THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
M
U
1. Lý do ch đ tài
ng
ng đ u tiên trong q trình xã h i hố c a m i con
OBO
OK S
.CO
M
“ Gia đình là mơi tr
i. Thơng qua gia đình, các thành viên l nh h i đ
c các giá tr c b n c a
cu c s ng, chu n b nh ng hành trang đ hồ nh p vào cu c s ng c ng đ ng.
Qua gia đình, m i ng
ih ch iđ
c các chu n m c, giá tr xã h i đã th ng
nh t …Trong gia đình, cha m gi m t vai trò khơng ai có th thay th đ
trong vi c giáo d c con cái. Cu c s ng c a cha m chính là tr
c
ng h c đ u tiên
c a con tr v các giá tr c a cu c s ng gia đình.
Thơng qua giáo d c trong gia đình, m i con ng
i t khi còn nh đã bi t
đi u ch nh mình trong các m i quan h . Có th nói, nh ng m m m ng ban đ u
c a nhân cách, nh ng s thích, nh ng suy ngh v cu c s ng đ u đ
c hình
thành ngay trong cu c s ng gia đình.
Song th c t hi n nay cho th y, v n đ gia đình nói chung và giáo d c gia
đình nói riêng đang b tác đ ng c a c ch th tr
ng v i c m t tích c c và c
nh ng y u t còn h n ch . Th c t đó đã làm cho v n đ gia đình c ng nh giáo
d c gia đình tr thành v n đ c p bách và dã thu hút s quan tâm chú ý c a các
t ch c chính tr - xã h i, đồn th và các cá nhân…
Là sinh viên kh i nghành Khoa h c xã h i và nhân v n, b n thân tơi ý
th c sâu s c v vai trò c a gia đình c ng nh ch c n ng giáo d c c a gia đình,
nh t là trong b i c nh đ t n
c ta đang trong q trình đ y m nh Cơng nghi p
KIL
hố- Hi n đ i hố, nh m xây d ng thành cơng Ch ngh a xã h i.
Xu t phát t lý do trên đây, tác gi quy t đ nh l a ch n đ tài: “Ch c
n ng giáo d c gia đình
mình.
2. Tình hình nghiên c u.
n
c ta hi n nay” làm báo cáo khoa h c c a
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Do xu th phát tri n c a th i đ i, do th c ti n cu c s ng, v n đ gia đình
và giáo d c gia đình đã và ngày càng đ
c nhi u nhà nghiên c u, các t ch c
qu c t quan tâm, đ c bi t là UNFA, UNESCO…
Vi t Nam, giáo d c đ i
KIL
OBO
OKS
.CO
M
s ng gia đình đã thu hút s chú ý c a nhi u nhà nghiên c u thu c nhi u l nh v c
nh : Xã hơi h c, Tâm lí h c, Ch ngh a xã h i khoa h c…
khoa h c quy mơ tồn c u và khu v c đ
ã có nhi u h i th o
c t ch c và đã có nhi u cơng trình
nghiên c u v gia đình nói nói chung c ng nh ch c n ng giáo d c gia đình nói
riêng.
tr
c bi t giáo d c đ i s ng gia đình đã đ
ng ph thơng, các tr
c đ a vào gi ng d y
ng đ i h c- cao đ ng và chuy n t i trên các ph
các
ng
ti n thơng tin đ i chúng…nh m nâng cao nh n th c và thay đ i hành vi c a m i
ng
i trong v n đ giáo d c gia đình.
3. M c đích, nhi m v nghiên c u.
- Làm n i b t vai trò c a gia đình qua ch c n ng giáo d c, nh h
ng c a giáo
d c t i s hình thành và phát tri n nhân cách cá nhân.
- Làm n i b t vai trò c a cha m trong vi c giáo d c con cái.
- Phân tích s bi n đ i ch c n ng giáo d c gia đình trong s bi n đ i kinh t ,
v n hố- xã h i c a th i k đ i m i.
-
xu t m t s ki n ngh nh m nâng cao vai trò c a ch c n ng giáo d c trong
gia đình.
4.
it
ng nghiên c u:
- Gia đình d
i góc đ giáo d c con cái.
5. C s lý lu n và ph ng pháp nghiên c u.
a. C s lý lu n.
- Quan đi m c a ch ngh a Mac-Lênin, t t
Gia đình và giáo d c trong gia đình
b. Ph
ng pháp nghiên c u.
1
ng H Chí Minh v
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
ng pháp phân tích tài li u.
- Ph
ng pháp so sánh đ i chi u.
- Ph
ng pháp đi u tra.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
- Ph
2
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
N I DUNG
Ch
ng 1: GIA ÌNH, GIÁO D C GIA ÌNH
KIL
OBO
OKS
.CO
M
1.1 Gia đình
Cho đ n nay, đã có nhi u cách đ nh ngh a khác nhau v gia đình. M i
ngành khoa h c khác nhau l i có cách đ nh ngh a khác nhau v gia đình.
D
i góc đ Tri t h c, quan đi m c a ch ngh a Mác- Lênin cho r ng:
Gia đình ch là m i quan h gi a v ch ng, con cái…(vi t trong Ngu n g c c a
gia đình, c a ch đ h u và c a nhà n
D
c.)
i góc đ Xã h i h c, m t nhà nghiên c u ng
i Nga là:T.A.Phana-
xeva l i cho r ng: “Gia đình là m t nhóm nh xã h i liên k t v i nhau b i m t
ngân sách chung, b ng m t ch
và b ng m i quan h huy t th ng” .
“ Gia đình là m t nhóm nh xã h i mà các thành viên b m , con cái c a
m t vài th h . Các thành viên này có m i quan h ràng bu c v m t v t ch t và
tinh th n theo nh ng ngun t c, m c đích s ng nh nhau v các v n đ ch y u
trong sinh ho t nh : v n hố, kinh t , tình c m, lao đ ng vui ch i, h c t p, sinh
con và d y con.’’
V i t cách là m t t ch c qu c t ph trách các v n đ chung c a th
gi i, gia đình đ
c t ch c UNESCO c a Liên h p qu c coi là m t giá tr vơ
cùng q báu c a nhân lo i. Theo UNESCO thì : gia đình là m t nhóm xã h i
g m hai hay nhi u ng
i, g n bó v i nhau b i quan h hơn nhân, quan h huy t
th ng ho c quan h nh n con ni nh m tho mãn nhu c u xã h i và tái s n xu t
theo c ngh a th xác và tinh th n. Gia đình là n i đ u tiên đ t n n móng cho s
phát tri n nhân cách c a tr em và có nh h
ng lâu dài su t cu c đ i cá nhân.
