CH
NGă1
C ăS LụăLU N V N NGăL C C NH TRANH C A DOANH NGHI P
1.1.
T ngăquan v ăc nhătranh
1.1.1. Khái ni m v c nh tranh
C nh tranh là m t thu t ng đã đ
c nh c đ n nhi u h n t i Vi t Nam trong
nh ng n m g n đây. Nh t là khi t do hóa th ng m i ngày càng đ c m r ng thì
c nh tranh là cách th c đ doanh nghi p đ ng v ng và phát tri n. Có r t nhi u khái
ni m khác nhau v c nh tranh đ c các nhà nghiên c u đ a ra.
Theo kinh t h c đ nh ngh a: C nh tranh là s giành gi t th tr ng đ tiêu th
hàng hóa gi a các doanh nghi p. đây, đ nh ngh a m i ch đ c p đ n c nh tranh
trong khâu tiêu th s n ph m, hàng hóa. (Ngu n: Tr n Th Lan H
ng (2009), “Sách
kinh t h c”, Nhà xu t b n tài chính).
Theo nhà kinh t h c Michael Porter c a M thì: C nh tranh là giành l y th
ph n. B n ch t c a c nh tranh là tìm ki m l i nhu n, là kho n l i nhu n cao h n m c
l i nhu n trung bình mà doanh nghi p đang có. K t qu c a quá trình c nh tranh là s
bình quân hóa l i nhu n trong ngành theo chi u h ng c i thi n sâu d n đ n h qu
giá c có th gi m đi. (Ngu n: D ng Ng c D ng (2010), “Chi n l
theo lý thuy t Michael Porter”, Nhà xu t b n th ng kê).
c c nh tranh
Khi nghiên c u v c nh tranh t b n ch ngh a Mác c ng đ a ra khái ni m:
C nh tranh kinh t là s ganh đua gi a các ch th kinh t (nhà s n xu t, nhà phân
ph i, bán l , ng
i tiêu dùng, th
ng nhân…) nh m giành l y nh ng v th t o nên l i
th t ng đ i trong s n xu t, tiêu th hàng hóa, d ch v hay các l i ích v kinh t ,
th ng m i khác đ thu đ c nhi u l i ích nh t cho mình. (Ngu n: Nguy n V n H o
(2011), “Kinh t chính tr ”, Nhà xu t b n th ng kê).
C nh tranh có th x y ra gi a nh ng nhà s n xu t, phân ph i v i nhau ho c có
th x y ra gi a ng i s n xu t v i ng i tiêu dùng khi ng i s n xu t mu n bán hàng
hóa, d ch v v i giá cao, ng i tiêu dùng l i mu n mua đ c v i giá th p. C nh tranh
c a m t doanh nghi p là chi n l c c a doanh nghi p đó v i các đ i th trong cùng
m t ngành.
Có nhi u bi n pháp c nh tranh: c nh tranh giá c ho c c nh tranh v chi phí,
c nh tranh c a m t doanh nghi p, m t ngành, m t qu c gia là m c đ mà
đó d
i
các đi u ki n v th tr ng t do và công b ng có th s n xu t ra các s n ph m hàng
hóa và d ch v đáp ng đ c đòi h i c a th tr ng, đ ng th i t o ra vi c làm và nâng
cao thu nh p th c t .
V i nhi u cách hi u ngh a khác nhau, t đó có nhi u khái ni m đ c đ a ra
nh ng chung quy l i v b n ch t các khái ni m đ a ra đ u th ng nh t v n i dung:
1
C nh tranh là m i quan h gi a ng
i v i ng
B n ch t kinh t c a c nh tranh th hi n
i trong vi c gi i quy t l i ích kinh t .
m c đích l i nhu n và chi ph i th tr
ng.
B n ch t xã h i c a c nh tranh b c l đ o đ c kinh doanh và uy tín kinh doanh c a
m i ch th c nh tranh trong quan h v i nh ng ng i lao đ ng tr c ti p t o ra ti m
l c c nh tranh cho doanh nghi p và trong m i quan h v i ng i tiêu dùng và đ i th
c nh tranh khác.
1.1.2. Vai trò c a c nh tranh
Vào th k 18, Adam Smith m t nhà kinh t h c c đi n v đ i c a Anh đã ch
ra vai trò quan tr ng c a c nh tranh t do trong cu n sách “C a c i c a các dân t c”
n m 1776. Ông cho r ng s c ép c nh tranh bu c m i cá nhân ph i c g ng làm công
vi c c a mình m t cách chính xác và do đó nó t o ra s c g ng l n nh t. K t qu c a
s c g ng đó là lòng h ng say lao đ ng, s phân ph i các y u t s n xu t m t cách
h p lý và t ng c a c i cho xã h i. Cho t i nay, c nh tranh đ
c coi là ph
ng th c
ho t đ ng đ t n t i và phát tri n c a m i doanh nghi p, không có c nh tranh thì
không th có s t ng tr ng kinh t .
i v i n n kinh t : C nh tranh làm s ng đ ng n n kinh t , thúc đ y quá trình
l u thông các y u t s n xu t, nh ngành xây d ng phát tri n các công ty xây d ng có
đ c nhi u h p đ ng thì nhu c u v nguyên v t li u nh g ch, xi m ng ph c v cho
xây d ng t ng cao. Thông qua c nh tranh, các ngu n tài nguyên đ c phân ph i h p
lý h n d n đ n đi u ch nh k t c u ngành, c c u lao đ ng đ c th c hi n mau chóng
và t i u. C nh tranh là đòn b y m nh m nh t đ đ y nhanh quá trình luân chuy n
v n, luân chuy n các y u t s n xu t, phân ph i l i tài nguyên, t p trung s n xu t và
tích l y t b n.
ng th i c nh tranh còn là c ch đi u ti t vi c phân ph i l i nhu n
gi a các ngành và trong n n kinh t do ch u nh h ng c a quy lu t bình quân hóa l i
nhu n. Ví d nh ngành xây d ng, b t đ ng s n đang phát tri n thì ngu n v n s đ c
luân chuy n t các ngành s n xu t hàng hóa sang ngành xây d ng và b t đ ng s n. T
đó, l i nhu n c a ngành xây d ng, b t đ ng s n s l n h n so v i các ngành s n xu t
hàng hóa.
Có th th y th c t trong n n kinh t s n xu t hàng hóa t cung t c p, ch a có
s c nh tranh và các doanh nghi p còn có s l ng ít. Các doanh nghi p s n xu t ra
luôn bán đ
c hàng vì c u luôn l n h n cung, giá c đ t đ khi s n xu t không th a
mãn h t đ c nhu c u c a ng i tiêu dùng. Nh ng v i n n kinh t phát tri n nh hi n
nay, đã xu t hi n r t nhi u doanh nghi p s n xu t cùng m t m t hàng, s n ph m nh
doanh nghi p s n xu t xe máy có Honda, Yamaha…khách hàng không ch đ c th a
mãn v l ng mà còn th a s c l a ch n m u mã. Vi c xu t hi n đ i th c nh tranh các
doanh nghi p ph i n l c s n xu t hàng hóa v i m u mã đa d ng, ch t l ng t t h n
n a, h th ng phân ph i r ng h n n a đ có đ
cl
ng th ph n nhi u h n đ i th
2
Thang Long University Library
c nh tranh, nh tr
c đây các hãng xe máy Honda ch có dòng xe s ware anpha
nh ng khi có nhi u đ i th c nh tranh công ty Honda đã có thêm dòng xe ga Lead,
Vision và có h th ng phun x ng đi n t giúp ti t ki m x ng h n. Chính vì đi u đó
làm thúc đ y l u thông hàng hóa, kích thích khách hàng mua xe m i, đ i xe s sang xe
ga và t đó làm ho t đ ng mua bán xe tr lên náo nhi t h n.
i v i ch th kinh doanh: Do đ ng l c t i đa hóa l i nhu n và áp l c phá s n
n u d ng l i, c nh tranh bu c các ch th kinh t ph i không ng ng t ng c ng th c
l c c a mình b ng các bi n pháp đ u t m r ng s n xu t, th ng xuyên sáng t o, c i
ti n k thu t, công ngh , t ng n ng su t lao đ ng, t ng ch t l ng s n ph m, gi m chi
phí s n xu t…Qua đó c nh tranh nâng cao trình đ v m i m t c a ng i lao đ ng,
nh t là đ i ng qu n tr kinh doanh, đ ng th i sàng l c và đào th i nh ng ch th kinh
t không thích nghi v i s kh c nghi t nào c a th tr ng.
C ng nh ví d đã nói
ph n vai trò đ i v i n n kinh t , đ i v i các doanh
nghi p ho t đ ng luôn đ t m c tiêu l i nhu n lên hàng đ u. Các chi n l c và m c
tiêu mà doanh nghi p đ ra luôn mu n h ng t i m c đích cu i cùng là đ t đ c l i
nhu n cao nh t. Nh công ty Honda trong n m 2012 đ t m c tiêu gia t ng l i nhu n
thêm 20% so v i n m 2011, đ đ t đ c m c tiêu gia t ng l i nhu n công ty đã tuy n
d ng thêm lao đ ng đ nâng cao n ng su t lao đ ng, th ng xuyên c cán b đi h c đ
nâng cao trình đ chuyên môn…Vi c c i thi n đ c ch t l ng ngu n lao đ ng đã
giúp cho công ty Honda trong n m 2012 gia t ng đ c n ng su t lao đ ng, công ty bán
đ c nhi u hàng, đáp ng đ c nhu c u c a nhi u khách hàng h n t đó đ t đ c m c
tiêu gia t ng l i nhu n c a mình.
i v i ng i tiêu dùng: c nh tranh cho th y nh ng hàng hóa nào phù h p v i
yêu c u và kh n ng thanh toán c a ng i tiêu dùng b i c nh tranh làm cho giá c có
xu h ng ngày càng gi m, l ng hàng hóa trên th tr ng ngày càng t ng, ch t l ng
t t, hàng hóa đa d ng, phong phú. Nh v y, c nh tranh làm l i cho ng i tiêu dùng.
Bên c nh đó c nh tranh còn đ m b o r ng c ng i s n xu t và ng i tiêu dùng đ u
không th dùng s c m nh áp đ t ý mu n ch quan cho ng i khác. Nên nói cách khác,
c nh tranh còn có vai trò là m t l c l ng đi u ti t th tr ng.
