Website: Email : Tel (: 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Tính cấp thiết của đề tài và lí do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết đi cùng với sự phát triển không ngừng của nền kinh tế
thế giới là sự gia tăng không ngừng của những vấn đề môi trường, chúng ta đang
phải đối mặt với tình trạng suy thoái nghiêm trọng tài nguyên thiên nhiên và ô
nhiễm môi trường. Đó đang là vấn đề đặt ra đối với tất cả các quốc gia trên thế
giới và đòi hỏi sự nỗ lực của toàn cầu để cải thiện tình hình này. Đối với một
nước đang phát triển, quá trình đô thị hoá diễn ra nhanh chóng như ở Việt Nam
thì các vấn đề môi trường đặt ra càng khó khăn hơn và không dễ để giải quyết.
Tuy nhiên với sự nỗ lực của Chính phủ cũng như mỗi người dân Việt Nam thì
việc khắc phục những vấn đề môi trường trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Sự nỗ
lực của Việt Nam đã được thể hiện thông qua Luật Bảo vệ Môi trường ra đời vào
năm 1993 và đã được Quốc hội khoá XI, kì họp thứ 8 thông qua Luật sửa đổi vào
ngày 29/11/2005, bắt đầu có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2006. Luật bảo vệ môi
trường là cơ sở pháp lý để điều chỉnh các hành vi của các cá nhân và tổ chức
hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam về các tác động đến môi trường.
Sau gần 20 năm đổi mới nền kinh tế Việt Nam không ngừng tăng trưởng với
tốc độ tăng GDP hàng năm đạt khoảng 7-8%, các hoạt động kinh tế xã hội diễn
ra sôi nổi mạnh mẽ và điều tất yếu kéo theo đó là lượng rác thải gia tăng không
ngừng theo nhịp độ đô thị hoá, tốc độ phát triển công nghiệp. Từ đó đặt ra một
vấn đề mà hiện nay chúng ta đang quan tâm và nỗ lực giải quyết đó là công tác
quản lý rác thải đô thị còn rất nhiều bất cập. Có thể nói chúng ta chưa có được
một hệ thống xử lý rác thải hiệu quả và việc tìm ra phương hướng giải quyết vấn
đề này là vô cùng quan trọng. Đó là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và ảnh
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
hưởng xấu đến cảnh quan đô thị và sức khoẻ cộng đồng. Nếu chúng ta không
quan tâm tới vấn đề này đúng mức thì sẽ là mối đe doạ đến tốc độ phát triển của
thành phố trong tương lai.
Đó là lí do quan trọng nhất để Sáng kiến 3R (Giảm thiểu- Tái chế - Tái sử
dụng)được thực hiện tại thủ đô Hà Nội hiện nay. Việc thực hiện 3R thành công
sẽ xây dựng được một xã hội tuần hoàn vật chất, tiết kiệm được nguồn tài
nguyên thiên nhiên và đảm bảo môi trường sống cho người dân. Sáng kiến 3R đã
được thực hiện thành công tại nhiều quốc gia trên thế giới và đó là xu hướng tất
yếu hướng tới phát triển bền vững. Vì vậy, tôi nhận thấy việc nghiên cứu hiện
trạng các hoạt động 3R đang diễn ra, từ đó tìm ra những giải pháp thực hiện
thành công 3R tại Hà Nội và nhân rộng mô hình thực hiện ra các tỉnh thành trên
toàn quốc là một đề tài nghiên cứu thú vị, mới mẻ song lại có tính thực tiễn cao.
Xuất phát từ những lí do đó, “Hiện trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả
áp dụng 3R để quản lý chất thải rắn tại thủ đô Hà Nội” đã được chọn làm đề tài
nghiên cứu cho chuyên đề.
Mục đích và ý nghĩa của đề tài:
Mặc dù trong những năm qua, Hà Nội đã có những bước khởi sắc trong
công tác quản lí chất thải rắn nhưng chất lượng môi trường sống chưa được cải
thiện đáng kể. Chất thải rắn từ các hộ gia đình, các cơ sở sản xuất, kinh doanh,
các khu đô thị, các khu công nghiệp vừa và nhỏ, bệnh viện, cơ quan, trường học,
… tuy đã được thu gom và có những biện pháp xử lí nhưng vẫn chưa được triệt
để và hoàn toàn hiệu quả. Vì vậy một phương pháp được đưa ra đó là áp dụng
3R trong quản lý chất thải rắn, nếu thực hiện có hiệu quả thì sẽ mang lại lợi ích
kinh tế xã hội to lớn. Mục đích của đề tài là đưa ra giải pháp nhằm thực hiện
thành công Sáng kiến 3R tại thủ đô Hà Nội, đó cũng là ý nghĩa thiết thực của đề
tài.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Câu hỏi nghiên cứu
Từ mục đích đó, câu hỏi nghiên cứu của đề tài là: “3R là gì?Thực trạng
công tác thực hiện 3R để quản lý chất thải rắn ở thành phố Hà Nội như thế nào?
Giải pháp sau khi nghiên cứu thực trạng là gì?”
