Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty cổ phần đầu tư khoáng sản và dịch vụ itasco

CH

NGă1. C ăS LÝ LU N CHUNG V K TOÁN BÁN HÀNG VÀ
XỄCă NH K T QU BÁN HÀNG TRONG CÁC DOANH
NGHI PăKINHăDOANHăTH
NGăM I

1.1.

că đi m ho tă đ ngă kinhădoanhăth

ngă m i và s c n thi t c a vi c hoàn

thi n k toánă bánă hƠngă vƠă xácă đ nh k t qu bán hàng trong doanh nghi p
th ngăm i
1.1.1. Khái ni m và đ c đi m ho t đ ng kinh ếoanh th

ng m i

Ho t đ ng kinh doanh th ng m i là khâu trung gian n i li n gi a s n xu t và
tiêu dùng thông qua hai quá trình ch y u là mua hàng và bán hàng.
Ho t đ ng kinh doanh th

ng m i ch y u là ho t đ ng l u thông, phơn ph i,

trao đ i và d tr hàng hóa trên th tr ng bán buôn, bán l c a t ng qu c gia riêng
bi t ho c gi a các qu c gia v i nhau (hƠng l u chuy n trong n c và hàng xu t nh p
kh u)
it

ng kinh doanh th

ng m i g m nhi u ngành ngh vƠ l nh v c khác nhau,

t t c các hƠng hóa l u thông trên th tr ng nh : hƠng v t t thi t b , hàng hóa có
hình thái v t ch t và phi v t ch t c a doanh nghi p mua v v i m c đích đ bán.
Quá trình bán hàng các doanh nghi p nói chung vƠ các công ty th ng m i nói
riêng có nh ng đ c đi m chính sau:
-

Có s trao đ i th a thu n gi a ng

i bán vƠ ng

i mua.

-

Có s thay đ i quy n s h u v hƠng hóa gi a ng i bán sang cho ng i
mua. Trong quá trình tiêu th hƠng hóa, các doanh nghi p cung c p cho khách
hƠng m t kh i l ng hƠng hóa vƠ nh n l i c a khách hƠng m t kho n đ c
g i lƠ doanh thu bán hƠng. S doanh thu nƠy lƠ c s đ doanh nghi p xác
đ nh k t qu kinh doanh.

1.1.2. S c n thi t c a vi c hoàn thi n k toán bán hàng và xác đ nh k t qu bán
hàng trong doanh nghi p th
Trong n n kinh t th tr

ng m i

ng, các doanh nghi p ti n hành các ho t đ ng s n xu t

kinh doanh, t o ra s n ph m và d ch v nh m th a mãn nhu c u th tr

ng thông qua

quá trình bán hƠng vƠ đ t đ c m c tiêu là l i nhu n.
Bán hƠng vƠ xác đ nh k t qu kinh doanh có vai trò vô cùng quan tr ng không
ch đ i v i doanh nghi p mƠ còn đ i v i n n kinh t qu c dân.
b t c m t ho t đ ng nào c a xã h i yêu c u qu n lỦ c ng đ c đ t ra h t s c
quan tr ng và c n thi t. ho t đ ng bán hàng, v n đ qu n lỦ đ c đ t ra v i b ph n
bán hàng là r t c n thi t.

1


Trong ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p th
hƠng hóa đ

ng m i, quá trình l u chuy n

c di n ra nh sau: Mua vào -> D tr -> Bán ra. Có th th y đ

c bán

hàng là khâu cu i cùng trong quá trình kinh doanh c a doanh nghi p còn xác đ nh k t
qu kinh doanh c a doanh nghi p còn xác đ nh k t qu kinh doanh l i lƠ c n c quan
tr ng đ đ n v quy t đ nh có tiêu th hàng hóa n a hay không? Vào th i đi m nào?
S l
th

ng bao nhiêu?
Vì v y bán hàng khâu quan tr ng, có Ủ ngh a h t s c to l n. Doanh nghi p
ng m i khi th c hi n t t công tác bán hàng s giúp:
 Thông qua tiêu th , doanh nghi p th c hi n đ

c giá tr s d ng c a hàng

hóa, thu h i v n b ra, t ng nhanh t c đ luân chuy n v n.
 Hoàn thi n quá trình luân chuy n hƠng hóa, đi u hòa l
vào và d tr h p lý.

ng hàng hóa mua

 Xác đ nh k t qu kinh doanh đ có nh ng ho ch đ nh, chi n l
doanh cho k ti p theo đ c t t h n.
 Bù đ p đ

ng kinh

c chi phí b ra, t o l i nh n cho doanhh nghi p.

 Th c hi n ngh a v v i Ngơn sách NhƠ n c vƠ các ngh a v thanh toán.
Có th th y r ng k toán bán hƠng vƠ xác đ nh k t qu bán hàng r t quan tr ng
trong doanh nghi p th ng m i. Vì v y m i doanh nghi p c n quan tâm t i ch t l ng
hàng hóa, giá c , các chính sách thu hút khách hƠng c ng nh hoƠn thi n h n v công
tác k toán bán hƠng vƠ xác đ nh k t qu bán hàng.
1.2. M t s khái ni măc ăbánăcóăliênăquanăđ n k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđ nh k t
qu bán hàng trong doanh nghi păth ngăm i
1.2.1. Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v : là toàn b s ti n thu đ c t các giao

d ch và các nghi p v : Bán s n ph m do doanh nghi p s n xu t ra, bán hàng hóa mua
vào và các b t đ ng s n đ u t . Th c hi n công vi c đƣ th a thu n theo h p đ ng
trong m t k , ho c nhi u k k toán, nh cung c p d ch v v n t i, d ch v , cho thuê
TSC theo ph ng th c cho thuê ho t đ ng. Ngoài ra, doanh thu do bán hàng và cung
c p d ch v còn ghi nh n doanh thu bán hàng n i b .
Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v đ

c ghi nh n khi:

 Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v đ c xác đ nh theo giá tr h p lý
c a các kho n đƣ thu đ c ti n, ho c s ch c ch n thu đ c ti n t các
nghi p v phát sinh doanh thu.
 Doanh nghi p không còn n m gi quy n qu n lỦ hƠng hóa nh ng
h u hàng hóa ho c ki m soát hàng hóa.
 Xác đ nh đ

c chi phí liên quan đ n giao d ch bán hàng
2

Thang Long University Library

is


Doanh thu bán hƠng đ

c xác đ nh theo công th c:

Doanh thu bán hàng= Kh i l

ng hàng bán ra x Giá bán

1.2.2. Các kho n gi m tr doanh thu
-

Chi t kh u th

ng m i: lƠ kho n ti n mƠ doanh nghi p bán gi m giá niêm y t

cho khách hƠng mua v i s l

ng l n.

-

HƠng bán b tr l i: lƠ giá tr kh i l ng hƠng đƣ bán vƠ đƣ xác đ nh lƠ bán
hƠng hoƠn thƠnh nh ng b khách hƠng tr l i vƠ t ch i thanh toán do hƠng
hóa kém ch t l ng ho c sai v i quy cách so v i h p đ ng đƣ kỦ k t.

-

Gi m giá hƠng bán: LƠ kho n gi m tr s ti n thanh toán c a khách hƠng do
hƠng hóa kém ch t l ng, sai quy cách ho c l c h u nh ng khách hƠng v n
ch p nh n.

