Bài giảng tài chính quốc tế chương 2 ths đỗ thị thu thủy

LOGO

CHƯƠNG 2
HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ
IMS

Ths. Do Thi Thu Thuy

1


LOGO

GROUP WORK
1.
2.
3.
4.

Thực trạng cán cân di chuyển vốn ở Việt Nam giai đoạn 2000-2011
Thực trạng cán cân vãng lai của Việt Nam giai đoạn 2000-2011
Thực trạng Đôla hóa ở Việt Nam hiện nay và biện pháp khắc phục
Rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ của các ngân hàng
thương mại Việt Nam
5. Thực trạng hoạt động thị trường ngoại hối phái sinh ở Việt Nam hiện
nay.
6. Thực trạng nợ nước ngoài, giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý sử
dụng và hoàn trả?
7. Khủng hoảng Nợ công Hy Lạp và bài học kinh nghiệm đối với Việt
Nam.
8. Thực trạng đầu tư ra nước ngoài của các doanh nghiệp Việt Nam

9. Chính sách tỷ giá của Việt Nam
10. Thực trạng chuyển giá trong các doanh nghiệp FDI của Việt Nam
hiện nay và giải pháp khắc phục

Ths. Do Thi Thu Thuy

2


LOGO

NỘI DUNG CHÍNH
 Tổng quan về hệ thống tiền tệ quốc tế
 Hệ thống tiền tệ quốc tế trước chiến tranh thế giới lần
thứ nhất (1914)
 Hệ thống tiền tệ quốc tế trong giai đoạn chiến tranh
thế giới (1914-1944)
 Hệ thống tiền tệ quốc tế sau chiến tranh thế giới (1944
– 1990s)
 Các tổ chức tài chính quốc tế

Ths. Do Thi Thu Thuy

3


Tổng quan về hệ thống
tiền tệ quốc tế

LOGO

 Hệ thống tiền tệ quốc gia và hệ thống tiền tệ quốc tế
 Hệ thống tiền tệ quốc tế là gì?
 Nghiên cứu về hệ thống tài chính quốc tế là nghiên
cứu những vấn đề gì?
 Mục đích hoạt động của HTTTQT
 Đặc trưng của một HTTTQT hiêu quả

Ths. Do Thi Thu Thuy

4


Tổng quan về hệ thống tiền tệLOGO
quốc tế
 Hệ thống tiền tệ quốc tế (the International Monetary
System- IMS) Được hình thành trên cơ sở quan hệ
thương mại - tài chính giữa các quốc gia
 Khái niệm: là hệ thống các quy tắc, tập quán, thủ tục và
các tổ chức điều hành các quan hệ tài chính giữa các
quốc gia

Ths. Do Thi Thu Thuy

5


Tổng quan về hệ thống tiền tệ LOGO
quốc tế
Nghiên cứu hệ thống tiền tệ quốc tế là nghiên

cứu các chế độ tiền tệ và chế tài điều tiết quan
hệ tài chính giữa các quốc gia và các định chế
tài chính quốc tế trong các giai đoạn lịch sử khác
nhau. Cụ thể:
 Chế độ tiền tệ, phương thức xác định tỷ giá và các
quy tắc điều tiết
 Hoạt động của các định chế tài chính quốc tế

Ths. Do Thi Thu Thuy

6


LOGO

Mục đích
Hình thành các liên minh kinh tế
Nâng cao tầm ảnh hưởng về tiền tệ
Xây dựng và tạo lập hàng rào chính trị
chặt chẽ hơn

Ths. Do Thi Thu Thuy

7


Đặc trưng của HTTTQT
hiệu quả

LOGO

1.Điều chỉnh CTTTQT nhanh chóng hiệu quả
2.Đảm bảo cung cấp lượng vốn hỗ trợ tối ưu cho các
quốc gia trong việc điều chỉnh CCTTQT
3.Đảm bảo khả năng duy trì các nguồn dự trữ
4.Tối đa hoá sản lượng và mức độ sử dụng các yếu
tố sản xuất
5.Phân phối công bằng lợi ích kinh tế

Ths. Do Thi Thu Thuy

8


IMS trước chiến tranh thế giới LOGO
lần thứ nhất (1914)
Bản vị hàng hóa trước 1875
- 1870s, TMQT hoạt động trên cơ sở “bản vị hàng hóa”
=> vàng, bạc
- Thời kỳ đầu, tiền kim loại được đúc dưới dạng tùy ý về
sau được tiêu chuẩn hóa
- Bản vị hàng hóa hoạt động trên cở sở giá trị đầy đủ của
mỗi đồng xu
- Các quốc gia thường xuyên giảm tỷ trọng vàng, bạc
trong mỗi đồng xu => bào mòn giá trị thực tế

