Một số thời cơ và thách thức đối với hoạt động tín dụng đầu tư theo dự án của các ngân hàng thương mại việt nam

~q

MOT
THUCDOl VOl
. SOTHaico VA THACH
'

HOATDONGTiN
DUNGDAUTU'THEODU'AN
...
.

cuacaengim hang thuong m~i Vi~t Nam
au tLlthee dLlan la mot xu
hLlangtat yeu trong qua trinh
tiep tl,lCd6i mai hO'ilt d9ng
ngan hang theo xu hLlangh9i nh~p
quoc te. Day la thong 1$ ph6 bien
trong hO'iltd9ng cua cac ngan hang
nLlacngoai.

I)

TS. Le Hung *
Ngny~n Van Binh **
trong thai gian vua qua.NhLlv~y,slf
dh giam lai suat nhanh ch6ng va d
muc thap neu tren chik chan da c6
tac d9ng Ian den thu nh$p cua

Thai gian qua nen kinh te Vi$t

Nam tiep tl,lCd'ilt dLlc;!C
nhG'ngthanh
tich dang khfch 1$, cac chI so nen
kinh te deu d'ilt kha so vai cac nLlac
trong khu VIfC.Tuy nhiem tinh hinh
chfnh tri va kinh te tai' mot so nLlac
tiep tl,lC'dien bien phuc t'ilP; chien
tranh, d!ch b$nh, dong USD mat
gia, th! trLlongyang bien d9ng that
thLlongva tang gia cao,... cOng lam
anh hLldngkhong nho vai nen kinh
te nLlacta. Do d6 c6 th~ thay thu~n
Ic;!iva kh6 khan dan xen den hO'ilt
d9ng tin dl,lng cua cac ngan hang
thLlelngm'iliVi$t Nam noi chung va
hO'iltd9ng tin dl,lngdau tLldlf an n6i
riemg.
Lc1isuat trln thl tr"c}ng quGc

ti giam liln tyc

trongnhilnggiaipMp cua van de
nay la thai gian qua m9t ILlc;!ng
van
ngo'ilit$ dang k~ dLlc;!C
NHNT rut ve
tang CLlongcho yay cac dlf an trong
nLlac.

cac NHTMchac chan sa b! anh

hLldng.
.

. Xuat

t6ng Celcau thu nh$p cua NHNT

hi'n

nhc1n tG, thu(in Iql

46i Ybi cac doanh nghi'p Vl,t
Nam ya eae doanh nghi'p e6 YOn

ctciut" n"bengoai
-

'

Tinh hinh chfnhtri va tr~tty'xa

h9i t'iliVi$t Nam ding dLlc;!C
danh gia
c6 69 an toan cao trong\lung, toc
M~t khac, xet tren g6c d9 ngLloi
d9 phat tri~n kinh te d'iltmuc tang
yay thi vi$c giam lai suat quoc te I'ili
trLldng
cao va 6n d!nh lien tl,lCqua
la mot nhan to thuan Ieli.Vai toc do

cac nam, dam bao cac dieu kien
phat 'tri~n kinh te n~ac 'ta nam 2003
lam an yen 6n lau dai. Chfnh vi v~y,
dLlbao d muc tren 7,0%, cac dLlan
rat c6 kha nang cac nha dau tl1
d~u tLltrong nLlac hoan toan c6 th~
nLlac ngoai sa chuy~n d!ch vung
chiu dLlc;!C
muc lai suat yay USD 3dau tLl tU' cac nLlaCkem an toan
4%/nam ho~c cao heln, nen cac
heln,oo.sang Vi$t Nam. Day vua la
NHTM c6 dieu ki$n tot thu hut
thu$n l<;Iivua la thach thuc cho cac
kMch hang yay maio
.
. NHTM Vi$t Nam trong dau tLltheo
Chfnh sach &IUtiln ctay mCjlnh dlf an.
xuat khau cua Chfnh phu

- Tien trinh h9i nh$p quoc te

'

