Đánh giá tác động môi trường của hoạt động chôn lấp chất thải rắn đô thị trên địa bàn TpHCM

MỤC LỤC
CHƯƠNG 1:................................................................................................................. MỞ ĐẦU
........................................................................................................................................................1
I. TÍNH CẤP THIẾT CỦA VIỆC LẬP BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI
TRƯỜNG......................................................................................................................................1
II. MỤC ĐÍCH LẬP BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG.......................2
III. CƠ SỞ PHÁP LÝ, CƠ SỞ DỮ LIỆU VÀ TÀI LIỆU KỸ THUẬT ĐỂ LẬP BÁO
CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG......................................................................2
1. Cơ Sở Pháp Lý.........................................................................................................................2
2. Các Tài Liệu Khác..................................................................................................................3
IV. ĐỐI TƯNG, PHẠM VI VÀ NỘI DUNG CỦA BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG
MÔI TRƯỜNG.............................................................................................................................4
1. Đối tượng và phạm vi của báo cáo đánh giá tác động môi trường...................................4
2. Nội Dung Của Báo Cáo..........................................................................................................4
2.1. Xác Đònh Các Số Liệu Ban Đầu.........................................................................................4
2.2. Phân Tích Và Đánh Giá Tác Động Môi Trường.............................................................4
2.3. Các Biện Pháp Giải Quyết và Phòng Chống Ô Nhiễm..................................................4
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG...........................................6
CHƯƠNG 2: HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN ĐÔ THỊ TẠI THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH............................................................................................................................7
I. GIỚI THIỆU............................................................................................................................7
II. KHỐI LƯNG CHẤT THẢI RẮN ĐÔ THỊ......................................................................7
III. Thành phần chất thải rắn đô thò........................................................................................8
IV. Hệ thống quản lý chất thải rắn đô thò...............................................................................9
1. Sơ đồ tổng quát hệ thống quản lý CTRĐT Tp.HCM.........................................................9
2. Sơ đồ thu gom và vận chuyển CTRĐT Tp.HCM................................................................9
3. Phân loại, tái sinh, tái chế....................................................................................................10
4. Xử lý........................................................................................................................................10
CHƯƠNG 3 HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG TẠI MỘT SỐ BÃI CHÔN LẤP TRÊN ĐỊA
BÀN TP.HCM............................................................................................................................12
I. GIỚI THIỆU CHUNG..........................................................................................................12

II. BÃI CHÔN LẤP ĐÔNG THẠNH – HÓC MÔN.............................................................14
1. Hiện trạng hoạt động...........................................................................................................14
2. Các tác nhân ô nhiễm quan tr?ng tại BCL.......................................................................15
2.1. Nước rỉ rác..........................................................................................................................15
2.1.1. Thành phần nước rỉ rác của BCL Đông Thạnh khi đang hoạt động.......................15
2.1.2. Thành phần nước rỉ rác của BCL Đông Thạnh sau khi đóng bãi:...........................18
2.2. Khí phát sinh từ bãi chôn lấp...........................................................................................18
III. BÃI CHÔN LẤP GÒ CÁT – BÌNH CHÁNH.................................................................20
1. Hiện trạng hoạt động...........................................................................................................20
1.1. Giới thiệu.............................................................................................................................20
1.2. Quy trình kỹ thuật xử lý rác.............................................................................................20
1.2.1. Công tác chôn lấp rác:...................................................................................................20
1.2.2. Vệ sinh công trường........................................................................................................21
1.2.3. Công tác xử lý mùi hôi....................................................................................................21
1.2.4. Công tác xử lý cháy nổ...................................................................................................21
1.2.5. Công tác xử lý nước rỉ rác.............................................................................................22
1.2.6. Kiểm soát mầm bệnh......................................................................................................22
1.2.7. Duy tu bảo dưỡng............................................................................................................22
1.2.8. Quan trắc môi trường.....................................................................................................22
2. Hiện trạng môi trường trước khi BCL đi vào hoạt động................................................23
2.1. Hiện trạng môi trường không khí khu vực BCL...........................................................23
2.1.1. Điều kiện vi khí hậu môi trường khu vực BCL Gò Cát.............................................24
2.1.2. Chất lượng không khí.....................................................................................................24
2.2. Hiện Trạng Chất Lượng Nước Của Khu Vực................................................................26
2.2.1. Hiện Trạng Chất Lượng Nước Ngầm...........................................................................26
2.2.2. Hiện Trạng Chất Lượng Nước Mặt..............................................................................29
2.3. Hiện Trạng Hệ Sinh Thái Tự Nhiên................................................................................31
3. Các tác nhân ô nhiễm quan trọng trong quá trình vận hành BCL................................32
3.1. Nước rỉ rác..........................................................................................................................32
3.2. Khí phát sinh từ bãi chôn lấp...........................................................................................32

