Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô ở Việt Nam trong điều kiện hiện nay.doc

LỜI MỞ ĐẦU
rong quá trình phát triển kinh tế xã hội, nhân tố con người được coi là nhân tố
quan trọng, có vai trò quyết định đối với sự thành công của các chính sách,
các mục tiêu phát triển và sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của Quốc gia.
T
Sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội ở nước ta trong thời kỳ công nghiệp hoá,
hiện đaị hóa đặt ra những yêu cầu, thách thức lớn đối với chiến lược con người
trong đó có nhiệm vụ quan trọng là việc xác định mục tiêu, chiến lược đào tạo và sử
dụng cán bộ, đặc biệt là đối với cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô - Chính họ là những “
Người cầm lái cho con thuyền kinh tế ” của đất nước.
Trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn đầu của thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước, trong bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực phát triển theo xu hướng
hội nhập mạnh mẽ, trong bối cảnh nền kinh tế đất nước mới chuyển sang nền kinh tế
thị trường, cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô của chúng ta đã bộc lộ những bất cập về
trình độ chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn.
Để đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp phát triển trong bối cảnh đó, chính
sách cán bộ cần phải trở nên linh hoạt, quan hệ hữu cơ với chính sách kinh tế - Xã
hội, phải gắn liền với những mục tiêu của sự nghiệp phát triển đặc biệt là chính sách
đào tạo và sử dụng cán bộ - Đào tạo nhằm mục tiêu tạo ra những “sản phẩm” phù
hợp với yêu cầu và mục đích sử dụng.
Trong giai đoạn vừa qua công tác cán bộ, đào tạo cán bộ của chúng ta còn
nhiều bắt cập, chưa thực sự mang tính chiến lược. Trước những yêu cầu và thách
thức đối với công tác cán bộ chúng ta cần phải xác định mục tiêu, xây dựng chiến
lược đào tạo cán bộ - Đặc biệt đối với cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô phù hợp với yêu
cầu và mục tiêu của sự nghiệp phát triển.
Chính từ nhận thức về tầm quan trọng của cán bộ công chức quản lý kinh tế
của nước ta nên khi thực hiện đề án chuyên ngành, được sự giúp đỡ của các cô, các
thầy hướng dẫn em xin thực hiện đề án "Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế
vĩ mô ở Việt nam trong điều kiện hiện nay". Trong quá trình thực hiện đề án do còn
nhiều vấn đề chưa còn được nhận thức đầy đủ nên bài viêt còn nhiều hạn chế, bản
thân em rất mong nhận được sự thông cảm và giúp đỡ của các cô, các thầy để ngày

càng được tiến bộ hơn.
1
LÝ LUẬN, THỰC TRẠNG VÀ
GIẢI PHÁP
CHƯƠNG I:
SỰ CẦN THIẾT ĐỐI VỚI CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VÀ ĐÀO TẠO
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ QUẢN LÝ
KINH TẾ VĨ MÔ Ở NƯỚC TA
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Từ sau đại hội Đảng lần thứ VI nền kinh tế nước ta từng bước chuyển sang vận
hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN.
Sự chuyển đổi sang mô hình kinh tế mới đòi hỏi phải có đội ngũ cán bộ quản lý kinh
tế tương ứng, đặc biệt là đội ngũ cán bộ quản lý nòng cốt - (cán bộ quản lý cấp cao
và các chính khách kinh tế hay cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô).
Vậy cán bộ quản lý kinh tế là gì? cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô là gì?
Kh ái niệm về cán bộ quản lý kinh tế:
1. C ÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ :
Cán bộ quản lý kinh tế là tất cả các cá nhân thực hiện những chức năng quản lý
nhất định trong bộ máy quản lý kinh tế.
Là người làm lao động quản lý kinh tế và là một trong những yếu tố chủ yếu
của hệ thống quản lý, người làm công tác quản lý kinh tế có 3 loại cán bộ kỹ thuật,
nhân viên giúp việc và nhà quản lý.
Cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô là một bộ phận của đội ngũ công chức nhà nước,
làm việc trong các cơ quan quản lý Nhà nước về kinh tế, tham gia hoạch định các
chính sách kinh tế và thực hiện quản lý Nhà nước các hoạt động kinh tế trên phạm
vi toàn bộ nền kinh tế quốc dân hoặc trong từng địa phương, từng vùng lãnh thổ.
2
2. CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ CÓ THỂ CỤ THỂ HOÁ THÀNH 2 LOẠI LÀ CÁC
CHÍNH KHÁCH KINH TẾ VÀ CÁC NHÀ ĐIỀU HÀNH QUẢN LÝ CẤP CAO:
M ô hình:

Các nhà quản
lý kinh tế
QLKT Vĩ mô QLKT Vi mô
(CBLĐ cấp cao) (Các nhà QLDN)

Các chính Các nhà điều
khách KT hành QL C.Cao
2.1. Các chính khách kinh tế:
Là những người nắm giữ các bộ phận quyền lực Nhà nước, chịu trách nhiệm trong
việc hoạch định đường lối, chủ trương, chiến lược, chính sách phát triển kinh tế đất nước
và giám sát việc thực hiện đường lối, chủ trương, chiến lược, chính sách phát triển kinh
tế đã vạch ra. Các chính khách kinh tế là các nhân vật có vị thế quan trọng trong xã hội
đương thời (bao gồm cả các nhân vật trong chính quyền và các nhân vật của các tổ chức
và đoàn thể lớn trong xã hội). Thông thường theo thiết kế của các xã hội hiện nay, các
chính khách kinh tế là những người đứng đầu cơ quan quyền lực xã hội và các thành
viên của cơ quan này (bộ trưởng, người lãnh đạo cấp tỉnh, thành phố) thực thi nhiệm vụ
lãnh đạo các hoạt động quản lý kinh tế với vai trò là người điều hành trong kinh tế.
2.2. Các nhà điều hành quản lý cấp cao:
Đó là các cá nhân trực tiếp vận hành các hoạt động quản lý, biến đường lối, chủ
trương, chiến lược và chính sách phát triển kinh tế thành hiện thực. Các nhà điều hành quản
lý cấp cao thường là những người đứng đầu cơ quan quyền lực Nhà nước.
Theo thiết chế xã hội hiện nay, ở nhiều nước chính khách kinh tế đồng thời là
nhà điều hành quản lý cấp cao. Ở nước ta hiện nay, thực hiện cơ thế Đảng lãnh đạo,
Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ, thì phần nhiều chính khách kinh tế và nhà
điều hành quản lý cấp cao ở một hệ thống thường là 2 thực thể khác nhau.
3
II. VAI TRÒ CỦA CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ
ĐỐI VỚI CNH-HĐH Ở NƯỚC TA:
1. V AI TRÒ CỦA QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG:
Quản lý kinh tế vĩ mô thực chất là nói đến vai trò, chức năng quản lý của Nhà

nước đối với các hoạt động kinh tế. Mô hình kinh tế phổ biến trên thế giới hiện là
kinh tế hỗn hợp trong đó Nhà nước có vai trò quan trọng trong việc điều tiết, quản
lý các hoạt động của nền kinh tế quốc dân thông qua hệ thống các chính sách và
công cụ quản lý kinh tế vĩ mô.
- Nhà nước thiết lập khung khuôn khổ luật pháp thống nhất để tạo môi trường
chung cho các thị trường hoạt động.
- Khắc phục các khuyết tật của thị trường để tạo cho cơ chế thị trường hoạt
động có hiệu quả thông qua chính sách kinh tế vĩ mô, xây dựng các chương trình, kế
hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
- Đảm bảo công bằng xã hội thông qua việc phân bổ các nguồn lực, phân phối
thu nhập giữa các tầng lớp, các nhóm dân cư trong xã hội.
- Ổn định kinh tế vĩ mô, ngăn chặn và kiềm chế lạm phát, thất nghiệp, thực
hiện các biện pháp kiểm soát, giám sát, sử dụng các công cụ thuế để điều tiết các
hoạt động kinh tế.