Ths. Do Thi Thu Thuy

9

IMS trước chiến tranh thế giớiLOGO
lần thứ nhất (1914)
Bản vị hàng hóa
- Những đợt bào mòn giá trị tiền xu của Anh(15401560): đồng tiền giảm giá trị đã loại đồng tiền có giá
trị hơn ra khỏi lưu thông
- Quy luật Gresham: “Bad money drives out good
money”
- Chế độ song bản vị ở Mỹ (1729-1861)
1 USD = 24,75 grains vàng
1 USD = 371,25 grains bạc

Ths. Do Thi Thu Thuy

10


IMS trước chiến tranh thế giới lầnLOGO
thứ nhất (1914)
Bản vị vàng (1875-1914)
- Hệ thống tiền tệ quốc tế hoạt động một cách ổn định và
hợp tác giữa các nước trong các khu vực và trên thế giới
- Đặc trưng:

1. Gắn giá trị của đồng tiền với vàng
Mỹ: 20,67$/ounce vàng
Anh: 4,2474 £/ ounce vàng

1. Tự do xuất nhập khẩu vàng giữa các quốc gia
2. Dự trữ vàng với quy mô đủ lớn

Ths. Do Thi Thu Thuy

11


IMS giữa hai cuộc
chiến tranh thế giới 1914-1944

LOGO

1914: Chế độ bản vị vàng sụp đổ
=> Chế độ bản vị vàng hối đoái
Có đồng tiền chủ chốt - T
khối kinh tế
Có đồng tiền phụ thuộc - t
- NHTW dự trữ các ngoại tệ tự do chuyển đổi ra vàng
- Các ngoại tệ tự do chuyển đổi ra vàng ấn định giá trị với
vàng
1929-1933: Khủng hoảng tài chính, ngân hàng => chấm dứt
chế độ bản vị vàng
Ths. Do Thi Thu Thuy

12


IMS sau chiến tranh thế giới
(1944 – 1990s)

LOGO

- 1/1944 Hội nghị QT về TT tại Giơnevơ
2 trường phái không đi đến thống nhất
Anh -đề nghị hình thành NHQT
Mỹ - yêu cầu sử dụng USD
- 7/1944 HNQT lần thứ 2 tại Bretton Woods
Chấp nhận hình thành 2 tổ chức (IMF&WB)
sử dụng USD là đồng tiền Quốc tế
- Lý do USD trở thành tiền tệ quốc tế

Ths. Do Thi Thu Thuy

13


IMS sau chiến tranh thế giới

LOGO

Hệ thống Bretton Woods 1944-1971
- Chế độ bản vị đồng USD
- Hệ thống chế độ tỷ giá là cố định nhưng có thể điều
chỉnh
35USD/ounce vàng
- Hình thành hai tổ chức quốc tế mới là
+ IMF (International Monetary Fund)
+ Ngân hàng Tái Thiết và phát triển quốc tế
(International bank for Reconstruction and Development
–IBRD)
Ths. Do Thi Thu Thuy

14


IMS sau chiến tranh thế giới
(1944 – 1990s)

LOGO

Hoạt động của Hệ thống Bretton Woods 1944-1971
1945-1958:giai đoạn hỗ trợ cho công cuộc tái thiết
1959-1971: Giai đoạn phá gía đồng USD và sự sụp đổ của
hệ thống Bretton Woods
Sụp đổ vào năm 1971 => Mỹ phải phá giá đô la so với
Mark Đức và Yen Nhật.
Hiệp định Smithsonian nhằm cứu vãn => 1973, đa phần
các tỷ giá chính đã được thả nổi
*Nguyên nhân của sự sụp đổ của chế độ tỷ giá cố định
- Kinh tế Mỹ nhập siêu
- Dự trữ vàng giảm sút
Ths. Do Thi Thu Thuy
15
- USD mất giá trầm trọng


IMS hậu Bretton Woods








LOGO

Gia tăng mạnh các dòng vốn lưu chuyển quốc tế
Các tỷ giá hối đoái linh hoạt được chấp nhận bởi các
thành viên của IMF
Các ngân hàng trung ương được phép can thiệp vào thị
trường ngoại hối để điều chỉnh các dao động không
được phép.
Vàng bị từ bỏ ra khỏi tài sản dự trữ quốc tế .
Các nước kém phát triển được tiếp cận nhiều hơn với
các nguồn quỹ của IMF