Lai suat tren thi trLlong quoc te
duy tri d muc thap va giam lien tl,lC,
lai suat chu d'ilo cua FED giam
xuong muc thap nhat trong yang 42
nam qua, chI can 1,0%/nam, gay
kh6 khan khong nho cho cong tac
huy d9ng van ngo'ilit$ cua cac ngan

hang. Doi vai m9t so ngan hang
thLlelngm'ili nha nLlac (NHTM NN)
c6 ty trc;>ngvan ngo'ili t$ kha, d~c
bi$t la Ngan hang Ngo'ili thLlClng
(NHNT),cel cau nguon van ngo'ilit$
chiem tren 70%, heln nila do h$ so
su dl,lngvan thap nen so dLltien gUi
t'ili nLlac ngoai nhieu khoang thai
gian binh quan len den 3 ty USD.
Nguon thu tU'lai tien gUi ngo'ilit$ vi
v~y luon chiem ty 1$kha Ian trong
20

nhieu NHTM, trong d6 anh hLldng
nhieu nhat la NHNTVi$t Nam. M9t

dong thai cOng la m9t thach thuc Ion
vi cac NHTM sa phai doi m$t voi
vi$c chuy~n doi van cua cac doanh
nghi$p xuat khEiuIan sang Quy ho
trc;!phat tri~n. Thi phan cho yay cua

D~ tri~n khai d!nh hLlang nay,
vua qua Chfnh phu da thlfCthi hang
10'iltcac giai phap nhLl giam thue
xuat khEiu,he trc;!lai suat sau dau
tLl,oo.va mai day nhat la vi$c thanh
I$p Quy he trc;!tin dl,lng xuat khEiu.
Theo d6 hang 10'iltcac m~t, hang
truyen thong chiem ty tr9ng vaylan

cua cac NHTMtrong thai gian qua
nhLlg'il°, thuy san, ca phe, h'iltdieu,
cao su, may m~c, giay da,oo. thi
nhieu m~t hang n~m trong danh
ml,lc dLlc;!C
yay van LlUdai, gio day
dLlc;!C
chuy~n cho Quy he trc;!phattri~n thlfChi$n. NhLlv~y, dinh hLlang
LlUtien dEiy m'ilnh xuat khEiu cua
Chfnh phu m9t m~t c6 tac d9ng
thu~n I<;Iiden hO'iltd9ng dau tLlcua
cac NHTMtrong linh vlfc xuat khEiu;

thong qua vi$c Vi$t Nam dang va 56
trd thanh thanh vien chfnh thuc cac
t6 chLtcAFTA,WTO,oo.chac chan 56
md ra nhieu Cel h9i mai cho cac
doanh nghi$p Vi$t Nam. Day vuala
Celh9i, cOng vua la thach thuc cho
cac NHTMtrong nLlaCdau tLl,tai tn;1
van cho cac dlf an xuat nh$p 'khEiu,
nhat la c'ilnhtranh vai cac chi nMnh
ngan hang nLlac ngoai trong linh
vlfc nay.
Nhu eciu YGneua nin kinh ti
Ie)rat Ibn
- D~ thlfC hi$n ml,lc tieu cong
nghi$p hoa, hi$n d'ili hoa dat nLlac,

. DQi hQc

.. Chi

'

Ngan

nhanh

hOng Tp. Ho Chi Minh

NHNo&PTNTDong S6i

:

~G6n. Tp. Ho Chi Minh

T~ CIIi NGAN IIANG - s6 3 NAM
2004


~y'
caenganh cong nghi~p mOi nhc;m,
nhu:dau khf, di~n h!c, vien thong,
giaothong,xi mang, sat thep, dong
tau...deu dang phat tri~n, tri~n khai
caedlf an Ion. Nhu cau von cho cac
d\iannay la rat Ion.
- Do moi trLfangkinh doanhdLf<;lC
caithi~n nen thanh phan kinh te tLf

nhi'mva cac doanh nghi~p co von
dautu nLfocngoaito ra yen tam hdn
trangdau tLf.Tfnh chung trong gan
4 nam qua co gan 80.000 doanh
nghi~p dLf<;lC
thanh I~p trong ca
nudc.Cac h9 nong dan phat tri~n
theexu hLfonghinh thanh cac trang
tr?i trohg cay cong nghi~p, nuoi
t6m,nuoi l<;Inva chan nuoi ga theo
phudngphap cong nghi~p,... Nhu
eauvon tang len nhanh chong va
eaekhoan vay d d~ng dlf $n cOng
tanglen nhanhchong.

