Bài giảng miễn dịch phức hợp MHC
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (885.54 KB, 29 trang )
MHC
Major
Histocompatibility
Complex
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Mục tiêu
1. HiÓu vµ tr×nh bµy ®îc vai trß MHC trong
®¸p øng miÔn dÞch
2. Tr×nh bµy ®îc mét c¸ch kh¸i qu¸t cÊu tróc
cña ph©n tö MHC líp I vµ MHC líp II
3. Tr×nh bµy sù tr×nh diÖn kh¸ng nguyªn cña
MHC-I, MHC-II
4. Ph©n biÖt c¸c tÕ bµo tr×nh diÖn kh¸ng
nguyªn cho TCD4 víi c¸c tÕ bµo tr×nh diÖn
kh¸ng nguyªn cho TCD8.
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Cho
Cho
Ghép da
Thực nghiệm
ghép da ở
chuột nhắt
Gorer vµ Snell vµ Cs
chøng minh tõ 1936 ®Õn
1940
Nov 12, 2015
Nhận
Không
Nhận
Thải ghép
Có
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Sơ đồ cụm gen MHC trên
nhiễm sắc thể người và chuột
và chức năng
• Ở người MHC nằm trên nhiễm sắc thể
số 6
• Ở chuột MHC nằm trên NST 17
MHC có chức năng trình diện kháng nguyên
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Nhiễm sắc thể 6
Cánh dài
Cánh ngắn
Vùng HLA
6p21.1-21.3
Lớp II
Lớp III
Lớp I
Bản đồ gen của vùng HLA
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
5
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Các gen của MHC được xếp thành 2 (lớp)
– Gen MHC lớp I
• Là những glycoprotein biểu lộ ở tất cả các tế bào
có nhân
• Chức năng chính là trình diện KN cho Tc
– Gen MHC lớp II
• Là các glycoprotein được biểu lộ ở ĐTB, tế bào B
và DCs
• Chức năng chính là trình diện KN cho Th
– Gen “MHC lớp III”
• Sản phẩm bao gồm các protein có chức năng miễn
dịch. Ví dụ hệ thống bổ thể, TNF, các protein sốc
nóng
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Phức hợp H-2 ở chuột
Phức hợp HLA ở người
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
• MHC lớp I và II có đặc điểm chung về
cấu trúc (4 vùng: gắn peptid, giống Ig,
xuyên màng và bào tương)
– Cả hai liên quan đến các tế bào trình diện
KN (APC)
• MHC lớp III không có cấu trúc giống lớp
I và II
– Ví dụ, TNF, các protein sốc nóng, các
thành phần bổ thể
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Rãnh gắn
peptid
Peptid
Cấu trúc
MHC lớp I
Vùng xuyên màng
Cầu disulfua
Vùng giống Ig
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Rãnh gắn
peptid
Peptid
Cấu trúc
MHC lớp II
Vùng xuyên
màng
Cầu disulfua
Vùng giống Ig
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Nov 12, 2015
Phân tử
MHC
lớp I
Peptid
Phân tử
MHC
lớp II
Peptid
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
12
Sự mềm dẻo của vị trí gắn peptid
trong phân tử MHC
Các phân tử MHC có các vị trí gắn peptid mềm dẻo từ rất sớm trong
tế bào
Floppy
Compact
Đây là hình ảnh của MHC lớp I, sự mềm dẻo của vị trí gắn peptid của
MHC lớp II cũng xuất hiện ở giai đoạn sớm trong lưới nội bào
MHC lớp I
MHC lớp II
KN nằm trong rãnh gắn peptid
α2
Chuỗi α
α3
α1
KN nằm trong rãnh gắn peptid
α1
Chuỗi α
α2
β1
Chuỗi β
β2
Flint at al, Principles of Virology, molecular Biology, pathogenesis, and Control, 2000, ASM press
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Bào tương
Lưới
Golgi
Quá trình xử lý và
trình diện KN
bởi MHC lớp I
Tế bào trình
diện KN
Tế bào T
Flint at al, Principles of Virology, molecular Biology, pathogenesis, and Control, 2000, ASM press
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
16
Sự thoái hóa protein ở proteasome
Các protein tế bào trong bào tương, bào gồm cả protein ngoài
cơ thể, thường xuyên bị thoái hóa bởi protease 28 tiêu đơn vị
Các thành phần của proteasome bao gồm MECL-1, LMP2, LMP7
Các thành phần này được tiết ra bởi IFN-γ
LMP2 & 7 được mã hóa bởi gen trong vùng MHC
Proteasome cắt các protein thành các peptid giải phóng vào bào tương
Bào tương
Lưới
Golgi
Quá trình xử lý và
trình diện KN
bởi MHC lớp I
Tế bào trình
diện KN
Tế bào T
Flint at al, Principles of Virology, molecular Biology, pathogenesis, and Control, 2000, ASM press
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Lưới nội sinh chất
Bào tương
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Các KN peptid được tạo ra trong
bào tương, cách biệt với
các phân tử MHC mới được tổng hợp
LƯỚI NỘI BÀO
Phân tử MHC
mới được tổng hợp
BÀO TƯƠNG
Các peptid cần đi vào
lưới nội bào để gắn lên
các phân tử MHC lớp I
Tap1 &
Tap2
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
21
Chất vận chuyển phối hợp với xử lý KN
(TAP1 & 2)
Lumen
of ER
Chất
của
lưới nội sinh
Màng
lưới nội sinh
ER membrane
Cytosol
Bào tương
Vùng xuyên
màng kỵ nước
Peptide
TTA
-2
AP
TA APP-2
P--1 -1
1P
P-2TTA
TA
Peptid
Peptide
KN peptid từ
proteasome
Vùng gắn
ATP
Chất vận chuyển phù hợp với peptid có >8 acid amin với đầu C kỵ nước
Bào tương
Lưới
Golgi
Quá trình xử lý và
trình diện KN
bởi MHC lớp I
Tế bào trình
diện KN
Tế bào T
Flint at al, Principles of Virology, molecular Biology, pathogenesis, and Control, 2000, ASM press
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
Trình diện KN bởi MHC lớp I
Bào tương
Tế bào trình diện KN
KN gắn trên HLA lớp I
Receptor tế bào T
Màng
TB
Tế bào Tc
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
24
Protein ngoại sinh
Quá
trình
xử lý
và
trình
diện
KN
bởi
MHC
lớp II
Bào
tương
Tế
bào
trình
diện
kN
Tế
bào
Th
Lưới
Golgi
Flint at al, Principles of Virology, molecular Biology, pathogenesis, and Control, 2000, ASM press
Nov 12, 2015
PhD. Nguyễn Văn Đô
Bộ môn: MD-SLB
