phân tích tình hình sản xuất dưa hấu tại xã mỹ khánh, huyện phong điền thành phố cần thơ trương hồng thanh

Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu

LỜI CẢM TA
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẰN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH

Khoảng thời gian học tại trường Đại học cần Thơ, em đã được các thầy cô dạy
dỗ tận tình và truyền đạt rất nhiều kiến thức cùng kinh nghiệm quý báu về chuyên
ngành học và xã hội. Em tin rằng đó chính là nền tảng vững chắc cho em bước vào
cuộc sống.

LUÂN VĂN TỐT NGHIÊP
• •

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu tạỉ Xã Mỹ
Và tại thời điểm này, để tốt nghiệp đại học với luận vãn tốt nghiệp thì đó là kết
Huyện
Thành
phế cần
quả củaKhánh,
sự cố gắng,
tìmPhong
tòi vàĐiền
vận dụng
những
kiếnThơ
thức đã học của bản thân ở trường
lớp vào thực tiễn và sự giúp đỡ ân cần của rất nhiều thầy cô và bạn bè.

Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này đặc biệt em xin chân thành cảm tạ:

Sinh viên thưc hiên:

Giáo viên hướns dẫn:

Trương Hồng Thanh

HUỲNH THỊ ĐAN XUÂN

MSSV: 4073531
Lớp: Kinh tế học 1 - Khóa 33
Xin nhận nơi em lòng cảm ơn chân thành nhất!
Cần

Thơ,

ngày

tháng

năm

2010

Cần Thơ - 2010

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

1

Trương Hồng
Thanh
SVTH:
Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu
LỜI CAM ĐOAN

XŨ1 cam đoan rằng đề tài nghiên cứu này do chính bản thân tôi thực hiện, có sự hỗ
trợ của Giáo Viên Hướng Dẩn, không trùng YỚi bất cứ đề tài nghiên cứu nào. Các số

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

11

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu

NHÂN XÉT CỦA ĐƠN VI THƯC TÂP
• • • •

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

111

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu

NHẢN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

IV

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu

NHÂN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIÊN
• •

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

V

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu
MUC LUC
• •

Trang
CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU

1

1.1 Sự CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

1

1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN cúu

2

1.2.1

Mụ

c tiêu chung

2

1.2.2

Mụ

c tiêu cụ thể

2

1.3 CÂU HỎI NGHIÊN cứu

2

1.4 PHẠM VI NGHIÊN cứu

2

1.4.1

Kh

ông gian nghiên cứu

2

1.4.2

Th

ời gian nghiên cứu
1.4.3

2
Đối tượng nghiên cứu
2

CHƯƠNG 2. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cúu 3
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN

3

2.1.1

Mộ

t số khái niệm và thuật ngữ kinh tế

3

2.1.2

Các

chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất

4

2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cứu

4

2.2.1 Phương pháp chọn vùng nghiên cứu

4

2.2.2 Phương pháp thu thập số liệu

5

2.2.3

Phư

ơng pháp phân tích và xử lý số liệu

5

CHƯƠNG 3. TỔNG QUAN VỀ XÃ MỸ KHÁNH
GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân
Thanh

SVTH:

Trương

8
Hằng


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu

CHƯƠNG 4. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SẢN XUẤT DƯA HẤU
TẠI XÃ MỸ KHÁNH

16

4.1 ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG HỘ

16

4.1.1 Tuổi của chủ hộ

17

4.1.2 Trình độ học vấn

18

4.1.3 Diện tích đất

19

4.1.4 Mùa vụ

19

4.1.5 Vốn sản xuất

19

4.1.6 Kinh nghiệm trồng dua hấu

20

4.1.7 Tập huấn

21

4.1.8

L

ý do trồng dưa hấu

21

4.2 PHÂN TÍCH THựC TRẠNG CỦA HOẠT ĐỘNG TRỒNG
DƯA HẤU TẠI XÃ MỸ KHÁNH

22

4.2.1 Phân tích hiệu quả tài chính của hoạt động
trồng dưa hấu tại xã Mỹ Khánh

22

4.2.1.1 Phân tích chi phí

22

4.2.1.2

P

hân tích doanh thu từ hoạt động trồng dưa hấu

27

4.2.1.3 Phân tích các tỷ số tài chính

28

4.2.2 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến năng suất sản xuất
dưa hấu tại xã Mỹ Khánh

30

4.2.2 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của
nông hộ sản xuất dưa hấu tại xã Mỹ Khánh

33

CHƯƠNG 5. GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT
DƯA HẤU TẠI XÃ MỸ KHÁNH

39

5.1 TỒN TẠI VÀ NGUYÊN NHÂN

39

5.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP

40

CHƯƠNG 6. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

Vll

42
SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu
DANH MUC
• BIỂU BẢNG

Bảng 2.1 Mầu điều tra phân theo vùng

Bảng 3.1 Diện tích một số cây ừồng tại xã Mỹ Khánh từ 2007- 06/2010

Bảng 3.2 Sản lượng một số cây trồng tại xã Mỹ Khánh từ 2007- 06/2010

Bảng 3.3 Số lượng gia súc, gia cầm tại xã Mỹ Khánh qua các năm 2007- 06/2010

Bảng 3.4 Tình hình dân số tại xã Mỹ Khánh từ 2007- 06/2010

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

VUI

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu
DANH MUC HÌNH

h 1. Cơ cấu trình độ học vấn của chủ hộ

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

IX

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu
DANH MUC CHỮ VIẾT TẮT

NN:

Nông

ĐVT:

nghiệp

Đơn

vị

tính

UBND: ủy ban nhân dân
CP:

Chi

phí

DT:

Doanh

thu

LN:

