Tập huấn cho Tập huấn viên về Quản lý Rủi ro Thiên tai dựa vào Cộng đồng có lồng ghép Giới trong bối cảnh Biến đổi khí hậu Phần 2

Tập huấn cho Tập huấn viên về
Quản lý Rủi ro Thiên tai dựa vào Cộng đồng
có lồng ghép Giới
trong bối cảnh Biến đổi khí hậu


Khóa tập huấn dành cho
THV (TOT)

Phần II
Đánh giá RRTT- DVCĐ
trong bối cảnh BĐKH
(tiếp tục)


Phần II
Đánh giá RRTT-DVCĐ trong bối cảnh BĐKH
Các công cụ đánh giá
Mục tiêu học tập:
Sau bài học này, học viên sẽ:
1. Thực hành được các công cụ thu thập và phân
tích thơng tin về RRTT có sự tham gia
2. Thực hành được các bảng biểu tổng hợp thông
tin
3. Thực hành được cách viết báo cáo đánh giá
RRTT-DVCĐ
4. Lập được kế hoạch PCTT cấp xã


V. Các công cụ đánh giá
RRTT-DVCĐ

Câu hỏi động não
Anh/chị hãy nêu các công cụ dùng để
thu thập thơng tin và phân tích thơng tin
mà anh chi biết?


Phân loại các công cụ trong ĐGRRTT
Các công cụ
thu thập thơng tin

Các cơng cụ
Phân tích thơng tin

6


Các công cụ thu thập thông tin
TT

Công cụ

Thiên tai TTDBTT

Khả
năng

1

Thông tin sẵn có

x

x

x

2

Lịch sử thiên tai

x

x

x

3

Lịch theo mùa

x

x

x

4

Vẽ Sơ họa bản đồ RR
thiên tai-TTDBTT-Nguồn
lực có yếu tố giới

x

x

x

7


Các cơng cụ phân tích thơng tin
TT

Cơng cụ

Thiên tai TTDBTT

Khả
năng

5

Điểm mạnh và yếu
trong cơng tác
phịng, chống thiên tai

x

X

x

6

Tổng hợp đánh giá rủi
ro thiên tai

x

X

x

7

Xếp hạng

x

X

x

8

Phân tích ngun
nhân

x

x

X

9

Tổng hợp giải pháp
phịng, chống
thiên tai

x

x

X
8


Các công cụ đánh giá RRTT-DVCĐ
Hướng dẫn cách sử dụng công cụ thu thập
thông tin trong đánh giá RRTT-DVCĐ


CƠNG CỤ 1: NGHIÊN CỨU THƠNG TIN SẴN CĨ
– Mục đích:

oĐể có cái nhìn tổng thể về cộng đồng, tiết kiệm thời

gian và học hỏi những cách thức đã được thực hiện
o Để kiểm tra chéo thơng tin
oĐể có ý tưởng về những thách thức cộng đồng đang
đối mặt và cách giải quyết các thách thức của cộng
đồng từ trước tới nay, các mối quan hệ giới trong
QLRRTT
oĐể thấy rõ tác động của BĐKH và xu Hướng của các
thiên tai


• Các

CƠNG CỤ 1: THƠNG TIN SẴN CĨ

thơng tin cần thu thập:
oCác thông tin cơ bản về cộng đồng,
oBản đồ rủi ro, thơng tin khoa học về biến đổi
khí hậu, thiên tai, dự báo về khí hậu và xu
hướng thiên tai, những mối đe dọa,
oNhững thay đổi hiện nay so với trước đây
oCác đối tượng DBTT, địa vị xã hội của người
cao tuổi và phụ nữ tại khu vực đô thị, miền núi
oCác tác động của thiên tai và BĐKH đối với
các ngành, lĩnh vực


CƠNG CỤ 1: THƠNG TIN SẴN CĨ (Cách thực hiện)

•Thời gian: Trước và trong khi tiến hành đánh giá.
• Dụng cụ cần: Giấy hoặc sổ ghi chép, bút. Chuẩn bị

theo mẫu Thơng tin cơ bản
•Các bước thực hiện:
+ Làm rõ các nội dung thông tin cần thu thập.
+ Liệt kê các nguồn thơng tin tiềm năng
+ Rà sốt lại các dữ liệu đang có và xem cần bổ sung gì
khơng?
+ Phân tích và xem lại cần thu thập thêm thơng tin gì nữa
khơng?


Các về vấn đề giới cần cân nhắc để
đảm bảo lồng ghép giới
• Các yêu cầu cho nhiệm vụ này đều có ghi rõ các u
cầu nội dung về giới
• Tất cả các thông tin và các dữ liệu đều được thu
thập và phân tích có phân tách về giới và giới tính.
• Đảm bảo nhóm được phân cơng thu thập thơng tin
có kiến thức chun mơn về giới.
• Bổ sung thơng tin cịn thiếu ở mọi khía cạnh của
đánh giá rủi ro thiên tai bao gồm cả vấn đề giới


Đọc mẫu thơng tin cơ bản
• Trang 65 tài liệu đánh giá


CÔNG CỤ 2: LỊCH SỬ THIÊN TAI (Khái niệm & Mục
đích)

• Khái niệm: là cơng cụ thu thập thơng tin về các

thiên tai đã xảy ra trong quá khứ và cách đối phó
với thiên tai
• Mục đích:
o Để hiểu rõ hơn về những thiên tai xảy ra trong
quá khứ và những thiệt hại do thiên tai
o Những thay đổi về tính chất của các thiên tai và
thái độ của cộng đồng trước sự thay đổi đó
o Những kinh nghiệm trong PCTT


