Bài giảng An toàn lao động

CHƯƠ
CH
ƯƠNG
NG I: NHỮ
NHỮNG QUY ĐỊ
ĐỊNH CHỦ
CHỦ YẾU
CỦA PHÁP LUẬ
LUẬT VỀ
VỀ AN TOÀN LAO
ĐỘNG.

MỘT SỐ
SỐ KHÁI NIỆ
NIỆM:

Bảo hộ
hộ lao độ
động: là các hoạ
hoạt độ
động đồ
đồng bộ
bộ trên các mặ
mặt về
về lu
luậật pháp tổ
tổ ch
chứ
ức
hành chính KTXH, KHKT, nhằ
nhằm cả

cải thiệ
thiện ĐKLĐ ngăn ngừ
ngừa tai nạ
nạn LĐ và bệ
bệnh
nghềề nghi
ngh
nghiệệp, bả
bảo đả
đảm an toàn BV sứ
sức khoẻ
khoẻ cho ngườ
ngườii lao độ
động. Nh
Nhằằm tăng năng
xuấất lao độ
xu
động.
Điềều kiệ
Đi
kiện lao độ
động:
Là tổ
tổng thể
thể các yế
yếu tố
tố tự nhiên, xã hộ
hội, kinh tế
tế, kỹ
kỹ thu

thuậật, đượ
được
c biẻ
biẻu hiệ
hiện thông
qua các công cụ
cụ và phươ
phương
ng tiệ
tiện lao độ
động, đố
đối tượ
tượnglao
nglao độ
động, quy trình công nghệ
nghệ,
môi trườ
trường
ng lao độ
động và tổ
tổ ch
chứ
ức lao độ
động.


3. Các yếu tố nguy hiểm và có hại (harm).
1). Yếu tố vật lí: bao gồm nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió, tiếng
ồn, dung động, thiếu ánh sáng. các bức xạ có hại (cả ion
hoá và không ion hoá).

2). Yếu tố sinh lí: như gánh nặng thể lực, ví dụ như người
ta nâng 1tạ khác với 2 tạ, tư thế người lao động (leo
trèo, đu người, khom lưng….) hoặc làm việc trong không
gian hẹp.
3). Yếu tố tâm lí: thể hiện mâu thuẫn gia đinh, mâu thuẫn
đồng nghiệp, mâu thuẫn lãnh đạo.
4). Yếu tố sinh vật:
Như : côn trùng, nấm mốc -> gọi là vi khuẩn kí sinh trùng.
5). Yếu tố hoá học.
6). Yếu tố cơ điện: Như: cán, kẹp, điện giật ….


• Tai nạn lao động:
• - TNLĐ xảy ra do tác động bởi yếu tố nguy hiểm, độc
hại gây tổn thương cho bất kỳ bộ phận chức năng nào
của cơ thể có thể và gây tử vọng.
• - Phân loại lao động
•
+) TNLĐ chết người: có thể chết ở nơi xảy ra tai
nạn hoặc chết tại nơi cấp cứu.
•
+) TN nặng: tác động vào bộ phận của cơ thể gây
thương tích… tác động vào đầu, mặt, cổ, ngực, bụng, chi
trên, chi dưới, bỏng, những chất độc hoá chất -> xếp
vào tai nạn nặng-> tai nạn nặng dẫn đến chấn thương.
•
+) TN nhẹ: tức là không thuộc 2 loại nói trên, nhẹ
tức là tác động vào phần mền không gây lên chấn
thương làm mất sức lao động.

BỤI PHỔI &
PHẾ QUẢN

NHIỄM ĐỘC
NGHỀ NGHIỆP

CÁC BỆNH VỀ DA

BỆNH
NGHỀ NGHIỆP
TRONG
CÁC NHÀ MÁY
CÔNG NGHIỆP

BỆNH DO YẾU TỐ
VẬT LÝ

CÁC BỆNH
NHIỄM KHUẨN

5 NHÓM BỆNH NGHỀ NGHIỆP
Xem chi tiết


• Bệnh nghề nghiệp( BNN).
• - Bệnh do nghề nghiệp mang lại, bệnh nghề nghiệp phụ thuộc vào 3
yếu tố:
• +) Nồng độ chất độc hại.
• +) Thời gian phơi nhiễm ( thời gian tiếp xúc).