Lợi

nhuận

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

X

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu
TÓM TẲT

Đe tài: “ Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu tại xã Mỹ Khánh” được thực hiện
từ 09/09/2010 đến 15/11/2010 tại xã Mỹ Khánh, Huyện Phong Điền, Thảnh phố cần
Thơ. Đề tài có 6 chương và gồm một số ý chính sau:

- Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là tập trung nghiên cứu tình hình sản xuất dưa
hấu tại xã Mỹ Khánh chủ yếu ở 3 ấp Mỹ Phước, Mỹ Lộc, Mỹ Phụng. Đe tài sử dụng
các phương pháp nghiên cứu là: phương pháp thống kê mô tả, so sánh số tuyệt đối,
tương đối, phân tích các tỷ số tài chính nhằm để phân tích thực trạng sản xuất dưa hấu
tại địa phương. Bên cạnh, đề tài còn sử dụng phương pháp hồi quy tuyến tính xác định
các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất sản xuất dưa hấu và thu nhập của nông hộ qua các
số liệu sơ cấp được thu thập từ điều tra phỏng vấn trực tiếp 32 nông hộ tại địa bàn
nghiên cứu.

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

XI

SVTH: Trương Hồng Thanh

Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu
CHƯƠNG 1
GIỚI THIÊU

1.1 Sự CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
•

Trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay, sự tiến bộ của khoa học
kỹ thuật ngày càng len lỏi vào từng lĩnh vực của nền kinh tế. Trong đó, nông nghiệp
Việt Nam rất phát triển và đang chuyển sang một giai đoạn mới, phát triển theo chiều
sâu, theo hướng đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng, chuyển dịch mạnh mẽ cơ
cấu cây trồng và vật nuôi theo hướng thâm canh tăng vụ, tăng năng suất gắn với thị
trường trong nước và xuất khẩu nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất.

Để thực hiện được điều đó thì nhiều địa phương đã cố gắng khai thác và sử
dụng mọi nguồn lực hiện có, trong thực tế, nhiều hộ nông dân đã sản xuất đạt hiệu quả
nâng cao chất lượng cuộc sống.

Phong Điền là một trong bốn huyện của thành phố cần Thơ, cách trung tâm
thành phố 16 km, có điều kiện tự nhiên thuận lợi, sông ngòi kênh rạch chằng chịt,
người dân sống chủ yếu bằng nghề nông và phát triển du lịch sinh thái. Mỹ Khánh là
xã cửa ngỏ của huyện Phong Điền, rất thuận lợi cho giao thương, mua bán và vận
chuyển hàng hóa. Hiện nay tại xã, đã thực hiện nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp
như mô hình thâm canh tăng vụ, mô hình luân canh nhiều vụ rau màu trong năm, mô
hình xen canh tăng vụ, kết hợp ừồng lúa với nuôi ừồng thủy sản... Trong mô hình
thâm canh nhiều vụ rau màu trong năm thì dưa hấu là một trong những cây màu cho
hiệu quả kinh tế tương đối cao hơn các loại cây màu khác. Tuy mô hình trồng dưa hấu

tại xã Mỹ Khánh không lớn lắm nhưng hiệu quả mà việc trồng dưa hấu đem lại rất cao,
đã góp phần nâng cao đời sống người dân và làm cho bộ mặt nông thôn có phần thay
SVTH: Trương Hồng Thanh
GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân
1


Luận văn kinh té học
1.2

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu

MỤC TIÊU NGHIÊN cứu
1.2.1 Mục tiêu chung

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu tại xã Mỹ Khánh và đề xuất những giải
pháp để nâng cao hiệu quả sản xuất dưa hấu cho nông hộ tại địa phương.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể

- Mục tiêu 1: Phân tích thực trạng sản xuất của hộ nông dân trồng dưa hấu tại xã
Mỹ Khánh.

- Mục tiêu 2: Phân tích hiệu quả sản xuất của hộ nông dân trồng dưa hấu tại xã Mỹ
Khánh

- Mục tiêu 3: Phân tích những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất dưa hấu tại
xã Mỹ Khánh.

- Mục tiêu 4: Đề xuất những giải pháp để nâng cao hiệu quả sản xuất dưa hấu tại xã

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

2

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu
CHƯƠNG 2

PHƯƠNG PHÁP LUÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cúư

2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN:
•
2.1.1. Một số khái niệm và thuật ngữ kỉnh tế:

- Khái niệm nông hộ: là hộ nông dân làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp,
tiểu thủ công nghiệp,...hoặc kết hợp làm nhiều nghề, sử dụng lao động tiền vốn của
gia đình là chủ yếu để sản xuất kinh doanh. Nông hộ là gia đình sống bằng nghề nông
có những nét đặc trưng riêng, có thể thực hiện nhiều chức năng mà các đơn vị khác
không có được, có sự thống nhất chặt chẽ giữa sở hữu và quản lý, sử dụng các yếu tố
sản xuất, phân phối và tiêu dùng.

- Khái niệm sản xuất nông nghiệp: Là ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội,
sử dụng đất đai để ừồng ừọt và chăn nuôi, khai thác cây trồng, vật nuôi làm tư liệu và
nguyên liệu lao động chủ yếu để tạo ra lương thực, thực phẩm và một số nguyên liệu
cho công nghiệp.

- Hiệu quả: là việc xem xét và lựa chọn thứ tự ưu tiên các nguồn lực sao cho đạt
kết quả cao nhất. Hiệu quả bao gồm ba yếu tố: không sử dụng nguồn lực lãng phí, sản
xuất với chi phí thấp nhất, sản xuất để đáp ứng nhu cầu của con người.