CƠNG CỤ 2:LỊCH SỬ THIÊN TAI (Thơng tin thu
thập)
• Những thông tin cần thu thập:

oCác thiên tai đã xảy ra (5-10 năm gần đây), đặc
điểm của từng loại thiên tai, tác hại đối với đời sống
và sinh kế của nam, nữ, các nguyên nhân dẫn đến
thiệt hại và sự khác biệt trong thiệt hại đối với nam,
nữ
oKinh nghiệm của cộng đồng trong PCTT
oSự khác nhau giữa nam và nữ trong việc phịng
ngừa, ứng phó thiên tai
oCác thay đổi về thiên tai, khí hậu và những tác động
của sự thay đổi, cách thích nghi, xu hướng
oCác thay đổi đất canh tác
oCác thay đổi về an ninh lương thực và dinh dưỡng


CÔNG CỤ 2: Cách thực hiện
1.Chuẩn bị: Kẻ sẵn bảng Lịch sử thiên tai (Bảng 2.1). và

Bảng 2.2: Kết quả tổng hợp công cụ 2
2.2. Giới thiệu: tổ chức thảo luận nhóm, giải thích cho
người dân về mục đích cuộc họp
3. Người dân xác định những thiên tai đã xảy ra tại địa
phương và các thông tin liên quan
4. Tổng hợp kết quả thảo luận về Lịch sử thiên tai bảng 2.2


•

CÔNG CỤ 2: LỊCH SỬ THIÊN TAI (Cách thực hiện
tt)

Cách thực hiện:

 Tổ chức một buổi thảo luận có sự tham gia của người dân và bảo
đảm có người thạo thơng tin chủ chốt
 Hỏi người dân xem họ có thể nhớ lại những sự kiện lớn của cộng
đồng, ví dụ như:
o Những hiểm họa lớn đã xảy ra và tác động của chúng.
o Những thay đổi trong cách sử dụng đất đai: cây trồng, diện
tích rừng bao phủ, ….
o Những thay đổi về quyền sử dụng đất đai.
o Những thay đổi về hành chính, tổ chức.
o Các sự kiện lớn.
 Hướng dẫn viên có thể viết các câu chuyện lên bảng hoặc giấy lớn
theo trình tự thời gian và trình bày.


Hướng dẫn thực hiện công cụ

Năm.
thá
ng
xảy
ra
thiê
n
tai
(1)

6/1986

Loại hình
thiên tai
đã xảy
ra
(2)

Ngập lụt

Đặc điểm và
xu
hướng
thiên tai
(3)

Mưa kéo dài
ngày,

nước về
nhanh
chưa
từng có
trong
lịch sử

Khu vực
thiệt
hại
(4)

Tồn xã

Những thiệt
hại và
mức độ
thiệt hại
(5)

Ngun nhân
dẫn đến
từng thiệt
hại
(6)

Những việc
người dân
và chính
quyền địa

phương
đã làm
(7)

- 450 ha, hoa
màu, lúa
bị ngập
- Gia súc, gia
cầm chết
nhiều
- 20 nhà bị
trôi và đổ
sập
- Nhiều tài
sản bị hư
hỏng.

- Địa hình thấp,
mưa nhiều
nên nước về
nhanh
- Người dân cịn
chủ quan,
lúng túng

- Chính quyền
đã chỉ đạo
nhân dân
di
dời

người và
tài sản từ
vùng thấp
lên vùng
cao
- Đa số nhân
dân đã chủ
động
di
dời


Các về vấn đề giới cần cân nhắc để
đảm bảo lồng ghép giới
Chuẩn bị

.
•
•

•

Nhóm thực địa có cả nam và nữ
Cân nhắc việc thành lập nhóm thực địa (chỉ có nam hoặc
chỉ có nữhoăc cả 2)
Đại diện cộng đồng tham gia vào Thảo luận nhóm tập
trung bao gồm cả nam và nữ, đại diện của các nhóm xã
hội liên quan, đặc biệt dựa trên tuổi
Thông báo cho cả nam giới và nữ giới ở cộng đồng về các
cuộc làm việc tiếp theo ở thời điểm hợp lý.

Các về vấn đề giới cần cân nhắc để
đảm bảo lồng ghép giới
•
•
•
•
•

Tiến hành
Thời gian và địa điểm cho hoạt động này đảm bảo
sự tham gia đầy đủ của nam và nữ
Khuyến khích và đảm bảo sự tham gia tích cực
của cả nam và nữ.
Thảo luận nhóm tập trung của riêng nữ và nam
hoặc nhóm hỗn hợp cần được sắp xếp và các phát
hiện khác biệt cần phải so sánh.
Từng nhóm nên bao gồm người dân ở độ tuổi
khác nhau


Các về vấn đề giới cần cân nhắc để
đảm bảo lồng ghép giới
Nội dung
• Khi cân nhắc thiệt hại và tổn thất, và các hoạt
động ứng phó, cần đặt ra các câu hỏi cho phép
tách biệt các thiệt hại và tổn thất
• Khi cân nhắc đến tình trạng dễ bị tổn thương và
năng lực cần đặt các câu hỏi cho phép phân tách

được tình trạng dễ bị tổn thương và năng lực
khác nhau giữa nam, nữ, trẻ em trai và trẻ em gái.


Học viên thực hành cơng cụ
• Câu hỏi động não:
Anh/Chị hãy nêu tên các loại thiên tai đã
từng xảy ra tại địa phương (xã)


Chia nhóm thực hành cơng cụ
• Chia 5 nhóm,mỗi nhóm thực hành 1 đến 2 loại
hình thiên tai (thời gian 40’)