THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
PH N TH
NH T: M T S
V N
LÝ LU N V QU N LÝ
I. Khái ni m v Qu n lý
II. M c tiêu và đ i t
ng qu n lý
PH N TH
OBO
OK S
.CO
M
III. Ch c n ng c a qu n lý
HAI: PHÂN TÍCH HI N TR NG QU N LÝ
D C VÀ ÀO T O HUY N TR C NINH T NH NAM
PHÒNG GIÁO
NH
I. C c u t ch c qu n lý.
II. C c u t ch c qu n lý
t nh Nam
PH N TH
phòng GD- T huy n Tr c Ninh
nh.
BA: M T S
XU T V QUY TRÌNH QU N LÝ THÍCH H P
KIL
I V I PHỊNG GIÁO D C VÀ ÀO T O
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
PH N TH
M TS
V N
NH T
LÝ LU N V QU N LÝ
KIL
OBO
OKS
.CO
M
I. KHÁI NI M V QU N LÝ:
Trong t t c các l nh v c c a đ i s ng xã h i, con ng
i mu n t n
t i và phát tri n đ u ph i d a vào s n l c c a cá nhân, c a m t t ch c,
t m t nhân nh đ n ph m vi r ng l n h n
t m qu c gia, qu c t và đ u
ph i th a nh n và ch u m t s qu n lý nào đó, Mác đã vi t: "T t c m i lao
đ ng xã h i tr c ti p hay lao đ ng chung nào ti n hành trên qui mơ t
ng
đ i l n, thì ít nhi u c ng có đ n m t s ch đ o đ đi u hoà nh ng ho t
đ ng cá nhân và th c hi n nh ng ch c n ng chung phát sinh t s v n
đ ng c a toàn b c th s n xu t khác v i s v n đ ng c a nh ng khí quan
đ c l p c a nó. M t ng
i đ c t u v c m t mình đi u khi n l y mình, cịn
m t dàn nh c thì c n ph i có nh c tr
ng".
Ngày nay, thu t ng qu n lý đã tr nên ph bi n, nh ng ch a có m t
đ nh ngh a th ng nh t. Có ng
i cho qu n lý là ho t đ ng nh m đ m b o
s hồn thành cùng vi c thơng qua s n l c c a ng
ng
i cho qu n lý là m t ho t đ ng thi t y u nh m đ m b o ph i h p
nh ng n l c cá nhân nh m đ t đ
c m c đích c a nhóm. Tuy nhiên, theo
ngh a r ng, qu n lý là ho t đ ng có m c đích c a con ng
nhi u ng
ng
i khác. C ng có
i. Cho đ n nay,
i cho r ng: Qu n lý chính là các ho t đ ng do m t ho c nhi u
i đi u ph i hành đ ng c a nh ng ng
i khác nh m thu đ
c k t
qu mong mu n. T nh ng ý chung c a các đ nh ngh a và xét qu n lý
v i t cách là m t hành đ ng, có th đ nh ngh a: Qu n lý là s tác đ ng
có t ch c, có h
ng đúng c a ch th qu n lý t i đ i t
ng qu n lý
nh m đ t m c tiêu đ ra.
Trong đ nh ngh a trên c n l u ý m t s đi m sau:
- Qu n lý bao gi c ng là m t tác đ ng h
đ nh.
ng đích, có m c tiêu xác
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
- Qu n lý th hi n m i quan h gi a hai b ph n: ch th qu n lý và
đ it
ng qu n lý.
- Qu n lý bao gi c ng là qu n lý con ng
i.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
- Qu n lý là s tác đ ng mang tính ch quan nh ng ph i phù h p v i
quy lu t khách quan.
- Qu n lý xét v m t công ngh là s v n đ ng c a thông tin.
II. M C TIÊU VÀ
IT
NG QU N LÝ:
1. M c tiêu c a qu n lý là c n t o d ng m t mơi tr
m i ng
i có th hồn thành đ
ng, mà trong đó
c m c đích c a mình, c a nhóm v i th i
gian, ti n b c, v t ch t và s b t mãn cá nhân ít nhân.
2.
ng
it
i và ng
ng c a qu n lý là các quan h qu n lý, t c là quan h gi a
i trong qu n lý, quan h gi a ch th và đ i t
ng qu n lý.