-

Thu tiêu th đ c bi t: lƠ lo i thu gián thu, đánh vƠo m t s hƠng hóa, d ch
v thu c đ i t ng ch u thu theo quy đ nh c a lu t thu tiêu th đ c bi t. i
t ng ch u thu TT B lƠ nh ng hƠng hóa, d ch v không th t c n thi t, có

h i cho con ng i ho c nh h ng đ n tiêu dùng nh : thu c lá, r u, bia,
kinh doanh v tr ng,…

-

Thu GTGT (Theo ph ng pháp tr c ti p): Thu GTGT lƠ thu gián thu,
đ c tính trên kho n giá tr t ng thêm c a hƠng hóa, d ch v phát sinh trong
quá trình s n xu t, l u thông, tiêu dùng. ơy lƠ m t kho n gi m tr doanh thu
n u đơy lƠ công ty đ ng kỦ n p thu GTGT theo ph ng pháp tr c ti p.

-

Thu xu t kh u: lƠ lo i thu đánh vƠo nh
ch xu t kh u, nh m bình n giá trong n
mu n xu t kh u các m t hƠng thu c di n
m t kho n thu xu t kh u. i u nƠy lƠm gi

ng m t hƠng nhƠ n c mu n h n
c. Chính vì v y khi doanh nghi p
ch u thu xu t kh u thì ph i n p
m doanh thu c a doanh nghi p.

1.2.3. Giá v n hàng bán
Giá v n hƠng bán dùng đ ph n ánh tr giá v n c a s n ph m, hàng hóa, d ch v
bán ra đ c trong k . Vi c h ch toán giá v n đ c x y ra đ ng th i cùng lúc v i vi c
xác đ nh doanh thu.
1.2.4. Chi phí qu n lý kinh doanh
Chi phí qu n lý kinh doanh là nh ng chi phí mà doanh nghi p b ra đ ti n hành
ho t đ ng kinh doanh trong k . Khi nói t i chi phí qu n lý kinh doanh thì chi phí bán
hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p là hai y u t không th thi u đ c và có vai trò

quan tr ng. Hai yêu t này nh h ng tr c ti p t i k t qu ho t đ ng kinh doanh và s
t n t i c a doanh nghi p. N u qu n lý ch t ch các kho n chi này, doanh nghi p s
đ m b o k ho ch l u thông hƠng hóa mƠ v n gi m chi phí vƠ t ng l i nhu n doanh
nghi p.
3


Chi phí qu n lí kinh doanh bao g m: Chi phí bán hàng và Chi phí qu n lý doanh
nghi p. Bao g m:
Chi phí nhân viên bán hàng, nhân viên qu n lý: Ph n ánh các kho n ph i tr cho
nhân viên bán hàng, qu n lỦ…bao g m: ti n l ng, ti n n gi a ca, ti n công và các
kho n trích BHXH, BHYT, kinh phí công đoƠn…
Chi phí v t li u bao bì: Ph n ánh các chi phí v t li u, bao bì xu t dùng trong quá
trình tiêu th , s a ch a TSC dùng cho b ph n bán hàng, qu n lý.
Chi phí d ng c , đ dùng: Ph n ánh chi phí d ng c , đ dùng v n phòng dùng
trong công tác bán hàng, công tác qu n lý.
Chi phí kh u hao TSC : Ph n ánh chi phí kh u hao TSC dùng chùng cho
doanh nghi p nh : nhƠ c a, ki n trúc, ph

ng ti n v n t i, máy móc thi t b qu n lý.

Thu , phí và l phí: Ph n ánh chi phí v thu , phí và l phí nh : thu môn bài,
thu đ t và các kho n phí, l phí khác.
Chi phí d ch v mua ngoài: Bao g m các chi phí ph c v cho công tác qu n lý
c a doanh nghi p, các kho n chi mua và s d ng các tài li u k thu t, b ng sáng
ch …đ c tính theo ph ng pháp phơn b d n vào chi phí qu n lý DN; ti n thuê
TSC …
Chi phí b o hành s n ph m: Là chi phí chi cho s n ph m trong th i gian đ c
b o hành theo h p đ ng.
Chi phí b ng ti n khác: Là các chi phí khác phát sinh k trên nh : Chi phí h i

ngh , ti p khách, công tác phí, tàu xe, kho n chi cho lao đ ng n ,…
1.2.5. K t qu bán hàng
K t qu bán hàng là s chênh l ch gi a doanh thu thu n v i giá v n hàng bán và
chi phí qu n lý kinh doanh. D a vào k t qu bán hàng ta có th bi t đ
nghi p lƠm n có lƣi hay l .

c doanh

K t qu bán hàng = Doanh thu thu n ậ GVHB ậ Chi phí QLKD
Trong đó:
Doanh thu thu n = Doanh thu bán hàng ậ Các kho n gi m tr doanh thu
1.3. N i dung k toán bán hàng
1.3.1. Các ph

ng th c bán hàng

Trong n n kinh t th tr

ng, tiêu th hƠng hóa đ

c th c hi n theo nhi u

ph ng th c khác nhau, theo đó hƠng hóa đ c đ n tay ng i tiêu dùng. Vi c l a
ch n và áp d ng linh ho t các ph ng th c tiêu th đƣ góp ph n không nh vào vi c
th c hi n k ho ch tiêu th c a doanh nghi p. Hi n nay, các doanh nghi p th
d ng m t ph ng th c sau:
a. Ph

ngăth c bán buôn
4

Thang Long University Library

ng s


Bán buôn lƠ ph

ng th c bán hƠng cho các đ n v s n xu t, các đ n v th

ng

m i… đ ti p t c bán ra ho c đ a vƠo s n xu t, gia công, ch bi n. Trong bán buôn
th

ng g m 2 ki u:
Bán buôn qua kho: là hình th c giao hƠng hóa đ c xu t ra t kho b o qu n c a
doanh nghi p. Bán buôn qua kho bao g m hình th c giao hàng tr c ti p ho c hình
th c chuy n hàng.
Giao hàng tr c ti p: theo hình th c này, bên mua c nhơn viên mua hƠng đ n
kho c a doanh nghi p đ nh n hàng. Sau khi ti n hành xong th t c xu t kho, bên mua
ký nh n vào ch ng t vƠ coi nh hƠng hóa đ c tiêu th .
Hình th c chuy n hàng: d a vào h p đ ng đƣ kỦ k t, bên bán s đ a hƠng t i đ a
đi m giao hƠng theo quy đ nh, bên mua s c nhân viên t i đ a đi m giao hƠng đ
nh n hàng. Khi bên mua ký vào ch ng t giao nh n hƠng hóa thì coi nh hƠng hóa đƣ
đ c tiêu th . Chi phí v n chuy n hàng hóa có th do bên bán ho c bên mua ch u (tùy
theo s th a thu n c a hai bên). N u doanh nghi p th ng m i ch u chi phí v n
chuy n, chi phí này s đ c ghi vƠo chi phí bán hƠng. Trong tr ng h p này, hàng hóa
chuy n bán v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p th ng m i. Khi bên mua ki m
nh n, thanh toán ho c ch p nh n thanh toán thì s hàng chuy n giao m i đ c coi là

tiêu th .
Bán buôn v n chuy n th ng: là hình th c bán mà doanh nghi p th ng m i sau
khi ti n hƠnh mua hƠng không đ a v nh p kho và chuy n th ng đ n cho bên mua.
Bán buôn v n chuy n th ng có 2 hình th c:
Bán buôn v n chuy n th ng có tham gia thanh toán: theo hình th c này, doanh
nghi p v a ti n hành thanh toán v i bên cung c p hàng hóa và bên mua hàng. T c là
đ ng th i phát sinh 2 nghi p v là mua hàng vƠ bán hƠng. Trong đó:
Bán buôn hàng hóa v n chuy n th ng theo hình th c chuy n hàng: Doanh nghi p
th ng m i sau khi mua hàng, nh n hàng mua s v n chuy n hƠng hóa đ n n i quy
đ nh cho bên mua theo h p đ ng b ng ph ng ti n v n t i t có ho c thuê ngoài. Hàng
hóa đ c coi là tiêu th khi bên mua ch p nh n thanh toán.
Bán buôn hàng hóa v n chuy n th ng theo hình th c giao hàng tr c ti p (giao
bán tay ba): HƠng hóa giao cho ng i mua t i kho c a ng i bán cho doanh nghi p.
Lúc nƠy hƠng hóa c ng đ c chuy n quy n s h u t doanh nghi p sang ng i mua,
đ i di n bên mua ký nh n đ hƠng, bên mua đƣ thanh toán ti n hàng ho c ch p nh n
n , hƠng hóa đ c xác nh n là tiêu th . K toán đ ng th i ghi nh n giá v n hàng bán
và doanh thu.
Bán buôn v n chuy n th ng không tham gia thanh toán: Doanh nghi p ch là bên
trung gian gi a bên cung c p vƠ bên mua. Tr ng h p này t i đ n v không phát sinh
5


nghi p v mua bán hƠng hóa. Tùy theo đi u ki n kí k t h p đ ng mà doanh nghi p
đ

ch

ng kho n ti n hoa h ng do bên cung c p ho c bên mua tr .

