Sổ tay hướng dẫn và chuẩn bị thực hiện dự án

B K ho ch và

ut

Ngân hàng Th gi i

D ÁN ODA DO
NGÂN HÀNG TH GI I TÀI TR :
S TAY H
NG D N
CHU N B VÀ TH C HI N D

Tháng 12 n m 2007

ÁN


B K ho ch và

ut

Ngân hàng Th gi i

D ÁN ODA DO
NGÂN HÀNG TH GI I TÀI TR :
S TAY H
NG D N
CHU N B VÀ TH C HI N D

Tháng 12 n m 2007

ÁN


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

L I NÓI

ng d n chu n b và th c hi n d án

U

Trong nhi u n m qua, Vi t Nam đã và đang nh n đ c s h tr c a Ngân hàng Th
gi i (WB), m t trong các đ nh ch tài chính l n nh t th gi i th ng cung c p v n và
tri th c cho các n c đang phát tri n đ h tr cho công cu c t ng tr ng kinh t và c i
thi n đ i s ng ng i dân. Thông qua vi c s d ng các ngu n v n vay u đãi, vi n tr
không hoàn l i c a Ngân hàng Th gi i, Chính ph Vi t Nam (g i t t là Chính ph ) đã
thi t l p quan h đ i tác ch t ch v i Ngân hàng Th gi i nh m góp ph n gi i quy t
nh ng thách th c trong quá trình phát tri n kinh t , xã h i Vi t Nam.
Ngân hàng Th gi i n i l i các ho t đ ng c a mình t i Vi t Nam t tháng 9 n m 1993,
thông qua Hi p h i phát tri n qu c t (IDA) là kênh cung c p ngu n v n u đãi c a
Ngân hàng Th gi i. Cho đ n nay, Ngân hàng Th gi i đã cam k t tài tr cho Vi t Nam
kho ng 7,2 t USD t ngu n v n IDA và đã góp ph n phát tri n kinh t , nâng cao đ i
s ng nhân dân. Ngân hàng Th gi i đã tài tr 69 d án đ u t đ phát tri n kinh t xã
h i t i Vi t Nam, đ c bi t là trong các l nh v c phát tri n nông thôn, n ng l ng, giao
thông, phát tri n đô th , giáo d c, y t và c i cách ngành tài chính. Ngoài ra, t n m
1993 đ n nay, Chính ph Vi t Nam đã ti p nh n 200 d án vi n tr không hoàn l i t
Ngân hàng Th gi i, v i t ng giá tr kho ng 760 tri u USD. Vi t Nam hi n nay đã tr
thành m t trong nh ng n c trong khu v c th h ng l n t ngu n tài tr u đãi c a
Ngân hàng Th gi i.
Nh n th c đ c t m quan tr ng c a các ho t đ ng do Ngân hàng Th gi i h tr trong

công cu c phát tri n đ t n c và nh ng khó kh n, v ng m c n y sinh trong quá trình
v n đ ng, chu n b và th c hi n d án, B K ho ch và u t ph i h p v i Ngân hàng
Th gi i và các c quan liên quan c a Vi t Nam so n th o cu n S tay h ng d n v
th t c v n đ ng, chu n b và th c hi n các d án c a Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam
nh m đ t đ c t l gi i ngân cao, hi u qu t i đa t ngu n v n này. S tay đ c p
nh ng đi m b t c p trong công tác đi u ph i và qu n lý các d án ODA do Ngân hàng
Th gi i tài tr t i Vi t Nam, nh ng nguyên nhân làm gi m hi u qu d án, có th d n
đ n kh n ng m t đi c h i t t cho ng i dân trong c i thi n cu c s ng và th m chí còn
làm n n lòng các nhà tài tr và đ a ra 10 gi i pháp đi n hình nh m làm “Gi m các
ch m tr gây t n kém” (RCDP).
Khi chu n b s tay này, B K ho ch và u t đã nh n đ c nhi u ý ki n đóng góp
c a các B , c quan liên quan c a Vi t Nam và c a các cán b Ngân hàng Th gi i
thông qua các h i th o, các cu c g p g , tham kh o ý ki n. B K ho ch và u t xin
trân tr ng c m n s giúp đ quí báu c a các cán b , các t ch c, các cá nhân liên quan
trong quá trình hoàn thi n cu n s tay này.
Ng i s d ng s tay
Cu n s tay này ch dùng đ tham kh o và không thay th b t c qui đ nh h ng d n
pháp lý hi n hành nào c a Chính ph và Ngân hàng Th gi i. Trong tr ng h p có s
khác bi t gi a các qui đ nh h ng d n hi n hành và n i dung cu n s tay này thì c n
ph i tuân th các qui đ nh h ng d n hi n hành đó.

v


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

Cu n s tay này ch y u nh m ph c v cho các ho t đ ng c a các nhà qu n lý, cán b
c a các c quan c a Vi t Nam c ng nh cán b nhân viên c a Ngân hàng Th gi i, các

t v n trong và ngoài n c liên quan đ n công tác chu n b và th c hi n các d án và
ch ng trình c a Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam. Cán b , nhân viên d án tài tr
song ph ng và đa ph ng c ng có th tìm đ c các n i dung c n thi t t s tay này.
T li u s d ng
S tay đ c biên so n trên c s các v n b n pháp qui hi n hành c a Chính ph Vi t
Nam và th t c c a Ngân hàng Th gi i, các tài li u v hài hòa th t c c a các nhà tài
tr đang áp d ng t i Vi t Nam g m: a) Cam k t Hà N i; b) ánh giá Ch ng trình
Qu c gia g n đây c a Ngân hàng Th gi i (CPR); c) Sáng ki n 5 ngân hàng và “ ánh
giá chung v ho t đ ng c a các d án thu c danh m c đ u t (JPPR)” do 5 Ngân hàng
ch ch t đang ho t đ ng t i Vi t Nam th i đi m hi n nay th c hi n; d) Các phát hi n
c a D án “T ng c ng N ng l c Theo dõi và ánh giá D án Vi t Nam – Ôxtrâylia”
– Giai đo n II (VAMESP II); và e) Các phát hi n c a Ch ng trình T ng c ng N ng
l c toàn di n v Qu n lý ODA (CCBP).
C u trúc c a S tay
S tay này g m 5 ch

ng sau:

Ch ng 1: Các ho t đ ng c a Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam. Ch ng này cung
c p cho ng i đ c thông tin c b n v các s n ph m khác nhau c a Ngân hàng Th gi i
và Chi n l c hi n nay c a Ngân hàng Th gi i đã th a thu n v i Chính ph v vi c h
tr Vi t Nam trong công cu c phát tri n đ t n c.
Ch ng 2: Ngu n v n ODA, qui trình qu n lý, s d ng ODA c a Chính ph và
nhà tài tr , các b c ph i h p v th t c. Ch ng này đ c p t i qui trình, th t c d
án c a Chính ph Vi t Nam và Ngân hàng Th gi i, đ ng th i nh n m nh các ph n có
th hài hòa hóa.
Ch ng 3: D án ODA v n vay u đãi c a Ngân hàng Th gi i: v n đ ng, chu n
b và th c hi n. Ch ng này đ c p t i th t c c a Chính ph Vi t Nam và Ngân hàng
Th gi i trong quá trình v n đ ng, chu n b và th c hi n các d án ODA vay u đãi do
Ngân hàng Th gi i tài tr thông qua Hi p h i Phát tri n Qu c t c a Ngân hàng Th

gi i (IDA).
Ch ng 4: V n đ ng, chu n b và th c hi n d án vi n tr không hoàn l i c a
Ngân hàng Th gi i. Ch ng này gi i thi u th t c c a Chính ph Vi t Nam và Ngân
hàng Th gi i trong quá trình v n đ ng, chu n b và th c hi n các d án vi n tr không
hoàn l i cho các nghiên c u và h tr k thu t do Ngân hàng Th gi i tài tr .
Ch ng 5: Các ch m tr gây t n kém. Ch
kém đi n hình và các gi i pháp gi m thi u.