IV. BÃI CHÔN LẤP PHƯỚC HIỆP – CỦ CHI....................................................................33
1. Hiện trạng hoạt động...........................................................................................................33
1.1. Giới thiệu.............................................................................................................................33
1.2. Quy trình kỹ thuật xử lý rác.............................................................................................33
1.2.1. Công tác chôn lấp rác:...................................................................................................33
1.2.2. Vệ sinh công trường........................................................................................................34
1.2.3. Công tác xử lý mùi hôi....................................................................................................35
1.2.4. Công tác xử lý cháy nổ...................................................................................................36
1.2.5. Công tác xử lý nước rỉ rác.............................................................................................36
1.2.6. Kiểm soát mầm bệnh......................................................................................................36
1.2.7. Duy tu bảo dưỡng............................................................................................................36
1.2.8. Quan trắc môi trường.....................................................................................................37
2. Hiện trạng môi trường trước khi BCL đi vào hoạt động................................................38
2.1. Hiện trạng môi trường không khí khu vực BCL...........................................................38
2.2. Hiện trạng môi trường nước khu vực BCL...................................................................39
2.2.1. Hiện trạng môi trường nước mặt..................................................................................39
2.2.2. Hiện trạng môi trường nước ngầm...............................................................................40
2.3. Hiện trạng tài nguyên sinh vật.........................................................................................40
3. Các tác nhân ô nhiễm quan trọng trong quá trình vận hành BCL................................41
3.1. Nước rỉ rác..........................................................................................................................41
3.2. Khí phát sinh từ bãi chôn lấp...........................................................................................42
V. SO SÁNH HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG CỦA HOẠT ĐỘNG CHÔN LẤP CHẤT
THẢI RẮN ĐÔ THỊ TẠI CÁC BCL TRÊN ĐỊA BÀN TPHCM.......................................43
1. Thành phần nước rỉ rác tại các BCL.................................................................................43
2. Thành phần các chất gây ô nhiễm không khí tại các BCL trên đòa bàn thành phố...46
CHƯƠNG 4 ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG CỦA HOẠT ĐỘNG CHÔN LẤP
CHẤT THẢI RẮN ĐÔ THỊ.....................................................................................................47
I. NGUỒN PHÁT SINH CHẤT THẢI....................................................................................47
1. Giai đoạn chuẩn bò mặt bằng xây dựng BCL....................................................................47
2. Giai đoạn xây dựng BCL......................................................................................................48

2.1. Khí thải...............................................................................................................................48
2.2. Chất Thải Rắn....................................................................................................................48
2.3. Nước Thải...........................................................................................................................48
2.4. Các Tác Động Khác...........................................................................................................48
3. Giai đoạn vận hành BCL......................................................................................................49
3.1. Nước thải.............................................................................................................................49
3.2. Khí Thải...............................................................................................................................49
3.3. Chất Thải Rắn....................................................................................................................49
3.4. Các Tác Động Khác..........................................................................................................50
4. Giai đoạn đóng cửa BCL......................................................................................................50
4.1. Nước thải.............................................................................................................................50
4.2. Khí Thải...............................................................................................................................50
4.3. Các Tác Động Khác...........................................................................................................50
II. TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG NƯỚC........................................................................51
1. Giai đoạn xây dựng...............................................................................................................51
1.1. Nước Thải Sinh Hoạt Của Công Nhân Xây Dựng.........................................................51
1.2. Nước Rửa Xe.......................................................................................................................55
2. Giai đoạn vận hành...............................................................................................................55
2.1. N ?c r? rác từ BCLư .............................................................................................................55
2.2. Nước rỉ rác từ khu vực bô đổ rác tạm thời và xe vận chuyển rác..............................58
2.3. Nước rửa xe vận chuyển trước khi ra khỏi BCL...........................................................58
2.4. Nước Thải Sinh Hoạt.........................................................................................................59
2.5. Nước Rỉ Rác Đã Xử Lý......................................................................................................59
2.6. Nước Mưa Từ Các Hố Chôn Lấp Đang Xây Dựng........................................................59
2.7. Nước mưa chảy tràn...........................................................................................................59
3. Giai đoạn đóng cửa BCL......................................................................................................59
4. Tác hại của các chất ô nhiễm có trong nước thải đối với môi trường...........................59
4.1. Tác động của các chất hữu cơ..........................................................................................59
4.2. Tác động của chất rắn lơ lửng..........................................................................................61
4.3. Tác động của chất dinh dưỡng (N, P)..............................................................................61

III. TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ..........................................................61
1. Giai đoạn xây dựng BCL......................................................................................................61
1.1. Bụi do đào đắp và vận chuyển đất đá.............................................................................61
1.2. Khí thải và tiếng ồn từ các xe vận chuyển và thiết bò thi công...................................61
1.3. Các loại khí thải từ BCL...................................................................................................62
2. Giai đoạn vận hành...............................................................................................................63
2.1. Khí Bãi Chôn Lấp..............................................................................................................63
2.1.1. Quá trình hình thành các chất khí vi lượng.................................................................63
2.1.2. Quá trình hình thành các khí chủ yếu..........................................................................63
2.1.3. Quá trình thoát khí trong BCL.....................................................................................66
2.2. Khí Thải Từ Trạm Phát Điện...........................................................................................66
2.3. Khí Thải Từ Bô Đổ Rác Tạm Thời (Sàn trung chuyển, phân loại rác)......................67
2.4. Khí thải và tiếng ồn do xe chở rác và các loại máy vận hành.....................................67
2.5. Bụi và Chất Thải Rắn Cuốn Theo Gió...........................................................................68
3. Giai đoạn đóng cửa BCL......................................................................................................68
4. Tác động của các yếu tố gây ô nhiễm không khí tới môi trường...................................68
4.1. Tác hại của H2S..................................................................................................................68
4.2. Tác hại của CH4 và CO2...................................................................................................69
4.3. Tác hại của các khí axit (SOX, NOX)..............................................................................69
4.4. Tác hại của các hợp chất hydrocarbons..........................................................................70
4.5. Mùi hôi.................................................................................................................................71
IV. TÁC ĐỘNG ĐẾN CHẤT LƯNG MÔI TRƯỜNG ĐẤT.............................................71
1. Tác động chung do hoạt động chôn lấp CTR....................................................................71
2. Tác động do chất thải rắn....................................................................................................72
2.1. Giai đoạn xây dựng BCL...................................................................................................72
2.1.1. Đất đá, xà bần, đất nguyên thủy và bùn ao hồ...........................................................72
2.1.2. Rác từ cây cối, cỏ dại, … trong khu vực thi công.........................................................73
2.1.3. Chất thải rắn sinh hoạt..................................................................................................73
2.2. Giai đoạn vận hành............................................................................................................73
V. TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG SINH THÁI...............................................................74

