Tập thể dục khiêu vũ dưỡng sinh cho mọi người

KHIÊU VŨ DƯỠNG SINH CẢI THIỆN SỨC KHOẺ CHO
NGƯỜI CAO TUỔI VÀ TẤT CẢ MỌI NGƯỜI
Khiêu vũ là một loại hình nghệ thuật không xa lạ gì đối với công chúng, nhưng
đa số mọi người chỉ biết đến khiêu vũ như một hình thức nghệ thuật mang tính
giao lưu, giải trí, chứ ít người chú ý đến tác dụng dưỡng sinh giúp cải thiện sức
khỏe con người, nhất là người cao tuổi của môn nghệ thuật này.
Những nét khác biệt của KVDS với khiêu vũ giao tiếp hay khiêu vũ nghệ
thuật
• Mục tiêu: khiêu vũ giao tiếp là để giải trí và giao lưu, nơi gặp gỡ chủ yếu của
người tham gia là vũ trường. Khiêu vũ nghệ thuật được trình diễn trên sân băng
(trượt băng nghệ thuật) nhằm mục đích trình diễn và thi đấu. Ngược lại, mục tiêu
của KVDS là sức khỏe thể chất và tinh thần của cá nhân và cộng đồng, đem lại
niềm vui và sức khỏe cho mọi người.
• Với mục tiêu đem lại niềm vui và sức khỏe cho con người, nên bất cứ điều gì
không có lợi cho sức khỏe đều không được chấp nhận trong KVDS như:
+ Nơi tập không được dùng máy lạnh, không có khói thuốc lá, sàn nhảy không quá
trơn, tiếng rung của loa không quá lớn, không được tắt đèn trong lúc nhảy, các
bước nhảy không quá tốn sức và không gây trượt ngã.
+ Nơi thực hành KVDS phải rộng, thoáng, sáng sủa (hội trường, sân bãi, quảng
trường, vườn hoa, công viên) và phải có sự hướng dẫn của giảng viên, hướng dẫn
viên, huấn luyện khiêu vũ.
+ Các bước nhảy trong KVDS không hoàn toàn không giống các bước nhảy trong
khiêu vũ giao tiếp hay nghệ thuật. Nó được soạn lại trên cơ sở các bước căn bản
của các vũ điệu được quốc tế quy định sao cho phù hợp với tình trạng sức khỏe và
lứa tuổi của người tham gia như người khỏe khác người yếu hay có bệnh. Người
già khác người trẻ; nhạc điệu và lời ca cũng phải phù hợp (nhạc điệu có tiết tấu
chậm, lời ca đẹp, hay, gợi nhớ những kỷ niệm xưa để tạo hứng thú khi cảm thụ)
nhằm đem lại hiệu quả tối đa mà không làm hại tới sức khỏe của người khiêu vũ.
1

+ KVDS không đòi hỏi cứng nhắc phải nhảy đôi nam - nữ mà có thể nhảy với bạn
cùng giới (2 bạn nữ hoặc 2 bạn nam với nhau), kể cả các vũ điệu nhảy đơn như
Chachacha, Twist, Rap, Hip-Hop.

Khiêu vũ dưỡng sinh
Lợi ích của KVDS đối với sức khỏe:
+ KVDS đòi hỏi sự vận đông toàn diện của cơ khớp trong cơ thể (chân, tay, thân,
cổ, bụng, hông, ngực…), kể cả các giác quan như: mắt (phải quan sát để đi cho
đúng bước), tai (phải nghe nhạc để bước cho chuẩn, để dẫn đưa cho khéo và đúng
nhịp).
+ Do được loại bỏ các bước, các kiểu nhảy (Figure) phức tạp, nguy hiểm, tốn sức
(vác nữ lên cao, cho chui luồn qua háng, te quá thấp, xoay tròn quá nhanh và liên
tục, bước nhảy đan chéo quá tốn sức với góc rộng…), mỗi vũ điệu thường chỉ kéo
dài 5-7 phút, sau đó nghỉ để người khiêu vũ chuyển sang vũ điệu khác, nếu thích
thì tiếp tục, nếu không thì thôi, nên KVDS vừa an toàn, đẹp, vừa sức và ít khi xảy
ra tai nạn đáng tiếc.
Sự vận động toàn diện, hiệu quả và an toàn trong KVDS có tác dụng tích cực
đến sức khỏe của con người, đặc biệt là người cao tuổi:
1. Tăng chuyển hóa cơ bản (Basic – Metabolism): Khi bạn vận động, tim đập
mạnh, hơi thở gấp, khí huyết lưu thông khiến việc nuôi dưỡng và các hoạt động
2


sinh lý của mọi tế bào tăng, việc loại thải các chất cặn độc từ tế bào ra ngoài được
nhanh hơn kích thích sự sinh sản thêm các tế bào mới như tế bào máu, thượng bì
và niêm mạc giúp cho da luôn hồng hào mịn màng, tóc luôn bóng mượt, cơ thể
chóng phát triển (ở người trẻ tuổi), làm chậm quá trình lão hóa ở người cao tuổi.
2. Tăng năng lượng (Energy): Để có năng lượng cung cấp cho bạn vận động trong
quá trình khiêu vũ, cơ thể phải tăng cường đốt cháy lượng đường và mỡ trong máu,
kể cả lớp mỡ dư thừa. Vì thế bạn cảm thấy người nóng lên, toát nhiều mồ hôi, nhịp