ng này đ c p t i 10 tình hu ng gây t n

Ph l c và CD-ROM: M t s thông tin b sung chi ti t có ích cho các cán b d án s
đ c trình bày ph n Ph l c và đ a CD-ROM kèm theo S tay này, ví d danh sách
các quy đ nh lu t pháp có liên quan, và m t s đo n trích t nh ng v n b n đó.

vi


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

L u ý: S tay này ch a đ c p t i các th t c chi ti t chu n b và th c hi n các ph ng
th c cung c p ODA c a WB d i d ng: tín d ng chính sách phát tri n, tín d ng chính
sách ngành, h tr ngành (SWAP) do s đ c gi quan tâm ch a nhi u. N i dung này có
th đ c đ c p trong l n xu t b n sau n u có nhu c u. Các th t c chu n b và th c
hi n tài tr c a T p đoàn Tài chính Qu c t (IFC) thu c nhóm WB cho khu v c t nhân
có th tìm t i trang Web c a IFC: www.ifc.org
Chúng tôi hy v ng ng i đ c s tìm th y nh ng đi u b ích, h tr cho công vi c c a
mình trong cu n s tay này.
Ý ki n góp ý v :

Các th t c c a Chính ph :
Ông Hoàng Vi t Khang
Phòng các T ch c Tài chính Qu c t
V Kinh t đ i ngo i, B KH& T
S 2 Hoàng V n Th , Hà N i, Vi t Nam
Tel.: (84-804)4402; Fax: (84-4)-8320161
Email:

vii

Các th t c c a WB:
Bà ng Qu nh Nga
Phòng Qu n lý và V n hành,
Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam
63, Lý Thái T , Hà N i, Vi t Nam
Tel.: (84-4-9346600); Fax: (84-4-9346597)
Email:


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

viii


M CL C

L I NÓI

U ................................................................................................................... v

CH
NG 1: CÁC HO T
NG C A NGÂN HÀNG TH GI I T I VI T
NAM .............................................................................................................................. 17
CH
NG 2: NGU N V N ODA, QUI TRÌNH QU N LÝ, S D NG ODA
C A CHÍNH PH VÀ NHÀ TÀI TR , CÁC B
C C B N CHU N B D
ÁN
.............................................................................................................................. 21
CH
NG 3: D ÁN ODA V N VAY U ÃI C A NGÂN HÀNG TH GI I:
V N
NG, CHU N B VÀ TH C HI N ................................................................. 29
A. GI I THI U ..................................................................................................... 29
B. XÁC NH D ÁN
U T ......................................................................... 29
Phát tri n Ý t ng d án...............................................................................................30
Chu n b Danh m c yêu c u tài tr ODA.....................................................................31

C. CHU N B D

ÁN

U T ......................................................................... 34

Chu n b V n ki n D án đ u t s d ng v n ODA (Nghiên c u kh thi) ..................35
Các chính sách an toàn môi tr ng và xã h i ...............................................................37

D. TH M NH VÀ PHÊ DUY T N I DUNG D ÁN ................................... 39
E. ÀM PHÁN, KÝ VÀ PHÊ CHU N HI P NH TÍN D NG ...................... 46
F. TH C HI N D ÁN ....................................................................................... 52
G. K T THÚC D ÁN, ÓNG KHO N VAY VÀ ÁNH GIÁ....................... 64
K t thúc d án, đóng kho n vay ...................................................................................64
ánh giá d án..............................................................................................................65

CH
NG 4: D ÁN VI N TR KHÔNG HOÀN L I: V N
NG, CHU N
B VÀ TH C HI N ........................................................................................................ 67
A. GI I THI U ................................................................................................... 67
Qu Phát tri n th ch (IDF) ........................................................................................70
Qu Phát tri n xã h i Nh t B n (JSDF) .......................................................................71
Qu môi tr ng toàn c u (GEF) ...................................................................................71
Qu tín thác song ph ng đ c l p ................................................................................72
Bên ti p nh n các kho n vi n tr .................................................................................72
Chu n b và th c hi n d án vi n tr không hoàn l i: các b c c n tuân th ..............72

B. XÁC NH NGU N VI N TR VÀ
XU T D ÁN VI N TR
KHÔNG HOÀN L I ........................................................................................ 74
Xác đ nh ngu n vi n tr không hoàn l i ......................................................................74
V n ki n d án h tr k thu t (TAPD) .......................................................................75

C. TH M

NH VÀ PHÊ DUY T D

ÁN VI N TR KHÔNG HOÀN L I 76

Chu n b th m đ nh d án vi n tr không hoàn l i ......................................................76
Th m đ nh và phê duy t d án vi n tr không hoàn l i ...............................................77

D. KÝ K T I U
C QU C T C TH V D ÁN VI N TR KHÔNG
HOÀN L I ....................................................................................................... 79
E. TH C HI N D ÁN VI N TR KHÔNG HOÀN L I ................................ 79
F. HOÀN THÀNH D ÁN VI N TR KHÔNG HOÀN L I ........................... 81
G. ÁNH GIÁ D ÁN VI N TR KHÔNG HOÀN L I.................................. 83


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

CH
NG 5: KHÓ KH N, V
NG M C, CH M TR TH
NG G P VÀ
NH NG GI I PHÁP KH C PH C............................................................................. 84
Tình hu ng 1: Nh ng ch m tr trong quá trình ký k t (đàm phán, ký và phê chu n)
Hi p đ nh Tín d ng và gi i pháp kh c ph c .................................................................85
Tình hu ng 2: Nh ng ch m tr v hoàn thành các đi u ki n hi u l c và gi i pháp
kh c ph c ......................................................................................................................86
Tình hu ng 3: Nh ng ch m tr trong vi c thuê các chuyên gia t v n và gi i pháp
kh c ph c ......................................................................................................................87
Tình hu ng 4: Nh ng khó kh n c n tr do các đ nh m c chi phí gây ra và gi i pháp
kh c ph c ......................................................................................................................88

Tình hu ng 5: Không gi l i nh ng nhân viên có hi u bi t v d án ..........................89
Tình hu ng 6: Gi i quy t v n đ gi i phóng m t b ng.................................................90
Tình hu ng 7: V ng m c trong mua s m đ u th u và gi i pháp kh c ph c...............91
Tình hu ng 8: Nh ng v ng m c trong gi i ngân và gi i pháp kh c ph c ..................92
Tình hu ng 9: Nh ng v ng m c trong đi u ch nh d án, v n d và gi i pháp kh c
ph c ..............................................................................................................................92
Tình hu ng 10: V ng m c trong quá trình trao đ i, c p nh t thông tin và gi i pháp
kh c ph c ......................................................................................................................94

PH L C ......................................................................................................................... 95
Ph l c s I: Danh m c các tài li u h ng d n trong CD-ROM g i kèm ....................96
Ph l c s II: Danh m c các Ph l c thu c Thông t s 03/2007/TT-BKH H ng
d n v ch c n ng, nhi m v và c c u t ch c c a Ban qu n lý ch ng trình, d án
ODA .............................................................................................................................99
Ph l c III: M u Quy ch t ch c và ho t đ ng c a Ban Qu n lý Ch ng trình và
d án ODA ...................................................................................................................99
Ph l c s IV: Danh m c các tài li u qu n lý d án ODA c a Ngân hàng Th gi i..101
Ph l c s V: Danh sách các V n b n pháp qui c a Chính ph v Qu n lý ODA .....102
Ph l c s VI: Trang các s ki n Vi t Nam và Nhóm Ngân hàng Th gi i...............108
Ph l c s VII: Bi u m u c a Ngân hàng Th gi i – Ví d v Trang D li u t ng
h p an toàn môi tr ng, xã h i - Giai đo n th m đ nh ...............................................110
Ph l c VIII: S đ đ ng b hóa qui trình chu n b và th m đinh n i dung v n ki n
d án gi a Chính ph và WB .....................................................................................114
Ph l c s IX: “Các gi i pháp nóng” nâng cao hi u qu và gi i ngân ODA ..............115

