Một số giải pháp quản lý đội ngũ tổ trưởng chuyên môn ở các trường trung học phổ thông huyện quỳnh lưu, tỉnh nghệ an luận văn thạc sỹ khoa học giáo dục

1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN BÁ TÌNH

MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ TỔ TRƯỞNG
CHUYÊN MÔN Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG
HUYỆN QUỲNH LƯU, TỈNH NGHỆ AN

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Nghệ An: 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO


2

TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN BÁ TÌNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ

MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ TỔ TRƯỞNG
CHUYÊN MÔN Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG
HUYỆN QUỲNH LƯU, TỈNH NGHỆ AN

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14
Người hướng dẩn khoa học: TS MAI VĂN TƯ

Nghệ An: 2014

LỜI CẢM ƠN


3
Luận văn được thực hiện và hoàn thành nhờ sự giúp đỡ của quý thầy, cô
giáo, đồng nghiệp và bạn bè gần xa. Tác giả xin chân thành cảm ơn lãnh đạo,
chuyên viên các phòng, ban chức năng Sở GD & ĐT tỉnh Nghệ An. Lãnh đạo
và quý thầy, cô giáo các trường THPT huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An đã
tạo mọi điều kiện và giúp đỡ cho tác giả hoàn thành luận văn.
Đặc biệt tác giả bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc đến :
TS Mai Văn Tư - Phó hiệu trưởng trường Đại học Vinh, người thầy tận tụy,
đáng kính đã bỏ nhiều công sức, tận tâm, bồi dưỡng kiến thức, phương pháp
nghiên cứu, năng lực tư duy và trực tiếp hướng dẩn giúp đỡ tác giả trong śt
q trình thực hiện để hồn thành luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn tập thể các PGS- TS, giảng viên trường Đại học
Vinh đã tận tình giảng dạy, truyền thụ những kiến thức về QLGD cho học
viên cao học - thạc sỹ chuyên ngành QLGD làm nền tảng tri thức để tác giả
hoàn thành luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn tập thể học viên lớp cao học- thạc sỹ QLGDkhóa 20 đã giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập nghiên cứu và hoàn thành
luận văn.
Tuy đã cố gắng nhưng chắc chắn còn nhiều thiếu sót, rất mong tiếp tục
nhận được sự giúp đỡ, góp ý của quý thầy, cô và bạn bè đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn!
Nghệ An, tháng 4 năm 2014

Tác giả

Nguyễn Bá Tình


4
ii
Mục lục

Trang

Lời cảm ơn

i

Mục lục

ii

Danh mục các kí hiệu các chữ viết tắt

iv

Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài………………………………………………………….1
2. Mục đích nghiên cứu……………………………………………………...4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu………………………….....................4
4. Giả thuyết khoa học………………………………………….....................4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu……………………………………………………...4
6. Phương pháp nghiên cứu………………………………………………….4

7. Đóng góp của luận văn…………………………………………………....6
8. Cấu trúc của luận văn……………………………………………………..6
Nội dung
Chương 1. Cơ sở lý luận của công tác quản lý đội ngũ TTCM trong
nhà trường THPT
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề :......................................................................7
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài:..............................................................8
1.3. Một số vấn đề về đội ngũ TTCM hiện nay ở các trường THPT.............13
1.4. Một số vấn đề về quản lý đội ngũ TTCM ở các trường THPT ..............29
Chương 2: Thực trạng quản lý đội ngũ TTCM các trường THPT huyện
Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An
2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên- kinh tế xã hội và thực trạng tình
hình GD- ĐT của huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An..............................37
2.2. Thực trạng đội ngũ TTCM ở các trường THPT huyện Quỳnh Lưu,
iii


5
tỉnh Nghệ An..........................................................................................39
2.3. Thực trạng công tác quản lý đội ngũ TTCM ở các trường THPT
huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An .........................................................51
2.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý đội ngũ TTCM ở các trường THPT
huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An..........................................................67
Chương 3: Một số giải pháp quản lý đội ngũ TTCM ở các trường
THPT huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp…………….....................................71
3.2. Một số giải pháp quản lý đội ngũ TTCM ở các trường THPT
huyện Quỳnh Lưu…………………....................................................71
3.2.1. Đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, năng lực, nghiệp vụ quản
lý cho TTCM………………………...................................................71

3.2.2. Tăng cường công tác quản lý đội ngũ tổ trưởng chuyên môn ............80
3.2.3. Quản lý đổi mới nội dung sinh hoạt của tổ, nhóm chuyên môn .........88
3.2.4. Tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ tổ trưởng chuyên môn hoạt
động có hiệu quả..................................................................................96
3.2.5. Tăng cường xây dựng các mối quan hệ trong hoạt động quản lý
của tổ trưởng chuyên môn ở trường THPT……................................102

3.2.6. Ứng dụng CNTT trong công tác quản lý đội ngũ TTCM………......105
3.3.

Khảo sát sự cần thiết và khả thi của các giải pháp đề xuất……........108

Kết luận và kiến nghi................................................................................113
Tài liệu tham khảo.....................................................................................117
Phụ lục nghiên cứu....................................................................................119

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT


6
Bộ Giáo dục và Đào tạo:

Bộ GD&ĐT

Ban giám hiệu:

BGH

Cán bộ quản lý:

CBQL

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa:

CNH-HĐH

Cơ sở vật chất:

CSVC

Công nghệ thông tin:

CNTT

Đại học- Cao đẳng:

ĐH- CĐ

Giáo dục và Đào tạo:

GD - ĐT

Giáo viên:

GV

Hiệu trưởng:

HT

Học sinh:

HS

Phương pháp dạy học:

PPDH

Phó hiệu trưởng:

PHT

Phương tiện dạy học:

PTDH

Quản lý giáo dục:

QLGD

Sở Giáo dục và Đào tạo:

Sở GD- ĐT

Tổ trưởng chuyên môn:

TTCM

Phó tổ trưởng chuyên môn:

PTTCM

Tổ chuyên môn:

TCM

Trung học phổ thông:

THPT

Trung học cơ sở:

THCS

MỞ ĐẦU
1.