Qu n lý nghiên c u các quan h phát sinh trong quá trình ho t đ ng c a
con ng
ng
i, c a các t ch c. Nh ng quan h này có th là quan h c a con
i v i môi tr
ng, c a t ch c v i môi tr
ng. Qu n lý nghiên c u các
m i quan h này nh m tìm ra quy lu t và c ch v n d ng nh ng quy lu t
đó trong q trình tác đ ng lên con ng
i, thơng qua đó tác đ ng lên các
y u t v t ch t và phi v t ch t khác nh v n, v t t , trang thi t b , công
ngh thông tin... m t cách có hi u qu .
Khoa h c qu n lý s cung c p nh ng ki n th c c b n làm n n t ng
cho vi c nghiên c u sâu các môn h c v qu n lý t ch cs theo l nh v c
ho c theo ngành chuyên môn t qu n lý nhà n
c, qu n lý xã h i, qu n lý
nhân l c, qu n lý tài chính... Nha v y, trong l nh v c qu n lý, vai trò lý
thuy t qu n lý cho ta nh ng ph
ng ti n phân lo i các ki n th c quan tr ng
và thích h p v qu n lý. Nh ng nguyên t c trong qu n lý có tính ch t mơ
t , ho c tiên đốn ch khơng có tính t t y u.
i u này có ngh a là, chúng
ph n ánh s liên h c a m t bi n s khác nh th nào, t c là cái gì s x y
ra khi các bi n s này tác đ ng qua l i. Qu n lý ccó nhi m v tìm ra quy
lu t và tính quy lu t c a ho t đ ng qu n lý, t đó xác đ nh các nguyên t c,
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
chính sách, cơng c , ph
ng pháp và các hình th c t ch c qu n lý đ
khơng ng ng hồn thi n và nâng cao ch t l
ng qu n lý.
III. CH C N NG C A QU N LÝ:
KIL
OBO
OKS
.CO
M
Ch c n ng c a qu n lý là hình th c bi u hi n s tác đ ng có ch
đích c a ch th qu n lý lên đ i t
ng qu n lý và khách th qu n lý. ó là
t p h p nh ng nhi m v khác nhau mà ch th qu n lý phát tri n hành
trang quá trình qu n lý. Th c ch t c a các ch c n ng qu n lý chính là do s
t n t i các ho t đ ng qu n lý. Ch c n ng qu n lý có ch c n ng c b n,
ch c n ng c th v i nhi u cách ti p c n khác nhau. D
i đây có th nêu 7
ch c n ng c b n:
1. D đoán: Là phán đoán tr
mà trong t
c c h i làm c s cho vi c phân tích l a ch n các
ng án hành đ ng c a h th ng. D đốn là b
didnhj đ
ng
ng lai có th x y ra có liên quan v í h th ng qu n lý. D
đốn đ nh nth c đ
ph
c tồn b qu n lý và các hi n t
c quan tr ng nh m xác
c ti n đ , các đi u ki n cho vi c xây d ng chi n l
c, k ho ch,
xây d ng h th ng t ch c qu n lý và đi u hành trong quá trình ho t đ ng
c a h th ng. Tuy nhiên, d đoán c ng ch mang tính đ nh h
ng.
2. K ho ch hố: Là ch c n ng c b n trong s các ch c n ng c a
qu n lý, nh m xây d ng quy t đ nh v m c tiêu, ch
và b
ng trình hành đ ng
c đi c th trong m t th i gian nh t đ nh c a m t h th ng qu n lý.
3. T ch c: Là xác đ nh m t c c u ch đ nh v vai trò, nhi m v
đ
c h p th c hoá. T ch c là nguyên nhân c a m inguyên nhân d n t i
thành công hay th t b i trong ho t đ ng c a m t h thoóng và gi m t vai
trị to l n trong qu n lý vì: T ch c làm cho các ch c n ng khác c a ho t
đ ng qu n lý th c hi n có hi u qu .
- T kh i l
ng
i.
ng công vi c qu n lý mà xác đ nh biên ch s p x p con
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
- T o đi u ki n cho ho t đ ng t giác và sáng t o c a các thành viên
trong t ch c, t o nên s ph i h p, n kh p nh p nhàng trong c quan qu n
lý và đ i t
ng qu n lý.
4.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
- D dàng cho vi c ki m tra đánh giá.
ng viên nh m phát huy kh n ng vô t n c a con ng
i vào quá
trình th c hi n m c tiêu c a h th ng.