1. Giai đoạn xây dựng và vận hành.........................................................................................74
2. Giai đoạn đóng cửa BCL......................................................................................................74
2.1. Khí độc hại đối với rễ cây.................................................................................................74
2.2. Hàm lượng oxy trong đất thấp.........................................................................................75
2.3. Khả năng trao đổi ion kém...............................................................................................75
VI. TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG KINH TẾ XÃ HỘI.................................................75
1. Các vấn đề xã hội đối với người nhặt rác..........................................................................75
2. nh hưởng đến khu vực dân cư xung quanh do tăng mật độ giao thông, gây bụi, ồn và
nguy cơ gây tai nạn....................................................................................................................76
3. nh hưởng đến sức khỏe cộng đồng do tạo môi trường sinh trưởng ruồi nhặng và
những sinh vật gây bệnh..........................................................................................................76
4. nhiễm môi trường khi xảy ra các sự cố về thiên tai như lũ lụt, động đất,…..............77
VII. CÁC TÁC ĐỘNG KHÁC................................................................................................77
An toàn lao động cho công nhân.............................................................................................77
Ảnh Hưởng Giao Thông...........................................................................................................77
3. Nguy Cơ Nứt Lớp Che Phủ và Cháy Nổ.............................................................................77
4. Sự Sụt Lún Bãi Chôn Lấp....................................................................................................78
VIII. KẾT LUẬN VỀ TÁC ĐỘNG CỦA HOẠT ĐỘNG CHÔN LẤP CTRĐT................78
1. Tác động tích cực..................................................................................................................78
2. Tác động tiêu cực..................................................................................................................78
3. Ma trận Nguy hại – Đòa điểm tại các BCL CTRĐT........................................................78
4. Ma trận các tác động đến môi trường của hoạt động chôn lấp.....................................80
CHƯƠNG 5 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP CẢI THIỆN...............................................82
I. CÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ..........................................................83
1. Các biện pháp kiểm soát nước thải....................................................................................83
1.1.1. Kiểm soát việc di chuyển của nước rỉ rác...................................................................83
1.1.2. Các phương án quản lý nước rỉ rác..............................................................................84
1.1.3. Xây dựng hệ thống xử lý nước rò rỉ..............................................................................85
1.2. Nước Thải Sinh Hoạt.........................................................................................................90
1.3. Nước Rửa Xe.......................................................................................................................91

2. Các Biện Pháp Khống Chế Ô Nhiễm Không Khí............................................................92
2.1. Khí thải từ BCL..................................................................................................................92
2.2. Khí thải do các phương tiện cơ khí vận chuyển và phương tiện thi công cơ giới......94
2.3. Các biện pháp giảm thiểu mùi hôi...................................................................................95
2.3.1. Khống chế mùi hôi bằng biện pháp thu gom khí........................................................95
2.3.2. Chuyển thành những thành phần không gây mùi......................................................95
2.4. Chế phẩm vi sinh vật hữu hiệu (EM – Effective Microorganism)..............................95
2.4.1. Giới thiệu..........................................................................................................................95
2.4.2. Cơ chế tác động...............................................................................................................96
2.4.3. Vai trò của các VSV trong chế phẩm EM trong việc giảm mùi hôi........................96
3. Các biện pháp chống ồn và rung........................................................................................96
4. Biện pháp can thiệp tác hại do vật chủ và vi sinh vật gây bệnh cho người..................97
II. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ............................................................................................98
1. Tổng quan các biệp pháp kiểm soát ô nhiễm....................................................................98
2. Thiết lập các qui đònh dòch vụ tiêu hủy chất thải..............................................................98
3. Thành lập đơn vò chuyên trách quản lý chất thải rắn sinh hoạt..................................100
4. Biện pháp quản lý chất thải rắn sinh hoạt......................................................................100
4.1. Những nguyên tắc chung.................................................................................................100
4.2. Những điểm đặc biệt cần lưu ý.......................................................................................100
4.2.1. Tăng cường sự tham gia, ủng hộ của nhân dân trong các công tác thực hiện dự án
....................................................................................................................................................101
4.2.2. Vai trò của các cơ quan chủ quản...............................................................................101
4.3. Quản lý thông qua các văn bản luật – Công cụ điều hành và kiểm soát (CAC)....101
4.4. Quản lý bằng công cụ kinh tế (EIs)...............................................................................102
4.4.1. Các EIs đang được áp dụng trong lónh vực quản lý CTRĐT..................................103
4.4.2. Phí môi trường...............................................................................................................103
4.4.3. Đặt cọc hoàn trả............................................................................................................104
4.4.4. Quỹ môi trường.............................................................................................................104
4.4.5. Một số kiến nghò............................................................................................................105
III. CÁC BIỆN PHÁP HỖ TR............................................................................................107