- Hiệu quả sản xuất trong nông nghiệp: là tổng họp các hao phí về lao động và lao
động vật hóa để sản xuất ra sản phẩm nông nghiệp. Nó thể hiện bằng cách so sánh kết
SVTH: Trương Hồng Thanh
GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân
3


Luậnvăn
vănkinh
kinhtétéhọc
học
Luận
dưa hấu

Phântích
tích tình hình
dưa hấu
Phân
hìnhsản
sảnxuất
xuất
Bảng 2.1 Mẩu điều tra phân theo vùng

Chi phí vật chất: giống, phân bón, nông dược,màng phủ nông nghiệp,...

------V-- -7-------------1--------------------------^---------------Nguôn: kêt quả khảo sát 32 nông hộ tại địa bàn

nghiên cứu, 2010
Chi phí lao động: làm đất, gieo hạt, bón phân, phun thuốc, thu hoạch...
2.2.2. Phương pháp thu thập sổ liệu

- Tổng lợi nhuận: là phần chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí bỏ ra để
sản xuất sản phẩm đó
- sổ liệu sơ cấp: sử dụng phương pháp thu thập số liệu thuận tiện thông qua lập
phiếu điều tra và phỏng vấn trục tiếp 32 nông hộ.

- Thu nhập: là phần chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí bỏ ra để sản
xuất sản phẩm đó (chi phí không tính lao động gia đình)
Nội dung phỏng vấn nông hộ gồm:
2.1.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất:

+ Thông tin tổng quát về đặc điểm nguồn lực sản xuất của nông hộ (về trình độ
học vấn,
kinh nghiệm
sản=xuất,
đai,
lao động,
dụngtích
khoa học kỹ thuật...)
- Tổng
doanh thu
Năngđất
suất
* Đom
giá *vốn,
Đomứng
vị diện

Các khoản
đếnphí
hiệu
xuấtphí
(chi
phí, thu nhập, lợi
- +Tổng
chi phímục,
= Chitiêu
phíchí
laoliên
độngquan
+ Chi
vậtquả
chấtsản
+ Chi
khác
nhuận, doanh thu,...)

+ Tình hình về thị trường đầu vào và đầu ra trong quá trình sản xuất dưa hấu
GVHD:
GVHD: Huỳnh
Huỳnh Thị
Thị Đan
Đan Xuân
Xuân

45

SVTH:
SVTH: Trương
Trương Hồng
Hồng Thanh
Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất

dưa hấu

một cách tổng quát đối tượng nghiên cứu. Đề tài sử dụng phương pháp bình quân số
học đơn giản, tỷ lệ % để phân tích thực trạng sản xuất dưa hấu của nông hộ tại địa bàn
nghiên cứu gồm các nguồn lực sẵn có như: diện tích đất sản xuất, kinh nghiệm sản
xuất, vốn sản xuất, nguồn lực lao động; các chỉ tiêu kinh tế như chi phí, thu nhập, lợi
nhuận, doanh thu và các tỷ số tài chính.

Số tuyệt đối: Là chỉ tiêu biểu hiện quy mô, khối lượng của hiện tượng hoặc của
quá trình kinh tế- xã hội trong điều kiện không gian và thời gian cụ thể. số tuyệt đối
dùng để đánh giá và phân tích thống kê, là căn cứ không thể thiếu được trong việc xây
dựng chiến lược phát triển kinh tế, tính toán các mặt cân đối, nghiên cứu các mối quan
hệ kinh tế- xã hội là cơ sở để tính toán các chỉ tiêu tương đối và bình quân. Có 2 loại
số tuyệt đối: số tuyệt đối thời kì và số tuyệt đối thời điểm. Bài viết sử dụng số tuyệt
đối để khái quát đặc điểm tình hình kinh tế- xã hội và tình hình sản xuất dưa hấu tại
địa bàn nghiên cứu từ 2007 đến 06/2010.

Số tương đối: Là chỉ tiêu biểu hiện quan hệ so sánh giữa 2 chỉ tiêu thống kê
cùng loại nhưng khác nhau về thời gian hoặc không gian hoặc giữa 2 chỉ tiêu khác loại

nhưng có quan hệ với nhau, số tương đối có thể biểu hiện bằng số lần, số phần trăm
(%), phần nghìn (%o) hay các đơn vị kép (đồng/công, kg/công...). Ở đây bài viết sử
dụng số tương đối để phản ánh những đặc điểm về kết cấu, quan hệ tỷ lệ giữa các yếu
tố đầu vào và đầu ra của quá trình sản xuất, đồng thời để phân tích các tỷ số tài chính
nhằm phân tích hiệu quả của sản xuất dưa hấu tại địa phương.

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

6

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất dưa hấu

Phương trình hồi quy có dạng:

Y = Po + PiXx + p2X2 + ... + PiXi +pnxn

Trong đó:

Y:

biến

phụ

thuộc

po : hệ số tự do

Pi (i= l,n) là các hệ số được tính toán bằng phền mềm STATA
Xị: là các biến độc lập (nhân tố ảnh hưởng)

Kết quả in ra từ phần mềm STATA có các thông số sau:

-

Hệ số xác định R2 (R - square) tỷ lệ phần trăm biến động của Y được giải thích
bởi
các Xi hoặc % các Xi ảnh hưởng đến Y, phần còn lại cho các yếu tố khác mà
chúng

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

ta

7

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận
Luậnvăn
văn
vănkinh
kinh
kinhtété

téhọc
học
học
Luận

Phân
Phân
Phântích
tích
tíchtình
tình
tìnhhình
hình
hìnhsản
sản
sảnxuất
xuất
xuấtdưa
dưa
dưahấu
hấu
hấu

