Bài giảng tài chính hành vi chương 2 các trường hợp bất thường trên TTCK

CHƯƠNG 2: CÁC TRƯỜNG HỢP BẤT THƯỜNG
(ANOMALIES) TRÊN TTCK

™ Hiệu ứng ngày trong tuần (Day-of-the-week effect)
™ Hiệu ứng tháng trong năm (Monthly effect)
™ Hiệu ứng tháng Giêng (January effect)
™ Sự phản ứng quá mức (overreaction/underreaction)

1


HIỆU ỨNG NGÀY TRONG TUẦN
(Day-of-the-week effect) (1)
™ Khái niệm
ƒ

Lợi nhuận vào một số ngày cao hơn một cách bất
thường so với các ngày còn lại trong tuần

ƒ

Lợi nhuận vào ngày thứ Sáu cao hơn các ngày khác
trong tuần

ƒ

Lợi nhuận vào ngày thứ Hai thấp hơn các ngày khác
trong tuần
2

HIỆU ỨNG NGÀY TRONG TUẦN
(Day-of-the-week effect) (2)
™ Các phương pháp kiểm định
- Mô hình OLS:
R =α D +α D +α D +α D +α D +εt
it 1 1t 2 2t 3 3t 4 4t 5 5t
Rit là lợi nhuận của cổ phiếu i; D1t, D2t, D3t, D4t và D5t là
biến giả cho các thứ hai, thứ ba, thứ tư, thứ năm và thứ
sáu (ví dụ: D1t = 1 nếu quan sát thứ t rơi vào ngày thứ hai,
ngược lai sẽ bằng 0)
3


HIỆU ỨNG NGÀY TRONG TUẦN
(Day-of-the-week effect) (3)
-

Mô hình GARCH (1,1):

R =α D +α D +α D +α D +α D +εt
it 1 1t 2 2t 3 3t 4 4t 5 5t

ε t ≈ N (0, ht )

ht = ω + δ ht −1 + γε t2−1
-

Mô hình rủi ro thị trường với OLS:

R it =

5

∑α
i =1

i

D it +

5

∑β
i =1

i

D it RMI

it

+ εt

ε t ≈ N (0, ht )

RMI: Lợi nhuận thị trường thế giới (MSCI World Index)
4


HIỆU ỨNG NGÀY TRONG TUẦN

(Day-of-the-week effect) (4)
™ MSCI World Index
MSCI World Index là chỉ số với trọng số giá trị thị trường
(market capitalization weighted index) được xây dựng để đo
lường sự biến động của TTCK ở các nước phát triển.
Đến tháng 06/2007, MSCI World Index bao gồm 23 chỉ
số của các quốc gia: Australia, Austria, Belgium, Canada,
Denmark, Finland, France, Germany, Greece, Hong Kong,
Ireland, Italy, Japan, Netherlands, New Zealand, Norway,
Portugal, Singapore, Spain, Sweden, Switzerland, the United
Kingdom, and the United States.
5


HIỆU ỨNG NGÀY TRONG TUẦN
(Day-of-the-week effect) (5)
-

Mô hình rủi ro thị trường với GARCH (1,1):
R it =

5

∑α
i =1

i

D it +

5

∑β
i =1

i

D it RMI

it

+ εt

ε t ≈ N (0, ht )

ht = ω + δ ht −1 + γε t2−1
-

Mô hình lợi nhuận giao động:

R =α D +α D +α D +α D +α D + εt
it 1 1t 2 2t 3 3t 4 4t 5 5t

ε t ≈ N (0, ht )

ht = ω + β1 D1t + β 2 D2t + β 3 D3t + β 4 D4t + δht −1 + γε t2−1
6


HIỆU ỨNG NGÀY TRONG TUẦN

(Day-of-the-week effect) (6)
-

Mô hình lợi nhuận giao động với rủi ro thị trường:

R =α D +α D +α D +α D +α D + εt
it 1 1t 2 2t 3 3t 4 4t 5 5t

ε t ≈ N (0, ht )

ht = ω + β1 D1t + β 2 D2t + β 3 D3t + β 4 D4t + δht −1 + γε t2−1

7


HIỆU ỨNG THÁNG (MONTHLY EFFECT)
™ Khái niệm
ƒ Lợi nhuận vào một vài tháng nào đó trong năm cao

hơn một cách bất thường so với các tháng còn lại
ƒ Lợi nhuận vào tháng Giêng thường cao hơn các

tháng còn lại trong năm (hiệu ứng tháng Giêng –
January effect)
™ Các phương pháp kiểm định: Có thể áp dụng các
phương pháp ở trên
8


SỰ PHẢN ỨNG QUÁ MỨC (OVERREACTION)

Các cổ phiếu có sự tăng giá mạnh ở thời điểm hiện tại
sẽ giảm giá mạnh trong tương lai và ngược lại (De
Bondt và Thaler, 1985).
=> Các nhà đầu tư có thể kiếm được lợi nhuận bất
thường (lợi nhuận cao hơn mức bình quân chung của thị
trường) bằng cách thiết lập các chiến lược kinh doanh
“ngược” (contrarian strategy).

9


SỰ PHẢN ỨNG QUÁ THẬN TRỌNG
(UNDERREACTION)
- Các cổ phiếu tăng giá ở thời điểm hiện tại sẽ tiếp tục
tăng giá trong tương lai và ngược lại.
- Underreaction: Trong dài hạn
- Momentum: Trong ngắn hạn

10


KIỂM ĐỊNH SỰ PHẢN ỨNG QUÁ MỨC
(1)
ƒ Xác định lợi nhuận khác thường:
AR = R − Rm,t
i,t i,t

ƒ Cổ phiếu sẽ được xếp hạn theo ARi,t giảm dần
ƒ Hai danh mục (portfolio) được thành lập: Lợi nhuận

cao nhất (winners) và lợi nhuận thấp (losers)
ƒ Mỗi nhóm gồm n cổ phiếu
ƒ Xác định lợi nhuận khác thường bình quân cho mỗi

danh mục:
11


KIỂM ĐỊNH SỰ PHẢN ỨNG QUÁ MỨC
(2)
⎛
⎜
⎜
⎜
⎜
⎝

⎞
n
⎟
1
AR p,t = n ∑ AR ⎟⎟
i=1 i,t ⎟⎠

ƒ Xác định lợi nhuận khác thường bình quân luỹ kế
(Average cumulative abnormal returns) cho mỗi giai
đoạn nghiên cứu (tracking period):
n
ACAR p,t = 1n ∑ AR p,t
t =1

12


KIỂM ĐỊNH SỰ PHẢN ỨNG QUÁ MỨC
(3)
ƒ Xác định khác biệt của lợi nhuận khác thường bình
quân luỹ kế giữa 2 nhóm:
ACAR = ACAR − ACAR
W ,t
D,t
L,t

ƒ Nếu ACARD,t > 0: Overreaction
ƒ Nếu ACARD,t < 0: Underreaction

13