Một số giải pháp đối mới công tác quản lí đội ngũ giáo viên tiểu học huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa

:p

BỌ GIAO DỤC VA ĐAO TẠO

-

TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
tsọ GIAO DỤC VA DAO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

ĐÀO NGUYÊN DŨNG
ĐÀO NGUYÊN DŨNG

MỘT SÓ GIẢI PHÁP ĐỔI MÓI
CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐỘI NGỦ GIÁO VIỂN
MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI
TIỂU HỌC HUYỆN QUẢNG XƯONG,
TỈNH THANH HOÁ

LUẬN VĂN
THẠC
sĩ KHOA
HỌC
Chuyên
ngành:
Quản lý
giáoGIÁO
dục DỤC
Mã số: 60.14.05

LUẬN VĂN THẠC sĩ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGHẸ AN-2013


LỜI CẢM ƠN

Với tất cả sự chân thành, tình cảm sâu sắc, xin bày tỏ lòng biết ơn đổi
vói Phó Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Hợi, người thầy đã tận tình, chu đáo
hưỏng dẫn, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn.

Xỉn chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Khoa Giáo dục học trường Đại
học Vinh cùng tắt cả các Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, các Thầy Cô là giảng
viên của trường đã trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ tôi hoàn thành khoá học.

Xin cảm ơn lãnh đạo phòng GD&ĐT, phòng Nội vụ, cán bộ chuyên
viên PGD&ĐT, phòng Nội vụ huyện Quảng Xương; Hiệu trưởng, Phó Hiệu
trưởng và cán bộ giảo viên các trường tiếu học huyện Ouảng Xương đã quan
tâm, góp ỷ, tạo điều kiện trong công tác xem xét thực tiễn, điều tra thực trạng,
đánh giá tính khả thi cũng như tư van khoa học trong quá trình học tập,
nghiên cứu;


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU...........................................................................................................1
1. Lý do chọn đề lài.....................................................................................1
2. Mục đích nghiên cín.1.............................................................................3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.......................................................3
4. Giả thuyết khoa học...............................................................................3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu..............................................................................4

6. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................4
7. Những đóng góp mới của luận văn........................................................6
8. Cấu trúc luận văn....................................................................................ố

Chưong 1. Cơ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐÈ QUẢN LÍ ĐỘI NGŨ GIÁO
VIÊN TIẺU HỌC..............................................................................................7
1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu...................................................................7
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan trong đề tài..................................8
1.2.1. Giáo viên và giáo viên tiểu học.....................................................8
1.2.2. Đội ngũ và đội ngũ giáo viên tiểu học..........................................9
1.2.3. Quản lí và quản lí đội ngũ giáo viên...........................................10
1.2.4. Đối mới và đối mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên.............16
1.2.5. Giải pháp, giải pháp đối mới quản lý đội ngũ giáo viên.............17
1.3. Người

giáo

viên

tiểu

học

trong

bối

cảnh

hiện

nay

18
1.3.1. VỊ trí, vai trò của người giáo viên tiểu học.................................18
1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ của người giáo viên tiểu học....................18
1.3.3. Yêu cầu phẩm chất, năng lực đối với người giáo viên tiểu học..19
1.4. Vấn đề đổi mới công tác quản lí đội ngũ giáo viên tiếu học

20
1.4.1. Sự cần thiết đối mói công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học

20
1.4.2. Nội dung đổi mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học. .22
1.4.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến quá trình đổi mới quản lý đội


Chương 2. cơ SỞ THựC TIẺN CỦA VẤN ĐÈ QUẢN LÍ ĐỘI NGŨ
GIÁO VIÊN TIẺU HỌC HUYỆN QUẢNG XƯƠNG, TỈNH THANH
HÓA

31

2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế-xã hội và

GD&ĐT của huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa................................31
2.1.1.

Khái quát về điều kiện tự nhiên..................................................31

2.1.2.

Tình hình kinh tế - xã hội............................................................32

2.1.3.

Khái quát tình hình GD&ĐT của huyện Quảng Xương.............32

2.2. Thực trạng công tác quản lí đội ngũ giáo viên tiểu học huyện

Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa..................................................................35
2.2.1.

Thực trạng công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học.............35

2.2.2.

Thực trạng đổi mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học
58

2.3. Nguyên nhân của thực trạng..............................................................62
2.3.1.

Nguyên nhân của những kết quả đạt được..................................62

2.3.2.

Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém.................................63

Ket luận chương 2.......................................................................................64

Chương 3. MỘT SÓ GIẢI PHÁP DỎI MỚI CÔNG TÁC QUẢN LÍ
DỘI

NGŨ

GIÁO VIÊN TIỄU HỌC HUYỆN QUẢNG XƯƠNG, TỈNH
THANH
HÓA TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY...........................................66
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp......................................................66
3.1.1.

Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu..............................................66

3.1.2.

Nguyên tắc đảm bảo tính cần thiết..............................................66

3.1.3.

Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi...............................................67

3.2. Một số giải pháp đổi mớicông tác quản lí đội ngũ giáo viên tiểu

học huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa.................................................67
71
3.2.1.

Hoàn thiện các quy định phục vụ công tác quản lí đội ngũ

BGH
BCH
CBQL
CBGV
CĐSP
CNH - HĐH
CQG
ĐHSP
GDCD
GD&ĐT
GDTX-DN
GDTH
GVG
HSG
KHTC
KHCN
NCKH
PCGD
QL
QLGD
SHTT
SNGD
SKKN
TĐKT

Ban giám hiệu
Ban chấp hành
Cán bộ quản lý
Cán bộ giáo viên
Cao đẳng sư phạm

3.2.3.DANH
Đổi mới
công
tácTỪ
tuyển chọn hợp đồng, điều động, luân
MỤC
CÁC
Công nghiệp hóa
- Hiện
đại hóaVIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
chuyểnChuẩn
đội ngũ
giáogia
viên tiếu học.............................................77
Quốc
Đạicông
học sư
Đổi mói
tácphạm
phân công phân nhiệm, sử dụng đội ngũ
dân
giáoGiáo
viêndục
tiểucông
học........................................................................82
Giáo dục và Đào tạo
3.2.5. Đối mới công tác đánh
giá, xếp loại đội ngũ giáo viên
Giáo dục thường xuyên - Dạy
tiểu học

nghề 86
Giáo dục tiểu học
3.2.6. Đổi mới công tác đầo tạo,
bồidưỡng đội ngũ giáo viên
Giáo viên giỏi
tiểu họcHọc sinh giỏi 93
3.2.7. ĐốiKe
mới
côngtài
tácchính
quản lý tạo động lực cho đội ngũ giáo
hoạch
3.2.4.