CHƯƠNG
3 xã Mỹ Khánh từ 2007-6/2010
Bảng
3.2 Sản
lượng
mộtKINH
số

câyTẾ
trồng
3.2 ĐẶC
ĐIỂM
TÌNH
HÌNH
XÃtại
HỘI
TỔNG QUAN VỀ XÃ MỸ KHÁNH
3.2.1 về kỉnh tế
3.2.1.1 về nông nghiệp
3.1 ĐIỀU KIỆN Tự NHIÊN
a. Tình hình trồng trọt
Băng 3.1 Diện tích một số cây trồng năm 2007-6/2010
Nguôn: Sô liệu thông kê qua 5 năm thực hiện Nghị Quyêt Đại Hội Đại Biêu
Đảng
Bộ
lân
thứ
XI
Mỹ Khánh là xã cửa ngõ của huyện Phong Điền, nằm trên tuyến lộ 923, tiếp
nhiệm kỳ (2005-2010)
giáp nội ô Thành phố cần Thơ, có diện tích tự nhiên 11,70 km2, dân số 10.545 người
với 2.690 hộ, chia làm 8 ấp: Mỹ Thuận, Mỹ Ái, Mỹ Long, Mỹ Phước, Mỹ Hòa, Mỹ
Phụng, Mỹ Lộc, Mỹ Nhơn. Phía đông giáp với phường An Bình, phía tây giáp Thị trấn
Phong Điền, phía Bắc giáp xã Long Tuyền và xã Giai Xuân, phía nam là con sông cần
Tạiliệu
xã Mỹ
Khánh
cây5 trồng

cây ăn
trái, Đại
trongHội
cácĐại
loạiBiêu
cây trồng
Nguôn: Sô
thông
kê qua
năm chủ
thựcyếu
hiệnlà Nghị
Quyêt
Thơ hiền hòa, thơ mộng chảy qua.
Đảng diện tích và sản
Bộlượng lớn. Vườnlân
XI kinh
chiếm
cây ăn trái là một thứ
trong những hình thức
nhiệm
kỳ (2005-2010)
doanh du
lịch sinh thái ở địa phương. Sản lượng cây ăn trái năm 2009 có giảm so với
năm 2008 nhưng biến động ít. Biến động nhất là cây ăn trái dài hạn, người nông dân
tập trung vào cây ăn trái ngắn hạn do thời gian canh tác ngắn hơn, thu hồi vốn nhanh.
Xã Mỹ Khánh - Huyện Phong Điền có các điều kiện thời tiết, khí hậu đặc trưng
Năm 2009, sản lượng cây ăn trái là 6.890 tấn, đạt 100,37 % kế hoạch. (Báo cáo hoạt
của vùng châu thổ sông Cửu Long khá thuận lợi nên nhiệt độ khá cao, với độ chênh
động năm

2009các
củaloại
Đảng
xã Mỹ
Trong
câyủytrồng
thìKhánh).
cây ăn trái chiếm diện tích lớn nhất qua các năm
lệch ngày đêm và các tháng ừong năm không nhiều như các tỉnh phía Bắc. Có 2 mùa
nhưng đang có xu hướng giảm nhẹ, ít biến động. Năm 2009, bà con nông dân đã cải
rõ rệt: mùa khô (bắt đầu vào tháng 12 và kết thúc vào tháng 4 năm sau), mùa mưa (bắt
tạo trồng mới 30,50 ha diện tích cây ăn trái các loại đạt 610,00 % kế hoạch, đã thu
đầu vào tháng 5 và chấm dứt vào cuối tháng 11). số ngày nắng trong năm khá cao có
hoạch 539 ha. (Báo cáo hoạt động năm 2009 của Đảng Bộ xã Mỹ Khánh). Diện tích
năm đạt tới 2.575,8 giờ, lượng mưa ở mức dưới 2000 mm/năm, ít chịu ảnh hưởng của
Tuy
nhiên
câychỉlúabằng
vẫnkhoảng
là cây trồng
ừọng
đổitrái
tập năm
quán
cây ăn trái
năm
2009
97 % chính
so vớiluôn
nămđược

2008,chú
diện
tíchthay
cây ăn
gió bão và không khí lạnh.
canh chỉ
tácbằng
trong95chọn
bốn2007.
phân, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo chương trình
2008
% sogiống,
với năm
khuyến nông như 03 giảm, 03 tăng, IPM, áp dụng bón phân theo phương pháp so màu
lá lúa. Năng suất lúa bình quân đạt 4,66 tấn/ha, đạt 93,2 % kế hoạch. (Báo cáo hoạt
động năm 2009 của Đảng ủy xã Mỹ Khánh).
Cây lúa chiếm diện tích ít nhất nhưng đang có xu hướng tăng dần. Năm 2009,
đã sản xuất các vụ lúa trong năm được 243 ha, đạt 147,27 % kế hoạch. (Báo cáo hoạt
động năm 2009 của Đảng Bộ xã Mỹ Khánh). Diện tích cây lúa năm 2009 bằng 134 %
Ngoài
ra,diện
hàngtích
năm
làm
lúa179
02 vụ,
bàvới
connăm
nông
dân còn trồng hoa

so với năm
2008,
câytận
lúadụng
năm đất
2008
bằng
% so
2007.
màu các loại trên 148 ha đất lúa, trong đó chủ yếu là dưa hấu và hoa tươi cung cấp cho
các ngày lễ, tết tạo thu nhập đáng kể cho người nông dân.
GVHD:
GVHD:
GVHD:Huỳnh
Huỳnh
HuỳnhThị
Thị
ThịĐan
Đan
ĐanXuân
Xuân
Xuân