.

9

hLfongphat tri~n nhanh trong thai

phu

gian toi cua cac thanh phan kinh te,

cac NHTM. Tren Cd so do, nhiing

h<;lp

voi kha nang quan Iy cua

t?Odieu ki~nthu~nl<;Ii d~cacNHTM thachthUcvoi cac NHTMVi~tNam
cho vay cac dlf an trung,dai h?n trongho?td9ngtin dl;Jngdau tLfdlf
nhLfngcOngt?Ora nhiing thach thuc
trong quan tr! thanh khoan va can
doi von.

- DinhhLfong
chien ILf<;lC
cua Nha
nLfo~-la p~~ttri~nc~cng~nh:ong

an gom nhG'ngyeu to chfnh ve ban
than cac ngan hang co th~ khai quat
nhLfsau:
M6i trU'rYngdau tv

nghl~p mUinh9n. Day chmh la Cd
h9id~ cac NHTMthlfChi~nvi~c cho

Co th~ nh~nd!nh rangm~cdu
cau truc thi trLfanghoat dong tin
dl;Jng ngan hang da dLfqcc~i thien

vay trung dai h?n doi voi cac dlf an
tr9ng di~m cua Nha nLfoc,nhLfng
cOng la thach thUc trong vi~c th§m
d!nh, trong vi~c .dap ling nhu cau

dang k~, song hi~u qua hoat do~g

cua ngan hang van khorig thay'd6i
tLfdngling nhLfnhiing gl dien ra doi
voi cd cau: kha nang sinh lai cua he

von dai h?n.,.
MOc 4~ C9nh tranh cho yay

thong ngan hang tuy co tang le~

giita cac NHTMngay cang trG
nln gay gcit ,

nhLfngvan con rat thap. Cac chilieu
I<;Ii nhu~n/t6ngtai san va I<;Ii nhu~nl

Mac du nhu cau von cua nen
kinh t~laratIonsongnhinchung do
tinh hinh tai chfnh cua cac doanh
nghi~p chLfa thlfC Slf m~nh, phat

t6ng gia tr! von vay trong toan h~
thong ngan hang deu tang len
nhLfngrat ch~m.
Voi moi trLfang kinh doanh va
phap Iy nhLfhi~n nay thl cac NHTM

toan h~thong.Tuynhiennham dam
bao ml,lctieu tang trLfong ben viing,

thUc nao de dLfa ra quyet d!nh cho

vay.

Chu tnlcmg nc1ngcoo quyln
tv chu, tv chlu trach nhi'm cua
cacNHTM trong 4au hI cho yay
tri~n sanxuat kinhdoanhchLfa6n khocoth~theodu6idLf<;lCcac ml;Jc
Cd che chfnh sach Nha nLfdc
d!nh, nang IIfCquan Iy con yeu tieu Cd Sd trong ho~t d9ng ngan
tiep tl;JcdLf<;lC
ban hanh theo hLfong
kem... VI v~y so ILf<;lng
cac dlf an, hang; do la: danh gia thong tin ve
thong thoang hdn, t~o dieu ki~n
phLfdngan kinh doanh kha thi va
khach hang va cd h9i dau tLf,danh
thu~nl<;Iitoi da cho cac NHTMtrong
hi~u qua khong nhieu. Trong khi do
gia rui ro thong qua vi~c th§m d!nh
vi~c cap tin dl;Jngden khach hang.
lai suat von huy d9ng cua cac
tin dl,lng,quan tri thanh khoanthong
D~c bi~t la Quyet d!nh 1627ve quy
NHTMthai gian qua I?i c?nh tranh
qua vi~c thu hoi cac khoan vay, xem
checho vay,Ngh!d!nh85/2002/NDnhau dLfa len kha cao VIv~y anh
xet tlnh minh b?ch bao cao tai chfnh
CP va Thong tLf so: 07/2003/TThLfdngden
Unh
hlnh
tai chfnh cua cua khach hang...

