Chuyên đề 4 một số vấn đề về đổi mới hoạt động của chính quyền địa phương

Chuyên đề 4
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐỔI MỚI
HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN
ĐỊA PHƯƠNG


TỔ CHỨC CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
Điều 118.HP 92:
Các đơn vị hành chính được phân định:
• Nước chia thành tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;
• Tỉnh chia thành huyện, thành phố thuộc tỉnh và thị xã;
thành phố trực thuộc trung ương chia thành quận, huyện và
thị xã;
• Huyện chia thành xã, thị trấn; thành phố thuộc tỉnh, thị xã
chia thành phường và xã; quận chia thành phường.
• Việc thành lập Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân ở
các đơn vị hành chính do luật định.


Chính quyền địa phương tổ chức theo 3 cấp:
Cấp tỉnh
Cấp huyện
Cấp xã

Yêu cầu đổi mới về tổ
chức -> Hoạt động của
chính quyền địa phương
hiện nay;
– Yêu cầu phối hợp theo
ngành và theo địa bàn
lãnh thổ (xung đột hay

tương tác trong thực thi
nhiệm vụ, quyền hạn).
– Chính quyền nông thôn
và chính quyền đô thị


Và thí điểm …
Yêu cầu: Đề án phải
bám sát tinh thần Nghị
quyết Hội nghị lần thứ 5
Ban Chấp hành Trung
ương khóa X, lồng ghép
trong Đề án nội dung
thí điểm tổ chức chính
quyền đô thị và thực
hiện chế độ thủ trưởng
trong các cơ quan hành
chính nhà nước.


Một số quan điểm chủ yếu khi nghiên cứu đổi
mới tổ chức chính quyền địa phương

Theo PGS.TS Trương Đắc Linh,
Trường ĐH Luật TP. HCM, HĐND
trên chặng đường đổi mới chính
quyền địa phương, Tạp chí NCLP số
8-9, 2001; quan điểm đổi mới:

Quan điểm, tư tưởng đổi mới của Đảng
về hoàn thiện bộ máy nhà nước.
2. Tính kế thừa và kinh nghiệm lịch sử
3. Tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm về tổ
chức chính quyền địa phương ở các
nước
4. Lấy thực tiễn làm thước đo chân lý
1.


Và thí điểm …
Tổ chức thí điểm ở 3
thành phố trực thuộc
Trung ương và 7 tỉnh
không tổ chức Hội
đồng
nhân
dân
(HĐND) ở huyện,
quận, phường và 500
xã thí điểm nhân dân
bầu trực tiếp Chủ
tịch Ủy ban nhân
dân.

Tổng cộng có 67 huyện, 32
quận và 483 phường của 3
thành phố: Tp.HCM, Đà
Nẵng, Hải Phòng và 7 tỉnh:
Lào Cai, Vĩnh Phúc, Nam

Định, Quảng Trị, Phú Yên,
Kiên Giang, Bà Rịa - Vũng
Tàu thực hiện thí điểm
không tổ chức hội đồng nhân
dân từ ngày 1/4/2009.


Và thí điểm … ở TP HCM:
- 24/24 quận, huyện và 259/259 phường
của toàn thành phố thực hiện thí điểm (chỉ
còn 58 xã và 5 thị trấn không thí điểm).


Làm được gì?
1. Tiết kiệm kinh phí, nhân lực, tăng thẩm quyền cơ quan

hành pháp
2. Quyền lợi của cử tri vẫn được bảo đảm:
Bà Phạm Phương Thảo, Phó Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch
HĐND TPHCM: Sau khi thực hiện thí điểm, quyền lợi của
cử tri thành phố vẫn được bảo đảm, vì cử tri có thể gửi
gắm tiếng nói của mình qua đại biểu Quốc hội, UBMTTQ
thành phố cùng các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội.
Ngoài ra, khi không còn HĐND quận, huyện, phường thì
đòi hỏi HĐND thành phố phải nâng cao chất lượng hoạt
động của mình để đảm bảo quyền lợi có người đại diện
của cử tri (Trả lời áo GĐ&XH sáng 5/4/09).


Băn khoăn …”khoảng trống”

“Cái lo của tôi là các vấn đề bức xúc của dân không phải
lúc nào cũng được đưa lên đến thành phố, đặc biệt
những vấn đề dân sinh cấp cơ sở. Do đó, “khoảng
trống” sẽ xảy ra ở quận, huyện, phường khi thực hiện thí
điểm bởi không phải vấn đề nào nhân dân cũng có thể
với tới HĐND thành phố và không phải đại biểu nào
cũng có thể đi giám sát, chất vấn vấn đề trước đây thuộc
cấp phường, quận”.
(Đặng Văn Khoa (TPHCM), Trả lời Báo GĐ&XH sáng
5/4/09)


Chuyên để 5

TÍNH DÂN CHỦ
TRONG CHẾ ĐỘ BẦU CỬ


Hình thức bầu cử có từ khi nào?
Theo Nguyễn Gia Phu, Lịch sử Hy lạp và Rôma
cổ đại. tr., 19, H.,1991, Nguyên tắc bầu cử đã xuất
hiện từ thời chiếm hữu nô lệ. Ngoài chính thể
quân chủ là phổ biến, ngay từ thời kỳ này đã tồn
tại chính thể cộng hoà, với Viện Nguyên Lão, gồm
đại diện chủ nô quý tộc, đại diện nhân dân và đại
diện của những người cầm vũ khí. Nhưng mãi đến
Cách mạng tư sản mới trở thành một trong những
biện pháp quan trọng để nhân dân có thể thực hiện
quyền lực nhà nước thuộc về mình.

Ngay sau Tuyên ngôn độc lập, trong phiên
họp CP ngày 03-9-1945, Hồ Chủ tịch đã đề
nghị soạn thảo, ban hành HP và Tổng
tuyển cử tự do đã diễn ra vào 19-01-1946
(3 tháng sau Tuyên bố độc lập).


Tính dân chủ thể hiện trong các
nguyên tắc bầu cử
Phổ thông đầu phiếu (Đ. 54 HP, Đ. 2
Luật bầu cử QH và HĐND)
2. Nguyên tắc bình đẳng,
3. Trực tiếp và bỏ phiếu kín
1.