MỘT SỐ CÁCH TỔ CHỨC TRONG GIỜ HỌC THỂ DỤC NHẰM GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH

Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.........................................................................................3
2. Mục đích nghiên cứu...................................................................................4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..............................................................4
4. Nhiệm vụ nghiên cứu..................................................................................4
5. Phương pháp nghiên cứu............................................................................4

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ CỦA VIỆC GIÁO DỤC
ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRONG TRƯỜNG THPT
1.1. Cơ sở lý luận về đạo đức và giáo dục đạo đức ..............................................5
1.1.1. Khái niệm về đạo đức ...............................................................................5
1.1.2. Về vấn đề giáo dục đạo đức.......................................................................6
1.1.2.1. Khái niệm về giáo dục đạo đức...........................................................6
1.1.2.2. Cấu trúc quá trình giáo dục đạo đức...................................................6
1.1.2.3. Các đặc điểm của quá trình giáo dục đạo đức....................................7
1.1.2.4. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ của giáo dục đạo đức.............................7
1.1.2.5. Nội dung giáo dục đạo đức.................................................................8
1.2. Cơ sở pháp lý...................................................................................................9
1.3. Cơ sở thực tiễn.................................................................................................10

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC
SINH TẠI TRƯỜNG THPT LỘC HƯNG TRẢNG BÀNG – TÂY NINH.
2.1. Đặc điểm chung nhà trường............................................................................12
2.1.1. Tình hình kinh tế - xã hội địa phương .....................................................12
2.1.2. Tình hình học sinh....................................................................................12

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 1


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

2.1.3. Tình hình giáo viên...................................................................................12
2.2. Những tồn tại...................................................................................................13
2.3. Nguyên nhân....................................................................................................14
2.4. Đứng trước tình hình thực tế ..........................................................................15
2.5. Kết quả đạt được .............................................................................................16

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ CÁCH TỔ CHỨC TRONG GIỜ HỌC THỂ DỤC
NHẰM GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH
3.1. Thể hiện vai trò của người thầy khi lên lớp....................................................18
3.2. Nâng cao được ý thức tổ chức kỷ luật.............................................................18
3.3. Quan tâm nhiều đến những thay đổi của học sinh..........................................20
3.4. Phát huy năng khiếu, sở trường.......................................................................21
3.5. Lấy tập thể để giáo dục cá nhân......................................................................22
3.6. Giáo dục học sinh bằng hoạt động thể thao cụ thể.........................................22
3.7. Xử lý những lỗi, những vi phạm của học sinh ...............................................23
3.8. Kết hợp với các bộ phận khác trong nhà trường.............................................23

PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Một số kết luận...................................................................................................25
2. Một số kiến nghị đề xuất....................................................................................26

TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................28
Ý KIẾN NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ...........................................................29

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 2


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Giáo dục đạo đức là yêu cầu khách quan của sự nghiệp "trồng người", nó
giúp đào tạo ra thế hệ vừa "hồng" vừa "chuyên" nhằm phục vụ sự nghiệp công
nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Giáo dục đạo đức học sinh là một mặt trong
hai mặt giáo dục cơ bản trong nhà trường phổ thông. Lứa tuổi học sinh trung học
phổ thông khi đến trường, các em được lĩnh hội về quy tắc hành vi đạo đức một
cách có hệ thống. Đến tuổi thiếu niên do sự mở rộng quan hệ xã hội, do sự phát
triển mạnh mẽ của tự ý thức mà trình độ đạo đức của các em được phát triển
mạnh. Sự hình thành ý thức đạo đức nói chung, sự lĩnh hội tiêu chuẩn của hành vi
đạo đức nói riêng là đặc điểm tâm lý quan trọng trong lứa tuổi thiếu niên, đa số
học sinh tự ý thức được mình trong việc học tập, tu dưỡng và rèn luyện đạo đức.
Tuy nhiên vẫn còn một số ít các em chưa tự ý thức được trong việc học tập và tu
dưỡng. Khái niệm đạo đức của một số học sinh này hình thành một cách tự phát
ngoài sự hướng dẫn của giáo dục, do ảnh hưởng của những sự kiện bên ngoài xã
hội, trong sách, trong phim và bạn bè xấu rủ rê. Đây là những học sinh cá biệt về
đạo đức (lười học, không học bài, làm bài, lấy cắp đồ dùng học tập của bạn, ham
chơi, nghịch ngợm trong các hoạt động tập thể, nói tục chữi thề, hút thuốc, uống

rượu, bia, thiếu ý thức tập thể, ý thức tổ chức, …)
Tình trạng này là nỗi lo của mỗi gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Đây là
vấn đề hết sức nghiêm trọng, là nỗi lo và là sự trăn trở nhất đối với người giáo
viên. Đứng trước thực trạng trên với cương vị là giáo viên dạy lớp môn thể dục,
tôi mạnh dạn đưa ra sáng kiến “Một số cách tổ chức trong giờ học thể dục nhằm
giáo dục đạo đức cho học sinh” để góp phần cùng giáo viên chủ nhiệm, nhà trường
hạn chế thấp nhất học sinh có hạnh kiểm yếu và trung bình.

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 3


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số biện pháp, cách thức tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện
trong giờ học thể dục và hoạt động thể thao ngoài giờ nhằm giáo dục đạo đức cho
học sinh ở trường THPT Lộc Hưng – Trảng Bàng – Tây Ninh.
3. Đối tượng phạm vi nghiên cứu
Học sinh lớp 12 năm học 2008 – 2009, học sinh lớp 10 2009 – 2010 ở
Trường THPT Lộc Hưng
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Xác lập một số cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của công tác giáo dục đạo đức
học sinh ở trường THPT Lộc Hưng – Trảng Bàng – Tây Ninh.
4.2. Phân tích và đánh giá thực trạng đạo đức, công tác giáo dục đạo đức học sinh
ở trường THPT Lộc Hưng – Trảng Bàng – Tây Ninh.
4.3. Đề xuất một số cách thức tổ chức trong giờ học thể dục nhằm giáo dục đạo

đức cho học sinh ở trường THPT Lộc Hưng – Trảng Bàng – Tây Ninh.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận
+ Tổng hợp, phân tích các văn kiện của Đảng, Nhà nước, các tài liệu tạp
chí, sách, báo ….nói về giáo dục.
5.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Quan sát
+ Điều tra
+ Phân tích tổng kết kinh nghiệm
5.3. Nhóm phương pháp hỗ trợ
+ Thống kê

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 4


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

+ Đối chứng

CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ CỦA VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
CHO HỌC SINH TRONG TRƯỜNG THPT

