LU N VĂN T T NGHI P
TRƯ NG ð I H C C N THƠ
KHOA KINH T - QU N TR KINH DOANH
LU N VĂN T T NGHI P
PHÂN TÍCH R I RO LÃI SU T VÀ GI I
PHÁP QU N LÝ R I RO LÃI SU T T I
NGÂN HÀNG ð U TƯ & PHÁT TRI N T NH
H U GIANG
Giáo viên hư ng d n:
ðOÀN TH C M VÂN
Sinh viên th c hi n:
ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
MSSV : 4053815
L P : Tài chính – Doanh nghi p K31
C n Thơ - 2009
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
1
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
L I C M ƠN
------------------------------------------------------B n năm h c t p
Trư ng ñ i h c C n Thơ, em ñã ñư c s ch b o và
gi ng d y nhi t tình c a q Th y Cơ, đ c bi t là q Th y Cơ khoa Kinh t đã
truy n ñ t cho em v lý thuy t cũng như v th c t trong su t th i gian h c t p.
Cùng v i s n l c c a b n thân, em đã hồn thành chương trình h c c a mình.
Em chân thành c m ơn Cơ ðồn Th C m Vân đã hư ng d n t n tình đ
em hồn thành t t bài lu n văn t t nghi p, cùng nh ng ki n th c th c t mà Cô
ch d n trong kho ng th i gian v a qua s giúp em có đư c nh ng ki n th c
chuyên môn làm hành trang bư c vào công vi c sau này.
Em c m ơn chân thành ñ n Ngân hàng ð u tư & Phát tri n H u Giang v
vi c ti p nh n và t o ñi u ki n thu n l i đ em hồn thành t t đ t th c t p. Các
Anh, Ch tr c ti p hư ng d n nhi t tình, gi i thi u, cung c p đ y đ thơng tin và
giúp đ em r t nhi u trong vi c tìm hi u, nghiên c u tài li u
Ngân hàng.
Xin chân thành c m ơn!
Ngày … tháng … năm 2009
Sinh viên th c hi n
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
2
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
L I CAM ðOAN
Tôi cam đoan r ng đ tài này là do chính tôi th c hi n, các s li u thu th p
và k t qu phân tích trong đ tài là trung th c, đ tài khơng trùng v i b t kỳ ñ
tài nghiên c u khoa h c nào.
C n Thơ, ngày … tháng … năm 2009
Sinh viên th c hi n
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
3
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
NH N XÉT C A CƠ QUAN TH C T P
..…………..........................................................................................................
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
H u Giang, ngày … tháng … năm 2009
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
4
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
B N NH N XÉT LU N VĂN T T NGHI P ð I H C
H và tên ngư i hư ng d n: ……………………………………………….
H c v : ……………………………………………………………………..
Chuyên ngành: ……………………………………………………………..
Cơ quan công tác: ………………………………………………………….
Tên h c viên: ð ng Lâm Trư ng Sơn
Mã s sinh viên: 4053815
Chuyên ngành: Tài chính – Doanh nghi p
Tên đ tài: “Phân tích r i ro lãi su t và gi i pháp qu n lý r i ro lãi su t t i
Ngân hàng ð u tư & Phát tri n H u Giang”.
N I DUNG NH N XÉT
1. Tính phù h p c a đ tài v i chun ngành đào t o:
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
2. V hình th c:
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
3. Ý nghĩa khoa h c, th c ti n và tính c p thi t c a đ tài:
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
4. ð tin c y c a s li u và tính hi n đ i c a lu n văn:
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
5. N i dung và k t qu ñ t ñư c (theo m
c tiêu nghiên c u, …)
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
6. Các nh n xét khác:
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
7. K t lu n
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
C n Thơ, ngày …… tháng …… năm 2009
NGƯ I NH N XÉT
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
5
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
M CL C
CHƯƠNG 1: GI I THI U ...................................................................................... 1
1.1. Lý do ch n ñ tài ................................................................................................. 1
1.2. M c tiêu nghiên c u ............................................................................................. 2
1.2.1. M c tiêu chung.............................................................................................. 2
1.2.2. M c tiêu c th ............................................................................................. 2
1.3. Câu h i nghiên c u ............................................................................................... 2
1.4. Ph m vi nghiên c u .............................................................................................. 3
1.4.1. Không gian nghiên c u................................................................................. 3
1.4.2. Th i gian nghiên c u.................................................................................... 3
1.4.3. ð i tư ng nghiên c u ................................................................................... 3
1.5. Lư c kh o tài li u ................................................................................................. 3
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LU N VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U ...... 5
2.1. Phương pháp lu n ................................................................................................ 5
2.1.1. Khái ni m r i ro lãi su t ............................................................................... 5
2.1.2. Tính ch t c a r i ro lãi su t........................................................................... 7
2.1.3. Phân lo i r i ro lãi su t. ................................................................................ 9
2.1.4. Nh ng nguyên nhân gây r i ro lãi su t ....................................................... 10
2.1.5. Phương pháp lư ng hóa r i ro lãi su t ........................................................ 11
2.1.6. M t s ch tiêu ñánh giá r i ro lãi su t ........................................................ 13
2.1.7. D báo lãi su t th trư ng trong ng n h n ................................................... 15
