Bản chất cái đẹp trong hình thái kinh tế - xã hội Cộng sản chủ nghĩa

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
B n ch t cái đ p trong “hình thái kinh t - xã h i C ng s n ch ngh a”
Cái đ p là m t ph m trù c b n, trung tâm c a m h c. Nó khơng ch là
c đo ho t đ ng c a con ng

i mà còn là cái chu n đ ch ph m ch t con

OBO
OK S
.CO
M

th

ng òi. C.Mác vi t: “Súc v t ch nhào n n v t ch t theo th
gi ng lồi c a nó, còn con ng
đ it

ng, do đó con ng

i thì có th áp d ng th

c đo và nhu c u

c đo thích d ng cho m i

i c ng nhào n n v t ch t theo quy lu t c a cái đ p”.

Nh v y, cái đ p g n bó v i b n ch t sáng t o c a con ng
hồn thi n, hồn m c a con ng

i, g n v i q trình

i, g n v i s t s n sinh ra chính con ng

Xét v m t l ch s , t x a đ n nay, quan ni m v cái đ p đ

i.

c các nhà m

h c bàn lu n r t nhi u, song ch a đi đ n m t quan đi m th ng nh t. Các nhà m
h c đã xu t phát t nh ng c s tri t h c khác nhau đ đ nh ngh a v cái đ p.
ó là quan đi m duy v t hay duy tâm, trong đó còn th hi n rõ quan đi m duy
v t bi n ch ng hay duy v t máy móc, duy tâm ch quan hay duy tâm khách
quan.

N u nh các nhà m h c Hy L p c đ i gi i thích cái đ p trên quan đi m
v tr lu n, ngh a là d a vào nh ng đ c tính t nhiên c a s v t đ v ch ra
nh ng thu c tính và nh ng ph m ch t c a cái đ p thì các nhà m h c th i Trung
c phong ki n l i kéo cái đ p lên chín t ng mây. Xu t phát t tri t h c kh c k
gi d i, t s phân chia th gi i thành cõi tr n, cõi kh , cõi tiên- cõi ph t, h
cho r ng cu c đ i khơng có cái đ p. T đó, h khun con ng
kinh sám h i, r s ch b i tr n đ khi ch t đi s đ
Ph c h ng, con ng

c v n i c c l c.

KIL

n th k XVII, cái đ p g n li n v i vi c đ cao ngh a

v qu c gia nh ng khát v ng chân thành c a con ng

i v n khơng th b vùi

Qua g n m t th k hòa hỗn, giai c p t s n sau khi đã tích lu đ
đ l cl

n th i

i đi tìm l i giá tr th c ch t c a cái đ p- cái đ p g n li n

v i cu c s ng th c t .
l p.

is mt ic u

cđ y

ng li n quy t đ nh làm cu c cách m ng l t nhào ngơi vua giành quy n

th ng tr . Xu t phát t cu c đ u tranh ch ng ch đ phong ki n chun ch , các
nhà m h c Khai sáng c ng tìm cách đ i l p l i các quan ni m v cái đ p c a
1



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
th i C

i. N u cỏc nh m h c C

i khụng dỏm cụng khai th a nh n cỏi

p c a t nhiờn thỡ cỏc nh m h c Khai sỏng l i cho r ng v p trong sỏng
y hũa i u, h n nhiờn l v p lý t

ng c a con ng

i.

i rụ vi t: Ch

KIL
OBO
OKS
.CO
M

nh ng cỏi p no d a trờn s liờn h v i nh ng t o v t c a thiờn nhiờn thỡ m i
s ng lõu. Tuy v y, h v n ch a ch ra

c b n ch t duy nh t c a cỏi p ngay

trong cỏc hỡnh thỏi bi u hi n a d ng c a nú.
Bờn c nh ú, cỏc nh m h c C

i n

c( t gi a th k XVII n gi a

th k XIX), cỏc h m h c Dõn ch cỏch m ng Nga cựng m t s dũng tri t h c
ph

ng ụng c i c ng a ra quan i m v cỏi p v b n ch t c a nú.
K th a v phỏt tri n nh ng quan i m trờn, m h c Mỏc- Lờnin ó a

ra quan i m v cỏi p v b n ch t c a nú. M h c Mỏc- Lờnin cho r ng c n
thi t ph i khỏm phỏ cỏi p m t cỏch ton di n t cỏc khớa c nh khỏc nhau nh :
cỏi p t gúc b n th ( khỏch quan)- ch quan, cỏi p trong t nhiờn v xó
h i, trong l ch s c th , trong s v n d ng phỏt tri n..vv..
Nh v y, cỏi p l m t hi n t

ng th m m vụ cựng a d ng, ph c t p.

Nú l l nh v c v a cú tớnh b n th v a cú tớnh nh h
p cú th l m t hi n t

ng. Cú tớnh b n th l vỡ

ng, s v t hay m t ý ngh , m t hnh vi, l tinh th n

hay v t ch tnú t n t i nh m t ch nh th c l p. Cú tớnh d nh h
cũn l m t chu n m c do con ng

i xỏc nh lý t

ng vỡ p

ng s ng sao cho t t i

Chõn- Thi n- M .

p l m t l nh v c tinh th n, tỡnh c m.
ỏnh giỏ th m d nh b n thõn con ng
ch quan. Nú v a

i.

ng th i, nú cũn l giỏ tr

p v a cú tớnh khỏch quan, v a cú tớnh

c t o thnh b i cỏc k t c u hi ho- ton v n t thõn, v a

chiu s ỏnh giỏ c a ch th th m m . Cỏi p trong ngh thu t l cỏi p c a
m i cỏi p( c a c t nhiờn l n xó h i), m ng

i ngh s ó k t tinh l i b ng

sỏng t o c ỏo c a mỡnh v em nú c ng hi n cho xó h i. Tiờu chớ c b n
ỏnh giỏ cỏi p l Chõn- Thi n - M , trong bi u hi n phong phỳ c a nú qua
tớnh dõn t c, tớnh giai c p v tớnh nhõn lo i.

Túm l i, cỏi p l ph m trự c b n v trung tõm c a m h c dựng ch
th c t i th m m khỏch quan. Th c t i ny chỳng ta bi t
2

c nh h th ng c m

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
nh n ph bi n cú tớnh xó h i sõu s c. D

i ỏnh sỏng c a lý t

ng th m m chõn

chớnh, h th ng c m nh n th m m ph n ỏnh l i th c t i p.
ng c a s ph n ỏnh ú l hỡnh t

c tr ng ngụn

ng. Thnh t u cao nh t c a s ph n ỏnh ú l

KIL
OBO
OKS
.CO
M

ngh tu t. Cỏi p b t ngu n t cỏi chõn th t, cỏi t t; nú t a chi u b ng nh ng
xung t th m m cú s c cu n hỳt, giỳp cho con ng

i nh h

ng i s ng

theo lu t hon thi n, hon m . Tỏc ng c a cỏi p l m t tỏc ng cú tớnh
thanh cao, hi ho bi n ch ng,

t thõn bờn trong tõm h n con ng

i, bờn trong

Cỏi p g n v i cu c s ng v ho t ng sỏng t o c a con ng

i, bi u hi n

xó h i loi ng

i.

