Bài giảng bài tổng kết chương 2 điện từ học vật lý 9 (4)

MÔN VẬT LÝ 9

TỔNG KẾT CHƢƠNG II:
ĐIỆN TỪ HỌC
TRƯỜNG THCS NGUYỄN KHUYẾN – NHA TRANG
GIáO VIÊN :

NGUYỄN THỊ THỦY


I. TỰ KIỂM
1.TRA
Viết đầy đủ câu sau đây:

Muốn biết một điểm A trong không gian có từ
trƣờng hay không, ta làm nhƣ sau :

A

Đặt tại A một kim
nam châm, nếu
thấy
lực từ
có...............tác
dụng lên
...........................
kim nam châm
thì ở A có từ
trƣờng.

3. Viết đầy đủ các câu sau đây:
Quy tắc tìm chiều của lực điện từ tác dụng lên
một dòng điện phát biểu nhƣ sau: Đặt bàn tay
trái cho các .............................đi
đường sức từxuyên vào
..........sao
lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến
................................chỉ
chiều dòng điện
ngón tay giữa
0
ngón
cái
choãi
ra
90
thì.......................................................................chỉ
CĐST
chiều của lực điện từ.
N
B
A

S


Hãy nêu cách xác định hƣớng của lực từ do 1
thanh nam châm tác dụng lên cực Bắc của 1 kim
nam châm và lực điện từ của thanh nam châm đó
tác dụng lên một dòng điện thẳng.

?

Cùng cực thì đẩy nhau.
B

S

S

N

Quy tắc bàn tay trái

Khác cực thì hút nhau.I

N

A

A

F


5. Viết đầy đủ các câu sau đây:
Khi khung dây dẫn kín quay trong từ
trƣờng của một nam châm vĩnh cửu thì trong
khung dây xuất hiện một dòng điện
cảm ứng xoay chiều

.......................................................
vì ...........................................................
số đƣờng sức từ xuyên qua tiết diện S
…………………………………………..
của cuộn dây biến thiên


6. Cho một thanh nam châm thẳng mà các
chữ chỉ tên cực của nam châm đã bị mất,
làm thế nào xác định đƣợc cực Bắc của
nam châm đó.
Bắc

Nam

S

N

Treo thanh nam châm
bằng sợi dây chỉ mềm ở
chính giữa để cho thanh
nam châm nằm ngang.
Đầu quay về hƣớng Bắc
địa lý là cực Bắc của
thanh nam châm.


7. a. Phát biểu quy tắc tìm chiều của đƣờng sức từ biểu
diễn từ trƣờng của một ống dây có dòng điện một

chiều chạy qua.

Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón
tay hƣớng theo chiều dòng điện chạy qua
các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ
chiều của đƣờng sức từ trong lòng ống dây


7. b. Hãy vẽ một đƣờng sức từ ở trong lòng
một cuộn dây có dòng điện chạy qua trên hình
39.1


?

Nêu quy tắc tìm chiều của đƣờng sức
từ của nam châm vĩnh cửu?

A

B

S

N

Bên ngoài nam châm, đƣờng sức từ có chiều đi vào
cực Nam, đi ra từ cực Bắc

8. Nêu chỗ giống nhau về cấu tạo của hai loại máy
phát điện xoay chiều và sự khác nhau về hoạt động
của hai loại máy đó.

Giống nhau : có 2 bộ phận chính là nam
châm & cuộn dây dẫn
Khác nhau : Một loại có rôto là cuộn dây,
một loại có rôto là nam châm


9. Nêu tên hai bộ phận chính của động cơ điện một
chiều và giải thích vì sao khi cho dòng điện chạy
qua, động cơ lại quay đƣợc.
- Hai bộ phận chính: nam châm, khung dây dẫn
- Khung quay được vì: khi ta cho dòng điện một chiều vào khung
dây thì từ trường của nam châm sẽ tác dụng lên khung dây
những lực điện từ làm cho khung quay.
O’
B
F2

C

F1

N

A

O

D

S


? So sánh lực từ do một thanh nam châm vĩnh cửu
với lực từ do 1 nam châm điện chạy bằng dòng điện
xoay chiều tác dụng lên cực Bắc của một kim nam
châm.

N

N

S

A

Lực từ có chiều
xác định


Lực từ luôn đổi chiều


II. Vận dụng
10.
Đường
Đặt một

sức nam
từ dochâm
cuộnđiện
dây vuông
của nam
góc
châm
với một
điệndây
tạo dẫn
ra
thẳng
tại
N hướng
có dòng
từ điện
trái sang
khôngphải,
đổi chạy
áp dụng
quaquy
nhƣtắc (H
bàn39.2).
tay
Xác định
trái,
lực từchiều
hướng
củatừlực
ngoài

điệnvào
từ tác
trong
dụng
và lên
vuông
điểm
gócNvới
của
dây dẫn.
mặt
phẳng hình vẽ

F

N


11. Máy biến thế.
a, Vì sao để truyền tải điện năng đi xa
ngƣời ta phải dùng máy biến thế.
Để giảm hao phí do toả nhiệt trên đường dây.

b, Trên cùng một đƣờng dây tải điện, nếu
dùng máy biến thế để tăng hiệu điện thế ở
hai đầu dây dẫn lên 100 lần thì công suất
hao phí vì toả nhiệt trên đƣờng dây sẽ giảm
đi bao nhiêu lần?
Công suất hao phí vì toả nhiệt giảm

2
=10000
lần
100


c, Cuộn sơ cấp của một máy biến thế có 4400 vòng,
cuộn thứ cấp có 120 vòng. Đặt vào hai đầu dây của cuộn
sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều 220V. Tìm hiệu
điện thế ở hai đầu cuộn thứ cấp.
Vận dụng công thức:

U1 n1

U 2 n2
U1  n2
220.120
 U2 

 6 V 
n1
4400


12. Giải thích tại sao không thể dùng
dòng điện không đổi để chạy máy biến
thế.
Dòng điện không đổi không tạo ra từ
trường biến thiên, số đường sức từ
xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp

không biến đổi nên trong cuộn dây này
không xuất hiện dòng điện cảm ứng.


13. Trên hình 39.3 vẽ một khung dây đặt trong từ
trƣờng. Trƣờng hợp nào dƣới đây không xuất hiện
dòng điện xoay chiều? Hãy giải thích vì sao.
a) Khung dây quay quanh trục PQ nằm ngang.
b) Khung dây quay quanh trục AB thẳng đứng.

A
P

Q

N

S

B

Trường hợp a. Khi khung
dây quay quanh trục PQ nằm
ngang thì số đường sức từ
xuyên qua tiết diện S của
khung dây luôn không đổi,
luôn bằng O. Do đó trong
khung dây không xuất hiện
dòng điện cảm ứng

Hướng dẫn học ở nhà
1- Ôn lại nội dung của bài

2- Soạn bài 40 ( Hiện tƣợng khúc xạ
ánh sáng )
3 -Chuẩn bị tiết sau :
Mỗi bàn mang 1 cái bát to,
1 chiếc đũa