giao an 5 t

PHềNG GIO DC V O TO HUYN YấN KHNH
TRNG MM NON KHNH THIN


SNG KIN KINH NGHIM

TI
một số hình thức rèn luyện nề nếp ,
thói quen ban đầu cho trẻ 24 -36 tháng

Khánh Thiện ngày 16 tháng 5 năm 2011
Giáo viên : Đỗ Thị Hằng


A.Đặt vấn đề
1. Lí do chọn đề tài

Phong ba bão táp
Không bằng ngữ pháp Việt Nam
Ngụn ng núi, giao tip v c vit cú ý ngha c bit quan trng
i vi s phỏt nhõn cỏch ca tr MN núi riờng, ca con ngi v xó hi
núi chung.
La tui MN l thi k phỏt cm ngụn ng. õy l giai on cú
nhiu iu kin thun li nht cho s lnh hi ngụn ng núi v cỏc k
nng c vit ban u ca tr. G ny tr t c nhng thnh tớch
v i m cỏc giai on trc hoc sau khụng th cú c, tr hc
ngha v cu trỳc ca t, cỏch s dng t ng chuyn ti suy ngh v
cm xỳc ca bn thõn, hiu mc ớch v cỏch thc con ngi s dng
ch vit.
Phỏt trin ngụn ng v giao tip cú nh hng n tt c cỏc lnh
vc phỏt trin khỏc ca tr. Ngụn ng l cụng c ca t duy vỡ th ngụn

ng cú ý ngha quan trng i vi s phỏt trin nhn thc, gii quyt vn
v chc nng t duy ký hiu tng trng tr.
i vi nhúm tr t 1 n 3 tui qua quan sỏt nhng gi hot ng
học v gi hot ng vui chi, tụi thy cỏc chỏu rt thớch c giao tip,
thớch c trũ chuyn v thớch c núi, nhng vỡ ngụn ng ca tr cũn
hn ch , cỏc chỏu cũn s dng ngụn ng th ng nhiu, nờn tụi thy
mỡnh cn phi tỡm nhiu bin phỏp tỏc ng kớch thớch ngụn ng ca
tr phỏt trin.
Vic phỏt trin vn t luyn phỏt õm v dy tr núi ỳng ng
phỏp khụng th tỏch ri gia cỏc mụn hc cng nh cỏc hot ng ca
tr. Mi t cung cp cho tr phi da trờn mt biu tng c th, cú
ngha, gn lin vi õm thanh v tỡnh hung s dng chỳng. Ni dung vn
t cung cp cho tr cng nh hỡnh thc ng phỏp phi ph thuc vo kh
nng tip xỳc, hot ng v nhn thc ca tr.
2. Tính cấp thiết:
Tuy trẻ còn nhỏ những trẻ rất hiếu động, thích tìm tòi, khám phá
mọi thứ xung quanh. Trẻ thờng có nhiều thắc mắc trớc những đồ vật ,
hiện tợng mà trẻ nhìn thấy, nghe thấy. Trẻ luôn đặt ra rất nhiều câu hỏi
nh: Ai đấy? Cái gì? Con gì? Tiếng gì? Màu gì? ......


Để giúp trẻ giải đáp đợc những thắc mắc hàng ngày, ngời lớn cần
trả lời những câu hỏi của trẻ rõ ràng , ngắn gọn đồng thời cần cung cấp
cho trẻ thêm những hiểu biết về thế giới xung quanh bằng ngôn ngữ giao
tiếp mạch lạc. Chính vì vậy mà mỗi giáo viên chăm sóc giáo dục trẻ cần
trú trọng đến việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là nhiệm vụ quan trọng
hàng đầu. Bởi ngôn ngữ là phơng tiện để trẻ tiếp thu kiến thức về thế giới
xung quanh đợc dễ dàng và hiệu quả nhất.
3. Mc ích đúc rút:
Phỏt trin ngụn ng cho tr l phỏt trin kh nng nghe, hiu ngụn