2.1.8. Qu n lý khe h nh y c m lãi su t ............................................................... 15
2.2. Phương pháp nghiên c u..................................................................................... 16
2.2.1. Phương pháp thu th p s li u...................................................................... 16
2.2.2. Phương pháp nghiên c u s li u................................................................. 16
CHƯƠNG 3: GI I THI U V NGÂN HÀNG ð U TƯ VÀ PHÁT TRI N
CHI NHÁNH T NH H U GIANG ......................................................................... 18
3.1. L ch s hình thành và phát tri n .......................................................................... 18
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
6
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
3.1.1. Ngân hàng ð u tư & Phát tri n Vi t Nam................................................... 18
3.1.2. Ngân hàng ð u tư & Phát tri n chi nhánh H u Giang................................. 19
3.2. Cơ c u t ch c và ch c năng các phòng ban ...................................................... 20
3.2.1. Cơ c u t ch c c a Ngân hàng.................................................................... 20
3.2.2. Ch c năng các phòng ban ........................................................................... 21
3.2.3. Nghi p v kinh doanh và lĩnh v c ñ u tư ch y u c a Ngân hàng .............. 24
3.3. ðánh giá chung v ho t ñ ng kinh doanh Ngân hàng (2006 – 2008) .................. 25
3.3.1. Thu nh p .................................................................................................... 26
3.3.2. Chi phí........................................................................................................ 27
3.3.3. L i nhu n ................................................................................................... 27
3.4. ð nh hư ng phát tri n c a Ngân hàng năm 2009 ................................................ 28
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH R I RO LÃI SU T T I NGÂN HÀNG ð U
TƯ & PHÁT TRI N CHI NHÁNH H U GIANG ............................................... 30
4.1. Khái quát cơ c u tài s n và ngu n v n c a Ngân hàng (2006 – 2008) ................ 30
4.1.1. Phân tích cơ c u ngu n v n c a Ngân hàng ................................................ 30
4.1.2. Phân tích cơ c u tài s n c a Ngân hàng ...................................................... 36
4.2. Phân tích tình hình bi n đ ng c a tài s n và ngu n v n nh y c m v i lãi su t
qua b ng cân ñ i tài s n c a Ngân hàng..................................................................... 40
4.2.1. Tình hình bi n đ ng c a tài s n nh y c m v i lãi su t ............................... 41
4.2.2. Tình hình bi n đ ng c a ngu n v n nh y c m v i lãi su t.......................... 43
4.3. Phân tích th c tr ng r i ro lãi su t c a Ngân hàng theo mơ hình đ nh giá l i....... 48
4.4. Phân tích s thay đ i lãi su t đ n thu nh p rịng c a Ngân hàng ......................... 56
CHƯƠNG 5: M T S
GI I PHÁP QU N LÝ R I RO LÃI SU T T I
NGÂN HÀNG ð U TƯ & PHÁT TRI N H U GIANG .................................... 70
5.1. Nh ng thu n l i và khó khăn c a Ngân hàng ..................................................... 70
5.1.1. Thu n l i .................................................................................................... 70
5.1.2. Khó khăn.................................................................................................... 71
5.2. M t s gi i pháp nh m qu n lý r i ro lãi su t t i Ngân hàng ............................... 72
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
7
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
5.2.1. M c tiêu qu n lý r i ro lãi su t ................................................................... 73
5.2.2. Qu n lý khe h nh y c m lãi su t ............................................................... 74
5.2.3. Qu n lý khe h kỳ h n................................................................................ 77
5.2.4. Áp d ng công c qu n tr r i ro tài chính hi n đ i ...................................... 78
CHƯƠNG 6: K T LU N VÀ KI N NGH .......................................................... 77
6.1. K t lu n .............................................................................................................. 81
6.2. Ki n ngh ............................................................................................................ 82
6.2.1. ð i v i Ngân hàng ð u tư & Phát tri n chi nhánh H u Giang .................... 82
6.2.2. ð i v i Ngân hàng ð u tư & Phát tri n Vi t Nam....................................... 83
6.2.3. ð i v i Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam ...................................................... 83
6.2.4. ð i v i chính quy n đ a phương.................................................................. 84
Tài li u tham kh o .......................................................................................................... 85
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
8
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
DANH M C BI U B NG
Trang
B ng 1: K t qu c a GAP và s thay ñ i trong l i nhu n ròng ...……...............13
B ng 2: K t qu ho t ñ ng kinh doanh Ngân hàng ðT&PT H u Giang ……… 25
B ng 3: Cơ c u ngu n v n c a Ngân hàng ðT&PT H u Giang……..................31
B ng 4: T tr ng cơ c u ngu n v n Ngân hàng ðT&PT H u Giang …............. .33
B ng 5: T ng k t tài s n c a Ngân hàng ðT&PT H u Giang ............................ 37
B ng 6: Tình hình ngu n v n nh y c m lãi su t (2006-2008) ...…….................44
B ng 7: B ng so sánh ngu n v n và tài s n nh y c m lãi su t ...……................ 49
B ng 8: H s r i ro lãi su t c a Ngân hàng qua 3 năm (2006-2008) .................51