Trong điều kiện ở nước ta, để đạt được các mục tiêu kinh tế xã hội đã đề ra, quản lý
kinh tế vĩ mô càng có vị trí quan trọng hơn bao giờ hết và vai trò quản lý vĩ mô nền kinh
tế của Nhà nước ta trong cơ chế mới thể hiện ở những điểm sau:
- Nhà nước xây dựng các chương trình, kế hoạch phát triển phù hợp với điều
kiện KT-XH nước ta theo các mục tiêu đề ra và mong đạt được.
+ Nhà nước chủ động điều tiết các doanh nghiệp nhằm tạo ra sự thống nhất
giữa các lợi ích của quốc gia.
+ Nhà nước hoạch định các chương trình phát triển KT-XH, thông qua đó thực
hiện chiến lược phát triển KT-XH, dẫn dắt các doanh nghiệp và các thành phần kinh
tế đi đúng hướng đã chọn, thúc đẩy tốc độ tăng trưởng kinh tế để nhanh chóng hội
nhập với kinh tế khu vực và kinh tế thế giới.
- Tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh
+ Xây dựng kết cấu hạ tầng thuận lợi, có chính sách để thu hút vốn đầu tư
trong và ngoài nước.
+ Quyết định và bảo đảm các quyền tạo điều kiện cho các hoạt động sản xuất
kinh doanh như các quyền sở hữu về tư liệu sản xuất, xây dựng hệ thống pháp luật

đồng bộ và ổn định...
- Thực hiện các chính sách phân phối thu nhập công bằng, hiệu quả, tạo động
lực cho sản xuất phát triển.
- Phân phối hợp lý các nguồn lực và quản lý sử dụ ng có hiệu quả tài sản quốc gia.
4
2. V AI TRÒ CỦA CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ Ở NƯỚC TA:
Trong một hệ thống kinh tế hoạt động thành công hay thất bại phụ thuộc rất
nhiều vào người cán bộ quản lý kinh tế. Nói cách khác trong hệ thống thì người cán
bộ quản lý giữ vai trò quyết định sự thành công hay thất bại của hoạt động kinh tế.
Cán bộ quản lý ở tầm vĩ mô chính là người vận hành, điều khiển và thực thi
trong bộ máy đó. Nói cách khác, tính hiệu quả của hệ thống các chính sách và công
cụ quản lý kinh tế vĩ mô phụ thuộc vào 2 điều kiện cơ bản
1. Cơ chế vận hành của nền kinh tế
2. Khả năng và trình độ của đội ngũ cán bộ quản lý
Hai yếu tố này có mối quan hệ tương tác và có liên quan tới hàng loạt các nhân
tố KT-XH trong đó khả năng và trình độ đội ngũ cán bộ quản lý đóng vai trò quyết
định nhất.
Để thực hiện được mục tiêu mà đại hội đảng VIII đã xác định, đội ngũ cán bộ
nói chung và cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô nói riêng có vai trò quyết định và nó
được thể hiện tập trung trên các mặt chủ yếu sau:
- Cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô có vai trò quyết định trong việc xây dựng đúng
đắn đường lối, chiến lược, chủ trương, định hướng kế hoạch phát triển kinh tế, chính
sách, cơ chế quản lý kinh tế và hệ thống pháp luật kinh tế trong toàn bộ đất nước,
trong từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương.
- Cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô có vai trò quyết định trong việc tổ chức bộ máy
và lựa chọn cán bộ để thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quản lý trong thời kỳ tiếp tục
đổi mới, đẩy mạnh CNH-HĐH.
- Cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô có vai trò quyết định trong việc chỉ huy và điều
hành theo nguyên tắc tập trung dân chủ các hoạt động trong quá trình phát triển kinh
tế và quản lý kinh tế ở phạm vi cả nước, từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa

phương.
- Cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô có vai trò quyết định trong việc thường xuyên
phối kết hợp các quá trình quản lý kinh tế để điều chỉnh kịp thời những mặt cân đối,
những mâu thuẫn phát sinh.
- Cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô có vai trò quyết định trong việc kiểm tra và
kiểm soát quá trình phát triển kinh tế và quản lý kinh tế. Trong đổi mới kinh tế và cơ
chế quản lý kinh tế, công tác kiểm tra, kiểm soát đặc biệt là kiểm tra, kiểm soát
trong lĩnh vực kinh tế tài chính có vị trí rất quan trọng, không có kiểm tra, kiểm soát
thì không có quản lý kinh tế vĩ mô.