Khoa
công nghệ
viên
tiểuhọc
học..............................................................................100
Nghiên
cím khoa
họcpháp........................................................105
3.3. Mối quan
hệ giữa
các giải
Phổ cập giáo dục
3.4. Thăm dò sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp....................105
Quản lý
3.4.1. Khái quát về việc đánh giá ý nghĩa và tính khả thi của các
Quản lý giáo dục

giải pháp..................................................................................105
Sinh hoạt tập thể
3.4.2. KếtSựquả
thămgiáo
dò......................................................................107
nghiệp
dục
KÉT LUẬN...................................................................................................110
Sáng kiến kinh nghiệm
Thi đua
khen thưởng
TÀI LIỆU THAM
KIIẢO

THCS
THPT

Trung học cơ sở
Trung học phổ thông

TPT
UBND

Tổng phụ trách
ủy ban nhân dân

%

Phần trăm

X

Giá trị trung bình

113


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Thực trạng số lượng, cơ cấu đội ngũ giáo viên tiểu học
Bảng 2.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học
Bảng 2.3. Thống kê đánh giá thực trạng quản lý việc quy hoạch, xây dựng
kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học của phòng
GD&ĐT
Kết quả khảo sát đánh giá về thực trạng quản lý tiếp nhận, tuyển
dụng, hợp đồng giáo viên của Phòng GD&ĐT.
Kết quả điều tra đội ngũ giáo viên về thực hiện công tác quản lý
Bảng 2.4.

tạo động lực cho đội ngũ giáo viên
Các tiêu chí đánh giá ý nghĩa và tính khả thi của các giải pháp
Kết quả đánh giá tính cần thiết của các giải pháp
Kết quả đánh giá tính khả thi của các giải pháp


1

MỞ ĐÀU

1. Lý do chọn đề tài

Trong công cuộc xây dựng đất nước, Đảng và Nhà nước ta luôn xác
định nguồn lực con ngưừi là nhân tố quyết định mục tiêu phát triển bền \ãmg.
Đối với sự nghiệp giáo dục và đào tạo (GD&ĐT), đế đạt được mục tiêu, đội
ngũ giáo viên là lực lượng có tính quyết định. Chỉ thị số 40 CT/TW ngày
15/6/2004 của Ban Bí thư khóa IX đã chỉ rõ "Mục tiêu là xây dựng đội ngũ
nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hoá đảm bảo chất lượng,
đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt là nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất lối sống,
lương tâm, tay nghề của nhà giáo". Ket luận của Hội nghị Ban chấp hành
Trung ương khóa IX đã yêu cầu “xây dựng kế hoạch đào tạo lại đội ngũ giáo
viên và cán bộ quản lý giáo dục (QLGD), đảm bảo đủ số lượng, cơ cấu cân
đối, đạt chuẩn đáp ứng yêu cầu thời kì đối mới; hoàn thiện chế độ chính sách
đối với nhà giáo và cán bộ quản lý”; trong kết luận số 51-KL/TW ngày
29/10/2012 Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương khóa XI về Đe
án “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công
nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” cũng đã chỉ ra “Triển khai thực hiện Quy
hoạch phát triên nhân lực Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và quy hoạch phát
triển nhân lực của các tỉnh, thành và bộ, ngành để thực hiện chuyển đổi mô
hình tăng trưởng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, làm cho
nhân lực trở thành lợi thế cạnh tranh, thu hút đầu tư trong nước và đầu tư


2
dục quốc dân. Đội ngũ giáo viên tiểu học phải hội tụ được một cách đầy đủ
những yêu cầu về phẩm chất đạo đức, trình độ sư phạm, trình độ chuyên môn
đê thực hiện tốt mục tiêu giáo dục tiểu học nói riêng và mục tiêu giáo dục phổ
thông nói chung.
Đối với ngành GD&ĐT tỉnh Thanh Hóa, huyện Quảng Xương nói
riêng, trong những năm gần đây, nhiều giải pháp quản lý đội ngũ giáo viên
được áp dụng vào thực tiễn đã góp phần từng bước hạn chế những bất cập về

tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ, chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ của
đội ngũ giáo viên đã được cải thiện, nhất là trình độ đào tạo của đội ngũ giáo
viên nói chung, giáo viên trong các trường tiểu học nói riêng được nâng lên,
tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn và trên chuấn không ngừng tăng, góp phần nâng cao
chất lượng và hiệu quả giáo dục.
Tuy nhiên, yêu cầu về quản lý đội ngũ đáp ứng trước sự biến động quy
mô lớp học ở tìmg trường, yêu cầu tỷ lệ giáo viên trên lớp, cơ cấu trình độ
đào tạo của giáo viên có những khác biệt giữa trường đạt Chuấn quốc gia
(CQG) các mức độ, trường tham gia các chương trình dự án (mô hình trường
tiểu học mới, đề án dạy ngoại ngữ); những biến động trong nội bộ đội ngũ,
việc tạm thời ngừng tuyển dụng và điều động luân chuyên trên phạm vi toàn
tỉnh trong những năm qua đã dẫn đến nhiều bất cập, nhiều tồn tại chưa được
giải quyết như:
Mất cân đối cơ cấu bộ môn, trình độ đào tạo dẫn đến tình trạng thừa
thiếu
cục bộ trong các trường tiểu học hoặc giữa các trường trên địa bàn huyện;
Cơ cấu độ tuổi không cân đối, do trong giai đoạn 2007 - 2012, huyện
Quảng Xương không chính thức tuyển mới giáo viên. Từ đó dẫn đến nguy cơ
"già hoá" đội ngũ giáo viên tiểu học trong 10 năm tới.
Công tác quản lý, phân công nhiệm vụ, sử dụng giáo viên thiếu linh
hoạt, nặng tính nguyên tắc bằng cấp, không phát huy tối đa được thế mạnh
mỗi con người.