10


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

CÁC B NG

B ng 1: Phân lo i các d án ODA và c p có th m quy n phê duy t ............................. 28
B ng 2: Các ch đ chính trong qu n lý th c hi n d án ............................................... 52
B ng 3: Các ho t đ ng c a Chính ph và Ngân hàng Th gi i trong giai đo n kh i
đ ng d án ODA v n vay ............................................................................................... 60
B ng 4: Th m đ nh d án vi n tr không hoàn l i - các ho t đ ng c a Chính ph ....... 77
B ng 5: Phê duy t d án vi n tr không hoàn l i - các ho t đ ng c a Chính ph ......... 78
B ng 6: Ký k t Hi p đ nh vi n tr không hoàn l i - các ho t đ ng c a Chính ph và
WB.................................................................................................................................. 79

CÁC HÌNH
Hình 1: Chu trình d án c a Ngân hàng Th gi i .......................................................... 25
Hình 2: So sánh, liên h qui trình c a Chính ph và Ngân hàng Th gi i ..................... 26
Hình 3: V n b n pháp qui ch y u c a Chính ph g n v i qui trình d án ODA ......... 27
Hình 4: Quá trình xác đ nh d án ................................................................................... 33
Hình 5: Xây d ng ý t ng d án phù h p v i N 131/2006/N -CP ........................... 36
Hình 6: B n b c th m đ nh c a phía Chính ph .......................................................... 41
Hình 7: L ch bi u th m đ nh c a Chính ph đ i v i d án ODA v n vay..................... 43
Hình 8: Th t c th m đ nh và phê duy t c a Chính ph và WB ................................... 44
Hình 9: Th t c đàm phán và gia nh p đi u c qu c t gi a Chính ph và WB ......... 47
Hình 10: CQCQ có th xem xét tìm ki m ngu n tài tr cho d án ................................ 69
Hình 11: Qui trình c a Chính ph và Ngân hàng Th gi i trong v n đ ng, chu n b và
th c hi n d án vi n tr không hoàn l i ......................................................................... 73

CÁC H P
H p 1: Các l nh v c u tiên huy đ ng và s d ng ODA ............................................... 21
H p 2: Nguyên t c c b n trong qu n lý và s d ng ODA............................................ 22

H p 3: Trình t xây d ng Danh m c yêu c u tài tr ODA ............................................ 32
H p 4: M t s khác bi t v Chính sách an toàn gi a Chính ph và WB ....................... 38
H p 5: Các y u t đ c Ban giám đ c Ngân hàng Th gi i xem xét tr c khi phê duy t
các kho n tín d ng .......................................................................................................... 49
H p 6: Tuy n ch n t v n kéo dài - nguyên nhân gây ch m tr trong quá trình th c hi n
d án ............................................................................................................................... 55
H p 7: Th i đi m các kho n chi đ c thanh toán.......................................................... 57
H p 8: Th i h n n p Báo cáo ti n đ các d án đ u t ................................................. 61
H p 9: S d ng v n d .................................................................................................. 62
H p 10: H y th u ........................................................................................................... 62
H p 11: Gia h n ngày k t thúc d án ............................................................................. 65

11


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

Danh sách t vi t t t và thu t ng
Ban QLDA

Ban Qu n lý D án

Báo cáo NC KT

Báo cáo Nghiên c u kh thi

Báo cáo NC TKT

Báo cáo Nghiên c u ti n kh thi

B KH& T

B K ho ch và

B TC

B Tài chính

CPS

Chi n l

CQCQ

C quan ch qu n

CPRGS

Chi n l

DCA

Hi p đ nh Tín d ng Phát tri n

GA

Hi p đ nh vi n tr không hoàn l i

GTGT

Giá tr gia t ng

ICM

Biên b n hoàn thành d án vi n tr không hoàn l i

ICR

Báo cáo hoàn thành d án v n vay

ISDS

Trang d li u an toàn t ng h p

ODA

H tr phát tri n chính th c

TA

H tr k thu t

TFP
TTL
UBND
PAD
PCN

ut

c h p tác Qu c gia

c toàn di n v t ng tr

xu t Vi n tr không hoàn l i
Tr

ng nhóm công tác c a WB

y ban Nhân dân
Tài li u th m đ nh d án
c

ng ý t

ng d án

PID

Tài li u thông tin d án

PPU

Ban chu n b d án

12

ng và xóa đói gi m nghèo

D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

Thu t ng :
Theo Ngh đ nh 131/2006/N -CP:
1. "Quy trình qu n lý, s d ng ODA" là nh ng ho t đ ng v i các b c c th
sau:
a. Xây d ng danh m c ch ng trình, d án ODA (sau đây g i t t là “ch ng
trình, d án”) yêu c u tài tr đ i v i t ng nhà tài tr ;
b. Chu n b ch ng trình, d án, bao g m c ký k t ch ng trình, d án;
c. Th c hi n ch ng trình, d án;
d. Theo dõi và đánh giá ch ng trình, d án (bao g m c đánh giá sau ch ng
trình, d án): nghi m thu, quy t toán và bàn giao k t qu th c hi n ch ng
trình, d án.
2. "Danh m c yêu c u tài tr ODA" là danh m c ch ng trình, d án do B K
ho ch và u t t ng h p t các danh m c ch ng trình, d án yêu c u tài tr
ODA c a c quan ch qu n, đ c Th t ng Chính ph phê duy t theo i u 8
Ngh đ nh 131/CP làm c s đ v n đ ng tài tr ODA đ i v i t ng nhà tài tr .
3. "Danh m c tài tr chính th c" là Danh m c yêu c u tài tr ODA đã đ c nhà
tài tr ch p thu n v nguyên t c tài tr ODA cho ch ng trình, d án thu c danh
m c.
4. "D án" là m t t p h p các ho t đ ng có liên quan đ n nhau nh m đ t đ c m t
ho c m t s m c tiêu xác đ nh, đ c th c hi n trên đ a bàn c th , trong kho ng
th i gian xác đ nh, d a trên nh ng ngu n l c xác đ nh. D án bao g m d án đ u
t và d án h tr k thu t.
5. "D án đ u t " là d án t o m i, m r ng ho c c i t o c s v t ch t nh t đ nh
nh m đ t đ c s t ng tr ng v s l ng ho c duy trì, c i ti n, nâng cao ch t

l ng c a s n ph m ho c d ch v , đ c th c hi n trên đ a bàn c th , trong
kho ng th i gian xác đ nh. D án đ u t bao g m hai lo i:
a. "D án đ u t xây d ng công trình" là d án đ u t liên quan đ n vi c xây
d ng m i, m r ng ho c c i t o nh ng công trình xây d ng nh m m c đích
phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l ng công trình ho c s n ph m, d ch v .
b. "D án đ u t khác" là d án đ u t không thu c lo i "d án đ u t xây
d ng công trình”.
6. "D án h tr k thu t" là d án có m c tiêu h tr phát tri n n ng l c và th
ch ho c cung c p các y u t đ u vào k thu t đ chu n b , th c hi n các ch ng
trình, d án thông qua các ho t đ ng cung c p chuyên gia, đào t o, h tr trang
thi t b , t li u và tài li u, tham quan kh o sát, h i th o.
7. "D án quan tr ng qu c gia" là d án do Qu c h i thông qua và quy t đ nh ch
tr ng đ u t theo qui đ nh c a pháp lu t hi n hành.
8. "Ch ng trình, d án kèm theo khung chính sách" là ch ng trình, d án có
các chính sách, bi n pháp c i cách kinh t v mô, ngành, l nh v c mà Chính ph
n c C ng hoà xã h i ch ngh a Vi t Nam cam k t th c hi n theo m t l trình
nh t đ nh, có s h tr v tài chính ho c k thu t c a nhà tài tr .
9. "Ch ng trình" là m t t p h p các ho t đ ng, các d án có liên quan đ n nhau
và có th liên quan đ n m t ho c nhi u ngành, l nh v c, nhi u vùng lãnh th ,
nhi u ch th khác nhau nh m đ t đ c m t ho c m t s m c tiêu xác đ nh, có
13


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

th i h n th c hi n t ng đ i dài ho c theo nhi u giai đo n, ngu n l c đ th c
hi n có th đ c huy đ ng t nhi u ngu n nh ng th i đi m khác nhau, v i
nhi u ph ng th c khác nhau.

