Dạy học đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo chủ đề (6)

Đổi mới dạy học và kiểm tra, đánh giá
ở trường phổ thông theo định
hướng
phát triển năng lực học sinh
Vụ Giáo dục Trung học


Nội dung tập huấn
BUỔI SÁNG:
1. Đổi mới đồng bộ PPDH, KTĐG giá trong giáo dục
THCS theo định hướng tiếp cận NL.
2. Dạy học tốn theo định hướng hình thành và phát
triển NL người học
3. Kiểm tra đánh giá theo định hướng năng lực
BUỔI CHIỀU:
1. Thực hành; Báo cáo sản phẩm, thảo luận
2. Hướng dẫn thực hiện tại các đơn vị


PHẦN THỨ NHẤT
Đổi mới đồng bộ PPDH, KTĐG theo định
hướng tiếp cận năng lực
I. Vài nét về thực trạng dạy học ở trường THCS
II. Đổi mới PPDH, KTĐG theo định hướng phát
triển năng lực và phẩm chất của học sinh


PHẦN THỨ NHẤT
Đổi mới đồng bộ PPDH, KTĐG theo định
hướng tiếp cận năng lực
I. Vài nét về thực trạng dạy học ở trường THCS

1. Những hạn chế về ĐM PPDH, KTĐG
2. Một số nguyên nhân của đổi mới PPDH,
KTĐG chưa hiệu quả


1. Những hạn chế về ĐM PPDH, KTĐG
(1) Hoạt động đổi mới PPDH, KTĐG ở nhiều
trường trung học chưa mang lại hiệu quả cao.
- Truyền thụ kiến thức một chiều vẫn là PPDH
chủ đạo của nhiều GV.
- Số GV thường xuyên chủ động, sáng tạo
trong việc phối hợp các PPDH cũng như sử dụng
các PPDH phát huy tính tích cực, tự lực và sáng
tạo của HS cịn ít.


1. Những hạn chế về ĐM PPDH, KTĐG
(2) Dạy học vẫn nặng về truyền thụ kiến thức
lí thuyết, nhẹ về thí nghiệm, thực hành.
- Việc rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng giải
quyết các tình huống thực tiễn cho HS thông qua
khả năng vận dụng tri thức tổng hợp chưa thực
sự được quan tâm.
- Việc ứng dụng CNTT-TT, sử dụng các
TBDH chưa được thực hiện rộng rãi và hiệu quả.


1. Những hạn chế về ĐM PPDH, KTĐG
(3) Hoạt động KTĐG chưa bảo đảm u cầu
khách quan, chính xác, cơng bằng;

- Việc kiểm tra chủ yếu chú ý đến yêu cầu tái
hiện kiến thức và đánh giá qua điểm số đã dẫn
đến tình trạng GV và HS duy trì dạy học theo lối
"đọc-chép" thuần túy, HS học tập thiên về ghi
nhớ, ít quan tâm vận dụng kiến thức.
- Chưa chú trọng rèn luyện năng lực tự học
cho HS.


1. Những hạn chế về ĐM PPDH, KTĐG
(4) Nhiều GV chưa vận dụng đúng quy trình
biên soạn đề kiểm tra nên các bài kiểm tra cịn
nặng tính chủ quan của người dạy.
- Hoạt động KTĐG trong quá trình tổ chức
hoạt động dạy học trên lớp chưa được quan tâm
thực hiện một cách khoa học và hiệu quả.


2. Một số nguyên nhân của đổi mới
PPDH, KTĐG chưa hiệu quả
- Nhận thức về sự cần thiết phải đổi mới
PPDH, KTĐG và ý thức thực hiện đổi mới của
một bộ phận CBQL, GV chưa cao.
- Lý luận về PPDH, KTĐG chưa được nghiên
cứu và vận dụng một cách có hệ thống nên chưa
tạo ra sự đồng bộ, hiệu quả; các hình thức tổ
chức hoạt động dạy học nghèo nàn.
- Năng lực của ĐNGV về vận dụng các
PPDH tích cực, sử dụng TBDH, ứng dụng CNTTTT trong dạy học còn hạn chế.

