Bài giảng luật hành chính việt nam chương 3 GV nguyễn minh tuấn

LUẬT HÀNH CHÍNH VIỆT NAM

Chương trình cử nhân
hành chính (60 tiết)
GV Nguyễn Minh Tuấn


Chương III: Phương pháp và hình
thức quản lý nhà nước
I. Khái quát về phương pháp, hình thức quản
lý nhà nước
II. Quyết ñịnh quản lý của cơ quan HCNN
III. Cưỡng chế hành chính
IV. Trách nhiệm hành chính


I. Khái quát về phương pháp, hình
thức quản lý hành chính nhà nước
1. Phương pháp quản lý nhà nước
2. Hình thức quản lý nhà nước


1. Phương pháp quản lý nhà nước
a. Khái niệm phương pháp quản lý nhà nước
b. Phân loại phương pháp quản lý nhà nước


a. Khái niệm
Phương pháp quản lý của các cơ quan hành
chính nhà nước là những phương thức, cách
thức mà các cơ quan nhà nước ñó sử dụng

ñể tác ñộng lên cá nhân, tổ chức thuộc ñối
tượng quản lý nhằm ñạt ñược những mục
ñích ñã ñề ra.


b. Phân loại
Căn cứ ñặc trưng tổng hợp của hoạt ñộng
chấp hành và ñiều hành: PP thuyết phục và
PP cưỡng chế;
Căn cứ vào bản chất của sự tác ñộng:
phương pháp hành chính và phương pháp
kinh tế.


Trên cơ sở mức ñộ của sự tác ñộng: phương
pháp ñiều chỉnh, phương pháp lãnh ñạo
chung và phương pháp quản lý trực tiếp
Xuất phát từ mục ñích ñược chỉ ra: Phương
pháp lập chương trình mục tiêu, Phương
pháp phân tích ñánh giá những kết quả nhận
ñược, Phương pháp kiểm tra


2. Hình thức quản lý nhà nước
a. Khái niệm
b. Phân loại hình thức quản lý nhà nước


a. Khái niệm
Hình thức quản lý của các cơ quan hành

chính nhà nước là sự biểu hiện ra bên ngoài
của những hoạt ñộng cùng loại về nội dung,
tính chất và phương thức tác ñộng do các cơ
quan hành chính nhà nước thực hiện ñối với
các cá nhân, tổ chức thuộc ñối tượng bị quản
lý


b. Phân loại hình thức quản lý nhà
nước
Hình thức quản lý mang tính pháp lý
Hình thức quản lý ít mang tính pháp lý


Hình thức quản lý mang tính pháp lý
Là những hình thức ñược pháp luật quy ñịnh
cụ thể gắn với việc ban hành và áp dụng các
quy phạm pháp luật ;
thể hiện rõ nét tính chất quyền lực của hoạt
ñộng của các cơ quan hành chính nhà nước,
ñem ñến sự biến ñổi trong cơ chế ñiều chỉnh
pháp luật tức là làm nảy sinh, thay ñổi hoặc
ñình chỉ các quan hệ pháp luật hành chính


Những hình thức mang tính pháp lý
bao gồm
Ban hành các quyết ñịnh có ý nghĩa chung,
chủ ñạo;
Ban hành các quyết ñịnh quy phạm pháp

luật;
Ban hành những văn bản cá biệt áp dụng các
quy phạm pháp luật


Hình thức quản lý ít mang tính pháp
lý
• Đó là những hình thức quản lý không ñem
ñến sự thay ñổi trong cơ chế ñiều chỉnh pháp
luật, không làm phát sinh các quan hệ pháp
luật hành chính.
• Những hình thức này thông thường kéo theo
những hình thức mang tính pháp lý. (VD:việc
thực hiện các hoạt ñộng tác nghiệp vật chất
kỹ thuật như thu thập xử lý thông tin là yếu tố
cần thiết cho sự ban hành các loại quyết ñịnh
quản lý).


