Xu hướng biến đổi cơ cấu xã hội - giai cấp trong thời kỳ quá độ

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
I. Xu hng bin ủi c cu xó hi - giai cp trong thi k quỏ ủ
1. Xu hng ch yu (4 xu hng)

OBO
OKS
.CO
M

Th nht, s xớch li gn nhau gia cỏc giai cp, tng lp trong quan h
v t liu sn xut. Xu hng ny th hin thụng qua vic dn dn hon thin
quan h sn xut xó hi ch ngha t thp ủn cao. Vi ch trng phỏt trin
nhiu thnh phn kinh t: ủm bo t do cnh tranh trong khuụn kh phỏp lut,
ủa dng cỏc hỡnh thc s hu.

Th hai, s xớch li gn nhau v tớnh cht lao ủng. Th hin thụng qua
vic ủy mnh cỏch mng khoa hc cụng ngh, ỏp dng thnh tu khoa hc k
thut vo sn xut, m rng quan h ủi ngoi.

Th ba, s xớch li gn nhau trong phõn phi t liu tiờu dựng. S xớch li
gn nhau ủc th hin trong vic hon thin phng phỏp phõn phi: Lm theo
nng lc, hng theo kt qu lao ủng v hiu qu kinh t.

Th t, s xớch li gn nhau v tin b trong ủi sng tinh thn. ú l kt
qu ca cuc cỏch mng xó hi trờn lnh vc t tng vn húa. Xu hng ny
tỏc ủng trc tip v xúa b dn s cỏch bit gia thnh th v nụng thụn, lao
ủng chõn tay v lao ủng trớ úc.

KI L

2. Tớnh quy lut ca s bin ủi c cu xó hi - giai cp

S bin ủi c cu xó hi - giai cp ủc quy ủnh bi c cu kinh t.
Chớnh s phỏt trin ca nn kinh t hng hũa nhiu thnh phn ủa ti s bin
ủi c cu thnh phn kinh t, c cu ngnh ngh, c ch hnh chớnh, kinh t, xó
hi. iu ủú ủa ti c cu xó hi - giai cp ủa dng phc tp vi nhng giai
cp, tng lp khỏc nhau. S bin ủi ủú ủa ti mt c cu xó hi mi, tỏc ủng
1



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
trc tip ủn c cu kinh t to cho nú ủnh hng XHCN.
C cu xó hi - giai cp cú s bin ủi, phỏt trin trong quan h va mõu

OBO
OKS
.CO
M

thun va liờn minh vi nhau. Vn cũn quan h mõu thun, ủu tranh vi nhau
gia cỏc giai cp cú li ớch c bn ủi lp nhau. ú l mõu thun gia t sn vi
giai cp cụng nhõn, nụng dõn, trớ thc. Xut hin quan h liờn minh, hp tỏc
gia cỏc giai cp, tng lp cú li ớch c bn thng nht vi nhau.
Do mc tiờu ca thi k quỏ ủ l tin ti xúa b hin tng bt bỡnh
ủng trong xó hi dn ti s xớch li gn nhau gia cỏc giai cp cụng nhõn, giai
cp nụng dõn v tng lp trớ thc. Cỏc giai tng ny va mõu thun vi nhau
(thi k quỏ ủ l ch ngha xó hi cũn cú s cha thng nht v li ớch trc
mt), va liờn minh vi nhau vỡ li ớch c bn l thng nht.

Xu hng phỏt trin c cu xó hi, giai cp Vit Nam trong thi k quỏ
ủ mang tớnh ủa dng v thng nht, do giai cp cụng nhõn gi vai trũ ch ủo.

II. Tớnh tt yu ca liờn minh gia giai cp cụng nhõn vi nụng dõn v trớ
thc trong thi k quỏ ủ lờn ch ngha xó hi

ngha xó hi

KI L

1. Ch ngha Mỏc Lờnin v tớnh tt yu ca liờn minh trong xõy dng ch

Quan ủim ca Mỏc v ng-ghen v tớnh tt yu ca liờn minh trong
Cỏch mng xó hi ch ngha.