3
Trình độ đào tạo, tỷ lệ giáo viên giỏi các cấp của đội ngũ giáo viên chưa
tương xứng với năng lực biên soạn chương trình giảng dạy, chất lượng học
sinh,
những yêu cầu đối mới giáo dục. Đánh giá xếp loại hàng năm của Hiệu trưởng
chưa chỉ ra rõ nét sự khác biệt trong năng lực, nghiệp vụ chuyên môn, kết quả

dạy học và giáo dục của mỗi giáo viên, ở mỗi lĩnh vực và nhiệm vụ được giao.
Chưa phát huy hết tiềm năng, tâm huyết với nghề của đội ngũ giáo viên.
Yêu cầu đòi hỏi phải có những đổi mói trong các giải pháp nhằm phát
huy hiệu quả công tác quản lí đội ngũ giáo viên tiểu học, từng bước giải quyết
triệt đẻ những vấn đề còn tồn tại nêu trên. Qua khảo sát bước đầu cho thấy
hiện nay chưa có công trình nghiên cứu toàn diện thực trạng và đề xuất giải
pháp đổi mới công tác
Xương. Xuất phát từ lý

quản lý đội

ngũ giáo viên tiêu học huyện Quảng

luận,thực tiễn và đòi hỏi khách

quan của công tác

quản lý giáo dục, chúng tôi đã lựa chọn đề tài nghiên cứu:
“Một so giải pháp đoi mới công tác quản lí đội ngũ giáo viên tiếu học
huyện Quảng Xương, tình Thanh Hóa”.
2. Mục đích nghiên cứu

Từ kết quả nghiên cứu cơ sở lýluận và thực tiễn, đềtải đề xuất các giải
pháp đối mới công tác

quản lý đội

ngũ giáo viên tiểu học huyện Quảng

Xương, tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay.

3. Khách thế và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu

Vấn đề đổi mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học trong giai
đoạn hiện nay.
3.2. Đối tượng nghiên cứu

Một số giải pháp đổi mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học
huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa .
4. Giả thuyết khoa học

Các giải pháp đối mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học
huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa hiệu quả, góp phần nâng cao chất


4
lượng giáo dục trong giai đoạn hiện nay có thê được xác định trên cơ sở
nghiên cứu lí luận và thực tiễn của công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu
học trên địa bàn.
5. Nhiệm vụ nghiên cún
5.1. Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu.
5.2. Thực trạng công tác quản lí đội ngũ giáo viên tiểu học huyện

Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa.
5.3. Đề xuất các giải pháp đổi mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên

tiểu học huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết

Phân tích - tổng họp, so sánh, khái quát hóa lý thuyết từ các công trình
nghiên cứu, các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, của ngành
GD&ĐT, các tài liệu, giáo trình tham khảo và thông tin chính thống trên
mạng Internet có hên quan đến vấn đề nghiên cứu.
6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1.

Phương pháp điều tra bằng phiếu

6.2.1.1 Đối tượng điều tra: Tất cả 37 trường tiểu học, gồm:
- Đội ngũ cán bộ quản lý (CBQL) các trường tiểu học: 86 người;
- Đội ngũ giáo viên: 254 người, cụ thể như sau:

Giáo viên là nguồn CBQL kế cận quy hoạch đến 2015: 74 người
Giáo viên không phải nguồn CBQL: Mỗi trường 5 giáo viên, trong đó
có ít nhất 1 giáo viên có kiêm nhiệm(Tổ trưởng hoặc tổ phó chuyên môn;
công tác thư viện thiết bị; công đoàn...), cụ thể:
Trường không có giáo viên dạy môn năng khiếu(đậc thù): 04 giáo viên
văn
hóa và 01 giáo viên Tổng phụ trách(TPT) Đội hoặc giáo viên kiêm nhiệm TPT
Đội.
Trường có giáo viên đặc thù: không quá 2 giáo viên đặc thù, TPT Đội


5
6.2.1.2.

Nội dung, hình thức điều tra:

- Thục trạng đội ngũ giáo viên; thục trạng về công tác quản lí đội ngũ

giáo viên của Phòng GD&ĐT và nhà trirờng; những giải pháp mà các trirờng
tiểu học và Phòng GD&ĐT đã áp dụng để quản lí đội ngũ giáo viên; tính khả
thi của các giải pháp và những đề xuất nhằm hoàn thiện công tác quản lý đội
ngũ giáo viên trong các trường tiểu học huyện Quảng Xương.
- Sử dụng phiếu điều tra, các phiếu được hướng dẫn chi tiết, nội dung

phiếu điều tra được trình bày ở phần Phụ lục.
6.2.2.

Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn trực tiếp nhằm thu thập

thông tin và làm rõ hơn những vấn đề từ phiếu điều tra.
- Đối tượng phỏng vấn:

Cán bộ phòng Tổ chức và biên chế Sở Nội vụ;
Lãnh đạo phòng Tổ chức cán bộ, phòng Giáo dục tiểu học và phòng Kế
hoạch tài chính (KHTC) Sở GD&ĐT Thanh Hóa.
Trưởng phòng Nội vụ, phòng Tài chính - Ke hoạch, cán bộ phòng
GD&ĐT huyện Quảng Xương.
Một số cán bộ quản lý và giáo viên trong các trường tiểu học.
6.2.3. Phương pháp quan sát:

Quan sát hoạt động quản lý của CBQL trường tiểu học về quản lý hồ
sơ, phân công sử dụng, bồi dưỡng đội ngũ, đánh giá xếp loại giáo viên trong
các đơn vị cụ thể đê có thông tin đầy đủ hơn về thực trạng công tác quản lí
đội ngũ giáo viên tiểu học.
6.2.4. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia: xin ý kiến các lãnh đạo địa

phương, các nhà quản lý giáo dục (QLGD), các nhà giáo ưu tú, nhà giáo có

nhiều kinh nghiệm nghiên cứu về khoa học QLGD và giảng dạy trên địa bàn
nhằm bổ sung cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tế phục vụ cho việc thực
hiện đề tài.
6.3. Phương pháp thống kê:
Sử dụng phương pháp toán thống kê và các phần mềm bố trợ đê phân
tích và xử lý số liệu nhằm định lượng kết quả nghiên cứu.