1. Các biện pháp hỗ trợ trước mắt.......................................................................................107
2. Các biện pháp hỗ trợ dài hạn............................................................................................107
2.1. Hoàn thiện khung thể chế và năng lực thể chế...........................................................107
2.2. Thể hiện rõ hơn vai trò của cộng đồng.........................................................................110
2.3. Tăng cường nguồn tài chính cho hoạt động quản lý CTRĐT....................................110
2.4. Giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng.....................................................................111
CHƯƠNG 6 CHƯƠNG TRÌNH GIÁM SÁT CHẤT LƯNG MÔI TRƯỜNG TRONG
QUÁ TRÌNH VẬN HÀNH VÀ ĐÓNG CỬA BÃI CHÔN LẤP........................................112
I. CHƯƠNG TRÌNH GIÁM SÁT CHẤT LƯNG MÔI TRƯỜNG.................................112
1. Mục Tiêu..............................................................................................................................115
2. Nội Dung...............................................................................................................................115
3. Cơ Sở Giám Sát Chất Lượng Môi Trường.......................................................................115
II. GIÁM SÁT CHẤT LƯNG KHÔNG KHÍ....................................................................116
1. Mục tiêu của giám sát chất lượng không khí..................................................................116
2. Mạng Lưới Giám Sát Chất Lượng Không Khí................................................................116
2.1. Vò trí giám sát chất lượng không khí bên trong khu vực BCL: điểm E1, E2, E3, E4
....................................................................................................................................................116
2.2. Vò trí giám sát chất lượng không khí khu vực xung quanh: điểm A1, A2, A3, A4, A5,
A6...............................................................................................................................................116
3. Các thông số giám sát.........................................................................................................117
4. Qui đònh quan trắc và phân tích mẫu..............................................................................118
III. GIÁM SÁT CHẤT LƯNG NƯỚC...............................................................................118
1. Mạng Lưới Giám Sát Chất Lượng Môi Trường Nước...................................................118
1.1. Giám sát chất lượng nước ngầm....................................................................................118
Mục tiêu của giám sát chất lượng nước ngầm....................................................................118
Phân loại giếng giám sát chất lượng nước ngầm................................................................118
1.2. Giám sát chất lượng nước mặt.......................................................................................119
Các Thông Số Giám Sát.........................................................................................................120
1.3.1. Các thông số thủy lực...................................................................................................120
1.3.2. Các thông số lý học và hóa học...................................................................................120

1.4. Phương Pháp Giám Sát...................................................................................................120
IV. CÔNG TÁC BẢO HỘ LAO ĐỘNG VÀ SỨC KHỎE CÔNG NHÂN........................120
V. CHI PHÍ GIÁM SÁT.........................................................................................................120
VI. TRANG THIẾT BỊ CHO CÔNG TÁC GIÁM SÁT MÔI TRƯỜNG.........................120
VII. ĐÀO TẠO.........................................................................................................................123
CHƯƠNG 7 KẾT LUẬN........................................................................................................124
Hình ảnh về hoạt động phủ đỉnh BCL sẽ được thực hiện tại BCL Đông Thạnh...........125
TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................................127
TR NG I H C KHOA H C T NHIÊN ƯỜ ĐẠ Ọ Ọ Ự CAO H C KHÓA 15Ọ
KHOA MÔI TR NGƯỜ CHUYÊN NGÀNH QU N LÝ MÔI TR NGẢ ƯỜ
CHƯƠNG 1:.........................................................................................
MỞ ĐẦU
I. TÍNH CẤP THIẾT CỦA VIỆC LẬP BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG
MÔI TRƯỜNG
Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế, thương mại, du lịch và công nghiệp
lớn nhất nước ta. Với tốc độ phát triển kinh tế nhanh, quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ,
nhu cầu khai thác và tiêu dùng tài nguyên thiên nhiên của con người cũng không ngừng
tăng lên, làm nảy sinh hàng lọat các vấn đề môi trường, một trong số đó là vấn đề chất thải
rắn.
Có thể nói rằng, hiện nay, chất thải rắn là một trong những vấn đề đang được quan
tâm nhất ở những nước phát triển cũng như đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
Đặc biệt, sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật đã ngày càng đáp ứng và
nâng cao đời sống của con người, đồng thời càng đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa. Đây cũng là
nguyên nhân chính làm sản sinh ngày càng nhiều chất thải, kéo theo đó là việc giải quyết
hàng nghìn tấn chất thải rắn mỗi ngày.
Để quản lý khối lượng chất thải rắn khổng lồ với mức tăng 10 -15%/năm, TPHCM
đã hình thành hệ thống quản lý chất thải rắn đô thị với sự tham gia của gần 30 công ty nhà
nước, 3 - 5 công ty TNHH, 1 hợp tác xã, hàng trăm cơ sở tái sinh tái chế tư nhân, hàng
ngàn tổ dân lập và khoảng 30.000 người họat động trong lĩnh vực này (trong đó, hơn 6.000
người hoạt động trong hệ thống thu gom, vận chuyển, chôn lấp; hơn 20.000 người hoạt