Khi phõn tớch v yờu cu ủ thc hin s mnh lch s ca giai cp cụng
nhõn, Mỏc v ng-ghen khỏi quỏt thnh lý lun v liờn minh giai cp, ủú l liờn
minh gia giai cp cụng nhõn v giai cp nụng dõn. Hai ụng ch rừ ủ hon
2



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
thnh s mnh lch s ca mỡnh giai cp cụng nhõn phi liờn minh vi nhau trờn
phm vi ton th gii v liờn minh vi cỏc giai cp khỏc ủú l nụng dõn. T tht

OBO
OKS
.CO
M

bi ca cụng xó Pari Mỏc - ng-ghen rỳt ra bi hc cho giai cp cụng nhõn:
cuc ủu tranh ca giai cp cụng nhõn s tht b nu khụng liờn minh ủc vi
nụng dõn.

Lờnin phỏt trin quan ủim ca Mỏc - ng-ghen trong ủiu kin ch ngha
quc. Ngi ch rừ: Trong giai ủon Cỏch mng ginh chớnh quyn: giai cp
cụng nhõn phi liờn minh vi giai cp nụng dõn v cỏc tng lp khỏc (ủụng ủo
tng lp lao ủng khụng Cng sn ủ to lc lng ginh chớnh quyn).
Trong thi k quỏ ủ lờn ch ngha xó hi liờn minh cụng nhõn, nụng dõn
trớ thc ủc coi l nguyờn tc cao nht ca chuyờn chớnh vụ sn. Bi vỡ: Xut
phỏt t vic cng c vai trũ lónh ủo ca giai cp cụng nhõn v chớnh quyn Nh
nc phi thc hin cỏc nguyờn tc: tp hp lc lng, nguyờn tc lónh ủo v
t li ớch c bn trờn c s liờn minh chớnh tr - xó hi ca cụng nhõn, nụng dõn,
trớ thc. Xut phỏt t nhõn t quyt ủnh cui cựng cho s thng li ca ch
ngha xó hi l nhõn t kinh t nờn phi liờn minh. c bit, t mt nc nụng
nghip ủi lờn ch ngha xó hi phi gn nụng nghip vi cụng nghip v dch v

KI L

vi vic ỏp dng v phỏt trin khoa hc cụng ngh trong c cu kinh t thng
nht. T mt nc nụng nghip ủi lờn ch ngha xó hi phi ủa nụng nghip
lờn sn xut ln. Nụng nghip, cụng nghip v cỏc lnh vc khỏc ca ủi sng
xó hi phi gn vi khoa hc cụng ngh mi xõy dng ủc ch ngha xó hi.
Liờn minh cụng nhõn, nụng dõn, trớ thc l tt yu.
2. Tớnh tt yu liờn minh cụng nhõn, nụng dõn v trớ thc Vit Nam trong
3

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
thi k quỏ ủ ủi lờn ch ngha xó hi
ng ta v H Chớ Minh vn dng, sỏng to v phỏt trin ch ngha Mỏc

OBO
OKS
.CO
M

Lờnin vo ủiu kin c th ca Vit Nam ch rừ Liờn minh cụng, nụng, trớ thc l
tt yu qua cỏc thi k cỏch mng. Trong chớnh cng ca ng Lao ủng Vit
Nam (2/1951) ch rừ: Chớnh quyn ca nc Vit Nam dõn ch cng hũa l
chớnh quyn ca nhõn dõn, ly liờn minh cụng nhõn, nụng dõn v lao ủng trớ úc
lm nn tng v do giai cp cụng nhõn lónh ủo.

Trong cng lnh xõy dng ủt nc trong thi k quỏ ủ ng ta ủc
bit coi trng vic thc hin liờn minh cụng - nụng - trớ thc do giai cp cụng
nhõn lónh ủo. i hi IX khng ủnh tớnh tt yu ca khi liờn minh khi bc
vo cụng cuc cụng nghip húa, hin ủi húa ủt nc: " ng lc ch yu ủ
phỏt trin ủt nc l ủon kt ton dõn trờn c s liờn minh gia cụng nhõn,
nụng dõn v trớ thc do ng lónh ủo.