6
- Xử lí số liệu theo phương pháp thống kê toán học: Sau khi thu thập

các phiếu thăm dò ý kiến, dùng phương pháp thống kê toán học đế tính:
Độ trung bình: X ; Tính tỷ lệ %
Các câu hỏi về nội dung tiếp nhận và tuyển dụng, phân công sử dụng,
đánh giá giáo viên, bồi dưỡng đội ngũ, chế độ chính sách tạo động lực cho
giáo viên theo 5 mức độ đánh giá (Phục lục 01, 02).
- Sử dụng phần mềm EMIS, PMIS và các công cụ trong Excel đê

thống
kê, theo dõi, thu thập kết quả xếp loại giáo viên hàng năm, thâm niên, cơ cấu
độ tuổi, giới, cơ cấu bộ môn, trình độ đào tạo, tính toán nhu cầu biên chế hàng
năm. Sử dụng bộ công cụ VanPro cấp huyện để tính toán và dự báo quy mô
đến 2015 và giai đoạn 2015-2020.
7. Những đóng góp mới của luận văn
7.1. Hệ thống hóa các khái niệm liên quan đến đổi mới công tác quản

lý
đội ngũ giáo viên tiểu học. Góp phần làm phong phú cơ sở lý luận về quản lý
đội
ngũ giáo viên.

7.2. Khái quát được thực trạng đổi mói công tác quản lý đội ngũ giáo

viên tiểu học huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa: đánh giá nguyên nhân
của những hạn chế và yếu kém.
7.3. Đề xuất được một số giải pháp đổi mới công tác quản lý đội ngũ

giáo
viên tiểu học huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hoá trong giai đoạn hiện nay.
8. Cấu trúc luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục,
Luận văn có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề quản lí đội ngũ giáo viên tiểu học.
Chương 2: Cơ sở thực tiễn của vấn đề quản lí đội ngũ giáo viên tiểu


7
Chương 1
cơ SỞ Lí LUẬN CỦA VÁN DÈ QUẢN LÍ DỌI NGŨ
GIÁO VIÊN TIẺU HỌC
1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu

Nghiên cứu về quản lý đội ngũ giáo viên là một vấn đề hết cấp thiết đối
với sự nghiệp giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Có nhiều công trình nghiên
cứu, đề tài khoa học đề cập đến vấn đề quản lý nguồn lực, quản lý nhà trường,
quản lý đội ngũ giáo viên, phát triển đội ngũ giáo viên của các tác giả như:
"Phái huy nguồn lực con người để công nghiệp hóa, hiện đại hóa: Kinh
nghiệm quốc tế và thực tiễn Việt Nam" của Vũ Bá Thê (2005) đã đưa ra một
số giải pháp phát triển nguồn nhân lực đê công nghiệp hóa- hiện đại hóa(CNH
- HĐH) đất nước trong giai đoạn đến năm 2020.

“Giáo dục Việt Nam trước ngưỡng cửa thế kỷ XXL” của Phạm Minh
Hạc( 1999) đã khẳng định: “đội ngũ giáo viên là một yếu tổ quyết định sự
phát
triến sự nghiệp GD&ĐT’ và đã đưa ra những “chuẩn quy định đào tạo giáo
viên”.

"Giáo dục Việt Nam hướng tới tương lai, vấn đề và giải pháp" của
Đảng Quốc Bảo và Nguyễn Đắc Hưng (2004)...
- Nhiều Luận văn thạc sĩ nghiên cứu về đề tài quản lý giáo dục. Trong
số các luận văn đã tìm hiếu, tác giả chú trọng đến các luận văn của những tác
giả nghiên cứu về các giải pháp quản lý đội ngũ giáo viên như:
Luận văn “Thực trạng và biện pháp quản lý dội ngũ giáo viên THCS ở


8
ngũ giáo viên tiểu học ở Quận 4 thành phố Hồ Chí Minh. Đề tài "Một sổ giải
pháp năng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tiếu học ở Bình Thuận" của
Hoàng Tấn Ru (2002), trong đó tác giả đã nghiên cứu các vấn đề lý luận về
giáo dục Tiểu học, giáo viên tiểu học và đề ra các giải pháp nâng cao chất
lượng đội ngũ giáo viên...
- Hội thảo toàn quốc “Quản lý giáo dục còn hạn chế - thực trạng và giải
pháp” tại Hà Nội(tháng 04/2005) đã nêu lên các nguyên nhân khách quan, chủ
quan cúa những hạn chế, yếu kém trong quản lý giáo dục (QLGD). Trong đó,
có nguyên nhân năng lực đội ngũ cán bộ quản lý còn hạn chế, đội ngũ giáo
viên thiếu đồng bộ, bất họp lý về cơ cấu bộ môn, loại hình đào tạo.
Những công trình, đề tài nghiên cứu trên đã đề cập đến một một mảng
hoặc chỉ đưa ra những giải pháp chung trong công tác quản lý nguồn nhân
lực, quản lý giáo dục, quản lý đội ngũ giáo viên, xây dựng và phát triển đội
ngũ giáo viên, đã có những giải pháp mang tính đặc thù về xây dựng và phát

triển đội ngũ giáo viên nói chung, giáo viên tiểu học nói riêng và các giải
pháp về quản lí đội ngũ giáo viên tiểu học. Tuy nhiên, do đặc thù điều kiện
kinh tế xã hội, địa lí, sự khác biệt điều kiện, mức sống, chính sách của địa
phương đối với giáo viên, phân cấp quản lý, hình thức tuyển dụng giáo viên,
cơ cấu đội ngũ giáo viên của huyện, biến động về quy mô trường lóp, yêu cầu
phát triển trong tình hình mới... việc nghiên cứu và đề xuất giải pháp đổi mới
công tác quản lí đội ngũ giáo viên tiêu học chưa nhiều, thiếu những giải pháp
quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học mang tính đột phá, hiệu quả, phù họp có
thế áp dụng ở huyện Quảng Xương trong giai đoạn hiện nay.
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan trong đề tài
1.2.1. Giáo viên và giảo viên tiểu học
1.2.1.1. Giáo viên

Luật giáo dục sửa đổi năm 2005, Điều 70. Nhà giáo:
"1. Nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà
trường, cơ sở giáo dục khác.