ng, kh nng trỡnh by cú logic, cú trỡnh t, chớnh xỏc v cú hỡnh nh
mt ni dung nht nh.
tr giao tiếp mạnh dạn, tự tin trớc mọi ngời, ngôn ngữ mach lạc
giúp ngời nghe dễ hiểu cn giỳp tr thc hin nhng yờu cu sau:
*Làm phong phú vốn từ của trẻ: Trẻ phải có một số vốn từ nhất
định để giao tiếp với mọi ngời xung quanh.
VD: Từ chỉ tên gọi của đồ: cái bàn , cái ghế, cái áo, cái mũ.. ; con
vật: con chó , con bò , con mèo;màu sắc: xanh, đỏ, vàng.
* La chn ni dung núi:
Xỏc nh ni dung cn núi giỳp cho li núi ca tr cú ni dung
thụng bỏo ngn gn, rừ rng. Xỏc nh s vic chớnh trong nhiu s vic,
xỏc nh c im ni bt c bn trong nhiu c im ca con vt, ca
cõy, ca bc tranh, ni dung chớnh trong phỏt trin vn hc.
Vớ d: vt: Tên gọi, hỡnh dỏng , cụng dng, cỏch s dng.
Con vt:Tên gọi, hỡnh dỏng, hnh ng, màu sắc.
Cõy: Hỡnh dỏng , hình dạng lá, màu sắc, cong dụngá.
- Sp xp ni dung ó la chn giỳp cho li núi ca tr c y
, hp lớ v cú logic.
Vớ d: T u n chõn, t ngoi vo trong, t trờn xung di, t
trỏi sang phi
Tr tui nhà trẻ cha cú kh nng la chn ni dung din t vỡ vy
cn phi hng dn giỳp tr.
*La chn t:


Sau khi đã lựa chọn nội dung trẻ cần lựa chọn từ để diễn tả chính
xác nội dung mình cần thông báo. Chọn từ giúp cho lời nói của trẻ rõ
ràng, chính xác và mang sắc thái biểu cảm. Việc chọn từ được đặt ra ở 2
mức độ.
- Sự liên kết các câu nói lại với nhau tạo thành chuỗi lời nói nhằm

diễn tả trọn vẹn một ý, một nội dùng nào đó để giúp người nghe hiểu
được. Đây là sự sản xuất toàn bộ nội dung thông báo một cách có logic.
- Để diễn tả một ý, một nội dung ngắn gọn nào đó thì việc sắp xếp
cấu trúc lời nói là đơn giản đối với trẻ. Nhưng nếu yêu cầu trẻ kể lại
truyện hay tự sáng tác miêu tả những hiện tượng sự kiện xảy ra trong đời
sống thì trẻ gặp khó khăn cần phải luyện tập dần dần.
* Điễn đạt nội dung nói:
- Khi trẻ diễn đạt phải ngừng nghỉ ngắt giọng đúng, để giọng nói
của trẻ không ê a ậm ừ. Luyện cho trẻ tác phong khi nói thoải mái, tự
nhiên, khi nói nhìn vào mặt người nói.
Trong trường mầm non tôi muốn đề cập tới việc luyện cho trẻ
ngôn ngữ mạch lạc thể hiện qua việc thực hiện hai Ví dụ: câu chuyện:
Cây khế: chim * Sắp xếp cấu trúc lời nói:
- Sự liên kết các câu nói lại với nhau tạo thành chuỗi lời nói nhằm
diễn tả trọn vẹn một ý, một nội dùng nào đó để giúp người nghe hiểu
được. Đây là sự sản xuất toàn bộ nội dung thông báo một cách có logic.
- Để diễn tả một ý, một nội dung ngắn gọn nào đó thì việc sắp xếp
cấu trúc lời nói là đơn giản đối với trẻ. Nhưng nếu yêu cầu trẻ kể lại
truyện hay tự sáng tác miêu tả những hiện tượng sự kiện xảy ra trong đời
sống thì trẻ gặp khó khăn cần phải luyện tập dần dần.
* Điễn đạt nội dung nói:
- Khi trẻ diễn đạt phải ngừng nghỉ ngắt giọng đúng, để giọng nói
của trẻ không ê a ậm ừ. Luyện cho trẻ tác phong khi nói thoải mái, tự
nhiên, khi nói nhìn vào mặt người nói.
Trong trường mầm non tôi muốn đề cập tới việc luyện cho trẻ
ngôn ngữ mạch lạc thể hiện qua việc thực hiện hnhiệm vụ dạy trẻ đối
thoại giữa trò chơi và độc thoại qua bộ môn làm quen văn học thể loại
truyện kể.