III. Ni dung c bn ca liờn minh gia giai cp cụng nhõn vi nụng dõn v
trớ thc trong thi k quỏ ủ lờn ch ngha xó hi Vit Nam.
1. c ủim ca giai cp cụng nhõn, giai cp nụng dõn v tng lp trớ thc
Vit Nam

KI L

c ủim giai cp cụng nhõn (ủó nghiờn cu chng s mnh lch s

ca giai cp cụng nhõn, phn s mnh lch s ca giai cp cụng nhõn Vit Nam).
c ủim ca giai cp nụng dõn: L giai cp nhng ngi lao ủng sn
xut vt cht trong nụng nghip, lõm, ng nghip trc tip s dng t liu sn
xut gn vi thiờn nhiờn l ủt, rng, bin ủ sn xut.
Phng thc sn xut ca h l phõn tỏn nng sut thp, l giai cp cú
4



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
tớnh hai mt: h l nhng ngi lao ủng (mt mnh c bn nht) v cú tớnh t
hu nh (mt hn ch s ủc khc phc trong thi k quỏ ủ). Giai cp nụng

OBO
OKS
.CO
M

dõn khụng cú h t tng riờng m ph thuc vo h t tng ca giai cp thng
tr. õy l lc lng ủụng ủo trong xó hi, h thc s ủc gii phúng khi ch
ủ ỏp bc búc lt v cng cú ủúng gúp quan trng trong xõy dng xó hi mi
di s lónh ủo ca ng Cng sn.

Tng lp trớ thc. c hỡnh thnh t nhiu ngun khỏc nhau. Bao gm
nhng ngi lao ủng trớ úc phc tp v sỏng to. Cú vai trũ quan trng trong
liờn minh, trong c cu xó hi - giai cp. H khụng cú h t tng riờng. Trong
ch ủ t hu, ủa s trớ thc b ỏp bc búc lt. Khi cú ng lónh ủo h tr
thnh ngi lm ch.

2. Ni dung c bn ca liờn minh gia giai cp cụng nhõn vi nụng dõn v trớ

thc trong thi k quỏ ủ lờn ch ngha xó hi Vit Nam

Nguyờn tc bao trựm l kt hp ủỳng ủn cỏc li ớch v chớnh tr, kinh t,
vn húa, xó hi ca giai cp cụng nhõn vi giai cp nụng dõn vi tng lp trớ
thc v ton b xó hi vi t cỏch l nhng ch th li ớch.

Thc cht, phỏt hin v gii quyt ủỳng ủn cỏc mõu thun ủ to ra ủng

nụng dõn.

KI L

lc tng hp ủ xõy dng v bo v t quc. Tp trung gii quyt li ớch vi

a. Ni dung chớnh tr ca liờn minh
Liờn minh vỡ mc tiờu chung l ủc lp dõn tc v ch ngha xó hi. Tuy
nhiờn khụng phi l s dung hũa lp trng chớnh tr, t tng ca giai cp cụng
nhõn vi giai cp nụng dõn v tng lp trớ thc. Do ủc ủim t tng ca giai
5



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
cp nụng dõn v tng lp trớ thc nờn liờn minh phi trờn lp trng ca giai cp
cụng nhõn ủ giai cp nhu cu, li ớch chớnh tr ca cỏc giai cp, tng lp.

OBO
OKS
.CO
M

Khi liờn minh ny phi do ng cng sn Vit nam lónh ủo. õy l s
ủm bo v ủng li, chin lc, sỏch lc ủỳng cho liờn minh thc hin s
nghip xõy dng v bo v t quc. Liờn minh cụng nhõn, nụng dõn, trớ thc l
nũng ct cho liờn minh chớnh tr rng ln l mt trn t quc, nn tng do nh
nc ca dõn, do dõn, vỡ dõn. Liờn minh khụng tỏch ri ni dung, phng hng,
phng thc ủi mi h thng chớnh tr.

Lu ý: Khi thc hin liờn minh chớnh tr phi gn vi hot ủng kinh t,
sn xut, khoa hc cụng ngh, m rng giao lu hi nhp quc t.
Ni dung chớnh tr cp thit hin nay l thc hin quy ch dõn ch c s
xó, phng, xớ nghip.

b. Ni dung kinh t ca liờn minh

Liờn minh kinh t l ni dung c bn, quyt ủnh nht, l c s vt cht k
thut ca khi liờn minh. Bao trựm ca liờn minh kinh t l gii quyt ủỳng ủn
cỏc li ớch kinh t gia giai cp cụng nhõn, nụng dõn v trớ thc nhm tha món
cỏc li ớch, nhu cu kinh t ca cỏc giai tng.