b. Ph ngăth c bán l

Ph ng th c bán l là hình th c bán hàng tr c ti p cho ng i tiêu dùng ho c các
t ch c kinh t mua đ tiêu dùng n i b không mang tính ch t kinh doanh. Bán l hàng
hóa lƠ giai đo n v n đ ng cu i cùng c a hàng t n i s n xu t đ n n i tiêu dùng. Bán l
hƠng hóa th ng bán đ n chi c ho c kh i l ng nh vƠ th ng thu ngay b ng ti n
m t. Bán l th ng có các hình th c sau:
Bán l thu ti n t p trung: hình th c này, nghi p v thu ti n và giao hàng tách
r i nhau. Cu i ngày, nhân viên thu ngân s làm gi y n p ti n và n p ti n hàng cho th
qu . Còn nhơn viên bán hƠng xác đ nh s l

ng hƠng bán trong ca đ l p báo cáo bán

hàng.
Bán l thu ti n tr c ti p: nhân viên bán hàng s thu ti n tr c ti p và giao cho
khách hàng. H t ca, nhân viên bán hàng s n p ti n bán hàng cho th qu và ki m kê
hàng hóa, lên báo cáo bán hàng.
c. Ph ngăth c bán tr góp
LƠ ph ng th c ng i mua có th thanh toán ti n hàng nhi u l n. Ng i mua
hàng tr ngày m t ph n ti n hàng và tr góp s ti n còn l i trong nhi u k . Trong
tr ng h p này doanh thu bán hàng v n tính theo doanh thu bán l bình th
ti n còn l i s tr các k ti p theo và ch u m c lãi su t đƣ kí k t.

ng. Ph n

d. Ph ngăth c ký g iăđ i lý
Ký g i đ i lỦ lƠ ph ng th c bán hƠng mƠ trong đó doanh nghi p giao hàng cho
c s đ i lý, ký g i s tr c ti p bán hàng. Bên nh n đ i lý s tr c ti p bán hàng, thanh
toán ti n hƠng vƠ đ c h ng hoa h ng đ i lý. S hàng g i đ i lý, ký g i v n thu c
quy n s h u c a doanh nghi p th ng m i, cho đ n khi doanh nghi p nh n đ c
thông báo ch p nh n thanh toán thì s hàng m i đ

c coi là tiêu th .

1.3.2. Ch ng t k toán và tài kho n s d ng
1.3.2.1 Ch ng t k toán s d ng
Các ch ng t k toán ch y u đ

c s d ng trong k toán bán hƠng vƠ xác đ nh

k t qu bán hàng:
Hóa đ n bán hƠng
Hóa đ n GTGT
Phi u nh p kho
Phi u xu t kho
Phi u thu, phi u chi
Ch ng t thanh toán khác: gi y báo có c a ngơn hƠng…
6

Thang Long University Library


1.3.2.2 Tài kho n s d ng
Theo quy t đ nh s 48/2006/Q -BTC ban hƠnh ngƠy 14/9/2006 quy đ nh
đ h ch toán các nghi p v kinh t phát sinh trong quá trình tiêu th hƠng hóa c a
DNTM thì k toán s d ng các tƠi kho n sau:
TƠiăkho nă156ăậ Hàng hóa: Dùng đ ph n ánh giá tr hi n có vƠ tình hình
bi n đ ng t ng, gi m các lo i hƠng hoá c a doanh nghi p bao g m hƠng hoá t i các
kho hƠng, qu y hƠng, hƠng hoá b t đ ng s n. Cho bi t giá th c t c a hƠng hóa t i
kho, chi ti t theo kho, t ng lo i, nhóm hƠng hóa.
N

TK156ậHàng hóa

- Tr giá th c t hƠng hóa mua vƠo đƣ nh p kho
theo hóa đ n mua hƠng.
- Tr giá hƠng hóa b ng i bán tr l i.
- Tr giá hƠng hóa phát hi n th a khi ki m kê.
- Tr giá b t đ ng s n mua vƠo ho c chuy n t b t
đ ng s n đ u t .
- Tr giá hƠng hóa t n kho cu i k k t chuy n
(KK K).

Có

- Tr giá hƠng hóa xu t kho đ bán, g i đ i lỦ.
- Chi t kh u th ng m i gi m giá hƠng bán cho
ng i mua.
- Tr giá hƠng hóa tr l i cho ng i bán.
- Tr giá hƠng hóa phát hi n thi u khi ki m kê.
- Tr giá hƠng hóa b t đ ng s n đ u t , b t đ ng
s n ch s h u s d ng ho c dùng lƠm tƠi s n c
đ nh.
- K t chuy n tr giá hƠng hóa t n kho đ u k
(KK K).

S d cu i k :
- Tr giá th c t hƠng t n kho cu i k .

Tài kho n 157 ậ Hàng g iăđiăbán: Dùng đ theo dõi giá tr hàng hóa mà doanh
nghi p bán theo ph ng th c giao đ i lý, g i bán và chuy n th ng. Hàng hóa, thành
ph m trên tài kho n này v n thu c quy n s h u c a đ n v doanh nghi p. K toán

ph i m s chi ti t theo dõi t ng lo i hàng hóa, thành ph m đƣ cung c p cho t ng
khách hƠng, c s nh n đ i lý.
N

TK 157 - Hàng g iăđiăbán

Tr giá hƠng hóa đƣ cung c p đ
xác đ nh lƠ đƣ bán;

Tr giá hàng hóa g i bán;

đ

đ

Có
c

K t chuy n tr giá hàng hóa g i bán ch a
Tr giá hƠng hóa đƣ g i đi b khách
c xác đ nh là tiêu th cu i k (KK K)
hàng tr l i;
K t chuy n giá tr hàng hóa g i bán
ch a đ c xác đ nh là tiêu th đ u k
(KK K)
SDCK: Tr giá hƠng hóa đƣ cung c p ch a
c xác đ nh lƠ đƣ tiêu th trong k

Tài kho n 511- Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v : TƠi kho n nƠy dùng
đ ph n ánh t ng doanh thu bán hƠng mƠ doanh nghi p đƣ th c hi n vƠ k t chuy n các

kho n gi m tr doanh thu, tính ra doanh thu thu n trong k . T ng doanh thu bán hƠng
7


đơy có th lƠ t ng giá thanh toán (đ i v i doanh nghi p tính thu GTGT theo ph
pháp tr c ti p c ng nh hƠng hóa thu c đ i t

ng

ng ch u thu xu t kh u, thu tiêu th

đ c bi t) ho c giá bán không có thu GTGT (đ i v i nh ng doanh nghi p áp d ng tính
thu GTGT theo ph ng pháp kh u tr ).
N ăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăTKă511ăậ DoanhăthuăbánăhƠngăvƠăcungăc păd chăv ăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăCóăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăă
- S thu ph i n p (thu tiêu th đ c bi t,
- Doanh thu bán s n ph m, hƠng hóa, b t
thu xu t kh u, thu GTGT theo ph ng pháp đ ng s n đ u t vƠ doanh thu cung c p d ch v
tr c ti p) tính trên doanh s bán trong k cho th c t phát sinh trong k k toán.
nh ng m t hƠng đ c xác đ nh lƠ đƣ tiêu th .
- Các kho n gi m tr doanh thu (hƠng bán
b tr l i, chi t kh u th ng m i, gi m giá hƠng
bán) k t chuy n cu i k .
- K t chuy n doanh thu thu n vƠo tƠi kho n
911 – Xác đ nh k t qu kinh doanh.