Khi trên th tr ng có nhi u có nhi u doanh nghi p s n xu t cùng m t m t hàng
nh cùng s n xu t s a t
i có: Vinamilk, TH True milk, S a ch n, S a t
i M c
Châu… ng i tiêu dùng s đ c th a s c l a ch n v hãng s a mà mình đ kh n ng
chi tr . Ngoài ra còn đ c th a s c l a ch n v h ng v , ch t l ng, bao bì, cách
đóng gói đ p m t. Nh cùng m t nhu c u là u ng s a đ đ m b o l ng dinh d ng
khách hàng đ c l a ch n gi a lo i s a b t và n c, s a có đ ng và không đ ng,
v h ng v có r t nhi u nh h ng dâu, h ng socola, h ng vina, h ng cam, d a
ho c có th u ng s a t i ho c s a chua lên men. H n n a, nhi u doanh nghi p cùng
3
s n xu t m t s n ph m s có s c nh tranh v giá và ch t l
đ
c mua s n ph m v i giá r h n nh cùng là s n ph m s a t
ng. Ng
i tiêu dùng s
i n u s n ph m không
có gì n i tr i h n đ i th khác thì doanh nghi p s c n c vào giá c a đ i th c nh
tranh đ đ nh giá cho s n ph m c a mình ví d m t h p s a t i c a Vinamik giao
đ ng t 6 – 8 nghìn đ ng thì các s n ph m s a t i đi sau c a s a ch n, s a t i m c
châu khi ra s n ph m sau l i có th đ nh giá cao h n, t s c nh tranh các doanh
nghi p s không ng ng c i thi n v công ngh đ có ch t l ng s a t t h n và t đó
khách hàng có nhi u s l a ch n h n đây đúng là l i ích t ng thêm cho ng i tiêu dùng.
Nh v y, cùng v i tác đ ng c a các quy lu t kinh t khách quan khác, c nh
tranh đã giúp các doanh nghi p tr l i câu h i: s n xu t gì, s n xu t cho ai và s n xu t
nh th nào m t cách th a đáng nh t. V n d ng quy lu t c nh tranh, Nhà n c và
doanh nghi p có đi u ki n ho ch đ nh các chi n l c phát tri n m t cách khoa h c mà
v n đ m b o tính th c ti n, ch đ ng h n trong đ i phó v i m i bi n đ ng th tr
ng.
(Ngu n: Nguy n V n D n, (2010),“Kinh t vi mô I”, Nhà xu t b n tài chính).
1.2. T ngăquan v ăn ngăl căc nhătranh
1.2.1. Khái ni m v n ng l c c nh tranh
N ng l c c nh tranh c a doanh nghi p là th hi n th c l c và l i th c a doanh
nghi p so v i đ i th c nh tranh trong vi c th a mãn t t nh t các đòi h i c a khách
hàng đ thu l i ngày càng cao h n. (Ngu n: Michael Porter (1980), “Chi n l c c nh
tranh”, Nhà xu t b n th ng kê).
N ng l c c nh tranh c a doanh nghi p t o ra t th c l c c a doanh nghi p, đây
là y u t n i hàm c a m i doanh nghi p, không ch đ c tính b ng các tiêu chí v
công ngh , tài chính, nhân l c, t ch c qu n tr doanh nghi p…m t cách riêng bi t mà
c n đánh giá, so sánh v i các đ i tác c nh tranh trong ho t đ ng trên cùng m t l nh
v c, cùng m t th tr ng. S là vô ngh a n u nh ng đi m m nh và đi m y u bên trong
doanh nghi p đ c đánh giá không thông qua vi c so sánh m t cách t ng ng v i các
đ i tác c nh tranh. Trên c s các so sánh đó, mu n t o l i th so sánh v i đ i tác c a
mình. Nh l i th này, doanh nghi p có th th a mãn t t h n các đòi h i c a khách
hàng m c tiêu c ng nh lôi kéo đ c khách hàng c a đ i th c nh tranh.
Th c t cho th y không m t doanh nghi p nào có kh n ng th a mãn đ y đ t t
c nh ng yêu c u c a khách hàng vì nh ng yêu c u v i m i khách hàng là khác nhau
và t ng th i đi m nó l i thay đ i. Th ng thì m t doanh nghi p có l i th v m t này
thì s có h n ch v m t khác. Ví d nh cùng là doanh nghi p s n xu t s a, đáp ng
nhu c u dinh d ng, nh ng hãng s a TH true milk có m t dây truy n s n xu t khác so
v i Vinamilk, hàm l ng dinh d ng, đ ng t, ng y ít đ ng c a TH true milk c ng
s khác so v i Vinamilk. Khách hàng s có s thích ng t ho c thích ng y ít đ ng
khác nhau, vì v y khi Vinamilk s n xu t m t s n ph m ng t thì s n ph m đó s khó
4
Thang Long University Library
chi u lòng đ
c nh ng khách hàng thích u ng s a ng y, ít đ
doanh nghi p ph i nh n bi t đ
ng. V n đ c b n là,
c đi m h n ch và c g ng phát huy t t nh ng đi m
m nh mà mình đang có đ đáp ng t t nh t nh ng đòi h i c a khách hàng. Nh ng
đi m m nh và đi m y u bên trong m t doanh nghi p đ c bi u hi n thông qua các
l nh v c ho t đ ng ch y u c a doanh nghi p nh marketing, tài chính, s n xu t, nhân
s , công ngh , qu n tr , h th ng thông tin…Tuy nhiên, đ đánh giá n ng l c c nh
tranh c a m t doanh nghi p, c n ph i xác đ nh đ c các y u t ph n ánh n ng l c
c nh tranh t nh ng l nh v c ho t đ ng khác nhau và c n th c hi n vi c đánh giá c
đ nh tính và đ nh l ng. Các doanh nghi p ho t đ ng s n xu t kinh doanh nh ng
ngành, l nh v c khác nhau và c n th c hi n vi c đánh giá b ng c đ nh tính và đ nh
l ng. Các doanh nghi p ho t đ ng s n xu t kinh doanh nh ng ngành, l nh v c khác
nhau có các y u t đánh giá n ng l c c nh tranh khác nhau. M c dù, v n có th t ng
h pđ
c các y u t đánh giá n ng l c c nh tranh c a m t doanh nghi p bao g m: giá
c s n ph m và d ch v , ch t l ng s n ph m và bao gói, kênh phân ph i s n ph m và
d ch v bán hàng, thông tin và xúc ti n th ng m i. N ng l c nghiên c u và phát tri n,
th ng hi u và uy tín c a doanh nghi p, trình đ lao đ ng, th ph n s n ph m và t c
đ t ng tr ng th ph n, v th tài chính, n ng l c t ch c và qu n tr doanh nghi p.
Ví d không gi ng nh các hãng xe h ng sang nh Honda, Toyota, Audi thì Kia
morning và Huyndai là hai dòng xe đánh vào th tr ng nh ng khách hàng có thu nh p
th p, giá c khá m m so v i các dòng xe Honda, Toyota, Audi…Các hãng xe nh nh
Huyndai, Kia morning không có đ th ph n và s c c nh tranh nh các hãng xe l n và
có uy tín, th ph n t t nh Audi, Honda do quy mô ngu n v n nh , c ng ch a có nhi u
uy tín v i khách hàng và thâm nh p th tr ng th tr ng mu n h n các hãng xe
l n…Thì vi c l a ch n th tr ng khách hàng thu nh p th p, các hãng xe l n nh
Honda, Toyota, Audi còn b ng là m t s l a ch n thông minh vì không v ng ph i
quá nhi u đ i th c nh tranh l n, đ m b o t l ph n tr m th ng l i cao h n.
Vì v y, có th nói nâng cao n ng l c c nh tranh là v n đ s ng còn c a m i
doanh nghi p trong quá trình t n t i và phát tri n c a mình. c bi t trong th i k Vi t
Nam đã gia nh p WTO đ nâng cao n ng l c c nh tranh thì các doanh nghi p ph i
hi u rõ yêu c u c a WTO đ i v i ngành s n xu t kinh doanh c a đ n v đ t đó thông
qua ph
ng pháp so sánh tr c ti p các y u t đ đánh giá đ
c hi n tr ng c a doanh
nghi p đ ng th i đ ra các gi i pháp phù h p đ nâng cao n ng l c c nh tranh c a
doanh nghi p
5
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p
1.2.2.1.
nh tính
Uy tín, th ng hi u
ây là ch tiêu có tính ch t r t khái quát, nó bao g m r t nhi u y u t nh : ch t
ng s n ph m, các ho t đ ng d ch v do doanh nghi p cung c p, ho t đ ng
-
l
marketing, quan h c a doanh nghi p v i các t ch c tài chính, m c đ nh h ng c a
doanh nghi p đ i v i các đ n v hành chính s nghi p… ó là tài s n vô hình, vô giá
mà doanh nghi p nào c ng coi tr ng, n u m t uy tín thì ch c ch n doanh nghi p s
không có kh n ng c nh tranh trên th
đ ng đ
ng. Có uy tín doanh nghi p có th huy
c r t nhi u ngu n l c nh : v n, nguyên v t li u và đ c bi t là s quan tâm,
g n bó c a ng
ph
ng tr
i lao đ ng v i doanh nghi p hay s
ng h c a chính quy n đ a
ng v i công ty.
Theo đ nh ngh a c a Hi p h i Marketing Hoa K “th
ng hi u là m t cái tên,
m t t ng , m t d u hi u, bi u t ng, hình v ho c t ng h p t t c các y u t trên
nh m xác đ nh m t s n ph m ho c d ch v c a m t s n ph m và phân bi t s n ph m
d ch v đó v i đ i th c nh tranh. Có th nói th ng hi u là hình th c th hi n bên
ngoài t o ra n t ng, th hi n cái bên trong cho s n ph m ho c doanh nghi p.
Th
ng hi u t o ra nh n th c và ni m tin c a ng
i tiêu dùng đ i v i s n ph m và
d ch v mà doanh nghi p cung ng. Giá tr c a m t th ng hi u là tri n v ng l i
nhu n mà th ng hi u đó có th đem l i cho nhà s n xu t trong t ng lai. Nói cách
khác th ng hi u là tài s n vô hình c a doanh nghi p. Ví d khi nói đ n cà phê ng i
ta s ngh t i cà phê Trung Nguyên, khi nói t i xe máy s ngh t i Honda…Tên hàng
hóa g n v i th ng hi u tr thành m t c m t d nh và làm cho khách hàng nh đ n
doanh nghi p lâu h n. (Ngu n: ào Minh
c, “Làm rõ khái ni m th ng hi u”,
www.Margroup.edu.vn, 1242,27 ).