10. "Ti p c n theo ch ng trình ho c ngành" là ph ng th c cung c p ODA, theo
đó các nhà tài tr d a vào ch ng trình phát tri n c a m t ngành, m t l nh v c đ
h tr m t cách đ ng b , b o đ m s phát tri n b n v ng và có hi u qu c a
ngành và l nh v c đó.
11. "H tr ngân sách" là ph ng th c cung c p ODA theo đó các kho n h tr
ODA không g n v i m t hay m t s d án c th nào mà đ c chuy n tr c ti p
vào ngân sách c a Nhà n c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam, đ c qu n lý
và s d ng theo các qui đ nh và th t c ngân sách c a Vi t Nam.
12. "Kho n vay ho c vi n tr không hoàn l i không ràng bu c" là kho n ODA
b ng v n vay ho c không hoàn l i không kèm theo nh ng đi u kho n ràng bu c
liên quan đ n cung c p và mua s m hàng hóa và d ch v .
13. "Kho n vay ho c vi n tr không hoàn l i có ràng bu c" là kho n ODA b ng
v n vay ho c không hoàn l i có kèm theo các đi u ki n liên quan đ n cung c p và
mua s m hàng hóa và d ch v t m t s nhà cung c p ho c qu c gia nh t đ nh do
nhà tài tr quy t đ nh.
14. " i u c qu c t v ODA" là tho thu n b ng v n b n đ c ký k t nhân danh
Nhà n c ho c nhân danh Chính ph n c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam
v i m t ho c nhi u nhà tài tr v các v n đ liên quan đ n ODA. i u c qu c
t v ODA bao g m:
a. " i u c qu c t khung v ODA" là đi u c qu c t v ODA th hi n
cam k t v các nguyên t c và đi u ki n chung v h p tác phát tri n, có n i
dung liên quan t i: chi n l c, chính sách, khuôn kh h p tác phát tri n,
ph ng h ng u tiên trong cung c p và s d ng ODA; các l nh v c, các
ch ng trình ho c d án ODA th a thu n tài tr ; đi u ki n khung và cam k t
ODA cho m t n m ho c nhi u n m đ i v i ch ng trình, d án; nh ng
nguyên t c v th th c và k ho ch qu n lý, th c hi n ch ng trình, d án.
b. " i u c qu c t c th v ODA" là đi u c qu c t v ODA th hi n
cam k t v vi c tài tr cho ch ng trình, d án c th ho c h tr ngân sách,
có n i dung chính bao g m: m c tiêu, ho t đ ng, k t qu ph i đ t đ c, k
ho ch th c hi n, đi u ki n tài tr , v n, c c u v n, ngh a v , quy n h n và

trách nhi m c a m i bên, các nguyên t c, chu n m c c n tuân th trong qu n
lý, th c hi n ch ng trình, d án và đi u ki n gi i ngân, đi u ki n tr n đ i
v i kho n vay cho ch ng trình, d án.
15. "C quan ch qu n ch ng trình, d án ODA" (c quan ra quy t đ nh đ u t
đ i v i d án đ u t ho c quy t đ nh phê duy t d án h tr k thu t) là các B ,
các c quan ngang B , các c quan tr c thu c Chính ph , các c quan Trung
ng c a t ch c chính tr xã h i, các t ch c ngh nghi p, các c quan tr c
thu c Qu c h i, Toà án nhân dân t i cao, Vi n Ki m sát nhân dân t i cao và y
ban nhân dân c p t nh, thành ph tr c thu c Trung ng (sau đây g i t t là “ y
ban nhân dân c p t nh”) có ch ng trình, d án.
16. "Ch ch ng trình, d án ODA" (ch đ u t đ i v i ch ng trình, d án đ u
t , ch d án đ i v i ch ng trình, d án h tr k thu t - sau đây g i chung là
ch d án) là đ n v đ c Th t ng Chính ph ho c c quan ch qu n nêu t i
kho n 15, i u 4, N 131/CP giao trách nhi m tr c ti p qu n lý, s d ng ngu n
14


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

v n ODA và ngu n v n đ i ng đ th c hi n ch ng trình, d án theo n i dung
đã đ c c p có th m quy n phê duy t, và qu n lý, s d ng công trình sau khi
ch ng trình, d án k t thúc.
17. "V n đ i ng" là kho n đóng góp c a phía Vi t Nam b ng hi n v t ho c giá tr
đ chu n b th c hi n và th c hi n ch ng trình, d án ODA, nh đã qui đ nh c
th t i i u 26, N 131/CP.
18. “Ban Qu n lý D án” là t ch c đ c thành l p đ giúp C quan ch qu n, ho c
Ch d án qu n lý th c hi n ch ng trình, d án1.
Theo Ngân hàng Th gi i:

19. “Tài li u ý t ng d án (PCN)” là tài li u mô t ý t ng d án do cán b Ngân
hàng Th gi i chu n b t i b c xác đ nh d án.
20. “Tài li u th m đ nh d án (PAD)” là tài li u do cán b Ngân hàng Th gi i
chu n b nh m đánh giá tính minh b ch trong vi c ti p nh n tài tr t Ngân hàng
Th gi i.
21. “Hi p đ nh Tín d ng Phát tri n (DCA)” là th a thu n pháp lý mô t nh ng
đi u ki n c a kho n tín d ng c a Ngân hàng Th gi i khi tài tr cho m t d án
bao g m các b trí đã đ c th a thu n v đ u th u, mua s m hàng hóa và d ch v
trong khuôn kh d án, gi i ngân t tài kho n tín d ng và các khía c nh khác.

1

Thông t s 03/2007/TT-BKH ngày 12/3/2007 h
c a Ban qu n lý ch ng trình, d án ODA.

15

ng d n v ch c n ng, nhi m v và c c u t ch c



D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

CH
NG 1: CÁC HO T
NG
C A NGÂN HÀNG TH GI I T I
VI T NAM

A. T NG QUAN
1. Nhóm Ngân hàng Th gi i (WB) là m t trong nh ng đ nh ch cung c p tài chính và
tri th c l n nh t trên th gi i cho các n c đang phát tri n.
c thành l p n m
1944, nhóm Ngân hàng Th gi i g m có n m t ch c thành viên: Ngân hàng Tái
thi t và Phát tri n qu c t (IBRD), Hi p h i Phát tri n Qu c t (IDA), Công ty Tài
chính Qu c t (IFC), C quan B o lãnh
ut
a biên (MIGA), Trung tâm Gi i
quy t các Tranh ch p u t Qu c t (ICSID):
•

IBRD - Ngân hàng Tái thi t và Phát tri n qu c t , chuyên cung c p các kho n
vay cho các n c có thu nh p trung bình tr lên (t 1.025USD trên đ u
ng i/n m tr lên - theo giá n m 2001). IBRD t o đ c ph n l n ngân qu c a
mình thông qua vi c bán các trái phi u WB trên các th tr ng ti n t qu c t .
Vào tháng 10 n m 2007, Vi t Nam đã đ c công nh n có đ đi u ki n s d ng
các kho n vay c a IBRD sau khi m t nhóm chuyên gia WB ti n hành xem xét
kh n ng tr n , quá trình phát tri n kinh t , và tri n v ng phát tri n m nh m
c a Vi t Nam s đ t đ n ng ng các n c có thu nh p trung bình trong t ng
lai g n.