5.
i u ch nh nh m s a ch a các sai l ch n y sinh trong quá trình
ho t đ ng c a h th ng đ duy trì các m i quan h bình th
ng, gi a các
b ph n đi ukhi n và b ph n ch p hành. Gi a b máy qu n lý v i ho t
đ ng c a hàng tr m, hàng nghìn ng
nhau.
i sao cho nh p nhàng, n kh p v i v i
6. Ki m tra nh m đ m b o các k ho ch thành công, phát hi n k p
th i nh ng sai sót. Ki m tra l i tai m t c a qu n lý.
7. ánh giá:
ây là ch c n ng cu i cùng và r t quan tr ng c a qu n
lý đ i v i m i h th ng, yêu c u ph i chính xác v i các y u t đ nh l
đ
c. Tuy nhiên, đ đ m b o hi u qu , đánh giá ph i có th
d a vào các tiêu chu n c a các y u t c đ nh tính và đ nh l
ng
c đo phù h p
ng.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
PH N TH
HAI
PHÂN TÍCH HI N TR NG QU N LÝ
PHÒNG GIÁO D C -
I. C
NH
KIL
OBO
OKS
.CO
M
ÀO T O HUY N TR C NINH - T NH NAM
C UT
CH C QU N LÝ:
1. C c u t ch c qu n lý là m t ch th g m các b ph n có ch c
n ng quy n h n, trách nhi m khác nhau, có m i liên h ph thu c l n nhau,
đ
c b trí thành t ng c p, t ng khâu th c hi n các ch c n ng qu n lý nh t
đ nh nh m đ t m c tiêu chung. M i c c u t ch c qu n lý bao gi c ng
g m nhi u b ph n h p thành, có m c tiêu riêng, trên c s m c tiêu chung
c a h th ng qu n lý. M i b ph n c c u t ch c qu n lý có tính đ c l p
t
ng đ i, có ch c n ng, nhi m v , quy n h n, trách nhi m nh t đ nh. V i
m i c c u t ch c qu n lý bao gi c ng có 2 m i quan h c b n: Quan h
ngang và quan h d c.
C c u t ch c qu n lý là hình th c th hi n s phânghiên c ng
lao đ ng trong l nh v c qu n lý vì b n thân ho t đ ng qu n lý đã tr thành
m t ch c n ng xã h i, m i b ph n trong c c u t ch c qu n lý đ
c
chun mơn hố trong ho t đ ng qu n lý. C c u t ch c qu n lý càng
đ
c hoàn thi n càng có ho t đ ng tích c c và có hi u qu .
2. Vi c xây d ng và hoàn thi n c c u t ch c qu n lý ph i đ m b o
nh ng yêu c u:
-S l
ng c p qu n lý nh m đ m b o tính linh ho t c a c c u t
ch c và phù h p v i th c t .
- Xác đ nh rõ ph m vi, ch c n ng, nhi m v qu n lý trên c s đó có
s phân công h p lý gi a các t , các b ph n, các cá nhân.
- Xác đ nh rõ m i quan h d c, ngang b o đ m s ph i h p ch t ch
v nhi m v và ho t đ ng c a các b ph n trong c c u t ch c.
-
m b o tính k th a và n đ nh nh m đ t hi u qu cao.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
II. C
C U T
NINH T NH NAM
CH C QU N LÝ
PHÒNG GD- T HUY N TR C
NH:
1. Phòng Giáo d c -
ào t o là c quan qu n lý chuyên môn c a
KIL
OBO
OKS
.CO
M
UBND huy n, là h th ng t ch c qu n lý hành chính Nhà n
c c a ngành
Giáo d c - ào t o, nhi m v ch y u c a phòng Giáo d c - ào t o là:
- Giúp UBND huy n th c hi n ch c n ng qu n lý hành chính Nhà
n
c v l nh v c Giáo d c - ào t o
đ a ph
ng.
- Thanh tra, ki m tra, đôn đ c các c s giáo d c - đào t o c a đ a
ph
ng th c hi n các quy đ nh v Giáo d c -
ào t o.
c p huy n, ngành
giáo d c đào t o th c hi n nhi m v chuyên môn g n v i nhi m v chính
tr ,kinh t , xã h i c a đ a ph
ng, đ ng th i xây d ng quy ho ch phát tri n
s nghi p giáo d c - đào t o
t ng giai đo n d
i s lãnh đ o tr c ti p c a
Huy n u - UBND và UBND huy n.
- Ch c n ng tham m u.
+ Tham m u v i Huy n u , UBND, H ND v toàn b k ho ch
phát tri n s nghi p giáo d c - đào t o c a đ a ph
l
ng (k ho ch chi n
c), đ ng th i c ng c , xây d ng và phát tri n các mơ hình tr
ng l p
phù h p trên đ a bàn huy n.
