SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM TOÁN 6

céng hoµ x· héi chđ nghÜa viƯt nam
§éc lËp - Tù do - H¹nh phóc

s¸ng kiÕn kinh nghiƯm

RÈN LUYỆN KỸ NĂNG NHẬN BIẾT DẤU HIỆU
CHIA HẾT CHO MỘT SỐ TỰ NHIÊN - TOÁN 6

GIÁO VIÊN: LÊ ANH PHƯƠNG
TỔ:
TOÁN LÝ ANH

Năm học: 2010 - 2011

-1-


I. LÝ do chän ®Ị tµi

A. ĐẶT VẤN ĐỀ.

- Số học là một môn khoa học nó có vai trò khá quan trọng trong việc rèn luyện
tư duy sáng tạo cho học sinh. Số học giúp chúng ta có cái nhìn tổng quát hơn, suy luận
chặt chẽ lôgíc hơn. Thế giới những con số cũng thật gần gũi nhưng cũng đầy bí ẩn.
- Ở trường THCS phân môn số học tuy chỉ được học ở lớp 6 nhưng nó xuyên suốt
quá trình học toán ở các cấp
- Toán học ngày một phát triển không ngừng, trong đó một bộ môn toán được
mệnh danh là “Bà chúa của toán học” đó là môn Số học - môn học mà chỉ được gọi tên
chính thức ở lớp 6, nhưng kiến thức cơ bản của nó thì xuyên suốt quá trình học toán ở
bậc phổ thông.
- Đối với học sinh THCS, Số học là một mảng khó trong chương trình toán THCS.

Phần lớn học sinh chưa có phương pháp giải bài tập. Nguyên nhân cơ bản của những
khó khăn mà học sinh gặp phải khi giải bài tập số học chính là ở chỗ: lúc đầu giải bài
tập mới - học sinh thấy có sự đứt quãng giữa cụ thể của những điều kiện bài toán và sự
phụ thuộc toán học trừu tượng diễn ra trong những điều kiện đó hoặc học sinh chØ thu
nhận kiến thức về cách giải một bài tập cụ thể nào đó nhưng kỹ năng chung về việc
giải toán khác thì yếu. Trong đó ý muốn cơ bản của việc dạy cách giải bài tập toán
phải là d¹y cho học sinh tự giải những bài tập tương đối míi, những bài học ®ßi hỏi sự
tìm tòi sáng tạo trong các cách giải.
- Việc học môn toán ( với mức độ SGK) không ®ßi hỏi học sinh phải có trí thông
minh đặc biệt nào. Tuy nhiên không thể suy rằng mọi học sinh đều học tập dễ dàng như
nhau, có học sinh tiếp thu tri thức toán học rất nhanh chóng và sâu sắc mà không cần sự
cố gắng đặc biệt trong khi đó một số em khác có cố gắng nhiều nhưng không đạt được
kết quả như vậy.
- Nhiệm vụ của giáo viên dạy toán là tìm hiểu, nghiên cứu những mặt mạnh và
khắc phục mặt yếu, có như vậy mới giúp được tất cả học sinh phát triển và làm cho
mọi học sinh nắm được những kiến thức cơ bản, đồng thời góp phần phát hiện, đào tạo
nhân tài ngay từ những năm đầu ở bậc THCS.
- Trong quá trình học tập môn toán, nhiều khi ta cần biết một số có chia hết hay
không chia hết cho một số nào đó mà không cần thực hiện phép chia. Muốn vậy ta cần
biết các dấu hiện chia hết cho một số tự nhiên. Ở chương trình Toán tiểu học, việc thực
hiện “Rút gọn phân số” dựa trên tính chất cơ bản của phân số là: “Cùng chia tử số và
mẫu số cho cùng một số tự nhiên khác không” việc xác đònh số tự nhiên này cũng được
tiến hành trên cơ sở dấu hiệu chia hết mà không dùng tới khái niệm ước chung hoặc
ước chung lớn nhất.
- Với những lý do trên tôi đã áp dụng một số biện pháp rèn luyện kỹ năng cho
học sinh lớp 6 nhận biết nhanh dấu hiệu chia hết cho một số tự nhiên nhằm giúp học
sinh thuận lợi khi vận dụng làm một số bài tập có liên quan.
II.®èi tỵng nghiªn cøu :
§èi tỵng häc sinh líp 6 ë bËc trung häc c¬ së.
III.ph¬ng ph¸p nghiªn cøu :