Vi t Nam, các nhà nghiên c u c ng đã có nhi u cách đ nh ngh a v gia
đình :
PTS Ngơ Cơng Hồn vi t trong Tâm lí h c gia đình nh sau: “Gia đình là
m t nhóm nh xã h i, các thành viên có m i quan h g n bó v hơn nhân ho c
3
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
huy t th ng, tâm sinh lý, có chung các giá tr v t ch t, tinh th n n đ nh trong
các th i di m nh t đ nh.’’(1993). ‘Gia đình là m t đ n v , m t nhóm nh nh t
c a xã h i v i s l
ng thành viên ít nh t là hai ng
i: v và ch ng, sau đó sinh
KIL
OBO
OKS
.CO
M
sơi, này n thêm con cái trong đó m i quan h v ch ng là gi
ng c t’'.1
Giáo s Tr n Tr ng Thu l i có thêm m t quan đi m n a v gia đình nh
sau:” Gia đình là m t nhóm nh xã h i, liên k t v i nhau b i nh ng m i quan h
hơn nhân, huy t th ng hay nh n con ni, t o thành m t h th ng riêng bi t, tác
đ ng qua l i và giao ti p l n nhau qua vai trò xã h i c a t ng ng
i: là ch ng, là
v , là cha, là m , là con trai, là con gái, anh em, t o thành m t n n v n hố
chung’’. Nh v y, theo Giáo s Tr n Tr ng Thu , gia đình còn là m t c ng
đ ng v n hố thu nh trong n n v n hố c a dân t c- đó là cái làm nên gia
phong, gia l c a gia đình.
Các khái ni m trên đ u tìm cách đ a ra m t cách hi u chung nh t v gia
đình, dù có khác nhau v hình th c ngơn t , song ta th y gi a chúng v n có
nh ng đi m chung, đó là:
- Gia đình là m t thi t ch xã h i đ c thù c a lồi ng
i, m t đ n v xã
h i c b n, là m t t bào c a xã h i. Nói cách khác, gia đình chính là m t xã h i
vi mơ trong cái xã h i v mơ- c ng đ ng, dân t c. Gia đình chính là cái g c đ
t o nên xã h i, cái nơi đ hình thành và hồn thi n con ng
- Gia đình nh nó v n có đ
i.
c liên k t trong m i quan h huy t th ng
gi a các th h , các thành viên; v i nh ng nét t
ng đ ng v tình c m..
- Gia đình là t bào c a c th xã h i. Gia đình h nh phúc s là ngu n
dinh d ng cho s
n đ nh c a c ng đ ng, cho s phát tri n c a xã h i,
Tóm l i, gia đình là m t nhóm nh , đ
ch ng (hơn nhân) theo quy lu t xã h i tr
c liên k t b i m i quan h v –
c tiên, sau đó m i là quan h theo
tính d c t nhiên.
2.2 Giáo d c gia đình.
1
Tâm lý h c tình u gia đình - Nguy n
ình Xn-Nxb Giáo d c 1996
4
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Giỏo d c l quỏ trỡnh tỏc ng cú m c ớch, cú k ho ch c a nh giỏo d c
n th h tr nh m t
c m c ớch ó ra. D
d c l quỏ trỡnh giỏo hoỏ con ng
i, t c l quỏ trỡnh giỏo hoỏ, d y d m t ng
i mang mu s c xó h i.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
v t cao c p thnh m t con ng
i gúc Xó h i h c, giỏo
Theo Tõm lớ h c, giỏo d c l m t quỏ trỡnh hỡnh thnh nhõn cỏch con
ng
i hay cũn g i l quỏ trỡnh n i tõm hoỏ v ngo i tõm hoỏ c a con ng
i
trong ho t ng- lao ng, vui ch i, giao ti p v h c t p
Giỏo d c l m t quỏ trỡnh bao g m nhi u khõu, nhi u m t xớch, tỏc ng
m t t cỏch liờn t c, qua l i m t cỏch bi n ch ng gi a ch th giỏo d v khỏch
th giỏo d c trong m t th th ng nh t.V c b n quỏ trỡnh giỏo d c
c chia
thnh ba khõu: Xõy d ng nh n th c, xõy d ng tỡnh c m v rốn luy n cỏc hnh vi
ho t ng th c ti n. S k t h p gi a cỏc khõu ny trong quỏ trỡnh giỏo d c cú
th x y ra theo nh ng ti n trỡnh sau ay:
+ Nh n th c tỡnh c m- hnh ng: õy l ti n trỡnh th
ng ỏp d ng cho
cụng tỏc giỏo d c, t c l quỏ trỡnh i t nh n th c, hi u bi t n co tỡnh c m yờu
ghột v trờn c s ú hnh ng.
hnh ng ph i
ú l quy lu t hnh ng c a con ng
i. M i
c ch huy b ng s suy ngh m i sõu s c, ỳng n.
+ Hnh ng nh n th c tỡnh c m :Ti n trỡnh ny th
ng ỏp d ng i
v i l a tu i cũn quỏ bộ, cha kh n ng nh n th c, ti p thu cỏc chu n m c o
c xó h i. Ph
ng phỏp ny b t u b ng vi c tr em hnh ng, lm theo
ng
i l n, sau ú d n d n thnh thúi quen v t i m t tu i nh t nh m i hi u
c i u hay, l ph i, i u ỳng sai, trờn c s dú hỡnh thnh nờn tỡnh c m: yờu
cỏi t t, cỏi p, ghột cỏi x u, cỏi ỏc
+Tỡnh c m hnh ng nh n th c: Qỳa trỡnh ny th
v i nh ng con ng
ng
i l c h u, n ng tỡnh nh lý. Ph
ng ỏp d ng i
ng phỏp ny lm cho con
i ta t s yờu ghột m hnh ng v cu i cựng m i nh n th c ra vi c ú,
nh n thỳc vi c ú l c n ph i lm ho c khụng nờn lm.
5
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
iv im iđ it
ng khác nhau, có th v n dung t ng ti n trình giáo d c
khác nhau sao cho ti n trình giáo d c đ t đ
c k t qu t t nh t.
Giáo d c gia đình là hình th c giáo d c đ u tiên, liên t c và su t đ i m i
i. Giáo d c gia đình n đ nh vào các chu n m c và giá tr xã h i (xã
KIL
OBO
OKS
.CO
M
con ng
h i hố), cho vi c phát tri n n ng l c hành vi cá nhân (nhân cách hố) và s
truy n th các h th ng bi u t ng (ti p thu v n hố). Giáo d c gia đình có các
n i dung sau: giáo d c đ o đ c, giáo d c v n hố, giáo d c h
ng nghi p, giáo
d c s c kho , giáo d c gi i tính … nó là m t b ph n c a giáo d c xã h i và ch
di n ra trong khn kh quan h các gia đình. V c b n, giáo d c gia đình là
th ng nh t v i giáo d c xã h i
quan đi m: xây d ng và hình thành m u ng
i
ng v a mang phong cách hi n đ i, v a đ m đà tính truy n th ng.
lý t
Giáo d c gia đình mang tính đa d ng vì nó ph i h p nhi u m t: t ki n
th c, t t
bi t
đ it
ng đ n đ o đ c và quan h , nh ng đ ng th i nó l i th hi n tính cá
ng giáo d c là nh ng đ a tr khơng ai gi ng ai. Giáo d c gia đình
xu t phát t tình c m và các mơ hình hành vi c a ng
i l n đ tr thành khn
m u chu n m c đ tr em h c theo. Trong gia đình có m t h th ng các ph
pháp giáo d c, v a k t h p m m d o gi a ph
đ i, gi a uy quy n và tình th
ng ; gi a c
ng
ng pháp truy n th ng và hi n
ng ép b t bu c v i bao dung t
do… Tóm l i, giáo d c gia đình là m t lo i hình giáo d c mang tính h th ng,
có m c đích c a nh ng ng
đình.
i l n đ i v i nh ng ng
i ít tu i h n trong gia
Giáo d c gia đình bao g m nhi u khâu, nhi u m t xích nh m xây d ng,
chu n b cho th h tr nh ng hành trang c n thi t khi b
c vào cu c s ng nh :
h c v n, nhân cách, đ o đ c…giúp cho cá nhân đ ng v ng và kh ng đ nh đ
c
đ a v c a b n thân trong xã h i.