Tài kho n 511 không có s d vƠ đ c chi ti t thành 6 tài kho n c p hai:
TK 5111 – “Doanh thu bán hàng hóa”: Ph n ánh doanh thu và doanh thu thu n
c a kh i l ng hƠng hóa đƣ đ c xác đ nh lƠ đƣ tiêu th trong m t k k toán c a
doanh nghi p. Tài kho n này ch y u dùng trong các ngành kinh doanh hàng hóa, v t
t ,l

ng th c,…
TK 5112 – “Doanh thu bán các s n ph m”: Ph n ánh doanh thu và doanh thu

thu n c a kh i l ng s n ph m (thành ph m, bán thành ph m) đƣ đ c xác đ nh lƠ đƣ
bán trong m t k k toán c a doanh nghi p. Tài kho n này ch y u dùng cho các
doanh nghi p s n xu t v t ch t nh : công nghi p, nông nghi p, xâp l p, ng nghi p,…
TK 5113 – “Doanh thu cung c p d ch v ”: Ph n ánh doanh thu và doanh thu
thu n c a kh i l ng d ch v đƣ hoƠn thƠnh, đƣ cung c p cho khách hƠng vƠ đƣ đ c
xác đ nh lƠ đƣ bán trong m t k k toán c a doanh nghi p. Tài kho n này ch y u
dùng cho các doanh nghi p kinh doanh d ch v nh : giao thông v n t i, b u đi n, du
l ch, d ch v khoa h c,…
TK 5117 – “Doanh thu kinh doanh b t đ ng s n đ u t ”: Tài kho n nƠy dùng đ
ph n ánh doanh thu cho thuê b t đ ng s n đ u thu và doanh thu bán, thanh lý b t đ ng
s nđ ut .
TK 5118 – “Doanh thu khác”: Tài kho n nƠy dùng đ ph n ánh các kho n doanh
thu nh phí qu n lý do c p d i n p và các kho n doanh thu khác ngoài doanh thu bán
hàng hóa, doanh thu bán thành ph m, doanh thu cung c p d ch v , doanh thu tr c p
và doanh thu kinh doanh b t đ ng s n đ u t .
Tài kho n 521 ậ Các kho n gi m tr doanh thu: Tài kho n nƠy dùng đ ph n
ánh toàn b s ti n gi m tr cho ng

i mua vƠ đ
8

c k t chuy n vào tài kho n 511-

Thang Long University Library

doanh thu bán hàng và cung c p d ch v vào cu i k làm gi m s d c a tài kho n
này. Tài kho n này bao g m các kho n chi t kh u th

ng m i, gi m giá hàng bán và

hàng bán b tr l i.
N

TK 521 ậ Các kho n gi m tr doanh thu
Có
- Các kho n gi m tr doanh thu
- K t chuy n toàn b các kho n gi m

(CKTM, gi m giá hàng bán, hàng bán b tr
l i) phát sinh trong k .

tr doanh thu sang tài kho n 511 – Doanh
thu bán hàng và cung c p d ch v và tài
kho n 512 – Doanh thu bán hàng n i b vào
cu i k đ xác đ nh doanh thu thu n trong
k báo cáo.

Tài kho n 521 không có s d vƠ đ c chi ti t thành các tài kho n:
TK 5211 – Chi t kh u th ng m i”: Tài kho n nƠy dùng đ ph n ánh kho n chi t
kh u th ng m i mà doanh nghi p đƣ gi m tr , ho c đƣ thanh toán cho ng i mua hàng
đƣ mua v i kh i l ng l n theo th a thu n v chi t kh u th ng m i đƣ ghi trên h p
đ ng kinh t mua bán ho c các cam k t mua, bán hàng.
TK 5212 – “Hàng bán b tr l i”: Tài kho n nƠy dùng đ ph n ánh giá tr c a s
s n ph m, hàng hóa b khách hàng tr l i do các nguyên nhân: vi ph m cam k t, vi ph m
h p đ ng kinh t , hàng b kém, m t ph m ch t, không đúng ch ng lo i quy cách. Giá tr

hàng bán b tr l i ph n ánh trên tài kho n này s đi u ch nh doanh thu bán hàng th c t
th c hi n trong k kinh doanh đ tính doanh thu thu n c a kh i l ng s n ph m, hàng hóa
đƣ bán ra trong k báo cáo.
TK 5213 – “Gi m giá hàng bán”: Tài kho n này ph n ánh kho n gi m giá hàng
bán th c t phát sinh và vi c x lý kho n gi m giá hàng bán trong k k toán. Gi m giá
hàng bán là kho n gi m tr cho ng i mua do s n ph m, hàng hóa kém, m t ph m ch t
hay không đúng quy cách theo quy đ nh trong h p đ ng kinh t .

Tài kho n 632 ậ Giá v n hàng bán: Tài kho n nƠy dùng đ ph n ánh giá v n
hàng xu t bán trong k . Ngoài ra, các kho n trích l p d phòng gi m giá hàng t n kho
c ng đ c tính vào giá v n.
N

Tài kho n 632 ậ Giá v n hàng bán

Tr giá v n c a hƠng hóa đƣ xu t bán trong k ;

9

Có

K t chuy n giá v n c a hƠng hóa đƣ g i
bán nh ng ch a đ c xác đ nh là tiêu
th ;
K t chuy n tr giá v n c a hƠng hóa đƣ
xu t bán vào bên N tài kho n 911 Xác đ nh k t qu kinh doanh.


Tài kho n 611 ậ Mua hàng: : Tài kho n nƠy dùng đ ph n ánh giá tr hàng hóa
mua vào và xu t bán ra trong k k toán và k t chuy n hàng t n kho đ u, t n kho cu i

k k toán (tài kho n này ch áp d ng đ i v i các doanh nghi p k toán hàng t n kho
theo ph ng pháp KK K).
TK 611 ậ Mua hàng hóa

N
Có
- K t chuy n giá g c hàng t n kho

- K t chuy n giá g c hàng t n kho

đ uk .
cu i k .
- Giá th c t hàng mua vào trong k .
- Giá th c t hàng xu t bán trong k .
- Giá th c t hàng hóa mua vào tr
l i cho ng

i bán ho c đ

c gi m giá.

