Bài giảng bài sự nhiễm điện do cọ xát vật lý lớp 7 (6)

Vì sao có hiện tượng sấm sét? Vì sao bóng đèn điện lại
sáng lên khi đóng công tắc? Vì sao tóc lại bị lược nhựa hút và
nhiều vấn đề khác như là tại sao chuông điện hoạt động được, Sử
dụng điện như thế nào để đảm bảo an toàn v.v… sẽ được tìm
K
hiểu ở chương 3: ĐIỆN HỌC
+

A
K

-


Nếu thay thước nhựa bằng

- 1 thanh thuỷ tinh đửụùc cọ xát bằng mảnh lụa
- mảnh nilụng hay mảnh phim nhựa cọ xỏt vào len
thì hiện tượng xảy ra còn giống với TH trên nữa
không? Hãy làm TN để kiểm tra dự đoán

Mảnh lụa


KT QU TH NGHIM 1:

Vụn giấy
viết

Vụn nilông

Quả cầu
nhựa xốp

Hỳt

Hỳt

Hỳt

Thanh
thủy tinh

Hỳt

Hỳt

Hỳt

Mảnh
nilông

Hỳt

Hỳt

Hỳt

Mảnh
phim nhựa

Hỳt

Hỳt

Hỳt

Các vật

Vật bị cọ xát

Thớc nhựa


Điền từ thích hợp trong khung vào chỗ …
KÕt luËn 1: NhiÒu vËt sau khi bÞ cä x¸t ...............................
c¸c vËt kh¸c.

. có khả năng đẩy
. có khả năng hút

. không đẩy và không hút
. vừa đẩy vừa hút


- Vì sao nhiều vật sau khi bị cọ xát lại có thể
hút các vật khác?


Thí nghiệm 2

Bước 1: Chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng
đã được áp sát vào mảnh phim nhựa.
Bước 2: Dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa
nhiều lần. Sau đó chạm bút thử điện vào mảnh
tôn phẳng.

Mảnh phim nhựa

Tấm tôn phẳng


Mảnh phim nhựa

Tấm tôn phẳng

Hình 17.2


in t thớch hp trong khung vo ch

Kết luận 2: Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng
lm sỏng bóng đèn bút thử điện.
.................

Cỏc vt sau khi b c xỏt cú kh nng hỳt cỏc vt
khỏc hoc cú kh nng lm sỏng búng ốn ca bỳt
th in c gi l cỏc vt nhim in hay cỏc vt
mang in tớch.

Điền từ thích hợp vào chỗ ….

- Có thể làm……………….
nhiễm điện nhiều vật bằng cách cọ xát.
- Vật bị nhiễm điện (vật mang điện tích) có khả năng
hút
………các
vật khác.


II.VẬN DỤNG
Cõu C1

Giải thích tại sao những ngày thời tiết khô ráo, đặc
biệt là những ngày hanh khô, khi chảy đầu bằng
lược nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo
thẳng ra.
Vì khi chải tóc bằng lược nhựa thì lược và
tóc bị cọ xát nên nhiễm điện và hút được vật nhỏ
và nhẹ. Trong trường hợp này các vật bị hút là tóc
nên tóc bị kéo thẳng ra.


Cõu C2

Khi thổi vào mặt bàn, bụi bay đi. Tại sao cánh
quạt điện thổi gió mạnh, sau 1 thời gian lại có
nhiề bụi bám vào cánh quạt, đặc biệt ở mép
cánh quạt chém vào không khí.

* Cánh quạt điện khi quay cọ xát mạnh với
không khí và bị nhiễm điện, vì thế cánh quạt hút các
hạt bụi có trong không khí ở gần nó. Mép cánh quạt
chém vào không khí được cọ xát mạnh nhất nên bị
nhiễm điện nhiều nhất. Do đó chỗ mép cánh quạt hút
bụi mạnh nhất và bụi bán ở mép cánh quạt nhiểu
nhất


Cõu C3

Vào những ngày thời tiết khô ráo, lau
chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình ti
vi bằng khăn bông khô thì vẫn thấy có bụi
vải bám vào chúng. Giải thích tại sao?
Khi lau chựi gương soi, kớnh cửa sổ hay
màn hỡnh tivi bằng khăn bụng khụ, chỳng
cọ xỏt và bị nhiễm điện. Vỡ thế chỳng hỳt
cỏc bụi vải


CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT

Sự cọ xát mạnh giữa những giọt nước trong luồng không
khí bốc lên cao là một trong những nguyên nhân tạo thành các
đám mây dông bị nhiễm điện. Khi đó giữa các đám mây này
hoặc giữa chúng với mặt đất xuất hiện tia lửa điện phát ánh
sỏng chói loà. Do nhiệt độ cao của tia lửa điện, không khí giãn
nở đột ngột, phát ra tiếng nổ gọi là sấm (khi có tia lửa điện giữa
hai đám mây) hoặc tiếng sét (khi có tia lửa điện giữa đám mây

và mặt đất)


MỘT SỐ ỨNG DỤNG THỰC TẾ
Trong các phân xưởng dệt vải, người ta treo các
tấm kim loại nhiễm điện để hỳt cỏc bụi vải.
Khi xe chạy do thành xe ma xỏt với khụng khớ,
bỏnh xe ma xỏt với mặt đường làm cho xe bị nhiễm
điện. Điều này rất dễ gõy chỏy nổ đối với xe chở xăng
dầu. Vỡ vậy các xe bồn chở xăng, người ta phải treo
một dây xích sắt và cho nó chạm xuống mặt đường để
điện tớch truyền xuống đất, xe khụng bị nhiễm điện
nữa.
Để phũng trỏnh sột người ta dựng cột thu lụi


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Học thuộc ghi nhớ.
2. Làm bài tập: VBT
* Khi giải thích các hiện tượng nhiễm điện do
cọ xát trong thực tế cần chỉ ra các vật nào cọ xát
với nhau và biểu hiện của sự nhiễm điện.
3. Xem trước bài: “Hai loại điện tớch”