• +) Thể trạng của người (nữ bất lợi hơn nam)
.
• Theo tổ chức lao động thế giới WNO có 29 nhóm BNN.
• ở Việt Nam, sau 4 lần ban hành thì có 25 nhóm BNN được bảo
hiểm trong đó năm 1976 có 8 nhóm BNN, năm 1991 thì có 8 BNN,
năm 1997 có 5 và năm 2006 thì có 4 BNN.
• Xếp thành 3 nhóm như sau:
• +) Nhóm hóa học: 18 bệnh ( nhiễm độ Benzen, TNT…).
• +) Tia phóng xạ, tia X, điếc NN …-> nhóm bệnh vật lí.
• Bệnh phổi Silic( SiO2) chiếm khoảng 80%.
• Bệnh điếc NN trên 10% ở Việt Nam : trong ngành Dệt…
• +) Nhóm sinh vật: Lao NN Nepto-spira…


• MỤC ĐÍCH, Ý NGHĨA, TÍNH CHẤT.
• Mục đích, ý nghĩa.
• Là loại trừ yếu tố nguy hiểm và có hại, tăng cường tiện nghi
điều kiện lao động, hạn chế ốm đau và giảm xút sức khoẻ, nhằm
đảm bảo an toàn bảo vệ sức khoẻ tính mạng người lao động
trực tiếp góp phần bảo vệ và phát triển lực lượng sản xuất
tăng năng xuất lao động.
• Tính chất.
• - Tính khoa học kỹ thuật.
• - Tính pháp luật.
• - Tính quần chúng.


• ) Tính khoa học kỹ thuật:
• Bảo hộ lao động mang tính khoa học kỹ thuật vì: các
hoạt động này nhằm loại chừ các yếu tố nguy hiểm có

hại, phòng chống tai nạn lao động.
• b) Tính pháp lí:
• Để mọi người lao động, người sử dụng lao động đều phải
thực hiện thì tất cả các cái nêu ra đều quy thành luật ->
Bắt buộc mọi người thực hiện và đưa ra hình phạt đối
với những người không thực hiện.
• c). Tính quần chúng:
• Vì người lao động và người sử dụng lao động là người có
thể gây ra đồng thời đây cũng là yếu tố cần bảo vệ (
người lao động cần được bảo vệ) -> cần thuyết phục bảo
hộ lao động để tránh gây đau thương.


c¸c yÕu tè

nguy hiÓm

®éc h¹i

tnl®

bnn

kiÓm tra at

kü thuËt vs

bé lao ®éng

bé y tÕ

côc an toµn
l®

vô y tÕ dù
phßng


• CÁC QUY ĐỊNH CỦA NHÀ NƯỚC VỀ
BẢO HỘ LAO ĐỘNG:


• CÁC CHẾ ĐỘ BH LĐ
• Thời giờ làm việc thời giờ nghỉ ngơi.
• thời giờ làm việc không quá 8h/ ngày,không quá
48h/1tuần
• thời giờ làm việc một ngày rút ngắn 1-2 h đối với côg
việc nặng nhọc,độ hại
• làm việc thêm ko quá 4h/ngày,200h/1năm,trường hợp
đặc biệt không quá 300h/1năm
• là LĐ liên tục 8h thì được nghỉ 0,5 h tính vào giờ làm
việc.
• Nghỉ it nhất 12 giờ trước khi chuyển sang ca khác .
• mỗi tuàn ít nhất nghỉ một ngày liên tục


• nếu do công việc phải bố trí một tháng nghỉ bình
quân ít nhất 4 ngày
• nghỉ lễ được hưởng nguyên lương(nếu vào ngày nghỉ
cuối tuần thì được bố trí nghỉ vào ngày tiếp theo)

• Tết âm lịch nghỉ 4 ngày: 1 ngày cuối năm và ba ngày
đầu năm
• Tết dương lệch nghỉ một ngày 1/1.
•
+Ngày 10/3 âm lịch là ngày dỗ tổ Hùng Vương
• + Ngày chiến thắng 30/4
•
+ Ngày quốc từ LĐ 1/5
•
+Ngày Quốc Khánh 2/9


• nghỉ phép
•
+12 tháng được nghỉ hàng năm được hưởng
lương phân ra nghỉ 12 ngày trong điều kiện làm việc
bình thường .
• Trong điều kiện LĐ mệt nhọc , đọc khại nghỉ 14
ngày
•
+Việc đặc biệt nặng nhọc nghỉ 16 ngày
• nghỉ việc riêng không được hưởng lương
•
+Kết hôn được nghỉ 3 ngày
•
+ Con kết hôn thì được nghỉ 1 ngày .
•
+Bố mệ 2 bên, vợ hoặc chồng đến con cái mất
được nghỉ 3 ngày không lương

• Thì giờ làm việc hàng ngày được rút 2
giờ cho người làm việc các công việc
nặng nhọc ,độc hại , đặc biệt nguy hiểm
.
•
+ Hàng ngày trong sáu giờ làm việc
liên tục nghỉ ít nhất 30 phút nếu là
ban ngày còn 45 phút nếu là ban đêm.
•
+Trong một ngày không làm việc
thêm quá 3 giờ,một tuần không quá 9
giờ.