NHNN cua Thong doc NHNN ve
moinganhangcOngnhLfcua chung
M9tyeutoquantr9ngkhac t?O
hLfongdan thlfc hi~n Cd che bao
cac NHTM.
.
nencac
chitieu l<;Iinhu~nconkha
dam tien vay. Nhiing n9i dung dlf
Cac chi nhanh ngan hang nLfoc thap cua h~ thong ngan hang nam
kien dLf<;lC
slta d6i trong Lu~tcac
TCTD dLfara ky h9PQuoc h9i trong ngoai co kinh nghi~mtrong linh VIfC 0 chfnht~ongslf yeu kem cua cac
hai thang 10 va 11-2003 cOng dLf<;lC ho?t d9ngtin dl;Jng dau tLfdlf an, nguyentac ki~mtra, giamsat ho?t
tien hanh thee hLfonggiao quyen ngoai nhiing khach hang chu yeu la d9ng ngan hang. Ngoai ra, cac tieu
chu d9ng nhieu hdn cho cac t6 chUc doanh nghi~p co von dau tLf nLfoc thUc phan lo?i cac khoan vay cua
ngoai trong thai gian toi cac ngan Ngan hang Trung LfdngdLfara cOng
tin dl;Jng.NhLfv~y, d!nh hLfongda
hangnay se mdr9ngsang cac doi chLfah<;lpIy, hau het vari dlfa tren
d?ng hoa khach hang, da d~ng hoa
danhml;JcdautLfcuacacNHTMco tLf<;lng cho vay khac nham ~nh .thai gian phat sinh qua h?n, ma
dieu ki~ntot d~ tri~n khai.Tuy nhien tranh, gianh gi~t thi phan tU' h~ chLfaphan lo~i tren Cd Sd rui ro cac
cOngcan co nhG'lignghien Cln.J, can thong NHTM noi chung va NHTM khoan von vay. Vi~c ban hanh Ngh!
nhac bao dam quan Iy va ki~m soat NNnoi rieng,von la cac ngan hang
d!nh 178va Ngh!dinh 85 ve cho vay
tot ho?t d9ng tin dl;Jngtrong h~ co the m?nhtrong linhvlfCnay.
khong co dam bao trong thlfCte I?i
thong NHTMVi~t Nam, trong khuon
Tom I?i, moi trLfangkinhte trong g~y kh6 khan ch.?C?CNHTMtrong
kh6 an toan cho phep.

nam toi co nhieuyeu to tac d9ng v'7CdLfara q~yet ~!~h cho ~ay.~o
Xu hucmg phat triin cua nin
thu~n den ho?t d9ng tin dl;Jngcua ca: N~TM .~hongblet d~a t~entleu

kinhti

- Xu hLfongchuy~n

sang dau tLf

dlf an, mo r9ng san xuat kinh doanh
thay vi ddn thuan kinh doanh
thLfdngm?i tiep tl;JCph6 bien va co