Ths. Do Thi Thu Thuy

16


IMS hậu Bretton Woods

LOGO

Quyền rút vốn đặc biệt
- 1967: Sự xuất hiện của đồng tiền ghi sổ (Quyền rút
vốn đặc biệt - Special Drawing Rights)
- Là một tài sản dự trữ quốc tế được tạo ra bởi IMF, để
bổ sung tài sản dự trữ cho các thành viên
- Là phương tiện thanh toán giữa NHTW và IMF, các

quốc gia có thể rút SDR trong hạn mức cho phép khi
gặp khó khăn

Ths. Do Thi Thu Thuy

17


LOGO

IMS hậu Bretton Woods
-

1969 giá trị của SDR = 1/35 ounce vàng = 1USD
1973 IMF quyết định tách giá trị SDR ra khỏi giá trị USD Giá trị SDR bằng giá
trị cụm tiền tệ các nước hội viên có tỷ trọng TMQT từ 1% trở lên
1982 Giá trị SRD là giá trị của 5 đồng tiền mạnh nhất thế giới ( GBP; USD;
DEM; FRF; JPY)
2001: USD, EUR, JPY, GBP
1981–1985: USD 42%, DEM 19%, JPY 13%, GBP 13%, FRF 13%
1986–1990: USD 42%, DEM 19%, JPY 15%, GBP 12%, FRF 12%
1991–1995: USD 40%, DEM 21%, JPY 17%, GBP 11%, FRF 11%
1996–2000: USD 39%, DEM 21%, JPY 18%, GBP 11%, FRF 11%
2001–2005: USD 45%, EUR 29%, JPY 15%, GBP 11%
2006–2010: USD 44%, EUR 34%, JPY 11%, GBP 11%

-

Hiện nay: SDR =??????

Ths. Do Thi Thu Thuy

18


IMS hậu Bretton Woods

LOGO

Hệ thống tiền tệ Châu Âu: EMS
- Tiền thân: cơ chế tỷ giá “European Snake Money System”
(ESMS) 1971 => tỷ giá ổn định
- Hệ thống tiền tệ Châu Âu: 1979
Mục tiêu
– Thiết lập1 khu vực tiền tệ ổn định ở châu Âu
– Phối hợp các chính sách tỷ giá hối đoái với các đồng tiền
ngoài châu Âu
- Dọn đường cho sự thành lập của Liên minh tiền tệ châu
Âu (European Monetary Union)
- Phát hành ECU trái Ths.
phiếu
năm 1986-1987
Do Thivào
Thu Thuy
19


IMS hậu Bretton Woods

LOGO

 1973-74: OPEC áp dụng cấm vận dầu lửa
giá dầu (yết bằng USD) tăng 4 lần
 1/1976: Hội nghị Jamaica tỷ giá thả nổi
tài sản dự trữ: vàng
 3/1979: EMS được thành lập
 1982: Khủng hoảng nợ Châu Mỹ Latinh
 1992: Khủng hoảng EMS
 1994: Khủng hoảng đồng Peso
 1997: Khủng hoảng tài chính – tiền tệ Châu Á
 1998: Khủng hoảng LB Nga
 1/1/1999: ??????
Ths. Do Thi Thu Thuy

20


LOGO

IMS hậu Bretton Woods
 1/1/1999: EURO
 1999: Khủng hoảng Brazil
 2002: Khủng hoảng Argentina
 2008: Khủng hoảng Mỹ? Việt Nam?

Ths. Do Thi Thu Thuy

21

LOGO

Hệ thống tiền tệ quốc tế ngày nay

 Sự hợp tác đa phương của các nước dựa trên chế độ tỷ
giá thả nổi có điều tiết, xu thế toàn hội nhập và cầu hoá
của các nước
 Hoạt động của các định chế tài chính quốc tế được tăng
cường và mở rộng trên nhiều lĩnh vực: đời sống - kinh tế xã hội của các nước
 Sự phát triển và ổn định của hệ thống tiền tệ châu Âu
mở ra khả năng hợp tác tiền tệ trong các khu vực và
trên thế giới: Đông Nam Á và Châu Á
Ths. Do Thi Thu Thuy

22


Khả năng hợp tác tiền tệ của khu vựcLOGO
Đông Nam Á và Châu Á
- Điều kiện phát triển kinh tế và nhu cầu hợp
tác về tài chính tiền tệ của khu vực
- Khả năng hợp tác về tài chính tiền tệ
- Những khó khăn cản trở

Ths. Do Thi Thu Thuy

23


LOGO

Các tổ chức tài chính quốc tế
-

IMF
WB
ADB
WTO
…

Ths. Do Thi Thu Thuy

24


LOGO

Là tổ chức tài chính đa phương, cơ quan đặc biệt
thuộc LHQ
Được thành lập tại Bretton Woods năm 1944
Mục tiêu ban đầu: khôi phục châu Âu sau Chiến
tranh TG 2
Khoản cho vay đầu tiên (1947): 250tr USD dành cho
Pháp
Hiện nay: 185 quốc gia thành viên
Trụ sở chính: Washington D.C
Ths. Do Thi Thu Thuy

25