+ Tham m u v các ch tr
ng, đ
các đ ng l c phát tri n giáo d c - đào t o
ng l i, bi n pháp nh m t o ra
đ a ph
ng.
- Ch c n ng thanh ki m tra:
- Phịng Giáo d c - ào t o có trách nhi m ti p thu đ y đ các nhi m
v , chính tr c a ngành, thi t l p chi n l
c t ng th , t ch c, đi u hành các
c s giáo d c - đào t o trên đ a bàn th c hi n t t nhi m v đã đ ra.
2. H th ng t ch c qu n lý
Tr c Ninh theo mơ hình sau:
Phịng Giáo d c -
ào t o huy n
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
S đ t ch c
ng phịng
KIL
OBO
OKS
.CO
M
Tr
Phó tr
ng
Phó tr
phịng
T II
M m non
Ti u h c
ng
phịng
T I
Sách - Thi t b
T III
T ch c
THCS
Tài v
Giáo d c th
Thanh tra
xuyên
ng
V n phòng
a. Lãnh đ o phòng:
- Tr
ng phòng: Là ng
i lãnh đ o toàn b các ho t đ ng c a c
quan, th c hi n đúng ch c n ng, nhi m v và nh ng chính sách pháp lu t
c a Nhà n
tr
c, là ng
i ch huy cao nh t ch u trách nhi m tr
c c p trên tr cti p v m i ho t đ ng. Tr
ho ch, giao quy n h n nhi m v cho các Phó tr
hành cơng vi c c a các b ph n đ
- Phó tr
ch đ o c a Tr
vi c đã đ
ng
ng phòng: Là ng
c Nhà n
c,
ng phòng xây d ng k
ng phòng tr c ti p đi u
c phân công.
i giúp vi c cho tr
ng phòng, ch u trách nhi m tr
c Tr
c phân cơng. Trong q trình th c hi n, Tr
ng phòng, ch u s
ng phòng v phân
ng phòng v n là
i ch u trách nhi m cu i cùng còn khi th c thi các công vi c c th , các
Phó tr
ng phịng thay m t Tr
ng phịng ch đ ng gi i quy t công vi c.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
b. Các t cơng tác:
* T I: T t ng h p: Bao g m m t ng
i ch u trách nhi m v công
tác thanh tra, thi đua, t ng h p, m t b ph n v n th , m t b ph n t ch c
trách.
ng phòng tr c ti p ph
KIL
OBO
OKS
.CO
M
cán b , m t b ph n tài v . T t ng h p do Tr
* T II: T THCS và Giáo d c th
ng xuyên: Do 1 Phó tr
ng
* T III: T M m non ti u h c và sách thi t b : Do 1 phó tr
ng
phịng ph trách.
phịng ph trách.
M i ngành h c, m i b phân đ u có nhi m v riêng và ch u s
h
ng d n công tác c a t ng ngành theo h th ng giaó d c. T đó các b
ph n xây d ng k ho ch phù h p v i k ho ch c a toàn ngành.
3. Th c tr ng qu n lý:
- C ch lãnh đ o, qu n lý v cơng tác
đồn th
phịng Giáo d c - ào t o.
- Phịng Giáo d c -
ào t o có
b lãnh đ o Phịng Giáo d c l ic a
ng, chính quy n và các
ng b tr c thu c Huy n u .
ào t o th c hi n đúng quan đi m, đ
ng và th c hi n t t nhi m v chính tr ,
ng b do 1 Phó tr
ng
ng
ng
phịng làm Bí th .
- Cơng đồn là đ ng c thúc đ y phong trào thi đua và m i ho t
đ ng c a ngành. Chính quy n ph i h p ch t ch v i công đoàn, đ ng viên
CBCNV toàn ngành th c hi n t t m i nhi m v , cơng đồn do 1 Phó
tr
ng phịng làm Ch t ch.