Ngoài các tài kho n trên, trong quá trình h ch toán các nghi p v kinh t phát
sinh k toán còn s d ng r t nhi u các tài kho n khác liên quan nh : TK 111 – Ti n
m t, TK 112 – Ti n g i ngân hàng, TK 131 – Ph i thu khách hàng, TK 331 – Ph i tr
ng i bán
1.3.3. K toán giá v n hàng bán
Giá v n hƠng bán lƠ giá tr c a s n ph m, hƠng hoá d ch v đƣ tiêu th
trong kì.
i v i các doanh nghi p th ng m i thì tr giá v n hƠng bán lƠ s ti n th c
t mƠ doanh nghi p đƣ b ra đ có đ c s hƠng hóa đó, nó bao g m tr giá mua th c

t vƠ chi thu mua c a hƠng xu t bán.
HƠng hóa đ c mua t nhi u ngu n khác nhau v i đ n giá vƠ s l ng
khác nhau, vì v y đ xác đ nh đ c chính xác tr giá th c t c a hàng hóa tiêu th ,
doanh nghi p c n l a ch n các ph ng pháp tính giá hàng xu t kho phù h p nh t v i
đ c đi m kinh doanh, yêu c u qu n lý kinh doanh c a doanh nghi p. Ph ng pháp tính
giá hàng xu t kho mà doanh nghi p ch n ph i đ c áp d ng trong su t niên đ k
toán, n u thay đ i thì ph i thuy t minh, gi i trình, nêu rõ lý do vƠ tác đ ng c a nó t i
báo cáo tài chính c a doanh nghi p. Vi c tính tr giá v n hàng xu t kho c a doanh
nghi p đ c áp d ng 1 trong 4 ph ng pháp đ c quy đ nh theo quy t đ nh
48/2006/Q -BTC – “Ch đ k toán doanh nghi p v a và nh ”.
1.3.3.1 Ph ng pháp tính theo giá đích danh:
Theo ph

ng pháp nƠy, hƠng hóa nh p kho t ng lô theo giá nào thì xu t theo giá

đó.

10

Thang Long University Library


u đi m: Tuân th nguyên t c phù h p c a k toán. Giá tr c a hàng xu t kho
phù h p v i doanh thu mà nó t o ra. Ph ng pháp nƠy th ng đ c áp d ng v i hàng
hóa có giá tr cao, có tính chuyên bi t và b o qu n riêng theo t ng lô c a m i l n nh p.
Nh c đi m: Ph ng pháp nƠy r t ph c t p, đòi h i th kho ph i n m đ c chi
ti t t ng lô hàng.
1.3.3.2 Ph ng pháp nh p tr c, xu t tr c – FIFO:
Ph ng pháp nƠy d a trên gi đ nh hàng hóa nào nh p kho tr

c thì đ

c xu t

tr c. Do v y giá tr hàng xu t kho đ c tính theo giá c a lô hàng nh p tr c ho c s n
xu t tr c và th c hi n tu n t cho đ n khi chúng đ c xu t ra h t.
u đi m: Có th tính đ c ngay tr giá v n hàng xu t kho cho t ng l n xu t
hƠng.

m b o cung c p s li u k p th i cho k toán ghi chép các khâu ti p theo c ng

nh qu n lý. Tr giá v n c a hàng t n kho t ng đ i sát v i giá th tr ng c a m t
hƠng đó. Vì v y ch tiêu hàng t n kho trên báo cáo k toán có Ủ ngh a th c t h n.
Nh

c đi m: Làm cho doanh thu hi n t i không phù h p v i chi phí hi n t i.

(Doanh thu đ

c t o ra b i giá tr s n ph m, v t t , hƠng hóa đƣ nh p t cách đó r t

lâu). S l ng, ch ng lo i m t hàng nhi u, phát sinh nh p xu t liên t c d n đ n kh i
l ng công vi c h ch toán s t ng lên nhi u.
1.3.3.3 Ph ng pháp nh p sau, xu t tr c – LIFO:
tr

D a trên gi thi t là hàng t n kho đ c mua sau ho c s n xu t sau thì đ c xu t
c. Hàng t n kho còn l i cu i k là hàng t n kho đ c mua ho c s n xu t tr c đó.

u đi m: Có th tính ngay đ c tr giá v n c a hàng xu t. m b o cung c p s

li u k p th i cho k toán. Giá v n hƠng bán t ng đ i sát v i giá th tr ng c a hàng
hóa thay th . m b o nguyên t c phù h p trong k toán.
Nh c đi m: Tr giá v n hàng t n khi cu i k không sát v i giá th tr
hàng thay th .

ng c a

1.3.3.4 Ph ng pháp bình quân gia quy n:
Khi áp d ng nguyên t c này, k toán c n c vƠo đ n giá mua bình quơn c a t ng
lo i hàng hóa trong k đ xác đ nh giá tr th c t c a hàng xu t kho c ng nh giá tr
th c t c a hàng t n kho.
Giá th c t hàng xu t bán = S l
Trong đó:
nă giáă bìnhă quơnă
c k d tr

ng hàng xu tăbánăxă

Giá tr hàng t năđ u k

năgiáăbìnhăquơn

+ Giá tr hàng nh p trong k

=

S lđ n
nggihàng
u đi m: Vi c tính toán khá
n, dt năđ

làm.u k + S l ng hàng nh p trong k

Nh

c đi m: Vi c tính giá đ

c th c hi n d n vào cu i k d n đ n không ph n

ánh k p th i thông tin k toán ngay t i th i đi m phát sinh.
11


1.3.3.5 Ph

ng pháp bình quân sau m i l n nh p:

Sau m i l n nh p k toán ph i xác đ nh l i giá tr th c c a hàng t n kho và giá
đ n v bình quân.
nă giáă bìnhă quơnă
sau m i l n nh p

T ng giá th c t hàng hóa sau m i l n nh p

=

T ng s l

ng th c t hàng hóa sau m i l n nh p

u đi m: Giá c a hƠng hóa đ c c p nh t chính xác và k p th i, th ng xuyên liên t c.

Nh c đi m: Ph ng pháp nƠy ch nên áp d ng các doanh nghi p có ít ch ng lo i
hàng t n kho, có l u l ng nh p xu t ít do vi c tính toán ph c t p, nhi u l n, t n công s c.
ng pháp kê khai

1.3.4. K toán bán hàng t i doanh nghi p k toán hàng t n kho theo ph
th

ng xuyên

Ph ng pháp kê khai th ng xuyên lƠ ph ng pháp theo dõi vƠ ph n ánh th ng xuyên
liên t c có h th ng tình hình xu t, nh p, t n hàng hóa trên s k toán sau m i l n phát sinh
nghi p v . Do v y, giá tr hàng t n kho trên s k toán có th xác đ nh t i b t c th i đi m
nào trong k k toán. Cu i k k toán, c n c vào s li u ki m kê th c t v t t , hƠng hóa t n
kho, so sánh v i s li u v t t , hƠng hóa t n kho trên s k toán. V nguyên t c s li u t n
kho th c t luôn luôn phù h p v i s li u trên s k toán. N u có chênh l ch ph i xác đ nh
nguyên nhân và x lý theo quy t đ nh c a c p có th m quy n.
Theo ph ng pháp nƠy ng i làm công tác k toán có th giúp doanh nghi p bi t m t
hƠng nƠo đang đ c tiêu th nhanh chóng, m t hàng nào b đ ng, khó tiêu th đ có nh ng
quy t đ nh phù h p, hi u qu .