nhi u khớa c nh, l nh v c t nhiờn v xó h i khỏc nhau. Bi vi t ny s phõn
tớch, ch ng minh b n ch t cỏi p trong hỡnh thỏi kinh t - xó h i C ng s n
ch ngh a d a trờn s i sỏnh v i cỏc hỡnh thỏi kinh t xó h i tr
M t trong nh ng k t lu n quan tr ng
c u v cỏi p l t t

c ú.

c Mỏc rỳt ra t quỏ trỡnh nghiờn

ng cho r ng cỏi p t t y u n y sinh trong ti n trỡnh phỏt

tri n c a l ch s . Quy lu t c a cỏi p khụng nh t thnh b t bi n t m t hỡnh
th c lao ng, m t hỡnh thỏi xó h i no. Cỏi p cú quy lu t ph bi n t th c
ti n th m m .

m i m t hỡnh thỏi kinh t - xó h i, quy lu t y cú s v n ng

v bi u hi n khỏc nhau. Mỏc cho r ng: cỏi p g n li n v i lao ng, v i n ng
l c b n ch t c a con ng

i. Vỡ th , xó h i mu n phỏt huy cao cỏi p trong

lao ng sỏng t o c a con ng

i thỡ xó h i ú ph i gi i phúng

c con ng

i,

gi i phúng xó h i, gi i phúng dõn t c.

Trong hỡnh thỏi C ng s n ch ngh a, b n ch t c a cỏi p th hi n trờn cỏc
ph

ng di n sau:

Trờn l nh v c chớnh tr :

Trong hỡnh thỏi kinh t - xó h i t b n ch ngh a, mõu thu n giai c p, mõu
thu n dõn t c tr nờn vụ cựng gay g t. Quy n l c kinh t , chớnh tr thõu túm
trong tay giai c p t s n. Nhõn dõn lao ng m tiờu bi u l giai c p cụng nhõn
v nụng dõn khụng cú chớnh quy n trong tay v b n ỏp, kh ng b n ng n .
Trong m t xó h i m trong ú quy n t do dõn ch , quy n h

ng th khụng

c phỏt huy thỡ khụng th t n t i cỏi p ớch th c v h n ch s phỏt tri n,
3



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
m r ng c a cái đ p. Vì vây, Mác cho r ng c s kinh t , chính tr , xã h i c a
ch đ t b n ch ngh a có nh h

ng r t tai h i v i cái đ p, đ c bi t là ngh

thu t và chính cách m ng xã h i ch ngh a là c u cánh cho ngh thu t, cho cái

KIL
OBO
OKS
.CO
M

đ p b ng cách c i t o các m i quan h xã h i. T đó, cách m ng xã h i ch
ngh a t o ra kh n ng vơ t n cho n n v n hóa ngh thu t c a nhân lo i phát tri n
ti n b khơng ng ng.

Cách m ng xã h i ch ngh a là cu c cách m ng nh m thay th ch đ t
b n ch ngh a l i th i b ng ch đ xã h i ch ngh a khi nh ng đi u ki n v t ch t
và tinh th n cho s thay đ i đó đã

m c đ nh t đ nh và khi tình th cách m ng

đã hình thành. Cách m ng xã h i ch ngh a là m t q trình chuy n bi n cách
m ng tồn di n, tri t đ , lâu dài. Q trình này b t đ u t khi giai c p cơng nhân
thơng qua chính đ ng c a nó là
lao đ ng và các l c l

ng c ng s n lãnh đ o các t ng l p nhân dân

ng ti n b dùng s c m nh l t đ ách th ng tri c a giai

c p t s n, giành chính quy n, thành l p chính quy n m i, c i t o xã h i c , xây
d ng xã h i m i.

Giai c p cơng nhân là giai c p có s m nh l ch s trong vi c th c hi n
cu c cách m ng này.

ây là nh ng ng

i lao đ ng tr c ti p hay gián ti p v n

hành các cơng c s n xu t có tính ch t cơng nghi p ngày càng hi n đ i và xã h i
hố cao.

ây c ng là nh ng ng

i lao đ ng khơng có t li u s n su t, ph i bán

s c lao đ ng cho nhà t b n và b nhà t b n bóc l t v giá tr th ng d . Giai c p

cơng nhân là giai c p đ i di n cho s ti n b v chính tr , kinh t , v n hố và
khoa h c k thu t nh ng l i là giai c p b bóc l t th m t nh t. S m nh l ch s
c a giai c p cơng nhân là xóa b ch đ ng

i bóc l t ng

i, gi i phóng giai c p

cơng nhân, nhân dân lao đ ng và tồn th nhân lo i kh i m i s áp b c bóc l t
nghèo nàn, l c h u, xây d ng xã h i c ng s n ch ngh a. Lênin đã ch ra r ng:
sau khi giành đ

c chính quy n, “giai c p cơng nhân ph i tr thành m t dân

t c” - t c là ph i đ i di n đ u tranh cho quy n l i c a m i t ng l p nhân dân lao
đ ng trong xã h i và trên tồn th gi i.

Cách m ng xã h i ch ngh a th ng l i, thành l p ch đ c ng s n ch
ngh a, chính quy n thu c v tay nhân dan lao đ ng. C.Mác đã ch ra r ng: trong
4



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
xã h i xã h i ch ngh a cái đ p nói chung và ngh thu t nói riêng m i phát tri n
r c r và đ t đ

i

i và do v y nó b o đ m s t do cho các cá nhân trong m i ho t

đ ng sáng t o.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

bóc l t ng

c s ph n vinh nh t. B i xã h i đó khơng còn tình tr ng ng

Khi nghiên c u hình thái kinh t xã h i c ng s n ch ngh a, Mác và
ngghen kh ng đ nh: hình thái kinh t xã h i c ng s n ch ngh a phát tri n t
th p lên cao, t giai đo n xã h i ch ngh a lên giai đo n c ng s n ch ngh a.
Gi a xã h i t b n ch ngh a và xã h i xã h i ch ngh a có m t th i kì q đ t
xã h i này sang xã h i kia. Vì th , th i kì q đ là th i kì c i bi n cách m ng.
M t trong s nh ng đ c tr ng quan tr ng nh t c a Ch ngh a xã h i là:
đây là m t ch đ gi i phóng con ng

i kh i áp b c, bóc l t, th hi n s bình

đ ng xã h i, t o đi u ki n cho con ng

i phát tri n tồn di n. M c tiêu cao nh t

c a ch ngh a xã h i là gi i phóng con ng

i kh i m i áp b c bóc l t kinh t và

nơ d ch v tinh th n. Nh xóa b ch đ t h u t nhân v t li u s n xu t c
b n khi l c l

ng s n xu t đã phát tri n t i m c cho phép th hi n đ

c s xố

b đó. Do vây, xóa b đ i kháng giai c p, ch ngh a xã h i và ch ngh a c ng
s n đã lo i b đ
l t ng

c tai h a l n nh t c a lồi ng

i.

ó là tình tr ng ng

i, tình tr ng nơ d ch và áp b c dân t c, th hi n đ

đ ng xã h i, tr

i bóc

c cơng b ng, bình

c h t là bình đ ng v chính tr , xã h i cho con ng

i. Ch ngh a

xã h i t o ra s bình d ng gi a nam và n , th hi n m i quan h bình đ ng h u
ngh gi a các dân t c. Trên c s c i bi n xã h i l ch s v m t chính tr , xã h i
xã h i ch ngh a t o di u ki n cho s phát tri n t do dân ch c a con ng
gi i phóng các l c l

i,

ng xã h i.