1.1. Cơ sở lý luận về đạo đức và giáo dục đạo đức
1.1.1. Khái niệm về đạo đức
Trong quá trình phát triển xã hội loài người, đã xuất hiện các mối quan hệ

vô cùng phong phú và phức tạp, các mối quan hệ đó thể hiện qua ứng xử, giao
tiếp, giao tiếp hàng ngày giữa người với người, giữa cá nhân với cộng đồng, với tổ
chức xã hội, với gia đình……Nếu các ứng xử, giao tiếp, hành vi phù hợp với yêu
cầu và lợi ích chung của con người thì coi đó là đạo đức. Ngược lại nếu ứng xử
giao tiếp, hành vi không phù hợp gây tổn hại đến lợi ích của con người, cộng đồng
thì bị coi là không có đạo đức. Chính vì vậy có rất nhiều quan niệm, cách nói khác
nhau nói về đạo đức.
Nhìn dưới góc độ xã hội: Hiện nay có thể coi đạo đức là một hình thái xã
hội đặc biệt được phản ánh dưới dạng những nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực điều
chỉnh (hoặc chi phối) hành vi của con người. Trong các mối quan hệ giữa con
người với tự nhiên, con người với xã hội, giữa con người với chính mình.
Với góc độ cá nhân:
-

Đạo đức chính là những phẩm chất, nhân cách của con người, phản ánh ý thức,
tình cảm, ý chí, hành vi, thói quen và cách ứng xử của họ trong các mối quan
hệ giữa con người với tự nhiên, với xã hội, giữa bản thân họ với người khác và
với chính bản thân mình

-

Đạo đức có vai trò rất lớn đến sự phát triển xã hội, xã hội phát triển sẽ thúc đẩy
đạo đức phát triển và ngược lại. Những mối quan hệ xã hội sẽ quy định những

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 5


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

chuẩn mực, thang giá trị đạo đức sao cho phù hợp để duy trì các mối quan hệ
đó. Đồng thời, đạo đức rất cần cho xã hội, đạo đức luôn luôn nhằm mục đích
bảo vệ xã hội. Đặc biệt, đạo đức trong xã hội Cộng sản chủ nghĩa còn góp phần
xoá bỏ xã hội cũ để thiết lập xã hội mới tiến bộ hơn.
-

Đạo đức có vai trò rất lớn trong việc hình thành nhân cách. Có thể nói chức
năng quan trọng nhất của đạo đức là định hướng trong việc hình thành và phát
triển nhân cách. Rõ ràng muốn được mọi người chấp nhận thì họ phải nắm
được những nguyên tắc, chuẩn mực của xã hội để lựa chọn cho mình những
hành vi và cách ứng xử cho phù hợp theo quan điểm đạo đức tiến bộ xã hội.
Như vậy, công tác giáo dục đạo đức góp phần quan trọng vào việc hình thành
và phát triển nhân cách.

1.1.2. Về vấn đề giáo dục đạo đức
1.1.2.1. Khái niệm về giáo dục đạo đức
Giáo dục đạo đức là một quá trình hoạt động có mục đích, có tổ chức có kế
hoạch nhằm biến những nhu cầu, chuẩn mực, giá trị đạo đức theo yêu cầu của
xã hội thành những phẩm chất, giá trị đạo đức của cá nhân nhằm góp phần phát
triển nhân cách của mỗi cá nhân và thúc đẩy sự phát triển tiến bộ của xã hội.
1.1.2.2. Cấu trúc quá trình giáo dục đạo đức
Quá trình giáo dục đạo đức được hoạt động, vận hành theo một hệ thống tích
hợp các thành tố chủ yếu sau đây:
-

Mục đích yêu cầu, chuẩn mực giáo dục đạo đức.

-

Nội dung giáo dục đạo đức.

-

Phương pháp giáo dục đạo đức.

-

Hình thức tổ chức giáo dục đạo đức.

-

Nhà giáo dục.

-

Người được giáo dục.

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 6


Trường THPT Lộc Hưng

-

Các điều kiện, phương tiện giáo dục đạo đức.

-

Kết quả giáo dục đạo đức.

Sáng kiến kinh nghiệm

Mỗi thành tố trong hệ thống này đều có những nét đặc trưng riêng nhưng
chúng đều có tác động qua lại, tương hỗ lẫn nhau và tạo nên sức mạnh tổng
hợp nhằm tối ưu hoá quá trình giáo dục đạo đức.
1.1.2.3. Các đặc điểm của quá trình giáo dục đạo đức
-

Có sự gắn kết chặt chẽ với quá trình dạy học trên lớp và dạy học giáo dục
ngoài giờ lên lớp.

-

Có định hướng thống nhất các yêu cầu, mục đích giáo dục giữa các tổ chức
giáo dục trong và ngoài nhà trường

-

Tính lâu dài của các quá trình hình thành, phát triển các phẩm chất đạo đức.

-

Tính đột biến và khả năng tự biến đổi.

-

Phát triển thông qua hoạt động và giao lưu tập thể.

-

Tính cá thể hoá cao.

-

Chứa nhiều mâu thuẫn.

-

Có sự tương tác hai chiều giữa nhà giáo dục và đối tượng giáo dục.

-

Tính chất khó khăn trong việc đánh giá kết quả, sự phát triển đạo đức của cá
nhân.
1.1.2.4. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ của giáo dục đạo đức

-

Đạo đức là một mặt giáo dục bắt buộc, một bộ phận cấu thành của quá trình
giáo dục trong trường học (đức, trí, thể, mĩ, kỹ thuật tổng hợp, hướng
nghiệp…) trong đó giáo dục đạo đức được xem là nền tảng, gốc rễ tạo ra nội
lực tiềm năng vững chắc cho các mặt giáo dục khác. Quá trình giáo dục đạo
đức tạo ra nhịp cầu gắn kết giữa nhà trường với xã hội, con người với cuộc
sống.

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 7


Trường THPT Lộc Hưng

-

Sáng kiến kinh nghiệm

Nhiệm vụ của quá trình giáo dục đạo đức:
+ Giáo dục khái niệm đạo đức, niềm tin đạo đức.
+ Giáo dục tình cảm đạo đức.
+ Giáo dục kỹ xảo và thói quen đạo đức.
Những nhiệm vụ của các quá trình giáo dục đạo đức này không chỉ định hướng

cho các hoạt động giáo dục đạo đức, mà còn định hướng cho hoạt động dạy nói
chung, dạy môn học nói riêng.
1.1.2.4.1 . Nội dung giáo dục đạo đức
a. Giáo dục tư tưởng – chính trị đạo đức
-

Tăng cường giáo dục thế giới quan khoa học: Thế giới quan quyết định xu
hướng lý tưởng, đạo đức và các phẩm chất tư tưởng của con người. Vì vậy việc
tăng cường giáo dục thế giới quan khoa học cho học sinh sẽ giúp cho các em
có những suy nghĩ đúng đắn với niềm tin khoa học.