B ng 9: H s ñ l ch c a Ngân hàng BIDV H u Giang .................................. 53
B ng 10: T ng h p tr ng thái nh y c m lãi su t c a Ngân hàng ....…............... 55
B ng 11: T ng k t chi phí tr lãi và thu nh p lãi c a Ngân hàng ....…............... 56
B ng 12: T l thu nh p lãi c n biên c a Ngân hàng BIDV H u Giang ............ 58
B ng 13: Lãi su t huy đ ng v n bình qn c a các Ngân hàng ...……...............61
B ng 14: B ng tính các y u t xác đ nh h s A,B c a lãi su t huy ñ ng .......... 63
B ng 15: Lãi su t cho vay bình quân c a các Ngân hàng ............……...............64
B ng 16: B ng tính các y u t xác đ nh tham s A,B c a lãi su t cho vay ........ 65
B ng 17: Phương pháp qu n lý khe h lãi su t năng đ ng ................................. 75
GVHD: ðỒN TH C M VÂN
9
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
DANH M C HÌNH
Trang
Hình 1: Sơ ñ cơ c u t ch c Ngân hàng ðT&PT H u Giang ........................... 20
Hình 2: K t qu ho t ñ ng kinh doanh Ngân hàng ðT&PT H u Giang .…....... 26
Hình 3: Cơ c u ngu n v n c a Ngân hàng ðT&PT H u Giang ........…............ 32
Hình 4: Cơ c u tài s n c a Ngân hàng ðT&PT H u Giang ............................... 38
Hình 5: Tài s n nh y c m lãi su t qua 3 năm (2006 – 2008) ............................. 41
Hình 6: Tình hình ngu n v n nh y c m lãi su t c a Ngân hàng ....................... 45
Hình 7: Tình hình tài s n và ngu n v n nh y c m lãi su t ................................ 50
Hình 8: Chênh l ch gi a tài s n và ngu n v n nh y c m lãi su t ..................... 52
Hình 9: Di n bi n lãi su t ng n h n và dài h n theo chu kỳ kinh t .................. 60
Hình 10: Bi n bi n lãi su t huy đ ng bình qn c a các Ngân hàng...................62
Hình 11: Bi n bi n lãi su t cho vay bình quân c a các Ngân hàng .................... 65
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
10
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
DANH M C T
VI T T T
1. ATM: Máy rút ti n t ñ ng
2. BIDV: Ngân hàng ð u tư và Phát tri n
3. CIC: Trung tâm thơng tin tín d ng
4. DNTN: Doanh nghi p tư nhân
5. ðT&PT: ð u tư và Phát tri n
6. GAP: Khe h nh y c m lãi su t
7. HðND: H i ñ ng nhân dân
8. NIM: Thu nh p lãi c n biên
9. NVNC: Ngu n v n nh y c m
10. TNHH: Trách nhi m h u h n
11. TSNC: Tài s n nh y c m
12. VD: Ví d
GVHD: ðỒN TH C M VÂN
11
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
Chương 1
GI I THI U
1.1. S
C N THI T C A ð TÀI
Th trư ng tài chính Vi t Nam đang trong giai đo n phát tri n. Bên c nh
khơng ít cơ h i dành cho nh ng ai bi t tính tốn và t n d ng nh ng ưu ñi m
riêng c a nó thì th trư ng cịn có nh ng r i ro tài chính ln ti m n. R i ro lãi
su t là m t v n ñ l n mà kinh t Vi t Nam ñang g p ph i. Vi c duy trì lãi su t
n ñ nh trong m t th i gian dài c a Ngân hàng Nhà nư c ñã làm cho các Ngân
hàng lơ là cơng tác đ phịng r i ro lãi su t. Khi tình hình kinh t vĩ mô di n bi n
b t l i do l m phát gia tăng cùng v i chính sách th t ch t ti n t ñã ñ y các Ngân
hàng vào cu c kh ng ho ng thanh kho n, bu c các Ngân hàng bư c vào cu c
ñua lãi su t d n t i lãi su t th trư ng có nhi u bi n đ ng b t thư ng khó d
đốn. Lãi su t cho vay c a Ngân hàng khác v i lãi su t c a các công c trên th
trư ng ti n t ,
ch là chúng ñư c ñàm phán gi a ngư i vay và Ngân hàng hơn
là ñư c quy t ñ nh trong th trư ng ñư c t ch c s n, vì là k t qu c a vi c ñàm
phán cho nên các m c lãi su t c a Ngân hàng khơng đ ng nh t.
Vi t Nam,
vi c th c hi n cơ ch t do hóa lãi su t đã làm cho các lo i lãi su t thư ng xuyên
thay ñ i. Lãi su t là m t bi n s kinh t nh y c m, tác ñ ng c a lãi su t ñ n tăng
trư ng và l m phát, s thay ñ i c a lãi su t s tác ñ ng làm thay ñ i hành vi s n
xu t và tiêu dùng c a xã h i.
Nh ng thay ñ i v lãi su t và nh ng d tính v lãi su t ñ u tác ñ ng ñ n
thu nh p và chi phí c a các Ngân hàng. Trong đi u ki n m t b ng lãi su t n
ñ nh thì các Ngân hàng có th d ki n ñư c m c chênh l ch ñ duy trì l i nhu n,
nhưng trong b i c nh di n bi n lãi su t ph c t p m i d ki n có th b đ o l n.
ði u này gây r i cho Ngân hàng vì nh hư ng đ n k ho ch kinh doanh, huy
đ ng và s d ng v n. Vì v y, qu n lý r i ro lãi su t tr thành v n ñ tr ng ñi m
ñ i v i các nhà qu n lý Ngân hàng trong b i c nh c nh tranh và h i nh p. ði u
này giúp gi m thi u r i ro nh m t o ñi u ki n đ Ngân hàng ho t đ ng an tồn
và phát tri n. ð c bi t, ñ i v i Vi t Nam m t nư c ñang phát tri n và n n kinh t
ñang chuy n ñ i thì h th ng Ngân hàng đư c đánh giá là h th ng khá năng
ñ ng trong ti n trình h i nh p kinh t qu c t .
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
12
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
V i tính ch t th i s và t m quan tr ng như v y, chúng ta c n ph i ñánh
giá cũng như phân tích r i ro lãi su t m t cách toàn di n, sâu s c nh m phát huy
t i ña năng l c qu n lý lãi su t và h n ch m c th p nh t nh ng thi t h i c a nó
gây ra cho b n thân Ngân hàng. ðó cũng là lý do mà đ tài “PHÂN TÍCH R I
RO LÃI SU T VÀ GI I PHÁP QU N LÝ R I RO LÃI SU T T I NGÂN
HÀNG ð U TƯ & PHÁT TRI N H U GIANG” ñư c ch n làm ñ tài lu n
văn t t nghi p.
1.2. M C TIÊU NGHIÊN C U
1.2.1. M c tiêu chung
- T ng k t th c tr ng r i ro lãi su t t i Ngân hàng ð u tư & Phát tri n
H u Giang. T th c tr ng đã phân tích, đ ra nh ng gi i pháp phù h p nh m h n
ch r i ro lãi su t cho Ngân hàng.
1.2.2. M c tiêu c th
- Nh n bi t r i ro lãi su t qua b ng cân ñ i tài s n c a Ngân hàng.
- Phân tích tình hình bi n đ ng c a tài s n nh y c m và ngu n v n nh y
c m v i lãi su t t i Ngân hàng qua ba năm (2006 – 2008).
- ðo lư ng r i ro lãi su t b ng mơ hình đ nh giá l i và m c tác ñ ng c a
s thay ñ i lãi su t ñ n thu nh p c a Ngân hàng.
- ðưa ra m t s bi n pháp nh m h n ch r i ro lãi su t cho Ngân hàng.
1.3. CÂU H I NGHIÊN C U
ð tài s t p trung tr l i nh ng v n ñ sau:
- Th nào là r i ro lãi su t? R i ro lãi su t có nh ng trư ng h p nào?
Tính ch t c a r i ro lãi su t là gì?.