Trên t ng giai đo n đi lên c a nó, hình thái ch ngh a c ng s n đã t o
đi u ki n gi i phóng con ng
chính đáng cho ng

i và xã h i, đem l i s bình đ ng và quy n l i

i lao đ ng mà t lâu đã b t

c đo t. Nh th , các ho t

đ ng lao đ ng sáng t o các s n ph m th m m c a con ng
Cơng c th c hi n s c i bi n đó là Nhà n

iđ

c thúc đ y.

c xã h i ch ngh a. ó là nhà n

c

ki u m i, th hi n sâu s c b n ch t giai c p cơng nhân - đ i di n cho l i ích,
quy n l c và ý chí c a nhân dân lao đ ng. Ch c n ng giai c p c a nhà n
5

c vơ



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
s nđ

c th hi n b ng c vi c th hi n có hi u qu cơng tác t ch c, xây d ng

tồn di n xã h i m i, s d ng nh ng cơng c b o l c đã có trong tay đ đ p tan
s ph n kháng c a k thù giai c p ch ng l i cơng cu c t ch c xây d ng đó.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Nh m i lo i hình dân ch khác, dân ch vơ s n theo V.I. Lênin khơng
ph i là ch đ dân ch cho t t c m i ng

i. Nó ch là dân ch v i qu n chúng

nhân dân lao đ ng và b bóc l t. Dân ch vơ s n là ch đ dân ch vì l i ích đa
s : dân ch trong ch ngh a xã h i bao qt trên t t c các m t c a đ i s ng xã
h i. Dân ch vơ s n lo i b quy n dân ch c a t t c các giai c p là đ i t

ng

c a chun chính vơ s n, nó đ a qu ng đ i qu n chúng nhân dân lên đ a v c a
ng

i ch chân chính c a xã h i. Nh v y, dân ch vơ s n là th dân ch g p

tri u l n dân ch t s n.

V i t cách là đ nh cao trong ti n b l ch s ti n hố c a dân ch , dân ch
xã h i ch ngh a mà n i hàm c b n c a nó là tồn b quy n l c thu c v nhân
dân, nhân dân th c s là ng

i ch trên t t c các l nh v c đ i s ng xã h i. Nó

k t tinh trong mình tồn b giá tr dân ch đ t đ
nh ng giá tr dân ch v ch t.

c trong l ch s và n y sinh

đây, dân ch tr thành giá tr ph bi n c a xã

h i, thâm nh p vào m i quan h chính tr - xã h i, m i l nh v c đ i s ng, bao
qt m i góc đ trong s t n t i c a con ng

i mà đ nh h

ng c b n c a nó là

“xóa b giai c p” (Lênin), t o đ y đ đi u ki n cho s gi i phóng con ng
“s phát tri n t do c a m i ng
m i ng

i” (C.Mác và

iđ

i là đi u ki n cho s phát tri n t do c a t t c

ngghen) khơng còn ch là kh u hi n. Tuy v y, dân ch

xã h i ch ngh a c ng kiên quy t đ u tranh ch ng l i nh ng hành vi đi ng

cl i

ti n trình phát tri n c a b n thân nó.

Trong giai đo n đ u c a hình thái kinh t xã h i c ng s n ch ngh a, Nhà
n

c xã h i ch ngh a phát huy vai trò tích c c c a mình trong vi c n m chính

quy n, đem lai quy n dân ch cho nhân dân và đ nh h
giai c p và Nhà n
s n.

c s tiêu vong -

ng phát tri n. Sau đó,

y chính là m c tiêu c a ch ngh a c ng

Nh v y, trong ch ngh a c ng s n, l n đ u tiên trong l ch s giai c p s
khơng còn t n t i. cùng v i đó, nh ng mâu thu n, bóc l t giai c p kìm hãm s
6



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
phỏt tri n c a lao ng sỏng t o, c a cỏi m i, cỏi ti n b s b xoỏ b . Con ng


i

c t do v chớnh tr d n n s t do v tinh th n tớch c c tham gia sỏng

t o cỏi p.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Trờn l nh v c kinh t :

Mỏc cho r ng: cỏi p g n li n v i lao ng, v i n ng l c b n ch t c a
con ng

i. Trong m t xó h i m

ú lao ng b tha húa, cỏi p s khụng cú

i u ki n phỏt tri n. Trong B n th o kinh t - tri t h c n m 1844, Mỏc
vi t: Theo nh ng quy lu t m kinh t chớnh tr h c ra thỡ s tha húa c a
cụng nhõn trong v t ph m c a mỡnh bi u hi n nh sau: Cụng nhõn cng s n xu t
nhi u thỡ anh ta cú th tiờu dựng cng ớt; anh ta t o ra cng nhi u giỏ tr thỡ b n
thõn anh ta cng b m t giỏ tr , cng b m t ph m cỏch; s n ph m c a anh ta t o
dỏng cng p thỡ anh ta cng quố qu t ; v t do anh ta t o ra cng v n minh thỡ
b n thõn anh ta cng gi ng v i ng
ph m kỡ di u cho nh ng ng

i dó manLao ng s n xu t ra nh ng v t

i giu, nh ng chớnh nú l i s n xu t ra s b n cựng

hoỏ cụng nhõn. Nú t o ra lõu i, nh ng c ng t o ra c nh ng nh

chu t cho

cụng nhõn. Nú sỏng t o ra cỏi p, nh ng c ng lm quố qu t cụng nhõn.
Theo Mỏc, quy lu t v n ng c b n c a cỏi p ph i g n li n v i lao
ng t do. Tr

c khi ch ngh a t b n xu t hi n, trong cỏc xó h i ti n t b n,

m c d u n ng su t lao ng cũn th p, cỏc cỏ nhõn v xó h i ch a cú s phỏt
tri n t do v y nh ng

nh ng hỡnh thỏi ú n n s n xu t xó h i ó l

thu c vo lao ng c a con ng

i nh l m c ớch. B n thõn ng

i lao ng l

ch nhõn c a nh ng i u ki n hi n th c c a mỡnh, cho nờn lao ng v s n
ph m c a lao ng ó em l i m t s tho món th m m nh t nh cho h . Nh
v y, nh s t do, dự ớt nhi u cũn mang tớnh ch t c c b ho c b h n ch v
ph

ng di n l ch s , ch ng h n nh cũn

trong tr ng thỏi s n xu t th cụng, thỡ

nh ng h ng thỳ, c m giỏc c a con ng

i v cỏi p v n xu t hi n, b i vỡ nhõn t

lao ng th ch t v lao ng trớ úc

c k t h p t do. Theo Mỏc, c s xó h i

phỏt tri n cỏi p
gi a ng

th i k C i v Ph c h ng l s th ng nh t b

i lao ng v i u ki n lao ng. V do v y, cú th núi r ng,

7

c u
õu cú



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
lao đ ng t do, lao đ ng khơng b c

ng b c thi

đó ln có nh ng m m m ng

c a s sáng t o cái đ p.
Trong các ch đ ti n t b n, ngh th cơng, n n s n xu t v t ch t và