thở tăng lên… Điều này giúp làm giảm lượng đường và mỡ trong máu, phòng
chống tình trạng béo phì, chảy sệ, bệnh tiểu đường, bệnh xơ vữa động mạch, tăng
huyết áp. Song song với việc làm giảm đường tiêu mỡ, sự vận động trong khiêu vũ
làm tăng cường hoạt động của các cơ bắp, cơ tim, và mọi cơ trơn trong các nội
tạng, nên giúp phòng ngừa tốt chứng suy hô hấp, suy thận, táo bón, trĩ, giãn tĩnh
mạch chi dưới.
3. Tạo thêm hệ thống miễn nhiễm cho cơ thể (Immunization – System) khiến cơ
thể dễ thích nghi với mọi hoàn cảnh bất lợi của môi trường như nóng, lạnh, ẩm, sự
thay đổi thời tiết đột ngột, đồng thời tăng thêm sức đề kháng của cơ thể đối với các
bệnh nhiễm khuẩn, dị ứng.
4. Cân bằng thần kinh, thư giãn tâm hồn, rèn luyện trí nhớ (vì phải nhận biết phách,
nhịp, tên từng vũ điệu, các bước căn bản, các phăng (Fanrasy) đã học), đem lại
niềm vui cho người khiêu vũ, ngăn ngừa các bệnh tâm thần, chứng hay quên, lú lẫn
thường gặp ở người già và các rối loạn tinh thần đang có xu thế phát triển trong các
nước công nghiêp và cơ chế thị trường hiện nay.
5. Vận động giúp các gân ở đầu cơ được bền chắc, bao khớp và dây chằng tốt hơn,
lớp sụn giữa các khớp được tăng cường hoặc chậm thoái hóa, tăng sản xuất các
dịch nhầy bôi trơn khớp, khiến các khớp vận động dễ dàng hơn, các cơ phối hợp
hoạt động khéo hơn, động tác nhanh nhạy hơn, tránh được những tai nạn ở tuổi già
như: đổ vỡ các đồ vật, ho sặc, nghẹn khi ăn uống, trượt ngã… Sự vận động trong
khiêu vũ còn làm cho các đốt sống lưng được thẳng và lâu bị bào mòn nên không
đè vào các rễ dây thần kinh tủy giúp phòng ngừa tốt tình trạng thoát vị dĩa đệm cột
sống, phòng chống bệnh còng và gù lưng ở tuổi già. Nhờ vận động người cao tuổi
ăn ngon miệng hơn, dễ tiêu hóa, ngủ ngon giấc, cảm thấy vui vẻ, yêu đời, tăng tuổi
3


thọ.
6. Tăng đào thải các chất độc của cơ thể như khí cạc-bô-níc (qua hơi thở), khí u-rê,
khí mê-tan, a-xít u-ríc cùng các chất cặn bã khác (qua nước tiểu, mồ hôi, phân),

nhờ đó phòng chống tốt bệnh viêm đa khớp, bệnh Gút (thống phong), hạn chế
được sự đau nhức và biến dạng chi cho người cao tuổi.
7. Ngoài ra tính chất sinh hoạt cộng đồng của KVDS còn giúp cho não được nghỉ
ngơi, thư giãn, giải tỏa được mọi căng thẳng tinh thần (stress), giúp người khiêu vũ
được cập nhật thông tin về vệ sinh, dinh dưỡng, phòng chữa bệnh, được chan hòa
với mọi người, các thế hệ, tăng thêm nhiều kiến thức về tự chăm sóc sức khỏe cho
mình, gia đình và cộng đồng, tâm hồn thấy vui và trong sáng hơn, thêm nhiều bạn
mới, giúp cuộc sống thêm phong phú.
Một số điều cần lưu ý trong KVDS:
Đối tượng chính của KVDS là người lớn tuổi và người bị bệnh mạn tính không lây,
do đó trong việc hướng dẫn cũng như luyện tập cần chú ý một số điểm sau đây:
+ Với người có huyết áp cao và rối loạn tiền đình (do thiếu máu não): tránh quay
tròn nhiều trong điệu valse châu Âu hoặc các loại te thấp đầu.
+ Người yếu chân (do viêm, thấp khớp, teo cơ, cứng khớp): tránh các vũ điệu có
bước nhảy đảo, chéo (Balance), te thấp, các điệu nhảy có bước nhanh và phức tạp
như Chachacha, Bebop, bước trụ xoay có góc lớn (Pivot).
+ Người bị bệnh tim, rối loạn nhịp tim: tránh các bước nhanh và tốn sức, nên chọn
các vũ điệu có tiết tấu chậm và đều như Rumba, Boston hay Pasodoble…
+ Người bị suy thở, viêm xoang: tránh nơi đông người và thiếu không khí.
+ Người có bệnh hay quên: tránh các bài thực hành dài, phức tạp và nên luyện tập
nhắc lại nhiều lần, phách nhịp thật rõ, các bước luôn phải đổi chân như bước song
hành (Shadow, Junelet).
+ Người có bệnh về cột sống và loãng xương: tránh vặn mình nhiều hoặc xoay
tròn, te thấp, gây di động lớn tới đốt sống hoặc làm đè nặng các khớp và xương,

4


nhất là chi dưới.
+ Người mắt kém: tránh đèn nhấp nháy hoặc có nhiều chướng ngại vật (cột, đồ

đạc, bàn ghế…) sàn trơn, chật hẹp và tối…
+ Người có bệnh trầm cảm: tránh các nhạc điệu buồn, lời ca chán nản…
+ Người bị bệnh ra mồ hôi nhiều: tránh thiếu nước uống và thiếu thông gió tự
nhiên (nên dùng quạt hơn dùng máy lạnh).
+ Người bị bệnh hạ đường huyết và tụt áp huyết đột ngột: tránh tập khối lượng vận
động quá cao, tránh để bị đói trong khi luyện tập (nên chuẩn bị sẵn đường, kẹo
ngọt để dùng khi thấy mệt, hoa mắt)…
Tiến sĩ – Bác sĩ
Phạm Năng Cường

5