-

Tăng cường giáo dục tư tưởng cách mạng xã hội chủ nghĩa cho học sinh, nâng
cao lòng yêu nước xã hội chủ nghĩa, tăng cường ý thức lao động và tự lao
động. Trong hoàn cảnh hiện nay cần đặc biệt quan tâm giúp cho các em ngăn
ngừa và khắc phục biểu hiện sai trái như: Chây lười lao động, học tập, ỷ lại vào
người khác, bắt chước những tật xấu bên ngoài xã hội, muốn xoay sở làm
những việc bất chính, chạy theo thành tích.

-

Tăng cường giáo dục pháp luật, kỷ luật, lòng yêu thương con người và hành vi
ứng xử có văn hoá trong các mối quan hệ xã hội. Giáo dục học sinh biết yêu
quý và kính trọng ông bà, anh chị em, những người thân thich trong gia đình,
họ hàng, thầy cô giáo, bạn bè những người xung quanh… biết thông cảm quan
tâm và giúp đỡ người khác, nhất là những người già cả, những người tàn tật,
những người gặp tai nạn rủi ro, để đem lại niềm vui cho người khác, biết hy
sinh quyền lợi cá nhân biết ứng xử tế nhị, lịch sự, biết và dám đấu tranh với
những biểu hiện coi thường, hạ thấp và chà đạp lên nhân phẩm người khác.

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 8


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

b. Giáo dục đạo đức trong các mối quan hệ:
Trong nhà trường phổ thông các phẩm chất đạo đức cần trao dồi cho học sinh
một cách liên tục, khoa học, hợp lý và được phân thành từng nhóm theo từng quan

hệ xã hội: Quan hệ cá nhân với cộng đồng (trung thành với lý tưởng xã hội chủ
nghĩa và chủ nghĩa cộng sản, yêu nước, yêu hoà bình tự hào dân tộc, tin yêu Đảng
và kính yêu Bác Hồ …), quan hệ cá nhân với bản thân, với người khác như ruột
thịt, bạn bè, đồng chí… có tinh thần xã hội chủ nghĩa, tôn trọng ý kiến tập thể, tôn
trọng các nguyên tắc và chuẩn mực do tập thể đề ra. Biết quý trọng và bảo vệ môi
trường tự nhiên.
1.2. Cơ sở pháp lý của việc giáo dục đạo đức học sinh trong trường THPT.
- Luật giáo dục nước CHXHCNVN năm 2005 cũng chỉ rõ:
“ Mục tiêu của giáo dục đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện,
có đạo đức, có tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý
tưởng độc lập dân tộc và CNXH, hình thành và bồi dưỡng nhân cách phẩm chất
và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
-

Nghị quyết Hội nghị lần thứ 2 BCH TW Đảng khoá VIII có ghi rõ: “ Nhiệm vụ
và mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây dựng những con người và thế hệ
gắn bó tha thiết với lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH, có đạo đức trong sáng,
có ý chí kiên cường xây dựng và bảo vệ tổ quốc, công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước, giữ gìn và phát huy tính cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học
và công nghệ hiện đại, có tư duy sáng tạo, có kỹ năng thực hành giỏi, có tính
tổ chức kỷ luật, có sức khỏe, là những người thừa kế xây dựng CNXH” vừa
hồng vừa chuyên như lời dặn của Bác Hồ.

-

Mục 2 điều 27 Luật Giáo dục xác định: “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là
giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các
kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình
thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 9


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc vào cuộc
sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
-

Giáo dục đức cho học sinh phải được tiến hành bằng nhiều biện pháp, có mục
tiêu phù hợp, phải được xây dựng nội dung, kế hoạch cụ thể và được làm
thường xuyên liên tục, phải có hệ thống mới đạt kết quả cao. Giáo dục đạo đức
cho học sinh phải được tiến hành bằng nhiều hình thức phong phú, linh hoạt,
phù hợp với lứa tuổi học sinh. Thông qua các hình thức giáo dục trong và
ngoài nhà trường. Đồng thời phải biết kết hợp giữa gia đình - nhà trường - xã
hội để tạo nên sức mạnh tổng hợp. Huy động mọi nguồn lực, mọi sự hỗ trợ của
tất cả các tổ chức, các cơ quan ban ngành, các đoàn thể cùng phối hợp để thực
hiện tốt xã hội hóa giáo dục, góp phần nâng cao phẩm chất đạo đức cho học
sinh.

1.3. Cơ sở thực tiễn:
Với đặc điểm của lứa tuổi từ 15 đến 19 tuổi ở bậc THPT, đây là giai đoạn
phát triển thay đổi rất mạnh mẽ cả về thể chất lẫn tâm lý của các em. Các em luôn
hiếu động, hay bắt chước, muốn tự khẳng định mình... Chính vì vậy mà các em
không muốn bị gia đình ràng buộc, các em dễ có những nhận thức không đúng,
lệch lạc, dẫn đến vi phạm các nội quy, quy định chung. Mặt khác ở lứa tuổi này

nhu cầu giao tiếp của các em rất lớn, đặc biệt là sự giao tiếp với bạn bè từ đó mà
hình thành nên những nhóm bạn cùng sở thích. Khi không có sự hướng dẫn của
người lớn thường dẫn đến những nhận thức lệch lạc về ý thức, hành vi, lời nói dẫn
đến các vi phạm. Trong khi đó thì phần đông các gia đình hiện nay có ít con, có
điều kiện về kinh tế nên cũng nuông chiều con cái cho nên các em có điều kiện
tiếp xúc với nhiều nguồn thông tin văn hoá, khoa học kỹ thuật, Internet trong nước
và thế giới, do vậy mà các em có thể hiểu biết rất phong phú về nhiều lĩnh vực mà
nhiều khi cha mẹ, thầy cô không để ý đến, điều đó làm cho trẻ tưởng rằng chúng
đã trưởng thành và có thể quyết định đúng đắn những vấn đề của bản thân, gia

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 10


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

đình và xã hợi... Vì thế chúng xem thường lời khun của thầy cơ, cha mẹ đó cũng
là mầm mớng nảy sinh các học sinh có khó khăn trong rèn lụn đạo đức.
* Đới với những học sinh có khó khăn trong rèn lụn đạo đức thường có các đặc
điểm rất cụ thể như:
Phát triển rất lệch lạc, biến dạng, thái hoá về nhu cầu cá nhân: nghiện hút,
cờ bạc, chơi các trò chơi khơng lành mạnh... Nhu cầu phát triển lành mạnh xã hợi
kém, có các biểu hiện tiêu cực đới lập với các mới quan hệ văn hoá, nhân bản của
con người đặc biệt là vật chất.
Kém phát triển về ý thức đạo đức, hoặc có khi trở nên vơ thức trong quan
hệ với cợng đờng, với người khác. Nhận thức xã hợi lệch lạc, thiếu niềm tin. Hoài
nghi mọi thứ, ngại thở lợ, bợc bạch bản thân ngay cả những vấn đề tích cực.