T~ em NCAN IIANC - &6 3

NAM 2004

ki~m soat tot rui ro chung va rui ro

d?o dUc,ke ho?chtin dl;Jng tro129
nam toi can can nhac va d!nh hLfong~

SLit ep clInh tranh ngay cang
tang

- C?nh

tranh tU' cac NHTM c6
21

~y
phan: Vai m(>tty trQngthi phan dang
tang len so vai th! phan cua cac
NHTMNN, muc d(>c<;:lnhtranh vai
cac NHTMNN noi chung la tutlng
doi m<;:lnh,tuy nhien chu yeu chi
trang hO<;:lt
d(>ng ban Ie.
0 C<;:Inhtranh tu cac chi nhanh
ngan hang hliac ngoai: Vai quymo
hO<;:ltd(>ng toan cau, suc m<;:lnh
ve
von, cong ngh$ va Slf da d<;:lnghoa
ve dich Vl,l tai chfnh, cac chi nhanh
ngan hang nliac ngoai da va dang
dan tUng bliac hinh thanh viing
ch~k va barn re vao nen kinh te Vi$t
Nam, c<;:lnhtranh quyet li$t vai cac
NHTM Vi$t Nam tren hau het cac
hO<;:ltd(>ng kinh doanh. Trang boi
canh hi$n nay, chi nhanh ngan hang
nliac ngoai t~p trung tiem IlfC va
chien Ili<;1Ckinh doanh cua minh
nham c<;:lnhtranh, gianh gi~t th!
phan tu h$ thong NHTM trang nliac.
Dieu nay cang r6 rang hdn khi ma
chien Ili<;1Cdau tli va chien Ili<;1C
khach hang cua cac chi nhanh ngan

hang nliac ngoai la t~p trung vao
cac dlf an lan, trQng di~m, linh VlfC
xuat kh§u cua Vi$t Nam, cho vay
doi vai cac T6ng cong ty 90 - 91 tren
cd so dong tai tr<;1 cung cac
NHTMNN trang nliac. Qua day

cOngdlia

l<;:Ii

dauhi$ucanhbaomat

dan l<;1ithe kinh doanh doi vai cac
NHTM tren m(>tso linh vlfc nhli cac

hO<;:lt
d(>ngban buon, tai tr<;1thlidng
m<;:li. Th! phan cua m(>t so NHTM
trang cac ITnhvlfC nay da giam dang
k~ trong cac nam gan day.
Qua trinh h9i nh~p
Vi$c h(>inh~p khu vlfc tham gia
vao tien trinh toan cau hoa vai cac
thoa thu~n song phlidng va da
phlidng: AFTA, APEC, WTO... la
m(>t van de tat yeu khach quan doi
vai nen kinh te Vi$t Nam noi chung
va cac NHTM noi rieng. Trang boi
canh thlfc.hi$n cac

tien trinh tlf do hoa, h(>i nh~p nhl1
.v~y thi cac thach thuc ma h$ thong

cac NHTM phai doi mi;HI

<;:Ii

tranen

khoc Ii$t hdn. Xu hli<'1ngtlf do hoa
thlidng m<;:li va macl'tahdnniia cua

th! trlidng tai chfnh cOng nhli nen
kinh te Vi$t Nam se dan t<'1inhiing

22

thay d6i Cdche va moi trlidng

hO<;:lt

d(mg, gay tac d(>ng m<;:lnhtai hO<;:lt
d(>ng ngan hang.

M9t 56' quan diem va giai phafJ.
ve' nang cao hi~u qua hotjlt d9n9
nham tang nang It,n; ctjlnh tranh
cua cac NHTM Vi~t Nam trU'6'c
nhCfng dl/ bao va thach thuc noi

tren
D~ d<;:ltdli<;1C
cac ml,lc tieu tren
kinh doanh noi chung va
hO<;:ltd(>ng tin dl,lng noi rieng trliac
nhiing thach thuc cua Cd h(>ic<;:lnh
hO<;:ltd(>ng

cac t~p doan tai chfnh da nang.
Xu hliang v~n d(>ng va phat tri~n
cua h$ thong ngan hang the gidi la
chuy~n hliang thanh cac t$p doan
tai chfnh da nang, dan xen nhieu

hinh thuc SO hiiu, ho~t d(>ng trang
nhieu linh vlfCda d~ng. Trang tU'dng
lai, cac NHTM NN cOng se khong
th~ la m(>t ngo~i 1$neu muon tiep
tl,lC phat tri~n. D!nh hli<'1ng ph.attri~n
cua cac NHTM trong'tlidng lai deu
co chu trlidng ma r(>ng ho~t d9ng
sang ITnhvlfc bao hi~m, nhv thanh

- D§y nhanh toc d(>tang trliang
huy d(>ng von va ma r(>ng tin dl,lng

I~p Cong ty Bao hi~m Nhan th9
(hi$n NHDT-PT, NHCT da co cong
ty lien doanh bao hi~m), da d9ng
hoa lo~i hinh dau tli (thanh I~p quy

dau tli uy thac) cung v<'1ivi$c md
r(>ng m~ng Ili<'1i cac chi nhanh,van
phong d~i di$n, cong ty trlfc thu9C d
nliac ngoai.