- Ngu n v n nh y c m lãi su t và tài s n nh y c m v i lãi su t là gì? T i
sao khi nói đ n r i ro lãi su t ta l i ñ c p ñ n ngu n v n và tài s n có nh y c m
lãi su t?.
- R i ro lãi su t ñã nh hư ng ñ n l i nhu n Ngân hàng ð u tư & Phát
tri n H u Giang như th nào? Gi i pháp nào nh m h n ch r i ro lãi su t và ñem
l i hi u qu trong h at đ ng Ngân hàng?.
GVHD: ðỒN TH C M VÂN
13
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
1.4. PH M VI NGHIÊN C U
1.4.1. Không gian nghiên c u
- Không gian: ð tài nghiên c u ñư c th c hi n t i Ngân hàng ð u tư &
Phát tri n H u Giang.
1.4.2. Th i gian nghiên c u
- Th i gian th c hi n ñ tài nghiên c u t 02/02/2009 ñ n 10/4/2009. ð
tài t p trung nghiên c u và s d ng s li u trong 3 năm (2006 – 2008).
1.4.3. ð i tư ng nghiên c u
- ð tài ñi sâu nghiên c u thơng qua b ng cân đ i k tốn, b ng báo cáo
k t qu ho t ñ ng kinh doanh, bi u lãi su t ñ i v i VNð đ tìm hi u v tình hình
tài s n và ngu n v n nh y c m v i lãi su t. T ng h p phân tích s nh y c m c a
các kho n m c tài s n và ngu n v n ñ i v i lãi su t theo năm. Nh n bi t r i ro
lãi su t, ño lư ng r i ro lãi su t, xem xét m c ñ thay ñ i lãi su t nh hư ng ñ n
l i nhu n Ngân hàng qua 3 năm (2006 – 2008). T đó, đ ra gi i pháp góp ph n
h n ch và phịng ng a r i ro lãi su t trong ho t ñ ng c a Ngân hàng.
1.5. LƯ C KH O TÀI LI U
- Qu n tr Ngân hàng thương m i. TS. Lê Văn Tư (2004): nh ng khái
ni m, nh ng ki n th c cơ b n c n thi t trong quá trình qu n tr Ngân hàng. Qu n
lý lãi su t, các phép ño lư ng lãi su t, d báo m c thay ñ i lãi su t.
- ðánh giá và phòng ng a r i ro trong kinh doanh Ngân hàng. TS.
Nguy n Văn Ti n (2005): Nghiên c u các phép ño lãi su t và nh ng ng d ng
trong kinh doanh Ngân hàng, xác đ nh lãi su t hịa v n bình qn, xác đ nh
chênh l ch đ u vào – ñ u ra, d báo lãi su t. ð c bi t là phương pháp lư ng hóa
r i ro lãi su t, nh ng phương pháp r t hi n ñ i ñ các nhà qu n tr Ngân hàng
phịng ch ng đư c r i ro lãi su t m t cách hi u qu nh m tránh nh ng thi t h i
có th x y ra làm nh hư ng ñ n m c tiêu l i nhu n c a Ngân hàng.
- Qu n tr Ngân hàng thương m i. Peter S.Rose (2001): Cung c p k
thu t và chi n lư c qu n lý tài s n n và phòng ch ng r i ro lãi su t.
- Lu n văn “Phân tích tình hình huy đ ng v n và s d ng v n c a
Ngân hàng Nông Nghi p và Phát tri n nông thôn huy n L p Vò - ð ng
Tháp”. Phan Th Âu Châu (2008): Phân tích tình hình huy đ ng v n và s d ng
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
14
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
v n. ðánh giá hi u qu ho t ñ ng huy ñ ng v n và cho vay. T đó đưa ra gi i
pháp thu hút v n huy ñ ng và tăng trư ng tín d ng.
- Lu n văn “Qu n tr r i ro lãi su t c a Ngân hàng Nông Nghi p và
Phát tri n nông thôn T nh Sóc Trăng”. Châu Th Nhãn (2007): phân tích tình
hình bi n ñ ng c a tài s n và ngu n v n nh y c m lãi su t, ño lư ng r i ro lãi
su t và m c tác ñ ng c a s thay ñ i lãi su t ñ n thu nh p c a Ngân hàng. T
đó, đ ra m t s bi n pháp h n ch r i ro lãi su t t i Ngân hàng Nông Nghi p và
Phát tri n nơng thơn t nh Sóc Trăng.
- Lu n văn “R i ro tín d ng và m t s bi n pháp nâng cao hi u qu
ho t ñ ng tín d ng t i Ngân hàng Cơng Thương B c Liêu”. Trương Lê Kim
Ng c (2008): phân tích th c tr ng h at đ ng tín d ng và r i ro tín d ng, tìm hi u
nh ng nhân t
nh hư ng ñ n r i ro tín d ng. ðưa ra gi i pháp h n ch r i ro tín
d ng và nâng cao hiêu qu ho t đ ng tín d ng.
GVHD: ðỒN TH C M VÂN
15
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
Chương 2
PHƯƠNG PHÁP LU N VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
2.1. PHƯƠNG PHÁP LU N
2.1.1. Khái ni m r i ro lãi su t
R i ro ñ i v i m t Ngân hàng có nghĩa là m c đ khơng ch c ch n liên
quan ñ n m t vài s ki n. R i ro lãi su t là r i ro mà các ch th kinh t g p ph i
khi có bi n đ ng lãi su t, t t c các kho n cho vay và n dù v i lãi su t c ñ nh
hay lãi su t bi n đ i đ u có th g p r i ro. S thay ñ i lãi su t th trư ng có th
gây ra tác đ ng m nh t i thu nh p và chi phí ho t ñ ng c a Ngân hàng. Các
Ngân hàng và các t ch c tín d ng là nh ng ñơn v thư ng d g p r i ro do k t
c u b ng t ng k t tài s n c a mình và đ c bi t là trong quan h tín d ng v n và
lãi chi ñư c thu v sau m t th i gian nh t ñ nh.