-2-


Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu b¶n th©n t«i ®· vËn dơng ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®· häc
nh: Ph¬ng ph¸p ®ỉi míi “LÊy häc sinh lµm trung t©m”, ®ã lµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tỉng
hỵp, ®¸nh gi¸.
HƯ thèng ho¸ tµi liƯu, ®èi chiÕu, nghiªn cøu thªm nhiỊu c¸c tµi liƯu cã liªn quan ®Ĩ
chän läc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, träng t©m, lµm t liƯu míi, chÝnh x¸c nhÊt, häc hái thªm
nh÷ng kinh nghiƯm cđa nh÷ng ngêi ®i tríc ®Ĩ lµm kinh nghiƯm cho b¶n th©n.
IV.kÕt cÊu s¸ng kiÕn kinh nghiƯm :
KÕt cÊu gåm bèn phÇn :
* PhÇn ®Ỉt vÊn ®Ị
* Gi¶i qut vÊn ®Ị
* KÕt qu¶ nghiªn cøu
* Bµi häc kinh nghiƯm

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
B1). BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.
Trong chương trình Toán ở tiểu học, học sinh đã được học các dấu hiệu chia hết
cho 2, cho 5, cho 3 và cho 9 theo 2 nhóm số.
- Nhóm số được xét xem chữ số tận cùng của các số tự nhiên: “chia hết cho 2, cho
5”.
- Nhóm số được xem tổng các chữ số của số tự nhiên: “ chia hết cho 3, cho 9”.
I). PHƯƠNG PHÁP.
Trong chương trình giảng dạy về phần này của sách lớp 6 cải cách, tôi đã khắc
sâu lại các kiến thức trong bài học dựa vào tính chất “chia hết của một tổng” nên học
sinh đã nắm được các dấu hiệu chia hết một cách chặt chẽ hơn và cung cấp thêm một
số dấu hiệu chia hết dựa trên kiến thức chia theo 2 nhóm số.
1). Những số được xét chữ số tận cùng của các số tự nhiên.
Số tự nhiên A bất kỳ có thể viết được dưới dạng:

A = a n a n−1a n −2 ...........a1a0
n
n −1
1
= 10 a n + 10 a n −1 + .................. + 10 a1 + a0
Thì:
* A  2 <=> a0  2 <=> a0 ∈ { 0;2;4;6;8}

* A  5 <=> a0  5 <=> a0 ∈ { 0;5}
Ta có thể mở rộng thêm cho học sinh:
* A 4
<=> a1 a 0  4
* A  25 <=> a1 a 0  25
* A 8
<=> a 2 a1 a0  8
* A  125 <=> a 2 a1 a0  125
2). Nhóm số được xét xem tổng các chữ số của số tự nhiên.
A = a n a n−1a n −2 ...........a1a0
Vậy: * A  9 <=> a n + a n−1 + .................. + a1 + a0  9
* A  3 <=> a n + a n−1 + .................. + a1 + a0  3
Giáo viên cung cấp và mở rộng thêm cho học sinh:
Nếu n là số chẵn thì:
A 11 <=> ( a 0 + a 2 + ............. + a n −2 + a n ) - ( a1 + a 3 + ................ + a n−3 + a n −1 )  11
-3-