1.3.4.1 K toán bán buôn qua kho
S ăđ 1.1. K toán bán buôn qua kho
TK 511

TK 632

Giá v n
bán hàng

K t chuy n

GVHB

TK 157
Tr
giá
hàng
g i
bán

G
V
H
B

TK 511

TK 911

TK 111, 112,

K t chuy n
Doanh thu thu n

TK 3331

TK 521

K t chuy n các
kho n tr doanh thu

Thu
GTGT đ u
ra

TK3331
Thu
GTGT đ u

12

Thang Long University Library


1.3.4.2 Bán buôn v n chuy n th ng
S ăđ 1.2. K toán bán buôn v n chuy n th ng có tham gia thanh toán
TK 111,112,131

TK 632

Tr giá v n
c a hàng bán
ch a thu
GTGT

TK 911

TK 511

K t chuy n
Doanh thu

thu n

K t chuy n
GVHB

TK 133

TK 111, 112, 131

Doanh thu ch a
thu GTGT

TK 3331

TK 521
Thu
GTGT
đ u vào

K t chuy n các
kho n gi m tr
doanh thu

Thu GTGT
đ u ra

TK 157
G
V
H

B

Tr giá
hàng
g i bán
ch a
thu

S ăđ 1.3. K toán bán buôn v n chuy n th ng không tham gia thanh toán
TK 511

TK 111, 112, 331
Hoa h ng môi gi i đ

ch

ng

TK 6421

Chi phí hoa h ng môi gi i

TK 3331

TK 133
Thu GTGT đ u vào

Thu GTGT đ u ra

13

1.3.4.3 K toán bán hàng tr góp
S ăđ 1.4. K toán bán hàng tr góp
TK 156
GVHB

TK 632

TK 911
K t chuy n
GVHB

TK 511

K t chuy n
Doanh thu thu n

Doanh thu tính theo
giá bán thu ti n m t
l n

TK 3331
K t chuy n DT ho t
đ ng tài chính

TK 111, 112

S ti n đƣ
thu c a

khách hàng

Thu
GTGT
đ u ra

TK 515

TK 3387

nh kì
phân b ti n
lãi tr góp

Lãi tr góp

14

Thang Long University Library

TK 131
T ng s ti n
còn ph i
thu


1.3.4.4 Ph

ng th c bán hàng qua đ i lý

S ăđ 1.5. Ph
TK 911

ngăphápăbánăhƠngăquaăđ i lý (Bên nh năđ i lý)

TK 511
K t chuy n
doanh thu

TK 331

TK 111, 112, 131
Ti n bán hàng tr cho
bên giao đ i lý

Doanh thu hoa
h ng đ i lý

Ti n hàng ph i tr cho bên giao
L sau khi tr hoa h ng

TK 3331
Thu GTGT
đ u ra

TK 003
- Nh n hàng

- Bán hàng
-Tr l i hàng bán

S ăđ 1.6. Ph
TK 156

TK 632

GVHB

ngăphápăbánăhƠngăquaăđ iălýă(Bênăgiaoăđ i lý)
TK 911

K t chuy n
GVHB

TK 511
K t chuy n
DTT

TK 111, 112, 131

Doanh thu ch a
thu GTGT

Hoa h ng
L

TK 3331

TK 133
GTGT

đ u vào

TK 521
K/c gi m tr
doanh thu

K t chuy n
các kho n
gi m tr DT

GTGT
đ u ra

Các kho n gi m tr DT
K toán bán hàng t i doanh nghi p k toán hàng t n kho theo ph

ng pháp ki m

K Kt chuy
t chuyn chi
n Chi
phíphí
bánbán
hàng
hàng

15

TK 6421

1.3.5. K toán bán hàng t i doanh nghi p k toán hàng t n kho thỀo ph
ki m kê đ nh k

ng pháp

Ph ng pháp ki m kê đ nh k lƠ ph ng pháp h ch toán c n c vào k t qu ki m
kê th c t đ ph n ánh giá tr hàng hóa v t t t n kho cu i k trên s k toán, t đó xác
đ nh giá tr v t t hƠng hóa xu t kho trong k .
Ph ng pháp nƠy th ng đ c áp d ng các doanh nghi p kinh doanh m t hàng
có giá tr th p, s l ng l n, nhi u ch ng lo i vì có u đi m gi kh i l ng ghi chép
cho ng i làm công tác k toán.
Tuy nhiên, công vi c k toán s d n vào cu i k , khó phát hi n sai xót khi i m kê
hàng th c t nh p kho không trùng v i s k toán.
S ăđ 1.7. K toán bán hàng t i DN k toánăHTKătheoăph

ngăphápăKK K

Tr giá hàng t n
kho cu i k

TK 156, 151

TK 611

Tr giá hàng t n
kho đ u k

TK 632
GV

HB

TK 911

K t chuy n
GVHB

TK511

K t chuy n doanh
thu thu n

TK 521

TK 111, 112, 131

K t chuy n
các kho n
gi m tr DT

Tr giá hàg
mua trong k

TK 133
Thu GTGT
đ c kh u tr

16

Thang Long University Library

TK 111, 112, 131

Doanh thu
ch a thu
GTGT

TK 3331
GTGT
đ u ra


1.3.6. K toán các kho n gi m tr doanh thu
S ăđ 1.8. K toán các kho n gi m tr doanh thu
TK 111, 112, 131

TK 521

Các kho n gi m tr
doanh thu

TK 511
K t chuy n các kho n
gi m tr doanh thu

TK 3331
Thu GTGT
ph i n p

1.4. N i dung k toánăxácăđ nh k t qu bán hàng

1.4.1. Ch ng t và tài kho n s d ng
1.4.1.1 Ch ng t :
Gi y y nhi m, phi u chi …
B ng phân b kh u hao tài s n c đ nh
B ng tính l ng vƠ các kho n trích l ng
1.4.1.2 Tài kho n s d ng:
TK 642 ậ Chi phí qu n lý kinh doanh. Trong đó:
TK 6421 “Chi phí bán hƠng”
TK 6422 “Chi phí qu n lý doanh nghi p”
N

Tài kho n 642 ậ Chi phí qu n lý kinh doanh

Chi phí bán hàng, chi phí qu n lý

Có

K t chuy n chi phí qu n lý kinh
doanh vào TK 911 “Xác đ nh k t qu

doanh nghi p th c t phát sinh trong k .

kinh doanh”
TK 911 ậ Xácă đ nh k t qu kinh doanh: Tài kho n nƠy dùng đ xác đ nh và
ph n ánh k t qu ho t đ ng kinh doanh và các ho t đ ng khác c a doanh nghi p trong
m t k k toán n m.

17

Tài kho n 911 ậ Xácăđ nh k t qu kinh doanh

N

Tr giá v n c a s n ph m, hàng hóa,
d ch v đƣ bán ra trong k

Có

Doanh thu thu n v s s n ph m,
hàng hóa, d ch v bán ra trong k ;

Chi phí qu n lý doanh nghi p, chi
Doanh thu ho t đ ng tài chính,
phí tài chính, chi phí thu TNDN, chi phí các kho n thu nh p khác và kho n ghi
khác;
K t chuy n lãi sang TK 421

gi m chi phí thu TNDN;
K t chuy n l

1.4.2. K toán chi phí qu n lý kinh doanh
TK 334

TK 338

S ăđ 1.9. K toán chi phí qu n lý kinh doanh
TK 642
TK 111,112,138,152
Ti n l ng tr cho nhân viên bán hàng

và nhân viên QLDN
Các kho n làm gi m
chi phí qu n lý KD

Trích BHXH, BHYT, KPC , BHTN
cho nhân viên b ph n bán hàng và bp qu n lý
TK 152,153
Xu t kho
NVL CC dùng cho công tác bán hàng và QLDN
TK214
Trích kh u hao TSC dùng cho

Hoàn nh p chênh l ch
ph i tr v b o hành

b ph n bán hàng, b ph n QLDN
TK 111,112,141,331
Chi phí d ch v mua ngoài và
chi phí b ng ti n khác
ph c v bán hàng, QLDN
TK 335
Trích tr

TK 352

hàng hóa

TK 133
TK 911

c CP ph i tr theo k ho ch
K/c CP qu n lý KD

TK 142,242
Phân b chi phí tr tr

c

TK 352
D phòng ph i tr v b o hành
hàng hóa
TK 1592
D phòng n ph i thu khó đòi
18

Thang Long University Library


1.4.3. K toán xác đ nh k t qu bán hàng
S ăđ 1.10. K toánăxácăđ nh k t qu bán hàng.
TK 911
TK 511

TK 632

K t chuy n GVHB

K t chuy n DTT

TK 642

TK 521
K t chuy n các
kho n gi m tr

K t chuy n CPQLKD

1.5. Các hình th c ghi s s d ng trong k toánăbánăhƠngăvƠăxácă đ nh k t qu
bán hàng
S k toán lƠ ph ng ti n đ k toán ghi chép h th ng hóa thông tin ch ng t
ban đ u theo t ng đ i t ng ho c theo th i gian. Tùy thu c vào quy mô và lo i hình
c a doanh nghi p mà m i đ n v khác nhau nên ch n cho mình m t mô hình s k
toán thích h p. Hi n nay, các doanh nghi p có th áp d ng các hình th c s k toán:
- Hình th c k toán Nh t ký chung
- Hình th c k toán Ch ng t ghi s
- Hình th c k toán Nh t ký - S cái
Trong ph m vi khóa lu n này em xin trình bày chi ti t hình th c Nh t ký chung.
Hình th c k toán Nh t ký chung
K toán theo hình th c Nh t ký chung t c là: T t c các nghi p v kinh t phát
sinh đƣ đ c ghi nh n vào s nh t ký chung d a trên các ch ng t k toán: hóa đ n,
phi u thu, phi u chi… Sau đó c n c vào nh ng s li u đƣ ghi trên s Nh t ký chung,
k toán vào s cái cho t ng đ i t
u đi m:

ng k toán theo trình t th i gian.