Vai trò c a gia đình nói chung và giáo d c gia đình nói riêng trong xã h i
là r t quan tr ng vì nó nh h
tr
ng t i các thi t ch khác nh : đồn th , nhà
ng, các t ch c xã h i …Gia đình là n i đ t n n móng cho s phát tri n
nhân cách c a tr và có nh h
ng lâu dài su t cu c đ i cá nhân. Trong gia
6
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
đình, cha m gi m t v trí quan tr ng trong vi c giáo d c con cái. Vai trò c a
ng
i cha nh h
ng đ n vi c hình thành nhân cách, chí h
bi t là con trai. ng
i m có vai rò giáo d c tình c m và s khéo léo, đ ng th i
ng sáng v đ o đ c “ Cơng- Dung – Ngơn – H nh” đ con gái hoc
KIL
OBO
OKS
.CO
M
là t m g
ng c a con cái đ c
t p, ti p thu nh ng v n s ng, kinh nghi m, bi t là vi c cho cá nhân và xã h i,
đ c bi t là có nh h
ng đ i v i con gái. Ng
c l i con cái c ng có vai trò ti p
thu nh ng v n s ng, cách ng x , kinh nghi m q báu c a cha m đ l i, c
g ng h c h i, ti p thu nh ng ki n th c t gia đình, ph i bi t kính trên nh
d
i ; trách nhi m c a ng
i con tr
c h t là hi u th o v i cha m . Nó th hi n
thái đ bi t n đ i v i nh ng cơng lao to l n c a cha m .
thiêng liêng.
đ tđ
ng
ó là th tình c m
c s b n v ng, gia đình ph i th c hi n các ch c n ng
c a nó. Ch c n ng c a gia đình là s đóng góp c a nó vào s t n t i c a h
th ng xã h i, có ngh a là: gia đình đ
do x m nh đ m đ
c xây d ng, t n t i và phát tri n chính là
ng nh ng ch c n ng xã h i, t nhiên trao cho mà khơng
m t thi t ch xã h i nào khác có th thay th đ
c.
T vi c phân tích này, ta có th rút ra nh ng đ c tr ng trong ch c n ng
giáo d c c a gia đình nh sau:
c ti n hành đ i v i đ a tr ngay t khi m i chào đ i, v i nhi u hình
-
th c và n i dung phong phú.
c ti n hành trong quan h ru t th t, đ y tình c m thân th
-
h t là tình c m sâu n ng c a ng
ng, tr
c
im .
c di n ra trong s tác đ ng qua l i c a các thành viên trong gia đình,
-
trong b u khơng khí m cúng.
- Giáo d c trong gia đình tác đ ng lên cá nhân m t t cách nh nhàng, n
đ nh. S tác đ ng này di n ra theo hai h
ng: n u trong gia đình hồ
thu n, lành m nh s có kh n ng đi u ch nh b n n ng t nhiên c a đ a tr
; ng
c lai trong các gia đình l c đ c, khơng lành m nh, khơng có v n
hố s bi n đ a tr thành con ng
là đ
ng nhiên.
7
i khơng n đ nh, nh ng khi m khuy t
KIL
OBO
OKS
.CO
M
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
8
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
ng2: CHA M NG
Ch
I GI
V TR TRUNG TM
TRONG GIA
KIL
OBO
OKS
.CO
M
èNH
Cụng cha nh nỳi thỏi s n
Ngh a m nh n
S tr
c trong ngu n ch y ra
ng thnh c a m i cỏ nhõn ph i k t i n n t ng gia ỡnh v cỏi lm
nờn n n t ng gia ỡnh, tr
c ú ph i l cha m . Cõu t c ng t bao i nay gi n
d , m c m c v y thụi song ó núi lờn
con cỏi.
c cụng lao tr i bi n c a cha m i v i
Núi n trỏch nhi m lm cha, lm m l núi n thiờn ch c thiờng liờng,
cao c nh t c a loi ng
nuụi d
i, c a m i con ng
ng, d y d con cỏi tr
i. Khi sinh con ph i cú trỏch nhi m
ng thnh.
ng th i, ngoi thiờn ch c y, cha
m cũn cú trỏch nhi m n ng n c a m t cụng dõn i v i t n
c, dũng h , gia
ỡnh v v i chớnh b n thõn mỡnh.
2.1. Vai trũ c a ng
im .
Sau chớn thỏng m
i ngy mang n ng au a bộ c t ti ng khúc
cho i, b t u ho mỡnh vo cu c s ng c a gia ỡnh gia inh m tru c tiờn l
ng
i m l ng
S th
i mang l i tỡnh th
ng yờu ú
ng cho ỳa tr .
c chuy n sang a tr b ng b b ng, chuy n thnh
l i ru s s n súc lo l ng cho con cỏi, khi cho con bỳ, khi cho con ng n b
b ng, n m i hnh vi c ch c a s no úi khú chiu, d ch u khúc h n c i ựa.
Tỡnh th
ng yờu ú v a õn c n d u dng, v a thụng hi u b ng tr c giỏc v bng
c c m giỏc c a ng
i m .Tỡnh th
ng yờu ú v a do b m sinh ng th i do
h c tõp m cú. Chớnh vỡ v y tỡnh c m sau ny c a a tr s ph thu c r t nhi u
vũ tớnh ch t c a tỡnh m con
c hỡnh thnh b i ng
duy trỡ mói mói trong tõm kh m ng
c ph
ng
ụng v ph
i con khi ó tr
ng Tõy ng
ng ú s
ng thnh.
i ta u quan ni m: m t a tr
khụng t t n t i; tr em khụng t mỡnh t o d ng
9
i m v nh h
c cu c s ng.Th nờn m i cú
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
cõu: tr c y cha. Tr em c n cú cha m c n mụi tr
vai trũ c a cha m bi t l c a ng
ng xó h i phỏt tri n
i m ph i mang tớnh ch ng.