Có th th y rõ nh t trong v vi c c a Công ty Vedan, tr c đây s n ph m mì
chính c a Công ty Vedan đ c ng i dân Sài Gòn r t a chu ng s d ng, h u nh th
ph n t i thành ph H Chí Minh v mì chính do công ty n m gi . Nh ng n m 2008
x y ra nh ng v ki n v vi c công ty x ch t th i ra sông Th V i làm ô nhi m môi
tr
ng và gây b nh cho nh ng ng
i dân s ng g n công ty s d ng ph i ngu n n
cô
nhi m. T m t công ty có th ph n cao và đ c nhi u ng i dân u tiên s d ng s n
ph m. Công ty đã b m t đi th ph n m t cách nhanh chóng khi ng i dân không ai
dùng s n ph m c a công ty n a, công ty nhanh chóng b suy s p hoàn toàn. ây chính
là m t minh ch ng cho vai trò to l n c a uy tín và th
nghi p ph i gánh ch u khi đánh m t nó.
ng hi u và h u qu mà doanh
6
Thang Long University Library
Xây d ng th
ng hi u là v n đ đòi h i th i gian, kh n ng tài chính và ý chí
không ng ng nâng cao ch t l
ng s n ph m và d ch v . M t doanh nghi p có n ng l c
c nh tranh cao c ng có ngh a là h đã xây d ng đ c th ng hi u m nh, th ng hi u
đó luôn đ c khách hàng nh và nh n bi t rõ ràng. M t th ng hi u m nh là m t
th ng hi u có th t o đ c s n t ng tò mò cho khách hàng, kích thích h s d ng
s n ph m. N u khách hàng đã thích và đam mê m t th
th ng hi u đó.
ng hi u h s trung thành v i
Qua vi c xây d ng thành công m t th ng hi u ng i ta có th đánh giá v
n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p đó vì: Th ng hi u làm cho khách hàng tin
t ng ch t l ng, yên tâm và t hào khi s d ng th ng hi u đó. Th ng hi u t t giúp
t o d ng hình nh công ty t t và nhanh chóng thu hút đ c nh ng khách hàng m i,
v n đ u t , thu hút nhân tài. Th ng hi u t t giúp phân ph i s n ph m d dàng h n,
t o thu n l i khi tìm ki m th tr
ng m i. Uy tín cao c a th
ng hi u t o lòng trung
thành c a khách hàng đ i v i s n ph m, đem l i l i th c nh tranh cho doanh nghi p,
giúp cho vi c tri n khai khu ch tr ng s n ph m d dàng h n, đ ng th i gi m chi phí
ti p th , giúp doanh nghi p có đi u ki n phòng th , ch ng l i s c nh tranh quy t li t
v giá.
Th ng hi u c a ng i bán khi đã đ ng ký bao hàm s b o h c a pháp lu t
đ i v i nh ng tính ch t đ c đáo c a s n ph m tr c nh ng s n ph m b đ i th c nh
tranh b t ch c.
có m t th ng hi u m nh doanh nghi p ph i xây d ng m t chi n
l c v th ng hi u n m trong chi n l c marketing t ng th c n c các k t qu v
nghiên c u th tr ng, đ ng th i ph i đ ng ký th ng hi u trong n c và ngoài n c.
Nh v y th ng hi u m i tr thành m t tài s n th c s có giá tr đ i v i t t c m i
doanh nghi p.
- Kinh nghi m c a doanh nghi p
M t công ty có b dày kinh nghi m trên th ng tr ng thì c ng đ c đánh giá
r t cao v n ng l c c nh tranh. Kinh nghi m lâu n m s giúp công ty nâng cao ch t
l ng s n ph m, có th n m b t và x lý tình hu ng ph c t p v i th i gian và chi phí
th p nh t. Nh v i công ty s n xu t xe máy Honda ho t đ ng t i th tr ng Vi t Nam
lâu n m s đoán bi t đ c nhu c u mua xe máy c a khách hàng t ng cao vào đ t tháng
8, tháng 9, 12 trong n m. Vì có nhi u sinh viên h c xa nhà, c n có xe làm ph
ng ti n
đi l i, trong tháng 12 c ng cao vì cu i n m đ c th ng khách hàng s có kho n ti n
l n đ mua xe. ây c ng chính là m t l i th c a doanh nghi p trong cu c ch y đua
v i các đ i th khác vì s ch đ ng d tr nguyên v t li u, hay s n xu t tr c đ tung
ra th tr ng đ c nh ng m u s n ph m m i và k p th i gian. C ng ch đ ng có
nh ng chi n d ch qu ng cáo, khuy n m i, gi m giá đ kích thích khách hàng mua xe
nhi u h n.
7
1.2.2.2.
-
nh l
ng
Th ph n doanh nghi p trên th tr
ng
Th ph n ph n ánh th m nh c a doanh nghi p trong ngành, là ch tiêu đ c
doanh nghi p hay dùng đ đánh giá m c đ chi m l nh th tr ng c a mình so v i đ i
th c nh tranh. Th ph n l n s t o l i th cho doanh nghi p chi ph i và h th p chi
phí s n xu t do l i th v quy mô. Th ph n c a doanh nghi p trong m t th i k là t
l ph n tr m th tr ng mà doanh nghi p đã chi m l nh đ c trong th i k đó có các
lo i th ph n sau:
+ăTh ăph nătuy tăđ i
Th ph n tuy t đ i: th ph n c a doanh nghi p đ i v i m t lo i hàng hóa, d ch
v nh t đ nh là t l ph n tr m gi a doanh thu bán ra c a doanh nghi p này v i t ng
doanh thu c a t t c các doanh nghi p kinh doanh lo i hàng hóa, d ch v đó trên th
tr
ng liên quan ho c t l ph n tr m gi a doanh s mua vào c a doanh nghi p này
v i t ng doanh s mua vào c a t t c doanh nghi p kinh doanh lo i hàng hóa, d ch v
đó trên th tr ng liên quan tính theo tháng, quý, n m và đ c c th hóa b i công
th c tính nh sau:
Th ph n tuy t đ i
Doanh thu c a doanh nghi p
x 100
T ng doanh thu trên th tr ng
Riêng đ i v i ngành xây d ng có th tính toán th ph n tuy t đ i theo công th c
nh sau:
Th ph n tuy t đ i =
=
Giá tr t ng s n l
ng xây l p doanh nghi p hoàn thành
T ng giá tr s n l
ng xây l p hoàn thành trên th tr
ng
x100
Th ph n tuy t đ i là m t ch tiêu giúp nhà qu n tr doanh nghi p đánh giá đ
c
trong t ng doanh thu trên th tr ng v cùng l nh v c s n xu t kinh doanh thì doanh
thu c a doanh nghi p chi m bao nhiêu ph n tr m. Thông qua ch tiêu này doanh
nghi p c ng đánh giá đ c v trí doanh nghi p mình đã đâu và xác đ nh đ c các đ i
th c nh tranh cùng quy mô. (Ngu n: V Quang K t, (2007), “Qu n tr tài chính”,
Tr ng H c vi n Công ngh b u chính vi n thông).
+ăTh ăph năt ngăđ i
Th ph n t ng đ i: là t l so sánh v doanh thu c a công ty so v i đ i th
c nh tranh m nh nh t. Nó cho bi t v th c a công ty trong c nh tranh trên th tr ng
nh th nào.
Th ph n t
ng đ i =
Doanh thu c a doanh nghi p
x 100
Doanh thu c a đ i th c nh tranh m nh nh t
Ch tiêu th ph n t ng đ i đánh giá đ c doanh nghi p đang m nh h n v quy
mô v n so v i doanh nghi p hay th p h n. Ch tiêu này đ n gi n d tính, song k t qu
tính toán ch a th t chính xác, vì k t qu thu đ c doanh nghi p ch so v i m t doanh
8
Thang Long University Library
nghi p duy nh t, có th doanh nghi p đó đang là doanh nghi p m nh th ph n nhi u và
v n cao, do đó khó l a ch n đ
c đ i th c nh tranh m nh nh t, đ c bi t trong khi
doanh nghi p kinh doanh trên nhi u l nh v c.
- Ch tiêu l i nhu n
Ch tiêu l i nhu n đ c th hi n qua m t s y u t nh sau: giá tr t ng s n
l
ng s n xu t, l i nhu n ròng, t su t l i nhu n trên t ng s n l ng s n xu t.
ây là m t trong các ch tiêu ph n ánh hi u qu s n xu t c a doanh nghi p n u
các ch tiêu này càng cao ph n ánh hi u qu s n xu t kinh doanh càng cao và do đó t o
đi u ki n nâng cao kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p
- N ng su t lao đ ng
N ng su t lao đ ng là ch tiêu t ng h p c a nhi u y u t nh : con ng i, công
ngh , t ch c qu n lý, c s v t ch t k thu t…Do đó nó là tiêu chí r t quan tr ng đ
đánh giá n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p. N ng su t lao đ ng đ
l ng s n ph m đ m b o ch t l
ph m đó.
N ng su t lao đ ng
ng trên m t đ n v s l
L
=
c đo b ng s n
ng lao đ ng làm ra s n
ng s n ph m đ m b o ch t l
ng
S l ng lao đ ng làm ra s n ph m đó
N ng su t lao đ ng c a doanh nghi p càng cao thì n ng l c c nh tranh c a
doanh nghi p càng cao so v i các doanh nghi p cùng l nh v c, khi so sánh hai doanh
nghi p s n xu t cùng ngành ngh , cùng quy mô, c c u và ngu n lao đ ng, ch t l ng
s n ph m t o ra t ng đ ng nhau. Nh ng m t doanh nghi p có n ng su t lao đ ng
cao h n doanh nghi p kia, thì kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p có n ng su t lao
đ ng cao h n s t t h n, h có th đ a ra m c giá th p h n so v i doanh nghi p có
n ng su t lao đ ng th p h n t đó n ng l c c nh tranh c a h cao h n. Khi doanh
nghi p có n ng su t lao đ ng cao h n các đ i th c nh tranh đ ng ngh a v i vi c
doanh nghi p ph i b m t l ng chi phí ít h n cho m t s n ph m so v i đ i th c nh
tranh t đó nhà qu n tr đ a ra đ c nh ng chi n l c c nh tranh v giá, s n ph m
hi u qu . (Ngu n: V Anh Tu n, Tô
c H nh, Ph m Quang Phân, (2007),“Kinh t
chính tr Marx – Lenin”, Nhà xu t b n t ng h p).
1.2.3. Các y u t nh h ng đ n n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p
1.2.3.1. Nhân t có th ki m soát đ c
- Ngu n nhân l c: n ng l c c a ban qu n tr , t ch c c ng nh ng i lao đ ng có
th nói qua các n i dung sau:
Th nh t là v c c u t ch c c a doanh nghi p: N u m t doanh nghi p có c
c u t ch c h p lý, phân công trách nhi m và quy n h n rõ ràng thì m i ho t đ ng s
trôi ch y, có n ng su t. Ng c l i, m t c c u ch ng chéo, quy n l c không đ c rõ
ràng thì ho t đ ng s kém hi u qu . Trong đó thì c c u ban lãnh đ o có ph m ch t và
9
tài n ng có vai trò quan tr ng b c nh t, nh h
ng t i s thành công c a doanh nghi p.