VD: lãi su t tăng có th làm gi m l i nhu n n u cơ c u tài s n và ngu n
v n Ngân hàng t o ñi u ki n cho chi phí tr lãi tăng nhanh hơn thu lãi t ñ u tư
ch ng khoán và cho vay. N u Ngân hàng n m gi quá nhi u tài s n có lãi su t
th n i (đ c bi t kho n cho vay) so ngu n v n lãi su t th n i (ñ c bi t CDs v i
lãi su t nh y c m và nh ng kho n vay mư n t th trư ng ti n t ) khi lãi su t
gi m s
nh hư ng t i l i nhu n Ngân hàng. Trong trư ng h p này, thu lãi t tài
s n s gi m nhanh hơn chi phí huy ñ ng v n.
ð i v i Ngân hàng, r i ro lãi su t nh hư ng ñ n tình hình c a Ngân hàng
theo hai cách:
Th nh t: Phân tích b ng cân đ i c a Ngân hàng: bên tài s n n g m các
ch ng khốn mà Ngân hàng mua (huy đ ng v n) và bên tài s n g m các ch ng
khoán mà ngân hàng bán (cho vay, ñ u tư). Khi lãi su t tăng s làm gi m l i
nhu n c a Ngân hàng ñ i v i các ch ng khoán bên tài s n n và s làm tăng l i
nhu n Ngân hàng ñ i v i các ch ng khốn bên tài s n có. Do m i ch ng khoán
ph n ng khác nhau ñ i v i bi n ñ ng lãi su t, nên m c ñ bi n ñ i l i nhu n
c a tài s n n và tài s n có theo s bi n đ ng c a lãi su t là khác nhau. Vì v y,
Ngân hàng có nguy cơ g p r i ro lãi su t.
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
16
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
Xem xét b ng cân ñ i c a Ngân hàng:
- Bên tài s n g m tài s n có lãi su t c đ nh và tài s n có lãi su t thay đ i:
+ Tài s n có lãi su t c ñ nh là tài s n ñem l i thu nh p khơng thay đ i
cho Ngân hàng m c dù lãi su t th trư ng thay đ i (thư ng là các ch ng khốn có
kỳ h n, các kho n cho vay trung và dài h n…).
+ Tài s n có lãi su t thay ñ i là lo i tài s n ñem l i thu nh p khi lãi su t
th trư ng thay ñ i (thư ng là các kho n cho vay ng n h n).
- Bên ngu n v n bao g m ngu n v n ph i tr v i lãi su t c ñ nh và ngu n
v n ph i tr theo lãi su t thay ñ i.
Th hai: Do s không kh p nhau v th i gian gi a vi c s d ng v n và huy
ñ ng ngu n v n.
VD 1: Ngân hàng s áp d ng lãi su t c ñ nh:
- Cho vay 6 tháng v i lãi su t c ñ nh.
- ði vay 12 tháng v i lãi su t c ñ nh.
Trư ng h p này, Ngân hàng có th g p r i ro lãi su t b i vì sau 6 tháng,
Ngân hàng ph i ti p t c cho vay theo các ñi u ki n c a th trư ng. Khi lãi su t
gi m l i nhu n Ngân hàng s gi m, n u quá sâu có th d n ñ n l i nhu n là âm.
Trư ng h p khác là Ngân hàng:
- Cho vay 12 tháng v i lãi su t c ñ nh.
- ði vay 6 tháng v i lãi su t c ñ nh.
6 tháng sau lãi su t tăng s làm cho l i nhu n Ngân hàng gi m.
V y r i ro lãi su t c a Ngân hàng là chi phí v n tr nên cao hơn thu nh p
t s d ng v n. Do đó, tùy theo cơ c u b ng cân ñ i và ñ nh y c m lãi su t gi a
tài s n và ngu n v n mà l i nhu n c a Ngân hàng có th thay đ i tùy thu c s
bi n ñ ng c a lãi su t.
VD 2: Ngân hàng áp d ng lãi su t h n h p: v a c ñ nh, v a có bi n đ i.
- Cho vay v i lãi su t thay ñ i 6 tháng xem xét l i m t l n.
- ði vay v i lãi su t c đ nh trong 12 tháng.
GVHD: ðỒN TH C M VÂN
17
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
Trư ng h p này, Ngân hàng s l n u lãi su t cho vay thay ñ i nh hơn so
v i lãi su t ñi vay c ñ nh 12 tháng.
Ho t ñ ng Ngân hàng luôn hàm ch a r i ro. Thơng thư ng, các r i ro
khơng đ ng riêng l m t mình mà chúng ti m tàng trong m i quan h có tính
tương tác l n nhau khi n cho vi c d đốn r i ro càng tr nên khó khăn hơn. R i
ro lãi su t ñư c xem như m t r i ro và nguy hi m trong ho t ñ ng qu n lý tài s n
– ngu n v n c a Ngân hàng b i vì:
+ Ngân hàng khơng th ki m sốt đư c m c đ và xu hư ng bi n ñ ng c a
lãi su t, m c dù lãi su t là m t y u t quan tr ng b c nh t ñ i v i ho t ñ ng Ngân
hàng.
+ Khi lãi su t th trư ng thay ñ i, Ngân hàng nh n th y r ng nh ng
ngu n thu chính t danh m c cho vay và đ u tư ch ng khốn cũng như chi phí
đ i v i ti n g i và các ngu n vay đ u b tác đ ng.
+ Ngồi ra, s thay ñ i lãi su t nh hư ng ñ n giá tr th trư ng c a tài
s n và n , làm thay ñ i giá tr v n ch s h u c a Ngân hàng.
+ Lãi su t thay ñ i s tác ñ ng lên tồn b B ng cân đ i k tốn và Báo
cáo thu nh p c a Ngân hàng.
Vì v y, r i ro lãi su t liên quan ñ n ngu n v n Ngân hàng ph thu c vào
ñ nh y c m lãi su t c a các tài s n ñư c tài tr b ng các ngu n v n (s d ng
ngu n v n ti n g i có kỳ h n 6 tháng ñ cho vay th i h n m t năm, có nghĩa là
Ngân hàng có kh năng đương đ u r i ro lãi su t n u như lãi su t ti n g i trên th
trư ng tăng cao). M t khác thì các ngu n v n khác nhau s có r i ro lãi su t khác
nhau (lãi su t ti n g i kỳ h n 4 tháng có tính nh y c m lãi su t trong th i h n 4
tháng v.v..).