KIL
OBO
OKS
.CO
M

ngh thu t v c b n là khơng b tách r i và chia c t v n nh . H i ho , điêu
kh c, âm nh c, th ca nói chung đ u có tính ch t t o hình, b i vì chúng g n bó
tr c ti p v i nhu c u c a c ng đ ng, c a cơng xã th thành. H i ho , điêu kh c
ph thu c vào nh ng nhi m v c a ki n trúc. Th ca g n bó ch t ch v i nh ng
m c tiêu tr c tiép c a tơn giáo, đ o đ c, tri t h c. Do đó, quy lu t c a cái đ p

đ

c v n đ ng m t cách thu n ti n. Cái đ p thu n t khơng xu t hi n, b i vì

th c ti n cu c s ng đòi h i nh ng cái đ p phù h p v i nó. Nhà điêu kh c Lixip
luy n cho đ p thanh ki m và nh ng chi c m giáp đ b c l nh ng bi u t

ng

c a th i đ i anh hùng, lao đ ng t do. Raphaen ch m kh c, hồn thi n các vòm
tr n và nh ng vòi n

c sao cho cái đ p làm sáng t th i đ i. Lêonna đ Vanhxi

ch t o đ ch i và nh ng qu pháo hoa c ng nh nhi u ki n trúc s xây d ng
nh ng tồ nhà t o nên cái đ p đ i di n cho c th i đ i nhân v n.
Q trình phát tri n c a ch ngh a t b n d n d n phá v s th ng nh t
gi a lao đ ng và quy n s h u, th tiêu tính tồn v n t nhiên, tính khơng phân
chia gi a ph

ng di n th ch t và ph

ng di n tinh th n c a q trình lao đ ng.

S mâu thu n, thù đ ch gi a cá nhân và c ng đ ng xu t hi n. Tình tr ng ng

i

tr c ti p s n xu t b tách kh i t li u s n xu t đã quy t đ nh q trình tha hố
lao đ ng. Trong q trình đó, ng

i cơng nhân b đ t vào v th đ i l p v i

nh ng ti m n ng tinh th n c a mình. Ch ngh a t b n đã ti n m t b
trong q trình phát tri n l c l

c dài

ng s n xu t, khoa h c k thu t. Nh ng, trong xã

h i t b n, s n xu t hi n ra nh m c đích c a con ng

i, còn c a c i hi n ra nh

m c đích c a s n su t. Trong xã h i y, t t c các quan h c a con ng
thu c vào duy nh t m i quan h ti n hàng tr u t

i ph

ng.

Trong xã h i t b n, nh ng kh n ng và nh ng quan h th c t c a cá
nhân b xun t c, bóp méo. Chúng m t đi ý ngh a t b n thân mình và ch còn
nh m t quan h th c d ng, l i ích v t ch t tr n tr i; m t đi b n ch t hài hồ
c a cái đ p, b i chúng đáp ng l i ích t i đa cho ng
8

i này nh ng l i t o nên s

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
đau kh cho ng

i khác. Theo C.Mác, s n xu t t b n ch ngh a thù đ ch v i s

sáng t o cái đ p. Nó làm tha hóa các l c l

ng sáng t o c a con ng

th n hố” lao đ ng, phi cá tính hố cá nhân con ng

i, “phi tinh

i. Vì v y, ơng cho r ng,

KIL
OBO
OKS
.CO
M

hình th c t s n c a lao đ ng phát tri n càng thu n khi t và càng thích ng thì
lao đ ng càng m t đi tính th m m v n có c a mình. Q trình tha hóa c a lao
đ ng nh m t giai đo n xây d ng thi t y u v m t l ch s d

i hình th c c

ng

b c. Tr ng thái lao đ ng đó có th t o nên c s v t ch t c a xã h i, nh ng v
m t tinh th n, nó ph n l i cái đ p cao q b i s đam mê th c d ng.
Nh v y, ch ngh a t b n đã tách r i hồn tồn lao đ ng và quy n s
h u, do đó, c a c i xã h i mà ng
l cl

i cơng nhân t o ra d

ng nh tr thành m t

ng xa l , thù đ ch, đ i l p v i b n thân h . Th c v y, ng

khơng th có m c m tr

i cơng nhân

c lao đ ng mà c a c i mình làm ra l i thu c v ng

i

khác. Trong xã h i t b n ch ngh a, cơng nhân khơng ph i là ch nhân c a các
ho t đ ng và s n ph m do mình sáng t o, mà là ng

i nơ l , ng

i đi làm th.

Lao đ ng tha hóa đã d n đ n ch phá v s chi m l nh cái đ p đ i v i hi n th c.
Và chính vì v y, ng

i cơng nhân càng s n xu t ra nhi u đ i t

ng thì anh ta

càng ít làm ch h n, anh ta càng s n xu t ra nhi u cái đ p thì anh ta càng tr nên
x u h n. Rõ ràng, trong hình th c lao đ ng t b n ch ngh a, ng
đã khơng kh ng đ nh đ

c mình; ng

i cơng nhân

c l i, h lao đ ng càng nhi u thì càng ph

đ nh mình. ó chính là ngh ch lý c a cái đ p trong xã h i t b n.
Quy lu t c a cái đ p b đ o l n trong xã h i t b n, b i lao đ ng t do
m i là ngu n g c chân chính c a quy lu t y. Lao đ ng trong xã h i t b n,
ng

i cơng nhân b t

c m t nhu c u tinh th n và ch còn l i nhu c u th xác.

Cái đ p thu c v l nh v c tinh th n, thu c v con ng

i. Nhu c u th xác là nhu

c u v n có c a đ ng v t và trong ch ngh a t b n, cái v n có c a đ ng v t y
l i bi n thành s ph n c a con ng

i.

Kinh t t b n ch ngh a v i s phát tri n m nh c a kinh t hàng hóa quy
đ nh nhi u giá tr c a xã h i. Giá tr c a hàng hố đ

c quy v hai thu c tính:

giá tr s d ng và giá tr hàng hóa. Giá tr s d ng là cơng d ng c a s n ph m
có th th a mãn nhu c u nào đó c a con ng
9

i. Giá tr s d ng nói

đây v i t



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
cỏch l thu c tớnh c a hng húa, nú khụng ph i l giỏ tr s d ng cho b n thõn
ng

i s n xu t hng húa m l i l giỏ tr s d ng cho ng

i khỏc, cho xó h i

thụng qua trao i mua bỏn. Trong kinh t hng húa, giỏ tr s d ng l v t mang
i s n xu t hng húa k t tinh

KIL
OBO

OKS
.CO
M

giỏ tr trao i. Giỏ tr l lao ng xó h i c a ng

trong hng húa. ch t c a giỏ tr l lao ng, vỡ v y, s n ph m no khụng cú lao
ng c a ng
ng

i s n xu t ch a trong ú thỡ khụng cú giỏ tr . Nh v y, i v i

i s n xu t hng húa, h t o ra giỏ tr s d ng nh ng m c ớch c a h khụng

ph i l giỏ tr s d ng m l giỏ tr . H quan tõm n giỏ tr s d ng l t


c m c ớch giỏ tr m thụi. Trong ch t b n ch ngh a, ng

i lao ng

s n xu t hng húa nh ng s n ph m h nh n l i khụng cõn x ng v i giỏ tr h b
ra t o s n ph m.

i v i giai c p t s n, giỏ tr th ng d l khỏt v ng cao nh t, l giỏ tr
th m m v o c l n nh t. Trong xó h i t b n, ti n l th

c o giỏ tr duy

nh t v do v y, giỏ tr th m m ó bi n thnh giỏ tr th c d ng. S n xu t t b n

ch ngh a thự ch v i ngh thu t v thi ca, b i nú lm o l n cỏi p; ng
th i, cú xu h

ng b t cỏc ho t ng sỏng t o cỏi p ph i tr thnh hng húa,

bi n lao ng sỏng t o c a ng

i ngh s thnh lao ng tr u t

ng. Cỏc giỏ tr

th m m th c s khụng th o b ng giỏ tr th i gian lao ng xó h i c n thi t.
Quan h hng húa t b n ch ngh a bi n ton b cỏi p thnh giỏ tr trao i v
do v y, nú trỏi ng

c v i b n ch t th m m c a cỏi p.