Đơi khi có sự di chủn niềm tin, lẽ sớng, lý tưởng tớt đẹp sang niềm tin, lẽ
sớng, lý tưởng của những kẻ bụi đời, ngỗ ngược mù quáng.
Tình cảm của những học sinh này phát triển rất hạn chế: Có em trở nên hận
đời, hằn học, phớt đời; có em khát khao tình cảm được bù đắp thỏa đáng; có em
mất cân bằng về tình cảm dễ bị kích đợng; có em tình cảm ́u đ́i dễ bị mua
cḥc, ngại làm việc...
Từ đó dẫn đến các em hay có các thói quen vi phạm các kỷ cương, nề nếp,
nợi quy của tập thể được biểu hiện qua các hành vi: Trêu tức, xấc xược, liên kết
thành nhóm ...Những nhóm này khơng tích cực hay có các trò quỷ quái để trêu bạn
bè, phản ứng, trả đũa, nói năng thơ bỉ, cục cằn, thích dùng tiếng lóng, gây bè, kéo
phái đánh nhau….
Kết quả thực tế về hạnh kiểm học sinh năm học 2007 – 2008.
Năm học

Tổng số

Tốt

Khá

TB

Yếu

HS

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 11

Trường THPT Lộc Hưng

2007-2008

1025

Sáng kiến kinh nghiệm

TS

TL(%)

TS

TL(%)

TS

TL(%)

TS

TL(%)

470

45.9

370

36.1

111

10.8

74

7.2

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 12


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH
TẠI TRƯỜNG THPT LỘC HƯNG
2.1. Đặc điểm chung nhà trường
2.1.1. Tình hình kinh tế - xã hội địa phương
Trường THPT Lộc Hưng nằm trên địa bàn xã Lộc Hưng thuộc huyện Trảng
Bàng, tỉnh Tây Ninh. Đây là một xã vùng sâu, dân cư ở đây chủ yếu sống nhờ
nghề nông nghiệp và buôn bán nhỏ. Nhìn chung kinh tế còn gặp nhiều khó khăn,
chưa phát triển hạ tầng cơ sở đầy đủ, thu nhập chủ yếu bằng nghề nông nghiệp.
Học sinh của trường phần lớn ở xa trường (Xã Hưng Thuận, xã Đôn Thuận) nên

việc đi lại gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên sự nhận thức về việc cho con em đến
trường của nhân dân ở đây cũng có nhiều tiến bộ, hầu hết các bậc phụ huynh học
sinh đều tạo điều kiện thuận lợi cho các em đi học. Đó cũng là một điều kiện thuận
lợi cho trường chúng tôi .
2.1.2. Tình hình học sinh
Về phía học sinh: Nhìn chung đầu vào của học sinh ở mức trung bình thấp
do lớp học sinh khá giỏi đã chuyển đến trường điểm của huyện là trường Nguyễn
Trãi. Các em ở độ tuổi từ 14 đến 19 tuổi, đa số là con em nông thôn có ưu điểm là:
trung thực, ngoan ngoãn, chịu khó học tập. Nhưng bên cạnh đó vẫn còn một bộ
phận học sinh có sự suy giảm về đạo đức như còn lười học, trốn tiết, vô lễ với
người lớn, hay gây gỗ, đánh nhau, hút thuốc, uống rượu……. chưa chấp hành tốt
luật giao thông.
2.1.3. Tình hình giáo viên
Lực lượng giáo viên đa số trẻ, năng động nhiệt tình trong công tác, có lý
tưởng, hoài bão phục vụ đất nước, đào tạo thế hệ tương lai. Nhưng đa số nhà ở xa
trường nên không có điều kiện nhiều để gần gũi học sinh.

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 13


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

2.2. Những tồn tại
Bên cạnh những thuận lợi nhà trường cũng gặp nhiều khó khăn trong quá
trình giáo dục đạo đức học sinh.
-

Khu vực xung quanh trường vẫn cón nhiều tụ điểm vui chơi giải trí không lành
mạnh, lôi kéo học sinh tham gia như: tiệm cà phê, bida, tiệm game, quán nước
võng…… giờ ra về có nhiều thanh niên tụ tập lôi kéo học sinh gây mất trật tự,
cản trở giao thông.

-

Cơ sở vật chất nhà trường còn nhiều thiếu thốn không đáp ứng đủ các yêu cầu
dạy học môn thể dục, và các hoạt động tập luyện thể thao. Nhà trường thiếu
sân bãi tập luyện để học sinh có thể rèn luyện TDTT. Nhà trường chưa thành
lập được các câu lạc bộ tập luyện TDTT, các lớp dạy tự chọn TDTT ngoài giờ
cho học sinh.

-

Về giáo viên trong giờ dạy thể dục cũng còn nhiều hạn chế, chưa thật sự
nghiêm khắc với học sinh trong giờ học, không có yêu cầu cao đối với học sinh
trong quá trình tập luyện, chưa xây dựng được tính tập thể trong học sinh, chưa
tạo ra tính đoàn kết, ý thức tổ chức kỹ luật trong lớp học, giáo viên vẫn còn
tình trạng dạy đối phó vì xem đây là môn phụ dạy cho hết giờ là xong không
chú ý đến việc uốn nắn, giáo dục đạo đức cho học sinh trong giờ học mà phó
mặt cho lớp, cho giáo viên chủ nhiệm, nhà trường chứ đó không phải là trách
nhiệm của mình. Giáo viên thường không xử lý những trường hợp vi phạm
trong giờ dạy của mình mà chỉ ghi nhận lại tiết không tốt để giáo viên chủ
nhiệm xử lý. Trong quá trình dạy giáo viên chưa kích thích được tính ham mê
hoạt động thể dục thể thao của học sinh để từ đó có biện pháp tốt giáo dục học
sinh. Chưa quan tâm đến học sinh, thiếu sự quan sát đối với những biểu hiện
không bình thường của học sinh.