Trong th i k u tiờn ny, m i s tỏc ng c a gia ỡnh u thụng qua
i m m cú nh h
ng i v i a tr .
a tr s nh n t phớa m s õu
KIL
OBO
OKS
.CO
M
ng
y m, nõng niu trỡu m n v nh ng tỡnh c m ny s
nh h
ng r t l n t i tớnh cỏch
cu tr sau ny. Nhi u cụng trỡnh khoa h c ch ng minh r ng s cỏch li gi a
m v con cng s m, cng lm cho tr h t h ng v i s ng tỡnh c m d d n t i
s m t cõn b ng trong i s ng tỡnh c m, d d n t i s m t cõn b ng trong i
s ng tinh th n c a tr , tr d n i núng, thi u tỡnh th
Ng
ng
i m khụng ch l ng
ng.
i u tiờn em l i tỡnh th
ng m cũn l
i th y u tiờn c a ỏ tr .
Nh ng ti ng bi bụ u tiờn c a a tr l k t qu c a quỏ trỡnh ti p thu, l
s ỏp l i s õu y m, th
ng yờu c a ng
i m . M l ng
i d y cho con m i
hnh vi ng x v i cỏc thnh viờn trong gia ỡnh nh : cụ dỡ, chỳ bỏc, ụng b v
hng xúm. Nhõn cỏch v cỏch ng x c a m i v i con nh h
s ng tõm lý c a con cỏi trong t
M t khỏc, ng
ng
ng t i i
ng lai.
i m c ng l m t thnh viờn c a gia ỡnh, cỏch x c a
i m i v i con ph thu c vo cỏc m i quan h khỏc c a ng
ỡ m trong
gia ỡnh, nh t l quan h v i ch ng. Núi túm l i, nh ng quan h u tiờn c a a
bộ b ngoi ch chuyờn v i m nh ng th c ch t ph n l n l i ph thu c vo t t c
cỏc m i quan h n i t i c a gia ỡnh ; a tr s b t ch
v i m i ng
c m trong cỏch c x
i sau ú m s d y cho con núi, i, ng i, n u ng, cựng hng l at
hnh vi l trong sinh ho t hnh ngy v i m i ng
bộ khụng ch bỳ b u s a sinh lý c a ng
i xung quanh. Vỡ v y a
i m m cũn bỳ luụn c b u s a tõm
h n trớ t ờ c a m . Cho nờn dõn gian m i cú cõu: phỳc c t i m u , con h
t i m , m no con n y rau no sõu n y
2.2.Vai trũ c a ng
i cha.
10
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Trong m i quan h v vai trũ gi a vai trũ c a ng
m ta cú th th y r ng vai trũ c a ng
i cha v ng
i m s t nh cao lỳc tr m i sinh ra, v
vai trũ ny s gi m d n cựng v i s tr ng thnh c a tr , ng
c l i vai trũ c a
i cha r t bộ nh lỳc tr m i sinh ra s t ng d n khi tr l n lờn v ng th i
KIL
OBO
OKS
.CO
M
ng
i
v i s gi m vai trũ c a ng
i m . T i m t lỳc no ú vai trũ c a cha m s t
t i s cõn b ng. Vai trũ c a cha m s gi m d n cho t i khi a tr d t m c tiờu
mong mu n l s t l p hon ton. Lỳc ú gi a cha m v con cỏi l m i quan
h gi a ng
i l n v i ng
i l n.
a tr trụng mong tỡnh yờu th
ng
ng
i m , cũn
ng
i cha, tr
c
tiờn l uy quy n.
Tỡnh th
ng yờu c a ng
i m v uy quy n c a cha l hai trong nh ng
n n t ng r t c n thi t cho a con gi
Nhu. Tuy nhiờn, cha c ng cú tỡnh th
v i t l ớt h n. Uy quy n v tỡnh th
c th cõn b ng gi a C
ng v
ng yờu v m c ng cú uy quy n song
ng trong tr
ng h p ny khụng cú gỡ mõu
thu n v i nhau, trỏi l i, chỳng ho h p v i nhau, b sung cho nhau v ụi khi
anh h
ng l n nhau.
Uy quy n khụng ph i l chuyờn ch , ỏp b c. Michaux m t nh Tõm lớ
h c ó xỏc nh i u ú nh sau: H u h t tr em thớch
c c m th y trờn chỳng
cú s b o v c a m t th uy quy n, nhung chỳng thớch cỏi ú
m c v a ph i
v cụng b ng. Vỡ trong th c t c ng nh trong cu c ch i, chỳng ham thớch k
lu t quõn i cú th b c. Tr em luụn khinh ghột nh ng ng
ghột c nh ng ng
i b o v y u t lm cho chỳng m t ch d a mong mu n. Sau
vai trũ quy n uy lm ch d a, ng
i cha cú vai trũ th hai l h tr ng
Trong th i k u tiờn c a tr th , s
c as
i ỏp ch chỳng v
ng x c a ng
im .
i cha v tỏc ng
ng x ú t i tr c ng khụng quan tr ng h n nh ng thnh viờn khỏc nh :
ụng b, anh ch em ng
i cha cú th l rừ tỏc ng c a mỡnh vo a bộ m t
t cỏch giỏn ti p thụng qua ng
i v . Chớnh ng
s n súc ng
i v h nh phỳc, an tõms dnh tỡnh th
i v , lm cho ng
yờu lnh m nh cho a tr . Ng
i cha yờu th
ng, s n súc v
c l i, n u do mõu thu n trong gia ỡnh, ng
11
ng
i
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
ch ng i x l nh nh t ho c i x thi u s yờu th
ng thỡ ng
lỳc no c ng lo l ng, v t v , s khụng dnh h t tỡnh th
tõm tr ng lo l ng qua bi u hi n c a ng
cú nh h
i cha i v i ng
im )
ng cho a tr , ho c
i m s tỏc ng t i a tr . Nh v y,
i m trong vi c ch m súc, giỏo d c con cỏi
KIL
OBO
OKS
.CO
M
s h tr c a ng
i v (ng
ng r t l n t i s hỡnh thnh v phỏt tri n nhõn cỏch c a con tr .
Bờn c nh vai trũ giỏn ti p, ng
cỏi d y d con cỏi lờn ng
i cha cũn cú s tỏc ng tr c ti p vo con
i. Thi u vai trũ ny, ng
trỏch nhi m. Uy quy n c a ng
i cha
i cha s tr thnh k vụ
c th hi n rừ b ng s can thi p tr c
ti p, nú l y u t then ch t c a s ho h p gia ỡnh, nh ng nú c ng ũi h i m t
s i u ch nh t nh . Uy quy n ph i
ck th pv i l
ng, bao dung thỡ tỏc
d ng c a nú i v i con tr s em l i hi u qu tớch c c h n. ng
i cha c n
mang ỏnh sỏng c a trớ t ờ v kinh nghi m c a mỡnh n v i con, Cú nh v y
m i trỏnh
c nh ng xung t gi a cha v cũn trong gia ỡnh.
