Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

TRỊNH ĐỨC HÙNG

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG MẦM NON
HUYỆN LANG CHÁNH, TỈNH THANH HÓA

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGHỆ AN – THÁNG 10/2013


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

TRỊNH ĐỨC HÙNG

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG MẦM NON
HUYỆN LANG CHÁNH, TỈNH THANH HÓA

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học:
PGS. TS. NGUYỄN BÁ MINH

NGHỆ AN – THÁNG 10/2013


Lời cảm ơn!
Với tình cảm chân thành, tôi tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với:
- Khoa giáo dục và phòng đào tạo sau đại học trường Đại học Vinh, các
thầy cô giáo đã tham gia quản lý, giảng dạy và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình
học tập, nghiên cứu và viết luận văn.
- Trân trọng cảm ơn PGS.TS Nguyễn Bá Minh, người đã tận tình trực tiếp
hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Đồng thời tôi xin chân thành cảm ơn:
- Lãnh đạo, chuyên viên phòng giáo dục và Đào tạo huyện Lang
Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
- Các đồng chí Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, giáo viên các trường Mầm
non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
- Gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã động viên khuyến khích, tạo điều
kiện để tôi hoàn thành luận văn này.
Do điều kiện về thời gian và khả năng có hạn, chắc chắn luận văn không
tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót, kính mong nhận được sự góp ý của các
quý thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp để luận văn được hoàn chỉnh hơn./.
Tác giả: Trịnh Đức Hùng.


MỤC LỤC
Trang
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI........................................................................................................
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.................................................................................................
3. KHÁCH THỂ, ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU...................
4. GIẢ THIẾT KHOA HỌC.....................................................................................................
5. NHIỆM VỤ...........................................................................................................................

6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.........................................................................................
6.1. Nhóm nghiên cứu phương pháp lý luận............................................................................5
6.2. Nhóm nghiên cứu phương pháp thực tiễn.........................................................................5
6.3. Phương pháp thống kê toán học để xử lý liệu nghiên cứu................................................5
7. NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN..........................................................................
8. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN...........................................................................................
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN
LÝ TRƯỜNG MẦM NON.......................................................................................................6
1.1 SƠ LƯỢC LỊCH SỬ CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.........................................................6
1.2 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN.......................................................................................
1.2.1 Khái niệm quản lý..........................................................................................................9
1.2.2 Cán bộ, cán bộ quản lý trường Mần non......................................................................12
1.2.3 Đội ngũ, đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non.......................................................12
1.2.4 Chất lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non...............................13
1.2.5 Giải pháp và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ..................................................14
1.3 NHỮNG YÊU CẦU CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG MẦM NON...........................................................................................................15
1.3.1 Yêu cầu về số lượng, cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục mầm non......................16
1.3.2 Yêu cầu về phẩm chất năng lực cán bộ quản lý giáo dục Mầm non..............................16
1.3.3 Yêu cầu về nhận thức thực hiện chức năng, nhiệm vụ...................................................20
1.4
CÔNG TÁC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG MẦM NON...........................................................................................................22

1. Lý do chọn đề tài................................................................................................7
2. Mục đích nghiên cứu........................................................................................10
3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu.....................................10
4. Giả thuyết khoa học..........................................................................................10
5. Nhiệm vụ.........................................................................................................10

6. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................11
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận...........................................................11
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn........................................................11
6.3. Phương pháp thống kê toán học để sử lý số liệu nghiên cứu..............................11
7. Những đóng góp của luận văn...........................................................................11
8. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, tài liệu tham khảo, các
phụ lục, luận văn gồm có ba chương:.....................................................................11
1.1 Sơ lược lịch sử của vấn đề nghiên cứu..............................................................12
1.2. Một số khái niệm cơ bản................................................................................15


1.2.1. Khái niệm quản lý.......................................................................................15
1.2.2. Cán bộ, cán bộ quản lý trường mầm non.......................................................18
1.2.3. Đội ngũ, đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non.........................................18
1.2.4. Chất lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non....................19
1.2.5. Giải pháp và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ.......................................20
1.3. Những yêu cầu chung về chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường Mầm non. .21
1.3.1. Yêu cầu về số lượng, cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục Mầm non..........22
1.3.2. Yêu cầu về phẩm chất năng lực cán bộ quản lý giáo dục Mầm non.................22
1.3.3 Yêu cầu về nhận thức thực hiện chức năng, nhiệm vụ.....................................26
1.4. Công tác nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường Mầm non.............28
CHƯƠNG 2........................................................................................................32
THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ........................32
CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN LANG CHÁNH, TỈNH THANH HÓA.....32
2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục của huyện
Lang Chánh, tỉnh Thanh Hoá................................................................................32
2.1.1. Đặc điểm địa lý, dân cư, dân số, nguồn nhân lực huyện Lang Chánh, tỉnh
Thanh Hóa...........................................................................................................32
Tổng số...............................................................................................................34
Tổng số...............................................................................................................35

2.1.2. Đặc trưng kinh tế - văn hóa, giáo dục............................................................35
2.2.Tình hình giáo dục mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hoá.....................41
2.2.1. Qui mô giáo dục Mầm non..........................................................................41
2.2.2. Đội ngũ cán bộ quản lý Giáo dục mầm non, giáo viên mầm non....................44
2.2.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Mầm non huyện Lang Chánh,
tỉnh Thanh Hoá....................................................................................................46
2.3. Thực trạng công tác nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Mầm
non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hoá................................................................59
2.3.1. Công tác qui hoạch đội ngũ cán bộ quản lý...................................................60
2.3.2. Tuyển chọn, bổ nhiệm đội ngũ cán bộ quản lý...............................................61
2.3.3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý......................................62
2.3.4. Đánh giá, sàng lọc đội ngũ cán bộ quản lý....................................................62
2.4. Đánh giá thực trạng với 3 tiểu mục..................................................................63
Chương 3............................................................................................................68
CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN LANG CHÁNH - TỈNH THANH HÓA.............68
1. Kết luận chung...............................................................................................100
2. Kiến nghị.......................................................................................................102