9810

SVTH:
SVTH:
SVTH:Trương
Trương
TrươngHồng

Hồng
HồngThanh
Thanh
Thanh


Luậnvăn
vănkinh
kinhtétéhọc
học
Luận

Phân tích
tích tình
dưa hấu
Phân
tình hình
hìnhsản
sảnxuất
xuất

dưa Khó
hấu khăn:

hướng phát triển vì các loại cây màu này chu kì sống ngắn nên thu hoạch sớm và mau
thu hồi Trình
vốn. độ người nông dân còn thấp nên khó tiếp thu những khoa học kỹ thuật
mới. Công đoạn chăm sóc khi trồng dưa hấu khá vất vả, tốn nhiều thời gian và công
b. Tình hình trồng dưa hấu tại xã Mỹ Khánh
sức

c. Tình hình chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản tại xã Mỹ Khánh
Trong mô hình trồng rau màu tại xã Mỹ Khánh thì một trong những cây màu
đang được trồng phổ biến và có hiệu quả cao là dưa hấu. Theo tính toán của nông dân
trồng một vụ dưa hấu sau khi trừ ra các chi phí thì nông dân sẽ có lãi từ 10 triệu đồng
trở lên. Tuy nhiên, diện tích trồng dưa ở đây chưa rộng lớn khoảng chừng hơn 400
Nguôn: Sô liệu thông kê qua 5 năm thực hiện Nghị Qưyêt Đại Hội Đại Biêu Đảng Bộ
công
lân và sản lượng hàng năm ước tính khoảng
thứ 800 tấn (nguồn: báo cáo kết quả tổng kết
XI
cuối
năm
UBND xã Mỹ Khánh). Mặc dù, quy mô còn nhỏ lẻ, quá trình chăm sóc
nhiệm
kỳ của
(2005-2010)
nhiều tốn kém nhưng giá bán tương đối và dễ tiêu thụ.

Đến năm 2009, tỷ trọng đàn heo bị sụt giảm. Đàn heo ở đây chủ yếu là giống
Mô hình trồng dưa hấu tại xã Mỹ Khánh là trồng dưa hấu theo mô hình màng
heo địa phương chỉ thích nghi với điều kiện của từng vùng nên thường cho năng suất
phủ nông nghiệp. Màng phủ nông nghiệp làm bằng plastic màu đen, mặt trên được
thấp, chịu ảnh hưởng của điều kiện thời tiết. Tuy nhiên, xã Mỹ Khánh là vùng có mô
tráng màu bạc để phản chiếu ánh sáng mạnh, có tác dụng xua đuổi côn trùng chích hút
hình chăn nuôi heo phát triển.
như bọ trì, rầy mềm... Màng phủ che đất giúp hạn chế việc thoát hơi nước, giảm số lần
tưới, giữ nhiệt độ và độ ẩm đất thích hợp cho rễ dưa phát triển, hạn chế cỏ dại cũng
như sâu bệnh hại.
Đàn bò cũng giảm đáng kể về số lượng, đến năm 2009 chỉ còn 62 con giảm 46
con so với năm 2007. Nguyên nhân là do cuối năm 2009 có dịch rét ở trâu bò đã làm

thiệt hại nhiều cho người nông dân. Yà 6 tháng đầu năm 2010 đàn bò giảm hẳn so với
Theo kinh nghiệm trồng dưa hấu của hộ nông dân tại địa bàn nghiên cứu thì
6 tháng đầu năm 2009.
dưa hấu là loại cây màu không ưa ẩm, dễ nhiễm bệnh vì vậy công đoạn chăm sóc, tưới

GVHD:
GVHD: Huỳnh
Huỳnh Thị
Thị Đan
Đan Xuân
Xuân

11
12

SVTH:
SVTH: Trương
Trương Hồng
Hồng Thanh
Thanh


Luận văn
văn kinh
kinh té
té học
học
Luận

Phân tích

tích tình
dưa hấu
Phân
tình hình
hìnhsản
sảnxuất
xuất

dưa hấu
3.2.2.2
số thử công nghiệp và thương mại dịch vụ
3.2.1.2 Dân
về tiểu

Công
kế kiện
hoạchhọa
hóa
gia cho
đìnhtiểu
hằng
đều
đạt vượt
chỉhiệu
tiêu.quả
Tỷ
Xã đãtác
tạodân
mọisố,
điều

động
thủnăm
công
nghiệp
nhưng
lệ
lệ tăng
dân xã
số có
tự 23
nhiên
cũng
dần, hiện
nayphần
ở mức
%.xát
Trong
vẫnsinh
còngiảm,
thấp. tỷ
Hiện
tại toàn
cơ sở
tiểugiảm
thủ công
nghiệp,
lớn0,79
là xay
lúa
các

dịch
số hằng
năm
thực
tốt, ýnhờ
thức
thamcủa
gia của
sử dụng
gạo,chiến
có 288
cơ dân
sở mua
bán và
làmđều
dịch
vụ hiện
các loại,
sựngười
hoạt động
các cơbiện
sở
Bảngcàng
3.4 động
Tình
hình nhàn
dân
tại phương.
XMK
2007-đình

6/2010
pháp
thai ngày
cao. Thực
hiện số
tác vậntừđộng
sản hằng năm đều
này đãtránh
giải quyết
nhiều
lao
nông
ởcông
địa
3.2.1.3 Xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội

Đến nay, đường giao thông đã được nâng cấp khang trang rộng rãi. Tất cả
Nguôn: Trạm y tê xã Mỹ Khánh
các đường đều được mở rộng thêm 2m, cơ bản đã đổ nhựa bê-tông các tuyến chính,
ngoại trừ một số nhánh rẽ ít dân cư còn cát đá.
3.2.2.3 Chính sách an sinh xã hội và xóa đói giảm nghèo

Tổng chiều dài các tuyến nhựa và bê-tông trong toàn xã hiện nay là 18km.
Trong toàn xã có 95 hộ nghèo, chiếm tỉ lệ 3,53 % và có 152 hộ cận nghèo
Huyện đầu tư cho cầu, đường nông thôn với tổng số tiền 3,292 tỷ đồng, nhân dân đóng
chiếm tỉ lệ 5,65 %.
góp 4,067 tỷ đồng.