•

IDA - Hi p h i Phát tri n Qu c t , h tr các n c thu c nhóm nghèo nh t th
gi i thông qua vi c cung c p các kho n vi n tr và các kho n vay không tính
lãi. Ph n l n ngu n l c tài chính c a IDA đ c huy đ ng t các kho n đóng
góp c a các thành viên giàu có c a mình. Hi n nay Vi t Nam vay v n c a WB
ch y u t ngu n này. Các đi u kho n đ c thù c a kho n vay IDA là lãi su t

0%, phí d ch v 0,75%, phí cam k t cho các kho n ch a gi i ngân 0,5%, k h n
ph i thanh toán 40 n m, ân h n 10 n m.

•

IFC - Công ty Tài chính Qu c t đ c hình thành nh m thúc đ y t ng tr ng
các n c đang phát tri n thông qua vi c c p v n đ u t cho khu v c t nhân và
cung c p h tr k thu t và d ch v t v n cho Chính ph và doanh nghi p. IFC
th ng h p tác v i các nhà đ u t t nhân đ cung c p các kho n vay và đ u t
c ph n cho các d án kinh doanh m o hi m các n c đang phát tri n. IFC

17


Ch

ng 1: Các ho t đ ng c a Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam

ho t đ ng t i Vi t Nam, ch y u thông qua Qu Phát tri n D án Mê Công
(MPDF).
•

MIGA - C quan B o lãnh u t
a biên, khuy n khích đ u t n c ngoài
các n c đang phát tri n thông qua b o lãnh cho các nhà đ u t n c ngoài
tr c nh ng r i ro không mang tính ch t th ng m i. MIGA c ng cung c p h
tr k thu t giúp các n c đang phát tri n xúc ti n các c h i đ u t và s d ng
các d ch v t pháp đ gi m b t các rào c n đ i v i đ u t . MIGA hi n đang
ho t đ ng t i Vi t Nam.

•

ICSID - Trung tâm Gi i quy t các Tranh ch p u t Qu c t giúp gi i quy t
nh ng tranh ch p đ u t gi a các nhà đ u t n c ngoài và n c ch nhà.

2. Nhóm Ngân hàng Th gi i có 185 qu c gia thành viên. Các n c thành viên có
quy n quy t đ nh cu i cùng và đ u có đ i di n trong Ban th ng đ c và Ban giám
đ c đi u hành đ t t i Washington. i di n c a Vi t Nam trong Ban Th ng đ c do
Th t ng Chính ph ch đ nh. Vì các th ng đ c ch h p 1 l n trong n m nên công
vi c h ng ngày đ c giao cho các Giám đ c đi u hành c a h . M i Chính ph
thành viên có m t giám đ c đi u hành đ i di n. Tám (8) c đông (CHND Trung
Hoa, Pháp,
c, Nh t B n, Nga, r p Saudi, V ng qu c Anh và Hoa k ) đ c
quy n ch đ nh các giám đ c đi u hành c a chính h , còn các qu c gia thành viên
khác đ c nhóm l i và do 17 Giám đ c đi u hành khác đ i di n. Vi t Nam thu c
nhóm 8 n c g m Fiji, Inđônêxia, Lào, Malaysia, Nepal, Singapore, Thái Lan và
Vi t Nam. Ban giám đ c đi u hành th ng h p 2 l n trong 1 tu n do Ch t ch WB
ch trì đ rà soát các công vi c c a WB k c vi c thông qua các kho n vay, các
kho n tín d ng, các kho n b o lãnh, các chính sách m i, ngân sách hành chính, các
chi n l c h tr qu c gia, và các quy t đ nh v kho n vay và tài chính.
3. S m nh c a WB là ph n đ u vì m t th gi i không có đói nghèo, giúp ng i dân
và môi tr ng s ng c a h đ c c i thi n thông qua cung c p ngu n l c, chia s tri
th c, xây d ng n ng l c và thúc đ y quan h đ i tác trong các khu v c công và t
nhân. WB ho t đ ng t i Vi t Nam theo các th a thu n chung gi a Chính ph Vi t
Nam và WB đ c đ c p trong Chi n l c H p tác Qu c gia (CPS) chu k 5 n m.
CPS 2007- 2011 nêu lên u tiên cho các ho t đ ng c a WB, d a trên K ho ch Phát
tri n Kinh t - Xã h i 05 n m, và Chi n l c Toàn di n v T ng tr ng và xóa đói
gi m nghèo (CPRGS) c a Chính ph Vi t Nam. Chi ti t v WB có th tìm th y
cu n “ n v i Ngân hàng Th gi i” hay t i trang Web www.worldbank.org.vn.
4. WB có vai trò l n trong vi c giúp Chính ph đi u ph i qu n lý và s d ng ngu n

v n ODA h tr Vi t Nam và th ng cùng B K ho ch và u t đ ng ch t a
H i ngh T v n các nhà tài tr (H i ngh CG) cho Vi t Nam hàng n m. Các h i
ngh CG t o c h i cho Chính ph và các nhà tài tr trao đ i th o lu n v các v n
đ phát tri n kinh t - xã h i, là n i đ các nhà tài tr cam k t v n ODA cho Vi t
Nam đ th c hi n các m c tiêu phát tri n kinh t xã h i quan tr ng nh t c a Vi t
Nam.

18


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

5. Chi n l c H p tác Qu c gia (CPS)2 c a Ngân hàng Th gi i cho Vi t Nam đ c
chu n b phù h p v i các chi n l c phát tri n kinh t - xã h i c a Chính ph Vi t
Nam và d a trên các nghiên c u, phân tích ngành do Ngân hàng Th gi i và các
nhà tài tr khác th c hi n. CPS là s n ph m h p tác c a Ngân hàng Th gi i v i các
c quan Chính ph Vi t Nam. Theo chính sách c a WB thì dù là kho n vay u đãi
hay vi n tr không hoàn l i thì c ng ph i nh t quán v i CPS. Do đó, CPS là tài li u
ch đ o cho các ho t đ ng c a Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam. Ch ng trình
hi n t i đ c đ ra trong CPS 2007 - 2011 v i b n nhóm m c tiêu h tr Vi t Nam.

B. B N TR C T TRONG CHI N L
C H P TÁC QU C GIA C A
NGÂN HÀNG TH GI I GIAI O N 2007 - 2011
Tr c t 1: C i thi n môi tr
1.1 C i thi n môi tr

ng kinh doanh:

ng kinh doanh và t ng c

ng kh n ng c nh tranh.

1.2 H th ng tài chính hi u qu h n và đáp ng t t h n các nhu c u c a doanh
nghi p và h gia đình.
1.3 Cung c p các d ch v c s h t ng hi u qu và tin c y h n.
Tr c t 2: T ng c
2.1 T ng c
nông thôn.

ng g n k t xã h i:

ng đi u ki n ti p c n d ch v c s h t ng c b n cho ng

i nghèo

2.2 T ng c ng đi u ki n ti p c n các d ch v ch m sóc s c kh e và giáo d c có
ch t l ng và trong kh n ng chi tr .
2.3 Thu hút s tham gia và trao quy n cho các dân t c thi u s trong quá trình phát
tri n.
Tr c t 3: T ng c

ng qu n lý tài nguyên thiên nhiên và môi tr

ng:

3.1 C i thi n công tác qu n lý tài nguyên thiên nhiên.
3.2 Gi m suy thoái môi tr

ng.