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
VIẾT TẮT
BCH TW
BTTH
BHXH
CBQL
CNH-HĐH
CSVC
CBGV
CĐ

ĐH
ĐHQG
KHGD
KT-XH
GD
PGS TS
TDTT
THCS
THPT

VIẾT ĐẦY ĐỦ
Ban chấp hành Trung ương
Bổ túc trung học
Bảo hiểm xã hội
Cán bộ quản lý
Công nghiệp hóa-hiện đại hóa
Cơ sở vật chất
Cán bộ giáo viên
Cao đẳng
Đại học
Đại học quốc gia
Khoa học giáo dục
Kinh tế xã hội
Giáo dục
Phó giáo sư tiến sỹ
Thể dục thể thao
Trung học cơ sở
Trung học phổ thông

TW

Trung ương

TTGDTX-DN
UBND
TS

Trung tâm giáo dục thường xuyên dạy nghề
Ủy ban nhân dân
Tiến sỹ


7
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL giáo dục nói chung và cán bộ quản lý
trường Mầm non nói riêng là việc làm thường xuyên và là nhiệm vụ trọng tâm
của cấp ủy Đảng, chính quyền và ngành giáo dục. Trong thời đại ngày nay nhân
loại đã bước vào những thập niên thứ hai của thế kỷ XXI với những đặc trưng
mang tính toàn cầu. Xu thế toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế tạo ra quá trình hợp
tác để phát triển, là quá trình đấu tranh gay gắt nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia,
bảo tồn bản sắc văn hoá của các dân tộc.
Đất nước đang trong xu thế toàn cầu hoá, hội nhập khu vực và quốc tế,
muốn thực hiện thành công CNH – HĐH đòi hỏi phải có bản lĩnh, phát huy yếu
tố nội lực, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực mà trong đó đòi hỏi phải nâng
cao chất lượng cán bộ nói chung và cán bộ quản lý giáo dục nói riêng. Nói về
tầm quan trọng của công tác cán bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ :“Cán bộ
là cái gốc của mọi công việc”, “Mọi việc thành công hay thất bại đều do cán bộ
tốt hay kém”, “Có cán bộ tốt việc gì cũng xong” [11].
Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là nhân tố quyết định chất

lượng của giáo dục và được xã hội tôn vinh. Xây dựng đội ngũ CBQL giáo dục
là một vấn đề cấp thiết được nhấn mạnh trong kết luận của Hội nghị lần thứ 6
BCH TW Đảng khoá IX: Xây dựng và triển khai chương trình “Xây dựng đội
ngũ cán bộ quản lý giáo dục một cách toàn diện...”. Vấn đề này đã được khẳng
định trong Chỉ thị 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư TW Đảng: “Về
việc xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo
dục” và Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg ngày 11/01/2005 của Thủ tướng Chính
phủ về việc “ Xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản
lý giáo dục, nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập, đào tạo nguồn
nhân lực có đủ trình độ năng lực đáp ứng với nhu cầu phát triển kinh tế- văn


8
hóa- xã hội”. Phát triển GD&ĐT là quốc sách hàng đầu, là một trong những
động lực thúc đẩy sự nghiệp CNH-HĐH là điều kiện để phát huy nguồn lực con
người. Đây là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân trong đó nhà giáo và đội ngũ
CBQL giáo dục là lực lượng nòng cốt đóng vai trò quan trọng. Nâng cao chất
lượng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục một cách toàn diện là nhiệm vụ đáp
ứng yêu cầu trước mắt và mang tính chiến lược lâu dài nhằm thực hiện thành
công chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn từ nay đến năm 2020.
Trong thời gian qua, ngành giáo dục và Đào tạo đã đạt được những thành
tựu quan trọng về mọi mặt rất đáng ghi nhận. Hệ thống giáo dục quốc dân ngày
một hoàn chỉnh hơn, mạng lưới trường học các cấp từ Mầm non đến Đại học
ngày càng mở rộng, đội ngũ nhà giáo được tăng cường về số lượng và chất
lượng. Nhìn lại hơn 20 năm đổi mới và phát triển, Đại hội Đảng toàn quốc lần
thứ X khẳng định:
“ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục phát triển và đầu tư nhiều hơn; cơ sở vật
chất được tăng cường; quy mô đào tạo mở rộng…”
GDMN là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, với
nhiệm vụ “thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ ba tháng

tuổi đến sáu tuổi” nhằm “Giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ,
thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào
lớp một” [1]. Để đạt được mục tiêu, GDMN phải phụ thuộc rất nhiều ở đội ngũ
CBQL tại các cơ sở giáo dục Mầm non. Do đó, việc nâng cao chất lượng đội
ngũ CBQL các trường Mầm non là rất cần thiết, tuy nhiên việc nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Mầm non đến nay vẫn chưa được
nghiên cứu nhiều, chưa nghiên cứu đầy đủ và chưa có hệ thống, vì vậy nâng cao
chất lượng đội ngũ CBQL giáo dục Mầm non là góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục nói chung và chất lượng giáo dục Mầm non nói riêng, đáp ứng yêu cầu
phát triển giáo dục trong thời kỳ CNH-HĐH đất nước.