Thường xuyên chăm lo cho gia đình chính sách, gia đình nghèo tại địa
Cầu qua sông rạch hầu hết được làm bằng bê-tông cốt thép, hiện toàn xã có

phương giúp các hộ này vượt qua phần nào khó khăn trong cuộc sống.
44 cầu trong tổng số 45 cầu.

Công tác chăm sóc và bảo vệ trẻ em luôn được quan tâm đúng mức, tỷ lệ trẻ
Lưới điện hạ thế được phủ khắp địa bàn phục vụ cho tất cả các hộ có nhu
em suy dinh dưỡng giảm rõ rệt, hiện ở mức 15,63 % giảm 0,65 % so với năm 2007.
cầu sử dụng điện an toàn,hầu hết các hộ dân đều được gắn điện kế do điện lực quản lý.

GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

13
14

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn
văn kinh
kinh té
té học
học
tể
Luận
dưa hấu

Phân tích
tích tình
xuất
dưa hấu
Phân

tìnhhình
hìnhsản
sản
xuất
xuất
CHƯƠNG 4

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SẢN XUẤT DƯA HẤU
TẠI XÃ MỸ KHÁNH
mẫuSự
(xem
phụ lục
nghiệp
Nguồn
giáo
lực1).dục,
lao động
y tế, làanlực
sinh
lượng
xã hội
sảnđược
xuất chăm
quan trọng
lo và nhất
hưởng
củacác
xã chế
hội. độ
Nguồn

quy
Bảng
Trình độ học vấn của chủ hộ
nhân
định
lực
đủ.
trong
nôngCỦA
nghiệp
có4.3
những
4.1đầy
ĐẶC
ĐIỂM
NÔNG
HỘ đặc điểm riêng so với các ngành sản xuất vật
chất khác, trước hết mang tính thời vụ cao là nét đặc thù tuyệt đối không thể xóa bỏ,
nó làm phức tạp quá trình sử dụng yếu tố nguồn nhân lực trong nông nghiệp. Là thứ
lao động tất yếu, xu hướng không ngừng thu hẹp về số lượng. Yì thế số lao động ở lại
trongCông
khu tác
vựcdân
nông
nghiệp
thường
những
độ tuổi
bìnhcáccao
và tỉ lệ

số được
quan
tâm rõlànét,
tỉ lệ người
tăng tựcó
nhiên
giảmtrung
dần qua
năm.
này có xu hướng tăng lên. Nguồn nhân lực trong nông nghiệp là tổng thể sức lao động
tham gia vào hoạt động sản xuất nông nghiệp bao gồm số lượng và chất lượng của
-----í----7-----------------------------------------------------------người
laokêt
động,
lượngsátcủa32nguồn
lực địa
trongbàn
nông nghiệp không chỉ bao gồm
Nguôn:
quảvềkhảo
nôngnhân
hộ tại
nghiên cứu, 2010
Bảng
4.2chế
Tuổi
của
chủ
hộnữ,
những

độ tuổi
laonhiều
động
(từ
15
- 55
đối
với
15- 60 đối với nam ) mà
Tuyngười
nhiên,trong
vẫn còn
bộc lộ
hạn
cần
được
khắc
phục:

Kết quả phỏng vấn 32 nông hộ (chủ yếu là chủ hộ) cho thấy trình độ học vấn
của chủ hộ không cao, đa số học đến cấp II chiếm 62,5 % còn lại là cấp I chiếm
15,63%; cấp III chiếm 15,62 % và mù chữ chiếm 6,25 %, không có chủ hộ có trình độ
Nguôn: kêt quả khảo sát 32 nông hộ tại địa bàn nghiên cứu, 2010
bậc cao horn cấp III, cũng như không có chủ hộ có trình độ chuyên môn nghiệp vụ về
V-f họ chỉ tích lũy kinh nghiệm
' trong canh tác và truyền thụ lẫn nhau. Bên cạnh
trồng--trọt,
Nguôn: kêt quả khảo sát 32 nông hộ tại địa bàn
đó, vấn đề văn hóa ở nông thôn còn nhiều bất cập, có nhiều chủ hộ không biết cách cư

Bảng 4.1 cho thấy số nhân khẩu trung bình của mỗi hộ tại xã Mỹ Khánh là
4,72 người/hộ, trong đó số người trong độ tuổi lao động tham gia sản xuất trung bình
Do độ tuổi của chủ hộ khá đa dạng nên phân chia mỗi khoảng độ tuổi cách
là 3,06 người/hộ, số lao động nữ trung bình là 1,31 người/hộ chiếm với tỷ lệ tương ứng
nhau 10 tuổi và so sánh những người trẻ với những người đứng tuổi để dễ dàng phân
là 46,46 % trong tổng số người trong độ tuổi lao động (thông qua số liệu điều ha trực
tích với trình độ học vấn và kinh nghiệm gieo trồng
tiếp 32 nông hộ tại địa bàn nghiên cứu, xem phụ lục 1). Và số lao động tham gia trồng
dưa hấu trung bình là 1,81 người/hộ chiếm 58,59 % trong tổng số lao động tham gia
sản xuất (thông qua số liệu điều tra trực tiếp 32 nông hộ tại địa bàn nghiên cứu, xem
phụ lục 1). Với số người trong độ tuổi lao động sẵn có trong gia đình đã đáp ứng nhu
Kết quả điều ừa cho thấy rằng tuổi của chủ hộ khá đa dạng, người trẻ tuổi
cầu nhân lực đáng kể trong sản xuất, làm giảm chi phí lao động thuê mướn cho nông
nhất là 24 tuổi và người lớn tuổi nhất là 62 tuổi, phần lớn các chủ hộ có độ tuổi trung
hộ và tăng thu nhập cho nông hộ.
SVTH:
SVTH: Trương
Trương Hồng
Hồng Thanh
Thanh
GVHD:
GVHD: Huỳnh
Huỳnh Thị
Thị Đan
Đan Xuân
Xuân
16
15
18
17