2.1.2. Tính ch t c a r i ro lãi su t
Th i h n mà Ngân hàng huy ñ ng ñư c ngu n v n s quy t ñ nh tính ch t
r i ro mà Ngân hàng ph i ñ i m t.
+ Th i h n cho vay > th i h n ngu n v n tài tr nó. Ngân hàng lúc này s
v th tái tài tr .
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
18
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
+ Th i h n cho vay < th i h n ngu n v n tài tr nó. Ngân hàng s
vào
v th tái ñ u tư.
2.1.2.1. Ngân hàng
v th tái tài tr
Ngân hàng huy đ ng v n có kỳ h n ng n h n và đ u tư có kỳ h n dài h n.
Tài s n n
Nh y c m LS
0
0
1
1
Tài s n có
2
N u lãi su t huy đ ng v n c a Ngân hàng là 17%/năm và lãi su t cho vay
là 20%/năm. Sau năm th nh t, ta có chênh l ch t lãi su t là 20% - 17% = 3%.
Tuy nhiên l i nhu n năm k ti p không bi t trư c là bao nhiêu vì lãi su t th
trư ng có th thay ñ i t năm th t năm th nh t sang năm th hai. N u lãi su t
huy ñ ng v n Ngân hàng l n hơn 20%
năm th 2, lúc này Ngân hàng ñang ñ i
m t v i r i ro lãi su t.
2.1.2.2. Ngân hàng
v th tái ñ u tư
Trư ng h p ngư c l i, Ngân hàng huy ñ ng v n có kỳ h n dài và đ u tư
có kỳ h n ng n. Huy ñ ng lãi su t 17% kỳ h n 2 năm và ñ u tư kỳ h n 1 năm lãi
su t 20%.
0
2
1
Tài s n n
1
0
Tài s n có
Nh y c m LS
Tương t , sau năm th nh t Ngân hàng thu v l i nhu n 20% - 17% = 3%.
Sau năm nh t tài s n có đ n h n và Ngân hàng s tái ñ u tư lúc này Ngân hàng
ph i ñ i m t v i r i ro n u lãi su t ñ u tư năm th hai gi m còn 15% (15% -17%
= -2% là kho ng lãi su t l mà Ngân hàng ph i gánh ch u).
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
19
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
Tóm l i, n u Ngân hàng duy trì tài s n có có kỳ h n dài hơn so v i tài s n
n thì Ngân hàng ln đ ng trư c r i ro v lãi su t trong vi c tái tài tr ñ i v i
tài s n n . R i ro tr nên nghiêm tr ng hơn n u lãi su t huy ñ ng trong nh ng
năm ti p theo tăng lên trên m c ñ u tư tín d ng ng n h n. Ngư c l i, Ngân hàng
g p ph i r i ro v lãi su t tái ñ u tư trong trư ng h p tài s n có có kỳ h n ng n
hơn so v i tài s n n . Như v y, Ngân hàng s ch u r i ro v lãi su t khi duy trì cơ
c u tài s n n và tài s n có v i nh ng kỳ h n không cân x ng v i nhau.
2.1.3. Phân lo i r i ro lãi su t
Ho t ñ ng Ngân hàng, lãi su t các s n ph m Ngân hàng ñư c chia theo
hai lo i là lãi su t c ñ nh và lãi su t bi n đ i. Vì th , vi c phân lo i qu n lý r i
ro bi n ñ ng lãi su t cũng ñư c th c hi n phân thành hai lo i: r i ro thay ñ i lãi
su t c ñ nh và r i ro thay ñ i lãi su t bi n ñ i.
2.1.3.1. R i ro thay ñ i lãi su t bi n ñ i.
R i ro thay ñ i lãi su t bi n ñ i s x y ra khi lãi su t c a các kho n m c
trong tài s n có và lãi su t c a các kho n m c trong tài s n n khơng th thay đ i
ñ ng th i v th i ñi m và ñ ng nh t v m c thay ñ i theo s thay ñ i c a lãi su t
th trư ng. Nói cách khác, khi lãi su t th trư ng thay đ i thì đ u có s co giãn v
lãi su t c a các kho n m c
bên tài s n có cũng như bên tài s n n , nhưng s co
giãn này l i khơng đ ng th i trong cùng kho ng th i gian và khơng cùng c m c
đ co giãn v i lãi su t th trư ng. ði u ñó m t m t có th ñem l i cho Ngân hàng
m t cơ h i có chênh l ch lãi su t ñ u ra – ñ u vào l n hơn, nhưng m t khác,
cũng có th ñem l i cho Ngân hàng r i ro gi m thu nh p do chênh l ch lãi su t
ñ u ra – ñ u vào b thu h p l i.
2.1.3.2. R i ro thay ñ i lãi su t c ñ nh
Khi gi a Ngân hàng và khách hàng ñã th a thu n m t lãi su t c đ nh thì
kho ng th i gian ñã th a thu n, lãi su t này không thay đ i dù lãi su t th trư ng
có th bi n ñ ng m nh và bi n ñ ng nhi u l n. Có hai kh năng có th x y ra
trong trư ng h p r i ro do thay ñ i lãi su t c ñ nh:
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
20
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
* Trư ng h p 1: Kh i lư ng c a các kho n m c tài s n có v i lãi su t c
ñ nh l n hơn kh i lư ng c a các kho n m c tài s n n v i lãi su t c ñ nh. Khi
lãi su t th trư ng tăng lên thì lãi su t c a ph n tài s n n v i lãi su t bi n ñ i
(nhưng gi s v i lãi su t c ñ nh) cũng s tăng lên theo. Chi phí ngu n v n tăng
nhưng lãi su t thu t s d ng v n l i khơng tăng, d n đ n gi m k t qu kinh
doanh c a Ngân hàng. Ngư c l i, khi lãi su t th trư ng gi m thì Ngân hàng l i
có thêm l i nhu n do gia tăng chênh l ch lãi su t ñ u ra – ñ u vào.