Túm l i, ng
i cha úng vai trũ tr c t trong gia ỡnh, lm nũng c t v
ch d a v ng ch c cho v c ng nh con. Vai trũ c a ng
i cha
c cha ụng ta
khỏi quỏt trong cõu t c ng : Con cú cha nh nh cú núc, con khụng cha nh
nh m t núc. Cha v a l bi u tr ng c a s c m nh c b p, v a l s c m nh tinh
th n cho con an tõm vui s ng, h c t p N u ng
con cỏi th
ng h h ng ho c khú kh n trờn
i cha no b m t vai trũ ny,
ng i. Trong gia ỡnh, bờn c nh
vai trũ c a cha m , úng gúp vo s hỡnh thnh v phỏt tri n nhõn cỏch c a tr
cũn ph i k n vai trũ c a cỏc thnh viờn khỏc, ú l: ụng b, anh ch em Khi
tr b t u cú kh n ng nh n th c, thỡ v n kinh nghi m, nh t l qua nh ng cõu
chuy n c tớch c a b s gúp ph n lm phong phỳ i s ng tinh th n c a tr ,
hỡnh thnh nờn
tr quan ni m v cỏi t t cỏi p; cỏi x u, cỏi ỏc
nh ng tr khụng
c s ng
i v i
g n ụng b ho c ụng b ó m t thỡ ay chớnh l
m t thi t thũi l n trong quỏ trỡnh hỡnh thnh nhõn cỏch. Anh ch qua vi c cung
ch i ựa v i tr , nờn c ng gúp ph n hỡnh thnh tớnh cỏch c a tr . Qỳa trỡnh nụ
ựa, h c t p t cỏc anh, ch s lm cho tr d ho mỡnh vo c ng ng h n.,
12
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Nh v y, v i t cỏch l m t c ng ng, xó h i thu nh , m i thnh viờn
trong gia ỡnh s cú tỏc ng n quỏ trỡnh xó h i hoỏ cỏ nhõn (con tr ), trong ú
Ch
KIL
OBO
OKS
.CO
M
cha m l n n t ng c a quỏ trỡnh ú.
ng 3: NH NG BI N
I C A GIA
GIA
Ch
ng 3: NH NG BI N
èNH V GIO D C TRONG
èNH
I C A GIA
GIA
èNH V GIO D C TRONG
èNH
Gia ỡnh v i t cỏch l m t thi t ch xó h i thu nh , m t ph m trự l ch s ,
cú tỏc ng r t l n t i xó h i.
ng th i, s bi n i c a cỏc i u ki n kinh t -
xó h i-v n hoỏ c ng tỏc ng m nh m , sõu s c t i thi t ch gia ỡnh, Gia ỡnh
l m t h th ng cỏc vai trũ, ch c n ng v
t ng th i k l ch s , m i n n v n
hoỏ m ch c n ng ny hay ch c n ng khỏc c a gia ỡnh tr nờn quan tr ng h n.
3.1.Giỏo d c gia ỡnh trong gia ỡnh truy n th ng.
Gia ỡnh truy n th ng v i n n t ng kinh t ch y u l ho t ng s n xu t
nụng nghi p; ho t ng s n xu t c a gia ỡnh ch y u l g n v i cụng vi c ng
ỏng v cỏc ngh th cụng, nờn sinh ho t trong gia ỡnh a ph n l t c p, t tỳc.
13
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tài s n trong gia đình nơng nghi p là tài s n chung c a c gia đình, b i v y mà
n n kinh t trong gia đình khá n đ nh, xã h i vì th mà c ng ít có nh ng bi n
đ ng, xáo tr n.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
Gia đình Vi t Nam truy n th ng chi m t l khá l n là ki u gia đình m
r ng- bao g m nhi u th h cùng chung s ng: ba th h (ơng bà, cha m con cáitam đ i đ ng đ
đ
ng).
ng), th m chí có t i b n th h cùng chung s ng (t đ i đ ng
N n s n xu t nơng nghi p, ti u th cơng nghi p đòi h i c n nhi u lao
đ ng, nên các gia đình th
ng sinh đơng con, th m chí còn t n t i quan ni m,
cho r ng: l m con h n nhi u c a.
i cùng v i gia đình truy n th ng là n n v n hố nho h c v i tính gia
tr
ng đã n sâu vào cung cách sinh ho t trong các gia đình. Quy n l c trong
gia đình hồn tồn thu c v ng
i ch ng, ng
đình suy ngh và hành đ ng theo v trí trên d
i cha; các thành viên trong gia
i đã đ
c n đ nh s n.
Nh ng đ c đi m trên đã nh t i ch c n ng giáo d c c a gia đình. Vi c
giáo d c con cái đ
c th c hi n ngay trong lòng gia đình c v m t đ o đ c,
ngh nghi p và c m t tri th c. Trong gia đình có r t đơng các thành viên v i
nh ng m i quan h ph c t p (m ch ng nàng dâu, bà c” ơng chú…) đã nh
h
ng khơng nh t i ch c n ng giáo d c c a gia đình. Cha m vì sinh nhi u con
nên khơng có đ đi u ki n đ ch m sóc, d y b o chu đáo đ i v i con cái. Ng
l i ng
i con ph i n m gi đúng các vai trò c a mình. T r t s m, ng
c
i con
ph i tham gia vào các cơng vi c c a gia đình, nên tu i thi u niên c a chúng
khơng kéo dài đ
c bao lâu. Cơng vi c thay th các trò ch i d n già tr em chia
tay v í tu i th và b
Tính gia tr
c vào th gi i c a ng
ng trong gia đình th hi n
uy quy n r t l n, h là ng
i tr
ng thành.
ch : ng
i ch ng, ng
i cha có
i ch c a gia đình, có quy n quy t đ nh t t c các
cơng vi c t “to” t i “nh ” trong gia đình nh : s n xu t, sinh con, d ng v g
ch ng cho con… Giáo d c trong gia đình theo ki u” cha m đ t đâu con ng i
đ y” , quan h gi a cha m và con cái th hi n s ph c tùng tuy t đ i. Ph
14
ng
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
pháp giáo d c là bu c ph i tn theo, ph i ch p hành ch khơng đ
lu n, phân tích đúng sai. Các đ i t
thu c, ch bi t vâng l i.
ng giáo d c là các cá nhân hồn tồn ph
i v i tr em, đ
ng l i giáo d c đó khơng giúp cho
KIL
OBO
OKS
.CO
M
vi c hình thành nhân cách đ c l p mà tr thành m t con ng
vâng l i và b t ch
c tranh
i th đ ng ch bi t
c m t t cách mù qng, khơng c n bi t đ n lý do, khơng
c n đ n gi thích.