Luận văn kinh té học
dưa4.1.3
hấu Diện

Phân tích tình
xuất
dưa hấu
Phân
tìnhhình
hìnhsản
sản
xuất

tích

đất
hấu chủ yếu là vốn tự có, nguồn vốn của gia đình cũng đủ để họ trang trãi chi phí cho
sinh hoạt gia đình và tái sản xuất dưa hấu cho vụ tiếp theo. Một số nông hộ có thiếu
vốn sản xuất
nhưng
không
phải sản
đi vay
họ mua
phânthể
bón,
thuốc
nông

Đất đai
là một
tư liệu
xuấtvìkhông
thể thiếu
thiếu giống,
và không
thay
thế được
dược
cửa hàng
biết và
sautrakhi
họ sẽ cứu
trả tiền
chocónhững
cửa
trong tại
quánhững
trình trồng
trọt. quen
Qua mẫu
điều
tạithu
địahoạch
bàn nghiên
thì hộ
diện tích
hàng
đó.xuất

Bênlớn
cạnh
mộtlà vài
nếunhỏ
thiếu
vốnlàsản
xuất họ
sẽ nhờ
thânhộhoặc
gia
đất sản
nhất
10 hộ
công,
nhất
2 công,
trung
bình người
của mỗi
là 4,82
đình
giúptrong
đỡ rồiđó
saudiện
khi tích
thu hoạch
cũngdưa
sẽ trả
lại. công/hộ. Diện tích đất trồng dưa
công/hộ,

đất trồng
hấutiền
là 4,27
hấu có nhỏ hơn so với diện tích đất sản xuất của mỗi hộ nhưng sự chênh lệch này là
không lớn. Việc trồng dưa hấu hết trên diện tích đất của mình hay không còn phụ
thuộc vào nhiều yếu tố như: vốn sản xuất, lao động hiện có, kinh nghiệm sản xuất,
vậy,cạnh
vốn đó,
sản những
xuất của
nông
sản xuất
dưa còn
hấu etạidèđịachưa
phương
KHKT...YìBên
hộ những
mới bắt
đầuhộ
trồng
dưa hấu
dám không
mạnh
phải
là vấnhết
đề diện
gây khó
cảnxuất
ưở của
họ sản

xuấtMột
dưasố
hấu.
% nông
hộ có
vốn tính
sản
dạn trồng
tích khăn,
đất sản
mình.
hộ 75
trồng
dưa hấu
mang
xuất
25 %thấy
cònlợi
lạinhuận
là nhờcao
người
giúp
và mua
tư đặc
tại các
phongvàtrào,
nênthân
trồng
chứđỡcũng
chưathiếu

biết vật
rõ về
tínhcửa
củahàng,
loại
4.4 32
Số
năm
tham
sản nghiên
xuất dưa
hấu
đại
(kếttrồng
quả điều
traBảng
trực
tiếp
nông
hộ
tại gia
địa bàn
cứu,
xem phụ lục 3).
dưalýminh
và chưa
có nhiều
kinh
nghiệm.
4.1.4 Mùa vụ

Xã quả
Mỹ khảo
Khánh
như hộ
cáctạivùng
nôngnghiên
thôn khác,
cây lúa là loại cây trồng
Nguôn: kêt
sátcũng
32 nông
địa bàn
cứu, 2010
chính nhưng người nông dân vẫn sử dụng nhiều mô hình kết họp như: 2 lúa 1 màu,
lúa- cá, lúa- tôm... Trong đó, số vụ trồng dưa hấu trong năm vẫn thường là 3 vụ/năm.
Một số hộ nông dân cho rằng dưa hấu là loại cây màu khó trồng do ảnh hưởng của thời
tiết và rễ dưa hấu ăn đất rất nhiều nên đất trồng lâu sẽ bị bạc màu và kém độ phì nên sẽ
cải tạo đất bằng cách trồng xen canh 1 vụ dưa hấu 1 vụ cà hay đậu bắp, việc làm này
Cơ sở phân chia các khoảng thời gian như bảng trên là để xem xét người dân
góp phần phòng ngừa và tiêu diệt sâu bệnh có hại (tỷ này chiếm khoảng 15,63% ừong
tại địa phương có kinh nghiệm thực tế trồng dưa hấu đã lâu chưa hay chỉ mang hình
tổng số hộ trong điều ừa trực tiếp tại địa phương, xem phụ lục 2). Tuy nhiên, một số
thức phong trào, chạy đua theo lợi nhuận vì kinh nghiệm sản xuất cũng ảnh hưởng đến
người lại cho rằng dưa hấu khó trồng và nhiều bệnh nên cải tạo đất khoảng 20 ngày
năng suất trồng dưa. Và phân chia như vậy sẽ dễ dàng phân tích hơn.
sau thu hoạch để trồng tiếp vụ sau chứ không trồng xen canh thêm một cây nào khác.
Suy cho cùng thì việc cải tạo đất cũng mang tầm quan trọng trong việc trồng dưa hấu
của người nông dân tại xã Mỹ Khánh.
GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

20
19

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh tể
té học

Phân tích tình hình sản xuất

dưa4.2
hấu
PHÂN TÍCH THựC TRẠNG CỦA HOẠT ĐỘNG TRỒNG DƯA HẤU TẠI
XÃ MỸ KHÁNH
4.2.1 Phân tích hiệu quả tài chính của hoạt động trồng dưa hấu tại xã Mỹ
trồng cũng ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất
của nông hộ. Thật vậy, những hộ có số
Khánh
năm 4.2.1.1
kinh nghiệm
lâuphí
hơn thường sản xuất đạt hiệu quả hơn những hộ chưa có
Phântrồng
tích chỉ
kinh nghiệm hoặc những hộ chỉ mới trồng sau này.