tren Cd so ma r(>ngm~ng Ili<'1itheo
hliang U'Utien cac d1aban co tiem
IlfC cong nghi$p,dan cli, do th! m<'1i,

- Nghien cUu phlidng an linh
ho~t lai $Uat cho vay ngo~i t$, m(>t
m~t nham nang cao nang IlfC c9nh

co dieu ki$n phat
thlidng, du I!ch...

tranh cua cac NHTM Vi$t Nam vdi
cac chi nhanh ngan hang nU'dc
ngoai t~i Vi$t Nam, m~t khac
chuy~n m(>t phan ngo<;:lit$ gUi nU'dc

tranh va h(>inh~p, trang khuon kh6

bai viet, chungtoi xin neu len m(>t so
giai phap la cac NHTM can chuy~n
hli<'1ng m<;:lnh

sang ho~t d(>ngtin

dl,lng dau tli theo dlf an vai cac n(>i

dung cl,l th~ sau:

tri~n

ngo~i

liep tl,lCd§y m~nh huy d(>ngvon
song song v<'1ivi$c Cdcau I~i nguon
van theo hliang nang cao ty trQng
nguon von VND, nguon von tlt dan
cli; duy tri va ma r(>ngnguon van t6
chuc kinh te; tranh thu nguon von
dau tli, von nhan roi cua cac cong ty
bao hi~m. D~c bi$t IU'UY cac giai
phap huy d(>ng cac nguon van trung
dai h<;:ln,coi day la khau then chot
co tfnh quyet d!nh tiep tl,lCduy triva

d§y

m<;:lnh tang

trliang tin dl,lng

trung dai h~n phl,lc vl,l nhu cau ngay
m(>t tang cua nen kinh te trang
nhiing nam tai.

- liep tl,lCd§y m~nhtin dl,lngm(>t
cach viing chac, co chat Ili<;1ng tren

Cd so tiep tl,lCcac chlidng trinh dau
tli, chu trQng dau tli cho cac nganh,
ITnh vlfC co kha nang c~nh tranh, co
th! trlidng tieu thl,l. liep tl,lCphat huy
the m<;:lnhcua cac NHTM NN trang
vi$c thu xep von cho cac dlf an l<'1n
co tinh kha thi thee hliang dong tai
tr<;1v<'1icac ngan hang trang nliOc va
nli<'1c ngoai.

- Phat tri~n va ma r(>ngho~t
d(>ngd~ cac NHTM NN tra thanh

ngoai ve nliac d~ dau tli
doanh nghi$p trang nli<'1c.

cho cac

- Vi$c dau tli tin dl,lngse t$p
trung vao cac dlf an cua nhling
doanh nghi$p lam an co hi$u qua, ty
suat l<;1i
nhu~n cao, kha nang thu hoi
von nhanh, t<;:lOra san ph~m va

tang

them cong an vi$c lam cho ngU'dj
lac d(>ng. D~y m<;:lnhcho vay cac
doanh nghi$p thu(>c cac linh vlfc

llidng thlfC, ca phe, cao su, h9t
dieu, thu mua va che bien thuy hai
san, di$n, than, dau khf, vien thOng,
giao thong v~n tai va xay dlfng Cd
SO h<;:ltang... Nhiing linh vlfCnay co

hi$u qua kinh te chac chan, thi
trU'dng6n d!nh,kha nangc~nh tranh
cao.
- liep tl,lC tham gia dong tai tr<.1
doi v<'1im(>tso dlf an thu(>clinh VlfC
dau khf, di$n IlfC,vien thong... nham
dam bao dli n<;1cao va 6n d!nh lau
dai. D~y m<;:lnhdau tli vao cac khu
cong nghi.$p, khu che xuat, chu
~rQngcac doanh nghi$p

f\J'nli<'1c
ngoai..
'-T~ CIIiNGf.NuANc- s6

co vandau
3 NAM 2004