* Trư ng h p 2: Kh i lư ng c a các kho n m c ngu n v n v i lãi su t c
ñ nh l n hơn kh i lư ng c a các kho n m c tài s n v i lãi su t c ñ nh. Trong
trư ng h p này, Ngân hàng l i có l i khi lãi su t th trư ng tăng và ch u r i ro
khi lãi su t th trư ng gi m.
Trong c hai trư ng h p nêu trên, khi có bi n đ ng lãi su t th trư ng thì
s có thay đ i chênh l ch lãi su t. Ph n chênh l ch kh i lư ng c a các kho n
m c tài s n và ngu n v n v i lãi su t c đ nh có quy mơ càng l n thì nh hư ng
đ n k t qu kinh doanh càng nhi u.
V lý thuy t, Ngân hàng s không b r i ro lãi su t khi ln cân b ng đư c
kh i lư ng các kho n m c ngu n v n - tài s n v i lãi su t c ñ nh (và ñ ng th i
cũng cân b ng ñư c các kho n m c có lãi su t bi n đ i). Như th , Ngân hàng s
ln đ m b o n ñ nh chênh l ch lãi su t ñ u vào – ñ u ra. Nhưng th c t thư ng
r t khó có đư c s tương x ng ñ ng nh t v kh i lư ng gi a ngu n v n – tài
s n. Cho nên Ngân hàng c n nh n bi t ñư c r i ro lãi su t và có nh ng bi n pháp
phịng ng a, qu n lý phù h p nh m tránh nh hư ng x u đ n tình hình ho t đ ng
c a Ngân hàng.
2.1.4. Nh ng nguyên nhân gây r i ro lãi su t
- Do s không cân x ng gi a các kỳ h n c a tài s n có và tài s n n .
- Do có s khơng phù h p v kh i lư ng gi a ngu n v n huy ñ ng v i
vi c s d ng ngu n v n ñó ñ cho vay.
- Lãi su t c a các kho n m c tài s n là c ñ nh và lãi su t c a các kho n
m c tuơng ng c a ngu n v n là bi n ñ i ho c ngư c l i. Lãi su t c a các kho n
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
21
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
m c c a tài s n và lãi su t c a các kho n m c tương ng c a ngu n v n ñ u bi n
ñ i nhưng m c ñ bi n ñ i khác nhau.
Ngoài ra, r i ro lãi su t cịn có th x y ra do nh ng nguyên nhân khác
như: Các nguyên nhân thu c v phía khách hàng; Các ngun nhân khách quan
có liên quan đ n mơi trư ng h at đ ng kinh doanh:
- Th c thi chính sách th t ch t ti n t c a Ngân hàng Trung ương (tín
phi u b t bu t, tăng t l d tr b t bu t, tăng lãi su t cơ b n, lãi su t tái c p v n,
tăng m nh t giá, kh ng ch dư n tín d ng...) đã làm cung ti n t nh hơn c u
ti n t bu t Ngân hàng ph i tăng lãi su t huy ñ ng v n.
- Do t l l m phát d ki n không phù h p v i t l l m phát th c t làm
cho v n c a Ngân hàng khơng đư c b o tồn sau khi cho vay; Ngồi ra, khi lãi
su t th trư ng thay đ i, Ngân hàng cịn có th g p r i ro gi m giá tr tài s n.
- S c nh tranh gay g t gi a các Ngân hàng v i nhau nh m thu hút, gi
chân khách hàng (tăng lãi su t huy ñ ng, gi m lãi su t cho vay…) làm nh
hư ng ñ n thu nh p c a Ngân hàng.
2.1.5. Phương pháp lư ng hóa r i ro lãi su t
ð phịng ng a r i ro lãi su t, địi h i các Ngân hàng ph i tăng cư ng
công tác qu n lý, ñ c bi t là áp d ng phương pháp hi n đ i đ lư ng hóa r i ro
lãi su t có nh hư ng đ n k t qu ho t ñ ng kinh doanh là như th nào.
Trên th gi i có nhi u mơ hình giúp Ngân hàng lư ng hóa đư c r i ro lãi
su t. “Mơ hình đ nh giá l i” là m t trong s mơ hình hi n đ i có tính linh ho t
đang đư c s d ng
các Ngân hàng trên Th gi i. ð tài s d ng “Mơ hình đ nh
giá l i” nh m lư ng hóa m c r i ro lãi su t trong Ngân hàng, vì nh ng đ c tính
c a mơ hình và tính th c p c a s li u thu th p trong quá trình nghiên c u.
* N i dung “Mơ hình đ nh giá l i”
N i dung c a mơ hình đ nh giá l i là vi c phân tích các lu ng ti n d a
trên nguyên t c giá tr ghi s nh m xác ñ nh chênh l ch gi a lãi su t thu ñư c t
tài s n có và lãi su t thanh tốn cho v n huy ñ ng sau m t th i gian nh t đ nh.
Các Ngân hàng tính s chênh l ch gi a tài s n và ngu n v n ñ i v i t ng kỳ h n
và ñ t chúng trong m i quan h v i ñ nh y c m lãi su t c a th trư ng. ð nh y
c m lãi su t trong trư ng h p này chính là kho ng th i gian mà tài s n và ngu n
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
22
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
v n ñư c ñ nh giá l i (theo m c lãi su t m i c a th trư ng). ði u đó có nghĩa là
nhà qu n tr Ngân hàng cịn ph i ch bao lâu n a ñ áp d ng m c lãi su t m i
vào t ng kỳ h n khác nhau.
Trên th c t , mu n bi t ñư c m c ñ t n th t c a r i ro lãi su t đ có bi n
pháp phịng ch ng thì các Ngân hàng c n ph i tính tốn đư c r i ro lãi su t tác
ñ ng như th nào ñ n thu nh p ròng cũng như giá tr tài s n c a Ngân hàng.
Chúng ta có th xác đ nh cơng th c đ tính m c ñ gi m thu nh p ròng t
khi lãi su t thay ñ i như sau:
∆NI = GAP * ∆I
∆NI : s thay đ i thu nh p rịng t lãi su t
∆I : m c thay ñ i lãi su t
GAP: chênh l ch giá tr tài s n gi a tài s n có và tài s n n nh y c m lãi su t
Phân tích đ l ch tài s n nh y c m lãi su t cịn đư c g i là qu n lý khe h
(GAP) nh y c m lãi su t. Khe h là s khác bi t (hay ñ l ch) gi a các tích s n
và tiêu s n có lãi su t lên xu ng th p thư ng (hay nh y c m lãi su t).