•
•
•
•
•
•

Chế độ quản lí sức khoẻ và bệnh NN:
Khám sức khoẻ:
- Người lao động phải được khám sức khoẻ tuyển dụng.
- Hàng năm người sử dụng lao động phải tổ chức khám sức khoẻ định
kỳ, kể cả học nghề, tập nghề.
+) Đối tượng công việc nặng nhọc độc hại phải khám 6 tháng/1lần.
Người lao động có sức khoẻ loại 4, loại 5 và bị các bệnh mãn tính phải
được theo dõi, điều trị, điều dưỡng, phục hồi chức năng.

- Khám tuyển, khám sức khoẻ định kỳ do ytế Nhà nước từ tuyến
huyện, quận, trung tâm ytế hay cấp tương đương trở lên thực hiện (
trung tâm y tế lao động ngành và tương đương). thời gian khám tính
vào thời gian làm việc hưởng nguyên lương và có quyền lợi khác.


• Bảo hộ lao động nữ:
• Người sử dụng lao động: không được sử dụng lao động nữ làm
những công việc nặng nhọc, nguy hiểm độc hại ảnh hưởng đến
chức năng sinh đẻ và nuôi con.
• + Người sử dụng lao động không được sử dụng lao động nữ ở
bất kỳ độ tuổi nào làm việc thường xuyên dưới hầm mỏ, ngâm
mình xuống nước.
• - Điều 117: trong thời gian nghỉ việc để khám thai thực hiện kế
hoạch hoá gia đình hay do xảy thai , nghỉ đẻ, chăm sóc con
dưới 7 tuổi khi ốm, nhận trẻ sơ sinh làm con nuôi thì được
hưởng trợ cấp BHXH.
• + Hết thời gian nghỉ thai sản theo chế độ khi trở lại làm việc
người lao đông nữ vẫn được bảo đảm chỗ làm việc.


• Các công việc không được sử dụng lao động
nữ:
•
Lao động trong điều kiện áp xuất cao hơn
khí quyển.
•
Hầm lò.
•
Các khu vực treo leo.

•
Những nơi không phù hợp thần kinh tâm lí
phụ nữ.
•
Ngâm mình thường xuyên dưới nước.
•
Các công việc nặng nhọc quá mức.
•
Tiếp xúc với phóng xạ ẩm.
•
Hoá chất biến đổi gen.


• + Các điều kiện có hại đối với phụ nữ có thai cho
con bú hay lao động nữ chưa thành niên.
•
Điều kiện điện từ trường quá TCCP.
•
Hoá chất ảnh hưởng đến chuyển hóa TB dễ
gây xảy thai, đẻ non, nhiễm trùng nhau thai,
khuyết tật bẩm sinh, ảnh hưởng sữa mẹ.
•
Nhiệt độ không khí quá 450C về mùa hè,
qúa 400C về mùa đông, bức xạ nhiệt quá cao.
•
Rung quá tiêu chuẩn cho phép.
•
Tư thế gò bó hay thiếu dưỡng khí.

•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•

BHLĐ chưa thành niên:
a) Điều kiện lđ có hại không sử dụng lao động chưa thành niên:
- Lao động thể lực quá mức: đào vàng, hầm mỏ…
- Tư thế gò bó, thiếu dưỡng khí.
- Hoá chất có khả năng biến đổi gen.
- Yếu tố gây bệnh truyền nhiễm như: HIV, Viêm gan…
- Chất phóng xạ.
- Điện từ trường.
- Rung.
- Nhiệt độ qúa 400 về mùa hè, quá 350 về mùa đông, bức xạ nhiệt
quá cao.
- áp suất không khí quá TCCP.
- Trong lòng đất.

- Chèo quá cao.
- Không phù hợp với thần kinh tâm lí.
- Không ảnh hưởng đến nhân cách.
b) Danh mục cấm sử dụng lao động chưa thành niên: 81 loại.


• Chế độ đối với người bị TNLĐ và BNN.
• - Chế độ đối với người bị TNLĐ.
• + Trang bị đầy đủ phương tiện kỹ thuật ytế đầy đủ tại
chỗ để cấp cứu kịp thời như: thuốc cấp cứu, thuốc giải
độc, pháp đồ cấp cứu, Garo, cán thương, mặt nạ phòng
độc, xe cấp cứu.
• + Phải có phương án xử lí cấp cứu dự phòng được cơ
quan y tế địa phương chấp thuận.
• + Phải tổ chức lực lượng ấp cứu.
• + Người sử dụng lao động có trách nhiệm cấp cứu tại
chỗ sau đó chuyển tới cơ sở y tế gần nhất.
• + Hồ sơ cấp cứu lưu trữ ít nhất cho đến khi người lao
động thôi làm việc và bàn giao cho cơ sở mới của người
lao động .
• + Người bị TNLĐ sau khi điều trị ổn định được hội đồng
giám định y khoa xác định mức độ suy giảm lao động và
được xắp xếp công việc phù hợp.


