Nhà hát Lớn hiện đang được áp dụng theo Quyết định
của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch "ban hành Quy định về mức thu trong khai thác sử
dụng Nhà hát Lớn Hà Nội".
- Theo quy định đó thì giá cho thuê đối với các đơn vị nghệ thuật
như tuồng, chèo, cải lương, ca nhạc truyền thống chỉ được phép
thu là 7 triệu đồng.
- Các buổi biểu diễn nghệ thuật phục vụ các tổ chức chính trị, xã
hội là 8 triệu đồng/buổi.
- Các đơn vị trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức
biểu diễn là 10 triệu đồng/buổi…
- Mức thu cao nhất đối với các đơn vị nghệ thuật trong nước như
tổ chức chương trình truyền hình trực tiếp cũng chỉ là 20 triệu
đồng/buổi
Với mức thu được quy định rất cụ thể như vậy, trong khi tiền điện thì phải trả theo giá
kinh doanh, nên Nhà hát gặp rất nhiều khó khăn trong việc bổ sung ngân sách, cũng
như hỗ trợ nâng cao đời sống người lao động theo các quy định hiện hành của Nhà
nước.
“Bộ Công Thương cũng như Công ty Điện lực TP Hà Nội cần xem xét và áp dụng cách
tính giá điện đối với Nhà hát Lớn Hà Nội như một đơn vị hành chính sự nghiệp để tạo
điều kiện cho Nhà hát Lớn phục vụ tốt hơn các hoạt động nghệ thuật phục vụ nhiệm
vụ chính trị, xã hội và các hoạt động từ thiện “
Trích báo Công an nhân dân