NÕu n là số lẻ thì:
A 11 <=> ( a 0 + a1 + ............... + a n −1 + a n ) - ( a 0 + a1 + ............... + a n −1 + a n )  11
• Lưu ý:
Số chia hết cho 9 thì luôn chia hết cho 3 nhưng số chia hết cho 3 thì có thể chưa

hết cho 9.
Ví dụ: * Xét số 3291
+ Số 3291 có tổng các chữ số là 3 + 2 + 9 + 1 = 15 và 15  3 nhưng 15  9 số
này chia hết cho 3 nhưng không thể chia hết cho 9.
* Xét số 4653
+ Số 4653 có tổng các chữ số là 4 + 6 + 5 + 3 = 18 và 18  3; 18  9 nên số
này chia hết cho cả 3 và 9.
3). Kết hợp với các dấu hiệu chia hết.
Cách 1: Dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5.
- Những số có tận cùng bằng 0 thì chia hết cho cả 5 và 2.
Ví dụ: Các số 80; 100; 370; 190; …….. Các số này chia hết cho cả 2 và 5 vì có chữ
số tận cùng là số 0
Cách 2: Dấu hiệu chia hết cho 6.
Những số chia hết cho 2 và 3 thì đều chia hết cho 6.
Ví dụ: * Xét số 390
Ta có :
390  2 vì có chữ số tận cùng là 0
390  3 vì có 3 + 9 + 0 = 12  3.
Vậy 390 chia hết cho cả 2 và 2 nên chia hết cho 6.
II). HƯỚNG DẪN HỌC SINH ÁP DỤNG DẤU HIỆU CHIA HẾT ĐỂ LÀM
BÀI TẬP.
1). Loại bài tập điền chữ số thích hợp vào dấu * để được các số chia hết.
Ví dụ: Điền chữ số vào dấu * để được số 54 * chia hết cho 2
Hướng dẫn học sinh:
Số 54 * = 540 + *
Để 54 * chia hết cho 2 thì * ∈ { 0;4;6;8}
Vậy các số tìm được là: 540; 542; 546; 548.
Ví dụ: Điền chữ số vào dấu * để được số * 85 thoả mãn:
a). Chia hết cho 2.
b). Chia hết cho 5

Hướng dẫn học sinh:
a). Số * 85 có chữ số tận cùng là 5 => số * 85  2
Vậy ta không tìm được * để * 85 chia hết cho 2.
b). Số * 85 = * 8 + 5 có chữ số tận cùng là 5. Vậy ta có thể thay * bằng bất
cứ số nào từ 1 đến 9 thì số * 85 đều chia hết cho 5. Nên các số tìm được là: 185; 285;
385; 485; 585; 685; 785; 885; 985.
Ví dụ 3:
-4-


Điền chữ số vào dấu * để 3 * 2 chia hết cho 9.
Hướng dẫn học sinh.
Ta có 3 * 2 chia hết cho 9 thì ( 3 + * + 2 ) phải chia hết cho 9
( 3 + * + 2 ) = ( 5 + * ) 9
Vậy * = 4
Ta có số cần tìm là 342
Ví dụ 4:
Điền chữ số vào dấu * để * 81 *  chia hết cho cả 2; 3; 5 và 9 (trong một số có
nhiều dấu * các dấu * không nhất thiết phải thay bởi các số giống nhau).
Hướng dẫn học sinh.
Vì * 81 * chia hết cho 2 và 5 nên * 81 * có * tận cùng là 0, ta có số * 810
Mặt khác ta có * 810 chia hết cho 3 và 9
nên ( * + 8 + 1 + 0 )  9
<=>
(* + 9 )  9
Vây * = 9 ( Vì là * đầu tiên của một số nên không thể bằng 0 )
Nên ta được số : 9810
2). Dạng bài tập tìm một số có thể chia hết cho nhiỊu số tự nhiên:
Ví dụ 1:
Hãy viết thêm 2 chữ số vào bên phải số 283 sao cho được một số míi chia hết