2. Một số nguyên nhân của đổi mới
PPDH, KTĐG chưa hiệu quả
- Năng lực quản lý, chỉ đạo đổi mới PPDH,
KTĐG của cơ quan QLGD và CBQL còn hạn chế,
chưa đáp ứng được yêu cầu.
- Việc tổ chức hoạt động đổi mới PPDH, KTĐG
chưa đồng bộ và chưa phát huy được vai trò thúc
đẩy của đổi mới KTĐG đối với đổi mới PPDH.
- Cơ chế, chính sách chưa khuyến khích được
sự tích cực đổi mới PPDH, KTĐG của GV.
- Nguồn lực phục vụ cho quá trình đổi mới
PPDH, KTĐG trong nhà trường vừa thiếu, vừa
chưa đồng bộ, hạn chế việc áp dụng các PPDH,
KTĐG hiện đại...


II. Đổi mới PPDH và KTĐG theo
định hướng phát triển năng lực và
phẩm chất của học sinh
1. Chủ trương của Đảng, nhà nước về ĐMKTĐG
2. Định hướng phẩm chất và năng lực của chương
trình giáo dục phổ thơng mới
3. Định hướng đổi mới chương trình giáo dục
4. Đổi mới phương pháp dạy học
5. Định hướng chung về đổi mới KTĐG


1. Chủ trương của Đảng, nhà nước về
đổi mới PPDH, KTĐG

Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 HN TW 8 khóa XI
- Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học
theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động,
sáng tạo và vận dụng KT-KN của người học; khắc phục
lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc.
- Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự
học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri
thức, kỹ năng, phát triển năng lực.
- Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình
thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại
khóa, nghiên cứu khoa học.
- Đẩy mạnh ứng dụng CNTT-TT trong dạy và học”.


1. Chủ trương của Đảng, nhà nước
về đổi mới PPDH, KTĐG
Nghị quyết 29:

- Đổi mới căn bản hình thức và phương pháp thi, KT
và ĐG kết quả GD, ĐT, bảo đảm trung thực, khách
quan.
- Việc thi, KT và ĐG kết quả giáo dục, đào tạo cần
từng bước theo các tiêu chí tiên tiến được xã hội và
cộng đồng giáo dục thế giới tin cậy và công nhận.
- Phối hợp sử dụng kết quả ĐG trong quá trình học
với ĐG cuối kỳ, cuối năm học; ĐG của người dạy với
tự ĐG của người học; ĐG của nhà trường với ĐG
của gia đình và của xã hội”.

2. Định hướng phẩm chất và năng lực
của chương trình giáo dục phổ thơng mới
Về phẩm chất:
1. u gia đình, quê hương, đất nước
2. Nhân ái, khoan dung
3. Trung thực, tự trọng, chí cơng vơ tư
4. Tự lập, tự tin, tự chủ và có tinh thần vượt khó
5. Có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng, đất
nước, nhân loại và môi trường tự nhiên
6. Thực hiện nghĩa vụ đạo đức tôn trọng, chấp
hành kỷ luật, pháp luật


2. Định hướng phẩm chất và năng lực
của chương trình giáo dục phổ thông mới
Về các năng lực chung:
1. Năng lực tự học
2. Năng lực giải quyết vấn đề
3. Năng lực sáng tạo
4. Năng lực tự quản lý
5. Năng lực giao tiếp
6. Năng lực hợp tác
7. Năng lực sử dụng CNTT-TT
8. Năng lực sử dụng ngơn ngữ
9. Năng lực tính toán


3. Định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ
thơng (CTGD định hướng NL)
CTGD định hướng

nội dung
Mục
tiêu

Mục tiêu dạy học
được mô tả không
giáo chi tiết và không
dục nhất thiết phải quan
sát, đánh giá được

CTGD định hướng
năng lực
Kết quả học tập cần đạt
được mơ tả chi tiết và
có thể quan sát, đánh
giá được; thể hiện được
mức độ tiến bộ của HS
một cách liên tục


3. Định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ
thơng (CTGD định hướng NL)
CTGD định hướng
nội dung
Nội
dung
giáo
dục

Việc lựa chọn nội

dung dựa vào các
khoa học chun
mơn, khơng gắn với
các tình huống thực
tiễn. Nội dung được
quy định chi tiết
trong CT.

CTGD định hướng
năng lực
Lựa chọn những nội
dung nhằm đạt được
kết quả đầu ra đã quy
định, gắn với các tình
huống thực tiễn. CT chỉ
quy định những nội
dung chính, khơng quy
định chi tiết.