động trong lĩnh vực phân loại, thu gom, mua bán phế liệu).
Điểm “tập kết” cuối cùng của mọi hoạt động trong hệ thống quả lý kỹ thuật CTRĐT
từ khâu thu gom, vận chuyển đến xử lý và tiêu hủy đều là bãi chôn lấp. Nói như vậy để
thấy rằng, việc xử lý bằng cách chôn lấp một lượng lớn chất thải rắn hàng ngày tất yếu sẽ
gây những tác động tiêu cực đến môi trường sống cũng như sức khỏe của người dân. Do
đó, đề tài “Đánh giá tác động môi trường của hoạt động chôn lấp chất thải rắn đô thị
trên địa bàn TpHCM” được thực hiện nhằm tìm ra những giải pháp để nâng cao hiệu quả
của họat động xử lý chất thải rắn, đồng thời hạn chế đến mức thấp nhất những tác động tiêu
cực mà họat động này gây nên.
ánh giá tác ng môi tr ng c a ho t ng chôn l p ch t th i r n ô th trên a bàn TPHCMĐ độ ườ ủ ạ độ ấ ấ ả ắ đ ị đị
LÊ NG C TU NỌ Ấ 1
TR NG I H C KHOA H C T NHIÊN ƯỜ ĐẠ Ọ Ọ Ự CAO H C KHÓA 15Ọ
KHOA MÔI TR NGƯỜ CHUYÊN NGÀNH QU N LÝ MÔI TR NGẢ ƯỜ
II. MỤC ĐÍCH LẬP BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG
Đánh Giá Tác Động Môi Trường ĐTM (Environmental Impact Assessment - EIA) là
sự nhận dạng hệ thống và đánh giá các ảnh hưởng có khả năng xảy ra của các dự án, các nhà
máy, các chương trình, các hoạt động đến các thành phần hóa lý, sinh học, văn hóa, kinh tế -
xã hội của môi trường tổng thể (Canter, 1977), nhằm đề ra các biện pháp kỹ thuật và quản lý
để giảm đến mức thấp nhất các ảnh hưởng xấu và phát huy cao nhất các ảnh hưởng tốt. Một
hệ thống ĐTM lý tưởng phải được áp dụng cho tất cả các dự án có ảnh hưởng đáng kể đến
môi trường và xác định rõ ảnh hưởng nào là nghiêm trọng nhất.
Như vậy, kết hợp chặt chẽ với chương trình giám sát, báo cáo ĐTM là công cụ khoa
học phục vụ đắc lực cho việc quản lý và kiểm soát cũng như kế hoạch hóa để bảo vệ môi
trường
Báo cáo ĐTM được thực hiện nhằm mục đích:
- Xác định hiện trạng môi trường tại khu vực xây dựng các BCL và các vùng lân cận;
- Đánh giá tác động môi trường do các hoạt động chôn lấp CTR đối với môi trường;
- Đề xuất các biện pháp công nghệ để xử lý ô nhiễm;
- Đề xuất các biện pháp quản lý phục vụ cho công tác bảo vệ môi trường;
- Lập chương trình giám sát ô nhiễm cho hoạt động chôn lấp trong khi xây dựng, trong

giai đoạn vận hành và sau khi BCL đóng cửa.
III. CƠ SỞ PHÁP LÝ, CƠ SỞ DỮ LIỆU VÀ TÀI LIỆU KỸ THUẬT ĐỂ LẬP
BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG
1. Cơ Sở Pháp Lý
Báo cáo “Đánh giá tác động môi trường của hoạt động chôn lấp chất thải rắn đô
thị trên địa bàn TpHCM” được thực hiện dựa trên các cơ sở pháp lý sau:
-Luật Bảo vệ môi trường ở Việt Nam (năm 2005) có hiệu lực ngày 01/07/2006 đã
tạo được cơ sở pháp lý cho công tác quản lý chất thải, tạo tiền đề cho việc ban hành các văn
bản pháp lý khác liên quan đến việc cụ thể hoá các quy định, quy chế, tiêu chuẩn, hướng
dẫn,….
- Thông tư số 490/1998/TT – BKHCNMT ngày 29 tháng 4 năm 1998 của Bộ Khoa
Học, Công Nghệ Và Môi Trường, về Hướng dẫn lập và thẩm định “Báo cáo đánh giá tác
động môi trường đối với các dự án đầu tư”.
- Qui định về việc thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường cho dự án.
- Các qui định thi công cơ sở hạ tầng của thành phố Hồ Chí Minh.
- Nghị định số 121/2004/NĐ-CP của chính phủ ngày 12/5/2004 quy định về xử phạt
vi phạm hành chính trong bảo vệ môi trường.
- Nghị định số 256/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ ban hành ngày 2/4/2003
về việc phê duyệt Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2010 và định hướng đến
năm 2020.
ánh giá tác ng môi tr ng c a ho t ng chôn l p ch t th i r n ô th trên a bàn TPHCMĐ độ ườ ủ ạ độ ấ ấ ả ắ đ ị đị
LÊ NG C TU NỌ Ấ 2
TR NG I H C KHOA H C T NHIÊN ƯỜ ĐẠ Ọ Ọ Ự CAO H C KHÓA 15Ọ
KHOA MÔI TR NGƯỜ CHUYÊN NGÀNH QU N LÝ MÔI TR NGẢ ƯỜ
- Chỉ thị số 199/TTg ngày 3/4/1997 của Thủ tướng chính phủ về những biện pháp
cấp bách trong công tác quản lý CTR ở các đô thị và khu công nghiệp.
- Thông tư liên tịch số 1590/1997/TTLB-KHCNMT-XD của Bộ Khoa học công
nghệ và môi trường và Bộ Xây dựng ban hành ngày 17/10/1999 hướng dẫn thi hành chỉ thị
số 199/TTg ngày 3/4/1997 của Thủ tướng chính phủ về những biện pháp cấp bách trong
công tác quản lý CTR ở các đô thị và khu công nghiệp.