9
Trong những năm gần đây, công tác quản lý trường học từng bước đổi
mới góp phần đào tạo con người đáp ứng yêu cầu của đất nước trong giai đoạn
lịch sử ngày nay. Từ lâu người dân Thanh Hóa vốn ham học hỏi, cần cù, chịu
thương, chịu khó, trong đó có nhiều nhân tài hiện đang công tác ở nhiều lĩnh vực
then chốt khác nhau trên mọi miền của đất nước.
Huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa được tái lập trở lại vào tháng 08
năm 1982, là một huyện miền núi nằm ở phía Tây của tỉnh Thanh Hoá, có 11 xã,
thị trấn. Trong những năm qua giáo dục và đào tạo tỉnh Thanh Hóa nói chung và
giáo dục của huyện Lang Chánh nói riêng đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, đã
dần đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh nhà. Tuy nhiên, theo yêu
cầu phát triển của công cuộc đổi mới kinh tế-xã hội trong giai đoạn hiện nay, thì
giáo dục và đào tạo của huyện Lang Chánh còn nhiều bất cập, đặc biệt là công
tác quản lý các trường mầm non trên địa bàn huyện. Lang Chánh là một huyện
miền núi gặp nhiều khó khăn về các điều kiện kinh tế, xã hội, địa hình phức tạp,
vì vậy phát triển giáo dục và đào tạo cũng gặp không ít những khó khăn. Trong
đó chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục nói chung và CBQL giáo dục
Mầm non nói riêng ở huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa còn nhiều hạn chế.

Từ những vấn đề lý luận và thực tiễn đã nêu trên thì việc nghiên cứu nâng
cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Mầm non trên địa bàn huyện
Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc góp phần
phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán
bộ quản lý các trường Mầm non trên địa bàn huyện, với tư cách là chuyên viên
phòng GD&ĐT, phụ trách công tác giáo dục Đào tạo bồi dưỡng của ngành trong
đó có giáo dục mầm non, tôi chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh
Thanh Hoá”.


10
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các
trường mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa nhằm góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục Mầm non của huyện nhà.
3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
- Khách thể nghiên cứu: Quá trình nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ
quản lý các trường Mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
- Đối tượng nghiên cứu: Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ
quản lý trường Mầm non.
- Phạm vi nghiên cứu:
Đội ngũ cán bộ quản lý ở 11 trường Mầm non trên địa bàn huyện Lang
Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
4. Giả thuyết khoa học
Hiện nay chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Mầm non trên địa
bàn huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa chưa đáp ứng yêu cầu nâng cao chất
lượng giáo dục mầm non. Nếu chúng ta xây dựng được các giải pháp một cách
khoa học và có tính khả thi thì có thể nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản
lý các trường Mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.

5. Nhiệm vụ
Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài của việc nâng cao chất lượng đội
ngũ cán bộ quản lý các trường Mầm non.
- Khảo sát thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Mầm non huyện
Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
- Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý
các trường Mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.


11
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Gồm các phương pháp phân tích, tổng hợp, phân loại và hệ thống hoá các
tài liệu và văn bản có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát, phương pháp điều tra.
- Phương pháp lấy ý kiến của chuyên gia.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục.
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động….
6.3. Phương pháp thống kê toán học để sử lý số liệu nghiên cứu
7. Những đóng góp của luận văn
- Góp phần hệ thống hoá cơ sở lý luận về vấn đề nâng cao chất lượng đội
ngũ CBQL trường Mầm non.
- Làm sáng tỏ thực trạng công tác xây dựng đội ngũ CBQL trường Mầm
non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hoá.
- Đề xuất được các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường
Mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hoá.
8. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, tài liệu
tham khảo, các phụ lục, luận văn gồm có ba chương:

Chương 1. Cơ sở lý luận của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ
quản lý trường mầm non.
Chương 2. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường
Mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
Chương 3. Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý
các trường Mầm non huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.


12
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG MẦM NON
1.1 Sơ lược lịch sử của vấn đề nghiên cứu
Ngay từ khi xuất hiện con người phải thực hiện hoạt động lao động để tồn
tại và phát triển. Trong lao động, con người đã phát huy bản năng sống và luôn
tự ý thức tích lũy kinh nghiệm, không ngừng sáng tạo. Để có một xã hội đảm
bảo sự phân cấp, phân chia quyền lợi, con người phải trải qua đấu tranh, xã hội
hình thành trong đó thể hiện rõ vai trò của quản lý và lãnh đạo.Vấn đề đội ngũ
CBQL và nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL nói chung và nâng cao chất lượng
đội ngũ CBQL giáo dục Mầm non nói riêng đã được Đảng và Nhà nước quan
tâm. Nhiều nhà khoa học, cán bộ quản lý trong và ngoài ngành giáo dục và các
giáo viên quan tâm nghiên cứu: Xã hội càng phát triển thì hoạt động quản lý
càng được phân cấp rõ rệt từ cấp vĩ mô đến cấp vi mô và tới từng ngành, nghề.
Chính vì thế quản lý trở thành một khoa học được nghiên cứu sâu sắc và triệt để.
Trải qua quá trình phát triển trong từng thời kỳ lịch sử, đã xuất hiện nhiều nhà
nghiên cứu về lý luận khoa học quản lý. Các nhà triết học cổ Hy Lạp nghiên cứu
về quản lý tuy còn ít ỏi nhưng đã có những đóng góp đáng kể: Đó là tư tưởng
của Xôcrát ( 469-399 Tr.CN), Platôn ( 427-347 Tr.CN) và Arixtôt ( 384-322
Tr.CN). Thời kỳ Trung Hoa cổ đại, các nhà hiền triết đã có tư tưởng quản lý
toàn xã hội: Khổng Tử (551-478 Tr.CN), Mạnh Tử ( 372 -289 Tr.CN), nêu lên