Giáo d c c a cha m đ i v i con cái trong gia đình truy n th ng ch u nh
h
ng sâu s c c a t t
ng:’’Tr ng nam khinh n ”. Khi đã có con, cha m đ i
x , d y d con gái khác v i con trai: con trai s đ
c ch m sóc t t h n, đ
chi u chu ng h n và có nhi u đ c quy n đ c l i h n ch em gái, đ
c
cd yd
nh m vào nh ng th ng ti n xã h i sau này; trong khi đó con gái có ph n “y u
th ’’ h n, đ
c d y d nh ng đ c tính đ m đang, qn xuy n vi c nhà, ngoan
ngỗn vâng l i, ch u nh n …Trong các đ c tính: gi i vi c nhà và tính tích c c xã
h i, thì xã h i truy n th ng quan ni m r ng : gi i vi c nhà là đ c tính c n thi t
đ i v i n và khơng c n thi t đ i v i nam; ng
là c n thi t nh ng
c l i tính tích c c xã h i
nam
n l i khơng quan tr ng. Chính cách quan ni m nh v y đã
ph n nào th hi n s ch m bi n đ i c a các giá tr c a xã h i t th h này sang
th h khác và s tái t o l i nó trong gia đình là khá ngun v n. Nguy n v ng
c a cha m đ i v i con cái c ng mang tính ch t h
h
ng n i đ i v i con gái.
ng ngo i đ i v i con trai và
a s cha m mong mu n con trai thốt li kh i nơng
nghi p trong khi ph n l n l i mu n co gái làm nơng nghi p. Tóm l i, trong quan
ni m v ngh nghi p, cha m th
ng“ nh m” cho con trai nh ng ngh nghi p có
uy tín h n con gái.
T t
ng “ Tr ng nam khinh n ” , còn đ
c th hi n
ch : con trai đ
c
u đãi và có nhi u c h i s d ng phúc l i gia đình h n, đ c bi t là khi gia đình
ph i l a ch n do ch có kh n ng thanh tốn cho nhu c u c a c a con trai ho c
con gái (ví d : trong chuy n h c hành…) thì th
ng con gái ph i ch u thi t thòi.
Tóm l i, gia đình trong xã h i nơng nghi p là ki u gia đình v i nh ng
thành viên đã th m nhu n nh ng truy n th ng c a đa s .
15
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tuy v y, giỏo d c trong gia ỡnh truy n th ng c ng ch a ng nhi u y u
t tớch c c. Do s ng quõy qu n g m nhi u thnh viờn c a cỏc th h , nờn cỏc
thnh viờn trong gia ỡnh cú s tỏc ng, nh h
c bi t tr em trong gia ỡnh truy n th ng
c th a h
KIL
OBO
OKS
.CO
M
thi t.
ng l n nhau m t cỏch m t
ng nh ng giỏ tr
phong phỳ c a i s ng tinh th n( nh t l c a b c a m ), lm nờn s phong phỳ
trong i s ng tinh th n c a tr .
3.2
Giỏo d c gia ỡnh hi n nay
Cú th núi, m t xó h i v i c tr ng c
b n l nụng thụn nụng
nghi p v nụng dõn ó t ng tr i qua hng ngn n m t n t i, ó b o l u
v truy n l i cho gia ỡnh núi chung v giỏo d c gia ỡnh núi riờng h
giỏ tr v chu n m c khú phai nh t theo th i gian n m thỏng. Nh ng giỏ
tr c a gia ỡnh, giỏo d c gia ỡnh trong xó h i truy n th ng
c k
th a v phỏt huy trong nh ng i u ki n m i t o nờn s c thỏi c a gia
ỡnh ngy nay.
Cụng cu c i m i
c b t u t
n m 1986 nh m kh c ph c
nh ng h u qu c a kh ng ho ng kinh t - xó h i, a t n
cu c kh ng ho ng, t
quy t tõm ú,
c thoỏt kh i
c thnh t u trờn cỏc l nh v c...
ng v nh n
c ó ch
ch
ng xoỏ b
c
th c hi n
ch kinh t
t p trung, bao c p, thay vo ú l vi c phỏt tri n kinh t th tr
nh h
ng xó hụ ch
hoỏ, a n
c ta tr
ng theo
ngh a, y m nh Cụng nghi p hoỏ-hi n i
thnh m t n
c cụng nghi p phỏt tri n. N m trong
s bi n i ú, gia ỡnh v giỏo d c gia ỡnh cú s thay i ỏng k : Gia
ỡnh nh m t nhúm g n li n, b bung ra v cựng v i nh ng thay i tớch
c c, c
ch th tr
ng v i nh ng y u t tiờu c c ó xõm nh p lm suy
gi m m t s ch c n ng c a vai trũ c at gia ỡnh.
16
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
M t cách t ng quan, gia đình vi t nam hi n nay có nh ng đ c
đi m chính sau:
+ V quy mơ gia đình : Gia đình h t nhân (g m cha m và con cái)
KIL
OBO
OKS
.CO
M
chi m t l cao và ngày càng ph bi n
+ X a kia
vi t nam, ly hơn là hi m thì ngày nay x y ra ngày
càng nhi u và đ l i nhi u h u q a nghiêm tr ng.
+ Kinh t gia đình phát tri n đã góp ph n nâng cao đ i s ng v t
ch t cho các thành viên. Tuy nhiên kinh t th tr
ng c ng đã làm cho s
phân hố v m t kinh t gi a các gia đình ngày càng t ng lên : Nhi u gia
đình tr
nên khá gi , giàu có song bên c nh đó c ng có nhi u gia đình
r i vào hồn c nh khó kh n.
S tác đ ng c a kinh t - xã h i t i giáo d c gia đình di n ra theo
chi u h
ng:
Th
nh t: S
phát tri n c a kinh t – xã h i đã t o ra ti m l c
kinh t cho các gia đình. S h
th n c a con ng
iđ
ng th v v t ch t kèm theo đó là tinh
c nâng cao rõ r t. S c i thi n nay đ
trên m t lo i ch tiêu: S c kho , tu i th , m c s ng c a ng
nâng cao.Hi n nay tu i th
tu i, là khá cao so v i các n
trung bình c a ng
c th hi n
i dân đ
c
i dân Vi t Nam là 68
c trong khu v c; H th ng d ch v ph c
v các nhu c u vui ch i, gi i trí phát tri n r ng kh p ; Giáo d c t ph
thơng đ n
dân s n
i h c, trung h c chun nghi p phát tri n. Hi n nay, t l
c ta bi t ch là >95%- là m t trong s nh ng n
bi t ch cao nh t
khu v c
c có t l dân
ơng Nam Á cùng v i s thay đ i đó, giáo
d c gia đình có nhi u bi n tri n t t.
i u ki n v t ch t ngày càng đ
c c i thi n, cha m có đi u ki n
ch m sóc con cái t t h n, đ m b o cho s phát tri n tồn di n c a con
cái. Cha m có đi u ki n, khơng ch ni n ng giáo d
ngh a, mà còn đóng vai trò làm th y cơ giáo
17
ng, d y b o l
nhà, kèm c p con cái c
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
v th i gian l n n i dung h c t p. Trong th i đ i ngày nay m i gia đình
th
ng ch có m t đ n hai con nên có đi u ki n ch m sóc ni d y con
cái m t cách tồn di n, h n h quan tâm đ c bi t t i vi c giáo d c con
N u nh
i tr
ng thành.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
cái thành ng
tr
c đây, vi c cho con cái đi h c (nh t là các b c h c
cao) qu là m t v n đ khó kh n đơi khi khơng th v
t qua, đ c bi t là
các gia đình nơng thơn nh ng ngày nay đi u ki n h c hành đã đ
c p và bình đ ng v i t t c m i ng
đ tđ
c ph
i.Thêm vào đó, m c tiêu c a vi c
c h c v n cao là r t rõ ràng nó khơng ch thu n l i trong vi c tìm
ki m cơng n vi c làm mà còn tho
mãn đ
c m t giá tr xã h i- hy
v ng có m t v trí xã h i nh t đ nh sau này. Do đó các gia đình đ u đ t
s quan tâm c a c hai v ch ng v s h c hành c a con cái h .