- Quyết định số 152/1999/QĐ-TTg ngày 10/7/1999 của Thủ tướng chính phủ về việc
phê duyệt Chiến lược quản lý CTR tại các đô thị và khu công nghiệp Việt Nam đến năm
2020.
- Thông tư liên tịch số 01/2001/TTLT-BKHCNMT-BXD ngày 18/1/2001 hướng dẫn
các quy định về bảo vệ môi trường đối với việc lựa chọn địa điểm xây dựng và vận hành
bãi chôn lấp CTR.
- TCVN 6696-2000 – Bãi chôn lấp hợp vệ sinh – Yêu cầu về bảo vệ môi trường.
- TCVN 6705-2000 – Chất thải rắn không nguy hại – Phân loại.
- TCXDVN 261-2001 – Bãi chôn lấp – Tiêu chuẩn thiết kế.
- Việt Nam đã tham gia ký kết Công ước quốc tế về Nghị định thư Kyoto (2002) và
đang xây dựng Chiến lược quốc gia về Cơ chế phát triển sạch (CDM) cho phép các nước
công nghiệp hoá được phép mua “Chứng chỉ Carbon” từ các chỉ tiêu của các nước đang
phát triển và coi như đã giảm lượng khí thải ra theo cam kết của mình. Việc thu gom và sử
dụng khí methane từ các BCL là một trong những công nghệ mang lại những lợi ích về mặt
tài chính nhất khi thực hiện CDM, tỷ lệ quay vòng tài chính nội tại từ các dự án này có thể
tăng lên từ 5% đến 10%.
2. Các Tài Liệu Khác
Các tài liệu khác được sử dụng trong việc chuẩn bị báo cáo ĐTM:
- Luận chứng tiền khả thi dự án “Đầu Tư Nâng Cấp Chất Lượng Công Trường Xử Lý
Rác Gò Cát” của Xí nghiệp phân tổng hợp Hóc Môn thuộc Sở GTCC Tp.Hồ Chí Minh.
- Dự án “Đầu Tư Nâng Cấp Chất Lượng Công Trường Xử Lý Rác Gò Cát”;
- Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án “Xây dựng bãi chôn lấp số 2 – khu liên hợp xử lý
chất thải rắn Tây Bắc Thành phố”
- Dự án “Xây dựng và vận hành khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước – Thành
phố Hồ Chí Minh”
- Báo cáo ĐTM của dự án “Cải Tạo Hệ Thống Kênh Rạch và Phát Triển Hệ Thống
Thoát Nước Lưu Vực Kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè” (JICA);
- Phương án Giải Tỏa Di Dời và Tái Định Cư cho các dự án cải tạo cơ sở hạ tầng của
thành phố Hồ Chí Minh;
- Báo cáo Giám Sát Chất Lượng Môi Trường của thành phố Hồ Chí Minh.

- Các tài liệu tham khảo công nghệ xử lý các chất thải (nước, không khí và chất thải rắn)
của nước ngoài và trong nước;
ánh giá tác ng môi tr ng c a ho t ng chôn l p ch t th i r n ô th trên a bàn TPHCMĐ độ ườ ủ ạ độ ấ ấ ả ắ đ ị đị
LÊ NG C TU NỌ Ấ 3
TR NG I H C KHOA H C T NHIÊN ƯỜ ĐẠ Ọ Ọ Ự CAO H C KHÓA 15Ọ
KHOA MÔI TR NGƯỜ CHUYÊN NGÀNH QU N LÝ MÔI TR NGẢ ƯỜ
IV. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI VÀ NỘI DUNG CỦA BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC
ĐỘNG MÔI TRƯỜNG
1. Đối tượng và phạm vi của báo cáo đánh giá tác động môi trường
Với đặc thù là báo cáo nghiên cứu công đoạn xử lý cuối cùng trong hệ thống quản lý
kỹ thuật CTRĐT nên đối tượng của báo cáo ĐTM này là hoạt động chôn lấp CTRĐT nói
chung trên toàn địa bàn thành phố.
Phạm vi nghiên cứu của báo cáo là 3 bãi chôn lấp điển hình cho 3 trạng thái hoạt động
khác nhau, 3 thời điểm xây dựng khác nhau:
+ BCL Đông Thạnh – Hóc Môn
+ BCL Gò Cát – Bình Chánh
+ BCL Phước Hiệp – Củ Chi
2. Nội Dung Của Báo Cáo
Để thực hiện các mục đích trên, những nội dung sau được triển khai:
2.1. Xác Định Các Số Liệu Ban Đầu
- Sưu tầm tài liệu và khảo sát thực tế hiện trạng môi trường khu vực dự án
- Sưu tầm tài liệu và khảo sát thực tế các điều kiện tự nhiên
- Sưu tầm tài liệu và khảo sát thực tế các điều kiện kinh tế xã hội
- Sưu tầm tài liệu và khảo sát các cơ sở hạ tầng
- Xác định các nguồn ô nhiễm
+ Thành phần nước rò rỉ từ các BCL;
+ Nguồn ô nhiễm không khí từ BCL và giao thông trong vùng;
+ Thành phần đất;
+ Thành phần chất thải rắn.
2.2. Phân Tích Và Đánh Giá Tác Động Môi Trường

