Bài giảng điện tử ngữ văn 6 tham khảo em bé thông minh (42)

Trường THCS Yên Mỹ.

Giáo viên: Bùi Thị Lan Phương
Môn: Ngữ văn lớp 6



EM BÉ THÔNG MINH
• I. Đọc, tìm hiểu chung:
• 1. Đọc, kể tóm tắt
• 2. Chú thích
• 3. Bố cục
• II. Đọc, tìm hiểu chi tiết
• 1. Em bé thông minh và những lần thử
thách:
• a, Thử thách thứ 1:


* Thử thách thứ 1:
Người đố:
viên quan

Trâu
một ngày
cày được
mấy
đường ?

Hoàn cảnh:
Cha đang Thử thách
cày ruộng,

thứ 1
con đập đất

Ngựa
đi một ngày
được mấy buớc

Câu đố:
trâu cày
một ngày
đựơc
mấy đuờng

Giải đố:
Ngựa ông
một ngày
đi được
mấy buớc


* Thử thách thứ 2:
Hình thức:
lệnh vua ban

Người đố:
vua

Thử thách
thứ 2

Câu đố :
nuôi 3 trâu đực bằng
3 thúng gạo nếp, hẹn
sau 1 năm phải
đẻ thành 9 con

Giải đố:
+ Bình tĩnh thưa với dân làng
thịt trâu ăn rồi lên kinh tâu vua.
+ Khóc truớc vua xin
vua bắt cha đẻ em bé


* Thử thách lần 3:
Hình thức:
lệnh
vua ban

Người đố:
vua

Thử thách
lần 3
Giải đố:
xin vua
rèn kim
thành dao
để xẻ
thịt chim

Câu đố:
một con
chim sẻ
làm thành
ba mâm
thức ăn


* Thử thách lần 4:

- Hoàn cảnh: nước láng giềng đang lăm le
xâm chiếm nước ta, dò tìm nhân tài
- Người đố: sứ thần nước ngoài
- Tính chất: có quy mô lớn, có ý
nghĩa chính trị ngoại giao.
- Câu đố: xâu sợi chỉ qua một
con ốc vặn dài
- Giải đố: em bé vừa hát, vừa đọc, vừa
chơi với nội dung: buộc chỉ ngang lưng
kiến, một bên bôi mỡ, một bên bịt lại.


ND so sánh

Thạch Sanh

Em bé thông minh

- Nhân vật tài giỏi, thông minh, đại diện cho nhân
Giống nhau

Khác nhau

dân lao động, khát vọng về sức mạnh, về chiến
thắng của những con người nhỏ bé trong xã hội.
- Giải quyết vấn đề
bằng sức mạnh siêu
nhiên với những chi
tiết kì ảo

- Giải quyết vấn đề
bằng trí thông minh,
không cần đến sự trợ
giúp bên ngoài.

- Là sản phẩm của trí
tưởng tượng bay bổng,
sự thần thánh hóa
những con người nhỏ
bé

-Là sản phẩm sáng tạo
thiên về đề cao vẻ đẹp trí
tuệ của nhân dân lao
động.


Thử thách sau khó hơn
thử thách trước

Nhân
vật
bộc lộ
được
tài
năng

Lôi
cuốn
người
đọc,
người
nghe

Yếu tố
nghệ
thuật
quan
trọng
nhất
của
truyện


Đề cao trí khôn dân gian, kinh
nghiệm đời sống dân gian

Ý
nghĩa
truyện

Thỏa mãn ước mơ chiến thắng
bằng sức mạnh trí tuệ của
những con người bé nhỏ

Tạo tiếng cười sảng khoái


Em bé thông minh
Nội dung

Ca ngợi trí
thông minh,
hồn nhiên,
hóm hỉnh
của người
bình dân

Đề cao
kiến thức
dân gian,
kinh nghiệm
thực tế

Nghệ thuật

Dùng câu
đố thử tài
để nhân vật
bộc lộ

tài năng

Cách dẫn
dắt sự việc,
độ tăng dần
của những
câu đố,
cách giải
đố tạo
tiếng cười


Thử thách
Người đố
Nội dung
Đối tượng
giải
Cách giải

Thú vị

Lần 1
Viên quan
Đường cày

Người cha

Đố vặn lại

Lần 2

Nhà vua
3 trâu đực đẻ
thành 9 con

Cả dân làng

Tự nói ra
điều vô lý

Lần 3
Nhà vua
1 con chim sẻ
thành 3 mâm
cỗ
vua

Đố vặn lại

Đẩy thế bí về người ra đố, buộc họ
nhận ra sự vô lý, phi lý.

Lần 4
Sứ thần
Xâu
xuyên
đường
ốc

chỉ
qua

ruột

Vua, các quan

Câu
hát
dân gian
Kinh nghiệm
sống
dân gian



DẶN DÒ :
- Ôn lại khái niệm truyện cổ tích . Tập kể diễn cảm
văn bản .
- Về nhà : + Nắm rõ các cuộc thử tài và các lần giải
đố của nhân vật em bé thông minh diễn ra như thế nào
?
+ Qua đó , rút ra ý nghĩa nghệ thuật và nội
dung câu chuyện .

Soạn bài: Chữa lỗi dùng từ (tiếp theo), tra tự điển
để tìm nghĩa của các từ.