tư tưởng “Đức trị, Lễ trị” lấy chữ tín làm đầu. Phương Tây Kô-men-xki ( 15921670) với cuốn “Lý luận dạy học” vĩ đại ông viết năm 1632 đã đi vào lịch sử
như một cái mốc đánh dấu sự ra đời của lý luận giáo dục và nhà trường hiện đại;
tư tưởng của ông có ảnh hưởng khá sâu sắc đến QLGD ngày nay.
- Ngày 15/6/2004, Ban Bí thư khóa IX đã ban hành Chỉ thị 40- CT/TW về
việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo


13
dục. Chỉ thị đã đề cao vai trò của giáo dục: “Phát triển giáo dục và đào tạo là
quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là điều kiện để phát huy nguồn
nhân lực con người. Đây là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, trong đó nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng nòng cốt, có vai trò quan trọng”.
Chỉ thị đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của cán bộ quản lý giáo dục và thể
hiện rõ: “Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục
được chuẩn hóa, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc
biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay
nghề của nhà giáo; thông qua việc quản lý, phát triển đúng định hướng và có
hiệu quả sự nghiệp giáo dục để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng
những yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước”.
- Thực hiện Chỉ thị trên, ngày 11 tháng 01 năm 2005 Phó Thủ tướng Chính
phủ Phạm Gia Khiêm đã ký Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg về việc phê duyệt
Đề án Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục giai
đoạn 2005-2010. Mục tiêu tổng quát là: “xây dựng đội ngũ nhà giáo và
CBQLGD theo hướng chuẩn hóa, nâng cao chất lượng, đảm bảo đủ về số lượng,
đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối
sống, lương tâm nghề nghiệp và trình độ chuyên môn của nhà giáo, đáp ứng
những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục trong công cuộc đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Nhiệm vụ là “Tăng cường sự lãnh đạo

của Đảng để tiếp tục xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo,CBQL
giáo dục. Đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vai trò,
trách nhiệm của nhà giáo và nhiệm vụ xây dựng đội ngũ nhà giáo, CBQL giáo
dục có chất lượng cao, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, trong sáng về đạo đức, tận
tụy với nghề nghiệp, làm trụ cột thực hiện các mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo
nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” [26].


14
Ở nước ta, ngay sau khi nước nhà giành được độc lập, Hồ Chủ Tịch đã đặc
biệt quan tâm chỉ đạo việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên phục vụ cho sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Những quan
điểm, tư tưởng của Chủ Tịch Hồ Chí Minh về giáo dục đã định hướng cho vấn đề
đào tạo bồi dưỡng, huấn luyện đội ngũ giáo viên mới: “Không có giáo dục,
không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế - văn hoá”. Bằng nhiều bài viết, bài
nói chuyện về vấn đề giáo dục, Người thường xuyên động viên đội ngũ giáo viên
và cán bộ quản lý ở tất cả các bậc học nỗ lực phấn đấu vươn lên hoàn thành xuất
sắc trọng trách nặng nề và vẻ vang mà xã hội giao phó: “Chăm lo dạy dỗ con em
của nhân dân thành người công dân tốt, người lao động tốt, người chiến sĩ tốt,
người cán bộ tốt của nước nhà” [11].
Trong những năm tháng chiến tranh, đề tài về nâng cao chất lượng đội
ngũ chưa được nghiên cứu một cách hệ thống và sâu rộng. Từ những năm đầu
của thập kỷ 90 đến nay đã xuất hiện nhiều công trình nghiên cứu có giá trị, đáng
lưu ý đó là:
- Giáo trình khoa học quản lý của PGS TS Phạm Trọng Mạnh (NXB
ĐHQG Hà Nội năm 2001);
- Tập bài giảng lý luận đại cương về quản lý của Tiến sĩ Nguyễn Quốc
Chí và PGS TS Nguyễn Thị Mỹ Lộc (Hà Nội 1998);
- “Khoa học tổ chức và quản lý một số vấn đề lý luận và thực tiễn” của
trung tâm nghiên cứu khoa học tổ chức quản lý (NXB Thống kê Hà Nội 1999);

- Tập bài giảng lớp Cán bộ quản lý phòng Giáo dục và Đào tạo của trường
Cán bộ quản lý Giáo dục và Đào tạo (Hà Nội 2000).
- “Tâm lý xã hội trong quản lý” của Ngô Công Hoàn (NXB ĐHQG Hà
Nội 2002);
Bên cạnh đó còn có các bài viết đề cập đến lĩnh vực QLGD như:


15
- “Vấn đề kinh tế thị trường, quản lý Nhà nước và quyền tự chủ các
trường học” của Trần Thị Bích Liễu - Viện KHGD đăng trên tạp chí giáo dục số
43 tháng 1 năm 2002;
- “Đổi mới quản lý giáo dục là khâu đột phá” của tác giả Quế Hương,
đăng trên báo Giáo dục & Thời đại ngày 01/12/2002;
- “Cán bộ quản lý Giáo dục và đào tạo trước yêu cầu của sự nghiệp Công
nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước” của cố thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo
Lê Vũ Hùng đăng trên tạp chí số 60 tháng 6/2003...
Từ trước đến nay đã có nhiều đề tài nghiên cứu về việc nâng cao chất
lượng đội ngũ CBQL trường học nói chung và cán bộ quản lý trường Mầm non
nói riêng. Tuy nhiên, chưa có một công trình nào đi sâu nghiên cứu việc nâng
cao chất lượng đội ngũ CBQL trường Mầm non ở các huyện miền núi tỉnh
Thanh Hóa, trong đó có huyện Lang Chánh. Để đáp ứng yêu cầu thực hiện
chương trình Giáo dục mầm non và nâng cao chất lượng GDMN phù hợp với
điều kiện thực tiễn của huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hoá, chúng ta cần phải
tiến hành nghiên cứu việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý GDMN,
từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL các trường Mầm
non tại huyện nhà.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Khái niệm quản lý
Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về quản lý, có thể nêu ra một số quan
điểm về quản lý như sau:

"Quản lý là sự tác động liên tục có tổ chức, có định hướng của chủ thể
quản lý (người quản lý, tổ chức quản lý), lên khách thể quản lý (đối tượng quản
lý) về mặt chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội…. bằng một hệ thống luật lệ, các
chính sách, các nguyên tắc, các phương pháp và các giải pháp cụ thể nhằm tạo
ra môi trường và điều kiện cho sự phát triển đối tượng"[15].


16
- Theo quan điểm triết học, quản lý được xem như một quá trình liên kết
thống nhất giữa cái chủ quan và cái khách quan để đạt được mục tiêu đó.
- Theo quan điểm kinh tế, F.Taylo (1856 – 1915) Người theo trường phái
quản lý theo kiểu khoa học: “Quản lý là cải tạo mối quan hệ giữa người với
người, giữa người với máy móc và quản lý là nghệ thuật biết rõ ràng, chính xác
cái gì cần làm và làm cái đó thế nào bằng phương pháp tốt nhất và rẻ nhất”
[28].
- Quản lý kinh tế là sự tác động liên tục, có tổ chức của chủ thể quản lý
lên những người lao động để sử dụng một cách tốt nhất những tiềm năng, cơ hội
nhằm đạt được mục tiêu quản lý đề ra theo đúng luật định hiện hành. Như vậy,
theo quan điểm kinh tế, quản lý luôn chú ý đến sự vận hành, hiệu quả kinh tế,
phát triển sản xuất và tác động qua lại giữa các lực lượng sản xuất.
- Theo quan điểm chính trị xã hội: “Quản lý là sự tác động liên tục có tổ
chức, có định hướng của chủ thể (người quản lý, người tổ chức quản lý) lên khách
thể (đối tượng quản lý) về các mặt chính trị, văn hoá, xã hội, kinh tế... bằng một hệ
thống luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các phương pháp cụ thể nhằm tạo ra
môi trường và điều kiện cho sự phát triển của đối tượng” [28]
- “Quản lý là sự tác động có tổ chức, có định hướng của chủ thể quản lý
lên đối tượng quản lý và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các
tiềm năng, các cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đặt ra trong điều kiện
biến động của môi trường” [28].
- “Quản lý là các hoạt động được thực hiện nhằm đảm bảo sự hoàn thành

công việc qua những nổ lực của người khác” [23].
- “Quản lý là công tác phối hợp có hiệu quả các hoạt động của những
người cộng sự khác cùng chung một tổ chức” [38].
- “Quản lý là một hoạt động thiết yếu đảm bảo phối hợp những nổ lực cá
nhân nhằm đạt được các mục đích của nhóm” [39].
- “Quản lý là sự có trách nhiệm về một cái gì đó...” [41].


17
Những định nghĩa trên khác nhau về cách diễn đạt nhưng đều gặp nhau ở
những nội dung cơ bản, quản lý phải bao gồm các yếu tố sau:
+ Phải có ít nhất một chủ thể quản lý là tác nhân tạo ra các hoạt động và ít
nhất là một đối tượng bị quản lý tiếp nhận trực tiếp các tác động của chủ thể
quản lý tạo ra và các khách thể khác chịu các tác động gián tiếp của chủ thể
quản lý. Tác động có thể chỉ là một lần mà cũng có thể là nhiều lần.
+ Phải có một mục tiêu và một quĩ đạo đặt ra cho cả đối tượng và chủ thể,
mục tiêu này là căn cứ để chủ thể tạo ra các tác động.
+ Chủ thể phải thực hành việc tác động.
+ Chủ thể có thể là một người, nhiều người, đối tượng cũng có thể là một
hoặc nhiều người (trong tổ chức xã hội).
Bất luận một tổ chức có mục đích gì, cơ cấu và qui mô ra sao đều cần phải
có sự quản lý và có người quản lý để tổ chức hoạt động và đạt được mục đích
của mình.
Hiện nay, quản lý thường được định nghĩa rõ hơn: Quản lý là quá trình
đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế
hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo (lãnh đạo) và kiểm tra.
Như vậy, có thể khái quát: Quản lý là sự tác động chỉ huy, điều khiển,
hướng dẫn các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người nhằm
đạt tới mục đích đã đề ra. Sự tác động của quản lý phải bằng cách nào đó để
người bị quản lý luôn luôn hồ hởi, phấn khởi đem hết năng lực và trí tuệ để

sáng tạo ra lợi ích cho bản thân, cho tổ chức và cho cả xã hội
Các cấp quản lý có chức năng tương tự nhau. Đều vận dụng các chức
năng quản lý (đã nói ở trên) để thực hiện các nhiệm vụ công tác của mình. Nội
dung hoạt động khác nhau do phân cấp quản lý qui định, do nhiệm vụ của thời
kỳ chi phối. Đặc biệt là chịu ảnh hưởng của những biến đổi về kinh tế, chính trị,
xã hội, khoa học và công nghệ.


