Giáo án ngữ văn 6 bài 2 thánh gióng

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6
BÀI 2 - TIẾT 5: VĂN BẢN: THÁNH GIÓNG
( Truyền thuyết)
I. Mục tiêu: Giúp HS.
1.Kiến thức: - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết về đề
tài giữ nước.
- Những sự kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh giữ nước của ông cha ta được kể trong
một tác phẩm truyền thuyết.
2. Kĩ năng: - Đọc - hiểu văn bản truyền thuyết theo đặc trưng thể loại.
- Thực hiện thao tác phân tích một vài chi tiết nghệ thuật kì ảo trong văn bản.
- Nắm bắt tác phẩm thông qua hệ thống các sự việc được kể theo trình tư thời gian.
3. Thái độ:
- Giáo dục lòng tự hào về truyền thống anh hùng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân
tộc.
- Giáo dục tinh thần ngưỡng mộ, kính yêu những anh hùng có công với đất nước.
II. Chuẩn bị:
1. GV: Tranh truyện, bài thơ, đoạn thơ nói về Thánh Gióng.
2. HS: Đọc và soạn bài theo câu hỏi SGK.
III. Tiến trình tổ chức dạy - học.
1. Kiểm tra bài cũ (5’): Kể lại chuyện Bánh chưng bánh giầy? Nêu ý nghĩa truyện?
2. Các hoạt động dạy học (35’). Giới thiệu tranh minh hoạ truyện Thánh Gióng
Hoạt động của thầy và trò
HĐ 1: Tìm hiểu chung
- GV đọc mẫu, lưu ý HS cách đọc, giọng
đọc.

Nội dung kiến thúc
I. TÌM HIỂU VĂN BẢN.
1. Đọc, tìm hiểu chú thích (5’)
* Đọc.

- 3 HS đọc nối tiếp nhau.
- Yêu cầu HS đọc kĩ các chú thích
10.13.11.16.
? Em thấy các chú thích này có nguồn

* Tìm hiểu chú thích.


gốc ntn?
- HS: Đa phần là các từ Hán Việt
? Em hãy chỉ ra bố cục của truyện và nêu
nội dung của từng phần?
2. Bố cục và tóm tắt truyện (5’)
- HS: Trả lời.
* Bố cục : 4 đoạn
- GV: Treo bảng phụ trình bày bố cục
truyện:
Đ1: Từ đầu đến “Đặt đâu nằm đấy”
Sự ra đời kì lạ của chú bé làng Gióng.
Đ2: Tiếp theo đến “Cứu nước”
Chú bé xin đi đánh giặc
Đ3: Tiếp đến “... bay lên trời”
Thánh Gióng đánh tan giặc
Đ4: Còn lại: Lòng biết ơn của nhân dân
? Em hãy nêu lần lượt các sự việc
chính ?
- HS nêu sự việc.
- GV nhấn mạnh việc tóm tắt phải dựa vào
sự việc chính đó.
- GV tóm tắt:

+ Đời Hùng Vương thứ sáu có 2 ông bà
phúc đức sinh được 1 cậu con trai 3 tuổi
mà vẫn không biết nói, cười. Giặc Ân xâm
phạm đất nước vua sai tìm người tài giỏi
cứu nước , cậu bé xin đi đánh giặc.
+ Cậu bé lớn nhanh như thổi, dân làng vui
mừng góp gạo nuôi cậu bé.
+ Cậu bé lớn nhanh trở thành tráng sĩ, phi
ngựa ra trận giết giặc.
+ Tráng sĩ đánh tan giặc, bay về trời, vua

* Tóm tắt


nhớ công ơn lập đền thờ.
? Xác định nhân vật chính của truyện?
- HS: Thánh Gióng.
? Tìm các chi tiết tưởng tượng kì ảo khi
xây dựng nhân vật Gióng?