- Phân tích, đánh giá công nghệ xử lý rác
- Phân tích và đánh giá các nguồn chất thải và khả năng gây ô nhiễm đến môi trường
+ Nước thải;
+ Khí thải;
+ Chất thải rắn;
- Đánh giá ảnh hưởng đến môi trường của từng nguồn ô nhiễm;
- Đánh giá hiện trạng môi trường các nguồn nước, không khí và chất thải rắn;
2.3. Các Biện Pháp Giải Quyết và Phòng Chống Ô Nhiễm
- Xử lý các nguồn ô nhiễm:
ánh giá tác ng môi tr ng c a ho t ng chôn l p ch t th i r n ô th trên a bàn TPHCMĐ độ ườ ủ ạ độ ấ ấ ả ắ đ ị đị
LÊ NG C TU NỌ Ấ 4
TR NG I H C KHOA H C T NHIÊN ƯỜ ĐẠ Ọ Ọ Ự CAO H C KHÓA 15Ọ
KHOA MÔI TR NGƯỜ CHUYÊN NGÀNH QU N LÝ MÔI TR NGẢ ƯỜ
+ Nước rò rỉ;
+ Khí thải;
+ Chất thải rắn.
- Đưa ra các biện pháp kỹ thuật và quản lý để giải quyết các vấn đề còn tồn tại;
- Giải quyết các vấn đề dân cư, kinh tế xã hội;
Báo cáo ĐTM được trình bày trong 7 chương với các biểu đồ, bảng biểu và hình ảnh
minh họa.
Chương 1 Mở đầu
Chương 2 Hiện trạng quản lý chất thải rắn đô thị tại Thành Phố Hồ Chí Minh
Chương 3 Hiện trạng môi trường tại một số bãi chôn lấp trên địa bàn TP.HCM
Chương 4 Đánh giá tác động môi trường của hoạt động chôn lấp CTRĐT
Chương 5 Đề xuất một số giải pháp cải thiện
Chương 6 Chương trình giám sát chất lượng môi trường trong quá trình vận hành và
đóng cửa bãi chôn lấp
Chương 7: Kết luận và kiến nghị
ánh giá tác ng môi tr ng c a ho t ng chôn l p ch t th i r n ô th trên a bàn TPHCMĐ độ ườ ủ ạ độ ấ ấ ả ắ đ ị đị
LÊ NG C TU NỌ Ấ 5

TR NG I H C KHOA H C T NHIÊN ƯỜ ĐẠ Ọ Ọ Ự CAO H C KHÓA 15Ọ
KHOA MÔI TR NGƯỜ CHUYÊN NGÀNH QU N LÝ MÔI TR NGẢ ƯỜ
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG
Phương pháp đánh giá tác động môi trường có thể được phân loại như sau:
+ Nhận dạng
- Mô tả hiện trạng của hệ thống môi trường
- Xác định tất cả các thành phần của dự án
+ Dự đoán
- Xác định những sự thay đổi đáng kể của môi trường
- Dự đoán về khối lượng và không gian của sự thay đổi đã xác định ở trên
- Đánh giá khả năng các ảnh hưởng sẽ xảy ra theo thời gian
+ Đánh giá
- Xác định mức độ thiệt hại và lợi ích của các nhóm và cộng đồng dân cư bị ảnh hưởng
bởi hoạt động của dự án;
- Xác định và so sánh về lợi ích giữa các phương án.
Phương pháp đánh giá tác động môi trường được sử dụng trong báo cáo ĐTM này
chủ yếu là dựa vào "Hướng Dẫn Về Thực Hiện Báo Cáo Đánh Giá Tác Động Môi Trường"
do Cục Môi Trường - Bộ Khoa Học Công Nghệ & Môi Trường ban hành trên cơ sở phù
hợp với hoàn cảnh nước ta, hoàn cảnh khu vực đang xét và phù hợp với các số liệu điều tra
được:
+ Phương pháp liệt kê (Check list):
- Liệt kê các tác động đến môi trường do hoạt động xây dựng BCL;
- Liệt kê các tác động đến môi trường do dự án gây ra, bao gồm các nhân tố gây ô
nhiễm môi trường: nước thải, khí thải, chất thải rắn, an toàn lao động, cháy nổ, vệ
sinh môi trường khu vực sản xuất,...
Phương pháp liệt kê là phương pháp tương đối đơn giản, cho phép phân tích một
cách sâu sắc các tác động của nhiều hoạt động khác nhau lên cùng một nhân tố.
+ Phương pháp đánh giá nhanh và mô hình hóa môi trường:
Phương pháp này được sử dụng khi đánh giá tải lượng ô nhiễm nước, khí,... do các
hoạt động của dự án và dự báo mức độ tác động do lan truyền nước thải vào nguồn nước và

khí thải vào vùng không khí ở phạm vi nào đó và các sự cố môi trường khác.
ánh giá tác ng môi tr ng c a ho t ng chôn l p ch t th i r n ô th trên a bàn TPHCMĐ độ ườ ủ ạ độ ấ ấ ả ắ đ ị đị
LÊ NG C TU NỌ Ấ 6
TR NG I H C KHOA H C T NHIÊN ƯỜ ĐẠ Ọ Ọ Ự CAO H C KHÓA 15Ọ
KHOA MÔI TR NGƯỜ CHUYÊN NGÀNH QU N LÝ MÔI TR NGẢ ƯỜ
CHƯƠNG 2:
HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN ĐÔ THỊ
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
I. GIỚI THIỆU
Thành phố Hồ Chí Minh kéo dài theo hướng Tây Bắc – Đông Nam, nằm trong tọa
độ địa lý 10
0
38’ – 11
0
10’ vĩ Bắc và 106
0
22’ – 106
0
55’kinh Đông, phía Bắc giáp tỉnh Tây
Ninh và Bình Dương, phía Đông giáp Đồng Nai và Biển Đông, phía Nam và Tây Nam giáp
Long An. Chiều dài của thành phố là 150km từ Củ Chi đến Duyên Hải, chiều rộng là
50km từ Thủ Đức đến Bình Chánh. Diện tích toàn thành phố Hồ Chí Minh là 2095,24 km
2
,
trong đó nội thành chiếm 140,3 km
2
. Dân số toàn thành phố 5.547.900 người (thống kê năm
2002), với mật độ trung bình 2.468 người/km
2
và được dự đoán đến năm 2010 dân số sẽ