Trong đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô thì những người đứng đầu các cấp
và những chuyên gia đầu ngành luôn giữ vai trò đặc biệt quan trọng.
5
III. YÊU CẦU ĐỐI VỚI CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ
TRONG GIAI ĐOẠN MỚI :
1. P HẨM CHẤT CHÍNH TRỊ:
- Phải có quan điểm, lập trường chính trị vững vàng, có bản lĩnh và kiên định
trong công việc được giao.
- Có ý chí và có khả năng làm giàu cho tập thể, cho xã hội và cho bản thân.
- Có khả năng tự hoàn thiện, tự quản lý, tự đánh giá kết quả công việc của bản
thân, đánh giá con người mà mình quản lý theo tiêu chuẩn chính trị.
- Biết biến nhận thức chính trị của mình thành nhận thức của mọi người, tạo được
lòng tin và lôi cuốn mọi người tham gia.
- Hoạt động trong quá trình đổi mới, vừa phải có bản lĩnh chính trị vững vàng,
vừa phải rất năng động sáng tạo.
2. YÊU CẦU VỀ NĂNG LỰC CHUYÊN MÔN - TỔ CHỨC:
2.1 YÊU CẦU NĂNG LỰC CHUYÊN MÔN:
- Trước hết, cán bộ quản lý kinh tế phải có kiến thức chuyên môn về lĩnh vực
được giao trách nhiệm quản lý, biết sử dụng và tập hợp các chuyên gia giỏi,
các cán bộ chuyên môn dưới quyền, giao đúng việc và tạo điều kiện cho họ
phát huy khả năng chuyên môn cho nhiệm vụ chung.

- Phải có kiến thức về kinh tế thị trường; nắm vững bản chất, cơ chế vận
động để ứng xử, lựa chọn trong kinh doanh để sử dụng công cụ điều tiết
kinh tế thị trường trong quản lý nhà nước.
- Phải có kiến thức về khoa học quản lý hiện đại, hình thành đội ngũ cán bộ
quản lý chuyên nghiệp ở mọi cấp quản lý, hoạt động theo nguyên tắc của thị
trường như mọi nghề khác.
- Trong hoạt động quản lý phải xuất phát từ thực tế - kinh doanh, thực tế địa
phương, thực tế đời sống kinh tế - xã hội để tìm lời giải, có biện pháp cụ
thể, tránh giao điều sách vở.
2.2 YÊU CẦU NĂNG LỰC TỔ CHỨC QUẢN LÝ:
Đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế là những người trực tiếp tổ chức điều hành bộ
máy quản lý để phối hợp hoạt động của từng đơn vị kinh tế cụ thể. Do đó, đặt ra cho
từng cán bộ quản lý những yêu cầu mang tính cụ thể, thiết thực, bao gồm: năng lực
thực tế và phân tích các tình huống; năng lực quyết sách và giải quyết các vấn đề;
năng lực tổ chức và chỉ huy; năng lực liên kết phối hợp hành động.
- Phải là người có bản lĩnh, có khả năng nhạy cảm, linh hoạt, có khả năng
quan sát, nắm được các nhiệm vụ từ tổng thể tới chi tiết để tổ chức cho hệ
thống hoạt động đồng bộ, có hịêu quả.
6
- Là người bình tĩnh, tự chủ nhưng quyết đoán dứt khoát trong công việc, kcó
kế hoạch làm việc rõ ràng và tiến hành công việc nhất quán theo kế hoạch.
- Là người năng động, sáng kiến, tháo vát, phản ứng nhanh nhạy, dám nghĩ,
dám làm, dám mạo hiểm, dám chịu trách nhiệm, luôn biết lường trước mọi
tình huống có thể xảy ra, biết dồn đúng tiềm lực vào các khâu yếu, biết tận
dụng thời cơ có lợi cho hệ thống.
- Là người có tác phong đúng mức, thông cảm và hiểu cấp dưới, có thái độ
chân thành, đồng thời hướng cho cấp dưới có tác phong cộng tác, giúp đỡ
lẫn nhau.