3. Phân tích (19’)
a. Nhân vật Gióng:

- HS: Sinh ra kì lạ, 3 tuổi không biết nói,
- Ra đời kì lạ, trưởng thành khác thường,
cười, xin đi đánh giặc, lớn nhanh như thổi, dáng vóc phi thường, lập chiến công kì
bay về trời.
diệu.
- gv giảng: TG xuất thân bình dị nhưng
cũng rất thần kì. Lớn nhanh một cách thần

kì trong hoàn cảnh đất nước có giặc, cùng
nhân dân đánh giặc giữ nước, lập chiến
công phi thường.
3. Củng cố (3’): Nêu những sự việc chính của truyện?
- Nhân vật Gióng có gì khác lạ so với những đứa trẻ khác?
4. Hướng dẫn học ở nhà (2’):
- Xem lại nội dung bài học.
- Đọc lại truyện Thánh Gióng, Soạn tiếp các câu hỏi trong SGK.
- Sưu tầm một tác phẩm nghệ thuật hoặc vẽ tranh về hình tượng Thánh Gióng.


BÀI 2 - TIẾT 6: VĂN BẢN: THÁNH GIÓNG
( Tiếp)
I. Mục tiêu: Giúp HS.
1.Kiến thức: - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết về đề
tài giữ nước.
- Những sự kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh giữ nước của ông cha ta được kể trong
một tác phẩm truyền thuyết.
2. Kĩ năng: - Đọc - hiểu văn bản truyền thuyết theo đặc trưng thể loại.
- Thực hiện thao tác phân tích một vài chi tiết nghệ thuật kì ảo trong văn bản.
- Nắm bắt tác phẩm thông qua hệ thống các sự việc được kể theo trình tự thời gian.
3. Thái độ:
- Giáo dục lòng tự hào về truyền thống anh hùng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân
tộc.
- Giáo dục tinh thần ngưỡng mộ, kính yêu những anh hùng có công với đất nước.
II. Chuẩn bị:
1. GV: Tranh truyện, bài thơ, đoạn thơ nói về Thánh Gióng.
2. HS: Đọc và soạn bài theo câu hỏi SGK.
III. Tiến trình tổ chức dạy - học.
1. Kiểm tra bài cũ (5’): Kể lại chuyện Thánh Gióng?

2. Các hoạt động dạy học (35’). Giới thiệu tranh minh hoạ truyện Thánh Gióng
Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thúc

HĐ 1: Tìm hiểu ý nghĩa một số chi tiết
kì lạ

b. Ý nghĩa của một số chi tiết thần kì :

? Cậu bé 3 tuổi không nói cười vậy mà khi * Tiếng nói xin đi đánh giặc.
biết nói thì tiếng nói đầu tiên là xin đi
đánh giặc. Điều này có ý nghĩa gì?
-> Ca ngợi ý thức đánh giặc cứu nước của nhân
- HS: Con người rất bình thường, nhỏ bé
dân.
nhưng trước cảnh nước nguy nan thì sẵn
sàng xả thân vì nước.
- GV giảng: Gióng là hình ảnh của ND,


ND lúc bình thường thì âm thầm lặng lẽ,
nhưng khi đất nước nguy nan thì rất mẫn
cảm đứng ra cứu nước đầu tiên.
? Việc Gióng đòi ngựa sắt, giáp sắt có ý
nghĩa gì?

* Ngựa sắt, giáp sắt, gậy sắt .

- HS: Đánh giặc phải có vũ khí.

->Muốn thắng giặc phải mạnh về lương thảo, vũ
khí phải hiện đại có kĩ thuật cao.

- GV giảng: Ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt thể
hiện cho trình độ và sức mạnh của nhân
dân ta, muốn thắng kẻ thù không phải chỉ
chuẩn bị lương thực mà phải chuẩn bị cả
vũ khí hiện đại, có kĩ thuật cao.
? Hình ảnh bà con góp gạo nuôi cậu bé
có ý nghĩa gì?
- HS: Thể hiện sự đoàn kết đánh giặc.
- GV giảng: Gióng lớn lên bằng thức ăn
đồ mặc của nhân dân, Gióng đâu chỉ là
con một nhà. Hơn nữa việc cứu nước là
của toàn dân, phải toàn dân góp sức mới
thắng được giặc.

* Hình ảnh bà con góp gạo nuôi Gióng, Gióng lớn
nhanh trở thành Tráng sĩ.
-> Thể hiện lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết
đánh giặc của nhân dân.