D th c hi n, m u s đ n gi n, thu n ti n cho phơn công lao đ ng k toán.
Có th th c hi n đ i chi u, ki m tra v s li u k toán cho t ng đ i t
toán

ng k

m i th i đi m.
K p th i cung c p thông tin cho nhà qu n lý.

c dùng ph bi n. Thu n ti n cho vi c ng d ng tin h c và s d ng máy vi
tính trong công tác k toán.
đ

Nh c đi m: L ng ghi chép t ng đ i nhi u nên hình th c ghi s nƠy th
c áp d ng cho các Doanh nghi p s d ng máy vi tính trong công tác k toán.

19

ng


S ăđ 1.11. Trình t ghi s k toán theo hình th c Nh t ký chung.
Ch ng t k toán
(Hóa đ n, phi u xu t kho…)

S nh t kỦ đ c bi t

S k toán chi ti t
S nh t ký chung

TK 156, 157, 511,
632, 642…

S Cái TK 156, 157,

511, 632, 642, 911

B ng cơn đ i s phát sinh

BÁO CÁO TÀI CHÍNH

Chú thích
Ghi hàng ngày
Ghi cu i k
i chi u ki m tra

20

Thang Long University Library

B ng t ng h p
chi ti t


CH

NGă2. TH C TR NG K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC
NH K T
QU BÁN HÀNG T I CÔNG TY C
PH Nă
Uă T ă
KHOÁNG S N VÀ D CH V ITASCO

2.1. Khái quát chung v công ty c
ITASCO

ph nă đ uă t ă khoángă s n và d ch v

-

2.1.1. Thông tin chung v công ty
- Tên công ty: Công ty C Ph n đ u t khoáng s n và d ch v - ITASCO
- Tên giám đ c: Ông Nguy n Ng c Minh
- L nh v c kinh doanh: kinh doanh v t t , thi t b , máy móc, ph tùng ngành than
đ ph c v s n xu t.
- Qui mô công ty: T ng s nhơn viên lƠ 49 ng i, bao g m 5 nhân viên qu n lý;
- a ch : T ng 10 tòa nhà Micco Tower, ngõ 1 s 1 Phan ình Giót, Ph ng
Li t, Thanh Xuân, Hà N i.
- Mã s thu : 5700642435
- V n đi u l c a công ty lƠ: 32.000.000.000 đ ng
2.1.2. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty C ph n

u t khoáng s n

và d ch v ITASCO
Công ty C ph n u t khoáng s n và d ch v ITASCO tr c thu c Công ty C
ph n u t th ng m i và d ch v - Vinacomin. Hi n nay, công ty có tr s chính t i
t ng 10, tòa nhà Micco TOWER, ngõ 1 s 1 ph Phan Ịnh Giót, Ph ng Li t, Thanh
Xuân, Hà N i. Ti n thân c a công ty là chi nhánh c a công ty TM&DV – đơy lƠ c s
giao d ch t i Hà N i c a công ty
Vào ngày 1/7/2003 theo quy t đ nh 1006/QD-TCCB, chi nhánh đ c h p nh t
v i trung tâm kinh doanh v t t thƠnh l p lên công ty C ph n u t khoáng s n và
d ch v - ITASCO tr c thu c t ng công ty đ u t th ng m i và d ch v
Nh ng n m g n đơy công ty ngƠy cƠng phát tri n, t p trung kinh doanh các m t
hƠng m i nh n trong ngành khai thác than. Vì th công ty đƣ vƠ đang ngƠy cƠng phát

tri n và kh ng đ nh v th c a mình trong th tr ng.
Công ty có đ i ng nhơn viên, k thu t viên, công nhân viên lành ngh , nhi u
n m kinh nghi m, g n bó v i công ty t khi công ty còn tr c thu c công ty đ u th
th ng m i và d ch v . Thêm vƠo đó lƠ ban lƣnh đ o nhi t tình, ki m tra, giám sát
công vi c tr c ti p vƠ đƣ giúp đ công ty v t qua nhi u giai đo n khó kh n. Chính vì
v y, dù nh ng n m g n đơy công ty còn g p ph i khó kh n trong kinh doanh nh ng
công ty luôn gi v ng v th c a mình trng m t khách hàng và có vai trò quan tr ng
trong t p đoƠn.
21


2.1.3.

c di m t ch c b máy qu n lý c a công ty c ph n đ u t khoáng s n và
d ch v - ITASCO

S ăđ 2.1. C ăc u t ch c b máy qu n lý c a công ty c ph năđ uăt ăkhoángăs n
và d ch v

Giám đ c

Phòng đ u
t vƠ phát
tri n

Phòng t
ch c hƠnh
chính

Phòng k

thu t

Phòng kinh
doanh và
marketing

Phòng tài
chính k
toán

(Ngu n: Phòng t ch c hành chính)
-

Giám
 LƠ ng

c:
i đ i di n pháp nhân cho Công ty trong các giao d ch v i các đ i

tác c a Công ty. Ký k t h p đ ng nhân danh Công ty, ki n ngh ph

ng án,

c c u t ch c.
 LƠ ng i đ ng đ u b máy qu n lý c a Công ty, ch u trách nhi m toàn b
ho t đ ng kinh doanh c a Công ty theo gi y phép kinh doanh hành ngh
cho phép. Quy t đ nh các v n đ liên quan đ n ho t đ ng kinh doanh hàng
ngày c a Công ty.
 LƠ ng i đ i di n cho quy n l i vƠ ngh a v c a toàn Công ty, ch u trách
nhi m tr c nhƠ n c, c quan ch qu n và Công ty v k t qu ho t đ ng

kinh doanh c a Công ty.
 Tuy n d ng lao đ ng.
 L p k ho ch qu n lỦ vƠ đi u đ ng hi u qu nhân viên kinh doanh. X lý
trao đ i thông tin trong và ngoài Công ty.
-

Phòng t ch c hƠnh chính

Có ch c n ng hƠnh chính, b o v pháp ch và làm nhi m v t ch c lao đ ng
ti n l ng, tuy n d ng, b trí, đƠo t o cán b , qu n lý nhân s , ch đ chính sách, đƠo
t o b i d ng hu n luy n cán b công nhân viên.
-

Phòng đ u t phát tri n
22

Thang Long University Library


tr

Có nhi m v đ u t nghiên c u th tr ng, làm m u, Marketing và tìm ki m th
ng m i, th tr ng ti m n ng vƠ phát tri n nó.
Phòng k thu t

-

 Thi t k , ki m tra s n ph m, đ m b o s n ph m theo yêu c u c a khách
hàng.
 Ki m tra linh ki n đ u vào, l p ráp linh ki n và s a ch a ph tùng máy móc

ho t đ ng kinh doanh.
-

Phòng kinh doanh và marketing:
ơy là phòng ban th c hi n các ho t đ ng chính c a Công ty. Phòng kinh doanh

tr c ti p ti n hành kinh doanh t khâu tìm ki m khách hàng, kí h p đ ng kinh doanh,
ch n nhà cung c p, đƠm phán, kí k t h p đ ng cho đ n giao nh n hàng và giao cho
khách hàng.
Thi t l p và giao d ch tr c ti p v i h th ng khách hàng, h th ng nhà phân ph i.
Th c hi n ho t đ ng bán hàng t i khách hàng nh m mang l i doanh thu cho doanh
nghi p.
Xây d ng k ho ch, đ nh h ng s n xu t kinh doanh hàng n m, hàng quý, hàng
tháng c ng nh theo dõi tình hình th c hi n k ho ch đ k p đ xu t v i Ban giám đ c.
Nghiên c u th tr

ng, công tác ti p th đ đ u t đ y m nh kinh doanh.