Tr c t 4: C i thi n công tác qu n lý và đi u hành:
4.1 T ng c ng hi u qu công tác l p k ho ch, th c thi, báo cáo và trách nhi m
gi i trình ngân sách.
4.2 Hi n đ i hóa công tác l p k ho ch g n v i các m c tiêu phát tri n, và cách
ti p c n có s tham gia c a c ng đ ng.
4.3 Gi m tham nh ng.
2
Ngày 3/1/2007, Ngân hàng Th gi i đã công b Chi n l c H p tác Qu c gia v i Vi t Nam giai đo n
2007 – 2011, chi ti t b n CPS ti ng Anh xem t i: .

19


Ch

ng 1: Các ho t đ ng c a Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam

6. Ngân hàng Th gi i phân b ngu n tài chính h tr Vi t Nam thông qua các kho n
vay u đãi (tín d ng IDA) và m t s vi n tr không hoàn l i đ h tr các d án và
ch ng trình phát tri n nh m đ t các m c tiêu đ ra trong CPS. Các kho n vi n tr
không hoàn l i cho Vi t Nam ch y u đ c huy đ ng thông qua các qu tín thác do
WB qu n tr (xem Ch ng 4). Các kho n vay u đãi đ c hình thành d a trên t
v n v ngành và chính sách c a các ho t đ ng phân tích và t v n (AAA) v c i
cách và phát tri n kinh t .
7. Các kho n vay u đãi t WB ch y u là các th lo i sau: (i) Nh ng kho n tín
d ng đ u t dùng đ mua s m hàng hóa, xây l p và d ch v nh m h tr các d án
phát tri n kinh t xã h i các ngành; và (ii) Nh ng kho n tín d ng chính sách

phát tri n (DPC) cung c p v n gi i ngân nhanh đ h tr c i cách th ch và chính
sách. Nh đã nêu ph n gi i thi u, S tay này s không trình bày các th t c ho t
đ ng c a DPC.
8. Có 7 d ng tín d ng đ u t khác nhau đ c Ngân hàng Th gi i cung c p đ gi i
quy t các thách th c phát tri n khác nhau: (i) D ng ph bi n nh t là Tín d ng đ u
t c th h tr thi t l p, c i t o và b o d ng h t ng kinh t , xã h i và th ch ;
(ii) Nh ng kho n tín d ng đ u t và b o d ng ngành t p trung vào chi tiêu
công cho các ngành c th . Khi nhi u nhà tài tr ph i h p h tr chi tiêu c a Chính
ph cho m t ngành nào đó, thì đó là D án Ti p c n Ngành (SWAP); (iii) Nh ng
kho n tín d ng Ch ng trình có đi u ch nh thích h p có th cung c p h tr
theo giai đo n m t cách linh ho t cho các ch ng trình phát tri n dài h n c a Chính
ph g m m t lo t các kho n vay h tr ch ng trình; (iv) Nh ng kho n tín d ng
Ph c h i kh n c p có th cung c p h tr kh n c p đ khôi ph c tài s n và s n
xu t sau các s ki n b t th ng nh thiên tai; (v) Nh ng kho n tín d ng trung
gian tài chính có th cung c p các ngu n l c dài h n cho các th ch tài chính
trong n c đ đ u t ; (vi) Nh ng kho n tín d ng nghiên c u và đ i m i có th
cung c p các d án d ng th nghi m qui mô nh và có th t ng qui mô d án n u
thành công; và (vii) Nh ng kho n tín d ng h tr k thu t cung c p h tr k
thu t xây d ng n ng l c th ch t i các c quan ch ch t. Các b c chu n b đ i
v i m i d ng tín d ng này khá gi ng nhau và tuân th theo các qui đ nh hi n hành,
ch y u là Ngh đ nh 131/CP.
9. Ngân hàng Th gi i có v n phòng đ i di n t i Hà N i v i kho ng h n m t tr m cán
b ng i Vi t Nam và n c ngoài. V n phòng đ i di n c a Ngân hàng Th gi i t i
Vi t Nam g m có V n phòng Giám đ c Qu c gia, Ban D ch v ho t đ ng, Ban
Qu n lý Kinh t và Gi m nghèo, Ban Phát tri n Nhân l c, Ban Phát tri n B n v ng
(bao g m Nông thôn, i n l c, Giao thông, ô th , Môi tr ng và Xã h i), và
Trung tâm Phát tri n thông tin Vi t Nam (VDIC). Ngoài ra, còn có Ban liên l c
Vi t Nam đóng t i Washington D.C ho t đ ng nh c u n i gi a Tr s chính c a
Ngân hàng Th gi i v i v n phòng đ i di n Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam. S
đ t ch c v i các tên cán b , nhân viên đ c th hi n trên trang Web c a V n

phòng đ i di n c a Ngân hàng Th gi i t i Vi t Nam. M i m t d án đ u ch đ nh
m t Tr ng nhóm công tác (Task Team Leader) và m t Cán b ch ng trình
(Operations Officer) đ làm đ u m i liên h hàng ngày gi a Ngân hàng Th gi i và
đ i tác Vi t Nam.

20


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

CH
NG 2: NGU N V N ODA,
QUI TRÌNH QU N LÝ, S D NG
ODA C A CHÍNH PH VÀ NHÀ
TÀI TR , CÁC B
CC B N
CHU N B D ÁN

A. NGU N V N ODA
10. H tr phát tri n chính th c (ODA) t các ngu n song ph ng và đa ph ng là m t
ngu n tài chính b sung quan tr ng cho Vi t Nam trong công cu c phát tri n.
Ngu n ODA hi n nay góp ph n đ y nhanh các ho t đ ng phát tri n kinh t -xã h i
c a Vi t Nam. Các l nh v c u tiên huy đ ng và s d ng ODA theo Ngh đ nh
131/2006/N -CP đ c nêu rõ trong h p 1 d i đây:
H p 1: Các l nh v c u tiên huy đ ng và s d ng ODA
1. Phát tri n nông nghi p và nông thôn (bao g m nông nghi p, thu l i, lâm
nghi p, th y s n) k t h p xoá đói, gi m nghèo.
2. Xây d ng h t ng kinh t đ ng b theo h

ng hi n đ i.

3. Xây d ng k t c u h t ng xã h i (y t , giáo d c đào t o, dân s và phát tri n
và m t s l nh v c khác).
4. B o v môi tr

ng và các ngu n tài nguyên thiên nhiên.

5. T ng c ng n ng l c th ch và phát tri n ngu n nhân l c; chuy n giao công
ngh , nâng cao n ng l c nghiên c u và tri n khai.
6. M t s l nh v c khác theo quy t đ nh c a Th t

ng Chính ph .

11. Ngân hàng Th gi i là m t trong nh ng đ i tác quan tr ng cung c p v n ODA và
giúp đ Vi t Nam huy đ ng v n ODA.

21


Ch ng 2: Ngu n v n ODA, qui trình qu n lý, s d ng ODA c a Chính ph và nhà tài tr , các b
b n chu n b d án

cc

12. Vi c thi t k các d án, ch ng trình s d ng v n ODA c a Ngân hàng Th gi i
th ng tu n t tuân theo qui trình, th t c khá gi ng nhau c a Chính ph và Ngân
hàng Th gi i. Ch ng 2 c a S tay này s đ c p các b c c b n trong quá trình
v n đ ng, chu n b và th c hi n các d án và ch ng trình do Ngân hàng Th gi i

tài tr t i Vi t Nam. Ch ng 3 c a S tay này đ c p c th h n các qui đ nh c a
Chính ph và Ngân hàng Th gi i đ i v i các d án ODA vay u đãi. Ch ng 4
c ng s đ c p chi ti t các qui đ nh c a Chính ph và Ngân hàng Th gi i áp d ng
riêng cho các d án vi n tr không hoàn l i vì các d án vi n tr không hoàn l i
đ c qu n tr theo ph ng th c khác..