- Biết sử dụng đúng tài năng từng người, đánh giá đúng con người, biết xử lý
tốt các mối quan hệ trong và ngoài hệ thống, quan hệ với người dưới quyền;

quan hệ với cấp trên,....
3. YÊU CẦU VỀ PHÂM CHẤT ĐẠO ĐỨC:
- Trước hết, cán bộ quản lý nói chung, cán bộ quản lý kinh tế nói riêng, với tư
cách là một công dân, phải sống và làm việc theo tiêu chuẩn đạo đức một công dân.
Hiện nay, phải lấy việc gương mẫu sống và làm việc theo pháp luật là tiêu chuẩn
đạo đức cơ bản.
- Yêu cầu đặc thù của chức nghiệp làm nghề quản lý là phải chăm lo việc
công của đơn vị, của Nhà nước, phải quản lý một tập thể nhiều người, do đó đòi hỏi
mỗi cán bộ quản lý phải biết chăm lo đến mọi người; tập thể, cộng đồng; biểu hiện
qua việc làm phải công bằng, công tâm, khách quan, có văn hoá, tôn trọng con
người,....
- Là tấm gương cho người dưới quyền và người lao động trực tiếp noi theo, do
đó đòi hỏi mỗi cán bộ quản lý phải là người liêm khiết, khiêm tốn, trung thực, thẳng
thắn, không vụ lợi, thực hiện bình đẳng giữa cống hiến và hưởng thụ, giữa quyền lợi
và trách nhiệm.
Trong các yêu cầu nói trên thì mức độ quan trọng của từng yêu cầu đối với
từng loại cán bộ quản lý kinh tế là có khác nhau. Đối với cán bộ quản lý kinh tế vĩ
mô thì những phẩm chất được đào tạo và năng lực là các yêu cầu quan trọng hơn vì
nó vừa là tiêu chuẩn, vừa là giá trị bên trong của con người, nó là thước đo năng lực
thực tế và phẩm chất tư tưởng của cán bộ quản lý. Tuy nhiên trong công tác quy
hoạch cán bộ, việc lựa chọn, sử dụng, đào tạo,bồi dưỡng cán bộ cần phải căn cứ vào
một tiêu chuẩn nữa đó là triển vọng, tức là khả năng cống hiến tiếp theo của cán bộ.
Trong công tác quy hoạch cán bộ cần chú ý việc sắp xếp, bố trí cán bộ không chỉ là
vấn đề tuổi tác,sức khoẻ và khả năng thích ứng của mỗi con người. Chính điều đó là
cơ sở để xem xét, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cho phù hợp với điều kiện thực tiễn.
IV. S Ự CẦN THIẾT PHẢI ĐÀO TẠO VÀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ:
1. ĐẶC ĐIỂM ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY:
7
- Sau nhiều năm đổi mới, đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô đã có những

bước phát triển quan trọng về số lượng, chất lượng, trình độ chuyên môn.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, đổi mới kinh tế, cán bộ quản lý kinh tế đã
tích lũy được những kinh nghiệm cần thiết để tiếp tục phát huy cao hơn trong thời
kỳ mới - thời kỳ tiếp tục sự nghiệp đổi mới đồng bộ, sâu sắc, đẩy mạnh CNH-HĐH
đất nước về mục tiêu dân giàu nước mạnh xã hội công bằng và văn minh, vững
bước đi lên CNXH. Trong những điều kiện và hoàn cảnh nói trên, đội ngũ cán bộ
nói chung, đội ngũ lãnh đạo và quản lý kinh tế vĩ mô các cấp nói riêng, đã được thử
thách và trưởng thành cả về số lượng và chất lượng. Có thể nói, số đông cán bộ lãnh
đạo và quản lý kinh tế vĩ mô đã vì sự nghiệp chung của đất nước, của dân tộc, đoàn
kết xung quanh Ban chấp hành trung ương Đảng, Bộ Chính trị thống nhất về đường
lối, quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và lối sống lành mạnh, thích nghi
nhanh với sự hình thành và phát triển của nền kinh tế thị trường theo định hướng
XHCN
Kiến thức, kinh nghiệm, trình độ và năng lực thực tiễn trong lãnh đạo, quản lý
kinh tế vĩ mô được nâng lên một bước mới. Trong những năm đổi mới, tiêu chuẩn
cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô cũng từng bước được hoàn thiện và phù
hợp với yêu cầu đổi mới kinh tế xã hội của đất nước. Tỷ lệ đội ngũ cán bộ trẻ có
trình độ đã được tăng lên, cơ cấu nam nữ, vùng miền, dân tộc tôn giáo, công, nông,
binh, tri thức... đã được quan tâm nhiều hơn trong việc xây dựng cán bộ chủ chốt
của hệ thống quản lý kinh tế vĩ mô. Sự phát triển mới của đội ngũ cán bộ quản lý
kinh tế vĩ mô trong thời gian qua đã thực sự là nhân tố quyết định sự thành công của
sự nghiệp đổi mới đất nước.