Nhim v phỏt trin ngụn ng mch lc c thc hin mi lỳc
mi ni trong sinh hot hng ngy ca tr. i i tr lp tụi ang ph
trỏch 4 5 tui: Tip tc dy tr bit nghe - hiu - tr li cõu hi ca
ngi ln. Bit trũ chuyn vi nhng ngi xung quanh. Dy tr k
chuyn v chi, vt theo tranh, k li cỏc tỏc phm vn hc, k cú
trỡnh t, din cm.
II. Thực trạng
Năm nay tôi đợc BGH nhà trờng giao cho phụ trách nhóm trẻ 24-36
tháng tuổi.Lớp tôi có 22 cháu: trong đó có 16 trẻ 24 36 tháng, còn lại
là 6 trẻ 12 -24 tháng.
I.Thuận lợi:
c s quan tõm giỳp ca ban giỏm hiu v chuyờn mụn xõy
dng phng phỏp i mi hỡnh thc t chc hot ng giỏo dc mm non,
to mi iu kin giỳp tụi thc hin tt chng trỡnh i mi.
Ph huynh quan tõm n con em mỡnh, nhit tỡnh ng h cựng tụi
trong vic dy d cỏc chỏu v thng xuyờn ng h nhng nguyờn vt
liu lm dựng dy hc v vui chi cho cỏc chỏu.
Các con đều rất ngoan ngoãn, thích hoạt động , vui chơi
2. Khú khn:
Do trỡnh nhn thc khụng ng u, 50% tr lp tụi mi ln u
n trng, trẻ lại không cùng độ tuổi có tới 27% số trẻ 12- 24 tháng, do
ú gp rt nhiu khú khn.
Trớ nh ca tr cũn hn ch, tr cha bit ht khi lng cỏc õm
tip thu cng nh trt t cỏc t trong cõu. Vỡ th tr b bt t, bt õm khi
núi.
Trẻ đi học không đều, nhất là những ngày ma gió hoặc giá rét.
a s ph huynh bn cụng vic hoc mt lớ do khỏch quan no ú
ớt cú thi gian trũ chuyn vi tr v nghe tr núi. Tr c ỏp ng quỏ
y v nhu cu m tr cn. Vớ d: Tr ch cn nhỡn vo dựng,
vt no l c ỏp ng ngay m khụng cn dựng li yờu cu hoc

xin phộp. õy cng l mt trong nhng nguyờn nhõn ca vic chm phỏt
trin ngụn ng.


Vi nhng khú khn nh th tụi phi dn dn khc phc, sa i
v hng dn tr phỏt trin ngụn ng mt cỏch ỳng n nht qua giao
tip v tp cho tr lm quen vn hc th loi truyn k.
III. GII PHP HU CH:
1. Tỡm hiu c im tõm sinh lớ ca tr:
* c im phỏt õm:
-Trẻ phát âm đợc các âm khác nhau, phát âm đợc các âm của lời
nói. Tuy vậy nhng vẫn còn nhiều âm ê, a, ậm ừ
- Tr phỏt õm sai nhiều nhng õm thanh khú hoc nhng t cú 2
3 õm tit nh: lu - lu, hu hiu, mp - mp, chiờm chip chim
chớp, thuyn bum - thin bm, rn - dn, buông- bung, giờng-g rừng
Tuy nhiờn li sai ó ớt hn.
* c im vn t:
- Vn t ca tr còn rất ít. Danh t v ng t tr chim u th.
Tớnh t v cỏc loi t khỏc tr ó đợc s dng đôi chút.
- Tr ó s dng chớnh xỏc cỏc t chỉ tên gọi các đồ vật, con vật,
hành động gần gũi nh: con mèo, con chó; cái cốc, cái thìa; ăn, ngủ,
đi. . ( Đối với trẻ 12-24 tháng)
-Đối với trẻ 24-36 tháng, trẻ đã biết sử dụng các từ chỉ đồ vật, con
vật, đặc điểm, hành động quen thuộc trong giao tiếp hàng ngày.
Ngoi ra cỏc t cú khỏi nim tng i nh: hụm qua, hụm nay,
ngy maitr dựng cũn cha chớnh xỏc. Mt s tr cũn bit s dng cỏc
t ch mu sc nh: màu xanh, màu đỏ, màu vàng , màu cam.
Sử dụng các từ thể hiện sự lễ phép với ngời lớn trong khi giao tiếp:
con xin, vâng ạ.
* c im ng phỏp:

Trẻ nói đợc một số câu đơn giản. Biết thể hiện nhu cầu, mong muốn
và hiểu biết của mình bằng 1-2 câu.
VD: Cô ơi con uống nớc; Cô ơi con ăn thịt.
Nhiều quá, con không ăn đựơc
Đọc đợc các bài thơ, hát các bài hát có 3-5 câu ngắn.


Trẻ có thể kể lại đoạn truyện đợc nghe nhiều lần, có sự gợi ý.
Tuy nhiên đôi khi sự sắp xếp các từ trong câu nói còn cha hợp lí :
- Tr thờng s dng cõu ct hn. Trong mt s trng hp tr dựng
t trong cõu vn còn cha chớnh xỏc: Vớ d: M i! Con mun cỏi dộp
kia! Ch yu tr vn s dng cõu n m rng.
3. Xõy dng k hoch:
Tụi xõy dng k hoch phỏt trin ngụn ng mch lc cho tr theo
tng quý xuyờn sut trong mt nm hc:
Thỏng 9 + 10:
Phát khả năng nghe hiểu cho trẻ:
Tụi chỳ ý chn nhng bi tp luyn tai nghe cho tr nhm phỏt trin
thớnh giỏng õm v ( cho tr nghe nhng bi hỏt, nhng cõu chuyn, nhng
bi ng dao). Tụi to mi iu kin tr tp trung chỳ ý luyn kh
nng chỳ ý thớnh giỏc cho tr thụng qua cỏc bi tp, trũ chi (tai ai thớnh,
ai oỏn gii), C gng phỏt õm ỳng, khụng phỏt õm sai vỡ tr hay bt
chc. Sa li phỏt õm cho tr khi phỏt õm sai mi lỳc mi ni trong cỏc
hot ng hng ngy.
Thỏng 11 + 12:
Nghe, nhắc lại các âm, tiếng và các câu nhằm phong phú vốn từ cho
trẻ
Giỏo viờn cn núi din cm, rừ rng, gii thớch ngha ca t khú
giỳp cho tr nhiu, nh v vn dng c t t cõu. y mnh s
phỏt trin kh nng vn ng của c quan phỏt õm cn tp cho tr cỏc bi

tp luyn c quan phỏt õm thớch hp:
Con cú cỏi ca, cụ ct qu c, con cm cỏi ca, cựng ci ha ha.
Cú con ba ba, i nh i trn, bỡ b bỡ bừm, bộ bt ba ba.
B bo bộ, bộ bỳp bờ, bộ bng, bộ bộ, bỳp bờ ngoan no.
Cú nhng trũ chi phỏt trin vn t cho tr. Vớ d: Trũ chi bắt
chớc tiếng kờu của các con vật, ai nhanh , ai núi gii.
Thỏng 1 + 2: Vn xuyờn sut hai nhim v trờn nhng tụi o
sõu vn luyn trớ nh cho tr qua cỏc bi th, ng dao c bit l