9
2. Nhà giáo phải có những tiêu chuấn sau đây:
a) Phẩm chất, đạo đức, tư tưởng tốt;
b) Đạt trình độ chuẩn được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ;
c) Đủ sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp;
d) Lý lịch bản thân rõ ràng.
3. Nhà giáo giảng dạy ở cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông,

giáo
dục nghề nghiệp gợi là giáo viên; ở cơ sở giáo dục đại học gợi là giảng
viên[7].
Tóm lại, Nhà giáo là những người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục

trong nhà trường và các cơ sở giáo dục khác thuộc hệ thống giáo dục quốc
dân. Nhà giáo giảng dạy ở các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ
thông, giáo dục nghề nghiệp gọi chung là giáo viên.
1.2.1.2. Giáo viên tiểu học

Giáo viên tiếu học là “người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học sinh
trong trường tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo dục
tiểu học” [2].
Trong đề tài này, chúng tôi không đề cập đến đội ngũ nhà giáo là Hiệu
trưởng, phó Hiệu trưởng Trường tiếu học.
1.2.2.

Đội ngũ và đội ngũ giáo viên tiêu học

1.2.2.1. Đội ngũ

Theo Hoàng Phê (1992): "Đội ngũ là khối đông người được tập họp và
tổ chức thành một lực lượng có quy củ; là tập họp một số đông người có cùng
chức năng hoặc nghề nghiệp”. [13]
Cũng có thể hiểu đội ngũ là một tập hợp có trật tự bên trong (hay bên
ngoài), có liên hệ hoặc tác động lẫn nhau.
Đội ngũ là một tập hợp những cá nhân có liên hệ với nhau, tạo thành sự
thống nhất ốn định, có tính chỉnh thể, có những thuộc tính và những quy luật
tích hợp.
Đội ngũ không chỉ là một tập hợp đơn giản các cá nhân, mà có sự liên


10
tạo ra cái mói. Mặt khác, bởi vì sự liên kết và tương tác giữa các cá nhân nên
tạo ra sự kiềm chế, nghĩa là làm giảm bậc tự do của các cá nhân so với trước

khi là thành viên của đội ngũ.
1.2.2.2. Đội ngũ giáo viên tiểu học

“Đội ngũ giáo viên là những chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục, họ
nắm tri thức và hiểu biết dạy học và giáo dục như thế nào và có khả năng
cống hiến toàn bộ tài năng và sức lực của họ cho sự nghiệp giáo dục... Nếu
chỉ đề cập đến đặc điếm của ngành thì đội ngũ đó chủ yếu là đội ngũ giáo viên
và đội ngũ CBQL.” [7, tr.10]
Như vậy, có thể hiểu là: Đội ngũ giáo viên là tập hợp những người
tham gia công tác giảng dạy, giáo dục trong nhà trường và các cơ sở giáo dục
khác thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, được tổ chức thành một lực lượng, có
cùng nhiệm vụ là giảng dạy, giáo dục và nghiên cứu khoa học(NCKH). Lao
động của đội ngũ giáo viên là lao động trí óc, lao động khoa học, lao động đặc
thù nhằm tạo ra sản phâm đặc biệt là con người đã được giáo dục và đào tạo.
Đội ngũ giáo viên tiểu học được hiểu là là tập họp những người tham
gia công tác giảng dạy, giáo dục trong trường tiếu học.
1.2.3. Quản lỉ và quản lí đội ngũ giáo viên
1.2.3.1. Quản lí.

Quản lý(QL) là một khái niệm được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh
vực của đời sống xã hội. Do đối tượng quản lý phong phú, đa dạng tùy thuộc
vào từng lĩnh vực hoạt động cụ thể, từng giai đoạn phát triên của xã hội.
Theo quan điếm triết học: quản lý được xem như một quá trình liên kết
thống nhất giữa cái chủ quan và cái khách quan đê đạt mục tiêu nào đó.
Xét trên quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, thì quản lý một đơn vị, một
lớp học với tư cách là một hệ thống, là khoa học và nghệ thuật tác động vào
hệ thống, vào từng thành tố của hệ thống bằng các phương pháp thích hợp
nhằm đạt được các mục tiêu đề ra trong quá trình hoạt động: “Quản lý là sự
tác động cỏ to chức, cỏ định hưóng của chủ thế quản ỉỷ lên đổi tượng quản lý

11

nhằm sử dụng hiệu quả nhất tiềm năng, các cơ hội của hệ thống đế đạt được
mục tiêu đặt ra trong điều kiện biến đôi của môi trường”. [20, Tr 43].

Theo Nguyễn Minh Đạo(1997): “Quản ìỷ là sự tác động liên tục cỏ tô
chức, có định hướng của chủ thế (người quản lý, người tô chức quản lý) lên
khách thế (đổi tượng quản lý) về các mặt chính trị, văn hoả, xã hội, kinh
tế...bằng một hệ thong luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các phương
pháp và các biện pháp cụ thế nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự
phát triến của đoi tượng”\\0, Tr7]
Theo Nguyễn Bá Sơn (2000): “Quản lý là sự tác động có hướng đích
của
chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý và khách thể quản lý bằng một hệ thống
các giải pháp nhằm thay đổi trạng thái của đối tượng quản lý, đưa hệ thống
tiếp
cận mục tiêu cuối cùng, phục vụ cho lợi ích của con người.” [19, tr. 15]
Theo Đỗ Hoàng Toàn (1996): “Quản lý là những tác động của chủ thể
quản lý trong việc huy động, phát huy, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh, điều phối
các nguồn lực (nhân lực, tài lực, vật lực) trong và ngoài tổ chức (chủ yếu là
nội lực) một cách tối ưu nhằm đạt mục đích của tổ chức với hiệu quả cao
nhất.” [22, tr.8]
Theo Phạm Minh Hạc (1998) thì “Quản lý là tác động có mục đích, có
kế hoạch của chủ thể quản lý đến tập thể người lao động (nói chung là khách
thể quản lý), nhằm thực hiện các mục tiêu dự kiến”[11, Tr.24]. Còn Nguyễn
Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc (1996) quan niệm “Quản lý là quá trình đạt
đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng tối ưu các chức năng kế hoạch,