Ngy lao ng c a ng

i cụng nhõn bao gi c ng

ph n: ph n ngy lao ng m ng

i cụng nhõn t o ra m t l

c chia lm hai
ng giỏ tr ngang

v i giỏ tr s c lao ng c a mỡnh g i l th i gian lao ng c n thi t v lao ng
trong kho ng th i gian ú l lao ng c n thi t. Ph n cũn l i c a ngy lao ng

g i l th i gian lao ng th ng d , v ng

i lao ng trong kho ng th i gian ú

g i l lao ng th ng d .
Cỏc th

c o hng húa thụng qua trao i v búc l t giỏ tr th ng d hon

ton khỏc bi t v i cỏc th

c o c a sỏng t o cỏi p. Cỏi p trong cỏc s n

ph m th m m khụng ph i l m t s n ph m thu c v s l

ng. Lao ng ngh

thu t l lao ng c bi t, t o nờn cỏi p. Vỡ v y, l y th

c o c a lao ng

10



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
tr u t

ng v c a giỏ tr trao i ỏp d ng vo vi c ỏnh giỏ cỏi p trong

ngh thu t l khụng th ch p nh n

c. Tớnh th

ng m i, buụn bỏn hng húa

trong xó h i t b n ch cú kh n ng kớch thớch vi c sỏng t o cỏi p gi hi u.
c a con ng

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Chỳng ta th y r ng i u ki n c n b n cho s phỏt tri n ton di n n ng l c
i l xúa b tỡnh tr ng tha húa c a lao ng. Tỡm hi u m i liờn h

gi a tỡnh tr ng tha húa c a lao ng v i ton b quỏ trỡnh phỏt tri n c a l ch s
loi ng

i, Mỏc kh ng nh s tiờu vong c a tha húa lao ng nh m t t t y u

khỏch quan. ễng cho r ng m t m t tha húa lao ng lm cho con ng
tri n phi n di n, nh ng ng th i c ng t o nờn b

i phỏt

c ngo t c a c m xỳc th m

m ; m t khỏc dự trong tỡnh tr ng tha húa lao ng, con ng

i v n sỏng t o ra cỏi

p, v n t n t i ho t ng th m m . Lao ng cú b tha húa thỡ v n l lao ng
c a con ng

i, v n l quỏ trỡnh ho t ng cú ý th c, cú m c ớch c a con ng

i.

Cú i u l, trong i u ki n nh v y, nh ng ho t ng sỏng t o ra cỏi p v ho t
ng th m m c ng b phi n di n v tha húa . Mỏc vi t: Gi ng nh nh s v n
ng c a ch t h u, c a s phong phỳ v nghốo nn c a nú - s phong phỳ
v v t ch t v tinh th n v s nghốo nn v v t ch t v tinh th n, - xó h i ang
n y sinh tỡm th y tr

c m t mỡnh ton b ti li u cho quỏ trỡnh hỡnh thnh ú,

c ng v y, xó h i xu t hi n s n sinh ra, v i tớnh cỏch l hi n th c th
c a mỡnh, con ng
con ng

ng xuyờn

i v i t t c s phong phỳ y c a b n ch t c a nú, s n sinh ra

i phong phỳ v ton di n, sõu s c trong t t c cỏc c m giỏc v tri giỏc

c a nú. Nh v y, m t n n cụng nghi p tiờn ti n v s phỏt tri n s n xu t v t

ch t l ti n c b n cho tớnh ton di n, tớnh phong phỳ c a c m xỳc th m m .
Nh ng gi a hai ph m trự ú cũn cú m t khõu trung gian quan tr ng l ch xó
h i.

Nh v y, ch m d t tỡnh tr ng tha húa c a lao ng c ng chớnh l m ra c
s c a s chi m l nh b n ch t con ng
s mang l i giỏ tr c a con ng

i b i con ng

i tr l i cho con ng

i v cho con ng

i. Cỏi c

i v i t cỏch l con ng

i

lao ng t do ú l ch ngh a xó h i v ch ngh a c ng s n. V, trong hỡnh thỏi
kinh t - xó h i ny, b n ch t c a cỏi p cng b c l rừ.

11



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Hỡnh thỏi kinh t - xó h i c ng s n ch ngh a l m t t t y u l ch s v nú
s ph nh ch t b n. S phỏt tri n c a ch xó h i m i l quỏ trỡnh con

i xúa b m t cỏch tớch c c m i s tha húa, l s t ý th c tớch c c c a

con ng

i. Ch ngh a c ng s n v i t cỏch l s

t h u - s tha húa y c a con ng

i. V do ú, v i tớnh cỏch l s chi m

h u mụ t cỏch th c s b n ch t con ng
d m b o cho con ng
ng

xúa b m t cỏch tớch c c ch

KIL
OBO
OKS
.CO
M

ng

i b i con ng

i v vỡ con ng

i s

i hon ton quay tr l i chớnh mỡnh v i tớnh cỏch l con

i xó h i, ngh a l cú tớnh ch t ng

i- s quay tr l i ny di n ra m t cỏch

cú ý th c v cú gi l i t t c s phong phỳ c a s phỏt tri n tr

c ú.

C th h n, chỳng ta s tỡm hi u tớnh t t y u c a s ra i ph

ng th c

s n xu t c ng s n ch ngh a. Xu t phỏt t th gi i quan duy v t v l ch s ,
C.Mỏc v

ngghen ó cho r ng: m i s bi n i c a cỏc ch xó h i trong

l ch s u l quỏ trỡnh phỏt tri n l ch s t nhiờn.

ú l do s chi ph i c a quy

lu t quan h s n xu t ph i phự h p v i tớnh ch t v trỡnh c a l c l

ng s n

xu t. Ch ngh a t b n cú vai trũ tớch c c trong vi c phỏt tri n s c s n xu t v
xó h i húa lao ng nh ng nú c ng cú h n ch nh t nh v m t l ch s .

c

bi t, ú l s mõu thu n gi a tớnh ch t xó h i húa ngy cng cao c a l c l

ng

s n xu t v i quan h s n xu t d a trờn ch chi m h u t nhõn v t li u s n
xu t. Chớnh i u ú ó t o ra ti n v t ch t, k thu t cho s t ph nh chớnh
ch ngh a t b n v kh ng nh s ra i c a ch ngh a c ng s n.
c tr ng c b n c a hỡnh thỏi kinh t - xó h i ny l:
M t l: l c l
ch ngh a. L c l

ng s n xu t phỏt tri n cao, cao h n so v i th i kỡ t b n

ng s n xu t ú d a trờn c s thnh t u khoa h c k thu t v

cụng ngh hi n i nhỏt.