cho 2, cho 3, và cho 5.
Hướng dẫn học sinh.
- Một số chia hết cho 2 và 5 phải có chữ số tận cùng ( chữ số hàng đơn vò ) bằng
0.
- Vậy ta cần tìm chữ số hàng chục.
- Gọi chữ số hàng chục là x; ta có số cần tìm 283x0 . Tổng các chữ số của nó là:
( 2+ 8 + 3 + x + 0 ) = 13 + x
= 12 + 1 + x
Vì 12  3 nên muốn số đó chia hết cho 3 thì ( 1 + x )  3
Vậy :
* ( 1 + x ) = 3 => x = 2
* ( 1 + x ) = 6 => x = 5
* ( 1 + x ) = 9 => x = 8
Vậy số cần tìm là: 28320; 28350; 28380.
Ví dụ 2:
Tìm số có 4 chữ số chia hết cho 3 và 5 biết rằng khi đọc xuôi hay đọc ngược, số
đó đều không thay đổi giá trò.
Hướng dẫn học sinh.
- Số đó chia hết cho 5 mà khi đọc ngược lại giá trò vẫn không thay đổi nên chữ số
hàng nghìn và chữ số hàng đơn vò phải bằng 5, còn các chữ số hàng trăm và hàng chục
phải giống nhau.
- Vậy số đó có dạng 5xx5 .
- Để số 5xx5  3 thì:
-5-


( 5 + x + x + 5 ) 3
( 10 + 2x )  3
Do đó a ∈ {1;4;7}
Vậy ta có số phải tìm là: 5115; 5445; 5775.

Giáo viên: đối với những bài toán như thế này ta có thể phát triển bài toán theo
nhiều cách khác nhau( ví dụ thay 5 bằng 2)
3). Dạng bài tập dựa vào dấu hiệu nhận biết để phân tích một số ra thừa số
nguyên tố một cách nhanh chóng.
Ví dụ:
Phân tích số 450 ra thừa số nguyên tố rồi cho biết số đó chia hết cho các ước
nguyên tố nào.
Hướng dẫn học sinh.
Vì số 450 có tận cùng là 0 nên 450 chia hết cho cả 2 và 5 ta viết.
450 = 45.10 = 45.2.5
vì 45  3 do ( 4 + 5 ) chia hết cho 3 nên ta viết
450 = 15.3.2.5
vì 15  3 nên ta viết 450 = 3.3.5.2.5
Cách làm nhanh như sau:
450 = 45.10
= 3.15.2.5
= 3.3.5.2.5
= 2.32.52
vậy số 450 chia hết cho các ước nguyen tố là: 2, 3, 5
4). Dạng bài tập không cần thực hiện phép tính hãy xét xem một tổng đại số
có chia hết cho số nào đó không?
Ví dụ: Cho tổng A = 270 + 3105 + 150. Không thực hiện phép tính hãy xem xét
tổng A có chia hết cho 2, cho 3, cho 5, cho 9 hay không? Tại sao?
Hướng dẫn học sinh:
(GV ta dựa vào dấu chia hết và tính chất chia hết của 1 tổng)
Ta có A = 270 + 3105 + 150
Vì:

Và:

270 2

31052 ⇒ A = 270 + 3105 + 150 2
150 2

2705

31055 ⇒ A = 270 + 3105 + 1505
150 5


270 3

Mặt khác: 31053 ⇒ A = 270 + 3105 + 1503
150 3


-6-


270 9

31059 ⇒ A = 270 + 3105 + 150 9
150 9


Và:

Vậy số A Không chia hết cho 2, không chia hết cho 9 và A chia hết cho 3 và chia
hết cho 5.

Ví dụ 2: Chứng tỏ rằng với mọi m, n ∈ N ta có:
a). 105m + 30n  5
b). 261m + 3204n  9
Hướng dẫn học sinh:
1055 105m 5
a). Ta có:
⇒
 ⇒ 105m + 30n 5
305  30n 5 
b). Ta có:

2619  261m 9 
⇒
 ⇒ 261m + 3204n 9
32049 3204n 9

5. Loại bài tập nhận biết phân số tối giản và rút gọn phân số.
Ví dụ: Trong các phân số sau:
1 12 10 75 57 3

a). Phân số nào là phân số tối giản? 3 ; 18 ; 15 ; 100 ; 58 ; 5
b). hãy rút gọn những phân số không phải là phân số tối giản?
Hướng dẫn học sinh.
a). Các Phân số tối giản là:

1 57 3
; ;
3 58 5

(Học sinh dễ dàng nhận biết được các phân số tối giản vì cả tử số và mẫu số của

mỗi phân số tối giản đó không chia hết được cho cùng một số tự nhiên nào khác 1)
b). Rút gọn các phân số còn lại:
Ta có:
12

12 : 6

2

10

10 : 5

2

75 : 25

3

* 18 = 18 : 6 = 3 ( chia cả tử số và mẫu số cho 6 vì: 6 ∈ ƯCLN(12;18)).
* 15 = 15 : 5 = 3 ( chia cả tử số và mẫu số cho 5 vì: 5 ∈ ƯCLN(10;15)).
75

* 100 = 100 : 25 = 4 (chia cả tử số và mẫu số cho 25 vì: 25 ∈ ƯCLN(75;100)).
6). Loại bài tập tổng hợp. Giải các bài toán chia hết:
(Dành cho học sinh khá giỏi)
Có thể vận dụng các dấu hiệu chia hết có liên quan đến số nguyên tố, số nguyên
tố cùng nhau hoặc xét đến các dấu hiệu chia hết cho 2, cho3, cho 5, cho 9, cho 11, …
Ví dụ: Chứng minh rằng với n ∈ N thì số:
A = n ( n + 1 ) ( 2n + 1 )  6

Hướng dẫn học sinh.
• Nếu n = 3k ( k ∈ N ) thì A  3
• Nếu n = 3k + 1 ( k ∈ N) thì 2n + 1 = (6k + 3 )  3
• Nếu n = 3k + 2 ( k ∈ N) thì n + 1 = (3k + 3 )  3
Ngoài ra tích n ( n + 1 ) là tích của 2 số tự nhiên liên tiếp nên n ( n + 1 )  2
-7-


=> A  2
Vì :

A 3


A 2
 Nên A  2.3 hay A  6
UCLN(2;3) = 1 

Ví dụ 2: Chứng minh rằng với n ∈ N thì:
A = ( 10n +18n –1 )  27
Hướng dẫn học sinh.
Ta có:
A = ( 10n +18n – 1 )
= 10n – 1 +18n
999...................99 + 18n
=       

=

9.(111

 ..........
  ......
 11 + 2n)

Vậy A  9

(111................11 + 2n) 3
Mà:       
(111................11 + 2n) 3n + (111
 ..........
  ......
 11 − n)
Vì       
=
111................11
Ta có:        có tổng các chữ số là n

(111................11 − n) 9
=>       
(111................11 + 2n) 3
Vậy:       
(111................11 + 2n) 3
Vì A  9 và       
nên A  9.3 hay A  27

Vậy : A = ( 10n +18n –1 )  27
B2). BIỆN PHÁP PHỐI HP.
Sử dụng một số trò chơi giúp học sinh rèn luyện kỹ năng như sau:
1. Trò chơi: “ Tìm nhanh số chia hết”.
Ví dụ: Cho số : 21780; 325; 1980; 176. Hãy cho biết các số trên chia hết cho

những số nào trong các số sau ( 2; 3; 5; 9 )?
Hướng dẫn học sinh.
a). Số 21780 chia hết cho 2 và 5 vì có chữ số tận cùng là 0. Chia hết cho 3 và 9 vì
tổng các chữ số chia hết cho 9.
b). 325 chia hết cho 5 vì có chữ số tận cùng là 5.
c). 176 chia hết cho 2 vì có chữ số tận cùng là 6(chữ số chẵn).
d). 1980 chia hết cho 2, cho 5, cho 3, cho 9 ( vì có chữ số tận cùng là 0 và có tổng
các chữ số chia hết cho 9).
2. Trò chơi: “ghép số” tạo thành số chia hết.
Yêu cầu học sinh chơi theo nhóm, mỗi số sẽ được phát cho một trong các số cần ghép.
Khi quản trò ra hiệu lệnh các nhóm sẽ ghép các số mình có lại để tạo ra được
những số chia hết theo yêu cầu
-8-