- C ch lãnh đ o chính quy n:
+ C ch ph i h p theo ph
lãnh đ o Phòng v i Ban th
ng th c sinh ho t h i h p liên t ch gi a
ng v cơng đồn theo t ng tháng và các cu c
h p chuyên đ nh :
Công tác thi đua, công tác xây d ng quy ho ch cán b , tri n khai các
ch đ chính sách có liên quan đ n cán b , giáo viên.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
- Trên c s cơng vi c đ
c giao, trên c s k ho ch chi n l
c, các
b ph n c th hố cơng vi c theo t ng tu n, tháng. Các chuyên viên ph i
đi u hành, t ch c th c hi n và đánh giá k t qu t ng cơng vi c mà mình
c phân cơng.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
đ
- Ch đ giao ban hàng tu n có nh n xét, đánh giá công vi c tu n
tr
c tri n khai công tác tu n sau. Hàng tháng h p c quan đ đánh giá
công tác tháng và tri n khai công tác tháng sau. M i tháng qu n lý các
ngành h c h p 1 l n. Ngoài ra tr
đ đ i v i t ng đ i t
ng phịng có k ho ch làm vi c chun
ng.
Qua mơ hình t ch c qu n lý và các ch c n ng nhi m v trên, b n
thân th y có nh ng u đi m và nh
*
c đi m sau:
u đi m:
ây là m t mơ hình t ch c qu n lý, trong đó m i ng
ch nh n s đi u hành và ch u trách nhi m tr
ti p t trên xu ng d
i. Ng
c m t ng
ic pd
i
i lãnh đ o tr c
i th a hành ch nh n m nh l nh t m t ng
i
ph trách tr c ti p. Mơ hình qu n lý này t o đi u ki n thu n l i cho vi c
th c hi n ch đ th tr
ng, t p trung, th ng nh t, nó c ng là cách t t nh t
đ đ m b o r ng s c m nh và uy tín c a các ho t đ ng c b n s đ
nh ng ng
* Nh
c
i qu n lý cao nh t b o v .
c đi m: V i ph
b ph n c n m t ng
ng th c t ch c qu n lý này đòi h i m i t ,
i qu n lý t t đ ph trách và địi h i h ph i có m t
trình đ nh t đ nh v các l nh v c đ
c phân công.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
PH N TH
M TS
BA
XU T V QUY TRÌNH QU N LÝ THÍCH H P
KIL
OBO
OKS
.CO
M
I V I PHỊNG GIÁO D C - ÀO T O
Quy trình qu n lý thích h p đ
c s d ng s ph thu c vào đi u ki n
c th song phân chia thành các b ph n đ qu n lý s là ph
h p nh t đ i v i vi c qu n lý
d
i đây:
các Phòng Giáo d c -
Tr
Phó tr
M m non
Ti u h c
Sách - Thi t b
ào t o theo s đ
ng phịng
ng
Phó tr
phịng
T II
ng án thích
ng
phịng
T I
T III
T ch c
THCS
Tài v
Giáo d c th
Thanh tra
xun
ng
V n phịng
ây là mơ hình qu n lý k t h p các hình th c phân chia b ph n
theo ch c n ng và cùng 1 c c u t ch c, song trong th ct c n l u ý t i
các m i quan h ngang - m i quan h gi a các b ph n đ t o nên tính
th ng nh t cao trong h th ng.
Th c t hi n nay cóm t s l nh v c ho t đ ng Giáo d c n u không
chú ý đ n m i quan h ngang s n y sinh nhi u v n đ b t c p nh :
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
- Khi tri n khai công tác xây d ng, th c hi n nhi m v phát tri n ph
c p thì các s li u gi a các b ph n ch a th ng nh t.
- Trong công tác ph c p THCS, tiêu chu n I thu c nhi m v Ti u
KIL
OBO
OKS
.CO
M
h c, Tiêu chu n II thu c nhi m v HCS, do v y vi c ch đ o gi a các
ngành h c, b c h c ph i có s th ng nh t cao. N u không chú ý đ n m i
quan h này s n y sinh nh ng v n đ r t ph c t p.
Kh c ph c đ
c nh
đ i v i Phòng Giáo d c -
c đi m nêu trên, ki u mơ hình t ch c qu n lý
ào t o s gi m b t đ
c công vi c c a ng
i
lãnh đ o c p trên và thông qua c p qu n lý trung gian, t o nên s th ng
nh t cao trong h th ng, t ng c
ng trách nhi m cá nhân c a các b ph n
c ng nh các c p lãnh đ o.
Ngày nay, v i s phát tri n m nh m c a khoa h c và cơng ngh ,
cơng tác qu n lý nói chung và qu n lý giáo d c nói riêng có m t ý ngh a r t
to l n đ i v i xã h i, đòi h i ph i có m t c c u t ch c qu n lý thích h p
t t c các c p các ngành t Trung
ng đ n c s , góp ph n th c hi n
th ng l i cơng cu c cơng nghi p hố, hi n đ i hoá đ t n
c.