Các hình thức quản lý ít mang tính
pháp lý bao gồm
Tiến hành các hoạt ñộng tổ chức trực tiếp:
nghiên cứu, tổng kết và phổ biến những kinh
nghiệm tiên tiến, tổ chức kiểm tra, ñiều phối
hoạt ñộng...
Thực hiện các hoạt ñộng mang tính chất tác
nghiệp vật chất kỹ thuật.
VD: chuẩn bị tư liệu, dữ kiện, thông tin cho
việc ban hành các quyết ñịnh; lập các báo
cáo, nhập trình công việc, chứng thực văn

bằng, cấp chứng chỉ


II. Quyết ñịnh quản lý của cơ quan
HCNN
1. Khái niệm quyết ñịnh quản lý HCNN
2. Phân loại quyết ñịnh quản lý HCNN
3. Các yêu cầu ñối với quyết ñịnh quản lý
HCNN
4. Xử lý quyết ñịnh quản lý HCNN bất hợp
pháp, bất hợp lý


1. Khái niệm quyết ñịnh quản lý
HCNN
a. Khái niệm
b. Đặc ñiểm
c. Phân biệt với giấy tờ hành chính, hành
ñộng có giá trị pháp lý


a. Khái niệm
Là công cụ cơ bản, quan trọng giúp các cơ
quan QLNN thực hiện chức năng, nhiệm vụ
của mình
là kết quả sự thể hiện ý chí quyền lực - Nhà
nước (kết quả của hành ñộng mang tính pháp
lý-quyền lực) của các cơ quan hành chính
nhà nước, người có thẩm quyền

b. Đặc ñiểm
Các quyết ñịnh của cơ quan hành chính
ñược xây dựng và ban hành trên cơ sở và ñể
thi hành luật.
Quyết ñịnh quản lý hành chính nhà nước
phải ñược ban hành theo hình thức và trình
tự do pháp luật quy ñịnh.
Các cơ quan hành chính nhà nước (những
người có chức vụ) ban hành quyết ñịnh pháp
luật ñể thực hiện chức năng quản lý hành
chính nhà nước


c. Phân biệt với giấy tờ hành chính,
hành ñộng có giá trị pháp lý
giấy tờ hành chính phát sinh trên cơ sở
quyết ñịnh quản lý hành chính nhà nước
dùng ñể chứng nhận một quyền chủ thể nào
ñó, một sự kiện có giá trị pháp lý
hành ñộng có giá trị pháp lý ñược thực hiện
trên cơ sở quyết ñịnh pháp luật của cơ quan
quản lý, người có thẩm quyền.


2. Phân loại QĐQLHCNN
a. Theo tính chất pháp lý
b. Theo cơ quan ban hành
c. Theo hình thức thể hiện

a. Theo tính chất pháp lý
Quyết ñịnh chung
Quyết ñịnh quy phạm
Quyết ñịnh cá biệt


Quyết ñịnh chung
• là quyết ñịnh ñề ra chủ trương, ñường lối,
nhiệm vụ, biện pháp lớn có tính chất chung,
• làm cơ sở cho việc ban hành các quyết ñịnh
quy phạm hoặc các quyết ñịnh cá biệt,
• là công cụ ñịnh hướng trong thực hiện lãnh
ñạo của hệ thống hành chính nhà nước.


Quyết ñịnh quy phạm
là loại quyết ñịnh trực tiếp làm thay ñổi hệ
thống QPPLHC, vì:
Đặt ra các QPPLHC mới
áp dụng, cụ thể hóa các QPPL do Quốc hội
hoặc các CQHC cấp trên ban hành
Sửa ñổi những QPPLHC hiện hành
Bãi bỏ những QPPLHC không còn phù hợp
Thay ñổi phạm vi hiệu lực của QPPLHC hiện
hành về thời gian, không gian và ñối tượng
thi hành


Quyết ñịnh cá biệt

là quyết ñịnh do cơ quan hành chính nhà
nước hoặc cá nhân, tổ chức ñược ủy quyền
hành pháp ban hành nhằm giải quyết các
công việc cụ thể, cá biệt
là quyết ñịnh áp dụng pháp luật, ñược ban
hành trên cơ sở quyết ñịnh chung và quyết
ñịnh quy phạm của cấp trên hoặc cơ quan
ban hành quyết ñịnh cá biệt ñó


b. Theo cơ quan ban hành
Nghị ñịnh của Chính phủ
Quyết ñịnh, chỉ thị của Thủ tướng
thông tư của Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan
ngang Bộ
Quyết ñịnh, chỉ thị của ủy ban nhân dân,
quyết ñịnh, chỉ thị của Chủ tịch ủy ban nhân
dân, và của thủ trưởng cơ quan chuyên môn
thuộc ủy ban nhân dân.
Quyết ñịnh QĐQLHCNN liên tịch