Lý do chọn đề tài


7
1.1

. Lý do về mặt lý luận
Qua ba lần cải cách và quá trình đổi mới những năm gần đây, GD - ĐT

của nước ta đã đạt được nhiều thành tựu, góp phần quan trọng vào thắng lợi
của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy vậy GD-ĐT còn có những
tồn tại, yếu kém trong đó có những yếu kém về công tác quản lý giáo dục.
Đại hội Đảng tồn q́c lần thứ XI đã xác định: “ Đổi mới căn bản, toàn

diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ
hóa và hội nhập quốc tế” và “Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là
nguồn nhân lực chất lượng cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản và toàn
diện nền giáo dục quốc dân” [7].
Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã ban hành
Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 14 tháng 11 năm 2013 “ Đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội
nhập quốc tế ”[8].
Để đáp ứng được yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục của
nước nhà trong đó có sự đổi mới giáo dục phổ thông. Đòi hỏi ngành giáo dục
phải tiếp tục đổi mới công tác quản lý, không ngừng đào tạo bồi dưỡng nâng
cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý để tạo ra động lực thúc đẩy sự đổi mới
của cả nhà trường.
Trong Điều 15 và Điều 16 của Luật Giáo Dục đã ghi rõ: “ Nhà giáo giư
vai trò quyết định trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục” và “ Cán bộ
quản lý giư vai trò quan trọng trong việc tổ chức, quản lý, điều hành các hoạt
động giáo dục”
Chất lượng giáo dục - đào tạo nói chung, chất lượng giáo dục phổ thông
nói riêng là kết quả của nhiều hoạt động giáo dục của nhà trường, trong đó
chất lượng hoạt động chuyên môn giữ vai trò quyết định. Đơn vị thực hiện
hoạt động chuyên môn của nhà trường là các tổ chuyên môn. Tổ chuyên môn
là tế bào của tập thể sư phạm trong nhà trường và là hạt nhân trong phong trào


8
thi đua “Dạy tốt - Học tốt”.
Tổ chuyên môn mạnh, hoạt động chuyên môn của nhà trường mới được
đảm bảo. Hoạt động của TCM là nhân tố quyết định trực tiếp đến chất lượng
dạy- học của các trường THPT. Trong tổ chuyên môn người TTCM là hạt

nhân quản lý mọi hoạt động của tổ chuyên môn. TTCM giúp hiệu trưởng điều
hành và thực hiện các hoạt động nghiệp vụ sư phạm, trực tiếp quản lý lao
động của giáo viên trong tổ, nhóm chuyên môn. Tổ chuyên môn mạnh khi
người TTCM có năng lực và nghiệp vụ quản lý tốt. Vì thế, quản lý nhà trường
phải coi trọng công tác quản lý đội ngũ TTCM.
Xây dựng đội ngũ TTCM có phẩm chất tốt, có năng lực chuyên môn
vững vàng, có khả năng quản lý giỏi, nhiệt tình, mẫu mực, năng động, sáng
tạo, tổ chức tốt các hoạt động là yếu tố quyết định chất lượng giáo dục toàn
diện của nhà trường, là nền tảng cho chiến lược phát triển giáo dục đáp ứng
yêu cầu của sự nghiệp CNH- HĐH Đất nước.
Đổi mới giáo dục, đổi mới nhà trường rất cần có một đội ngũ TTCM với
những phẩm chất của một nhà giáo dục giỏi về chuyên môn, năng động, sáng
tạo, khoa học trong công tác quản lý. Để đội ngũ TTCM thực sự là hạt nhân
trong hoạt động chuyên môn của trường THPT, vai trò của người hiệu trưởng
trong việc xây dựng và quản lý đội ngũ TTCM là hết sức quan trọng. Thông
qua đội ngũ này, BGH có thể thu thập thông tin đầy đủ, chính xác mọi hoạt
động có liên quan đến chuyên môn của nhà trường. Từ đó xây dựng biện pháp
quản lý phù hợp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục .
1.2. Lý do về mặt thực tiển
Để đáp ứng được yêu cầu đổi mới GD-ĐT và thực hiện tốt phân cấp
trong quản lý GD-ĐT đòi hỏi đội ngũ TTCM ở các trường THPT phải được
đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao năng lực và nghiệp vụ quản lý mới có thể đáp
ứng được nhiệm vụ.
Trong thực trạng chung của đội ngũ TTCM ở các trường THPT trong
toàn tỉnh Nghệ An. Đội ngũ TTCM các trường THPT huyện Quỳnh Lưu hiện


9
nay đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc quản lý tổ chuyên môn của mình.
Hầu hết các TTCM đều chưa được bồi dưỡng những kiến thức về quản

lý và lý luận chính trị trong đó có một số tổ trưởng vừa mới được giao nhiệm
vụ còn non về cả tuổi đời cũng như năng lực, nghiệp vụ quản lý chuyên môn,
tỉ lệ TTCM đạt trình độ sau Đại học còn thấp. Năng lực ứng dụng công nghệ
thông tin trong công tác quản lý còn hạn chế. Chính sự non yếu về kiến thức,
kỹ năng quản lý của các TTCM đã và đang là một nguyên nhân làm ảnh
hưởng tới sự phát triển chất lượng giáo dục trong các trường THPT.
Cơ cấu tổ, nhóm chuyên môn trong các nhà trường THPT còn tồn tại
nhiều tổ liên môn, trong đó người TTCM phải quản lý giáo viên của một tổ
với nhiều môn học khác nhau. Công tác bổ nhiệm TTCM theo quy định hàng
năm học và công tác đào tạo, bồi dưỡng tạo nguồn TTCM chưa được quan
tâm đúng mức. Tất cả những điều này đã làm cho việc quản lý nhà trường gặp
rất nhiều khó khăn, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai
đoạn hiện nay. Do vậy, chúng tôi nhận thấy, vấn đề quản lý đội ngũ TTCM là
một nhiệm vụ quan trọng. Xuất phát từ những lí do trên chúng tôi chọn đề tài
nghiên cứu “ Một số giải pháp quản lý đội ngũ tổ trưởng chuyên môn ở các
trường THPT huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An ”.