- Phòng tƠi chính k toán
Có nhi m v qu n lý toàn b s v n c a Công ty, ch u trách nhi m tr
đ c và ch đ h ch toán kinh t c a nhà n c;

c Giám

Ghi chép và ph n ánh k p th i các ho tđ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty.
Qu n lý v quá trình nh p - xu t hàng hóa; theo dõi tình hình hàng t n kho c a doanh
nghi p;
L p k ho ch thu, chi tài chính hàng n m c a Công ty, tham m u cho Giám đ c
phân b ch tiêu k ho ch tài chính;
Gi i quy t các v n đ thanh toán v i khách hàng, nhà cung c p, ngân hàng c ng

nh n p đ y đ các kho n ngân sách theo quy đ nh c a Nhà n c;
Cu i k , l p báo cáo tài chính, báo cáo thu theo quy đ nh ch đ tài chính hi n
hành c a Nhà n
2.1.4.

c.

c đi m t ch c b máy k toán và t ch c t i công ty c ph n đ u t
khoáng s n và d ch v - ITASCO

2.1.4.1

c đi m t ch c b máy k toán t i công ty.

23


S ăđ 2.2. T ch c b máy k toán t iăCôngătyăCPă
V ITASCO

uăt ăKhoángăS n và D ch

K TOÁN
TR

NG

K TOÁN
T NG H P

K TOÁN
THANH TOÁN

K TOÁN
TH KHO

BÁN HÀNG

TH QU

(Ngu n: Phòng tài chính k toán)
K toánătr

ng: K toán tr

ng là có nhi m v t ch c quy trình h ch toán k

toán. Theo d i vi c h ch toán đúng v i ch đ k toán do nhƠ n c ban hành. T ch c
th c hi n b máy k toán trên c s xác đ nh công vi c k toán, có trách nhi m phân
công, h

ng d n và ki m tra nhân viên k toán và các ph n hành chi ti t. Có nhi m v

quan tr ng trong vi c thi t l p các ph

ng án t ch v tƠi chính đ m b o khai thác và

s d ng có hi u qu ngu n v n c a công ty.K toán tr ng lƠ ng i phân tích các k t
qu kinh doanh đ đ a ra ki n ngh v i Ban giám đ c n hm nâng cao hi u qu qu n lý
và h t khi đ a ra các k t qu kinh doanh. Phơn tích, đ i chi u s li u, s sách, c n

c vào k t qu quá trình kinh doanh đ l p báo cáo tài chính ph c v cho giám đ c và
nh ng ng i có liên quan.
K toán t ng h p: Có nhi m v theo dõi tính toán các tài kho n k toán, tính
toán và phân b chi phí; phát hi n th a ho c thi u khi ki m kê; theo dõi, ki m soát s
li u các tài kho n khi phát sinh các nghi p v . Ki m tra, đ i chi u s li u gi a các đ n
v n i b , d li u chi ti t và t ng h p. H ch toán thu nh p, chi phí, thu GTGT… L p
báo cáo t ng h p, chi ti t các tài kho n, b ng cơn đ i k toán theo đúng quy đ nh…
K toán thanh toán, thu : Ti p nh n các ch ng t thanh toán và ki m tra tính
h p lý, h p l c a ch ng t . Ki m tra, t ng h p quy t toán toàn công ty v ti n m t,
ti n g i ngân hàng, các kho n t m ng, l ng, BHXH, BHYT… L p ch ng t thu –
chi cho các kho n thanh toán c a công ty đ i v i khách hƠng… Cu i tháng t ng h p
24

Thang Long University Library


các báo cáo k p th i và chính xác. T ch c l u tr và b o qu n tài li u, ch ng t k
toán theo đúng ch đ l u tr ch ng t k toán c a nhƠ n c.
K toán bán hàng: Là ph n hành k toán r t quan tr ng trong b máy k toán.
Các nghi p v k toán phát sinh trong khâu bán hàng nhi u và ph c t p. Hàng ngày k
toán ph i th ng xuyên theo dõi tình hình Nh p – Xu t - T n kho c a t ng lo i hàng
hóa, báo cáo tình hình tiêu th hàng hóa cho k toán tr ng. N m v ng đ c các
kho n vay n c a nhà cung c p, khách hƠng, Ngơn hƠng vƠ đ i tác kinh doanh.
ng
th i hàng k , hàng tháng ki m kê đ đ i chi u v i s sách, l p báo cáo các t n khi
cu i ngày.
K toán kho hàng hóa: Ki m tra và c p nh t s sách. Theo dõi tình hình nh p xu t - t n c a v t t , hƠng hóa v m t s l ng và giá tr t i các kho c a Công ty. nh
k , ki m tra đ i chi u s l

ng nh p, xu t, t n v i th kho hàng hóa. Cu i tháng làm

báo cáo nh p - xu t - t n và các báo cáo liên quan khác. Ch u trách nhi m tr
toán tr ng, ban Giám đ c.

ck

Th qu : Có nhi m v l p b ng t ng h p qu ti n m t, b o qu n qu ti n m t và
thu chi ti n m t c n c vào phi u thu, phi u chi. Ki m tra vi c l p ch ng t thu, chi có
h p lý, h p l theo đúng quy đ nh hay không. Th qu ch u trách nhi m tr c k toán
tr ng vƠ ban G v các v n đ liên quan đ n ho t đ ng thu chi, t ch c l u tr
ch ng t , h s theo đúng quy đ nh v ch đ l u tr ch ng t , ch đ k toán c a nhà
n

c.

2.1.4.2

c đi m t ch c công tác k toán t i Công ty

Ch đ k toán áp d ng: Công ty áp d ng Ch đ k toán doanh nghi p ban hành
theo Quy t đ nh s 48/2006/Q -BTC ngày 14/09/2006.
Hình th c ghi s : Công ty áp d ng h th ng s k toán theo hình th c nh t ký
chung có ng d ng và h tr t công c Microsoft Excel.
 Niên đ k toán: b t đ u t 1/1 và k t thúc vào 31/12.
 K k toán: Tháng.
 Công ty h ch toán hàng t n kho theo ph ng pháp kê khai th ng xuyên và
tính giá xu t hàng t n kho theo ph ng pháp bình quân gia quy n c k d
tr .
 Ph

ng pháp kh u hao TSC : theo ph

ng pháp đ

 Ph

ng pháp tính thu GTGT: theo ph

ng pháp kh u tr .

ng th ng.

2.2. Th c tr ng k toán bán hàng t i công ty
2.2.1. Các ph

ng th c bán hàng

Bán hàng là m t trong nh ng ho t đ ng chính có vai trò quan tr ng trong quá
trình s n xu t kinh doanh t i công ty. B i v y, Công ty luôn chú tr ng vi c t ch c
25