12
Nói chung, các khái niệm quản lý trên tuy có khác nhau, nhưng có
chung những dấu hiệu chủ yếu sau:
- Đối tượng tác động của quản lý là một hệ thống hoàn chỉnh. Nó được

cấu tạo hên kết hữu cơ từ nhiều yếu tố, theo một quy luật nhất định; phù hợp
với điều kiện, hoàn cảnh khách quan.
- Hệ thống quản lý gồm hai phân hệ. Đó là sự liên kết hữu cơ giữa chủ

thể quản lý và khách thể quản lý.
- Tác động quản lý thường mang tính chất tổng hợp, hệ thống tác động

quản lý gồm nhiều giải pháp khác nhau, thường được thể hiện dưới dạng tổng
hợp của một cơ chế quản lý.
- Cơ sở của quản lý là các quy luật khách quan và điều kiện thực tiễn

của môi trường. Quản lý phải phù hợp với quy luật.
Thực chất quản lý là xác định mục tiêu và hướng mọi nỗ lực của cá
nhân, của tổ chức vào mục tiêu đó. Mục tiêu cuối cùng của quản lý là “tạo ra,
tăng thêm và bảo vệ lợi ích của con người”.
Từ những ý chung của các khái niệm, định nghĩa trích dẫn trên, xét
quản lý với tư cách là một hành động, chúng tôi đồng ý với khái niệm được
Thái Văn Thành (2007) trình bầy: “Quản lý là sự tác động có mục đích, có kế
hoạch của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu đề
ra”. [20. Tr 05]
1.2.3.2. Chức năng quản lí trong công tác quản lí đội ngũ giáo viên
i. Chức năng hoạch định

Hoạch định là một quá trình ấn định những mục tiêu và xác định biện
pháp tốt nhất để thực hiện những mục tiêu đó.

Căn cứ vào yếu tố thời gian, có thể chia hoạch định thành 2 loại:
- Hoạch định dài hạn: là những hoạch định kéo dài từ 1 đến 5 năm;
- Hoạch định ngắn hạn: là những kế hoạch cho từng ngày, tìmg tháng

hay từng năm. Các nhà quản lý lập kế hoạch ngắn hạn đê hoàn thành những
bước đầu hoặc những khâu việc trong tiến trình dài hạn đã được dự trù.


13
Chức năng hoạch định bao gồm các quá trình: dự báo, xác định mục
tiêu và xây dựng kế hoạch thực hiện để đạt mục tiêu đó.
+ Dự báo: “Dự báo là báo trước về tình hỉnh có nhiều khả năng sẽ xảy
ra, dựa trên cơ sở những số liệu, thông tin đã có” [17].
“Một trong những bộ phận quan trọng nhất của chức năng quản lý là
việc tiên đoán, lập các dự báo có tính đến quá trình phát triển của hệ thống”
[9, trl2].
+ Xác định mục tiêu
Mục tiêu là “đích cần đạt tới để thực hiện nhiệm vụ” [17].
Mục tiêu quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học là dự kiến trước kết quả
theo yêu cầu khách quan và mong đợi mà nhà quản lý muốn đạt được trong
tương lai cho tổ chức của mình, là kết quả của sự cố gắng, nỗ lực thực hiện sứ
mạng của cả đội ngũ quản lý đội ngũ giáo viên tiêu học trong các nhà trường
tiểu học và nhà quản lý.
Mục tiêu trong công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học có các vai
trò: làm nền tảng cho hoạch định, nhằm xây dựng hệ thống quản lý (mặt tĩnh);
quyết định toàn bộ diễn biến của tiến trình quản lý (mặt động).
I Ke hoạch hoá
Ke hoạch hóa trong công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiếu học là quá
trình dự báo, xác định các mục tiêu quản lý và quyết định những biện pháp tốt
nhất để thực hiện mục tiêu đó.

Kế hoạch hóa trong công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học là cơ sở
để huy động, định hướng cho toàn bộ các hoạt động của quá trình quản lý; căn
cứ cho việc kiêm tra đánh giá quá trình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của tổ
chức, đơn vị và từng giáo viên.
Như vậy, kế hoạch hóa trong công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiêu
học là việc đưa toàn bộ hoạt động quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học vào công
tác kế hoạch, trong đó chỉ rõ các bước đi, biện pháp thực hiện và bảo đảm các
nguồn lực để đạt tới các mục tiêu của tổ chức.


14
ii. Chức năng tổ chức

“Tổ chức nghĩa là liên hiệp nhiều người lại để thực hiện một công tác
nhất định” [14, tr9].
“Tố chức là định hình cơ cấu các bộ phận tạo thành, xác lập chức năng,
quyền hạn, nhiệm vụ và phạm vi hoạt động của từng bộ phận, đặt các bộ phận
trong quan hệ đối tác phù hợp trong một tổng thê hoàn chỉnh” [13, trói].
Chức năng tổ chức trong công tác quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học là
quá trình phân phối và sắp xếp đội ngũ này theo những cách thức nhất định để
đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu giáo dục đã đề ra.
Nội dung của chức năng tổ chức trong công tác quản lý đội ngũ giáo
viên tiểu học bao gồm:
- Cấu trúc tổ chức: là tổng hợp các bộ phận, đơn vị và từng giáo viên

khác nhau, có mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau nhưng cùng nhằm bảo đảm
thực hiện các chức năng quản lý và cùng hướng vào mục đích chung.
- Cơ chế quản lý là các chế độ quy phạm cho tổ chức vận dụng trong

hoạt động thực tiễn quản lý đội ngũ giáo viên hiện có.

- Tổ chức lao động cho đội ngũ một cách khoa học.
iii. Chức năng chỉ đạo

Chỉ đạo là sự điều khiển, đôn đốc đội ngũ (giáo viên) trong quá trình
thực hiện mục tiêu (của nhà trường, của ngành), nhằm điều chỉnh kịp thời
những sai lệch xuất hiện so với mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Do vậy, công tác
chỉ đạo là sự tích cực nhất, linh hoạt nhất của phương pháp quản lý. Tuy
nhiên, công tác chỉ đạo vẫn phải dựa vào tác động tổ chức, xuất phát từ tổ
chức; nếu không sẽ làm tăng thêm sự mất cân đối, mang tính ngẫu nhiên, cá
biệt trong quản lý.
Chỉ đạo là quá trình tác động và ảnh hưởng của chủ thể quản lý tới các
giáo viên khác nhằm biến những yêu cầu chung của tổ chức, của nhà trường
thành nhu cầu của họ, trên cơ sở đó mỗi giáo viên đều tích cực, tự giác và
mang hết khả năng để làm việc.