Nh v y đi u đó th hi n s chuy n bi n trong nh n th c c a các
b c cha m v giáo d c con cái, giáo d c gia đình đã có s
giáo d c nhà tr
g n bó v i
ng và xã h i. Giáo d c gia đình t o n n t ng cho giáo
d c nhà tr òng và xã h i, hình thành nên m t xã h i h c t p, đ a n
c
ta nhanh chóng thốt kh i nghèo nàn l c h u.
C ng v nh n th c c a cha m trong quan đi m giáo d c, vi c đ i
x v i con trai con gái trong vi c giáo d c, d y b o, đ nh h
ng h c t p,
ngh nghi p c ng có s thay đ i. Có th nói r ng trong đi u ki n kinh t
xã h i tr
c đây do nh h
ng c a t t
ng “ tr ng nam khinh n “vi c
đ u t cho h c hành ch dành riêng cho con trai, con con gái ph i ch u
thi t thòi và ph i ch p nh n vi c đ i s
thái đ
khơng cơng b ng, thì gi
ng x v v n đ này đã thay đ i. Con trai và con gái đêù đ
đây
c
b m t o đi u ki n cho h c t p mi n sao là ch m ch h c t p và t ra có
tri n v ng h c t p t t, thì s đ
B ng: D
t
ng đ
c gia đình thu vén đ đ u t .
đ nh c p - b c h c cho con t l
c d đ nh :
18
ph n tr m cho đ i
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
D nh
it
C p-b c h c
ng
C p III
a h c
34, 9%
57, 7%
V i con gỏi
31, 3%
53, 6%
Khụng phõn bi t trai gỏi
27, 9%
64, 9%
KIL
OBO
OKS
.CO
M
V i con trai
(Ngu n kh o sỏt xó h i h c c a khoa xó h i h c, tõm lý h c Bi n
i c a gia ỡnh nụng thụn ng b ng sụng h ng trong th i k i m i
6/1995- t i m t s a ph
ng t nh Nam H) 1
i u ú ó cho th y nh n th c cỏc nhúm gia ỡnh trong vi c giỏo
d c con cỏi tr
t
thnh ng
i thnh t.
nh h
ng ngh nghi p trong
ng lai cho con cỏi, nh t l cho con gỏi ang ph n ỏnh s chuy n bi n
c a h giỏ tr chu n m c hi n nay c a cỏc gia ỡnh nụng thụn, ú l:
thoỏt ly kh i nụng nghi p v nụng thụn.
Qua i u tra 300 sinh viờn c a tr
Nhõn V n sinh viờn n
ng
i H c Khoa H c Xó H i
ai H c Qu c Gia H N i. Cho th y cú t i g n 100% s
ú cú s nh h
c h i cho r ng: mỡnh vo
ng c a b m ),
t o i u ki n h c t p t t.
i H c l t
nguy n (trong
c gia ỡnh khuy n khớch thi vo v
i u ú m t l n n a cho th y nh n th c
ỳng n c a cha m trong nh h
ng ngh nghi p t
ng lai cho con
cỏi khụng k l nam hay n .
Th
hai: Tuy v y kinh t th tr
ng v i c tr ng chuy n t
n n
kinh t nụng nghi p sang c ch nhi u thnh ph n ó kộo theo m t lo t
s bi n i c c u kinh t xó h i v n hoỏ, do ú ó d n n s thay
i nhanh v c u trỳc v ch c n ng c a gia ỡnh. S thay i ú ụi khi
ph i th c hi n ngay trong m t th h , S thay i ny ũi h i ph i cú s
thớch nghi, tuy nhiờn khụng ph i lỳc no ng
i ta c ng cú th t ngay
Bi n i c c u ngh nghi p v tỏc ng c a nú n quan h gi i trong gia
ỡnh nụng thụn(Lờ Thỏi Th B ng Tõm HKHXH&NV) tr.34
1
19
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
c. Chớnh mụi tr
ng c a th gi i hi n i ó t o ra b i c nh cho s
giỏo d c cỏc tr em.
Trong n n kinh t th tr
chỳ ý c a nhi u thnh viờn, do v y m cú s suy gi m
KIL
OBO
OKS
.CO
M
thu hỳt s
ng, ch c n ng kinh t c a gia ỡnh ó
cỏc
ch c n ng khỏc trong gia ỡnh cha m ph i lao vo cụng vi c m b o
cho cỏc nhu c u c a gia ỡnh th m chớ l lm giu, cụng vi c chi m h t
qu th i gian cha m khụng cú nhi u thỡ gi quan tõm t i nhau khụng
cú th i gian ch m súc giỏo d c con cỏi.
Trong nhi u gia ỡnh( nh t l cỏc gia ỡnh
ng
ụ th ), bu i sỏng
i ta ph i chia tay nhau dnh th i gian cho cụng vi c r i ch
xum h p vo bu i t i bờn mỏy thu hỡnh, trong kho ng xa r i t
(v ch ng vỡ cụng vi c
cỏc gia ỡnh tr ) m i ng
cụng s ;con cỏi
tr
m ú
ng bỏn trỳ- nh t l trong
i ó s ng m t th gi i khỏc h n nhau. V y thỡ,
khi g p l i nhau, s m t m i v c ng th ng khi n h cũn i u gỡ chung
chia s ?... S lo toan cho gia ỡnh i t i ch m nh t d n.
Trong gia ỡnh ngy nay, ng
i ph n gi vai trũ m b o s b n
v ng, ch ng l i cỏc y u t gõy b t n nh , ch ng l i s
gi
m t vai trũ quan tr ng nh
ngh c a ng
ng
th nờn trỡnh
phõn tỏn. V ỡ
h c v n v tri n v ng
i ph n tr thnh m t y u t ỏng k . Nh ng gia ỡnh m
i v b n b u su t ngy trong cụng s , nh t l nh ng b m cú con
d i trong hon c nh ú h ph i giao phú trỏch nhi m c a chớnh mỡnh cho
ng
i thõn, t ch c t p th v th m chớ l ng
c a h
ch ng bi t chi t i s
phong phỳ khi
c n, khụng th thi u tr th
i ngoi...,n i ú con cỏi
c g n m - m t vi c r t
c khai sỏng v kho m nh.