- Tuy nhiên đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô ở nước ta hiện nay còn bộc
lộ một số khuyết điểm, yếu kém đáng quan tâm:
Trong những năm qua trong số đông cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô đã được đào
tạo và bồi dưỡng lại những kiến thức và kinh nghiệm về quản lý kinh tế thị trường
vẫn còn nhiều hạn chế, nên trong hoạt động thực tiễn nhiều người còn lúng túng,
làm ăn với nước ngoài bị thua thiệt, thậm chí có một bộ phận bị lừa đảo, bị lôi cuốn,
biến chất và sa đoạ vì đồng tiền và lợi ích cá nhân bất chính, làm tổn hại không nhỏ
đến nền kinh tế, cho hệ thống Nhà nước. Đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế trẻ tuy

được đào tạo có hệ thống trong cơ chế mới đã tỏ ra có năng lực, nhanh nhẹn, năng
động hơn nhưng chưa được thử thách, rèn luyện và chưa có nhiều về kinh nghiệm
thực tiễn, dễ nóng vội, thiếu thận trọng và còn những biểu hiện tuỳ tiện trong hoạt
động quản lý kinh tế.
Cơ cấu đội ngũ cán bộ hiện còn chưa có sự đồng bộ như cán bộ cao tuổi còn
chiếm tỉ trọng lớn nhất là cán bộ lãnh đạo và quản lý kinh tế vĩ mô.
Đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt ở vùng sâu, xa, miền núi, vừng căn cứ
cách mạng vừa thiếu về số lượng, vừa thấp về trình độ văn hoá, lý luận, chuyên môn
về quản lý kinh tế vĩ mô.
8
Tỷ trọng cán bộ nữ là lãnh đạo và quản lý trong các cơ quan Nhà nước về kinh
tế còn thấp trong khi nữ chiếm 50% dân số cả nước.
Tiêu chuẩn chung, tiêu chuẩn cơ bản của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô
tuy đã được hình thành nhưng chưa được cụ thể hoá cho từng cấp, ngành, từng lĩnh
vực và từng loại chức danh, chưa có cơ sở pháp lý cho việc đào tạo, bồi dưỡng, đề
bạt, sử dụng, đánh giá cán bộ. Do đó làm cho một bộ phận cán bộ quản lý kinh tế vĩ
mô ỷ lại không chịu phấn đấu, vươn lên để nâng cao trình độ chuyên môn và rèn
luyện phẩm chất, bản lĩnh chính trị theo tiêu chuẩn quy định. Vậy có thể khẳng định
đội ngũ cán bộ hiện còn bất cập về trình độ so với đòi hỏi của công cuộc tiếp tục đổi
mới kinh tế, đẩy mạnh sự nghiệp CNH-HĐH ở Việt nam trong tương lai.