Ví dụ: Dùng ba trong bốn chữ số: 8; 3; 1; 0. hãy ghép thành các số tự nhiên có ba
chữ số sao cho số đó:
a). Chia hết cho 9.
b). Chia hết cho 3 mà không chia hết cho 9
Hướng dẫn:
Trong 4 chữ số 8; 3; 1; 0 có ba chữ số có tổng chia hết cho 9 là 8; 1; 0. Vậy các số
lập được là: 810; 180; 108; 801
Trong 4 chữ số 8; 3; 1; 0 có ba chữ số có tổng chia hết cho 3 mà không chia hết
cho 9 là 8; 3; 1. Vậy các số lập được là: 813; 831; 381; 318; 183; 138
3. Trò chơi: “Tìm số dư”
Yêu cầu: Giáo viên cho một số số trên bảng yêu cầu học sinh ở các nhãm quan
sát nhanh và cho nhận xét khi yêu cầu tìm các số chia cho 9 dư 1; chia 9 dư 2; vv… học
sinh quan sát nhanh và đọc các số đó, đại diện nhóm ghi lên bảng phần phụ đánh dấu
kết quả của mình. Kết thúc trò chơi nhãm nào ghi được nhiều số sẽ thắng.
Ví dụ: Cho các số 213; 1543; 827; 1546; 468; 1527; 2468; 3666; 10 11. Hãy tìm số

dư khi chia mỗi số trên cho 9
Hướng dẫn:
- Số chia cho 9 dư 1 là 1011.
- Số chia cho 9 dư 2 là 2468.
- Số chia cho 9 dư 3 là 3666.
- Số chia cho 9 dư 6 là 213; 1527.
- Số chia cho 9 dư 7 là 1548.
- Số chia cho 9 dư 8 là 827.
- Số chia cho 9 dư 0 là 468.
4. Trò chơi “thay chữ bằng số”
Thay dấu * và các chữ bằng các chữ số thích hợp để phép tính sau là đúng.
TOANHOC
HOCTOAN
8 * 02 * 65
Giáo viên yêu cầu học sinh chơi theo nhóm khi phát động trò chơi các nhóm tiến
hành làm bài. Sau khoảng thời gian nhất đònh giáo viên cho các nhóm trình bày quan
điểm của mình -> nhận xét đánh giá.
Hướng dẫn:
GV: Xét cột hàng triệu ta có T = 9, H = 1.
Số TOANHOC và HOCTOAN có tổng các chữ số bằng nhau nên:
TOANHOC - HOCTOAN  9
Ta dễ thấy dấu * ở cột trăm nghìn là 0 do đó dấu * ở hàng trăm là 6.
Từ cột hàng trăm và cột hàng nghìn ta có N = 2.
- Cột hàng đơn vò có C = 7 ( vì C – 2 = 5 )
- Cột hàng vạn có A = 8 ( vì A – 1 – 7 = 0 )
- Cột hàng chục có O = 4 ( vì O – 8 tận cùng là 6 ).
-9-


Vậy ta có phép tính:

9482147
1479482
8002665

C. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯC.
Qua thời gian tổ chức thực hiện, chòu khó trong tiết làm có sửa bổ sung sau mỗi
tiết dạy, bản thân tôi tự nhận xét, rút kinh nghiệm về cách tiến hành. Nhìn chung học
sinh tiến bộ trong học tập có phần hăng say và sôi nổi.
Kết quả đạt được như sau:
- Sau khi học xong phần “Dấu hiệu chia hết” học sinh nắm được các dấu hiệu
chia hết cho 2, cho 3, cho 5, cho 9 và hiểu được cơ sở lý luận của các dấu hiệu đó dựa
trên tính chất chia hết của một tổng.
- Học sinh biết vận dụng các dấu hiệu đó để nhận ra một số, một tổng, một hiệu
có chia hết hay không chia hết cho 2, cho 3, cho 5, cho 9.
- Rèn luyện cho học sinh tính chính xác khi phát biểu và vận dụng các dấu hiệu
chia hết vào làm bài tập.
- Rèn luyện cho học sinh tính ham học hỏi, tư duy khoa học, yêu thích môn toán
học, tạo cảm giác hứng thú trong học tập.
- Sau khi làm bài kiểm tra đánh giá kết quả sự tiếp thu kiến thức của học sinh thì
kết quả đạt được như sau:
SỐ
BÀI
33