15
Công tác chỉ đạo trong quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học liên quan đến
việc chỉ đạo tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng đội ngũ giáo viên. Nội
dung chủ yếu của công tác chỉ đạo trong quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học:
iiii. Chức năng kiểm tra
Kiếm tra là quá trình xem xét thực tiễn đê thực hiện các nhiệm vụ đánh
giá thực trạng, khuyến khích những nhân tố tích cực, phát hiện những sai lệch
và đưa ra những quyết định đê điều chỉnh nhằm giúp đội ngũ giáo viên hoàn
thành nhiệm vụ và góp phần đưa toàn bộ hệ thống được quản lý tới một trình
độ cao hơn.
Quy trình thực hiện kiểm tra trong công tác quản lý đội ngũ giáo viên
gồm 4 khâu: chuẩn bị kiểm tra, tiến hành kiếm tra, kết thúc kiếm tra và sau
kiếm tra:
- Người quản lý đặt ra những chuẩn mực của hoạt động.

- Đối chiếu, đo lường kết quả so với chuẩn mực đã đặt ra.
- Tiến hành điều chỉnh những sai lệch.
- Hiệu chỉnh, sửa lại những chuẩn mực nếu cần.

iiiii. Thông tin trong quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học
Thông tin quản lý là dữ liệu (tình hình) về việc thực hiện các nhiệm vụ
đã được xử lý giúp cho người quản lý hiểu đúng về đội ngũ giáo viên mà họ
đang quan tâm để phục vụ cho việc đưa ra các quyết định quản lý. Do đó
thông tin quản lý không những là tiền đề của quản lý mà còn nuôi dưỡng quá
trình quản lý.
Quyết định quản lý là sản phấm của người quản lý trong quá trình thực
hiện các chức năng quản lý.
1.2.3.3. Quản lí đội ngũ giáo viên.

Đội ngũ giáo viên là toàn thê giáo viên, người làm công tác dạy học,
giáo dục trong các nhà trường trên địa bàn huyện.
Chủ thể sử dụng đội ngũ giáo viên ở trong mỗi nhà trường là Hiệu
trưởng; trên địa bàn huyện, theo thâm quyền quản lý được phân cấp, chủ thể
quản lý là Chủ tịch UBND huyện, Phòng GD&ĐT là cơ quan tham mưu cho


16
UBND huyện trong quản lý nhà nước về GD&ĐT, các phòng chuyên môn
khác thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo chức năng nhiệm vụ được
giao, ở các lĩnh vực có hên quan.
Có thể hiểu: Quản lý đội ngũ giáo viên là sự tác động có mục đích, có
kế hoạch của chủ thể quản lý lên đội ngũ giáo viên nhằm đạt các mục tiêu
quản lý đề ra.
1.2.4. Đoi mới và đoi mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên
1.2.4.1. Đổi mới

Theo từ điển tiếng Việt của Hoàng Phê (chủ biên, 2000): “đối mới là
sự thay đối hoặc làm thay đổi tốt hơn, tiến bộ hơn so với trước”[17].
Trong quản lý giáo dục ở nhiều nước phát triến và nhiều nước trong
khu vực, khái niệm “đổi mới” được hiểu là thường xuyên đưa cái mới vào
quản lý để tạo ra sự phát triển mới, để nâng cao hiệu quả quản lý mà vẫn giữ
được sự ốn định. Như thế, “đối mới” không phủ nhận cái hiện hành mà kế
thừa và phát huy những thành tựu đã được thử thách qua nhiều thế hệ, đồng
thời tìm cách phối hợp một cách hợp lí giữa truyền thống và hiện đại đê đáp
ứng những yêu cầu đối với giáo dục trong tình hình mói.
1.2.4.2. Đổi mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên.

Đổi mới công tác quản lý là đổi mới kỹ thuật thực hiện việc quản lý,
giải pháp quản lý hiện đang sử dụng, đối mới cách tiến hành các giải pháp,
đổi mới các phương tiện và hình thức triển khai giải pháp quản lý trên cơ sở
khai thác triệt để ưu điểm của các giải pháp quản lý đang thực hiện và vận
dụng linh hoạt một số giải pháp mới nhằm phát huy tối đa hiệu quả đội ngũ
giáo viên hiện có, khắc phục những vấn đề tồn tại chưa được giải quyết hoặc
giải quyết chưa triệt đế, góp phần đưa chất lượng, hiệu quả công tác quản lý
đội ngũ giáo viên đi lên một tầm cao mới.
Đưa giải pháp đối mới vào quá trình quản lý là sự kế thừa và sử dụng
một cách có chọn lọc và sáng tạo hệ thống các giải pháp hiện còn có giá trị
tích cực trong việc quản lý đội ngũ giáo viên đồng thời với việc áp dụng


17
những cải tiến, những thay đổi hoặc bổ sung điều chỉnh những giải pháp đó
cho phù hợp với yêu cầu quản lý đội ngũ giáo viên trong tình hình mới, đáp
ứng yêu cầu mới của giáo dục và xã hội.
Đổi mới giải pháp quản lý đội ngũ giáo viên cần phải đặt trong mối

quan hệ biện chứng với sự đổi mới mục tiêu, nội dung, chương trình dạy học;
điều kiện kinh tế xã hội địa phuơng và điều kiện cơ sở vật chất (CSVC) nhà
trường; cơ chế chính sách đối với giáo viên và giáo dục ở địa phương; thực
trạng đội ngũ giáo viên hiện có.