- Về học sinh: Trong nhà trường vẫn còn tồn tại một bộ phận học sinh có những
biểu hiện không tốt cần phải quan tâm như:

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 14


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

+ Không có động cơ học tập tốt: Còn thường xuyên nghỉ học không phép,
bỏ giờ, bỏ tiết, không thuộc bài và làm bài trước khi lên lớp, trong lớp còn mất trật
tự. Thường xuyên tham gia các trò chơi không lành mạnh như chơi game,
bida……...Tất cả những biểu hiện này không những ảnh hưởng đến kết quả học
tập của các em học sinh đó mà còn ảnh hưởng đến phong trào thi đua của lớp
cũng như của trường.
+ Còn vi phạm pháp luật: Còn gây gỗ đánh nhau, uống rượu, đi hàng hai
hàng ba gây rối trật tự giao thông, đánh cờ bạc, trộm cắp…
+ Còn vi phạm đạo đức: Hay nói tục, chửi thề, không vâng lời thầy cô,
không vâng lời cha mẹ, thậm chí còn vô lễ mắng chửi thầy cô giáo…
-

Về gia đình: Một số bậc phụ huynh ít quan tâm đến các em, cho rằng việc giáo
dục đạo đức của các em là nhà trường phải lo, không quan tâm đến việc quản
lý giờ giấc của các em chỉ biết cho tiền con đi học, còn việc có đến trường hay
không thì không cần quan tâm. Một số gia đình cha mẹ ly dị ảnh hưởng đến
tinh thần, tâm lý của các em, cũng có những gia đình cha mẹ thường xuyên bất
hòa gây ảnh hưởng đến đến việc học tập của các em……

2.3. Nguyên nhân
- Về phía quản lý: Việc thực hiện các kế hoạch, các biện pháp giáo dục đạo đức
cho học sinh, các chủ trương, đường lối, các điều khoản của Luật Giáo dục, điều lệ
phổ thông, nội quy của trường, các nghị quyết của chi bộ Đảng và các tổ chức
chưa thực sự thấm nhuần sâu sắc đến từng giáo viên và học sinh, chưa có biện
pháp hữu hiệu giúp cho đội ngũ giáo viên thực hiện tốt công tác giáo dục đạo đức
học sinh. Chưa tham mưu, phối hợp kịp thời với các cấp chính quyền giải quyết
triệt để các tệ nạn xã hội, các tụ điểm giải trí không lành mạnh gần trường.
- Đội ngũ giáo viên: Công tác giáo dục giữa các giáo viên bộ môn và giáo viên chủ
nhiệm chưa đồng bộ, nhiều giáo viên thiên về dạy chữ, coi nhẹ dạy người. Kinh
nghiệm năng lực công tác chủ nhiệm nhiều giáo viên còn yếu và còn thiếu nhiệt
tình, chưa trăn trở để đề ra biện pháp giáo dục học sinh, các buổi sinh hoạt lớp qua

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 15


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

quýt, nội dung sinh hoạt nghèo nàn, chưa tận dụng hết thời gian sinh hoạt, chưa
thực sự là người cha, người mẹ ở trường để dạy dỗ học sinh. Chủ yếu coi nặng
hình thức kỷ luật mà ít quan tâm đến các em muốn gì, nghĩ gì. Giáo viên bộ môn
chỉ xem trọng chất lượng bộ môn ít quan tâm đến việc giáo dục tư cách đạo đức,
kỹ năng cho các em.
- Các tổ chức: Đoàn thanh niên, công đoàn, hội cha mẹ học sinh trong nhà trường
chưa có biện pháp hữu hiệu trong việc phối hợp hoạt động với phụ huynh học

sinh, còn thiếu kinh nghiệm trong công tác hoạt động này, nhiều gia đình còn bỏ
mặc cho nhà trường và xã hội.
- Một số thầy cô giáo chưa chuẩn mực, chưa làm gương cho học sinh. Ví dụ vẫn
còn có những thầy giáo đôi khi còn say rượu, hút thuốc để cho học sinh nhìn thấy.
- Một lực lượng thanh niên không có việc làm thường xuyên tụ tập trước cổng
trường lôi kéo học sinh vào các tệ nạn xã hội.
- Chính quyền địa phương chưa giải quyết tốt tình trạng mất trật tự ở trước cổng
trường giờ tan học, chưa có biện pháp xử lý dứt điểm đối với những điểm kinh
doanh giải trí vi phạm pháp luật.
2.4. Đứng trước tình hình thực tế đó là một giáo viên dạy môn thể dục tôi
nhận thấy cần phải có một số cách tổ chức trong giờ học thể dục nhằm giáo
dục đạo đức học sinh dục như sau:
- Thể hiện vai trò của người thầy khi lên lớp.
- Nâng cao được ý thức tổ chức kỷ luật, tính tập thể, tinh thần đoàn kết trong lớp
học.
- Quan tâm nhiều đến những thay đổi của học sinh trong giờ dạy, đặc biệt là cách
nói năng, cư xử.
- Phát huy năng khiếu, sở trường, phát huy tính tự học, năng động sáng tạo của
học sinh.
- Lấy tập thể để giáo dục cá nhân, và lấy cá nhân làm gương cho tập thể.

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 16


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

- Giáo dục học sinh bằng hoạt động thể thao cụ thể.
- Xử lý những lỗi, những vi phạm của học sinh trong phạm vi quyền hạn của
người giáo viên.
- Kết hợp với các bộ phận khác trong nhà trường, gia đình, xã hội để giáo dục đạo
đức cho học sinh.
2.5. Kết quả đạt được
Trong năm học 2008 – 2009 tơi được phân cơng giảng dạy 4 lớp 12 nên tơi
đã áp dụng một số biện pháp trên đối với 2 lớp 12B3 và 12B4 còn 2 lớp còn lại
làm 2 lớp đối chứng là 12B1 và 12B2 (có nhiều học sinh ngoan hơn, có kết quả về
rèn luyện đạo đức tốt hơn). Nhưng kết quả về hạnh kiểm đạt được cuối năm học
như sau:
Lớp