M t nhà lãnh đ o gi i không ch bi t làm cho b máy công ty v n hành đúng quy lu t
mà còn ph i cho nó ho t đ ng linh ho t và uy n chuy n sao cho phù h p v i s thay
đ i c a môi tr ng bên trong và ngoài c a doanh nghi p. Nh trong công ty m i quy t
đ nh cu i cùng đ u do giám đ c quy t đ nh, phê duy t, tuy nhiên đ i v i nh ng tr ng
h p c n có quy t đ nh nhanh giám đ c có th
tr ng phòng.
y quy n cho phó giám đ c ho c các
Th hai là công tác đào t o: Qu n tr doanh nghi p tr c h t là ph i l m công
tác giáo d c đào t o trong công ty. Lãnh đ o doanh nghi p ph i ti n hành th ng
xuyên vi c giáo d c chính tr , t t
ng, đ o đ c, v n hóa cho m i thành viên. T đó
giúp h nh n th c t t v pháp lu t, v đ ng l i chính sách c a
ng, Nhà n c,
khuy n khích m i ng i ti t ki m, ch ng lãng phí, tham nh ng, gi m thi u nh ng chi
phí vô ích, ngoài ra còn t o môi tr
ng v n hóa lành m nh trong công ty giúp cho m i
ng i đoàn k t, g n bó, t o d ng đ c t p th v ng m nh cùng ph n đ u cho m c tiêu
nâng cao n ng l c c nh tranh cho doanh nghi p.
- Kh n ng tài chính: ngu n tài chính là v n đ không th không nh c đ n b i nó
có vai trò quy t đ nh đ n ho t đ ng c nh tranh c a doanh nghi p. Tr c h t, ngu n l c
tài chính đ c th hi n quy mô v n t có, kh n ng huy đ ng các ngu n v n ph c
v s n xu t kinh doanh và hi u qu s d ng các ngu n v n đó. Quy mô v n t có ph
thu c quá trình tích l y c a doanh nghi p. N u doanh nghi p ho t đ ng có hi u qu ,
l i nhu n hàng n m cao, ph n l i nhu n đ l i tái đ u t cho s n xu t kinh doanh s
l n và quy mô v n t có s t ng. Doanh nghi p có quy mô v n t có cao cho th y kh
n ng t ch v tài chính và chi m đ c lòng tin c a nhà cung c p, ch đ u t và khách
hàng…Doanh nghi p nên ph n đ u t ng v n t có lên m t m c nh t đ nh đ đ m b o
kh n ng thanh toán nh ng v n đ kích thích đ doanh nghi p t n d ng đòn b y tài
chính làm t ng l i nhu n.
đáp ng các yêu c u v v n cho s n xu t kinh doanh,
doanh nghi p có th huy đ ng v n t r t nhi u ngu n, chi m d ng t m th i c a các
nhà cung c p, khách hàng, vay các t ch c tài chính ho c huy đ ng v n trên th tr ng
ch ng khoán. Kh n ng huy đ ng v n c a doanh nghi p ph thu c vào m i quan h
c a doanh nghi p v i các bên cung ng v n và s phát tri n c a th tr ng tài chính.
N u th tr
ng tài chính phát tri n m nh, t o đ
c nhi u kênh huy đ ng v i nh ng
công c phong phú s m ra nhi u c h i đ u t phát tri n cho doanh nghi p. L a
ch n ph ng th c huy đ ng v n h p lý s t o đi u ki n cho doanh nghi p t ng c ng
s c m nh tài chính.
- Máy móc thi t b : đây là m t b ph n ch y u quan tr ng nh t trong tài s n c
đ nh, nó là c s v t ch t ch y u quy t đ nh n ng l c s n xu t c a doanh nghi p, là
nhân t đ m b o n ng l c c nh tranh. N u máy móc thi t b và trình đ công ngh
10
Thang Long University Library
th p kém s
nh h
ng tr c ti p đ n n ng su t, ch t l
ng s n ph m, làm t ng các chi
phí s n xu t, s n ph m c a doanh nghi p s không đ t đ
c các yêu c u v tiêu chu n
hóa và th ng nh t hóa s r t khó xu t kh u, tham gia th tr ng khu v c và th gi i.
đánh giá v n ng l c máy móc thi t b và công ngh có th d a vào các đ c tính
sau: Tính hi n đ i c a thi t b công ngh bi u hi n các thông s nh hãng s n xu t,
n m s n xu t, công su t thi t k , giá tr còn l i c a thi t b . Tính đ ng b : thi t b đ ng
b là đi u ki n đ m b o s phù h p gi a thi t b , công ngh v i ph ng pháp s n xu t,
v i ch t l
ng và đ ph c t p c a s n ph m do công ngh đó s n xu t ra. Tính hi u
qu : th hi n trình đ s d ng máy móc thi t b s n có đ ph c v m c tiêu c nh tranh
c a doanh nghi p. Tính đ i m i: ho t đ ng s n xu t kinh doanh luôn có nhi u bi n
đ ng, máy móc thi t b ph i thích ng đ c v i yêu c u s n xu t kinh doanh c a t ng
giai đo n, t ng ph ng án s n xu t kinh doanh, n u máy móc thi t b không th s
d ng linh ho t và ch m đ i m i thì s không đ m b o n ng l c c nh tranh cho doanh
nghi p. Cùng v i máy móc thi t b , công ngh là y u t
n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p.
nh h
ng không nh đ n
- Nhân t ch t l ng s n ph m: Theo đ nh ngh a tiêu chu n ISO 9001:2008 thì
ch t l ng là m c đ c a m t t p h p các đ c tính v n có đáp ng các yêu c u”. Ch t
l ng s n ph m đ c ph n ánh b i các thu c tính đ c tr ng c a s n ph m đó. Quan
ni m này đ ng ngh a ch t l ng s n ph m v i s l ng các thu c tính h u ích c a s n
ph m. Tuy nhiên, s n ph m có th có nhi u thu c tính h u ích nh ng không đ c
ng
i tiêu dùng đánh giá cao.
có th s d ng công c ch t l
ng s n ph m đ c nh
tranh có hi u qu c n làm rõ th nào là ch t l ng s n ph m. Cách hi u v ch t l ng
s n ph m nh h ng tr c ti p đ n qu n lý ch t l ng s n ph m. B i ch t l ng s n
ph m là m t ph m trù khá r ng và ph c t p ph n ánh t ng h p các n i dung kinh t ,
k thu t và xã h i.
V phía khách hàng ho c ng i tiêu dùng ch t l ng s n ph m đ c đ nh ngh a
là s phù h p và th a mãn nhu c u ho c m c đích s d ng c a h .
V phía doanh nghi p ho c nhà s n xu t thì ch t l ng s n ph m là s hoàn h o
và phù h p c a s n ph m v i m t t p h p các yêu c u ho c tiêu chu n quy cách đã xác
đ nh tr
c.
N u ch xét m i lo i s n ph m thì ch t l
thu c tính đ c tr ng c a s n ph m đó. Ch t l
ch t l
ng các thu c tính đ
ng s n ph m đ
c ph n ánh b i các
ng s n ph m ph thu c s l
ng và
c thi t k đ a vào s n ph m. Nh ng thu c tính đó ph n
ánh công d ng ho c giá tr s d ng c a s n ph m và bi u hi n
l ng c th .
11
nh ng ch tiêu ch t
N u xét trên góc đ giá tr , ch t l
t s gi a l i ích thu đ
ng s n ph m đ
c hi u là đ i l
ng đo b ng
c t tiêu dùng s n ph m v i chi phí ph i b ra đ có đ
cl i
ích đó.
D a trên nghiên c u các đ nh ngh a trên, t ch c qu c t v tiêu chu n hóa
(ISO) đã đ a ra đ nh ngh a ch t l ng s n ph m trong b tiêu chu n ISO 900 nh sau:
“Ch t l ng s n ph m là m t t p h p các thu c tính c a s n ph m, t o cho s n ph m
đó kh n ng th a mãn yêu c u đã nêu ra ho c ti m n”. nh ngh a trên cho th y s
th ng nh t gi a các thu c tính n i t i c a s n ph m, các nhu c u c a khách hàng, gi a
các yêu c u c a ng i s n xu t và ng i tiêu dùng, gi a nhu c u hi n t i và k v ng
trong t ng lai c a khách hàng v s n ph m. Vì v y đ nh ngh a này đ c ch p nh n và
s d ng r ng rãi trong các ho t đ ng kinh t hi n này.
Ch t l ng s n ph m có vai trò quan tr ng trong c nh tranh c a m i doanh
nghi p. M t trong các c n c quan tr ng khi ng
i tiêu dùng quy t đ nh l a ch n s
d ng s n ph m c a doanh nghi p là ch t l ng s n ph m. Theo M.Porter thì n ng l c
c nh tranh c a m i doanh nghi p đ c th hi n thông qua hai chi n l c c b n là
phân bi t hóa s n ph m (ch t l ng) và chi phí th p. Vì v y ch t l ng s n ph m tr
thành m t trong nh ng công c quan tr ng nh t làm t ng n ng l c c nh tranh cho
doanh nghi p.
Ch t l ng s n ph m th hi n kh n ng th a mãn nhu c u khách hàng c a
doanh nghi p. S n l ng tiêu th s t ng cùng v i s gia t ng m c đ th a mãn c a
khách hàng. c bi t khi trình đ xã h i ngày càng cao, xã h i ngày càng v n minh,
th hi u c a ng i tiêu dùng đòi h i nh ng s n ph m có ch t l ng cao v m i m t
ch không đ n gi n là t t – b n – đ p nh tr c kia. Nh v y ch t l ng và c nh
tranh là hai ph m trù luôn đi cùng và g n bó ch t ch v i nhau, ch t l ng làm t ng
n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p và ng c l i n ng l c c nh tranh cao l i t o c
s tài chính và v t ch t c n thi t cho nâng cao ch t l ng s n ph m.
M t khác trong n n kinh t m hi n nay, khi tham gia các t ch c th ng m i
qu c t (AFTA, WTO…) cùng v i các c h i kinh doanh là vi c m i n c ph i d b
khá nhi u các hàng rào thu quan đ hàng ngo i tràn vào c nh tranh t do ngay trên
sân nhà cùng doanh nghi p n i đ a. Tuy v y, không m t qu c gia nào l i không tìm
cách b o h n n s n xu t trong n
c và m t hàng rào m i l i đ
c d ng lên.