Bảng
4.5 các

Tổngchi
họp
phí chi
sản phí
xuấtlao
trung
bình
trên công
Bao
gồm
phíchinhư:
động,
giống,
phân bón, thuốc nông

4.1.7 Tập huấn
Nguôn: kêt quả khảo sát 32 nông hộ tại địa bàn nghiên cứu, 2010
*: Chi phỉ có giá của 1 ngày công lao động gia đình bằng giá lao động thuê
trên
thị
trường
Tập huấn là sự hướng dẫn về kĩ thuật trồng dưa hấu của các cán bộ kĩ thuật
**: Chi phỉ có giá của 1 ngày công lao động gia đình bằng 0
cho nông dân. Tại xã Mỹ Khánh, công tác khuyến nông còn rất hạn chế, thật vậy sự
a. Chi phí lao động
quan tâm chăm sóc của chính quyền địa phương tới hộ nông dân chưa sát thực tế nên
chưa hiểu được tâm tư nguyện vọng của nông hộ sản xuất dưa hấu. Qua công tác điều
tra phỏng vấn trực tiếp hộ nông dân tại xã thì có rất ít hộ có áp dụng mô hình khoa học
trong một vụ sản xuất dưa hấu
kĩ thuật vào sản xuất dưa hấu, tỷ lệ này chiếm 3,12 % (xem phụ lục 1). Yà mô hình

này là sản xuất rau sạch theo hướng GAP.

V---r
'---------------------------1
----Nguôn: kêt quả khảo sát 32 nông hộ tại địa bàn
GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân
21
22

SVTH: Trương Hồng Thanh


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất

dưa hấu

Lượng lao động trung bình trên công được tính bằng trung bình của tổng
ngày công lao động được sử dụng trong các công đoạn trồng dưa hấu như: làm đất,
tưới tiêu, hái trái, bón phân...

Lượng lao động trung bình trên công tại xã Mỹ Khánh trong một vụ sản xuất
dưa hấu là 59,39 ngày công. Trong đó, lượng lao động gia đình trung bình là 22,81
ngày công chiếm 38,40 % trong tổng số ngày công lao động trung bình trên công và
lượng lao động thuê trung bình là 36,58 ngày công. Qua đó, ta thấy lao động thuê
trung bình được sử dụng gấp 1,60 lần lao động gia đình trung bình và chiếm 61,60 %
trong tổng số lao động trung bình được sử dụng để hồng 1 công dưa hấu. (Nguồn: kết
quả khảo sát 32 nông hộ tại địa bàn nghiên cứu, 2010)

Thực tế, nông hộ sản xuất dưa hấu tại xã Mỹ Khánh sử dụng nhiều lao động
thuê trong các công đoạn và nhiều nhất là công đoạn làm đất, hái trái, làm thủy lợi còn
các công đoạn khác thì rất ít. Bên cạnh đó, lực lượng lao động gia đình nhiều nhưng tỷ
lệ tham gia sản xuất dưa hấu không nhiều; trung bình có 1,81 người ừong gia đình
tham gia sản xuất dưa hấu, các thành viên còn lại không tham gia sản xuất nông
nghiệp mà hoạt động trong các lĩnh vực khác hoặc đã già yếu, mất sức lao động và
người đang đến trường thì không tham gia sản xuất chính. Lao động gia đình chỉ tham
gia vào công đoạn tưới tiêu, bón phân, chăm sóc thường xuyên nhưng việc tưới tiêu thì
rất ít.

Xã Mỹ Khánh có nguồn lao động nông nhàn nhiều, vì vậy việc thuê mướn lao
động để sản xuất không khó khăn và giá cả hợp lý. Thường giá cả lao động trung bình
SVTH: Trương Hồng Thanh
GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân
23


Luận văn kinh té học

Phân tích tình hình sản xuất

dưa hấu

Do lượng lao động thuê trung bình trên công lớn hom nhiều so với lượng lao
động gia đình nên chi phí lao động thuê trung bình trên công lớn hơn nhiều so với chi
phí lao động gia đình và ngày công lao động thuê chiếm nhiều hơn lao động gia đình,
giá cả của lao động thuê và lao động gia đình là như nhau nên chi phí chi ra cho lao
động thuê sẽ nhiều hơn. Và chi phí chi cho lao động thuê trên một công đất gấp 1,60
lần chi phí chi cho lao động gia đình.
b. Chi phí giống

Loại giống được sử dụng phụ thuộc vào kinh nghiệm của nông dân là chủ
yếu. Có nhiều loại giống dưa hấu phổ biến như: tiểu long, thành long, bảo long,...

Nhưng nông dân tại xã Mỹ Khánh trồng chủ yếu là loại giống thành long F1
522 của công ty Trang Nông sản xuất. Vì theo kinh nghiệm của họ cho thấy loại giống
thành long của công ty Trang Nông sản xuất là giống có ưu điểm vượt trội so với các
loại giống khác và những loại giống thành long khác (hồng đào, dưa thái cũng là gốc
thành long nhưng chất lượng không cao). Giống thành long F1 522 có ưu điểm là ngon
ngọt, độ đường cao, bán được giá, mẫu mã đẹp. Bên cạnh đó, thông thường nông hộ
thấy xóm giềng trồng giống nào mang lại hiệu quả cao thì trồng giống đó. Nói chung,
người nông dân tại địa bàn nghiên cứu có sự lựa chọn giống để canh tác.

Nhìn chung tại địa bàn nghiên cứu, nông hộ sản xuất dưa hấu có kinh
nghiệm trồng và am hiểu về giống cây mình trồng nên hầu hết đều sử dụng số lượng
giống như nhau là 3 bịt giống (mỗi bịt giống có khối lượng là 20 gram) trên 1 công đất
GVHD: Huỳnh Thị Đan Xuân

24

SVTH: Trương Hồng Thanh