ĐIỂM DƯỚI TB
TS
0

%

ĐIỂM 5 – 6

ĐIỂM 7 – 8

TS
13

TS
14

%
39

%
42

ĐIỂM 9 - 10
TS
6

%
18

D. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.
Phân môn số học tuy chỉ được học ở lớp 6 với nội dung bài học tương đối đơn
giản . Song làm thế nào để phát huy tính tư duy tích cực, sự sáng tạo cho học sinh là
một vấn đề không đơn giản. Để đạt được điều này đòi hỏi người giáo viên không những
nắm vững các tri thức tương ứng mà còn phải nắm được các kỹ năng kỹ xảo, kỹ năng
truyền thụ của các tri thức này. Giáo viên phải biết kích thích sự chú ý của học sinh,

phát huy tính tự lập và tích cực sáng tạo của học sinh.
Trên đây mới chỉ là bước đầu tự mày mò nghiên cứu và thử nghiệm, chắc chắn vẫn
còn thiếu sót và một số hạn chế nhất đònh, cần phải rút kinh nghiệm bổ sung dần để giúp
đỡ học sinh ngày càng nắm vững kiến thức cơ bản một cách sâu sát và toàn diện hơn.
- Kỹ năng nhận biết nhanh, chính xác dấu hiệu chia hết cho một số tự nhiên
thường gặp trong tính toán. Để làm tốt các biện pháp trong việc rèn luyện kỹ năng cho
học sinh theo ý chủ quan của tôi, tôi cần chú ý những quan điểm sau:
- 10 -


1. Giáo dục được ý thức ham học tập cho học sinh ngay từ đầu vì ấn tượng đầu
tiên rất quan trọng.
2. Yêu cầu bắt buộc học sinh phải học thuộc lòng bảng nhân chia, rèn kỹ năng
tính nhẩm nhanh.
3. Trên cơ sở nội dung chương trình toán ở các lớp dưới bậc tiểu học, giáo viên
phải hệ thống hoá kiến thức và kỹ năng tính toán, tính nhẩm, chủ yếu là cộng, nhân,
chia có biện pháp lồng ghép phù hợp với giảng dạy, ôn, luyện tập trong từng bài học cụ
thể.
4. Híng dẫn phương pháp học tập đặc trưng cho học sinh giúp các em tốn ít thời
gian nhất mà thuộc bài mau, nhớ lâu, vận dụng tốt.
5. Phải tạo được tình huống có vấn đề buộc các em phải tự tìm cách tháo gỡ có
như vậy mới phát triển được năng lực tư duy sáng tạo của học sinh.
6. Rèn cho học sinh kỹ năng phân tích những điều kiện của bài tập để nhìn thấy
cái chung, cái trừu tượng trong cái riêng, phát triển khả năng khái quát.
7. Phải dạy cho học sinh tự giải các bài tập tương đối míi, những bài đồi hỏi có
những tìm tòi sáng tạo trong cách giải.
8. Rèn luyện cho học sinh giải bài tập có kết quả hơn khi dựa vào những suy
luận trừu tượng.
9. Trong mọi phương pháp thì cách diễn đạt và sức truyền cảm của giáo viên qua
lời giảng là rất quan trọng, nó giúp học sinh dễ dàng tiếp thu hay khó tiếp thu, thích hay

không thích. Cho nên bản thân giáo viên phải nghiên cứu kỹ bài trước khi lên lớp, trao
dồi kiến thức, rèn luyện cho mình một phong thái tự tin, giọng nói dễ nghe dễ lôi cuốn
sự chú ý của học sinh.

- 11 -