ú l m t n n s n xu t cú quy mụ l n v

c ti n

hnh m t cỏch phự h p v i nh ng yờu c u c a khoa h c hi n i, b o v mụi
tr

ng v m b o phỏt tri n b n v ng. Chớnh l c l

ng s n xu t phỏt tri n cao

l i u ki n v t ch t lm cho t t c m i thnh viờn trong xó h i u cú c h i
phỏt tri n nh nhau.

Hai l: Ch s h u xó h i v t li u s n xu t
ng

i búc l t ng

c xỏc l p, ch

i b th tiờu. Ch ngh a xó h i l m t ch xó h i d a trờn
12



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
ch s h u xó h i v t li u s n xu t, thay th cho ch s h u t nhõn v
t li u s n xu t trong th i kỡ t b n ch ngh a. Vỡ v y, ch ngh a xó h i l ch
xó h i trong ú quy n l c thu c v tay ng
ch t c ng nh c nh th i t b n ch
d

i

i mang tớnh h p tỏc, bỡnh ng ch khụng ph i l quan h v t ch t - v t

KIL
OBO
OKS
.CO

M

v i ng

i lao ng, quan h gi a ng

ngh a. S phỏt tri n c a l c l

ng s n xu t

i ch t b n ch ngh a l i u ki n v t ch t cho s thay th b n thõn nú

b ng ch ngh a c ng s n. Do s phỏt tri n y nờn c tr ng kinh t c b n c a
h th ng xó h i ch ngh a khụng ph i l s khỳc x c a ch s h u núi chỳng
m l s k t thỳc c a ch s h u t s n v m u cho ch s h u cụng
c ng v t li u s n xu t. Quỏ trỡnh ny khụng di n ra ngay t c kh c m d n d n.
S phỏt tri n cao c a l c l
ki n phỏt tri n.

ng s n xu t l c s cho m i thnh viờn cú i u

Ba l: S n xu t tho món nhu c u c a m i thnh viờn trong xó h i.
M c ớch c a n n s n xu t xó h i d

i ch ngh a c ng s n l m b o cho

m i thnh viờn trong xó h i cú i s ng v t ch t v v n húa ngy cng phong
phỳ, b o m cho h phỏt tri n v v n d ng m t cỏch t do nh ng n ng khi u
v th l c v trớ l c c a b n thõn.
h i ny.

B n l: N n s n xu t

ú c ng l tớnh u vi t c n b n c a ch xó

c ti n hnh theo m t k ho ch th ng nh t trờn

ph m vi ton xó h i v s n xu t hng húa b lo i tr .

Trờn c s quy n l c cụng c ng v nh quy n l c y, trong ch c ng
s n ch ngh a s khụng cũn mõu thu n gi a t ch c s n xu t cú tớnh xó h i trong
m i cụng x

ng v tỡnh tr ng vụ chớnh ph trong ton b n n s n xu t xó h i.

ng th i, vi c qu n lý s n xu t c ng khụng cũn n m trong tay cỏc cỏ nhõn
riờng l c nh tranh nhau n a. Trỏi l i, t t c cỏc ngnh s n xu t s do ton th xó
h i qu n lý, t c l s

c ti n hnh vỡ l i ớch chung, theo k ho ch chung v i

s tham gia c a t t c cỏc thnh iờn trong xó h i. Nh v y, c nh tranh ó d

c

thay th b ng thi ua sỏng t o trong ch m i.

Mỏc cũn d bỏo trong n n kinh t c ng s n ch ngh a t
hng húa c a s n ph m i v i nh ng ng
13

ng lai, tớnh ch t

i s n xu t s khụng cũn. Khi xó h i



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
đã n m trong tay t li u s n xu t và s d ng t li u đó đ s n xu t d
th c tr c ti p xã h i hóa, thì lao đ ng c a m i ng

i hình

i dù có tính đ c thù khác

nhau đ n đâu c ng s tr thành lao đ ng xã h i. Ngun lý v tính ch t xã h i

KIL
OBO
OKS
.CO
M

tr c ti p c a lao đ ng s n xu t khi n cho s th tiêu quan h giá tr tr thành
m t t t y u kinh t là đ c tr ng c a xã h i c ng s n ch ngh a đã phát tri n trên
c s c a chính nó.

N m là: S phân ph i s n ph m bình đ ng.
Do l c l

ng s n xu t phát tri n cao, xã h i s t o ra m t kh i l

ng s n

ph m d i dào tho mãn nhu c u c a m i thành viên trong xã h i.
Sáu là: Xố b s đ i l p gi a thành th và nơng thơn, gi a lao đ ng trí
óc và lao đ ng chân tay, xóa b giai c p. S phát tri n cao v kinh t v n hóa, xã
h i s t o c s đ th tiêu s đ i l p đó.

Nh v y, v i ch ngh a c ng s n, l n đ u tiên trong l ch s m i thành qu
v kinh t , v n hóa, khoa h c k thu t s mang l i l i ích cho tồn th xã h i nói
chúng và t ng con ng

i nói riêng. Chính Mác đã kh ng đ nh m t cách ch c

ch n r ng: sau th i kì q đ là m t “ch đ xã h i m i trong đó s khơng có s
phân bi t giai c p hơm nay n a và trong đó…nh ng ph
đ h

ng th nh ng ni m vui c a cu c đ i, đ có đ

ng ti n đ sinh s ng,

c h c v n…s đ

c giao

cho t t c m i thành viên trong xã h i s d ng…”
Ch ngh a c ng s n v i ph
tình tr ng tha hóa v lao đ ng tr

nh ng ng

i x ng đáng đ

c h

ng th c s n xu t ti n b c a nó là xóa b

c đó, đ m b o l i ích chung cho m i ng

i-

ng thành qu lao đ ng y. T đó, nó kích

thích lao đ ng sáng t o các s n ph m th m m .

Trong xã h i c ng s n ch ngh a l n đ u tiên con ng

i đ t t i s th ng

nh t, hài hồ gi a cá nhân và xã h i, gi a đ i s ng v t ch t và đ i s ng tinh
th n. Ch có xã h i đó m i có th t o nên các đi u ki n khách quan và ch quan
đ lao đ ng t do xu t hi n trên qui mơ tồn xã h i và d

i hình th c th m m .