Tổng số
HS

12B1
12B2

43
44

Tốt
TS TL(%)
20
46.5
18
40.9

12B3

12B4

42
39

23
19

54.8
48.7

HẠNH KIỂM
Khá
TB
TS TL(%) TS TL(%)
16
37.2
7
16.3
17
38.6
8
18.2
14
17

33.3
43.6

5

3

11.9
7.7

Yếu
TS TL(%)
0
0.0
1
2.3
0
0

0.0
0.0

Trong năm học 2009 – 2010 tơi được phân cơng giảng dạy 3 lớp 10B4,
10B5 và 10B6. Thống kê đầu năm thì 3 lớp này về mặt rèn luyện đạo đức (hạnh
kiểm) tương đương với 3 lớp 10B1, 10B2 và 10B3 (lấy làm đối chứng). Tơi tiếp
tục áp dụng các biện pháp giáo dục đạo đức trong giờ học thể dục như trên và cuối
năm học đem so sánh kết quả rèn luyện về đạo đức với các đối chứng như sau:

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 17


Trường THPT Lộc Hưng

Lớp

Tổng số
HS

10B1
10B2
10B3

41
39
44

TS
17
16
18

10B4
10B5
10B6

42
40
42

19
21
21

Sáng kiến kinh nghiệm

Tốt
TL(%)
41.5
41.0
40.9
45.2
52.5
50.0

TS
14
15
15

HẠNH KIỂM
Khá
TB
TL(%) TS TL(%)
34.1
7
17.1
38.5
6
15.4
34.1
7
15.9

18
17
17

42.9
42.5
40.5

4
2
3

9.5
5.0
7.1

TS
3
2
4

Yếu
TL(%)
7.3
5.1
9.1

1
0
1

2.4
0.0
2.4

Qua 2 năm áp dụng sáng kiến kinh nghiệm đã góp phần cùng nhà
trường trong cơng tác giáo dục đạo đức học sinh như sau:
Năm học

Tổng

HẠNH KIỂM
Tốt

số

Khá

TB

Yếu

TS

TL(%)

TS

TL(%)

TS

TL(%)

TS

TL(%)

2008-2009

HS
997

525

52.7

300

30.1

107

10.7

65

6.5

2009-2010

1023

549

53.7

334

32.6

100

9.8

49

4.8

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 18


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

CHƯƠNG 3
MỘT SỐ CÁCH TỔ CHỨC TRONG GIỜ HỌC THỂ DỤC

NHẰM GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH
3.1. Thể hiện vai trò của người thầy khi lên lớp
Trong giáo dục đạo đức học sinh thì trước tiên đòi hỏi người thầy giáo phải
gương mẫu, đúng chuẩn mực đạo đức để học sinh noi theo.
Khi lên lớp cũng như đời sống hằng ngày người thầy phải để cho học sinh nhìn
thấy được cái mình làm, cái mình vừa thực hiện được chứ không thể nào nói với
học sinh hãy làm theo lời nói của thầy nói, đừng làm theo hành động của thầy.
Người thầy phải đi đầu gương mẫu trong mọi hoạt động giáo dục: Trang phục, lời
ăn tiếng nói, tác phong làm việc, thời gian làm việc, biết kết hợp hài hòa giữa lý
và tình trong mọi tình huống.
Học sinh rất dễ nhận ra người thầy không gương mẫu và sẽ thực hiện theo, khi đó
tiếng nói của người thầy với học sinh không còn tác dụng nhiều. Mà vai trò của
người thầy là phải dạy cho học sinh biết kiến thức, dạy cho học sinh kỹ năng, giáo
dục đạo đức học sinh để tạo ra những con người có tài, có đức. Vì vậy vai trò của
người thầy cực kỳ quan trọng. Cho nên người thầy giáo phải thể hiện tốt vai trò
của mình trong nhà trường.
3.2. Nâng cao được ý thức tổ chức kỷ luật, tính tập thể, tinh thần đoàn kết
trong lớp học.
- Tổ chức kỷ luật nghiêm sẽ góp phần giáo dục được ý thức của học sinh. Người
thầy giáo phải tổ chức kỷ luật trong lớp học thật tốt, nêu cao tính kỷ luật cho mỗi
học sinh, đưa ra biện pháp cụ thể cho những học sinh không tuân thủ kỷ luật.
Nhưng không phải chuyện gì cũng nói đến kỷ luật mà còn tùy tình huống cụ thể.
Biện pháp kỷ luật ở đây không phải là hình phạt nặng nề với học sinh mà tổ chức

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 19


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

kỷ luật như thế nào để các em ý thức được những sai phạm của mình mà có hướng
khắc phục, sửa đổi để tiến bộ hơn.
Trong giờ học nếu học sinh vào trễ thì biện pháp kỷ luật có thể là khởi động
riêng và tập riêng ở ngoài không được vào tập chung với lớp, giáo viên sẽ lựa
chọn những bài tập cụ thể cho học sinh đó tập. Hay là học sinh mất trật tự, không
chú ý lắng nghe, không quan sát giáo viên thị phạm kỹ thuật, gây gỗ trong quá
trình tập luyện, đùa giỡn quá mức là một trong những việc vi phạm kỷ luật mà
người thầy phải đặt ra từ đầu cho học sinh biết mà không mắc phải. Nếu vi phạm
thì học sinh trước hết phải biết tự nhận lỗi và sẽ tự thực hiện các bài tập mà giáo
viên hướng dẫn đến khi hoàn thành.
- Phát huy tính tập thể của học sinh trong việc tổ chức các bài tập mang tính tập
thể, bài tập theo nhóm, tổ chức các trò chơi theo đội vừa mang tính thi đua vừa
mang tính tập thể bởi một cá nhân sẽ không làm nên chiến thắng cho toàn đội mà
đòi hỏi tất cả các thành viên trong đội phải nỗ lực cố gắng để đạt kết quả chung.
Từ việc tổ chức những bài tập đến các trò chơi như thế sẽ hình thành cho học sinh
tính tập thể, đoàn kết trong mọi hoạt động từ vui chơi, giải trí, học tập và trong
cuộc sống sau này. Nếu đoàn kết thống nhất thì kết quả sẽ tốt hơn là làm việc cá
nhân riêng biệt. Qua mỗi hoạt động như thế người thầy phải chủ động phân tích để
các em thấy được tính tập thể, đồng đội, sự đoàn kết thống nhất sẽ mang lại kết
quả tốt như thế nào so với cá nhân.
Ví dụ: Trong một trò chơi đòi hỏi tính tập thể như chạy tiếp sức, một cá nhân
không nỗ lực, cố gắng thì đội đó sẽ thua cuộc, ngược lại tất cả đều nỗ lực cố gắng
thì kết quả sẽ là thắng cuộc. Trong tập luyện bóng chuyền thì việc thực hiện tốt
các khâu phát bóng, đỡ bóng, chuyền bóng, đập bóng và cả nhặt bóng đều quan
trọng vì một trong các khâu đó không được thực hiện tốt sẽ ảnh hưởng đến tiến
trình tập luyện của cả lớp. Vì vậy mà người thầy phải tổ chức tốt các khâu này và
nâng dần ý thức cho mỗi cá nhân, nâng cao tính tập thể cho mỗi cá nhân trong tập