B. QUI

NH QU N LÝ ODA C A CHÍNH PH

13. V n b n pháp lý quan tr ng c a Chính ph áp d ng trong công tác qu n lý và s
d ng ngu n v n ODA t i Vi t Nam hi n nay là Ngh đ nh 131/2006/N -CP ban
hành ngày 09 tháng 11 n m 2006 (sau đây g i là Ngh đ nh 131/CP). Ngh đ nh này
thay th Ngh đ nh 17/2001/N -CP ngày 04 tháng 5 n m 2001. Ngh đ nh 131/CP
g m 7 Ch ng, 46 đi u kho n qui đ nh v các th t c huy đ ng, chu n b và th c
hi n các d án và ch ng trình ODA, trong đó có c ngu n v n do Ngân hàng Th
gi i tài tr t i Vi t Nam. Ngh đ nh này là c s cho: 1) Thông t 03/2007/TT-BKH
ngày 12/3/2007 h ng d n v ch c n ng, nhi m v và c c u t ch c c a Ban qu n
lý Ch ng trình, d án ODA; 2) Thông t 04/2007/TT-BKH ngày 30/7/2007 h ng
d n th c hi n Ngh đ nh 131/CP; 3) Quy t đ nh 803/2007/QD-BKH ngày 30/7/2007
v Ch đ báo cáo tình hình th c hi n các ch ng trình, d án ODA; 4) Thông t
108/2007/TT-BTC h ng d n c ch qu n lý tài chính đ i v i các ch ng trình d
án ODA; và 5) Thông t 01/2008/TT-BNG ngày 04/02/2008 h ng d n trình t ,
th t c ký k t và th c hi n i u c qu c t ODA.
14. Ngoài ra các d án ODA còn ph i tuân th các ngh đ nh liên quan nh : Ngh đ nh
16/2005/N -CP, Ngh đ nh 112/2006/N -CP đ i v i các d án đ u t xây d ng
công trình, Ngh đ nh 52/1999/N -CP và các ngh đ nh b sung v i các d án đ u
t khác (không xây d ng) và nhi u thông t h ng d n th c hi n khác. Hình 2
ph n D d i đây nêu danh sách chi ti t các ngh đ nh và thông t chính c n tuân
theo trong quá trình thi t k và th c hi n d án.

15. Toàn b n i dung chi ti t c a các ngh đ nh này đ c l u trong CD-ROM kèm theo
s tay này. Ngh đ nh 131/CP mô t ph m vi đi u ch nh, các l nh v c u tiên s
d ng ODA và qui trình qu n lý, s d ng ODA. Các nguyên t c chính đ c nêu
trong h p 2 d i đây:
H p 2: Nguyên t c c b n trong qu n lý và s d ng ODA3
1. ODA là ngu n v n quan tr ng c a ngân sách nhà n c, đ c s d ng đ h
tr th c hi n các ch ng trình, d án u tiên v phát tri n kinh t - xã h i c a
Chính ph .
2. Chính ph th ng nh t qu n lý nhà n c v ODA trên c s t p trung dân ch ,
công khai, minh b ch, có phân công, phân c p, g n quy n h n v i trách nhi m,
3

Ngu n: i u 2, Ngh đ nh 131/CP

22


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

đ m b o s ph i h p qu n lý, ki m tra, giám sát ch t ch và phát huy tính ch
đ ng c a các c p, các c quan qu n lý ngành, đ a ph ng và các đ n v th c
hi n.
3. Thu hút ODA đi đôi v i vi c nâng cao hi u qu s d ng và b o đ m kh
n ng tr n n c ngoài, phù h p v i n ng l c ti p nh n và s d ng ODA c a
các B , ngành, đ a ph ng và các đ n v th c hi n.
4. B o đ m tính đ ng b và nh t quán c a các qui đ nh v qu n lý và s d ng
ODA; b o đ m s tham gia r ng rãi c a các bên có liên quan; hài hoà qui trình
th t c gi a Chính ph và nhà tài tr .

5. Tuân th các qui đ nh c a pháp lu t Vi t Nam và đi u c qu c t v ODA
mà C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam là thành viên. Trong tr ng h p đi u
c qu c t v ODA mà C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam là thành viên có
qui đ nh khác v i các qui đ nh c a pháp lu t Vi t Nam thì th c hi n theo qui
đ nh c a đi u c qu c t đó.
16. Ch c n ng và nhi m v c a các b , ngành, c quan Chính ph liên quan đ n qu n
lý ODA đ c nêu trong Ngh đ nh 131/CP. ó là:
•
•
•
•
•
•
•

B K ho ch và u t ( i u 39)
B Tài chính ( i u 40)
B T pháp ( i u 41)
Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam ( i u 42)
B Ngo i giao ( i u 43)
V n phòng Chính ph ( i u 44)
Các B , ngành và các UBND các t nh ( i u 45).

17. Qui đ nh hi n hành h ng đ n phân c p t i đa cho các C quan ch qu n (CQCQ)
trong các giai đo n xác đ nh d án, t ch c chu n b và th c hi n d án. Ph n l n
công vi c đó đ c th c hi n thông qua Ch d án do Th t ng Chính ph ho c
CQCQ ch đ nh. Trách nhi m c a CQCQ trong các giai đo n xác đ nh, chu n b và
th c hi n ch ng trình, d án ODA đ c nêu t i i u 10. Trách nhi m c a ch d
án trong chu n b ch ng trình, d án và làm vi c v i các nhà tài tr khi chu n b
d án đ c nêu t i i u 11.

18. Các b , c quan ngang b , c quan thu c Chính ph trình Chính ph v vi c ký k t
đi u c qu c t c th v ODA cho ch ng trình, d án thu c c quan mình, sau
khi có đ ngh c a ch d án (Kho n 1, i u 21).
19. Sau khi có đ ngh c a CQCQ, Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam ch trì, ph i h p
( i u 21) v i các c quan liên quan trình Chính ph v vi c ký k t đi u c qu c t
c th v ODA v i các t ch c tài chính qu c t nêu t i i u 42.
20. Trách nhi m trình Chính ph v vi c ký k t đi u c qu c t c th v ODA và ch
trì ph i h p v i các CQCQ không đ c quy đ nh t i kho n 1 i u 21 thì s do B
K ho ch và u t th c hi n sau khi có đ ngh c a CQCQ ch ng trình, d án
ODA.

23


Ch ng 2: Ngu n v n ODA, qui trình qu n lý, s d ng ODA c a Chính ph và nhà tài tr , các b
b n chu n b d án

C. TH T C D
GI I

cc

ÁN ODA C A CHÍNH PH VÀ NGÂN HÀNG TH

Các th t c c a Chính ph
21. Các th t c c a Chính ph v qu n lý và s d ng ODA nêu t i i u 4, Ngh đ nh
131/CP g m 4 giai đo n c b n.
Giai đo n 1: Xây d ng danh m c ch ng trình, d án yêu c u tài tr ODA v i t ng
nhà tài tr - đ c g i là Danh m c yêu c u tài tr ODA;
Giai đo n 2: Chu n b ch ng trình, d án, bao g m c th m đ nh, phê duy t và ký