2. MỘT SỐ QUAN ĐIỂM CƠ BẢN VỀ XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ
TRONG NHỮNG NĂM ĐỔI MỚI:
Vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế trong những năm tới là vấn đề
hết sức phức tạp và khó khăn. Từ trước đến nay đã có nhiều quan điểm được đưa ra
nhằm mục đích xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế trong những năm đổi mới
được hữu hiệu trong đó những quan điểm sau đây được coi là hiệu quả hơn cả:
- Phải luôn nắm vững quan điểm và nguyên tắc cơ bản của Chủ nghĩa Mác Lê
nin và tư tưởng Hồ Chí Minh trong công tác cán bộ và xây dựng quy hoạch cán bộ
nói chung, cán bộ quản lý kinh tế nói riêng.
- Cần chăm lo đến tính đồng bộ của đội ngũ cán bộ, phải hết sức coi trọng và

tập trung xây dựng tốt đội ngũ cán bộ chủ chốt, trước hết là người đứng đầu về quản
lý kinh tế vĩ mô ở từng cấp và đặc biệt là cán bộ cấp chiến lược về quản lý kinh tế vĩ
mô.
- Cần có quan điểm, phương pháp đánh giá, sử dụng cán bộ một cách khoa học
và khách quan, công tâm. Đánh giá đúng cán bộ và bố trí sử dụng đúng cán bộ quản
lý kinh tế vĩ mô là vấn đề khó khăn phức tạp và quan trọng nhất. Khi đánh giá phải
có quan điểm đúng và phải theo tiêu chuẩn quy định, căn cứ vào kết quả và hiệu quả
hoạt động của cán bộ, xét đến một cách đầy đủ, hoàn cảnh và điều kiện hoạt động
của cán bộ.
- Cần thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ bằng việc thể chế hoá thành
các quy chế, quy định, quy trình và chỉ đạo thực hiện một cách chặt chẽ việc xây
dựng đội ngũ cán bộ.
- Phải làm rõ trách nhiệm, quyền hạn và quyền lợi của cán bộ trong từng thời
kỳ. Cả 3 mặt này có quan hệ chặt chẽ với nhau, trách nhiệm rõ phải có quyền để
thực hiện, khi thực hiện trách nhiệm tốt phải đảm bảo quyền lợi về vật chất và tinh
thần đúng mực.
- Trong công tác cán bộ phải kết hợp chặt chẽ giữa trước mắt và lâu dài, kế
thừa và phát triển nhằm đảm bảo kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng một cách
vững vàng.
3. YÊU CẦU CẤP THIẾT ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ:
9
Nền kinh tế nước ta đang bước sang một thời kỳ phát triển mới, thời kỳ đẩy mạnh
CNH-HĐH thực hiện mục tiêu chiến lược đưa nước ta cơ bản trở thành một nước công
nghiệp. Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đó, công tác đào tạo cán bộ trong đó có cán bộ
quản lý kinh tế có đủ phẩm chất và năng lực, nắm bắt được công nghệ quản lý kinh tế
hiện đại và vận dụng thích ứng vào điều kiện cụ thể ở nước ta là một trong những khâu
có ý nghĩa quyết định.
Ở nước ta hiện nay, công tác đào tạo cán bộ quản lý nói chung và đào tạo cán
bộ quản lý kinh tế nói riêng đang đứng trước những mâu thuẫn gay gắt:
Th ứ nhất : Yêu cầu từng quy mô với việc bảo đảm chất lượng và hiệu quả đào tạo.

Th ứ hai : đào tạo cán bộ quản lý kinh tế có chất lượng cao với sự hạn hẹp về tài
chính và đội ngũ giáo viên có trình độ cao.
Th ứ ba : sự cần thiết phải điều chỉnh cơ cấu ngành giáo dục và thị hiếu tập
trung vào một số ít ngành nghề của người học.
Chính từ thực tế như vậy cho nên trong những năm gần đây, nhu cầu đào tạo
cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta tăng lên rất nhanh, nhiều trường đại học và cao
đẳng kinh tế đã mở rộng quy mô đào tạo. Sự tăng nhanh về quy mô đào tạo ở các
trường kinh tế đã góp phần từng bước khắc phục osự thiếu hụt về số lượng cán bộ
quản lý kinh tế. tuy nhiên điều này lại đang làm xuất hiện mâu thuẫn trong việc bảo
đảm chất lượng đào tạo do hạn chế về tài chính và năng lực nội sinh của các cơ quan
đào tạo và trưởng thành từ trong thời kỳ nền kinh tế vận hành theo mô hình kế
hoạch hoá tập trung. Trong quá trình đổi mới, một bộ phận khá lớn cán bộ quản lý
kinh tế đã được đào tạo và đào tạo lại, bồi dưỡng kiến thức về kinh tế thị trường.