Trong đi u ki n y, quy lu t và b n ch t c a cái đ p h

ng t i kh ng đ nh s

phát tri n tồn di n và phong phú đ i s ng v t ch t và tinh th n c a con ng
Trong b

i.

c chuy n t ch ngh a xã h i lên ch ngh a c ng s n, lao đ ng xã h i
14



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
cụng ớch tr thnh nhu c u hng u v h n th , tr thnh ho t ng sỏng t o t
do em l i cho con ng

i nh ng khoỏi c m th m m tr

c quỏ trỡnh lao ng v

cỏc s n ph m lao ng.
c chuy n t ch ngh a t b n sang ch ngh a xó

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Khi xó h i th c hi n b

h i, m t thay i mang tớnh cỏch m ng, tớch c c trờn l nh v c cỏi p l s tham

gia c a ụng o nhõn dõn vo quỏ trỡnh sỏng t o th m m . Ch ngh a xó h i
m ra cho nhõn dõn lao ng nh ng kh n ng to l n phỏt tri n y n ng
l c sỏng t o cỏi p trong m i l nh v c c a i s ng xó h i nh : s n xu t, giao
ti p, ho t ng khoa h c, sinh ho t v ngh thu tS thay i m c ớch c a lao
ng, t lao ng ki m s ng sang lao ng sỏng t o, t t y u s khi n cỏi p
thờm n y n . Khi lao ng ó thoỏt kh i nh ng ng c v t ch t riờng t v


c kớch thớch b i nh ng tỡm tũi khụng v l i thỡ cỏi p giỳp nõng cao n ng

l c, ph m ch t v nhõn cỏch con ng
thờm tõm h n con ng

i, t ng c

i.

nl

t mỡnh, cỏi p giỳp b i p

ng kh n ng c m th th m m , kớch thớch

sỏng t o cỏi p.

Trờn l nh v c v n húa, xó h i:

Trong xó h i t b n v ti n t b n ch ngh a,
nh ng hỡnh th c bi u hi n khỏc nhau, con ng

cỏc m c khỏc nhau v

i b búp gh t v quy n l i kinh t

chớnh tr . Vỡ v y, kh n ng phỏt tri n t do m i n ng l c th ch t, tinh th n v
sỏng t o, trớ tu c a cong ng

i b h n ch . Trong xó h i ti n t b n ch ngh a

ph n no ó cú s dung hũa gi a n ng l c v i u ki n sỏng t o th m m c a
con ng

i. Nh ng n ch ngh a t b n, giỏ tr c a cỏi p tr thnh hng húa.

i u ú

m t m t no ú kớch thớch s gia t ng s l

nh ng nú lm mộo mú cỏi p chõn chớnh.
m t nhiờn, ch ng tớch c c c a ng

ng s n ph m th m m

ú l cỏi p cú t khoỏi c m th m

i lao ng. Ch ngh a c ng s n l ch

xó h i coi tr ng v m b o s phỏt tri n m i n ng l c th ch t, tinh th n c a
con ng

i.

Ch ngh a t b n ó cú h n 5 th k t n t i v phỏt tri n. Thnh qu m
ch ú t

c trong vi c gi i phúng con ng

i so v i ch phong ki n

v chi m h u nụ l l r t to l n. Th nh ng, ch ngh a t b n
15

giai o n cao



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
nh t c a nú ó y ph n l n nhõn lo i vo tỡnh tr ng ỏp b c, búc l t v giai c p
v nụ d ch v dõn t c. ch ngh a t b n hi n ang lõm vo cu c kh ng ho ng
nghiờm tr ng v v n con ng

i.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Xột trờn ti n trỡnh phỏt tri n c a l ch s , ch ngh a xó h i v ch ngh a

c ng s n l m t h
Tr

ng i hon ton m i a loi ng

quan ni m ỳng n v con ng

c h t l

Theo C.Mỏc v

ngghen thỡ con ng

i n s gi i phúng.

i.

i l m t th c th xó h i mang b n

ch t xó h i, ng th i l m t th c th t nhiờn, m t c u trỳc sinh h c. Do ú,
a con ng

i t ng b

cv

n t i s hon thi n c n ng th i khỏm phỏ s tỏc

ng c a cỏc quy lu t xó h i v t nhiờn c a nú. Do ú, m c gi i phúng con
ng

i khụng ch ph thu c vo k t qu c a cụng cu c c i t o cỏc quan h xó h i

m i con ng

i

c s ng trong mụi tr

ng xó h i t t p, giu tỡnh ng

cũn tu thu c vo k t qu c a vi c phỏt tri n l c l
t ng tr

ng kinh t m c s ng c a con ng

i m

ng s n xu t, y nhanh t c

i ngy cng nõng cao.

Ch c ng s n ch ngh a quan tõm t i m i quan h gi a cỏ nhõn v xó
h i. Theo b n ch t xó h i, con ng
khụng th tỏch r i.

i g n bú v i ng lo i ch t ch n m c

ng th i ú l i l nh ng cỏ nhõn v i ý ngh a ngy cng y

. S nghi p gi i phúng con ng

i bao g m gi i phúng con ng

i kh i s l

thu c v b ỏp b c búc l t; ng th i s bao g m n i dung xõy d ng mụi tr

ng

xó h i m i trong ú m i cỏ nhõn g n k t ch t ch h n v i ng lo i trờn nguyờn
t c t do, bỡnh ng, v tha bao dung, lo i tr bi u hi n c a ch ngh a cỏ nhõn.
Trong i u ki n c a ch ngh a xó h i, k t qu c a cụng cu c c i t o cỏch
m ng trờn l nh v c kinh t , chớnh tr , v n húa, xó h i s d n lm cho i khỏng
giai c p m t i, cỏc giai c p v t ng l p xó h i xớch lai g n nhau trờn c s l i
ớch chung v m i quan h xó hụin d n d n
ng

i lao ng.

c i u ti t theo l i ớch c a t t c

ú l quỏ trỡnh khỏch quan c a s h i nh p ngy cng cao h n

nh ng l i ớch giai c p chõn chớnh, nh ng b n s c dõn t c phong phỳ a d ng,
nh ng giỏ tr nhõn lo i t o nờn nh ng ng l c c a s ti n húa. Ch trờn
m nh t c a s h i nh p ú, m i ccon ng

16

i m i cú i u ki n thu n l i



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
tỡm tũi cho mỡnh con

ng t t i s phỏt tri n ton di n v khụng ng ng hon

thi n.
C.Mỏc n u ra lu n i m cho r ng: xó h i t o ra con ng
i c ng s t o ra xó h i

bi n xó h i theo con

ng cỏch m ng, con ng

l ng l c cho ti n trỡnh ú.
ng


i ph i

i luụn luụn l m c tiờu v c ng

i u ki n sinh ho t v t ch t v tinh th n c a con

c c i thi n khụng ng ng, con ng

c s ng trong t do, trong mụi tr

i ph i

c c trong lao ng v cỏi p cng
i khụng ch l t o cho con ng

i s phỏt huy

c tớnh tớch

c phỏt huy. Nh v y, gi i phúng con

i nh ng i u ki n h

phỳc , m cũn kh i d y n ng l c t thõn
nh h

c i x bỡnh ng,

ng lao ng sỏng t o, cú i u ki n t

nõng vao ý th c n ng l c lm ch . Khi ú, con ng
ng

m c no

m c ú.Trong ti n trỡnh c a cu c c i

KIL
OBO

OKS
.CO
M

thỡ con ng

i

con ng

ng th t do, h nh

i, t o i u ki n con ng

i

ng v th hi n trong quỏ trỡnh ho t ng nh m t gi i phúng mỡnh.
Trờn õy l nh ng quan i m v con ng

gi i phúng con ng

i l c s v ch ra con

ng

i, gi phúng giai c p v ton th nhõn dõn lao ng trong xó

h i t b n. Ch ngh a t b n di n ra tỡnh tr ng con ng

i b tha húa b i ch

t h u lờn t i nh cao l ch t h u t b n ch ngh a. Cỏch m ng xó h i ch
ngh a v s ra i c a ch ngh a xó h i l m t t t y u v l p tr
c a giai c p cụng nhõn bi u hi n

m c tiờu gi i phúng con ng

tr ng b tha húa. Trong ch ngh a c ng s n, con ng

ng nhõn o
i kh i tỡnh

i l trung tõm, l ch th

xõy d ng xó h i, ng th i c ng l s n ph m ch y u c a quỏ trỡnh phỏt tri n xó
h i.
Con ng

i trong ch ngh a xó h i

c ỏnh giỏ nh m t ngu n l c quan

tr ng trong quỏ trỡnh xõy d ng xó h i m i. Vỡ võy, vi c phỏt huy ngu n l c con
ng

i l m t cụng vi c ũi h i bi n phỏp ỳng n trờn m i l nh v c. Trờn l nh

v c kinh t : l c l

ng xó h i

c gi i phúng v g n li n v i t li u s n xu t.