2.

Mục đích nghiên cứu
Đề xuất các giải pháp quản lý, nhằm nâng cao năng lực quản lý đội ngũ

TTCM, ở các trường THPT huyện Quỳnh Lưu. Qua đó nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện GD- ĐT .
3.

Khách thể và Đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu: công tác quản lý đội ngũ TTCM ở các trường
THPT .

3.2. Đối tượng nghiên cứu: giải pháp quản lý đội ngũ TTCM ở các trường
THPT huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.


10
4.

Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất được các giải pháp quản lý đội ngũ TTCM có cơ sở khoa

học, đồng bộ và có tính khả thi thì có thể nâng cao hiệu quả quản lý đội ngũ
TTCM ở các trường THPT huyện Quỳnh Lưu nhằm nâng cao chất lượng GD
toàn diện của các nhà trường, đáp ứng yêu cầu đổi mới sự nghiệp giáo dục và
đào tạo.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý đội ngũ TTCM, công tác quản lý của
TTCM đối với tổ chuyên môn ở trường THPT.
5.2. Nghiên cứu cơ sở thực tiển công tác quản lý đội ngũ TTCM ở các trường
THPT huyện Quỳnh Lưu.
5.3. Đề xuất một số giải pháp quản lý đội ngũ TTCM nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục trong các trường THPT huyện Quỳnh Lưu.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí ḷn
- Phương pháp phân tích tổng hợp tài liệu:
+ Phân tích tổng hợp các tài liệu lý thuyết về quản lý nhà trường nói
chung và quản lý của hiệu trưởng, quản lý của TTCM trong nhà trường THPT
nói riêng để làm cơ sở cho phương pháp luận.
- Khái quát hoá các nhận định độc lập:
+ Hệ thớng hố tài liệu lý thuyết các văn bản quy phạm hiện hành về quản
lý nhà trường phổ thông, làm cơ sở lý luận cho việc đề các nhóm giải pháp

quản lý đội ngũ TTCM.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiển
- Điều tra bằng bảng hỏi, phỏng vấn sâu để khảo sát thực trạng quản lý
của hiệu trưởng đối với TTCM, đội ngũ TTCM và hiệu quả hoạt động quản lý
của TTCM đối với tổ chuyên môn ở các nhà trường THPT huyện Quỳnh Lưu.


11
- Nghiên cứu các sản phẩm hoạt động; tổng kết kinh nghiệm: từ số liệu
chất lượng GD của các nhà trường và hiệu quả hoạt động quản lý của TTCM
đối với tổ chuyên môn ở các nhà trường THPT huyện Quỳnh Lưu. Các giải
pháp quản lý của BGH nhà trường đối với đội ngũ TTCM trong thực tế của
từng nhà trường để rút ra mặt mạnh, mặt yếu, mức độ thành công, những
nguyên nhân của tồn tại và bất cập về các giải pháp quản lý của BGH đối với
TTCM đã áp dụng trong thực tế.
- Lấy ý kiến chuyên gia; khảo nghiệm giáo dục: xin ý kiến chuyên gia và
các nhóm đối tượng khác nhau về tính khả thi và hiệu quả của các giải pháp
đã đề xuất.
6.3. Phương pháp thống kê toán học
- Sử dụng phần mềm MS. Excel và các phần mềm quản lý nhà trường
khác để xử lí các sớ liệu nghiên cứu.
7. Đóng góp của luận văn
- Về mặt lí luận: đề tài góp phần làm sáng tỏ các vấn đề lý luận về quản
lý đội ngũ TTCM ở các trường THPT huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.
- Về mặt thực tiễn: đề xuất một số giải pháp quản lý đội ngũ TTCM ở
các trường THPT huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.
8. Cấu trúc của luận văn
- Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn gồm có 3 chương:
+ Chương 1. Cơ sở lý luận của công tác quản lý đội ngũ TTCM trong nhà

trường THPT.
+ Chương 2. Thực trạng quản lý đội ngũ TTCM ở các trường THPT huyện
Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.
+ Chương 3. Một số giải pháp quản lý đội ngũ TTCM ở các trường THPT
huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.


12

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÍ ĐỘI NGŨ TỔ
TRƯỞNG CHUYÊN MÔN TRONG NHÀ TRƯỜNG THPT
1.1. Lich sử nghiên cứu vấn đề
Với quan điểm giáo dục là quốc sách hàng đầu, Đảng, Nhà nước ta đã
ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị về phát triển giáo dục trong đó hết sức coi
trọng việc xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục.
Có thể dẩn ra một số văn bản thể hiện quan điểm trên như: chỉ thị số 40CT/TW ngày 15/06/2004 của ban Bí thư TW Đảng về việc xây dựng và nâng
cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Chiến lược phát
triển giáo dục 2011-2020, Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 14 tháng 11 năm
2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo với mục tiêu tổng quát
đến năm 2020, nền giáo dục nước ta được đổi mới căn bản và toàn diện theo
hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế;
chất lượng giáo dục được nâng cao một cách toàn diện [6].
Từ trước tới nay đã có nhiều tác giả như GS. VS Phạm Minh Hạc; PGSTS: Đặng Quốc Bảo; PGS-TS Nguyễn Thị Mỹ Lộc; PGS: Hà Thế Ngữ; PGSTS: Thái Văn Thành... đề cập khá sâu về vấn đề quản lý trường học. Ngoài ra
trên các tạp chí, các đề tài khoa học, một số Luận án tiến sĩ, Luận văn thạc sỹ


13
trong nước củng đề cập đến công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý nhà
trường. Nhìn chung các công trình nghiên cứu đề cập một cách khái quát, ở
tầm vĩ mô hoặc không phải là tài liệu tập trung viết về quản lí đội ngũ TTCM.