lên đến 7,5 – 7,7 triệu người.
Với tốc độ đô thị hóa và công nghiệp hóa cao, số lượng dân cư và các khu dân cư, số
lượng các nhà máy và các khu công nghiệp tăng nhanh chóng, thành phố Hồ Chí Minh
đang chịu một sức ép về lượng chất thải rắn đổ ra mỗi ngày từ hơn 1 triệu hộ dân cư sống
tại 24 quận huyện, từ hơn 8000 nhà máy, cơ sở sản xuất vừa và nhỏ, 12 khu công nghiệp,
03 khu chế xuất và 01 khu công nghệ cao, 59 bệnh viện, gần 400 trung tâm chuyên khoa,
trung tâm y tế và hơn 5.000 phòng khám tư nhân…
II. KHỐI LƯỢNG CHẤT THẢI RẮN ĐÔ THỊ
Khối lượng CTRĐT ngày càng tăng nhanh chóng theo tốc độ gia tăng dân số và phát
triển kinh tế xã hội. Dưới đây là khối lượng CTRĐT Tp.HCM tính đến năm 2004.
Năm
Rác Xà bần Tổng lượng CTR
Tấn/năm Tấn/ngày Tấn/năm Tấn/ngày Tấn/năm Tấn/ngày
1994
1005417 2755 280753 769 1286170 3524
1995
978084 2680 329534 903 1307618 3583
1996
993377 2722 347918 953 1341295 3675
1997
943996 2586 190122 521 1134117 3107
1998
899568 2465 246857 676 1146425 3141
1999
1019914 2794 306008 838 1325922 3633
2000
1172956 3214 311007 852 1483963 4066
2001
1369359 3752 345014 945 1714373 4697
2002

1568477 4297 358762 983 1927239 5280
2003
1731387 4744 479594 1314 2210981 6057
2004
1764019 4833 339859 931 2103878 5764
Nguồn: Công ty môi trường đô thị Tp.HCM
ánh giá tác ng môi tr ng c a ho t ng chôn l p ch t th i r n ô th trên a bàn TPHCMĐ độ ườ ủ ạ độ ấ ấ ả ắ đ ị đị
LÊ NG C TU NỌ Ấ 7
TR NG I H C KHOA H C T NHIÊN ƯỜ ĐẠ Ọ Ọ Ự CAO H C KHÓA 15Ọ
KHOA MÔI TR NGƯỜ CHUYÊN NGÀNH QU N LÝ MÔI TR NGẢ ƯỜ
III. Thành phần chất thải rắn đô thị
TT THÀNH PHẦN HỘ GIA ĐÌNH TRẠM TRUNG CHUYỂN BCL GÒ CÁT
K.lượng (%) Độ ẩm (%) Độ tro (%) K.lượng (%) Độ ẩm (%) Độ tro (%) K.lượng (%) Độ ẩm (%) Độ tro (%)
1 Thực phẩm 61-96,6 60,2-89,6 3,5-47 72-94 58,7-85,2 3,4-12,3 68,9-75,6 56,4-86 25,2-56,2
2 Nylon KĐK-13 5,7-52,8 0 1,6-9,6 11,6-60,5 0 12,6-45,4 12,6-45,4 0
3 Nhựa 0-10 3,1-20,1 0 0,5-5,8 2,5-8,8 0 1-8 1-16,5 0
4 Vải 0-14,2 7,4-20,7 - 0-13 1,6-41,9 7-7,5 1,5-13,3 11,6-15,2 -
5 Cao su mềm 0-KĐK - - 04,5 2,3-5,3 - KĐK-1,8 1-5,1 -
6 Cao su cứng 0-2,8 - - 0-1,6 3,1-4,2 - 0 - -
7 Gỗ 0-7,2 11,7-26,2 - 0-5,8 2,7-16,2 - 2,5-4,5 3,4-18,2 3,3-5,6
8 Mốp xốp 0-1,3 5,7-10 - KĐK-1,2 3,2-40,9 2,4-2,6 0-1 - -
9 Giấy 0-14,2 17,7-51,5 1-13,6 KĐK-5,5 10,1-55,6 4,7-9,1 0-5,4 12,6-22,5 4,2-18,4
10 Thủy tinh 4-25 - - 0-5,6 - - 0-2 - -
11 Kim loại 0,9-3,3 - - 0-0,5 - - 0-2 - -
12 Da 0 - - 0-1,9 0,8 - 0-1 - -
13 Xà bần 0-10,5 20 - 0-5,5 - - 0-KĐK - -
14 Sành sứ 0-3,6 - - 0-0,8 8-9,2 - 0-KĐK - -
15 Carton 0-4,6 - - 0-6,5 20,2-66,7 12,5-13 0-2,5 2,6-15,6 -
16 Lon đồ hộp 0-10,2 - - 0-4,3 - - 0 - -
17 Pin 0 - - 0-1 - - 0-KĐK - -

18 Bông gòn 0-2 - - 0 - - 0 - -
19 Tre, rơm rạ, lá cây 0-25 - - 0-0,9 10 - - - -
20 Vỏ sò, xương Đ.vật 0-9 - - 0 - - - - -
21 Bã sơn 0 - - 0-3 - - - - -
22 Thùng đựng sơn 0 - - 0-KĐK - - - - -
23 Mica 0 - - 0-KĐK - - - - -
Ghi chú: Độ tro (% trọng lượng khô) ; KĐK: Không đáng kể khi % theo khối lượng ướt < 0,5%
ánh giá tác ng môi tr ng c a ho t ng chôn l p ch t th i r n ô th trên a bàn TPHCMĐ độ ườ ủ ạ độ ấ ấ ả ắ đ ị đị
LÊ NG C TU NỌ Ấ 8