M t s bi u hi n th hi n m t trỏi c a kinh t th tr
ng nh : tỡnh
tr ng thanh thi u niờn ph m phỏp, m t s bi u hi n trong ng x v giao
ti p xó h i, nh ng hnh vi l ch chu n trong quan h
ng
i... khụng th khụng truy tỡm nguyờn nhõn t
trong s
giỏo d c c a gia ỡnh. S
gi a ng
i v i
trong cỏc gia ỡnh,
quan tõm khụng ỳng m c c a cỏc
20
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
thành viên, s giáo d c thi u t i n i t i ch n c a cha m đ i v i con cái
s d n t i nh ng nhân cách khơng hồn thi n.
Thêm vào đó n a, ph i k đ n t l ly hơn, ly thân c a các c p v
i u đó d n t i hi n t
KIL
OBO
OKS
.CO
M
ch ng ngày càng t ng lên - nh t là thành th .
các gia đình khuy t thi u ngày càng nhi u. Chính
ng
đó các ch c n ng
c a gia đình nói chung và ch c n ng giáo d c nói riêng b suy gi m rõ
r t. Con cái l ra ph i đ
ch còn nh n đ
c t
c nh n s giáo d c c a c cha và m , thì
phía cha ho c m .
i u đó có nh h
đây
ng r t l n
đ n s phát tri n tồn di n nhân cách c a cá nhân.
Nói tóm l i, b i c nh xã h i m i v i nh ng bi n đ i v kinh t v n hố- xã h i đang t o ra s bi n đ i các thang giá tr trong gia đình
và giáo d c gia đình v i c nh ng y u t tích c c, nh ng c ng bao hàm
trong đó nh ng h n ch c n ph i kh c ph c.
21
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
C: K T LU N
1. K t lu n chung.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
Nh v y quỏ trỡnh hỡnh thnh v phỏt tri n c a nhõn cỏch cỏ nhõn
khụng th tỏch r i v i gia ỡnh.
i u ú cho th y vai trũ c bi t quan
tr ng c a gia ỡnh i v i cỏ nhõn.
Xó h i hi n nay v i nh ng bi n i v kinh t xó h i v n hoỏ
ó tỏc ng t i gia ỡnh. M c dự gia ỡnh ngy nay
cú s suy gi m
cỏc ch c n ng, m i quan h gi a cỏc thnh viờn trong
gia ỡnh cú ph n l ng l o so v i tr
quan tr ng cho s
con ng
m t s m t no y
c, nh ng gia ỡnh v n l mụi tr
phỏt tri n c a cỏ nhõn. Tr
i l i cú xu h
ng
c nh ng bi n ng l n,
ng quy c m v gia ỡnh tỡm l i s cõn b ng.
Trong vi c th c hi n cỏc ch c n ng c a gia ỡnh núi chung v cỏc
ch c n ng giỏo d c gia ỡnh núi riờng cha m l ng
tõm.
i gi
ú l quy n c tr ng m t o hoỏ ban cho con ng
v trớ trung
i ng th i
c ng l trỏch nhi m c a cỏc b c lm cha lm m .
2. M t s ki n ngh .
- Hi n nay n
c ta ang trong ti n trỡnh i m i, y m nh cụng
nghi p hoỏ - hi n i hoỏ, vi c th c hi n cỏc chi n l
tri n kinh t ph i h
c, k ho ch phỏt
ng t i phỏt tri n v gi i quy t t t cỏc v n xó h i
trong ú cú xõy d ng gia ỡnh m i no m, bỡnh ng, ti n b
phỳc.
v h nh
ng th i, ph i xõy d ng gia ỡnh thnh m t h t nhõn lnh m nh,
úng gúp cho s
phỏt tri n c a xó h i. Gia ỡnh lnh m nh
õy ph i
g n v i vi c th c hi n t t cỏc vai trũ, ch c n ng c a nú, trong ú bờn
c nh ch c n ng kinh t ph i quan tõm n ch c n ng t ch c i s ng
gia ỡnh v nh t l ch c n ng nuụi d
ng, giỏo d c con cỏi, b i th c
ch t ú l quan tõm phỏt tri n ngu n l c con ng
i v n
quy t nh i v i s phỏt tri n c a b t k qu c gia no.
22
cú tớnh
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
- Chính sách xã h i ph i đ m b o cho s
công b ng trong xã h i.
ây là c
s
bình đ ng, dân ch
đ th c hi n dân ch
và
bình đ ng
trong gia đình, t o đi u ki n cho các thành viên ti n b v m i m t.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
- Trong vi c th c hi n các nhi m v , ch c n ng c a gia đình, trong
đó có ch c n ng nuôi d
ng giáo d c con cái thì ng
i ph n có vai trò
đ c bi t quan tr ng. Do v y, các chi n l
c phát tri n kinh t xã h i c n
quan tâm h n n a t i v n đ gi i phóng
ph n , v a t o đi u ki n đ
h tham gia nhi u h n vào các ho t đ ng xã h i, v a làm t t vai trò c a
ng
i v , ng
- Tr
i m trong gia đình.
c th c ti n c a v n đ gia đình nói chung và ch c n ng giáo
d c gia đình nói riêng đang đ ng tr
c nh ng b i c nh m i, c n có
nh ng cu c h i th o khoa h c, các bu i to đàm, trao đ i nh m tìm ra
các bi n pháp h
ng đi thích h p đ phát huy vai trò c a gia đình nói
chung, kh c ph c nh ng h n ch n y sinh trong quá trình th c hi n các
ch c n ng c a gia đình.
*
nâng cao vai trò c a ch c n ng giáo d c gia đình, c n ph i
th c hi n m t s bi n pháp c th sau đây:
+ Cha m mu n con cái ngoan t t, tr
t mg
c h t cha m ph i là m t
ng sáng v nhân cách đ o đ c đ con cái h c t p, noi g
+ Cha m ph i t
ng.
ch c, s p s p m t cách khoa h c đ i s ng gia
đình; s p s p công vi c h p lý, t o nên b u không khí m cúng trong gia
đình.
+ Cha m c n linh ho t trong vi c áp d ng các bi n pháp giáo d c.
Sao cho phù h p v i tâm sinh lý, l a tu i c a con cái, sao cho kích thích
đ
c s sáng t o, ham h c h i c a con tr .
+
đ tđ
c nh ng đi u trên đây, cha m ph i không ng ng h c
h i, ti p thu v n kinh nghi m truy n th ng đ ng th i h c t p nh ng tri
23
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
th c m i áp d ng nó trong vi c t ch c đ i s ng và giáo d c trong gia
đình.
+Các b c cha m c n chú ý t i t t c các n i dung trong giáo d c
KIL
OBO
OKS
.CO
M
gia đình. Bên c nh giáo d c đ o đ c, tri th c, đ nh h
ng ngh nghi p,
c n chú ý t i c n i dung giáo d c gi i tính, đ m b o cho s phát tri n
tồn di n c a con cái.
+ C n đ y m nh phong trào xây d ng gia đình v n hố m i góp
ph n đ nh h
đình.
ng giá tr .
ra m c tiêu ph n đ u cho các gia đình gia
DANH M C TÀI LI U THAM KH O
24