Tuy vậy, tất cả đều thồng nhất về vai trò rất quan trọng và việc cần thiết phải
nâng cao năng lực cho TTCM, coi như là một giải pháp then chốt trong việc
đổi mới hoạt động quản lý TCM trong trường học. Ở Nghệ An, vấn đề quản lý
TTCM trong trường THPT thường được BGH các nhà trường quan tâm, song
nó chỉ tồn tại như những kinh nghiệm rải rác trên các sáng kiến kinh nghiệm,
hoặc báo cáo chuyên đề, báo cáo tổng kết của các nhà trường. Cho đến nay
theo những tài liệu chúng tôi có được, vẩn chưa có một công trình nào đề cập
đến các giải pháp quản lý đội ngũ TTCM ở các trường THPT huyện Quỳnh
Lưu, tỉnh Nghệ An một cách đầy đủ và hệ thống.
Trong khuôn khổ của luận văn này chúng tôi muốn hệ thống cơ sở lý
luận, khảo sát thực trạng đội ngũ TTCM ở các trường THPT huyện Quỳnh
Lưu, tỉnh Nghệ An để trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp quản lý đội ngũ
TTCM các trường THPT huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An trong giai đoạn
hiện nay. Thiết nghĩ đây là một hướng nghiên cứu có ý nghĩa cơ bản và cần
thiết .
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Tổ trưởng chuyên môn và đội ngũ TTCM
1.2.1.1. Tổ chuyên môn và Tổ trưởng chuyên môn trường THPT
*. Tổ chuyên môn
Theo Thông tư số 12/2011/QĐ-BGD&ĐT ngày 28 tháng 3 năm 2011
của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về việc ban hành Điều lệ trường trung học cơ sở,
trường trung học phổ thông và trường phổ thông nhiều cấp học (gọi tắt là
Điều lệ trường trung học), quy định ở Điều 16:
“ Hiệu trưởng, các Phó Hiệu trưởng, giáo viên, viên chức làm cơng tác thư
viện, thiết bị giáo dục, cán bộ làm công tác tư vấn cho học sinh của trường
trung học được tổ chức thành tổ chun mơn theo mơn học, nhóm môn học


14
hoặc nhóm các hoạt động ở từng cấp học THCS, THPT. Mỗi tổ chun mơn

có tổ trưởng, từ 1 đến 2 tổ phó chịu sự quản lý chỉ đạo của Hiệu trưởng, do
Hiệu trưởng bổ nhiệm trên cơ sở giới thiệu của tổ chuyên môn và giao nhiệm
vụ vào đầu năm học ”[3].
Như vậy theo qui định của Điều lệ có thể hiểu:
- Tổ chuyên môn là một bộ phận của nhà trường, gồm một nhóm giáo
viên (từ 3 người trở lên) cùng giảng dạy về một môn học hay một nhóm môn
học hay một nhóm viên chức làm công tác thư viện, thiết bị giáo dục, tư vấn
học đường…được tổ chức lại để cùng nhau thực hiện các nhiệm vụ theo qui
định tại khoản 2 điều 16 của Điều lệ nhà trường.
- Mỗi TCM có tổ trưởng và từ 1-2 tổ phó do hiệu trưởng bổ nhiệm vào
đầu năm học.
- Trong trường trung học có 2 loại TCM phổ biến: Tổ đơn môn và tổ liên
môn. Đối với những trường THPT có qui mô lớn thì có tổ đơn mơn (tổ Tốn,
tổ Lý, tổ Văn,…), những trường qui mơ nhỏ thường có tổ liên môn (tổ khoa
học tự nhiên, tổ khoa học xã hội, hay tổ Lý- Công nghệ, Tổ Hóa - Sinh, Tổ
Sử- Địa – Giáo dục công dân). Nhiều khi trong một trường cũng có cả hai loại
TCM môn này. Đối với tổ liên môn, trong sinh hoạt chuyên môn đôi khi lại
được tách thành các nhóm chuyên môn để sinh hoạt theo điều kiện thực tế và
u cầu triển khai nhiệm vụ.
TCM có vi trí, vai trò và chức năng cụ thể là:
- Tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành của trường THCS, THPT. Các
tổ, nhóm chuyên môn có mối quan hệ hợp tác với nhau, phối hợp các các bộ
phận nghiệp vụ khác và các tổ chức đoàn thể trong thực hiện các nhiệm vụ của
tổ và các nhiệm vụ khác của chiến lược phát triển nhà trường để đưa nhà
trường đạt được các mục tiêu đã đề ra
- Tổ chuyên môn là nơi trực tiếp triển khai các mặt hoạt động của nhà
trường, trong đó trọng tâm là hoạt động giáo dục và dạy học.
- Tổ chuyên môn là đầu mối quản lý mà Hiệu trưởng nhất thiết phải tập

15
trung dựa vào đó để quản lý nhà trường trên nhiều phương diện, nhưng cơ bản
nhất là hoạt động giáo dục, dạy học và hoạt động sư phạm của GV.
- Đặc biệt, TCM là nơi tập hợp, đoàn kết, tìm hiểu nắm vững tâm tư, tình
cảm và những khó khăn trong đời sống của các GV trong tổ, kịp thời động
viên, giúp đỡ GV trong tổ hồn thành tớt nhiệm vụ của người GV trong trường
trung học [5].
*. Tổ trưởng chuyên môn
- TTCM là giáo viên có trình độ đạt chuẩn đào tạo trở lên, có năng lực
chuyên môn vững vàng, có phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp tốt, có
năng lực quản lý. Do hiệu trưởng bổ nhiệm theo nhiệm kỳ của năm học trên
cơ sở giới thiệu của tổ, nhóm chuyên môn.
- TTCM về cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý là một cán bộ quản lý được
hưởng phụ cấp chức vụ theo các phân hạng loại trường và các văn bản pháp
luật hiện hành. Là người có chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, nổi trội nhất
trong đội ngũ giáo viên cùng bộ môn của trường, đồng thời có nhiệt huyết,
tinh thần trách nhiệm cao, say mê công việc, được mọi người tin tưởng.
- TTCM là viên chức quản lý được hiệu trưởng bổ nhiệm, có nhiệm vụ
quản lý 1 tổ chuyên môn theo môn học, nhóm môn học hoặc nhóm các hoạt
động ở từng cấp học THCS, THPT theo quy định tại Điều lệ trường THCS,
trường THPT và trường THPT có nhiều cấp học. TTCM được hưởng chế độ
phụ cấp chức vụ và được giảm định mức tiết dạy theo quy định của pháp luật.
Qua đó có thể khẳng định TTCM là người đứng đầu TCM, do HT bổ
nhiệm, chịu trách nhiệm trước HT về phân phối nguồn lực của tổ, hướng dẫn,
điều hành việc thực hiện các nhiệm vụ của TCM theo qui định, góp phần đưa
nhà trường đạt đến các mục tiêu đã đề ra theo kế hoạch.
1.2.1.2. Đội ngũ TTCM
- Đội ngũ: là một tập thể gồm số đông người, có cùng lý tưởng, cùng
mục đích, làm việc theo sự chỉ huy thống nhất, có kế hoạch, gắn bó với nhau

16
về quyền lợi vật chất, tinh thần.
- Đội ngũ TTCM là một tập thể gồm các TTCM của một nhà trường
dưới sự quản lý trực tiếp của HT nhà trường. Có nhiệm vụ quản lý, điều hành
mọi hoạt động của tổ, nhóm chuyên môn mà mình phụ trách, nhằm thực hiện
đạt các mục tiêu giáo dục của nhà trường.
1.2.2. Quản lý và quản lý đội ngũ TTCM
1.2.2.1. Quản lý
* Có nhiều quan điểm khác nhau về khái niệm quản lý :
- K. Marx đã viết : “ Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động
chung nào tiến hành trên quy mô tương đối lớn, thì ít nhiều cần có một sự
lãnh đạo để điều hòa hoạt động cá nhân và thực hiện chức năng chung phát
sinh từ mọi vận động của toàn bộ cơ thể sản xuất khác với sự vận động của
những khí quan độc lập của nó. Một người độc tấu vĩ cầm thì tự mình điều
khiển lấy, còn một dàn nhạc thì cần có nhạc trưởng ” [15].
- Quản lý là tác động có mục đích đến tập thể những con người để tổ
chức và phối hợp hoạt động của họ trong quá trình lao động.
- “ Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng
tối đa các chức năng kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra ” [16].
- “ Quản lý là sự tác động có định hướng, có mục đích, có kế hoạch và
có hệ thống thông tin của chủ thể đến khách thể của nó ” [25].
Như vậy chúng ta có thể hiểu:
Quản lý là tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý lên
khách thể quản lý trong một tổ chức, làm cho tổ chức đó vận hành và đạt
được mục tiêu của tổ chức đề ra.
Quản lý vừa là một khoa học vừa là một nghệ thuật, nó mang tính khoa
học vì các hoạt động quản lý có tổ chức, có định hướng dựa trên những quy
luật, những nguyên tắc và phương pháp hoạt động cụ thể. Quản lý cũng là
một nghệ thuật vì nó vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo trên những điều

kiện cụ thể trong sự kết hợp và tác động nhiều mặt của các yếu tố khác nhau


17
trong xã hội. Xã hội ngày càng phát triển các loại hình lao động ngày càng
phong phú, phức tạp, tinh vi thì hoạt động quản lý càng có vai trò quan trọng
và quyết định tổ chức hướng tới đích bằng con đường ngắn nhất, hiệu quả
nhất. Quá trình quản lý có thể mô tả bằng sơ đồ :
Công cụ

Chủ thể
quản lý

Khách thể
quản lý

Mục
tiêu
quản lý

Phương pháp

Sơ đờ 1.1: Mơ hình về quản lý
* Quản lý giáo dục
- Quản lý giáo dục là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý tới khách
thể quản lý nhằm đưa hoạt động sư phạm của hệ thống giáo dục đạt tới kết
quả mong muốn bằng cách hiệu quả nhất.
1.2.2.2. Quản lý đội ngũ TTCM
- Tổ chuyên môn là hạt nhân của hoạt động chuyên môn trong nhà
trường phổ thông. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn là quá trình tác động đến

TTCM, GV trong TCM để tổ chức và phối hợp hoạt động của họ trong quá
trình giáo dục HS theo mục tiêu giáo dục.
Như vậy theo chúng tôi thì quản lý đội ngũ TTCM là sự tác động có
mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý (BGH) đến đối tượng quản lý (đội
ngũ TTCM) nhằm đưa hoạt động giáo dục của nhà trường đạt những mục tiêu
đề ra.
1.2.3. Giải pháp và giải pháp quản lý đội ngũ TTCM
1.2.3.1. Giải pháp: Theo từ điển Bách khoa Việt Nam “ Giải pháp là cách
thức giải quyết một vấn đề, làm cho vấn đề đó không còn trở ngại, khó khăn


18
để đạt tới kết quả tốt đẹp” hoặc “ Giải pháp là phương pháp giải quyết một vấn đề
cụ thể nào đó” [27].

1.2.3.2. Giải pháp quản lý đội ngũ TTCM
Giải pháp quản lý được hiểu là phương pháp giải quyết việc thực hiện các
chức năng quản lý một công việc cụ thể.
Giải pháp quản lý đội ngũ TTCM trong nhà trường được hiểu là phương
pháp giải quyết các chức năng quản lý của đội ngũ TTCM đối với các TCM
trong nhà trường nhằm đưa hoạt động giáo dục của nhà trường đạt tới kết quả
mong muốn bằng cách hiệu quả nhất.
1.3. Một số vấn đề về đội ngũ TTCM hiện nay ở các trường THPT
1.3.1. Vi trí và vai trò của tổ trưởng chuyên môn
+ Tổ trưởng chuyên môn ở trường Trung học theo quy định do hiệu
trưởng bổ nhiệm vào đầu mỗi năm học. Nhiệm kỳ của tổ trưởng chuyên môn
theo từng năm học, hết một năm học có thể bổ nhiệm lại hoặc bổ nhiệm mới
tùy theo điều kiện và yêu cầu của từng trường.
+ Sau khi có quyết định bổ nhiệm của Hiệu trưởng, người tổ trưởng
chuyên môn là người chịu trách nhiệm cao nhất về chất lượng giảng dạy và lao

động sư phạm của giáo viên trong phạm vi các môn học của tổ chuyên môn
được phân công đảm trách.
+ Tổ trưởng chuyên môn là người đứng đầu tổ chun mơn, có
nhiệm vụ quản lý tồn diện hoạt động chuyên môn về việc xây dựng kế hoạch
hoạt động tổ chuyên môn, hướng dẫn tổ viên xây dựng và quản lý kế hoạch cá
nhân, tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ và tham gia đánh giá xếp loại
thành viên trong tổ, đề xuất khen thưởng hoặc kỷ luật đối với giáo viên, quản
lý tài sản tổ chuyên môn theo quy định của Hiệu trưởng, theo dõi và đề nghị
nhà trường thực hiện chế độ chính sách của nhà nước đối với các tổ viên.
+ Tổ trưởng chuyên môn tổ chức thực hiện quy chế dân chủ trong các
hoạt động của tổ chuyên môn, tham gia vào cơng tác xã hội hố giáo dục của
nhà trường, tổ trưởng chuyên môn được đào tạo nâng cao trình độ chuyên


19
môn nghiệp vụ và được hưởng các chế độ chính sách theo quy định (trừ giờ 3
tiết/tuần; phụ cấp trách nhiệm 0.25% lương cơ bản).
+ Tổ trưởng chuyên môn chủ trì các hội nghị tổ chuyên môn và chịu
trách nhiệm trước Hiệu trưởng về toàn bộ các nhiệm vụ được quy định tại
điều 16 - chương 2 của Điều lệ trường trung học [5].
1.3.2. Phẩm chất và năng lực của tổ trưởng chuyên môn
Tổ trưởng chuyên môn có những phẩm chất và năng lực sau:
* Về phẩm chất
- Vững vàng về tư tưởng chính trị. Có tinh thần trách nhiệm cao, có ý thức
tổ chức kỷ luật, là tấm gương sáng cho giáo viên và học sinh noi theo. Có uy
tín đối với đồng nghiệp, nhất là đối với giáo viên trong tổ. Đồn kết tớt nội
bộ, gương mẫu, cơng bằng, trung thực và có sức khỏe tốt.
* Về năng lực
- Đạt trình độ chuẩn về chuyên môn, giảng dạy đạt từ khá trở lên, có kinh
nghiệm sư phạm, có năng lực tổ chức hoạt động chuyên môn, có năng lực

kiểm tra đánh giá chuyên môn. Có năng lực tư vấn chuyên môn cho lãnh đạo
nhà trường, có năng lực quản lý:
Năng lực là một khái niệm cơ bản của tâm lý học.
Theo từ điển Bách khoa Việt Nam: “Năng lực là đặc điểm của cá nhân
thể hiện mức độ thông thạo - tức là có thể thực hiện được một cách thành thục
và chắc chắn một hay một số dạng hoạt động nào đó” [27].
Năng lực là tổng hợp những thuộc tính tâm lý độc đáo của cá nhân đáp
ứng yêu cầu đặc trưng của hoạt động và đảm bảo cho hoạt động ấy đạt kết
quả cao. Điều này có ý nghĩa là khi quản lý cán bộ phải sử dụng đúng người,
đúng việc mới cho hiệu quả cao; đồng thời phải thường xuyên bồi dưỡng
nâng cao năng lực để đội ngũ cán bộ quản lý ngày càng đáp ứng tốt hơn.
Năng lực quản lý của người TTCM gắn liền với những phẩm chất của
người cán bộ quản lý. “Năng lực quản lý được hợp thành bởi 6 năng lực cụ


20
thể: tầm nhìn chiến lược, năng lực thiết kế, óc thực tiễn, năng lực tổ chức chỉ
đạo, khả năng điều hành, khả năng đồng cảm” [20].
Ở trường THPT, TTCM là một cán bộ quản lý. Để hồn thành tớt nhiệm
vụ của mình TTCM phải có năng lực quản lý. Ở góc độ chức năng quản lý,
năng lực quản lý của TTCM tập trung ở khả năng thực hiện và mức độ hiệu
quả việc thực hiện các chức năng cơ bản của quản lý tổ chuyên môn: Kế
hoạch hóa - Tổ chức - Chỉ đạo - Kiểm tra.
i. Năng lực kế hoạch hóa
Năng lực kế hoạch hóa của TTCM là khả năng nhận biết thực trạng,
vạch ra các mục tiêu mà TCM cần đạt tới trong tương lai, cách thức huy động
các nguồn lực và quyết định biện pháp thực hiện mục tiêu trước mắt và lâu
dài.
Khi lập kế hoạch TTCM cần phải có khả năng nắm bắt các chủ trương
của cấp trên liên quan đến các hoạt động của TCM của mình, phải nắm bắt,

phân tích được thực trạng của tổ, giúp các tổ viên nắm được các chủ trương
của nhà trường, của tổ; huy động họ cùng tham gia xây dựng các mục tiêu. Từ
đó xác định được hệ thống mục tiêu phấn đấu của tổ, cụ thể hóa mục tiêu
bằng hệ thống các tiêu chí có thể đo lường được về lượng, đánh giá được về
chất, đồng thời phải xác định được thứ bậc ưu tiên của các mục tiêu trong hệ
thống mục tiêu chung của TCM. Để giúp các tổ viên hiểu rõ nhiệm vụ của
mình, TTCM cần phân chia hệ thống mục tiêu và hướng dẫn để chuyển hóa
các mục tiêu chung thành mục tiêu phấn đấu của nhóm, từng cá nhân. Đồng
thời xây dựng những biện pháp huy động sự nỗ lực của các tổ viên nhằm thực
hiện mục tiêu của TCM.
ii. Năng lực tổ chức
Năng lực tổ chức của TTCM là khả năng phân bổ, sắp xếp các nguồn
lực, tổ chức phối hợp mà trong đó phần quan trọng là biết phân công hợp lý
và rành mạch các công việc và nhiệm vụ khác nhau cho các thành viên trong
TCM.


21
Trước hết căn cứ vào kế hoạch năm học của nhà trường, TTCM xây
dựng chương trình hành động của tổ theo các mốc thời gian. Tiếp theo TTCM
phân công công việc cho các thành viên trong TCM phù hợp với năng lực, sở
trường và điều kiện của từng người. Đây là khâu đầu tiên để tổ chức hoạt
động sư phạm của các tổ viên, tạo nên sức mạnh tổng hợp của tổ. TTCM phải
biết khai thác tốt mọi nguồn lực của tổ để tập trung cho các mục tiêu ưu tiên,
nhằm tạo bước đột phá trong quá trình thực hiện kế hoạch. Đồng thời phải
biết tổ chức lao động sư phạm của các thành viên trong TCM một cách khoa
học, đưa mọi hoạt động của tổ đi vào kỷ cương nề nếp, TTCM phải thiết lập
cơ chế điều phối tạo thành sự liên kết giữa các thành viên, các nhóm nhằm
thực hiện các mục tiêu đã đề ra.
iii. Năng lực chỉ đạo

Năng lực chỉ đạo của TTCM là khả năng điều hành, hướng dẫn công
việc, giám sát các hoạt động nhằm đưa TCM đạt được các mục tiêu có chất
lượng và hiệu quả. Thực chất của năng lực chỉ đạo là khả năng tác động, gây
ảnh hưởng của TTCM tới các thành viên trong tổ bằng cách: động viên,
khuyến khích, thuyết phục các tổ viên, nhằm thúc đẩy họ biến những mục tiêu
chung của tổ, của nhà trường thành mục tiêu phấn đấu của từng cá nhân. Từ
đó mọi người tích cực, tự giác và mang hết khả năng của mình ra làm việc để
đạt được mục tiêu bằng nhiều biện pháp khác nhau.
TTCM cần chỉ đạo tốt việc thực hiện chương trình của giáo viên theo
đặc thù bộ môn, nâng cao hiệu quả sinh hoạt TCM. Chính vì vậy đòi hỏi
TTCM phải rất thành thạo trong việc tổ chức cho giáo viên học tập, nắm vững
các mục tiêu chuyên môn; tổ chức bàn bạc về chương trình, bài soạn lên lớp
theo các nhóm môn, thống nhất các hoạt động chuyên môn nội, ngoại khóa.
Muốn nâng cao chất lượng dạy học, TTCM phải thực sự sâu sát trong việc chỉ
đạo, giám sát các tổ viên trong các khâu soạn bài, lên lớp, chấm, trả bài, bồi
dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém, hướng dẫn học sinh học ở


22
nhà, kiểm tra đánh giá chất lượng học tập của học sinh… TTCM phải hướng
dẫn và yêu cầu giáo viên thực hiện đầy đủ hồ sơ chuyên môn.
TTCM cần có năng lực chỉ đạo các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ cho giáo viên: đó là chỉ đạo tốt các hoạt động dự giờ, hội giảng, thi
giáo viên giỏi, chỉ đạo việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, bồi
dưỡng chuyên đề cho giáo viên, tổ chức cho giáo viên khai thác sử dụng thiết
bị dạy học, làm đồ dùng dạy học. Điều cốt lõi trong hoạt động bồi dưỡng
chuyên môn là TTCM phải biết cách làm cho giáo viên thực sự có nhu cầu
vươn lên, động viên, kích lệ họ có kế hoạch tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tham gia nghiên cứu khoa học và đúc rút
kinh nghiệm dạy học.

iv. Năng lực kiểm tra, đánh giá
Năng lực kiểm tra, đánh giá của TTCM là khả năng xác định chuẩn
đánh giá, phương pháp đánh giá và tổ chức hoạt động đánh giá các hoạt động
của TTCM. Năng lực này thể hiện cụ thể ở việc xác định các chuẩn kiểm tra,
thu thập thông tin, so sánh phù hợp của việc thực hiện với chuẩn mực; phát
hiện việc thực hiện tốt, vừa, xấu của các thành viên trong tổ; tư vấn, thúc đẩy
hoặc xử lý nhằm đảm bảo việc thực hiện kế hoạch của tổ có hiệu quả. Người
TTCM trong công tác kiểm tra, đánh giá có thể ví như tai mắt, như người cố
vấn, tham mưu cho BGH, đồng thời là người bạn, là đồng nghiệp, đồng môn
của tổ viên.
Năng lực kiểm tra, đánh giá thể hiện ở chổ TTCM phải biết dựa trên cơ
sở khoa học xác định các tiêu chí khách quan có thể đo lường được về lượng
củng như đánh giá được về chất nhằm kiểm tra, đánh giá các hoạt động
chuyên môn của tổ do mình phụ trách.
TTCM cần có kế hoạch cho các hoạt động kiểm tra, đánh giá; có như
vậy mới thu hút được sự tham gia tích cực của tổ viên, biến việc kiểm tra,
đánh giá thành tự đánh giá của mỗi tổ viên. Kiểm tra để tìm ra, ghi nhận,
khích lệ và phát huy ưu điểm của từng tổ viên để điều chỉnh kịp thời những


23
sai sót, lệch lạc, giúp họ không ngừng vươn lên. Những kết quả kiểm tra phải
trở thành thông tin tư vấn cho BGH trong việc ra quyết định quản lý chun
mơn phù hợp. Ngồi ra, để việc kiểm tra, đánh giá đạt hiệu quả, TTCM cần có
khả năng kết hợp linh hoạt các hình thức và phương pháp kiểm tra, đánh giá.
v. Năng lực tư vấn chuyên môn cho Ban giám hiệu
BGH điều hành chuyên môn thông qua tổ trưởng, vì thế công tác tư vấn
chuyên môn của tổ trưởng có ảnh hưởng rất lớn đến công tác quản lý của
BGH. Nhờ có thông tin tư vấn khách quan về chuyên môn của tổ trưởng mà
BGH có thể phân công nhiệm vụ cho từng giáo viên phù hợp năng lực và điều

kiện cá nhân. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ năm học, củng nhờ có tư
vấn của tổ trưởng mà BGH có các quyết định kịp thời, hiệu quả nhằm điều
chỉnh phân công nhiệm vụ hoặc giải quyết các vấn đề nảy sinh để đảm bảo
hiệu quả dạy học của nhà trường. Theo định kỳ, giữa kỳ, cuối kỳ, cuối năm
học BGH phải đánh giá xếp loại giáo viên, để làm được điều đó BGH cần
phải có tư vấn của TTCM.
1.3.3. Chức năng và nhiệm vụ của tổ trưởng chuyên môn
* Tổ trưởng chuyên môn có các chức năng quản lý như một người đứng
đầu một đơn vị sản xuất, được hiệu trưởng bổ nhiệm và giao nhiệm vụ đầu
năm học.
* Tổ trưởng chuyên môn có chức năng dự thảo kế hoạch hoạt động tổ
chuyên môn, hướng dẫn thành viên trong tổ lập kế hoạch năm học của cá
nhân.
* Tổ trưởng chuyên môn còn có chức năng đặc biệt quan trọng là kiểm
tra đánh giá toàn bộ hoạt động chuyên môn của các thành viên thuộc quyền
theo kế hoạch nhiệm vụ năm học của tổ và của nhà trường.
* Tổ trưởng chuyên môn được hiệu trưởng giao nhiệm vụ tổ chức, chỉ
đạo các hoạt động tổ chuyên môn trong việc thực hiện chương trình giảng dạy
môn học, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, kiểm tra đánh giá theo quy định
của các cấp quản lý giáo dục và kế hoạch năm học của nhà trường. Người tổ


24
trưởng chuyên môn có nhiệm vụ thực hiện các nội dung ở điều 16 của Điều lệ
trường Trung học cụ thể là:
*. Quản lý cơng tác chính tri, tư tưởng, đạo đức, tác phong của tổ viên
Tổ trưởng chuyên môn thực hiện qui chế dân chủ trong nhà trường, tập
hợp, đồn kết các thành viên trong tổ thực hiện tớt chủ trương đường lối
chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước, các chủ trương chính sách về
giáo dục đào tạo cũng như các qui định, nếp sớng văn hố ở địa phương nơi

cư trú. TTCM xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra tổ viên thực
các cuộc vận động, các phong trào thi đua của ngành giáo dục đề ra, thực hiện
các quy định về chuẩn mực đạo đức nhà giáo, kịp thời phát hiện, uốn nắn
những vi phạm, lệch lạc của tổ viên về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
TTCM cùng với thành viên trong tổ xây dựng bầu không khí tâm lý, mơi
trường sư phạm thân thiện, đồn kết, cộng tác hồn thành tốt các nhiệm vụ
được giao.
*. Quản lý giảng dạy của giáo viên
- Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần tháng, học kì và
cả năm học nhằm xây dựng và thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và
các hoạt động khác theo kế hoạch giáo dục, khung phân phối chương trình
môn học của Bộ GD& ĐT và kế hoạch năm học của nhà trường;
- Xây dựng kế hoạch cụ thể dạy chuyên đề, tự chọn, ôn thi tốt nghiệp, ôn
luyện thi ĐH- CĐ, dạy bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém;
- Xây dựng kế hoạch cụ thể về sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy
học đúng, đủ theo các tiết trong phân phối chương trình;
- Hướng dẫn xây dựng và quản lý việc thực hiện kế hoạch cá nhân, soạn
giảng của tổ viên (kế hoạch cá nhân dạy chuyên đề, tự chọn, ôn thi tốt nghiệp,
luyện thi ĐH-CĐ, dạy bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém; sử
dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học đúng, đủ theo các tiết trong phân phối
chương trình; soạn giáo án theo phân phối chương trình, chuẩn kiến thức, kĩ
năng và sách giáo khoa, thảo luận các bài soạn khó; viết sáng kiến kinh


25
nghiệm về nâng cao chất lượng dạy học, đổi mới PPDH, đổi mới kiểm tra
đánh giá, phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi...);
- Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên trong tổ, giáo
viên mới tuyển dụng (đổi mới PPDH; đổi mới kiểm tra, đánh giá; dạy học
theo chuẩn kiến thức kĩ năng; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học, ứng

dụng CNTT trong dạy học góp phần đổi mới phương pháp dạy học, phương
pháp kiểm tra, đánh giá...).
- Điều hành hoạt động của tổ (tổ chức các cuộc họp tổ theo định kì quy
định về hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ và các hoạt động giáo dục khác;
lưu trữ hồ sơ của tổ; thực hiện báo cáo cho BGH theo quy định);
- Quản lý, kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên
(thực hiện hồ sơ chuyên môn; soạn giảng theo kế hoạch dạy học và phân phối
chương trình, chuẩn kiến thức kĩ năng; ra đề kiểm tra, thực hiện việc cho
điểm theo quy định; kế hoạch dự giờ của các thành viên trong tổ...);
- Dự giờ giáo viên trong tổ theo quy định của nhà trường;
- Các hoạt động khác (đánh giá, xếp loại giáo viên; đề xuất khen thưởng,
kỉ luật giáo viên... Việc này đỏi hỏi TTCM phải nắm thật rõ về tổ viên của
mình về ưu điểm hạn chế trong việc thực hiện nhiệm vụ giảng dạy được phân
công).
* . Quản lý học tập của học sinh
- Nắm được kết quả học tập của học sinh thuộc bộ môn quản lý để có biện
pháp nâng cao chất lượng giáo dục;
- Đề xuất, xây dựng kế hoạch, tổ chức các hoạt động nội, ngoại khóa để
thực hiện mục tiêu giáo dục.
- Các hoạt động khác (theo sự phân công của hiệu trưởng).
Nhiệm vụ của TTCM rất đa dạng, phong phú nhiều công việc, không ít
những khó khăn. Các loại công việc là sự kết hợp chuyên môn với công tác
quản lý. Tổ trưởng vừa có trách nhiệm với các thành viên trong tổ, vừa có
trách nhiệm trước lãnh đạo trường.
1.3.4. Nội dung quản lý của tổ trưởng chuyên môn ở trường THPT