Hi p đ nh và các th a thu n liên quan đ n ch ng trình, d án;
Giai đo n 3: Th c hi n ch ng trình, d án và theo dõi, đánh giá trong giai đo n
th c hi n;
Giai đo n 4: Nghi m thu hoàn thành, quy t toán, bàn giao và đ a vào s d ng.
ánh giá sau d án.
22. C n c vào Ngh đ nh 131/CP cùng v i n l c hài hòa th t c nhà tài tr - tr ng
h p này là WB, chúng tôi đ xu t phân chia t b n giai đo n c b n c a d án
thành 9 b c nh sau:
B c 1. Trên c s K ho ch Phát tri n KT-XH và các quy ho ch, k ho ch khác,
CQCQ hình thành ý t ng d án và chu n b
c ng d án chi ti t (DPO),
chu n b yêu c u tài tr ;
B c 2. B KH& T xây d ng Danh m c yêu c u tài tr ODA, v n đ ng ODA;
B c 3. B KH& T trình Th t ng Chính ph phê duy t Danh m c yêu c u tài
tr ;
B c 4. Th t ng Chính ph phê duy t Danh m c yêu c u tài tr ;
B c 5. Ch d án chu n b v n ki n ch ng trình, d án ODA (NC KT);
B c 6. C quan Chính ph (Th t ng Chính ph /CQCQ) phê duy t n i dung v n
ki n ch ng trình, d án ODA và ra quy t đ nh đ u t ;
B c 7. àm phán, ký k t đi u c qu c t c th v ODA;
B c 8. Th c hi n và Theo dõi đánh giá ch ng trình, d án;
B c 9. Hoàn thành, đánh giá sau d án, bàn giao và đ a vào s d ng và đánh giá
sau d án.
23. Công tác qu n lý nhà n c v ODA đ i v i các ch ng trình d án ODA th hi n
xuyên su t trong t ng ph n nêu trên v i s tham gia ho t đ ng c a CQCQ, Ch d
án, Ban Qu n lý D án và các b , ngành, đ a ph ng liên quan.
Qui trình d án c a Ngân hàng Th gi i:
24. Các ho t đ ng trong chu trình d án c a Ngân hàng Th gi i ti n hành th ng song
song v i phía Chính ph , đó là: xác đ nh, chu n b , th m đ nh và phê duy t và
th c hi n các d án phát tri n. Qui trình này đ c chia thành 8 b c song song v i

th t c nêu trên c a Chính ph : 1) Th ng nh t v i Chính ph v Chi n l c h p tác
qu c gia; 2) Xác đ nh d án; 3) Chu n b d án; 4) Th m đ nh; 5) Phê duy t, 6)

24


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

Th c hi n và giám sát; 7) Hoàn thành; và 8)
hi n t i Hình 1 d i đây.

ng d n chu n b và th c hi n d án

ánh giá sau d án. Các b

c này th

Hình 1: Chu trình d án c a Ngân hàng Th gi i

25. Qua xem xét và liên k t các qui trình th t c gi a Chính ph và Ngân hàng Th gi i
có th chuy n chu trình c a Ngân hàng Th gi i thành 9 b c t ng t v i phía
Chính ph và đ ngh đ a ra s đ liên h nh sau:

25


Ch ng 2: Ngu n v n ODA, qui trình qu n lý, s d ng ODA c a Chính ph và nhà tài tr , các b
b n chu n b d án

cc

Hình 2: So sánh, liên h qui trình c a Chính ph và Ngân hàng Th gi i

Giai đo n 1.

Giai đo n 2.

Chính ph Vi t Nam

Ngân hàng Th gi i

B c 1. Chính ph tham v n v i WB
xác đ nh các ch ng trình/d án do
WB tài tr trong khuôn kh CPS c a
WB và các u tiên c a Chính ph trên
c s
nh h ng thu hút và s d ng
ODA và k ho ch phát tri n kinh t xã h i.

B c 1. Chi n l c H p tác Qu c gia: WB
xác đ nh các u tiên h tr Vi t Nam cho giai
đ an 5 n m ti p theo phù h p v i các m c tiêu
c a K h ach PT KT – XH. Các ch ng trình/
d án nh n tài tr s đ c xác đ nh qua tham
v n v i Chính ph và các nhà tài tr

B c 2. CQCQ trình danh m c yêu
c u tài tr ODA g m đ c ng chi
ti t d án g i đ n B KH& T

B c 2. Xác đ nh d án: WB xác đ nh d án
phù h p v i các u tiên c a Chính ph VN.
Ban chuyên trách ngành trình PCN lên Giám
đ c Qu c gia

B c 3. B KH& T t ng h p và
trình danh m c yêu c u tài tr ODA
lên Th t ng CP phê duy t

B c 4. Th t ng CP phê duy t
danh m c yêu c u tài tr ODA

B

c 3. Chu n b d án: Ch d án ch u
trách nhi m chu n b d án, xác đ nh các
ph ng án t t nh t đ đ t m c tiêu d án. WB
c nhóm công tác h tr C quan Chính ph
trong quá trình chu n b d án

B

c 4. WB y quy n cho nhóm th m đ nh

d án

B c 5. Ch d án chu n b Nghiên
c u kh thi

c 5. WB chu n b Tài li u th m đ nh

B c 6. CQCQ ch trì th m đ nh
NCKT và phê duy t

B c 6. Th m đ nh (*): WB th m đ nh các
khía c nh kinh t , k thu t, th ch , tài chính,
môi tr ng và xã h i c a d án

B c 7. Chính ph đàm phán, ký và
phê chu n đi u c qu c t c th v
ODA

B c 7. àm phán và Ban Giám đ c phê
duy t: WB và Chính ph VN đ t đ c th a
thu n v Hi p đ nh tín d ng. D án đ c trình
lên Ban G đ phê duy t. Hi p đ nh tín d ng
đ c ký.

B c 8. Ch d án th c hi n ch ng
trình/d án, các c quan h u quan ti n
hành M&E

B c 8. Th c hi n (*) và giám sát: Bên vay
th c hi n d án. WB đ m b o các kho n chi
trong d án tín d ng đ c s d ng cho m c
đích mong mu n c v kinh t , hi u qu và
hi u l c.

Giai đo n 3.

Giai đo n 4.

B

d án

B c 9. Nghi m thu, đóng tài kho n,
bàn giao, quy t toán, th c hi n đánh
giá hoàn thành

B c 9. Hoàn thành và đánh giá: WB
chu n b Báo cáo hoàn thành d án đánh giá
m c đ th c hi n và thành tích cùng v i các
bài h c thu đ c. V ánh giá đ c l p c a WB
chu n b Báo cáo ki m toán và đánh giá d án.
Phân tích đ c s d ng cho thi t k t d án sau
này

(*) L u ý: M c dù vi c th c hi n d án ch chính th c sau khi đ m b o đi u ki n hi u l c c a Hi p đ nh tín d ng, nh ng nhi u h at
đ ng chính c n đ c b t đ u ngày sau khi CQCQ phê duy t Nghiên c u kh thi. V phía WB, “các hành đ ng ng tr c” này đ c th c
hi n ngay sau khi phê duy t d án đ c phép tài tr theo Hi p đ nh tín d ng s ký. ây là nh ng chi tiêu h p l theo i u kho n tài
chính “v n ng tr c” n m trong DCA

D. V N B N PHÁP QUI CH Y U LIÊN QUAN
ÁN ODA

N QUI TRÌNH D

26. i u 10, N 131/2006/N -CP yêu c u “Kho n 1, ph n a) i v i ch ng trình, d
án đ u t , ch d án (đ u t ) ph i b o đ m các đi u ki n theo qui đ nh c a pháp

lu t hi n hành v qu n lý đ u t và xây d ng”, và t i Kho n 3, “CQCQ d án th m
đ nh và ra quy t đ nh đ u t (ho c phê duy t v n ki n ch ng trình, d án h tr k
thu t) theo qui đ nh hi n hành v qu n lý đ u t , xây d ng và qu n lý và s d ng
ODA”. Có m t s v n b n pháp qui ch y u nêu t i Hình 3 d i đây.
26


D án ODA do Ngân hàng Th gi i tài tr : S tay h

ng d n chu n b và th c hi n d án

Hình 3: V n b n pháp qui ch y u c a Chính ph g n v i qui trình d án ODA

27. Các d án ODA th ng g m: a) ODA d ng vi n tr không hoàn l i; b) ODA
d ng vay u đãi (g i là tín d ng u đãi) là h tr thông qua kho n vay v i các đi u
ki n th ng th o v lãi su t, ân h n và đi u ki n tr n .
28.

i v i WB, vi n tr không hoàn l i th ng đ c s d ng cho các d án h tr k
thu t nh m t ng c ng n ng l c th ch hay giúp chu n b d án đ u t . Chi ti t v
chu n b và th c hi n d án s d ng vi n tr không hoàn l i trình bày t i ch ng 4.

27