Tóm lại, đôi mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên là quá trình phoi
hợp linh hoạt và hợp lý những kinh nghiệm và thành tựu, cải tiến các giải
pháp quản lý đội ngũ giáo viên đang được vận dụng với việc đề xuất và vận
dụng các giải pháp quản lý đội ngũ giáo viên mới đã được thử thách kiêm
chímg trong thực tiễn quản lý.
1.2.5. Giải pháp, giải pháp đoi mới quản lý đội ngũ giáo viên
1.2.5.1. Giải pháp.

Theo từ điển Tiếng Việt (1998) của tác giả Hoàng Phê:
"giải pháp" là “Phương pháp giải quyết một vấn đề cụ thể nào đó” [17].
Nói đến giải pháp là nói đến những cách thức tác động nhằm thay đổi,
chuyến biến một hệ thống, một quá trình, một trạng thái nhất định ..., tựu
chung lại nhằm đạt được mục đích hoạt động. Giải pháp càng thích hợp, tối
ưu càng giúp con người nhanh chóng giải quyết những vấn đề đặt ra. Tuy
nhiên cần phải dựa trên những cơ sở lý luận và thực tiễn đáng tin cậy.
1.2.5.2. Giải pháp đổi mói quản lý đội ngũ giáo viên.

Từ những khái niệm trên, có thể trình bầy như sau:
Giải pháp đối mới công tác quản lý đội ngũ giáo viên là cách thức phối
hợp linh hoạt và hợp lý những kinh nghiệm và thành tựu sử dụng, cải tiến các
phương pháp quản lý đội ngũ giáo viên đang được vận dụng với việc đề xuất


18
1.3. Ngưòi giáo viên tiểu hoc trong bối cảnh hiện nay

1.3.1. Vị trí, vai trò của người giáo viên tiểu học

Giáo viên tiểu học với vai trò là là những nhà giáo làm nhiệm vụ giảng
dạy, giáo dục trong trường tiểu học. Bậc giáo dục tiểu học nhằm giúp cho học
sinh cơ sở ban đầu cho sự phát triến đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trì tuệ,
thể chất, thấm mĩ và các kỹ năng cơ bản đẻ học sinh tiếp tục học ở bậc học
tiếp theo.
Xu thế đối mới giáo dục của thế kỷ XXI đang đặt ra những yêu cầu
mới, phẩm chất, năng lực và làm thay đổi vai trò, chức năng của người
giáo viên. Vì vậy, trong sự nghiệp đối mới giáo dục hiện nay thì vị trí vai
trò của người giáo viên phải nâng lên một tầm cao mới, đặc biệt là giáo
viên tiêu học.
1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ của người giáo viên tiêu học

Chức năng nhiệm vụ của giáo viên tiếu học là:
”1. Giảng dạy, giáo dục đảm bảo chất lượng theo chương trình giáo
dục, kế hoạch dạy học; soạn bài, lên lớp, kiểm tra, đánh giá, xếp loại học
sinh; quản lý học sinh trong các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức;
tham gia các hoạt động của tổ chuyên môn; chịu trách nhiệm về chất lượng,
hiệu quả giảng dạy và giáo dục.
2. Trau dồi đạo đức, nêu cao tinh thần trách nhiệm, giữ gìn phẩm chất,

danh dự, uy tín của nhà giáo; gương mẫu trước học sinh, thương yêu, đối xử
công bằng và tôn trọng nhân cách của học sinh; bảo vệ các quyền và lợi ích
chính đáng của học sinh; đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp.
3. Tham gia công tác phổ cập giáo dục tiểu học ở địa phương.
4. Rèn luyện sức khỏe, học tập văn hoá, bồi dưỡng chuyên môn,

nghiệp
vụ để nâng cao chất lượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục.

5. Thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định cúa pháp luật và của

ngành, các quyết định của Hiệu trưởng: nhận nhiệm vụ do Hiệu trưởng phân
công, chịu sự kiểm tra của Hiệu trưởng và các cấp quản lý giáo dục.


19
6. Phối hợp với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, Sao Nhi

đồng Hồ Chí Minh, với gia đình học sinh và các tổ chức xã hội có hên quan
trong hoạt động giảng dạy và giáo dục”[2].
Giáo viên Tổng phụ trách Đội: “Tổng phụ trách Đội Thiếu niên Tiền
phong Hồ Chí Minh (sau đây gọi là Tổng phụ trách Đội) là giáo viên tiểu học
được bồi dưỡng về công tác Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, Sao
Nhi đồng Hồ Chí Minh”[2].
“Tổng phụ trách Đội có nhiệm vụ tổ chức, quản lý các hoạt động của
Đội Thiếu niên và Sao Nhi đồng ở nhà trường và tổ chức, quản lý hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp. Mỗi trường tiểu học có một Tổng phụ trách Đội
do Trưởng phòng giáo dục và đào tạo bố nhiệm, theo đề nghị của Hiệu trưởng
trường tiểu học”[2].
1.3.3. Yêu cầu phàm chất, năng lực đối với người giáo viên tiếu học

Điều 15 của Luật phố cập giáo dục tiểu học quy định: “giáo viên tiểu
học phải được tuyên chọn, đào tạo theo tiêu chuán đạo đức, tác phong, chuyên
môn , nghiệp vụ do nhà nước quy định
Yêu cầu về Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học bao gồm:
- về phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống bao gồm các yêu cầu về:

"Nhận thức tư tưởng chính trị với trách nhiệm của một công dân, một nhà
giáo đối với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tố quốc", "Chấp hành pháp luật,

chính sách của Nhà nước", "Đạo đức, nhân cách và lối sống lành mạnh, trong
sáng của nhà giáo: tinh thần đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực; ý thức
phấn đấu vươn lên trong nghề nghiệp; sự tín nhiệm của đồng nghiệp, học sinh
và cộng đồng" và "Trung thực trong công tác; đoàn kết trong quan hệ đồng
nghiệp; phục vụ nhân dân và học sinh"[3]
- về kiến thức của giáo viên tiểu học phải đáp ứng được các tiêu chí:

"Kiến thức cơ bản", "Kiến thức về tâm lý học sư phạm và tâm lý học lứa tuổi,
giáo dục học tiểu học", "Kiến thức về kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn
luyện của học sinh", "Kiến thức phổ thông về chính trị, xã hội và nhân văn,
kiến thức liên quan đến ứng dụng công nghệ thông tin, ngoại ngữ, tiếng dân