thể. Trong môn chạy tiếp sức thì sự đoàn kết phối hợp tốt trong nhóm biến sức

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 20


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

mạnh của cá nhân thành sức mạnh tập thể sẽ dẫn tới chiến thắng chứ một cá nhân
xuất sắc không làm nên chiến thắng của tập thể.
Khi tổ chức các bài dạy, các môn đòi hỏi cần có tính đoàn kết tập thể người thầy
phải dùng hình thức tập thể để khuyến khích, động viên các em và cho điểm theo
nhóm, tập thể.
3.3. Quan tâm nhiều đến những thay đổi của học sinh trong giờ dạy, đặc biệt
là cách nói năng, cư xử
Người thầy phải biết hòa mình vào tập thể, luôn quan tâm, tìm hiểu cụ thể
về những khó khăn, khát vọng, năng lực và sở trường của mỗi cá nhân, từ đó tạo
điều kiện có thể để động viên, khuyến khích, giúp đỡ các em vượt qua các trở ngại
mà phát huy những phẩm chất tốt đẹp của các em.
Những biểu hiện khác thường của học sinh như: thường xuyên đi trễ, tụ tập
thành nhóm, mệt mỏi, buồn bã, ít nói chuyện, thụ động……... người thầy phải chú
ý quan sát, tìm hiểu (Có thể hỏi trực tiếp hoặc thông qua bạn bè của các em) để
biết rõ nguyên nhân từ đó có biện pháp giúp đỡ các em một cách kịp thời.
Ví dụ: Học sinh thường xuyên đi trễ mà giáo viên không hỏi rõ nguyên nhân chỉ
áp dụng hình thức kỷ luật để xử lý dẫn tới việc xem thường kỷ luật. Nếu như giáo
viên quan tâm hơn có thể biết được em đi trễ là do nhà xa, hoàn cảnh gia đình khó
khăn thì từ đó mới có biện pháp giúp đỡ và giáo dục các em được tốt.

Trong cách nói năng cư xử của học sinh người thầy cũng cần hết sức chú ý
bởi đây là lúc các em hình thành thói quen nói chuyện với bạn bè, ngưới lớn, nếu
không được điều chỉnh và hướng dẫn kịp thời, đúng lúc các em sẽ hình thành thói
quen không tốt. Trong nói chuyện một học sinh hay chửi thề mà giáo viên làm ngơ
xem như chuyện nhỏ thì đó là cơ hội để các em tiếp tục nói chuyện như thế sau
này. Nếu chúng ta phát hiện gọi em đó lại và phân tích cho em thấy nói như thế là
không tốt và dặn lần sau em không nên nói thế. Có thể học sinh đó vẫn chưa nhận
thức được ngay nhưng nhiều lần điều chỉnh như thế cùng với sự giúp đỡ của bàn
bè thì các em sẽ thay đổi. Nói năng cọc cằn cũng là một hành vi ứng xử không tốt

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 21


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

cần phải điều chỉnh, vì nó sẽ làm cho mọi người xa lánh, không gần gũi. Học sinh
phải nói chuyện nhẹ nhàng, dịu dàng để dễ gần gũi nhau hơn. Hay trong lớp học
có một học sinh nghịch ngợm luôn luôn chọc phá, trêu chọc người khác thì người
thầy phải điều chỉnh không nên xem đó là chuyện nhỏ mà làm ngơ vì nó có thể sẽ
thành thói quen, tính cách của các em sau này sẽ rất nguy hại cho bản thân các em
và ngay cả những người xung quanh. Vì vậy người thầy phải làm cho em đó thay
đổi cách ứng xử như vậy, có thể phân tích cho em thấy hành động ứng xử không
tốt của mình, tác hại của nó và khuyên em không nên làm như thế vì có rất nhiều
cách ứng xử với bạn bè rất hay. Nếu muốn bạn bè chú ý đến không phải đó là hành
động tốt, chỉ cần học tốt là tất cả các bạn đều chú ý đến mình thôi mà với sự
ngưỡng mộ nữa chứ không phải chú ý để tránh xa như bây giờ. Người thầy bằng

lời nói và hành động giúp các em hiểu được vấn đề trong việc cư xử. Khi cần thiết
giáo viên có thể cho những học sinh vi phạm xin lỗi trước tập thể lớp.
3.4. Phát huy năng khiếu, sở trường, phát huy tính tự học, năng động sáng
tạo của học sinh
Việc giáo viên phát huy được năng khiếu sở trường của học sinh cũng là
một việc hết sức quan trọng trong việc giáo dục đạo đức của các em. Bởi lẽ không
phải tất cả học sinh đều như nhau mà có em giỏi việc này nhưng lại khiếm khuyết
việc khác. Thế nên việc lấy điểm mạnh để lấp đi điểm yếu là việc rất quan trọng
mà người thầy phải giúp các em làm việc đó.
Ví dụ: Học sinh A học tập yếu nhưng lại có năng khiếu thể dục, người thầy phải
giúp em thấy được năng khiếu của mình và phát huy năng khiếu đó. Qua đó
khuyên em rằng em là người có tài, có năng khiếu chỉ tại em không tập trung,
không chăm chỉ trong học tập, chỉ cần cố gắng nhất định em sẽ giỏi hơn các bạn
khác. Nhưng bạn khác không có được năng khiếu như em nhưng học tốt là do các
bạn cố gắng, tích cực trong học tập. Nếu em cố gắng em sẽ được như bạn.
Qua việc phát hiện năng khiếu của các em người thầy giáo có thể tạo cho
các em lòng tin và phát huy hơn nữa tính tích cực của các em, phát huy những