3. Định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ
thơng (CTGD định hướng NL)
CTGD định
hướng nội dung

CTGD định hướng
năng lực
PPDH GV là người
- GV chủ yếu là người tổ
chức, hỗ trợ HS tự lực và

truyền thụ tri
thức, là trung tâm tích cực lĩnh hội tri thức. Chú
của q trình dạy trọng sự phát triển khả năng
học. HS tiếp thu giải quyết vấn đề, khả năng
giao tiếp,…;
thụ động những
tri thức được quy - Chú trọng sử dụng các
quan điểm, phương pháp và
định sẵn.
kỹ thuật dạy học tích cực;
các PPDH thí nghiệm, thực
hành


3. Định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ
thơng (CTGD định hướng NL)
Chương trình
Chương trình
định hướng
định hướng
nội dung
năng lực
Hình Chủ yếu dạy
Tổ chức hình thức học
thức học lý thuyết trên tập đa dạng; chú ý các
dạy lớp học
hoạt động xã hội, ngoại
học
khóa, NCKH, trải nghiệm
sáng tạo; đẩy mạnh ứng

dụng CNTT và truyền
thông trong dạy và học


3. Định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ
thơng (CTGD định hướng NL)

Điều
kiện
dạy
học

Chương trình
định
hướng
nội dung
Chủ yếu khai
thác các điều
kiện dạy học
trong phạm vi
nhà trường.

Chương trình
định hướng
năng lực
- Sử dụng các điều kiện về
CSVC trong trường như: phòng
TN, thư viện…
- Khai thác các điều kiện bên
ngoài trường như: các trường

ĐH, CĐ; cơ sở nghiên cứu; di
tích lịch sử, di sản văn hóa; các
nguồn lực trên internet như: TN
ảo, bài giảng điện tử,
elearning…


3. Định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ
thơng (CTGD định hướng NL)

Đánh
giá kết
quả
học
tập

Chương trình
định hướng
nội dung

Chương trình
định hướng
năng lực

Tiêu chí đánh giá
được xây dựng
chủ yếu dựa trên
sự ghi nhớ và
tái hiện nội dung
đã học.

Tiêu chí đánh giá dựa
vào năng lực đầu ra, có
tính đến sự tiến bộ trong
q trình học tập, chú
trọng khả năng vận dụng
trong các tình huống thực
tiễn.


4. Đổi mới phương pháp dạy học
Cách tiếp cận mới

 Chú trọng các đặc trưng của dạy học tích cực:
(1) DH thông qua tổ chức liên tiếp các hoạt động HT, từ
đó giúp HS tự khám phá những điều chưa biết chứ
không phải thụ động tiếp thu những tri thức được sắp
đặt sẵn.
=> GV là người tổ chức và chỉ đạo - HS tiến hành các
hoạt động học tập như: nhớ lại KT cũ, phát hiện KT mới,
vận dụng sáng tạo KT đã biết vào các tình huống học
tập hoặc thực tiễn,…


4. Đổi mới phương pháp dạy học
Cách tiếp cận mới

 Chú trọng các đặc trưng của dạy học tích cực:
(2) Chú trọng rèn luyện cho HS những tri thức phương
pháp để họ biết cách đọc hiểu SGK, tài liệu học tập, biết

cách tự tìm lại những KT đã có, biết cách suy luận để
tìm tịi và phát hiện KT mới,...
=> Rèn luyện cho HS các thao tác tư duy như: phân
tích, tổng hợp, đặc biệt hố, khái qt hố, tương tự,
quy lạ về quen… => Từng bước phát triển năng lực vận
dụng sáng tạo của HS.


4. Đổi mới phương pháp dạy học
Cách tiếp cận mới
 Chú trọng các đặc trưng của dạy học tích cực:
(3) Tăng cường phối hợp học cá thể với học hợp tác
theo phương châm “tạo ĐK cho HS nghĩ nhiều hơn,
làm nhiều hơn và thảo luận nhiều hơn”.
=> Mỗi HS vừa cố gắng tự lực học một cách độc
lập, vừa hợp tác chặt chẽ với nhau trong quá trình tiếp
cận, phát hiện và tìm tịi kiến thức mới.
=> Lớp học trở thành mơi trường giao tiếp thầy–
trị và trị–trị nhằm vận dụng sự hiểu biết và kinh
nghiệm của từng cá nhân, của tập thể trong giải quyết
các nhiệm vụ học tập chung.


Một số biện pháp đổi mới PPDH
1) Cải tiến các PPDH truyền thống
2) Kết hợp đa dạng các PPDH
3) Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề
4) Vận dụng dạy học theo tình huống
5) Vận dụng dạy học định hướng hành động
6) Tăng cường sử dụng PTDH và CNTT

7) Sử dụng các KTDH phát huy tính tích cực, sáng tạo
8) Tăng cường các PPDH học đặc thù bộ môn
9) Bồi dưỡng phương pháp học tập cho HS