• Người làm việc có nguy cơ mắc BNN phải được
khám BNN theo đúng quy định của Bộ ytế.
• + Việc khám BNN do đơn vị ytế chuyên khoa,
VSLĐ, BNN Nhà nước từ cấp tỉnh và ngành trở
lên.

• +Người bị BNN phải được hội đồng giám định Y
khoa xác định mức độ suy giảm khả năng lao
động .
• + Người bị BNN phải được điều trị đúng chuyên
khoa, được điều dưỡng và kiểm tra sức khoẻ 6
tháng/ 1lần, có hồ sơ quản lí riêng được lưu giữ
suốt đời.


Chươ
Ch
ương
ng II:
Tổ ch
chứ
ức công tác An toàn lao


• Quyền hạn và nghĩa vụ của người sử dụng lao động
• ) Nghĩa vụ:
• - Hàng năm khi xây dựng kế hoạch sx kinh doanh, doanh nghiệp
phải lập kế hoạch, biện pháp ATLĐ-VSLĐ và cải thiện điều kiện lao
động .
• - Trang bị đầy đủ phương tiện BH cá nhân và thực hiện chế độ
khác về ATVSLĐ.
• - Phân công trách nhiệm và cử người giám sát việc thực hiện các
quy định và nội quy, biện pháp ATVSLĐ trong doanh nghiệp, phối
hợp với công đoàn xây dựng và duy trì sự hoạt động của mạng lưới
an toàn viên và vệ sinh viên.
• - Xây dựng nội quy, quy trình ATVS phù hợp với từng loại máy,

thiết bị, vật tư, kể cả khi đổi mới công nghệ, thiết bị, vật tư theo
tiêu chuẩn quy định của Nhà nước.
• - Tổ chức huấn luyện, hướng dẫn các tiêu chuẩn, quy định, biện
pháp về ATVSLĐ.
• - Tổ chức khám sức khoẻ định kì theo tiêu chuẩn chế độ quy định.
• - Chấp hành nghiêm chỉnh khai báo, điều tra TNLĐ, BNN và định
kì 6tháng hoặc hàng năm, báo cáo kết quả thành tích thực hiện
ATVSLĐ với sở thương binh LĐXH, Sở Ytế nơi doanh nghiệp hoạt
động.


• Quyền Hạn:
• _ Buộc người lao động phải tuân thủ các
quy định, nội quy, biện pháp ATVSLĐ.
• - Khen thưởng người lao động chấp hành
tốt, kỷ luật người vi phạm thực hiện
ATVSLĐ.
• - Khiếu nại với cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền về quyết định của thanh tra viên
ATVSLĐ, nhưng vẫn phải chấp hành các
quyết định đó khi chưa có quyết định mới.


• Quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động.
• Nghĩa vụ:
• - Chấp hành các quy định nội quy về ATVS có
liên quan đến công việc, nhiệm vụ được giao.
• - Phải sử dụng và bảo quản phương tiện bảo vệ
cá nhân đã được trang cấp, các thiết bị ATVS
nơi làm việc, nếu làm mất hay hư hỉng phải bồi

thường.
• - Phải báo cáo kịp thời người có trách nhiệm khi
phát hiện nguy cơ gây TNLĐ, BNN, gây độc hại
và sự cố nguy hiểm. Tham gia cấp cứu và khắc
phục hậu quả TNLĐ khi có lệnh của người sử
dụng lao động.


• Quyền lợi:
• - Yêu cầu người sử dụng lao động bảo đảm điều kiện
LĐVS, cải thiện điều kiện làm việc trang cấp đầy đủ
phương tiện BH cá nhân, huấn luyện, thực hiện các biện
pháp ATVS.
• - Từ chối làm việc và rời bỏ nơi làm việc khi thấy rõ
nguy cơ xảy ra TNLĐ, đe doạ nghiêm trọng tính mạng
sức khoẻ của mình và phải báo cáo ngay với người phụ
trách trực tiếp. Từ chối trở lại làm việc nếu thấy nguy
cơ đó chưa được khắc phục.
• - Khiếu nại và tố cáo với cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền khi người sử dụng lao động vi phạm quy định của
Nhà nước hoặc không thực hiện đúng các giao kết về
ATVS trong hợp đồng lao động, hay thoả ước lao động.