KI L

C th: Phi xỏc ủnh ủỳng thc trng, tim nng kinh t ca ủt nc ủ
xỏc ủnh ủỳng c cu kinh t gn vi nhu cu kinh t ca cụng, nụng, trớ thc v
ton xó hi. Hin nay chỳng ta ủang thc hin c cu cụng nghip - nụng nghip
- dch v. C cu kinh t ny giỳp cho nhng ngnh kinh t gn bú vi nhau,
trong ủú khoa hc cụng ngh tỏc ủng ti cỏc ngnh.
Tin hnh ủa dng húa cỏc hỡnh thc hp tỏc, liờn kt, giao lu kinh t
6

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
trong sn xut - kinh doanh, lu thụng phõn phi, tng cng quan h gia cụng,
nụng nghip v khoa hc cụng ngh. Trong ủiu kin hin nay phi ủc bit coi

OBO
OKS
.CO
M

trng cụng nghip húa, hin ủi húa nụng nghip nụng thụn.
Tng bc hon thin quan h sn xut xó hi ch ngha vi nhng bc
ủo phự hp nh: ủa dng húa cỏc hỡnh thc s hu, ủa dng húa hỡnh thc hp
tỏc kinh t, ủy mnh sn xut vựng, min.

Trong liờn minh kinh t cũn th hin vai trũ ca Nh nc trong quan h
vi cỏc giai cp tng lp. ú l: quan h gia nh nc vi nụng dõn. Nh nc
phi tip tc thc hin chớnh sỏch khuyn nụng. Nh nc phi hon chnh h
thng chớnh sỏch v phỏp lut v c ch s hu, s dng quyn s dng ủt,
rng, lut v c ch ủu t cho nụng nghip, chớnh sỏch giỏ c, tiờu th, ch bin,
bo qun sn phm nụng nghip. Nh nc vi trớ thc: i mi lut v chớnh
sỏch liờn quan ủn s hu trớ tu. i mi ủo to, s dng, ủói ng ủỳng vi
hiu qu lao ủng, phỏt huy ht tim nng ca trớ thc. c bit phi t chc li
c quan hot ủng v khoa hc cụng ngh.

c. Ni dung vn húa xó hi ca liờn minh

Xut phỏt t mc tiờu ca thi k quỏ ủ l dõn giu, nc mnh, xó hi

KI L

cụng bng, dõn ch, vn minh cn tp trung vo cỏc ni dung c th sau:
Th nht, Tng trng kinh t gn lin vi tin b v cụng bng xó hi,
gi gỡn v phỏt huy bn sc vn húa dõn tc, bo v mụi trng sinh thỏi. m
bo cỏc giai cp, tn lp va l ch th ca hot ủng sỏng to v mi mt va
l ch th hng th cụng bng cỏc thnh qu ca liờn minh.
Th hai, trong ủiu kin trc mt l to nhiu vic lm ủ xúa ủúi, gim
7



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
nghèo cho công nhân, nông dân và trí thức trong cơ chế mới.
Thứ ba, ñổi mới và thực hiện tốt các chính sách xã hội ñặc biệt như chinh

OBO
OKS
.CO
M

sách bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội.
Thứ tư, Nâng cao dân trí, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Thứ năm, xây dựng và thực hiện quy hoạch tổng thể phát triển công
nghiệp, khoa học công nghệ, ñô thị phải gắn với quy hoạch phát triển công
nghiệp nông thôn, tập trung vào trọng ñiểm quan trọng, cụm kinh tế - kỹ thuật,

KI L

cơ sở y tế, giáo dục…

8



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

MỤC LỤC
I. Xu hướng biến ñổi cơ cấu xã hội - giai cấp trong thời kỳ quá ñộ

OBO
OKS
.CO
M

1. Xu hướng chủ yếu (4 xu hướng)

2. Tính quy luật của sự biến ñổi cơ cấu xã hội - giai cấp

II. Tính tất yếu của liên minh giữa giai cấp công nhân với nông dân và trí
thức trong thời kỳ quá ñộ lên chủ nghĩa xã hội

1. Chủ nghĩa Mác Lênin về tính tất yếu của liên minh trong xây dựng chủ
nghĩa xã hội

2. Tính tất yếu liên minh công nhân, nông dân và trí thức ở Việt Nam trong
thời kỳ quá ñộ ñi lên chủ nghĩa xã hội

III. Nội dung cơ bản của liên minh giữa giai cấp công nhân với nông dân và
trí thức trong thời kỳ quá ñộ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

1. Đặc ñiểm của giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức
Việt Nam

2. Nội dung cơ bản của liên minh giữa giai cấp công nhân với nông dân và
trí thức trong thời kỳ quá ñộ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

KI L

a. Nội dung chính trị của liên minh
b. Nội dung kinh tế của liên minh

c. Nội dung văn hóa xã hội của liên minh

9