ó là
nh ng tiêu chu n kh t khe v ch t l ng s n ph m nh gi y ch ng nh n v m c đ
phóng x cho phép đ i v i hàng th c ph m, ch t l ng đóng gói bao bì, nhãn mác,
gi y ch ng nh n xu t x hàng hóa…Các doanh nghi p nâng cao ch t l
không ch đ đ m b o c nh tranh th ng l i trên sân nhà mà còn nh m h
n ng v n ra th tr ng qu c t .
12
Thang Long University Library
ng s n ph m
ng t i kh
s d ng có hi u qu công c ch t l
ng s n ph m nh m nâng cao n ng l c
c nh tranh, doanh nghi p c n làm t t công tác qu n lý ch t l
ng s n ph m. Qu n lý
ch t l ng là các ho t đ ng có ph i h p đ đ nh h ng và ki m soát m t t ch c v
ch t l ng. Nói cách khác qu n lý ch t l ng s n ph m bao g m toàn b các ho t
đ ng t vi c xây d ng các quy trình đ m b o ch t l ng, thi t l p các v n b n xác
đ nh trình t và t ng tác các quy trình, đ m b o ngu n l c và thông tin c n thi t, theo
dõi ki m tra và phân tích các quá trình nh m đ m b o m c tiêu ch t l ng đ ra. Và h
th ng qu n lý ch t l ng là m t h th ng đ đ nh h ng và ki m soát m t t ch c v
ch t l ng. ây là m t ho t đ ng không th thi u đ i v i m i doanh nghi p đ phát
huy đ
c l i ích c nh tranh đích th c t s n ph m.
Trên c s nh n th c đ y đ h n v vai trò c a ch t l ng s n ph m và qu n lý
ch t l ng, các doanh nghi p c n xây d ng và t ch c tri n khai các ho t đ ng đ y
nhanh quá trình c i ti n và nâng cao ch t l
ng s n ph m, t n d ng t t nh t công c
này cho nâng cao n ng l c c nh tranh.
- Giá c : giá c là m t ph m trù kinh t khách quan phát sinh, phát tri n cùng v i
s ra đ i và phát tri n c a s n xu t hàng hóa. Ngày nay, giá c hi n di n trong t t c
các khâu c a quá trình tái s n xu t xã h i, các ngành, các khu v c c a n n kinh t , các
l nh v c c a đ i s ng xã h i. Giá c không ch là s bi u hi n b ng ti n c a giá tr
hàng hóa, nó còn bi u hi n t ng h p các quan h cung c u hàng hóa, tích l y, tiêu
dùng…Vì v y giá c hình thành thông qua quan h cung c u hàng hóa, thông qua s
th a thu n gi a ng i mua và ng i bán, giá đ c ch p nh n là giá mà c hai bên đ u
có l i.
Trong n n kinh t th tr
ng hi n nay thì giá bán s n ph m là m t trong nh ng
công c quan tr ng th ng đ c s d ng. B i giá bán s n ph m có nh h ng tr c
ti p đ n s h p d n c a s n ph m và s n l ng tiêu th . Hai hàng hóa có cùng công
d ng ch t l ng nh nhau, khách hàng s mua hàng hóa nào có giá th p h n. Có nhi u
chính sách giá khác nhau đ c doanh nghi p s d ng phù h p v i s n ph m, m c tiêu,
tình hình th tr ng và kh n ng thanh toán c a khách hàng. Trong quá trình hình
thành và xác đ nh giá bán, doanh nghi p có th tham kh o m t s chính sách đ nh giá
c th nh sau:
Chính sách đ nh giá th p: Là chính sách doanh nghi p đ a ra m c giá th p h n
giá th tr ng: Th nh t là đ nh giá th p h n giá th tr ng nh ng v n cao h n giá
thành s n ph m. Doanh nghi p s d ng chính sách này khi s n ph m m i thâm nh p
th tr ng, doanh nghi p c n thu hút s chú ý c a khách hàng. Tr ng h p này doanh
nghi p s thu đ c l i nhu n th p. Th hai chính sách đ nh giá th p h n giá th tr ng
và th p h n giá thành s n ph m. Tr ng h p này doanh nghi p không có l i nhu n
13
nh ng s đ y nhanh t c đ tiêu th t ng nhanh vòng quay c a v n, làm c s cho
chính sách đ nh giá cao sau này.
Chính sách đ nh giá cao: doanh nghi p áp d ng m c giá cao h n giá th tr ng
và cao h n giá thành s n ph m trong tr ng h p s n ph m m i tung ra th tr ng,
ch a có đ i th c nh tranh, ng i tiêu dùng ch a bi t rõ v s n ph m và ch a có c
h i so sánh v giá. Giai đo n này doanh nghi p s tranh th chi m l nh th tr ng sau
đó s h d n đ n m c b ng ho c th p h n giá th tr ng nh ng v n đ m b o thu l i nhu n.
Chính sách n đ nh giá: theo chính sách này doanh nghi p s ch n m t m c giá
v a ph i và áp d ng trong th i gian dài đ t o uy tín và c ng c ni m tin c a khách
hàng v s n đ nh c a s n ph m. Nó giúp s n ph m có nh ng nét đ c đáo khác bi t
v i đ i th c nh tranh t đó doanh nghi p có đi u ki n gi v ng và m r ng th ph n.
Chính sách bán phá giá: là chính sách doanh nghi p bán hàng v i m c giá r t
th p, không có l i nhu n, th m chí không bù đ p đ
c chi phí s n xu t làm cho đ i
th không th c nh tranh đ c v giá và ph i rút lui kh i th tr ng. Khi đó doanh
nghi p đ c chi m th tr ng và l i ch đ ng nâng giá lên. Chính sách này r t nguy
hi m, ít đ c s d ng vì nó là con dao hai l i. Hi n nay bán phá giá đ c coi là
ph ng th c c nh tranh không lành m nh và b c m s d ng.
Chính sách phân bi t giá là chính sách đ a ra nh ng m c giá khác nhau đ i v i
cùng m t lo i s n ph m khi bán cho nh ng đ i t ng khác nhau, cho nh ng khu v c
th tr ng khác nhau, ho c khách hàng mua v i s l ng khác nhau ho c t i th i đi m
khác nhau. Chính sách này giúp doanh nghi p th a mãn đ c nhi u đ i t ng khách
hàng có nhu c u và kh n ng thanh toán khác nhau, t o nên s linh ho t v giá đ h p
d n khách hàng đ ng th i v n đ m b o bù đ p đ c nh ng chi phí phát sinh do s n
xu t nh ng s n ph m có ch t l
đ a đi m khác nhau.
ng cao h n ho c do v n chuy n s n ph m đ n nh ng
Nh v y, vi c nghiên c u và v n d ng chính sách đ nh giá là m t v n đ khá
ph c t p đòi h i m i doanh nghi p ph i luôn linh ho t và sáng t o b i giá c không
ch đ c quy t đ nh b i giá tr hàng hóa mà còn ph thu c kh n ng thanh toán c a
khách hàng.
có th v n d ng th ng l i chi n l c giá c trong c nh tranh c n chú ý
m t s v n đ sau: Vi c đ nh giá ch là m t y u t trong chi n l c t ng h p nh m
đem l i doanh thu và đ m b o s c c nh tranh cho doanh nghi p nên không nh t thi t
ph i gi m giá ho c t ng giá trong m i tr ng h p có bi n đ ng. Vi c đ nh giá ph i g n
li n v i chính sách chi m gi th ph n. Doanh nghi p ph i coi chi m gi th ph n là
m c tiêu chi n l c và vi c đ nh giá ph i góp ph n th c hi n m c tiêu này. Chi n l c
đ nh giá ph i g n li n v i chi n l c c t gi m chi phí. Dù vi c đ nh giá ph i d a trên
nhi u c n c khác nhau song chi phí v n là m t y u t quan tr ng đ đ nh giá. Chi n
l
c giá ph i g n li n v i chi n l
c c t gi m chi phí. Dù vi c đ nh giá ph i d a trên
14
Thang Long University Library
nhi u c n c khác nhau song chi phí v n là m t y u t quan tr ng đ đ nh giá. Chi n
l
c giá ph i d a trên c s c nh tranh vì v y doanh nghi p c n quan tâm thích đáng
đ n s thay đ i giá và chính sách giá c a đ i th c nh tranh. Chi n l c giá ph i g n
v i chi n l c phân khúc th tr ng đ có th áp d ng nh ng chính sách giá khác nhau
cho phù h p. M t s nhóm khách hàng s n sàng ch p nh n giá cao đ đ c s d ng
nh ng s n ph m có ch t l ng cao và nhãn hi u n i ti ng vì v y doanh nghi p nên
th c hi n chính sách đ t giá cao đ i v i nh ng s n ph m này đ c ng c uy tín cho s n
ph m, không b l c h i t ng l i nhu n nh ng c n đ m b o cung c p cho ng i tiêu
dùng đ nh ng gì đã h a h n trong s n ph m. C n xây d ng h th ng đo l ng đ
đánh giá k t qu công tác đ nh giá. ây là ho t đ ng không th thi u đ đánh giá hi u
qu công tác đ nh giá, qua đó đ a ra nh ng đi u ch nh k p th i, đáp ng m i bi n đ ng
c a th tr ng.
Tóm l i, chi n l
c giá c là m t công c c nh tranh s c bén c a doanh nghi p,
nh h ng không nh đ n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. Vì v y, m i
doanh nghi p c n nghiên c u k các chi n l c giá và ho ch đ nh chi n l c giá c
sao cho phù h p v i bi n đ ng c a th tr ng và m c tiêu phát tri n c a doanh nghi p.
1.2.3.2. Nhân t không th ki m soát đ c
- Nhà cung ng: nói đ n đ u vào là nói đ n vi c cung c p các y u t c n thi t đ
doanh nghi p ti n hành s n xu t kinh doanh nh : nguyên v t li u, máy móc, thi t b ,
v n, nhân l c…Trong th i đ i c a s phân công lao đ ng, c a chuyên môn hóa thì
m i doanh nghi p không nên ti n hành s n xu t theo ki u “t cung, t c p” t c là t lo
cho mình t khâu đ u vào đ n khâu đ u ra. i u này s gi m hi u qu s n xu t vì
không t n d ng và phát huy đ c l i th so sánh gi a các ngành, các qu c gia. Các
doanh nghi p nên tìm đ n nh ng nhà cung ng đ u vào bên ngoài có uy tín vì đây là
đi u ki n c n thi t đ đ m b o cho ti n trình s n xu t kinh doanh đ c thu n l i, đ m
b o cho đ u ra c a các quá trình đó có n ng su t và ch t l ng cao. N u nhà cung c p
không giao hàng đúng h n, đúng ch ng lo i và đ m b o ch t l ng thì doanh nghi p
c ng s sai h n v i khách hàng c a mình và nh h ng t i n ng l c c nh tranh c a
doanh nghi p. Ví d nh đ i v i công ty xây d ng nh n đ c h p đ ng xây nhà có đ t
mua nhà cung c p nguyên v t li u cát vàng, nh ng khách hàng giao nh m thành cát
đen vì v y công ty ph i yêu c u nhà cung c p nguyên v t li u đ i l i cho đúng. S m t
th i gian ch đ i nhà cung c p giao nguyên li u đúng công ty m i có th ti n hành và
đi u này làm nh h ng t i vi c giao nhà đúng h n cho khách hàng theo đúng h p
đ ng đã quy đ nh.