Trờn l nh v c chớnh tr : ch ngh a xó h i ch tr

ng dõn ch húa i s ng chớnh

tr , t c l t o cho ụng o nhõn dõn tham gia nhi u h n vo vi c qu n lý nh
n

c, qu n lý xó h i. Trờn l nh v c xó h i: Ch ngh a xó h i c i t o v phỏt tri n

cỏc m i quan h cỏ nhõn xó h i con ng
17

i cú th t do c ng hi n, sỏng t o.



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Trờn l nh v c v n húa, giỏo d c: Cỏch m ng xó h i ch ngh a khụng ch gi i
phúng nhõn dõn lao ng kh i ỏp b c m cũn gi i phúng h v m t tinh th n.
Cu c cỏch m ng ny cũn ginh l i cho h quy n lm ch t li u s n xu t, lm
trong l i s ng.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

ch nh ng sỏng t o v c m th nh ng giỏ tr v n húa th m m , xúa b tiờu c c
Ch ngh a xó h i coi cu c cỏch m ng trong tinh th n v v n húa l m t
v n quan tr ng trong quỏ trỡnh c i t o tõm lý, ý th c v i s ng tinh th n m
ch c l i. Nú gúp phn xúa b tỡnh tr ng b t bỡnh ng, nh t l gi a nam
v b , th t h c, mự ch , s mờ mu i c a tụn giỏo, s d t nỏt t m t i s h n ch
s sỏng t o v c m th cỏi p.

Nh v y, trong xó h i m i, thụng qua quỏ trỡnh c i t o v bi n i th
gi i, con ng

i c ng s c i t o v bi n i b n thõn mỡnh, b sung vo h giỏ tr

tinh th n c a mỡnh nh ng ph m ch t m i ngy cng cao p h n.
tri n t do c a m i ng

ú, s phỏt

i s t o i u ki n cho s phỏt tri n t do c a c c ng

ng. i u ki n c b n v cú ý ngh a quy t nh m i thnh viờn trong xó hụi
cú s t do chõn chớnh c ng nh t do phỏt huy m i n ng l c c a mỡnh chớnh l
th tiờu ch t h u, gi i phúng giai c p, con ng
s n t o i u ki n cho con ng

i v xó h i. Ch ngh a c ng

i t do v kinh t , chớnh tr , v n húa, t do tham

gia vo cỏc ho t ng sỏng t o th m m . Ch ngh a c ng s n m ra kh n ng to

l n cho con ng

i phỏt huy y n ng l c sỏng t o cỏi p. T ú, nú thỳc

y s ti n b xó h i, lo i tr nh ng v t c n trờn con

ng i lờn c a xó h i.

Cỏi p l m t giỏ tr . Trong xó h i t b n n i m s búc l t v tha húa
lao ng ang hi n h u, cỏi p tuy v n cú giỏ tr c i t o xó h i nh ng nú khụng
phỏt tri n bỡnh th

ng, th m chớ cũn ph i ch u th t b i. Mu n gi i phúng cỏi p

c n ph i gi i phúng lao ng, gi i phúng xó h i v gi i phúng con ng

i. Ch

ngh a xó h i v ch ngh a c ng s n v a l c s gi i phúng lao ng, gi i
phúng con ng

i, v a t o i u ki n cỏi p phỏt huy ton b s c m nh ti m

tng c a mỡnh. Quỏ trỡnh xõy d ng ch ngh a xó h i

Vi t Nam c ng chớnh l

quỏ trỡnh m qua ú b n ch t ti n b c a cỏi p phỏt huy tỏc d ng. Xõy d ng xó

18

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
h i m i, con ng

i m i, n n v n húa m i

n

c ta l m c tiờu lý t

ng v ho t

ng th c ti n c a chỳng ta.
Vi t Nam ang trong th i kỡ quỏ lờn ch ngh a xó h i .

i th ng mựa

KIL
OBO
OKS
.CO
M

xuõn 1975 m ra m t giai o n m i cho l ch s dõn t c: ch m d t hon ton ỏch
th ng tr c a qu c, t qu c th ng nh t, ho bỡnh v i vo xõy d ng cu c
s ng m i. Nhi m v gi i phúng dõn t c hon thnh. M c dự cú nh ng m t ch a
hon thi n trong t ch c v ho t ng c a mỡnh nh ng Nh n
h i ch ngh a Vi t Nam l nh n

c C ng ho xó

c c a dõn, do dõn v vỡ dõn.

ngo t ỏng k lm thay i b m t i s ng chớnh tr c a t n
gi i phúng giai c p v dõn t c ó th ng l i. T ú, con ng

ú l b

c

c. S nghi p

i cú i u kiờn phỏt

tri n t do m i n ng l c th m m c a b n thõn.
Bờn c nh ú, l c l

ng s n xu t ó cú s phỏt tri n, cụng cu c cụng

nghi p húa hi n i húa t ng c

ng xõy d ng c s v t ch t cho n n kinh t

giỳp c i thi n i s ng nhõn dõn. M t khỏc, cu c cỏch m ng trờn l nh v c v n
húa tinh th n cựng v i s soi sỏng c a ch ngh a Mỏc Lờnin v t t

ng H

Chớ Minh gi v trớ quan tr ng trong i s ng xó h i. K th a v phỏt huy nh ng
truy n th ng v n húa dõn t c v tinh hoa nhõn lo i, Vi t Nam ang ti n hnh
cụng cu c hi n i húa, xõy d ng m t xó h i v n minh, phỏt tri n vỡ l i ớch con
ng

i. T ú, nh ng giỏ tr c a cỏi p ngy cng

tri chõn chớnh c a con ng

c phỏt huy khi nh ng giỏ

i - ch nhõn sỏng t o ra cỏi p

c trõn tr ng.

Cỏi p l m t m c tiờu, m t nh giỏ cho s phỏt tri n, s v n minh c a
xó h i v con ng

chớnh c a mỡnh thỡ

i.

xó h i no con ng

ú cỏi p

i

c a v ỳng giỏ tr chõn

c coi tr ng. Nh th , xó h i cng ti n b v

t t p h n. S th hi n c a b n ch t cỏi p r t a d ng trờn nhi u l nh v c i
s ng, nhi u lo i hỡnh ngh thu t nh ng t u chung l i nú giỳp i s ng ngy
cng hon thi n, hon m h n.

19