Chênh l ch (GAP) b ng giá tr c a các tài s n có nh y c m lãi su t (Là
các lo i tài s n mà trong đó thu nh p v lãi su t s thay ñ i trong m t kho ng
th i gian nh t ñ nh khi lãi su t thay ñ i [RSA – rate sensitive asset]) tr giá tr
các ngu n v n nh y c m lãi su t (Là các kho n n mà trong đó chi phí lãi su t s
thay ñ i trong th i gian nh t ñ nh khi lãi su t thay ñ i [RSL – rate sensitive
liability]). Cơ s cho vi c phân lo i d a vào m c ñ bi n ñ ng c a thu nh p t
lãi su t (ñ i v i tài s n) và chi phí tr lãi (ñ i v i ngu n v n) khi lãi su t th
trư ng có s thay đ i.
GAP = RSA – RSL
RSA: Tài s n nh y c m v i lãi su t
RSL: Ngu n v n nh y c m v i lãi su t
Theo mơ hình có th th y r ng, khi tài s n và ngu n v n nh y c m v i lãi
su t c a Ngân hàng có s chênh l ch, lúc này Ngân hàng ln đ ng trư c nguy
cơ r i ro lãi su t khi lãi su t bi n đ ng.
GVHD: ðỒN TH C M VÂN
23
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
Có m t khe h tích c c khi các tài s n có lãi su t nh y c m vư t quá s
tài s n n có lãi su t nh y c m. Khi Ngân hàng c ý duy trì khe h tích c c
tương đ i l n thì h ñang tính trư c m t m c lãi su t cao. N u d đốn đúng thì
khi lãi su t tăng lên, lãi su t cơ b n ròng s tăng thêm, làm tăng l i nhu n Ngân
hàng. Tuy nhiên, n u sai thì khi lãi su t h xu ng, s ti n l i trên ph n tài s n có
t o nên khe h tích c c s gi m xu ng còn ph n chi phí c a các tài s n n tài tr
cho khe h này v n khơng đ i, lãi su t cơ b n ròng s b thi t h i, l i nhu n
Ngân hàng lúc này s gi m theo là t t y u.
B ng 1: K t qu c a GAP và s thay ñ i trong l i nhu n ròng
KÊT QUA GAP
Lơ n hơn 0
Lơ n hơn 0
Thay đơi
trong thu
nhâ p
Tăng
Giam
Nho hơn 0
Nho hơn 0
Băng 0
Băng 0
GAP
>
>
Thay đơi
trong chi
tiêu la i
Tăng
Giam
Thay đơi
trong thu
nhâ p th n
Tăng
Giam
Tăng
Giam
<
<
Tăng
Giam
Giam
Tăng
Tăng
Giam
=
=
Tăng
Giam
Khơng đơi
Khơng đơi
Tóm l i: m t Ngân hàng n m trong tr ng thái nh y c m tài s n (quy mô
tài s n nh y c m lãi su t l n hơn quy mô n nh y c m lãi su t) s ch u t n th t
n u lãi su t trên th trư ng gi m. Và tương t như v y thì Ngân hàng s
trong
tr ng thái nh y c m n (quy mô n nh y c m lãi su t l n hơn quy mô tài s n
nh y c m lãi su t) ch u t n th t khi lãi su t trên th trư ng tăng.
2.1.6. M t s ch tiêu ñánh giá r i ro lãi su t
2.1.6.1. H s r i ro lãi su t
Các tài s n có nh y c m lãi su t
H s r i ro lãi su t(R) =
Các tài s n n nh y c m lãi su t
H s ch ra kh năng r i ro khi có bi n đ ng v lãi su t:
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
24
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN
LU N VĂN T T NGHI P
R > 1: khi lãi su t tăng thì thu nh p c a Ngân hàng do thu lãi s l n hơn chi
phí Ngân hàng do tr lãi. Ngư c l i, n u lãi su t gi m thì thu nh p c a Ngân
hàng s nh hơn chi phí Ngân hàng d n ñ n r i ro lãi su t.
R < 1: r i ro lãi su t x y ra khi lãi su t tăng.
R = 1: lúc này thu nh p c a Ngân hàng khơng thay đ i khi có bi n đ ng lãi
su t, m c đ an tồn cao.
2.1.6.2. H s chênh l ch lãi thu n
Thu nh p lãi – chi phí lãi
H s chênh l ch lãi thu n =
T ng tài s n có sinh l i
T ng tài s n có sinh l i = T ng tài s n – Ti n m t & Tài s n c ñ nh
H s chênh l ch lãi thu n (hay t l thu nh p lãi c n biên). ðây là t l
gi a các kho n thu t lãi su t trên t ng tài s n có sinh l i. N u Ngân hàng ñang
trong tr ng thái nh y c m tài s n thì t l thu nh p lãi c n biên s tăng n u lãi
su t tăng; s gi m n u lãi su t gi m. Và ngư c l i, n u Ngân hàng ñang trong
tr ng thái nh y c m ngu n v n thì t l thu nh p lãi c n biên s gi m n u lãi su t
tăng, và s tăng khi lãi su t gi m. Ngân hàng g p r i ro lãi su t khi chi phí ngu n
v n tăng nhanh hơn thu nh p t s d ng v n. T l thu nh p lãi c n biên gi m s
làm nh hư ng nghiêm tr ng ñ n l i nhu n c a Ngân hàng.
2.1.6.3. H s ñ l ch
GAP
H s ñ l ch
=
T ng tài s n nh y c m LS
Là khe h tuy t ñ i dùng ñ ño lư ng khe h nh y c m lãi su t, Ngân
hàng có khe h tuy t đ i âm bi u hi n tình tr ng nh y c m v n , khe h tuy t
đ i dương bi u hi n tình tr ng nh y c m v tài s n.
GVHD: ðOÀN TH C M VÂN
25
SVTH: ð NG LÂM TRƯ NG SƠN