- Khách hàng: M c đích c a các doanh nghi p là th a mãn nhu c u c a khách
hàng đ tìm ki m l i nhu n. N u doanh nghi p nào đáp ng t t nhu c u c a khách
hàng so v i đ i th c nh tranh thì h càng nh n đ c s ng h cao và s trung thành
15
t phía khách hàng. Trong đi u ki n có s c nh tranh gay g t thì vai trò c a khách
hàng l i càng tr lên quan tr ng và u tiên h n. Tuy nhiên, th c t là ng
i mua luôn
mu n tr giá th p vì v y s th c hi n vi c ép giá, gây áp l c đòi h i ch t l ng cao
h n và đ c ph c v t t h n n a…đi u này góp ph n làm gi m l i nhu n c a doanh
nghi p. Cho nên các doanh nghi p c n ph i phân lo i khách hàng thành các nhóm
khác nhau, trên c s đó ti n hành phân tích và đ a ra các chính sách thích h p đ thu
hút ngày càng nhi u khách hàng v phía mình.
i th c nh tranh: Các đ i th c nh tranh trong ngành quy t đ nh tính ch t và
m c đ tranh đua giành gi t l i th trong ngành, mà m c đích cu i cùng là gi v ng
và phát tri n th ph n hi n có, đ m b o thu đ c l i nhu n cao nh t. C nh tranh tr lên
kh c li t khi ngành
giai đo n bão hòa ho c suy thoái ho c có đông đ i th c nh
tranh cùng n ng l c.
ây là đ i t
ng nh h
ng r t l n đ n doanh nghi p, là đ ng
l c kích thích m i doanh nghi p không ng ng ph i nâng cao n ng l c c a mình. Vì
ch c n doanh nghi p có nh ng b c đi sai l m thì chính h s là m i đe d a l n c a
công ty trong vi c giành th tr ng. Do v y, doanh nghi p c n ph i tìm hi u m i thông
tin v đ i th nh : m c đích t ng lai, các nh n đ nh, các ti m n ng, chi n l c hi n
đ i, nh ng đi m m nh, đi m y u, kh n ng thích nghi v i môi tr ng…c a đ i th
c nh tranh. Trên c s đó hoàn thi n nh ng đi m còn y u kém, phát huy nh ng th
m nh c a doanh nghi p t ng b c nâng cao n ng l c c nh tranh h n đ i th .
i th c nh tranh ti m n: khi m t ngành có s gia t ng thêm đ i th c nh
tranh đ ng ngh a v i vi c m t mi ng bánh s b chia nh h n làm cho t su t l i
nhu n gi m, t ng thêm m c đ c nh tranh. Các đ i th c nh tranh m i tham gia vào
th tr ng sau nên h có l i th trong ng d ng nh ng thành t u m i c a khoa h c,
công ngh . Không ph i lúc nào c ng g p ph i đ i th c nh tranh ti m n, nh ng khi
đ i th m i xu t hi n thì v th c nh tranh c a doanh nghi p s thay đ i. Vì v y, doanh
nghi p c n ph i t o cho mình m t hàng rào ng n c nh s xâm nh p c a các đ i th
m i. Nh ng hàng rào này là l i th s n xu t theo quy mô, đa d ng hóa s n ph m, s
đòi h i có ngu n tài chính l n, chi phí chuy n đ i m t hàng cao, kh n ng h n ch
xâm nh p các kênh tiêu th .
- Các chính sách kinh t v mô c a Nhà n
tr
ng pháp lý, môi tr
ng kinh t , môi tr
c: bao g m môi tr
ng chính tr , môi
ng khí h u t nhiên c th nh sau.
Môi tr ng chính tr : ây là y u t có tác đ ng l n t i m i doanh nghi p, n u
qu c gia nào có môi tr ng chính tr n đ nh, ít bi n đ ng, m t th ch minh b ch rõ
ràng, d th c hi n thì thu hút đ c r t nhi u nhà đ u t n c ngoài và t o đi u ki n
thu n l i cho các doanh nghi p yên tâm kinh doanh vì tài s n c a h đ c đ m b o,
r i ro c ng ít h n.
i v i các doanh nghi p n c ngoài thì h có th xác đ nh đ u t
16
Thang Long University Library
làm n lâu dài t i qu c gia đó, còn v i doanh nghi p trong n
c thì có đi u ki n phát
huy n ng l c c nh tranh c a mình.
Môi tr ng pháp lý: y u t này đ c m i doanh nghi p quan tâm vì nó nh
h ng tr c ti p đ n l i ích c ng nh ngh a v c a doanh nghi p. Tr c khi b t tay vào
kinh doanh m t l nh v c gì đó thì doanh nghi p c ng ph i xem xét t i h th ng v n
b n pháp lý c a qu c gia có cho phép kinh doanh m t hàng đó hay không, các th t c
c n thi t là gì, nh ng quy n và ngh a v c a doanh nghi p ra sao…Do v y, n u m t
qu c gia có h th ng pháp lu t c ng k nh, ph c t p, ch ng chéo, th t c hành chính
r m rà, nhi u tiêu c c, quá nhi u c a và đ c bi t hay thay đ i chính sách ho c đ a ra
chính sách không phù h p. Th c t ch ng minh đây là m t rào c n l n cho doanh
nghi p, làm h n ch kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p trên th ng tr ng.
Môi tr ng kinh t : Bao g m các chính sách phát tri n kinh t , chính sách
th
ng m i, chính sách c nh tranh, chính sách đ u t …Các chính sách và bi n pháp
kinh t nh m khuy n khích hay h n ch , u tiên hay kìm hãm s phát tri n c a t ng
ngành c th , do đó nh h ng t i n ng l c c nh tranh c a t ng doanh nghi p trong
các ngành đó. Do đó, các chính sách kinh t , các quy đ nh và th t c hành chính ph i
đ n gi n, minh b ch, không phân bi t đ i x gi a các lo i hình doanh nghi p s có tác
đ ng m nh t i k t qu , hi u qu và n ng l c c nh tranh c a các doanh nghi p.
Môi tr ng khí h u: C ng tùy vào t ng doanh nghi p khác nhau mà s nh
h ng c a y u t này là khác nhau. N u qu c gia có v trí đ a lý thu n l i cho thông
th ng qu c t thì đi u ki n t t đ doanh nghi p kinh doanh xu t kh u nâng cao đ c
n ng l c c a mình. Ví d nh đ i v i ngành xây d ng s n ph m là các công trình do
v y đi u ki n khí h u nh h ng r t l n đ n ch t l ng s n ph m và ti n đ thi công
c a doanh nghi p, vào mùa m a l n và n ng nóng nh tháng 7 s r t khó kh n trong
vi c xây d ng.
S ti n b c a khoa h c k thu t: Ngày nay th gi i đang chuy n bi n m nh
m , th i đ i c a h i nh p kinh t th gi i, toàn c u hóa. ó là m t sân ch i chung cho
t t c các qu c gia, là c h i cho doanh nghi p nào bi t t n d ng.
ng th i nó c ng
t o đi u ki n t t cho doanh nghi p nâng cao đ c n ng l c c a mình b ng vi c chuy n
giao công ngh , v n, nhân l c có trình đ tay ngh vào trong s n xu t.
BƠiăh căkinhănghi măc aăm tăs doanhănghi p
Nâng cao n ng l c c nh tranh là v n đ m i doanh nghi p luôn quan tâm khi
ho t đ ng trong n n kinh t th tr ng. Nh ng doanh nghi p n i ti ng đ u là nh ng
doanh nghi p đã thành công trong vi c s d ng các bi n pháp nâng cao n ng l c c nh
tranh. Các bi n pháp h s d ng dù thành công nhi u hay ít đ u tr thành nh ng bài
h c quý báu cho các doanh nghi p khác h c t p và rút kinh nghi m.
1.3.
17
Th nh t, bài h c v đ c l p công ngh và công tác nghiên c u phát tri n.
Samsung Electronics là t p đoàn đi n t c a Hàn Qu c đã thành công trong cu c c nh
tranh v i t p đoàn Sony c a Nh t B n. Vào th i đi m l i nhu n c a Sony gi m xu ng
còn 2,5% thì l i nhu n c a Samsung t ng lên 12%. N u nh t ng v n c a Sony d ng
m c 30 t đô là thì Samsung đã v t quá ng ng 60 t đô la. Không ch có Sony,
Motorola là doanh nghi p c ng ph i ch u nh ng đòn t n công c a Samsung. M t trong
nh ng nguyên nhân th ng l i c a Samsung mà các nhà phân tích đ a ra, đó là h có
đ c thành công nh đ c l p v công ngh và đã có nh ng đ u t thích đáng cho ho t
đ ng nghiên c u phát tri n (R&D). Trong 15 n m li n Samsung tích c c đ u t vào
thi t b s n xu t và dây chuy n s n xu t, d n d n h đã đ c l p v công ngh . Hi n
nay, Samsung ch ng ph i mua gì c a ai, h đã t s n xu t đ c t t c ngay c các s n
ph m đi n t , t màn hình, b nh , m ch đi n, b gi i mã, ph n m m, đ a c ng, b x
lý…B ng chính sách đ c l p công ngh , Samsung đã mua t n g c và bán t n ng n.
Hi n nay, Samsung có 25 nhà máy trên th gi i, h không ch bán s n ph m cho ng i
tiêu dùng mà còn bán cho đ i th c nh tranh. Dell là t p đoàn s n xu t máy tính cá
nhân c a M , t lâu đã mua màn hình máy tính LCD c a Samsung. Thông qua bài h c
kinh nghi m này cho th y vai trò c a công ngh là vô cùng quan tr ng. Nh t là đ i v i
công ty ho t đ ng v l nh v c xây d ng, vi c đ u t công ngh t t s giúp công ty có
đ c nh ng ngôi nhà đ p, ch t l ng h n, rút ng n đ c th i gian xây d ng, chi phí
thuê nhân công. Máy móc k thu t giúp gi m thi u đ c t i đa s c lao đ ng c a con
ng i, cùng v i m t l ng th i gian áp d ng đ c khoa h c k thu t phát tri n công
ty s xây d ng đ c nhi u công trình h n, ph c v đ c nhu c u c a nhi u khách
hàng h n.(Ngu n: Lê Hoàng, Cu c chi n 50 n m LG và Samsung: ván bài di đ ng
Vnreview, 18).