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 22


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

điểm mạnh của các em, giúp các em chủ động hơn trong học tập, tích cực hơn
năng động hơn. Học sinh không biết được năng khiếu, điểm mạnh của mình sẽ rất
thụ động, không mạnh dạn, nếu người thầy giúp cho em biết đó là điểm mạnh của

mình mà các bạn khác không có thì các em sẽ tự tin hơn, mạnh dạn hơn.
Ví dụ: Học sinh hay đi trễ là khuyết điểm nhưng lại có khả năng tập trung lớp nên
người thầy phải phát huy ưu điểm này để hạn chế khuyết điểm của học sinh. Vì tập
trung lớp thì phải vào sớm hơn nên em sẽ không còn đi trễ nữa.
3.5. Lấy tập thể để giáo dục cá nhân và lấy cá nhân làm gương cho tập thể
Trong lớp học việc lấy tập thể để giáo dục cá nhân và lấy cá nhân làm
gương cho tập thể là rất cần vì nó có tác dụng rất mạnh. Bởi vì tập thể bao giờ
cũng là lực lượng đông đảo và gần gũi cá nhân nhất.
Ví dụ: Trong giờ tập trung một cá nhân tập trung trễ thì có thể cả lớp sẽ bị giáo
viên phạt. Do vậy mà tính tập thể thể hiện rất cá có thể cả lớp sẽ nhắc nhở cá nhân
đó chứ không phải một hay hai học sinh vì nếu bạn vi phạm tôi cũng bị phạt nên
trách nhiệm của tôi là nhắc nhở bạn để chúng ta cùng tốt cùng không bị phạt.
Trong giờ học một cá nhân thực hiện tốt bài tập trong khi cả tập thể không
thực hiện được thì cũng phải tuyên dương trước tập thể để tất cả cùng cố gắng.
Hoặc cũng có thể nêu gương một học sinh thường xuyên đi trễ nhưng buổi học
này không vi phạm và đề nghị em phát huy trong những giờ học sau.
Từ việc lấy tập thể làm gốc để giáo dục cá nhân có thể người thầy sẽ phát
huy tính tập thể cho lớp trong các hoạt động học tập. Tập thể thường xuyên nhắc
nhở giúp đỡ các bạn học yếu, ham chơi học tốt hơn để tập thể ngày càng tiến bộ,
ngày càng mạnh hơn, đoàn kết hơn.
Xây dựng tập thể tốt sẽ giúp học sinh tránh xa được tệ nạn xã hội mà sẽ tích
cực tham gia các hoạt động lành mạnh bổ ích.
3.6. Giáo dục học sinh bằng hoạt động thể thao cụ thể

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 23


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

Đa số các em học sinh hiếu động đều thích thể hiện mình qua các môn thể
thao, đó chính là việc rất cần thiết để người thầy giáo gần gũi và uốn nắn các em
theo hướng tích cực. Có thể thích thể thao quá mà không học tập thì người thầy có
thể dùng hình thức đội tuyển để khuyến khích các em học tập, học tập tốt sẽ được
tham gia đội thi đấu. Có những trường hợp học sinh cá biệt không nghe lời thấy
cô, không ai khuyên nhủ được nhưng vì thích thể thao người thầy giáo cho em cơ
hội thi đấu thể thao để giáo dục cho em.
Nếu học sinh thi đấu mà chửi thề, nói tục có thái độ không đúng thì thầy
giáo không cho các em thi đấu.
Đây là một hoạt động hết sức cần thiết, vì hiện nay đa số học sinh thường
tham gia các trò chơi không lành mạnh có thể ảnh hưởng tới sức khỏe và mất
nhiều tiền bạc như: nghiện game, bida, cờ bạc, trò chơi cá độ ăn tiền……... vì vậy
làm sao người thầy giáo dạy thể dục có thể giúp cho các em có thể chơi một môn
thể thao lành mạnh có lợi cho sức khỏe. Bằng cách hướng dẫn định hướng cho các
em các bài tập, các môn thể thao để các em thấy được sự thích thú và vui chơi lành
mạnh.
Thông qua các hoạt động thể thao người thầy có thể giúp cho các em nhiều
đức tính tốt như tính đoàn kết, tính trung thực, tính cao thượng, tính kiên nhẫn,
tính đồng đội, tích cực nỗ lực khắc phục được nhược điểm của cá nhân.
3.7. Xử lý những lỗi, những vi phạm của học sinh trong phạm vi quyền hạn
của người giáo viên
Người thầy phải xử lý những học sinh vi phạm trong giờ dạy của mình chứ
không phải những vi phạm của học sinh trong giờ dạy của mình giao lại cho giáo
viên chủ nhiệm xử lý.
Nếu không xử lý mà giao cho giáo viên chủ nhiệm thì vai trò của người
thầy không còn, học sinh sẽ không còn tôn trọng người thầy nữa.

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 24


Trường THPT Lộc Hưng

Sáng kiến kinh nghiệm

Nếu người thầy chủ động xử lý những lỗi, những vi phạm của học sinh một
cách khách quan công bằng sẽ được học sinh kính trọng.
Ví dụ: Những vi phạm như đi trễ, mất trật tự, không tập trung, làm việc riêng, nói
tục, chửi thề …….trong giờ dạy của mình giáo viên phải xử lý, giáo dục học sinh
kịp thời mới có tác dụng, chứ không thể chờ giáo viên chủ nhiệm tới cuối tuần xử
lý thì những việc đã qua rồi xử lý thì tác dụng cũng không tốt bằng, như thế thì
trách nhiệm của giáo viên bộ môn không có nữa.
3.8. Kết hợp với các bộ phận khác trong nhà trường, gia đình, xã hội để giáo
dục đạo đức cho học sinh
Hoạt động giáo dục học sinh là nhiệm vụ của toàn xã hội, đạo đức học sinh lại
càng cần sự phối kết hợp của toàn xã hội. Bởi vì, giáo dục đạo đức phải thường
xuyên, liên tục, không ngừng, không nghỉ, giáo dục mọi lúc, mọi nơi giáo dục suốt
đời. Theo điều 24 của Điều lệ trường trung học nhấn mạnh: “Hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp do nhà trường phối hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà
trường tổ chức, bao gồm hoạt động ngoại khóa về khoa học, văn học, nghệ thuật,
thể dục, thể thao nhằm phát triển năng lực toàn diện của học sinh…phù hợp với
đặc điểm sinh lý lứa tuổi học sinh”. Cho nên để giáo dục học sinh một cách có
hiệu quả cần phải:
-

Cung cấp thông tin cần thiết cho giáo viên chủ nhiệm về tình trạng của học

sinh, những biểu hiện bất thường của học sinh để giáo viên chủ nhiệm nắm tình
hình, có hướng xử lý kịp thời. Khi cần thiết giáo viên bộ môn cũng có thể liên
hệ, trao đổi với phụ huynh trong việc giáo dục, uốn nắn các em.

-

Tham mưu đóng góp những ý kiến thiết thực cụ thể trong việc giáo dục đạo
đức học sinh, và những biện pháp xử lý học sinh vi phạm. Các biện pháp phối
hợp quản lý học sinh giữa giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm và các bộ
phận trong nhà trường. Phối hợp giữa phụ huynh và nhà trường, phối hợp với
chính quyền địa phương.

Người thực hiện: Lê Trường Nhân

Trang 25