18
1.2.2. Cán bộ, cán bộ quản lý trường mầm non
Theo từ điển Tiếng việt (1992) của Viện khoa học xã hội Việt Nam thì
cán bộ có nghĩa là:
- Cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ
chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam,
Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc
trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh), ở huyện, quận, thị xã, thành phố
thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện), trong biên chế và hưởng lương từ
ngân sách nhà nước.
- Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào
ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà
nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ
quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân
chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an
nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy
lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam,
Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công
lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức
trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được
bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp
luật.

1.2.3. Đội ngũ, đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non
Có nhiều quan niệm và cách hiểu khác nhau về đội ngũ. Ngày nay, khái
niệm đội ngũ được dùng cho các tổ chức trong xã hội một cách rộng rãi như đội
ngũ cán bộ, công chức, đội ngũ trí thức, đội ngũ y, bác sĩ... đều xuất phát theo
cách hiểu của thuật ngữ quân sự về đội ngũ, đó là: “Khối đông người được tập
hợp lại một cách chỉnh tề và được tổ chức thành lực lượng chiến đấu”.


19
Theo từ điển tiếng Việt thì “Đội ngũ là tập hợp một số đông người, cùng
chức năng hoặc nghề nghiệp thành một lực lượng” [29].
Một khái niệm khác cũng tương tự là: “Đội ngũ là tổ chức gồm nhiều
người tập hợp lại thành một lực lượng hay là tập hợp số đông người cùng chức
năng, nghề nghiệp như đội ngũ nhà văn, đội ngũ nhà giáo...”.
Khái niệm đội ngũ cũng có thể hiểu là: Một nhóm người được tổ chức và tập
hợp thành một lực lượng, để thực hiện một hay nhiều chức năng, có thể cùng hay
không cùng nghề nghiệp, nhưng đều có chung một mục đích nhất định.
Tóm lại có thể hiểu: Đội ngũ là một tập thể gồm nhiều người, có cùng
lý tưởng, cùng mục đích, làm việc theo sự chỉ huy thống nhất, có kế hoạch,
gắn bó với nhau về quyền lợi vật chất cũng như tinh thần.
Hiện nay theo cách hiểu thông thường và khá phổ biến ở nước ta, khái
niệm đội ngũ CBQL là những người có chức vụ, có trách nhiệm điều hành và
đứng đầu trong một tổ chức.
Đội ngũ cán bộ quản lý trường Mầm non là một nhóm người được tổ
chức sắp xếp và cùng nhau thực hiện mục tiêu chung của nhà trường bằng
cách vận dụng các chức năng lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra nhằm
đưa nhà trường tiến lên một trạng thái mới về chất.
Đội ngũ CBQL trường Mầm non bao gồm hiệu trưởng và các phó hiệu
trưởng. Đây là lực lượng cốt cán của đội ngũ CBGV trong nhà trường. Tiêu chí
để đánh giá đội ngũ CBQL trường Mầm non là chất lượng đội ngũ.

1.2.4. Chất lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non
“Chất lượng” là phạm trù triết học biểu thị những thuộc tính bản chất của
sự vật, chỉ rõ nó là cái gì, từ đó phân biệt nó với sự vật khác.
Chất lượng là đặc tính khách quan của sự vật và được biểu hịên ra bên
ngoài qua các thuộc tính. Chất lượng là cái liên kết các thuộc tính của sự vật và
không tách rời khỏi sự vật. Sự thay đổi chất lưọng kèm theo sự thay đổi của sự
vật về căn bản. Chất lượng của sự vật bao giờ cũng gắn liền với tính qui định về


20
số lượng của nó và không thể tồn tại ngoài tính qui định ấy. Mỗi sự vật bao giờ
cũng là sự thống nhất của chất lượng và số lượng. Chất lượng và số lượng liên
quan chặt chẽ với nhau. Tuy phân biệt với chất lượng, song số lượng luôn được
hiểu là số lượng của mỗi chất lượng nào đó.
Chất lượng, theo quan điểm của các nhà giáo dục, là cái tạo nên phẩm chất
giá trị của một người, một sự vật, sự việc. Đó là tổng thể những thuộc tính cơ bản
khẳng định sự tồn tại của một sự vật và phân biệt nó với sự vật khác.
Như vậy, có thể hiểu: Chất lượng đội ngũ CBQL trường Mầm non là
những yếu tố tạo nên giá trị của đội ngũ đó, bao gồm:
+ Phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức
+ Hệ thống năng lực liên quan đến trình độ chuyên môn và nghiệp vụ quản lý.
1.2.5. Giải pháp và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong giáo dục được thể hiện trên
các mặt:
Con người với tư cách là nguồn nhân lực để phát triển giáo dục, con
người là thành tố quan trọng nhất để phát triển lực lượng sản xuất. Con người là
nguồn lực không có gì có thể thay thế được để phát triển giáo dục.
Với tư cách là “nhân vật chủ đạo”, trong quá trình phát triển giáo dục và
đào tạo, cần phải đầu tư thích đáng để phát triển nguồn nhân lực. Giáo dục là
biện pháp chủ động và quan trọng để phát triển nguồn lực con người.