Tuy nhiên trước yêu cầu tiếp tục đổi mới và hội nhập trong giai đoạn hiện nay, đội
ngũ cán bộ nói chung và cán bộ quản lý kinh tế nói riêng xét về số lượng, chất
lượng và cơ cấu có nhiều mặt chưa ngang tầm với sự nghiệp CNH-HĐH.
10
CHƯƠNG II:
THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ
VÀ ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ
VĨ MÔ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY.
I. THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ MÔ
Ở NƯỚC TA HIỆN NAY:
Trong những năm đổi mới, đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô đã được rèn
luyện và trưởng thành. Trong điều kiện biến động mạnh và phức tạp của tình hình
dân tộc, quốc tế, những thử thách gay go của đất nước trong những năm cuối thập
kỷ 90, nhìn chung đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, tin tưởng và kiên
định con đường XHCN mà Đảng đã vạch ra.
Đã có chuyển biến mọi mặt về trình độ, năng lực, thông qua việc học tập,bồi
dưỡng và hoạt động thực tiễn, làm quen và thích ứng với cơ chế quản lý mới. Đặc

biệt ở các thành phố lớn, lực lượng cán bộ có trình độ cao về chuyên môn, lý luận
chính trị tăng đáng kể, ở các tỉnh miền núi lãnh đạo chủ chốt và phần đông cán bộ
đã có ý thức được tầm quan trọng của việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ của
địa phương.
Những năm qua đội ngũ cán bộ có sự ổn định tương đối về biên chế. Hầu hết
các địa phương, với sự giúp đỡ của trung ương đã tiến hành thực hiện công việc đào
tạo lại và bồi dưỡng cán bộ có quy mô đáng kể.
Bên cạnh những mặt mạnh và ưu điểm cơ bản nêu trên, đội ngũ cán bộ quản lí
kinh tế vĩ mô ở nước ta còn đang bộc lộ một số hạn chế sau:
Th ứ nhất : Tình trạng “vừa thừa, vừa thiếu” đang diễn ra khá phổ biến nhất là cán
bộ quản lý nhà nước ở các bộ, ban, ngành trung ương và địa phương. Thừa cán bộ chưa
được đào tạo về quản lý kinh tế thích ứng với kinh tế thị trường và thiếu cán bộ có đủ
phẩm chất và năng lực đáp ứng được yêu cầu quản lý kinh tế của nền kinh tế đang
chuyển đổi. Theo kết quả điều tra năm 1997 của Viện Nghiên cứu kinh tế và phát triển
- Đại học KTQD trong số 200 cán bộ quản lý kinh tế thuộc10 bộ và cơ quan ngang bộ
được hỏi có 60% ý kiến cho rằng cán bộ quản lý kinh tế của ta hiện đang trong tình
trạng thiếu, 20% ý kiến cho rằng đội ngũ này đang trong tình trạng thừa và 20% cho
rằng vừa thiếu vừa thừa.
Th ứ hai : Một số lượng khá lớn cán bộ đang làm nhiệm vụ quản lý kinh tế chưa
được đào tạo một cách cơ bản và có hệ thống về quản lý kinh tế trong nền kinh tế thị
trường. Kết quả điều tra chi tiết về đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô ở 10 bộ, cơ
quan ngang bộ và 10 tỉnh thành trong cả nước cho thấy có 65% số cán bộ quản lý
kinh tế ở cấp bộ được đào tạo trước năm 1989 trong đó có khoảng 30% chưa được
đào tạo lại, khoảng 60% số cán bộ quản lý kinh tế ở cấp bộ có trình độ lý luận sơ
cấp và chỉ có gần 5% có trình độ lý luận cao cấp. 89% cán bộ quản lý kinh tế >45
tuổi không biết sử dụng máy vi tính và chỉ có 9,5% biết tiếng Anh có trình độ trên
11