Liên hệ: Sự việc nay còn được lưu truyền
lại ở Hội Gióng vẫn tổ chức thi nấu cơm,
hái cà, muối cà.
? Việc Gióng vươn vai trở thành Tráng sĩ
có ý nghĩa gì?
- HS: Việc cứu nước đòi hỏi sức mạnh to
lớn.Thể hiện sức mạnh của dân tộc trước

kẻ thù.

* Hình ảnh Gióng vươn vai trở thành Tráng sĩ:

GV giảng: - Theo quan niệm của nhân dân -> Tượng đài bất hủ về sự trưởng thành vượt bậc
về hùng khí, tinh thần, sức mạnh của dân tộc trước
thì người anh hùng phải khổng lồ về thể
giặc ngoại xâm.
xác, sức mạnh chiến công.
- Cuộc chiến đấu đòi hỏi phải vươn mình
phi thường như vậy. Khi lịch sử đặt ra vấn
đề sống còn cấp bách thì đòi hỏi dân tộc
phải vươn tới tầm vóc phi thường to lớn
như vậy.


- Liên hệ câu nói của Bác:
“Dân ta có một lòng nồng nàn .............
nhấn chìm bè lũ bán nước và cướp nước”
? Cây tre được sử dụng làm vũ khí đánh
giặc có ý nghĩa ntn?
- HS: Thể hiện sức sáng tạo trong chiến
đấu. Đánh giặc bằng mọi vũ khí từ hiện
đại đến thô sơ .
Liên hệ lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến
của Bác :
“....... ai có súng dùng súng, ai có gươm
dùng gươm, không có súng gươm thì
dùng cuốc thuổng gậy gộc......”
? Tại sao đánh giặc xong Gióng lại bay

về trời?
- HS: - Sự ra đi kì lạ phù hợp với việc sinh
ra kì lạ.Gióng là con của trời. Gióng xuất
hiện để giúp ND đánh giặc.
GV: Gióng bay về trời là một hình ảnh
đẹp, có ý nghĩa sâu sắc. Gióng là non
sông đất nước là biểu tượng của nhân dân
Văn Lang.
? Hình ảnh Gióng tiêu biểu cho những
điều gì?
- HS: Tiêu biểu cho lòng yêu nước, sức
mạnh dân tộc.

* Hình ảnh Gióng bay về trời
-> Trở về với cõi vô biên bất tử.

=> Gióng sống mãi trong lòng dân. trở thành biểu
GV giảng: Gióng là hình ảnh tiêu biểu rực tượng của nhân dân.
rỡ của người anh hùng đánh giặc cứu
nước là người anh hùng mang sức mạnh
c. Ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng
của cộng đồng. Hình ảnh Gióng nói lên
- Gióng tiêu biểu cho truyền thống yêu nước, đoàn
lòng yêu nước, khả năng và sức mạnh
kết, sức mạnh quật khởi của dân tộc ta.
quật khởi của dân tộc.
? Trong truyện có những cơ sở sự thật
lịch sử nào?

- HS:Hùng Vương,Đền thờ Phù ủng, Làng
cháy, Núi Sóc.
- GV giảng: Thời Hùng Vương chiến
tranh tự vệ ngày càng trở lên ác liệt.Số
lượng vũ khí tăng.Cư dân Việt Cổ tuy nhỏ
nhưng kiên cường chống xâm lược.
HS đọc ghi nhớ.
HĐ 2: Hướng dẫn luyện tập
1. Hình ảnh nào của Gióng đẹp nhất trong
tâm trí em?
- HS tự lựa chọn
2. Tại sao Hội thi thể thao lại mang tên
Hội khoẻ Phù Đổng.
- HS: Hội thi dành cho lứa tuổi thiếu
niên , HS. MĐ khoẻ để học tập tốt, LĐ
tốt, XD và bảo vệ Tổ quốc.

4. Ghi nhớ ( SGK): 2’
II. LUYỆN TẬP ( 4’)

3. Củng cố (3’): Nêu ý nghĩa truyện?
- Nhân vật Gióng có gì khác lạ so với những đứa trẻ khác?
4. Hướng dẫn học ở nhà (2’):
- Xem lại nội dung bài học.Học thuộc ghi nhớ.
- Đọc lại truyện Thánh Gióng, tìm hiểu thêm về lễ hội Làng Gióng.
- Sưu tầm một tác phẩm nghệ thuật hoặc vẽ tranh về hình tượng Thánh Gióng.