Con người với tư cách là tiềm lực để phát triển giáo dục và đào tạo, phát
triển xã hội, làm cho chất lượng cuộc sống ngày càng cao hơn.
Với nghĩa chung nhất, nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL là nâng cao
chất lượng con người.
Nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường học là vấn đề cốt lõi của việc
phát triển nguồn nhân lực con người, nguồn lực quý báu nhất có vai trò quyết
định đối với sự phát triển KT - XH. “Mục tiêu của giáo dục là hình thành và
phát triển nhân cách con người, trên cơ sở đó để phát triển giáo dục nhằm thực


21
hiện nhiệm vụ nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài. Nói
cách khác phát triển nhằm phát triển con người bền vững để phát triển kinh tế xã hội”. [20].
Nghĩa hẹp hơn: Nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL nói chung và chất
lượng đội ngũ CBQLgiáo dục mầm non nói riêng là nâng cao chất lượng nguồn
lực con người trong ngành giáo dục; đào tạo đội ngũ CBQL có phẩm chất, năng
lực, làm cho mỗi con người tự phát triển bản thân.
Nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường mầm non để đội ngũ được
phát triển theo chiều hướng đi lên: đủ về số lượng, từng bước nâng cao chất
lượng, đồng bộ về cơ cấu. Đó là quá trình nâng cao chất lượng đội ngũ có trình
độ về chuyên môn, trình độ chính trị, năng lực quản lý, tập hợp những người có
phẩm chất tốt, đạo đức lối sống lành mạnh, có trí tuệ cao, tay nghề thành thạo.
Nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL giáo dục Mầm non được thể hiện trên các
mặt:
- Bồi dưỡng lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ QLGD.
- Bố trí đội ngũ cán bộ phù hợp với năng lực, điều kiện.
- Đảm bảo được định mức lao động.
- Làm tốt công tác thi đua khen thưởng, kỷ luật kịp thời.
- Xây dựng mối quan hệ lành mạnh, có hiệu quả.
Vấn đề cơ bản của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý

GDMN là đảm bảo số lượng và nâng cao chất lượng nhằm giúp họ hoàn thành
tốt vai trò, nhiệm vụ của người quản lý.
1.3. Những yêu cầu chung về chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường Mầm
non
Theo GS.TS. Phạm Minh Hạc: “Nói tới giáo dục là nói tới triển vọng
viễn cảnh, nếu làm giáo dục mà chỉ nghĩ đến trước mắt, không nghĩ đến phạm
trù tương lai, chắc chắn là không có thành công, hay ít nhất là không có thành
tựu” [21].


22
Yêu cầu chung về việc xây dựng đội ngũ CBQL GDMN trong giai đoạn
hiện nay:
- Trước hết, phải xây dựng đội ngũ CBQL có đủ số lượng theo qui định
và tuỳ thuộc vào tình hình cụ thể của từng địa phương, dân số, đặc thù (dân tộc,
nam, nữ..). Mỗi trường có một Hiệu trưởng và có từ 1 đến 3 Phó Hiệu trưởng.
- Xây dựng, phát triển đội ngũ có đủ phẩm chất chính trị, đạo đức, lối
sống trong sáng, tâm huyết vì sự nghiệp phát triển giáo dục.
- Đội ngũ CBQL phải là những người có trình độ chuyên môn từ loại khá
trở lên, có năng lực quản lý, có sức khoẻ, có khả năng chỉ đạo, tổ chức thực
hiện và kiểm tra đánh giá, thực sự là những nhà giáo vì học sinh thân yêu, vì sự
nghiệp phát triển của đát nước nói chung và sự phát triển của sự nghiệp giáo
dục nói riêng.
1.3.1. Yêu cầu về số lượng, cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục
Mầm non
Để đảm bảo nguồn nhân lực cho các trường mầm non hoạt động với đầy
đủ các chức năng: Chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ, đáp ứng được yêu cầu
hiện nay của giáo dục nói chung, căn cứ vào việc phân hạng trường để bổ nhiệm
đội ngũ CBQL đủ về số lượng: Ở mỗi trường cần phải có 1 Hiệu trưởng và có ít
nhất từ 1 đến 2 Phó hiệu trưởng đảm nhận các nhiệm vụ khác nhau trong trường

Mầm non về công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ từ 3 tháng tuổi đến
72 tháng tuổi tuổi do Hiệu trưởng phân công. Đối với trường hạng 1 có 1 hiệu
trưởng và 2 phó hiệu trưởng. Được bố trí thêm 1 phó hiệu trưởng nếu có từ 5
điểm trường hoặc có từ 20 trẻ em khuyết tật hoà nhập trở lên, đối với trường
hạng 2 được bố trí 1 hiệu trưởng và 1 phó hiệu trưởng [1].
1.3.2. Yêu cầu về phẩm chất năng lực cán bộ quản lý giáo dục Mầm non
Cùng với những thành tựu mới của của cách mạng khoa học và công
nghệ, trình độ dân trí ngày càng được nâng lên, không khí dân chủ phát triển đã
và đang tạo ra những bước chuyển về chất trong tư duy, tầm nhìn, độ hiểu biết.