nhng cõu chuyn k y lụi cun v hp dn. Gi ý cho tr s dng
nhng loi cõu n gin, ngha.
Thỏng 3 +4 +5: Tụi xõy dng nhng trũ chi giỳp tr núi ỳng ng
phỏp, núi mch lc. Vớ d: Tr núi theo mu cõu ca mt cõu chuyn
no ú: Ngi anh tham lam chim ht rung vn, nh ca, trõu bũ
ca cha m li ( Truyn cõy kh) hoc núi nt cõu Vớ d: Cụ núi:
B bin thnh chim vỡTr núi: b mun ba i tỡm nc ung, hoc vỡ
Tớch Chu ham chi khụng ly nc cho bCụ lu ý thay i cỏc mu
cõu khỏc nhau tựy theo la tui, cho tr chi t d n kh1, cỏc mu cõu
phc tp dn lờn hoc t cõu vi t, k nt truyn, k chuyn
cng c k nng núi ỳng ng phỏp, phỏt trin trớ tng tng, sỏng
to ca tr.
Mt khi ó cú mt s lng vn t phong phỳ tr s t tin k
chuyn, úng kch mt cỏch hng thỳ v t tin nht.
3.Trang trí lớp học, các góc chơi, làm đồ dùng đồ chơi theo từng
chủ đế nhánh phong phú , bắt mắt , hấp dẫn trẻ.
- Tụi tn dng tt c nhng nguyờn vt liu cú th s dng lm
chi: Sỏch bỏo, lch c, lừi giy v sinh, ng lon, chai nha, xp, vi vn,
cnh cõy khụ, qun ỏo c nhm phỏt trin ngụn ng cho tr.
- Da vo tng ch tụi lên k hoch lm dựng chi mt

cỏch c th mi ch u cú mt b dựng chi phc v cho quỏ
trỡnh ging dy v vui chi ca tr.
5. Phi hp vi ph huynh:
- Tụi thng trao i, ng viờn ph huynh c gng dnh thi gian
tõm s vi tr v lng nghe tr núi. Khi trũ chuyn vi tr phi núi rừ
rng mch lc, tc va phi tr nghe cho rừ.
- Cha m, ngi thõn c gng phỏt õm ỳng, không nên bắt chớc
những từ trẻ nói ngọng mà cần phải sửa sai ngay cho trẻ tr bt chc
đợc đúng.
- Khuyn khớch hoc tuyờn truyn vi ph huynh cung cp kinh
nghim sng cho tr. Trỏnh khụng núi ting a phng, cn trỏnh cho
tr nghe nhng hỡnh thỏi ngụn ng khụng chớnh xỏc.
IVBiện pháp thực hiện


1.H§ cho trÎ lµm quen víi c¸c t¸c phÈm v¨n häc
2. H§ cho trÎ nhËn biÕt tËp nãi
3. C¸c H§ kh¸c:
* H§ gi¸o dôc ©m nh¹c
*H§ gãc
* H§ chiÒu


2. Một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen văn học thể
loại truyện kể:
a. Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ:
- Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí sắp xếp các
học cụ, đội hình để tạo môi trường học và thải mái cho trẻ.
Ví dụ: Khi thực hiện các hoạt động làm quen văn học thể loại
truyện kể mà trọng tâm là dạy kể chuyện sáng tạo thì tôi luôn tận dụng

không gian lớp học để bày dụng cụ kể chuyện, khung sân sấu, sắp đặt
tranh và các con rối sao cho otrẻ dễ sử dụng, kích thích trẻ hoạt động tích
cực hơn.
- Chú ý đến khả năng phát âm của trẻ để có sự điều chỉnh và sửa
sai, rèn luyện khả năng ngôn ngữ cho trẻ.
- Bản thân tôi trước khi tổ chức hoạt động cũng phải tự luyện giọng
kể, cách sử dụng tranh, sách tranh, rối, mô hình… để giúp trẻ cảm thụ
đước tác phẩm văn học đó một cách tốt nhất.
b. Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt:
T«i vào bài một cách sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ.
Ví dụ: Chủ điểm: “ Các nghề phổ biến, ngày 22/12” khi dạy với đề
tài nghề xây dựng. Kể chuyện: “Ba con lợn nhỏ”, tôi sử dụng mô hình
rối để gây sự hứng thú cho trẻ.
- Tổ chức hoạt động đa dạng dựa vào hoạt động trọng tâm.
Ví dụ: Khi trọng tâm là kể chuyện sáng tạo, tôi cho trẻ lựa chọn
cáh sử dụng trang phục, đồ dùng phù hợp với nội dung câu chuyện trẻ sẽ
kể… dựa theo