Bài h c th hai, s c nh tranh v th ng hi u hãng đi n t samsung không ch
thành công khi ch n bi n pháp cách tân và đ i m i công ngh đ c nh tranh, h còn
đang theo đu i chi n l c đ a th ng hi u Samsung tr thành m t trong nh ng
th ng hi u danh ti ng, chinh ph c c hành tinh. Thông qua các ho t đ ng marketing,
đ a ra các s n ph m m i. Samsung đã nhanh chóng l y đ c tình c m c a khách hàng
mà khi nh c đ n Samsung khách hàng luôn ngh t i nh ng s n ph m nh nhàng, thanh
m nh. H n n a, giá c mà Samsung đ a ra phù h p v i r t nhi u đ i t ng thu nh p
th p, cao. S n ph m dành cho ng i thu nh p cao có s c c nh tranh v i dòng đi n
tho i cao c p x ng t m nh Apple. M c dù là doanh nghi p xâm nh p th tr ng Vi t
Nam sau, nh ng Samsung đã thành công trong vi c l u gi đ c hình nh trong tâm
trí khách hàng m i khi nh c t i đi n tho i mà h đã s d ng s có tên Samsung trong
đó. (Ngu n: Tr n Tr ng H i, “C nh tranh trong qu ng cáo và th
18
Thang Long University Library
ng hi u: Nokia -
Apple–Samsung,Quangcaoajc.vn , 16).
Bài h c th ba v vi c s d ng l i th c nh tranh v giá, Wipro là t p đoàn
công ngh thông tin n i ti ng c a n
. N m 2000 giá tr xu t kh u c a s n ph m
ph n m m c a công ty là 6,2 t đô la, n m 2001 là 9,3 t đô la, n m 2002 là 13,5 t đô
la. Azim Premji Ch t ch t p đoàn này đã tính toán, do chi phí s n xu t t i n
r t
th p giúp cho các công ty n i đ a c nh tranh đ c v i các công ty n c ngoài v giá
và tính n ng s d ng. Nh đó s n ph m c a Wipro đ c nhi u công ty đ t hàng, khách
hàng c a công ty là 300 công ty xuyên qu c gia hàng đ u v các l nh v c đi n tho i,
hàng không, ph n m m. Theo các chuyên gia, bí quy t thành công c a Wipro là bi t
s d ng l i th c nh tranh v giá nh t n d ng u đi m cho chi phí th p. (Ngu n:
TBKTVN,“Bill Gates’ c a Châu Á”,Vnexpress.net, 6).
Hay có th ví d g n g i v l i th v giá c a cá basa c a Vi t Nam, n
c ta có
nh ng đi u ki n, khí h u h t s c phù h p v i vi c nuôi cá basa mà trên th gi i không
n c nào có đ c. Cá basa đ c nuôi đi u ki n Vi t Nam nhanh l n, cá ch c và
ng t th t h n so v i vi c nuôi các vùng khác. Chính vì đi u ki n t t, mà các ch nuôi
cá c t gi m đ c các kho n chi phí thu c b nh, th c n…Vì v y, n c ta khi xu t
kh u s n ph m cá basa ra n c ngoài có m c giá th p h n nhi u so v i các n c khác
mà s n ph m l i ngon và ch t l ng t t. (Ngu n: Khôi Nguyên, “Xu t kh u cá basa
vào M g p tr ng i”, Vnexpress.net, 25).
K t lu n Ch ng 1: N i dung Ch ng 1 đ a ra c s lý lu n v n ng l c c nh
tranh thông qua các khái ni m v c nh tranh, các y u t nh h ng đ n n ng l c c nh
tranh và nh ng ch tiêu đánh giá n ng l c c nh tranh. Làm ti n đ và c s đ phân
tích n ng l c c nh tranh c a Công ty xây d ng và th ng m i Sao tháng tám Vi t nam
trong ch ng 2.
19
CH
NGă2
TH C TR NGăN NGăL C C NH TRANH T IăCỌNGăTY C PH N
XỂYăD NGăVÀăTH
NGăM IăSAOăTHÁNGăTÁMăVI T NAM
2.1. T ng quan v Côngătyăc ph năXơy d ngăvƠăTh ngăm iăSaoăthángătámăVi t Nam
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty c ph n xây d ng và th ng
m i Sao tháng tám Vi t Nam
Tên công ty đ y đ : Công ty c ph n xây d ng và th ng m i Sao tháng tám
Vi t Nam.
a ch : S 103 Ph
nh Công Th ng, Ph ng nh Công, Qu n Hoàng
Mai, TP. Hà N i.
i n tho i: 098898538.
Công ty c ph n xây d ng và th
ng m i Sao tháng tám Vi t Nam thành l p
n m 2011, theo gi y phép kinh doanh s 0106046822 c p ngày 27/11/2011 do s k
ho ch và đ u t Qu n Hoàng Mai c p.
Ngành ngh kinh doanh: ho t đ ng trên nhi u l nh v c khác nhau nh xây d ng
công trình giao thông, th y l i và xây d ng. Kinh doanh, xu t kh u v t t ph c v cho
ngành qu ng cáo và in n qu ng cáo.
Tuy m i thành l p, th i gian ho t đ ng còn ch a nhi u nh ng v i s c g ng
n l c c a toàn th cán b công nhân viên thì trong ba n m ho t đ ng công ty đã xây
d ng đ
c 38 công trình giao thông và th y l i, trong đó tiêu bi u là d án đ
L nh Nam và Nguy n Tam Trinh. Nâng cao ch t l
ng
ng cu c s ng cho h n 100 lao
đ ng biên ch , 100 lao đ ng t do và đã nh n đ c nh ng danh hi u thi đua đáng k
t i nh :
N m 2013 công ty đã trao danh hi u Chi n s thi đua cho m t vài cá nhân trong
công ty có thi t k xây d ng đ p, nh ng đ i m i c i ti n trong thi t k c a mình đ c
khách hàng a thích, l a ch n. Ví d nh anh Nguy n V n Thành cán b k thu t c a
công ty đã nh n đ c danh hi u chi n s thi đua v i thi t k nhà mái s d ng tôn
ch ng nóng, đây là m t ý t ng h t s c thi t th c có tính ng d ng cao vì th i ti t
mi n B c có mùa hè r t nóng b c, thi t k mái nhà s d ng tôn l nh ch ng nóng giúp
gi m thi u đ c nhi t đ trong nhà vào mùa hè, hay anh Tr n ình Chi n v i thi t k
b ng in qu ng cáo đèn led đ c b trí h p lý có th nhìn rõ hình nh vào ban đêm.
Nh ng danh hi u, gi i th ng đã nâng cao tinh th n lao đ ng cho cán b nhân viên,
tích c c lao đ ng và sáng t o h n trong công vi c.
N m 2014 do ch p hành t t ch tr ng và chính sách c a ng, pháp lu t Nhà
n c, quy đ nh c a ngành xây d ng công ty đã đ t đ c danh hi u T p th lao đ ng
tiên ti n do B xây d ng c p ngày 3/2/2014. Có đ
c danh hi u này có s góp s c c a
20
Thang Long University Library
t t c cán b công nhân viên trong công ty và s lãnh đ o đúng đ n c a ban lãnh đ o.
Th c hi n t t công trình xây d ng c a Qu n Hoàng Mai và bàn giao công trình đúng
h n trong đó tiêu bi u có công trình đ ng Hoàng Mai,
ng Kim
ng…t o đ c
v đ p và s phát tri n c a Qu n Hoàng Mai. (Ngu n: Phòng t ch c lao đ ng c a
Công ty c ph n xây d ng và th ng m i Sao tháng tám Vi t Nam).
2.1.2. C c u t ch c c a Công ty c ph n xây d ng và th
ng m i Sao tháng tám
Vi t Nam
V i c c u t ch c tr c tuy n công ty đã có m t b máy t ch c hoàn ch nh và
h p lý g m m t giám đ c, m t phó giám đ c và 6 phòng ban tr c thu c bao g m:
Phòng k ho ch đ u t , phòng thi công xây d ng, phòng t ch c hành chính, phòng k
toán, phòng t ch c lao đ ng và đ i xây d ng in phun qu ng cáo, giúp các phòng ban
th hi n đ c rõ nh ng u đi m, s n ng đ ng và linh ho t h n.
hi u đ c m t
cách chi ti t ch c n ng t ng phòng ban trong c c u t ch c s đ
c c u t ch c d
c thông qua s đ
i đây:
S ăđ ă1.1:ăC ăc uăt ăch căc aăCôngăty c ăph n
xơyăd ngăvƠăth ngăm iăSaoăthángătámăVi tăNam
Giám đ c
Phó giám đ c
Phòng
k
ho ch
đ ut
Phòng
k thu t
thi công
Phòng
t ch c
hành
chính
Phòng
tài chính
k toán
Phòng
t ch c
lao đ ng
i xây
d ng, in
phun
qu ng
cáo
(Ngu n: Phòng t ch c hành chính c a Công ty
c ph n xây d ng và th ng m i Sao tháng tám Vi t Nam)
21
Ch c n ng nhi m v t ng phòng ban
Giám đ c: là ng i đ ng đ u công ty, ch u trách nhi m tr
c T ng công ty và
nhà n c, pháp lu t v m i ho t đ ng kinh doanh c a công ty, là ng i ch u trách
nhi m tr c lãnh đ o công ty v k ho ch, m c tiêu, chi n l c s n xu t kinh doanh
và đi u hành ki m tra các ho t đ ng c a công ty.
Phó giám đ c: bao g m 3 phó giám đ c là phó giám đ c s n xu t công nghi p,
phó giám đ c thi công xây l p, phó giám đ c d án xây d ng nhà máy bê tông m i.
Phó giám đ c s n xu t công nghi p ph trách s n xu t công nghi p nh các dây
chuy n c u ki n bê tông đúc s n và v t li u xây d ng, ph trách tr c ti p các phòng
ban liên quan. Phó giám đ c thi công xây l p ch u trách nhi m ph n thi công h t ng,
làm đ ng, thi công công trình dân d ng và công nghi p. Phó giám đ c d án xây
d ng nhà máy bê tông m i ch công tác d án quy ho ch các dây chuy n công ngh
m i. Có trách nhi m báo cáo v i giám đ c công ty v nh ng s thay đ i và k t qu
công vi c mà phó giám đ c đó ch u trách nhi m qu n lý.
Phòng k ho ch đ u t : là phòng có ch c n ng tham m u giúp đ giám đ c v
công tác chi n l c t ng th và k ho ch m r ng kinh doanh. L p k ho ch kinh
doanh hàng n m, hàng quý, hàng tháng v i t ng đ n hàng c a công ty. Qu n lý v t t ,
hàng hóa qua h th ng kho, xu t nh p v t t và l p các hóa đ n ch ng t xu t nh p có
đ ch ký ghi trên hóa đ n.
Phòng k thu t thi công: t v n cho giám đ c v vi c đ u t thi t b m i,
nguyên v t li u m i quan h v i khách hàng, các hãng s n xu t l a ch n đ u t thi t b
công ngh , nguyên v t li u theo dõi tình tr ng máy móc ti n đ s n xu t c a các phân
x ng t đ i.
Phòng t ch c lao đ ng: tham m u cho giám đ c v t ch c b máy qu n lý
công ty, đ xu t đào t o lao đ ng tr c m t và lâu dài, xây d ng k ho ch nhân l c,
đào t o ng n h n và dài h n cho công ty. Là m t trong 6 phòng đ c đ i di n cùng
giám đ c tham gia xét tuy n các ng viên trong đ t tuy n d ng nhân viên đ c t
ch c c a công ty hàng n m.
Phòng hành chính: là phòng ph trách tuy n d ng nhân s theo yêu c u c a
công ty và tuân th theo đúng nhu c u c a công ty và tuân theo các quy đ nh c a pháp
lu t, th c hi n công tác t ng h p, hành chính, v n th và l u tr . Tr
ng phòng t
ch c hành chính ti p nh n, phân lo i v n b n đi và đ n, tham m u cho giám đ c x lý
các v n b n hành chính nhanh chóng và k p th i. Qu n lý con d u, ch ký theo quy
đ nh, tr ng phòng c p gi y công tác, gi y gi i thi u, sao l c v n b n do công ty ban
hành và v n b n c a c p trên theo quy đ nh c a ban giám đ c. Qu n lý theo dõi tài
s n, ph ng ti n v n phòng c a toàn b công ty.
22
Thang Long University Library
Phòng tài chính k toán: qu n lý ngu n v n, ki m tra giám sát tình hình v n
đ ng c a v n trong quá trình s d ng. T ch c ch đ o toàn b công tác k toán th ng
kê theo ph ng pháp th ng kê do doanh nghi p quy đ nh, n m b t và s d ng các
thông tin cho công tác s n xu t h ch toán kinh t đ y đ làm tr n ngh a v v i nhà
n c. Tham m u cho giám đ c tình hình s d ng qu n lý qu l ng, các ch đ b o
h lao đ ng sao cho h p lý nh t.
i xây d ng in phun qu ng cáo: thi công xây d ng công trình xây d ng mà
công ty đ m nhi m, ho c v n chuy n v t t , thi t k in phun qu ng cáo và cung c p
các d ch v liên quan t i qu ng cáo khi khách hàng c n.
M i b ph n có m t nhi m v và ch c n ng riêng nh ng đ u ph i h p, g n k t
vì m t m c tiêu chung là gia t ng l i nhu n cho Công ty c ph n xây d ng và th ng
m i Sao tháng tám Vi t Nam. Vì v y, d i s ch đ o c a ban giám đ c Công ty c
ph n xây d ng và th
ng m i Sao tháng tám Vi t Nam m i phòng ban luôn c g ng
th c hi n t t nhi m v và ch c n ng c a mình đ c giao phó, đi u này s t o đi u
ki n giúp Công ty c ph n xây d ng và th ng m i Sao tháng tám Vi t Nam đ t đ c
k t qu v l i nhu n nh mong đ i.
2.1.3. K t qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty c ph n xây d ng và th ng m i
Sao tháng tám Vi t Nam t n m 2012 – 2014
B t k công ty nào, bao g m c Công ty xây d ng và th ng m i Sao tháng tám
Vi t Nam trong quá trình s n xu t kinh doanh đ u đ t ra m c tiêu cu i cùng là đ t
đ c m c doanh thu cao nh t v i chi phí th p nh t t đó mang l i k t qu l i nhu n là
t i đa.
đánh giá đ c l i nhu n c a công ty các nhà phân tích c n nhìn nh n vào
các thông s t kho n m c: doanh thu bán hàng và cung c p d ch v , các kho n gi m
tr doanh thu, các kho n chi phí bán hàng và cung c p d ch v , đ t đó đánh giá đ c
công ty làm n có lãi hay không có lãi d a trên k t qu c a m c l i nhu n tr c thu .
Sau đó là các kho n thu ph i n p cho nhà n c thì công ty có th thu v đ c cho
mình bao nhiêu. Thông qua đó th y công ty làm n có lãi hay l , đã s d ng đ ng v n
hi u qu hay ch a, t t c đi u này đ c th hi n trong báo cáo k t qu ho t đ ng kinh
doanh c a công ty. Vì v y đ hi u đ c trong ba n m qua Công ty c ph n xây d ng
và th ng m i Sao tháng tám Vi t Nam ho t đ ng kinh doanh có hi u qu , làm n có
lãi hay không chúng ta cùng đi vào phân tích các n i dung thông qua k t qu ho t
đ ng kinh doanh c a Công ty c ph n xây d ng và th
Nam thông qua các n i dung c th nh sau:
23
ng m i Sao tháng tám Vi t
B ngă2.1:ăK tăqu ăho tăđ ngăkinhădoanhăc aăCôngătyăc ăph năxơyăd ngăvƠăth
Nam t ăn mă2012ăậ 2014
N mă N mă N mă
Ch ătiêu
2012
2013
2014
ngăm iăSaoăthángătámăVi tă
năv :ăTri uăđ ng
Chênhăl ch
2013/2012
S ăti n
Chênhăl chă
2014/2013
T ăl ă S ăti n
%
1.Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
T ăl ă
%
589
1.802
2.517
1.213
206
715
39,7
0
0
0
0
0
0
0
3.Doanhăthuăthu năbánăhƠngăvƠăcungăc păd chăv
589
1.802
2.517
1.213
206
715
39,7
4.Giá v n hàng bán
468
1.615
2.263
1.147
245
648
40,1
5.L iănhu năthu n bánăhƠngăvƠăcungăc păd chăv
121
186
254
65
53,7
68
36,6
6.Doanh thu ho t đ ng tài chính
0,071
0,042
7.Chi phí tài chính
0,980
0,467
8.Chi phí qu n lý kinh doanh
78
94
99
16
9.L i nhu n thu n t ho t đ ng kinh doanh
42
92
123
0
0
40
2.Các kho n gi m tr doanh thu
0,035 (0,029) (40,9) (0,007) (16,7)
31,53
100
20,5
5
5,32
50
119
31
33,7
0
0
0
0
0
72
113
32
80,0
41
56,9
(40)
(72)
(113)
(32) (80,0)
(41)
56,9
căthu
2
20
10
18
100
(10)
(50)
14.Chi phí thu thu nh p doanh nghi p
0,592
5
2
4,408
100
(3)
60
2
15
8
13
100
(7) (46,7)
10.Thu nh p khác
11.Chi phí khác
12.L i nhu n khác
13.T ngăl iănhu năk ătoánătr
15.L iănhu năsauăthu ăthuănh pădoanhănghi p
(Ngu n: Phòng tài chính k toán Công ty c ph n xây d ng và th
32 (0,513) (52,3)
ng m i Sao tháng tám Vi t Nam giai đo n 2012 – 2014)
24
Thang Long University Library
V ădoanhăthu
Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v :
Trong n m 2012 đ n 2014 doanh thu c a công ty liên t c t ng, th hi n thông
qua k t qu n m 2012 doanh thu c a công ty đ t 589 tri u đ ng, n m 2012 đ t 1.802
tri u đ ng t ng 1.213 tri u đ ng so v i n m 2012. N m 2013 doanh thu t bán hàng và
cung c p d ch v c a công ty đ t 2.517 tri u đ ng t ng 715 tri u đ ng t ng ng t l
t ng đ t 39,7% so v i n m 2013. M i đi vào ho t đ ng t n m 2011 v i k t qu t
doanh thu bán hàng và cung c p d ch v nh trên có th đánh giá công ty trong nh ng
n m tình hình s n xu t kinh doanh c a công ty là t t. Vì theo đ c thù ngành xây d ng
có chu k kinh doanh khá dài và không ph i doanh nghi p nào khi m i đi vào ho t
đ ng đ u có lãi, th ng các kho n chi phí đ u t ban đ u s r t l n, có nhi u l i h ng
làm cho kho n gi m tr doanh thu cao d n t i doanh thu thu n th p. Nh ng Công ty
c ph n xây d ng và th
ng m i Sao tháng tám Vi t Nam đã có nhân viên xây d ng
có k thu t cao, không gây ra nhi u l i h ng hóc, các kho n gi m tr không có đã giúp
cho doanh thu c a công ty đ c b o toàn. ây là m t k t qu đáng khích l mà công
ty c n c g ng phát huy đ có m t m c doanh thu cao h n trong n m t i.
Ngoài kho n doanh thu t bán hàng và cung c p d ch v còn có doanh thu t
ho t đ ng tài chính và doanh thu khác tuy nhiên hai kho n doanh thu này không l n
nh ng nó đ u có xu h ng t ng qua các n m và góp ph n làm gia t ng l i nhu n cho
công ty, hai kho n doanh thu này trong ba n m qua bi n đ ng nh sau:
Doanh thu t ho t đ ng tài chính:
Kho n doanh thu này ch y u có đ c t lãi ti n g i khi khách hàng thanh toán
ti n công trình qua tài kho n ngân hàng mà ngân hàng ch a rút ra, s ti n đ c l u gi
trong tài kho n ti n g i thanh toán và đ c h ng m c lãi su t không k h n ho c khi
hoàn thành m t công trình xây d ng công ty s nh n đ c kho n ti n thanh toán sau
khi đã thanh toán các kho n chi phí v l ng cho ng i lao đ ng, chi phí mua nguyên
v t li u…kho n ti n đ c b ra cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh ti p theo s đ c
công ty g i vào tài kho n thanh toán ho c tài kho n ti t ki m t i ngân hàng u t và
phát tri n BIDV qu n Hoàng Mai đ có m t kho n sinh l i khi ch a s d ng t i. V i
n m 2012 đ t 0,071 tri u đ ng, n m 2013 đ t 0,042 tri u đ ng và n m 2014 đ t 0,035
tri u đ ng. Kho n sinh l i này không l n, nh ng c ng th hi n th y công ty không
quan tâm t i ho t đ ng s n xu t kinh doanh mà luôn tìm cách giúp đ ng v n c a mình
có th sinh l i, ngay c khi không dùng cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
Các kho n doanh thu khác:
Doanh thu khác là các kho n thu t vi c cho thuê máy móc xây d ng ho c
kho n trích tr c cho nhân viên còn th a… tuy nhiên qua ba n m kho n doanh thu
này t i công ty b ng không.
25