23
CBQL hiện nay ở nước ta vừa là người lãnh đạo, vừa là nhà tổ chức, nhà chuyên
môn, đồng thời còn là nhà giáo dục. Người CBQL giáo dục phải có năng lực và
phẩm chất cần thiết để tiến hành có hiệu quả những nhiệm vụ và trách nhiệm
của mình trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Người CBQL ở các trường Mầm non cũng vậy, cần phải có những phẩm
chất và năng lực chung như:
*Về phẩm chất
- Phẩm chất chính trị:
+ Nắm vững và thực hiện nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng,
pháp luật của Nhà nước .
+ Nắm vững những nguyên lý của chủ nghĩa Mác- Lê Nin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, nhất là về vấn đề giáo dục.
+ Có giác ngộ chính trị, có quan điểm, chính kiến để bảo vệ quan điểm,
đường lối của Đảng.
+ Có ý thức chấp hành kỷ luật lao động.
+ Giáo dục thuyết phục cán bộ, giáo viên, nhân viên có ý thức chấp hành
đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
+ Có thái độ tích cực đối với cái mới, cái tiến bộ, kiên quyết đấu tranh với

những hiện tượng tiêu cực, sai trái, bảo vệ lẽ phải.
+ Có tầm nhìn rộng, nắm bắt và xử lý các thông tin đúng đắn, chính xác,
kịp thời.
- Phẩm chất đạo đức:
+ Thực sự là nhà giáo dục, là con chim đầu đàn của tập thể sư phạm nhà
trường.
+ Có uy tín với tập thể sư phạm, đối với cấp trên, được cán bộ, giáo viên
nhân viên, học sinh và mọi người tôn trọng.
+ Biết quí trọng con người, quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần của
cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh.


24
+ Có phong cách lãnh đạo dân chủ, công bằng.
+ Trung thực, khách quan trong việc báo cáo với cấp trên, đánh giá cấp dưới.
+ Không quan liêu, tham nhũng, thực hành tiết kiệm chống lãng phí.
+ Tận tụy, có trách nhiệm đối với công việc, gương mẫu, có lối sống lành
mạnh trong sinh hoạt.
* Về năng lực
- Kiến thức, năng lực chuyên môn:
+ Có trình độ hiểu biết về chuyên môn, khả năng chăm sóc, nuôi dưỡng và
giáo dục trẻ ở bậc mầm non.
+ Nắm vững nội dung chương trình, phương pháp đặc thù khi tổ chức các
họat động trong trường Mầm non.
+ Có khả năng chỉ đạo chuyên môn.
+ Am hiểu tình hình kinh tế - xã hội của địa phương (đặc biệt là phong tục
tập quán ở vùng dân tộc thiểu số).
+ Có ý thức tự học tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ về mọi mặt.
+Tích cực đổi mới phương pháp giáo dục theo hướng hiện đại phù hợp
với thực tiễn Việt Nam và của từng địa phương, quan tâm tới các điều kiện phục

vụ để nâng cao chất lượng GD&ĐT.
+ Nắm vững các nguyên tắc, điều lệ về quản lý nhà trường, QLGD ở bậc
học mầm non.
+ Có khả năng tổng kết kinh nghiệm, nâng cao tay nghề cho đội ngũ giáo
viên, nhân viên trong việc giảng dạy cũng như chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ.
- Năng lực quản lý:
+ Có tầm hiểu biết sâu rộng về giáo dục Mầm non.
+ Có trình độ chuyên môn cần thiết trong hoạt động quản lý.
+ Có tri thức và kinh nghiệm về quản lý trường mầm non.
+ Có khả năng xác định mục tiêu, định hướng, dự đoán, vạch kế hoạch.
+Có khả năng am hiểu tâm lý và tác động tâm lý tới người khác.


25
+ Luôn rèn luyện mình qua thực tiễn công tác quản lý. Thường xuyên đúc
rút kinh nghiệm và cải tiến công tác quản lý.
+ Có một số kinh nghiệm hiện đại ở mức độ cần thiết (giao tiếp, tin học,
ngoại ngữ).
+ Mạnh dạn đổi mới khi cần thiết, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám
làm, không trông chờ ỷ lại cấp trên.
+ Nắm chắc các văn bản pháp qui liên quan đến quản lý nói chung và
quản lý trường mầm non nói riêng.
+ Có năng lực vận động, phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà
trường tham gia vào sự phát triển của GDMN.
+ Không ngừng học tập và nâng cao trình độ nghiệp vụ.
Với những yêu cầu trên, việc nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ
CBQL trường mầm non là cực kỳ cần thiết và phải được thực hiện thường xuyên
liên tục dưới sự chỉ đạo, kiểm tra sát sao của các cấp quản lý.
+ Việc đánh giá, xếp loại hiệu trưởng phải đảm bảo khách quan, toàn diện,
khoa học, công bằng và dân chủ; phản ánh đúng phẩm chất, năng lực, hiệu quả

công tác, phải đặt trong phạm vi công tác và điều kiện cụ thể của nhà trường, địa
phương. [30].
+ Việc đánh giá, xếp loại hiệu trưởng phải căn cứ vào các kết quả được
minh chứng phù hợp với các tiêu chí, tiêu chuẩn của chuẩn được quy định tại
chương II, hướng dẫn đánh giá chuẩn Hiệu trưởng trường mầm non theo thông tư
17/2011/TT-BDG&ĐT [30].
+ Việc đánh giá hiệu trưởng phải căn cứ vào các kết quả đạt được dựa trên
các minh chứng liên quan để cho điểm từng tiêu chí. Điểm tiêu chí tính theo
thang điểm 10, là số nguyên, tổng điểm tối đa của 19 tiêu chí là 190[30].
+ Việc xếp loại hiệu trưởng phải căn cứ vào tổng số điểm và mức độ đạt
được của các tiêu chí, cụ thể như sau: