ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA ĐỊA LÝ
Giáo viên hướng dẫn: Dương Thế Hưng
Sinh viên thực hiện: Dương Thị Thảo
Niên khóa 2007 - 2011
Đề tài:
PHƯƠNG PHÁP HƯỚNG DẪN HỌC SINH LỚP
12 TÌM HIỂU MỘT SỐ VẤN ĐỀ KINH TẾ - XÃ HỘI
TRONG GIẢNG DẠY ĐỊA LÍ ĐỊA PHƯƠNG TỈNH
HÀ TĨNH
CẤU TRÚC KHÓA LUẬN
MỞ ĐẦU
CHƯƠNG I
Cơ sở lý luận và
thực tiễn của vấn
đề tìm hiểu địa lí
địa phương
NỘI DUNG
CHƯƠNG II
Phương pháp
hướng dẫn học
sinh tìm hiểu một
số vấn đề kinh tế
- xã hội của tỉnh
Hà Tĩnh
KẾT LUẬN
CHƯƠNG III
Thực nghiệm sư
phạm
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ
PHẦN
MỞ ĐẦU
GIỚI HẠN ĐỀ TÀI
LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
- Môn Địa lí trong những năm gần đây đã có sự đổi mới về nội dung và
phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động của học
sinh hướng vào mục tiêu đào tạo lớp người lao động trẻ, năng động,
linh hoạt, sáng tạo.
- Hệ thống bài thực hành tìm hiểu thực tế cuộc sống môi trường xung
quanh nói chung và bài thực hành tìm hiểu một số vấn đề kinh tế - xã
hội địa phương nói riêng có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc rèn
luyện kĩ năng địa lí, nâng cao chất lượng dạy và học.
- Hiện nay, việc cho học sinh chọn và tìm hiểu một vấn đề địa lí của địa
phương chỉ mang tính chất lấy lệ. Điều này do nhiều nguyên nhân,
trong đó nguyên nhân chủ yếu là do giáo viên thiếu phương pháp
hướng dẫn học sinh tìm hiểu một vấn đề địa lí địa phương cụ thể.
Xuất phát từ thực tế đó, tôi đã chọn đề tài : “Phương pháp hướng
dẫn học sinh lớp 12 tìm hiểu một số vấn đề kinh tế - xã hội trong giảng
dạy địa lí địa phương tỉnh Hà Tĩnh”.
MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Mục đích
Xác lập phương
pháp thích hợp
hướng dẫn học sinh
tìm hiểu một vấn đề
kinh tế - xã hội
của địa phương nhằm
vậndụng vào dạy học
Địa lí địa phương
lớp 12 THPT
Nhiệm vụ
Nghiên cứu
cơ sở lí luận
và thực tiễn
của việc hướng
dẫn học sinh
tìm hiểu một
vấn đề kinh
tế - xã hội
của địa phương
Xác lập các
phương pháp
thích hợp để
hướng dẫn học
sinh tìm hiểu
một vấn đề
kinh tế - xã hội
của địa phương
Thực nghiệm
sư phạm
GIỚI HẠN
ĐỀ TÀI
LỊCH SỬ
NGHIÊN
CỨU
- Hướng dẫn
học sinh tìm
hiểu một vấn đề
địa lí kinh tế xã hội của địa
phương.
- Nghiên cứu
một số vấn đề
kinh tế - xã hội
của Hà Tĩnh.
- Một số công
trình nghiên
cứu đề cập
đến phương
pháp hướng
dẫn học sinh
tìm hiểu địa lí
địa phương ở
các cấp độ.
PHƯƠNG
PHÁP
NGHIÊN
CỨU
Nhóm
phương pháp
nghiên cứu lí
thuyết.
Nhóm
phương pháp
nghiên
cứu
thực tiễn.
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
QUAN NIỆM VỀ
TÌM HIỂU ĐỊA
LÍ ĐỊA PHƯƠNG
THỰC TRẠNG
HƯỚNG DẪN
HỌC SINH
LỚP 12 TÌM
HIỂU ĐỊA LÍ
ĐỊA PHƯƠNG
NHỮNG CƠ HỘI
ĐỂ HƯỚNG DẪN
HỌC SINH
TÌM HIỂU MỘT
VẤN ĐỀ ĐỊA
LÍ ĐỊA PHƯƠNG
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG II.
PHƯƠNG
PHÁP
HƯỚNG DẪN
HỌC SINH TÌM
HIỂU MỘT SỐ
VẤN ĐỀ KINH
TẾ - XÃ HỘI
CỦA TỈNH HÀ
TĨNH
PHƯƠNG PHÁP HƯỚNG DẪN HỌC
SINH TÌM HIỂU MỘT VẤN ĐỀ KINH TẾ XÃ HỘI CỦA ĐỊA PHƯƠNG
PHƯƠNG PHÁP HƯỚNG DẪN HỌC
SINH LỚP 12 TÌM HIỂU MỘT SỐ VẤN
ĐỀ KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH HÀ TĨNH
PHƯƠNG PHÁP HƯỚNG DẪN HỌC SINH TÌM HIỂU
MỘT VẤN ĐỀ KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA ĐỊA PHƯƠNG
Quy trình hướng dẫn
Giáo viên
Xác định
Lên kế
tìm hiểu
mục tiêu,
hoạch
trước
nhiệm vụ hướng dẫn
vấn đề
Phương pháp tìm hiểu
một số vấn đề cụ thể
Hướng dẫn
học sinh
Tìm hiểu
Tìm hiểu
tìm hiểu
dân cư
nền kinh tế
một vấn đề và lao động
địa phương
KT - XH
địa phương
địa phương
PHƯƠNG
PHÁP
HƯỚNG
DẪN HỌC
SINH LỚP
12 TÌM
HIỂU MỘT
SỐ VẤN
ĐỀ KINH
TẾ - XÃ
HỘI TỈNH
HÀ TĨNH
Hướng dẫn học sinh tìm hiểu vấn
đề dân cư và lao động tỉnh Hà
Tĩnh
Hướng dẫn học sinh tìm hiểu
vấn đề Nông – Lâm – Ngư
nghiệp tỉnh Hà Tĩnh
Hướng dẫn học sinh tìm hiểu
ngành du lịch tỉnh Hà Tĩnh
PHẦN NỘI DUNG
Chương III:
THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
MỤC
ĐÍCH,
NHIỆM
VỤ,
NGUYÊN
TẮC VÀ
PHƯƠNG
PHÁP
THỰC
NGHIỆM
TỔ CHỨC
THỰC
NGHIỆM
PHÂN
TÍCH KẾT
QUẢ
THỰC
NGHIỆM
ĐÁNH GIÁ
CHUNG
VỀ KẾT
QUẢ
THỰC
NGHIỆM
PHÂN TÍCH KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM
ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM
Về định lượng:
- Điểm trung bình của lớp thực nghiệm cao hơn lớp đối chứng (cao hơn
0,83 điểm).
- Tỉ lệ phần trăm học sinh đạt điểm khá, giỏi ở lớp thực nghiệm cao hơn
lớp đối chứng (cao hơn 22,4%).
Về định tính:
- Đối với học sinh
+ Hình thành một số kĩ năng học tập, nghiên cứu, làm việc với tài liệu,
bảng thống kê, biểu đồ, bản đồ.
+ Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập.
- Đối với giáo viên: Giúp nắm bắt được khả năng và chất lượng học tập
của học sinh.
PHẦN KẾT LUẬN
1. Kết quả nghiên cứu
Về mặt lí luận
-
Nghiên cứu, tìm hiểu cơ sở lí luận về phương pháp hướng dẫn học sinh tìm hiểu
một số vấn đề kinh tế xã hội trong dạy học địa lí địa phương.
Về mặt thực tiễn
-
Xây dựng quy trình hướng dẫn học sinh tìm hiểu một vấn đề kinh tế - xã hội của địa
phương trong dạy học địa lí địa phương lớp 12.
-
Đưa ra phương pháp hướng dẫn một số vấn đề kinh tế - xã hội cụ thể của địa
phương Hà Tĩnh.
-
Nắm được phương pháp nghiên cứu một đề tài khoa học, đã tập dượt được phương
pháp dạy học mới.
- Chứng minh được sử dụng phương pháp hướng dẫn học sinh tìm hiểu một số vấn đề
kinh tế - xã hội của địa phương đạt hiệu quả cao hơn so với dạy học theo các phương
pháp truyền thống trong giờ học Địa lí địa phương lớp 12.
PHẦN KẾT LUẬN
2. Những tồn tại của đề tài
- Chưa xây dựng được nhiều vấn đề kinh tế - xã hội của
địa phương.
- Quy mô thực nghiệm hẹp.
3. Kiến nghị của đề tài
- Giáo viên phải không ngừng tìm tòi, sáng tạo,
nhiệt huyết với nghề.
- Nhà trường cần tạo điều kiện cho việc dạy và học địa lí
địa phương.
- Cần có sự phối hợp giữa giáo viên, nhà trường và các
cơ quan chức năng của địa phương.
Hình 2.1. Sơ đồ các bước tiến hành hướng dẫn học sinh tìm hiểu một
vấn đề kinh tế - xã hội của địa phương
Xác định vấn đề.
Bước chuẩn bị
Đề xuất nhiệm vụ, xây dựng đề cương, dự kiến những tài liệu
sẽ thu thập.
Thu thập tài liệu từ các nguồn
Bước thu thập
tài liệu
Hệ thống hoá và bảo quản tài liệu.
Chọn lọc tài liệu, so sánh tài liệu gốc.
Bước xử lí tài liệu
Phân tích tài liệu
Tổng hợp tài liệu
Rút ra các kết luận
Bước hoàn thiện
Viết báo cáo và trình bày