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Chuyên đề đi sâu nghiên cứu về Sáng kiến 3R và việc thực hiện Sáng kiến
3R tại Hà Nội. Hiện nay việc thực hiện 3R mới chỉ chủ yếu áp dụng đối với chất
thải sinh hoạt và vì vậy chủ yếu chuyên đề sẽ đi sâu và nghiên cứu hiện trạng áp
dụng đối với loại chất thải này tuy nhiên cũng không bỏ qua cơ hội nghiên cứu
trong khi áp dụng 3R trong quản lý các loại chất thải rắn khác. Đồng thời chuyên
đề cũng đi sâu nghiên cứu kinh nghiệm áp thực hiện 3R của các quốc gia trong
khu vực và từ đó rút ra bài học cho Việt Nam. Thông qua việc nghiên cứu trên sẽ
thực hiện nghiên cứu giải pháp để 3R thực hiện có hiệu quả tại thủ đô Hà Nội.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thu thập tài liệu:
Đây là một phương pháp thông dụng và thường xuyên được sử dụng một
cách có hiệu quả khi cần có thông tin về vấn đề nghiên cứu. Trong chuyên đề, đã
sử dụng phương pháp này để thu thập các thông tin sau:
• Các vấn đề lý luận chung về chất thải và kinh tế chất thải.
• Các vấn đề lý luận về 3R (khái niệm, mục tiêu, nội dung)
• Thực trạng quản lý chất thải rắn.
• Kinh nghiệm thực hiện 3R để quản lý chất thải rắn của một số quốc
gia
• Hiện trạng thực hiện 3R tại Hà Nội và kết quả.
Phương pháp tổng hợp tài liệu:
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Sau khi tiến hành thu thập được các tài liệu cần thiết, thì các số liệu đó sẽ
được phân tích rồi tổng hợp lại nhằm đạt được mục tiêu nghiên cứu.
Nội dung và cấu trúc chuyên đề
Tên chuyên đề: “Hiện trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng
3R để quản lý chất thải rắn tại thủ đô Hà Nội”.
Nội dung của chuyên đề được cấu trúc như sau:
Lời mở đầu
Chương I: Một số lý luận chung về quản lý chất thải rắn và áp dụng 3R để quản
lý chất thải rắn.
Chương II: Chương trình 3R tại thủ đô Hà Nội
Chương III: Các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng 3R đển quản lý chất thải
rắn tại Hà Nội
Kết luận
Tài liệu tham khảo
Lời cám ơn.
Trong quá trình thực hiện chuyên đề, em đã nhận được sự giúp đỡ rất nhiệt tình
của giáo viên trực tiếp hướng dẫn- Tiến sĩ Lê Hà Thanh. Em xin chân thành cảm
ơn cô đã tận tình chỉ bảo, sửa chữa những thiếu sót để em có thể hoàn thành
được chuyên đề này. Ngoài ra, em cũng xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô trong
khoa Kinh tế, quản lí Tài nguyên và Môi trường đã tạo những điều kiện tốt nhất
để em có cơ hội hoàn thành thực tập và thực hiện được chuyên đề đã giao.Đồng
thời, em cũng xin cảm ơn các chuyên viên Viện chiến lược chính sách Tài
nguyên Môi trường đã giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này.
Lời cam đoan
Tôi xin cam đoan chuyên đề tốt nghiệp do chính tôi thực hiện, không sao chép từ
bất cứ tài liệu nào. Nếu có vấn đề gì sai sót, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
NỘI DUNG
Chương 1: Một số lý luận chung về quản lý chất thải rắn
và áp dụng 3R để quản lý chất thải rắn.
1.1. Tổng quan về quản lý chất thải rắn.
1.1.1 Khái niệm chất thải rắn.
Theo quan niệm chung: Chất thải rắn là toàn bộ các loại vật chất được con
người loại bỏ trong các hoạt động kinh tế - xã hội của mình (bao gồm các hoạt
động sản xuất, các hoạt động sống và duy trì sự tồn tại của cộng đồng v.v…).
Trong đó quan trọng nhất là các loại chất thải sinh ra từ các hoạt động sản xuất
và hoạt động sống.
Theo quan điểm mới: Chất thải rắn đô thị (gọi chung là rác thải đô thị) được
định nghĩa là: Vật chất mà con người tạo ra ban đầu vứt bỏ đi trong khu vực đô
thị mà không đòi hỏi được bồi thường cho sự vứt bỏ đó. Thêm vào đó, chất thải
được coi là chất thải rắn đô thị nếu chúng được xã hội nhìn nhận như một thứ mà
thành phố phải có trách nhiệm thu gom và tiêu hủy.
Theo quan điểm này, chất thải rắn đô thị có các đặc trưng sau:
- Bị vứt bỏ trong khu vực đô thị;
- Thành phố có trách nhiệm thu dọn.
Thành phần chất thải rắn: Thành phần chất thải rắn được định nghĩa là những
thành phần riêng biệt tạo nên rác thải và thường được tính theo phần trăm khối
lượng. Các thông tin liên quan đến thành phần chất thải rắn cần thiết để tính toán
nhu cầu trang thiết bị, hệ thống xử lý, vận chuyển và quản lý rác.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368